Can you solve the temple riddle? - Dennis E. Shasha

10,599,863 views ・ 2016-02-01

TED-Ed


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Anna Kochanowska Korekta: Sylwia Gliniewicz
00:07
You've found the hidden switches,
0
7429
1737
Znalazłeś ukryte przełączniki,
00:09
evaded the secret traps,
1
9166
1606
ominąłeś podstępne pułapki
00:10
and now your expedition finally stands
2
10772
2420
i w końcu twoja ekspedycja dotarła
00:13
at the heart of the ancient temple inside The Lost City.
3
13192
4452
do wnętrza starożytnej światyni w Zaginionym Mieście.
00:17
But as you study the inscriptions in the near total darkness,
4
17644
3249
Kiedy sprawdzasz inskrypcje, w prawie zupełnej ciemności,
00:20
two of the eight graduate students accompanying you
5
20893
2755
dwóch z ośmiu towarzyszących ci studentów
00:23
bump into the alter.
6
23648
1771
wpada na ołtarz.
00:25
Suddenly, two whisps of green smoke burst forth
7
25419
3636
Nagle wydobywają się dwie wstęgi zielonego dymu,
a ściany zaczynają drżeć.
00:29
and the walls begin to shake.
8
29055
1645
00:30
Fleeing for your lives,
9
30700
1799
Uciekając, by się ratować,
00:32
you come to a room you passed before with five hallways,
10
32499
3737
docieracie do miniętej wcześniej sali, rozgałęzionej na pięć korytarzy.
00:36
including the one to the altar and the one leading back outside.
11
36236
3991
Jeden z nich prowadzi do ołtarza, a drugi do wyjścia.
00:40
The giant sandglass in the center is now flowing,
12
40227
2992
Wielka piaskowa klepsydra pośrodku pokoju zaczęła odliczanie
00:43
with less than an hour before it empties,
13
43219
2707
i macie mniej niż godzinę, nim się opróżni,
00:45
and the rumbling tells you that you don't want to be around when that happens.
14
45926
4510
a hałas potwierdza, że lepiej, żeby was tu wtedy nie było.
00:50
From what you recall of your way here,
15
50436
2057
Z tego, co pamiętasz,
00:52
it would take about 20 minutes to reach the exit at a fast pace.
16
52493
4248
dojście szybkim tempem do wyjścia zajęłoby 20 minut.
00:56
You know this is the last junction before the exit,
17
56741
2641
Wiesz, że to ostatnie skrzyżowanie przed wyjściem,
00:59
but your trail markings have been erased,
18
59382
3057
ale oznakowania się starły
01:02
and no one remembers the way.
19
62439
1988
i nikt nie pamięta drogi.
01:04
If nine of you split up,
20
64427
1436
Jeśli się podzielicie,
01:05
there should be just enough time
21
65863
1559
powinno wystarczyć czasu,
01:07
for each group to explore one of the four halls ahead and report back to this room,
22
67422
5736
żeby każda grupa przeszła jeden z czterech korytarzy
i wróciła z raportem,
01:13
with everyone then making a run down the correct path.
23
73158
3515
co pozwoli wszystkim wyjść dobrą drogą.
01:16
There's just one problem;
24
76673
1536
Jest tylko jeden problem.
01:18
the inscriptions told of the altar's curse:
25
78209
3479
Inskrypcje mówią o klątwie ołtarza.
01:21
the spirits of the city's King and Queen possessing intruders
26
81688
3924
Duchy króla i królowej miasta mają posiąść intruzów
01:25
and leading them to their doom through deception.
27
85612
2869
i podstępem sprowadzić na nich zgubę.
01:28
Remembering the green smoke,
28
88481
1705
Przypominając sobie zielony dym,
01:30
you realize two of the students have been cursed.
29
90186
3707
zdajesz sobie sprawę, że dwóch studentów zostało przeklętych.
01:33
At any time, one or both of them might lie,
30
93893
3528
W każdej chwili jeden lub obaj mogą kłamać,
01:37
though they also might tell the truth.
31
97421
2681
choć równie dobrze mogą mówić prawdę.
01:40
You know for sure that the curse didn't get you,
32
100102
2763
Jesteś pewien, że klątwa nie dosięgła ciebie,
01:42
but you don't know which students can't be trusted,
33
102865
2831
ale nie wiesz, komu zaufać,
01:45
and because the possessed students may lie only occasionally,
34
105696
3804
a skoro opętani studenci mogą kłamać tylko od czasu do czasu,
01:49
there is no guaranteed way to test them to determine which are cursed.
35
109500
4850
nie ma pewnego sposobu, by sprawdzić, którzy z nich są przeklęci.
01:54
Can you figure out a way to ensure that you all escape?
36
114350
3097
Czy zdołasz wymyślić sposób umożliwiający wszystkim ucieczkę?
01:57
Don't worry about the possessed students attacking
37
117447
2644
Nie musisz martwić się, że opętani studenci
02:00
or otherwise harming the others.
38
120091
2090
zaatakują lub skrzywdzą kogoś.
02:02
This curse only affects their communication.
39
122181
3631
Klątwa zakłóca jedynie komunikację.
02:05
Pause the video now if you want to figure it out by yourself!
40
125812
3224
Zatrzymaj film, jeśli chcesz rozwiązać zagadkę.
02:09
Answer in: 3
41
129036
1223
Odpowiedź za: 3
02:10
Answer in: 2
42
130259
1250
Odpowiedź za: 2
02:11
Answer in: 1
43
131509
1391
Odpowiedź za: 1
02:12
The first thing to realize is that since you know you aren't possessed,
44
132900
3414
Po pierwsze, musisz wziąć pod uwagę, że skoro nie zostałeś opętany,
02:16
you can explore one of the halls alone.
45
136314
2808
możesz sam przejść jednym z korytarzy.
02:19
This leaves eight students for the remaining three paths.
46
139122
3364
Zostaje osiem studentów na pozostałe trzy korytarze.
02:22
Sending groups of four down just two of the paths won't work
47
142486
3731
Wysłanie czteroosobowych grup dwoma korytarzami nie zadziała,
02:26
because if one group came back split two versus two,
48
146217
3517
bo gdyby jedna z grup wróciła podzielona dwa na dwa,
02:29
you'd have to guess who to trust.
49
149734
2094
musiałbyś zgadywać, komu zaufać.
02:31
But splitting them into one pair and two trios would work every time,
50
151828
5719
Ale podział na parę i dwie trójki zadziała za każdym razem.
02:37
and here's why.
51
157547
1448
Oto dlaczego.
02:38
The possessed students might lie, or they might not,
52
158995
3937
Opętani studenci mogą, ale nie muszą, kłamać.
02:42
but you know there are only two of them,
53
162932
2251
Wiesz, że jest ich tylko dwóch,
02:45
while the other six will always tell the truth.
54
165183
3449
podczas gdy pozostała szóstka zawsze powie prawdę.
02:48
When each group returns to the hall,
55
168632
2127
Kiedy każda z grup wróci do sali,
02:50
all of its members will either give the same report
56
170759
3055
wszyscy jej członkowie powiedzą to samo
02:53
or argue about whether they found the exit.
57
173814
2792
albo będa się kłócić na temat wyjścia.
02:56
If a trio returns in total agreement,
58
176606
2389
Jeśli trójka wróci w zgodzie,
02:58
then you know none of them are lying.
59
178995
2219
będziesz wiedział, że żadne z nich nie kłamie.
03:01
With the pair, you can't be sure either way,
60
181214
3117
Przy parze nie możesz mieć tej pewności,
03:04
but all you need is reliable evidence about three of the four paths.
61
184331
4613
ale wystarczą ci dowody co do trzech z czterech korytarzy.
03:08
The fourth you can figure out using the process of elimination.
62
188944
3438
Czwarty ocenisz drogą eliminacji.
03:12
Of course, none of this matters if you're lucky enough to find the exit yourself,
63
192382
4863
Oczywiście nic z tego nie ma znaczenia, jeśli sam odkryjesz wyjście,
03:17
but otherwise, putting everything together leaves you with three possibilities.
64
197245
4470
ale inaczej złożenie wszystkiego w całość zostawia cię z trzema możliwościami.
03:21
If each group gives a consistent answer,
65
201715
2435
Jeśli każda z grup da zgodną odpowiedź,
03:24
either everyone is telling the truth,
66
204150
1878
wtedy wszyscy mówią prawdę
03:26
or the two possessed students are paired together.
67
206028
3539
albo dwaj opętani uczniowie są w parze.
03:29
In either case, ignore the duo.
68
209567
2347
W obu przypadkach zignoruj parę.
03:31
If there's only one group arguing, both others must be telling the truth,
69
211914
4449
Jeśli kłóci się tylko jedna grupa, pozostałe dwie muszą mówić prawdę,
03:36
and if there are two conflicts,
70
216363
1608
a jeśli są dwa konflikty,
03:37
then the possessed students are in separate groups
71
217971
2702
opętani uczniowie są w dwóch grupach
03:40
and you can safely trust the majority in both trios
72
220673
3863
i możesz zaufać wiekszości z obu trójek,
03:44
since at least two people in each will be truthful.
73
224536
3318
bo przynajmniej dwóch studentów będzie prawdomównych.
03:47
The temple collapses behind you
74
227854
1967
Świątynia zapada się za twoimi plecami,
03:49
as greenish vapors escape from two of the students.
75
229821
2959
podczas gdy zielony dym ulatnia się z dwóch osób.
03:52
You're all safe and free from the curse.
76
232780
2696
Jesteście bezpieczni i wolni od klątwy.
03:55
After that ordeal,
77
235476
1383
Po tych przejściach
03:56
you tell your group they all deserve a vacation,
78
236859
2324
mówisz grupie, że zasługuje na wakacje,
03:59
and you just happen to have another expedition coming up.
79
239183
3249
a ty akurat przygotowujesz kolejną ekspedycję.
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7