Ugly History: Japanese American incarceration camps - Densho

1,629,202 views ・ 2019-10-01

TED-Ed


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Agnieszka Fijałkowska Korekta: Rysia Wand
00:07
On December 7, 1941,
0
7851
2500
Siódmego grudnia 1941 roku
00:10
16 year-old Aki Kurose shared in the horror of millions of Americans
1
10351
5490
16-letnia Aki Kurose dzieliła przerażenie milionów Amerykanów,
00:15
when Japanese planes attacked Pearl Harbor.
2
15841
3612
gdy japońskie samoloty zaatakowały Pearl Harbor.
00:19
What she did not know,
3
19453
1330
Nie wiedziała jednak,
00:20
was how that shared experience
4
20783
1780
w jaki sposób to wydarzenie
00:22
would soon leave her family and over 120,000 Japanese Americans
5
22563
5070
wkrótce wyobcuje z kraju jej rodzinę
i ponad 120 000 Amerykanów pochodzenia japońskiego
00:27
alienated from their country,
6
27633
1920
zarówno społecznie, jak i fizycznie.
00:29
both socially and physically.
7
29553
2440
00:31
As of 1941,
8
31993
1590
W 1941 minęło ponad 50 lat rozwoju
00:33
Japanese American communities had been growing in the US for over 50 years.
9
33583
4943
społeczności Amerykanów pochodzenia japońskiego w USA.
00:38
About one-third of them were immigrants,
10
38526
2174
Około jedna trzecia z nich to imigranci,
00:40
many of whom settled on the West Coast and had lived there for decades.
11
40700
4000
których wielu osiedliło się na Zachodnim Wybrzeżu
i mieszkało tam od dziesięcioleci.
00:44
The rest were born as American citizens, like Aki.
12
44700
3780
Reszta urodziła się jako Amerykanie, jak Aki.
00:48
Born Akiko Kato in Seattle,
13
48480
2380
Urodzona w Seattle jako Akiko Kato
00:50
Aki grew up in a diverse neighborhood
14
50860
2310
dorastała w zróżnicowanej dzielnicy,
00:53
where she never thought of herself as anything but American–
15
53170
3610
w której zawsze czuła się jak Amerykanka;
00:56
until the day after the attack, when a teacher told her:
16
56780
4050
aż do dnia po ataku, kiedy usłyszała od nauczyciela:
01:00
“You people bombed Pearl Harbor."
17
60830
2473
"To wy zbombardowaliście Pearl Harbor".
01:03
Amid racism, paranoia, and fears of sabotage,
18
63303
3590
Wśród rasizmu, paranoi i obawy przed sabotażem,
01:06
people labelled Japanese Americans as potential traitors.
19
66893
4070
ludzie uznali Amerykanów pochodzenia japońskiego za potencjalnych zdrajców.
01:10
FBI agents began to search homes, confiscate belongings
20
70963
3774
Agenci FBI zaczęli przeszukiwać domy, konfiskować rzeczy
01:14
and detain community leaders without trial.
21
74737
3130
i bez procesu zatrzymywać przywódców społeczności.
01:17
Aki’s family was not immediately subjected to these extreme measures,
22
77867
4000
Rodziny Aki nie dotknęły od razu te ekstremalne środki,
01:21
but on February 19, 1942, President Roosevelt issued Executive Order 9066.
23
81867
7130
ale 19 lutego 1942 roku prezydent Roosevelt
wydał Rozporządzenie wykonawcze 9066.
01:28
The order authorized the removal of any suspected enemies–
24
88997
4150
Nakaz ten upoważniał do przeniesienia wszelkich podejrzanych wrogów,
01:33
including anyone of even partial Japanese heritage–
25
93147
3717
w tym każdego, nawet o częściowym pochodzeniu japońskim,
01:36
from designated ‘military areas.’
26
96864
3070
z wyznaczonych "obszarów wojskowych".
Najpierw Amerykanów pochodzenia japońskiego
01:39
At first,
27
99934
1130
01:41
Japanese Americans were pushed to leave restricted areas and migrate inland.
28
101064
4980
zmuszono do opuszczenia zastrzeżonych obszarów i migracji w głąb kraju,
01:46
But as the government froze their bank accounts
29
106044
2380
ale kiedy rząd zamroził ich konta bankowe
01:48
and imposed local restrictions such as curfews,
30
108424
3070
i nałożył lokalne ograniczenia, takie jak godziny policyjne,
01:51
many were unable to leave– Aki’s family among them.
31
111494
3880
wielu nie mogło już wyjechać, w tym rodzina Aki.
01:55
In March, a proclamation forbid Japanese Americans from changing their residency,
32
115374
5790
W marcu proklamacja zakazała im zmiany miejsca zamieszkania,
02:01
trapping them in military zones.
33
121164
2870
uwięziono ich w strefach wojskowych.
02:04
In May, the army moved Aki and her family,
34
124034
2940
W maju wojsko przeniosło Aki z rodziną
02:06
along with over 7,000 Japanese Americans living in Seattle
35
126974
4060
oraz ponad 7000 wygnańców z Seattle
02:11
to "Camp Harmony" in Puyallup, Washington.
36
131034
3290
do "Camp Harmony" w Puyallup, w stanie Waszyngton.
02:14
This was one of several makeshift detention centers
37
134324
2852
Był to jeden z kilku prowizorycznych obozów
02:17
at former fairgrounds and racetracks,
38
137176
2560
na byłych terenach targowych i torach wyścigowych,
02:19
where entire families were packed into poorly converted stables and barracks.
39
139736
5420
gdzie całe rodziny lokowano w źle przebudowanych stajniach i barakach.
02:25
Over the ensuing months,
40
145156
1500
W kolejnych miesiącach
02:26
the army moved Japanese Americans into long-term camps
41
146656
3530
armia przeniosła Amerykanów pochodzenia japońskiego
do długoterminowych obozów
02:30
in desolate areas of the West and South,
42
150186
3200
na opuszczonych obszarach na Zachodzie i Południu.
02:33
moving Aki and her family to Minidoka in southern Idaho.
43
153386
4180
Aki z rodziną znalazła się w Minidoce w południowym Idaho.
02:37
Guarded by armed soldiers,
44
157566
2180
Gdy dotarli, wiele z obozów strzeżonych przez uzbrojonych żołnierzy,
02:39
many of these camps were still being constructed when incarcerees moved in.
45
159746
4830
wciąż było w budowie.
02:44
These hastily built prisons were overcrowded and unsanitary.
46
164576
4081
Te pospiesznie zbudowane więzienia były przepełnione i niehigieniczne.
02:48
People frequently fell ill and were unable to receive proper medical care.
47
168657
4431
Ludzie często chorowali i nie uzyskiwali odpowiedniej opieki medycznej.
02:53
The War Relocation Authority relied on incarcerees to keep the camps running.
48
173088
5313
Władze kazały zatrzymanym utrzymywać porządek w obozach.
02:58
Many worked in camp facilities or taught in poorly equipped classrooms,
49
178401
4368
Wielu pracowało w obiektach obozowych
lub uczyło się w źle wyposażonych klasach,
03:02
while others raised crops and animals.
50
182769
3397
podczas gdy inni hodowali rośliny i zwierzęta.
03:06
Some Japanese Americans rebelled, organizing labor strikes and even rioting.
51
186166
4840
Niektórzy zbuntowali się,
organizując strajki robotnicze, a nawet zamieszki.
03:11
But many more, like Aki’s parents, endured.
52
191006
3520
Ale wielu innych zaciskało zęby, na przykład rodzice Aki,.
03:14
They constantly sought to recreate some semblance of life outside the camps,
53
194526
4520
Nieustannie starali się odtworzyć pozory życia poza obozami,
03:19
but the reality of their situation was unavoidable.
54
199046
3895
ale rzeczywistości nie dało się uniknąć.
03:22
Like many younger incarcerees, Aki was determined to leave her camp.
55
202941
4640
Jak wiele młodszych zatrzymanych, Aki bardzo chciała opuścić obóz.
03:27
She finished her final year of high school at Minidoka,
56
207581
3040
Skończyła liceum w Minidoce,
03:30
and with the aid of an anti-racist Quaker organization,
57
210621
3350
a dzięki pomocy antyrasistowskiej organizacji kwakrów
03:33
she was able to enroll at Friends University in Kansas.
58
213971
4200
zapisała się na Friends University w Kansas.
03:38
For Aki’s family however, things wouldn’t begin to change until late 1944.
59
218171
5550
Jednak dla rodziny Aki sytuacja zaczęła się zmieniać
dopiero pod koniec 1944 roku.
03:43
A landmark Supreme Court case
60
223721
1856
Przełomowe orzeczenie Sądu Najwyższego stwierdziło,
03:45
ruled that continued detention of American citizens without charges
61
225577
3980
że dalsze przetrzymywanie obywateli USA bez zarzutów
03:49
was unconstitutional.
62
229557
1570
jest niezgodne z konstytucją.
03:51
In the fall of 1945,
63
231127
1930
Jesienią 1945 roku wojna się zakończyła,
03:53
the war ended and the camps closed down.
64
233057
2820
a obozy zamknięto.
03:55
Remaining incarcerees were given a mere $25
65
235877
3920
Ostatni więźniowie otrzymali po zaledwie 25 dolarów
03:59
and a train ticket to their pre-war address,
66
239797
3172
i bilet na pociąg na swój przedwojenny adres,
04:02
but many no longer had a home or job to return to.
67
242969
4040
ale wielu nie miało już domu ani pracy, do których mogliby wrócić.
04:07
Aki’s family had been able to keep their apartment,
68
247009
2915
Rodzina Aki zachowała mieszkanie,
04:09
and Aki eventually returned to Seattle after college.
69
249924
3590
a Aki w końcu wróciła po studiach do Seattle.
04:13
However, post-war prejudice made finding work difficult.
70
253514
4180
Powojenne uprzedzenia utrudniały jednak znalezienie pracy.
04:17
Incarcarees faced discrimination and resentment
71
257694
3047
Ludzie z obozów spotkali się z dyskryminacją i niechęcią
04:20
from workers and tenants who replaced them.
72
260741
3230
pracowników i lokatorów, którzy ich zastąpili.
04:23
Fortunately, Japanese Americans weren’t alone
73
263971
3220
Na szczęście Japończycy nie byli sami
04:27
in the fight against racial discrimination.
74
267191
2720
w walce z dyskryminacją rasową.
04:29
Aki found work with one of Seattle’s first interracial labor unions
75
269911
4300
Aki znalazła pracę
w jednym z pierwszych międzyrasowych związków zawodowych w Seattle
04:34
and joined the Congress of Racial Equality.
76
274211
2720
i dołączyła do Kongresu Równości Rasowej.
04:36
She became a teacher, and over the next several decades,
77
276931
3020
Została nauczycielką i przez kilka następnych dziesięcioleci
04:39
her advocacy for multicultural, socially conscious education
78
279951
3770
jej propagowanie wielokulturowej, świadomej społecznie edukacji
04:43
would impact thousands of students.
79
283721
2490
wpłynęło na tysiące studentów.
04:46
However, many ex-incarcerees, particularly members of older generations,
80
286211
5270
Jednak wielu byłych więźniów, zwłaszcza ze starszych pokoleń,
04:51
were unable to rebuild their lives after the war.
81
291481
2980
nie mogło odbudować życia po wojnie.
04:54
Children of incarcerees began a movement
82
294461
3020
Dzieci internowanych zapoczątkowały ruch
wzywający USA do zadośćuczynienia
04:57
calling for the United States to atone for this historic injustice.
83
297481
4040
za tę historyczną niesprawiedliwość.
05:01
In 1988, the US government officially apologized for the wartime incarceration–
84
301521
5238
W 1988 roku rząd USA oficjalnie przeprosił za wojenne internowanie,
05:06
admitting it was the catastrophic result of racism, hysteria,
85
306759
4272
przyznając, że był to katastrofalny skutek rasizmu, histerii
05:11
and failed political leadership.
86
311031
2643
i nieudanego przywództwa politycznego.
05:13
Three years after this apology,
87
313674
1830
Trzy lata po przeprosinach
05:15
Aki Kurose was awarded the Human Rights Award
88
315504
2900
Aki Kurose otrzymała Nagrodę Praw Człowieka
05:18
from the Seattle Chapter of the United Nations,
89
318404
2980
od Kapituły ONZ w Seattle,
05:21
celebrating her vision of peace and respect for people of all backgrounds.
90
321384
5040
świętując wizję pokoju I szacunku dla ludzi z różnych środowisk.
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7