How long will human impacts last? - David Biello

Tłumaczenie: Marta Konieczna Korekta: Rysia Wand

["Ludzkość wszystko wyolbrzymia: bohaterów, wrogów, swoją wartość".]

Imagine aliens land on the planet a million years from now

Wyobraźcie sobie, że za milion lat wylądują na Ziemi kosmici

and look into the geologic record.

i zaczną się przyglądać zapisom geologicznym.

What will these curious searchers find of us?

Czego ci dociekliwi badacze dowiedzieliby się o nas?

They will find what geologists, scientists, and other experts

Odkryliby to, co geologowie, naukowcy i inni eksperci

are increasingly calling the Anthropocene,

nazywają coraz częściej antropocenem

or new age of mankind.

lub nową erą ludzkości.

The impacts that we humans make have become so pervasive,

Nasz wpływ na Ziemię stał się tak wszechstronny,

profound,

dogłębny

and permanent

i trwały,

that some geologists argue we merit our own epoch.

że według niektórych geologów zasłużyliśmy na miano własnej epoki.

That would be a new unit in the geologic time scale

To byłaby nowa jednostka na geologicznej skali czasu

that stretches back more than 4.5 billion years,

ciągnącej się od 4,5 miliarda lat,

or ever since the Earth took shape.

od momentu ukształtowania się Ziemi.

Modern humans may be on par with the glaciers behind various ice ages

Współcześni ludzie dorównują lodowcom z epok lodowcowych

or the asteroid that doomed most of the dinosaurs.

lub asteroidzie, która spowodowała zagładę dinozaurów.

What is an epoch?

Czym jest epoka geologiczna?

Most simply, it's a unit of geologic time.

Najprościej mówiąc, to jednostka czasu geologicznego.

There's the Pleistocene,

Na przykład plejstocen,

an icy epoch that saw the evolution of modern humans.

epoka lodowcowa, która była świadkiem ewolucji człowieka współczesnego.

Or there's the Eocene, more than 34 million years ago,

Albo eocen, ponad 34 miliony lat temu,

a hothouse time during which

czas dynamicznych zmian,

the continents drifted into their present configuration.

podczas których kontynenty przesunęły się na obecne pozycje.

Changes in climate or fossils found in the rock record

Zmiany klimatu lub skamieniałości znalezione w zapisie skalnym

help distinguish these epochs and help geologists tell deep time.

pomagają rozróżnić te epoki od siebie i pozwalają geologom poznać przeszłość.

So what will be the record of modern people's impact on the planet?

Jakie będą zapisy dotyczące wpływu współczesnego człowieka na Ziemię?

It doesn't rely on the things that may seem most obvious to us today,

Nie będą opierać się na tym, co może wydawać się dziś oczywiste,

like sprawling cities.

jak rozległe miasta.

Even New York or Shanghai may prove hard to find

Ciężko by było znaleźć nawet Nowy Jork czy Szanghaj,

buried in the rocks a million years from now.

pogrzebane pod skałami za miliony lat.

But humans have put new things into the world

Ale ludzkość wniosła coś nowego do świata,

that never existed on Earth before,

coś, czego nigdy nie było na Ziemi,

like plutonium

jak pluton

and plastics.

czy plastik.

In fact, the geologists known as stratigraphers

Geolodzy zajmujący się stratygrafią,

who determine the geologic timescale,

określaniem geologicznej skali czasowej,

have proposed a start date for the Anthropocene around 1950.

zaproponowali początek antropocenu na rok 1950.

That's when people started blowing up nuclear bombs all around the world

Wtedy zaczęły wybuchać bomby atomowe na całym świecie

and scattering novel elements to the winds.

i uwalniać nowe pierwiastki w powietrzu.

Those elements will last in the rock record,

Te pierwiastki zachowają się w zapisie skalnym,

even in our bones and teeth for millions of years.

nawet w naszych kościach i zębach, przez miliony lat.

And in just 50 years, we've made enough plastic,

Tylko przez 50 lat powstało dość plastiku,

at least 8 billion metric tons,

przynajmniej 8 miliardów ton,

to cover the whole world in a thin film.

by przykryć cały świat cienką warstwą.

People's farming, fishing, and forestry will also show up as a before and after

Początek epoki rolnictwa, rybołówstwa i leśnictwa też będzie widać

in any such strata

w jakiejś warstwie geologicznej,

because it's those kinds of activities

bo takie działania

that are causing unique species of plants and animals to die out.

powodują wymieranie pewnych gatunków roślin i zwierząt.

This die-off started perhaps more than 40,000 years ago

To wymieranie zaczęło się prawdopodobnie ponad 40 000 lat temu,

as humanity spread out of Africa

kiedy pierwsi ludzie opuścili Afrykę

and reached places like Australia,

i dotarli do takich miejsc jak Australia,

kicking off the disappearance of big, likable, and edible animals.

powodując zniknięcie dużych jadalnych zwierząt.

This is true of Europe and Asia, think woolly mammoth,

Dotyczy to Europy i Azji, na przykład mamut włochaty,

as well as North and South America, too.

oraz obu Ameryk.

For a species that has only roamed

Jak na gatunek

istniejący zaledwie kilkaset tysięcy lat

the planet for a few hundred thousand years,

Homo sapiens has had a big impact on the future fossil record.

Homo Sapiens miał kolosalny wpływ na przyszłe zapisy skalne.

That also means that even if people were to disappear tomorrow,

Nawet gdyby ludzkość zniknęła jutro z powierzchni Ziemi,

evolution would be driven by our choices to date.

nasze wybory kierowałyby ewolucją.

We're making a new homogenous world of certain favored plants and animals,

Tworzymy nowy homogeniczny świat, faworyzując określone rośliny i zwierzęta,

like corn and rats.

jak kukurydza czy szczury.

But it's a world that's not as resilient as the one it replaces.

Ale ten świat nie jest już tak odporny jak dawniej.

As the fossil record shows,

Jak wykazują zapisy skalne,

it's a diversity of plants and animals

to różnorodność roślin i zwierząt

that allows unique pairings of flora and fauna

tworzy wyjątkowe połączenie fauny i flory,

to respond to environmental challenges, and even thrive after an apocalypse.

odporne na wyzwania środowiskowe czy regenerujące się po apokalipsie.

That goes for people, too.

To samo dotyczy ludzi.

If the microscopic plants of the ocean suffer

Jeśli mikroskopijne rośliny oceaniczne ucierpią,

as a result of too much carbon dioxide, say,

na przykład w wyniku nadmiaru dwutlenku węgla,

we'll lose the source of as much as half of the oxygen we need to breathe.

utracimy źródło ponad połowy tlenu potrzebnego nam do oddychania.

Then there's the smudge in future rocks.

W skałach z przyszłości widać też ciemną smugę.

People's penchant for burning coal, oil, and natural gas

Ludzkie zamiłowanie do palenia węglem, ropą czy gazem ziemnym

has spread tiny bits of soot all over the planet.

rozprzestrzeniło maleńkie drobinki sadzy po całej planecie.

That smudge corresponds with a meteoric rise

Ta smuga pokrywa się też z gwałtownym wzrostem

in the amount of carbon dioxide in the air,

ilości dwutlenku węgla w powietrzu,

now beyond 400 parts per million,

obecnie przekraczającym 400 jednostek na milion.

or higher than any other Homo sapiens has ever breathed.

To największe stężenie, jakim kiedykolwiek oddychał Homo sapiens.

Similar soot can still be found in ancient rocks

Podobną sadzę widać w prastarych skałach

from volcanic fires of 66 million years ago,

w wyniku erupcji wulkanicznych 66 milionów lat temu,

a record of the cataclysm touched off by an asteroid

po rekordowym kataklizmie spowodowanym przez uderzenie asteroidy

at the end of the late Cretaceous epoch.

pod koniec epoki Kredy.

So odds are our soot will still be here 66 million years from now,

Bardzo możliwe, że nasza sadza będzie widoczna za 66 milionów lat,

easy enough to find for any aliens who care to look.

łatwa do znalezienia, jeśli kosmitom zachce się szukać.

Of course, there's an important difference between us and an asteroid.

Oczywiście między nami a asteroidą jest istotna różnica.

A space rock has no choice but to follow gravity.

Kawałek kosmicznej skały musi się poddać siłom grawitacji.

We can choose to do differently.

My możemy obrać inną drogę.

And if we do, there might still be some kind of human civilization thousands

Jeśli tak zrobimy, ludzka cywilizacja może wciąż istnieć za tysiące

or even millions of years from now.

czy nawet miliony lat.

Not a bad record to hope for.

To byłby całkiem niezły wynik.

Jeśli interesujesz się wpływem człowieka na planetę,

polecamy książkę "The Unnatural World" Davida Biello, autora tej lekcji.

Dziękujemy z oglądanie.