Why should you read “The God of Small Things” by Arundhati Roy? - Laura Wright

Tłumaczenie: Natalie Kam Korekta: Ola Królikowska

“A few dozen hours can affect the outcome of whole lifetimes/

“Parędziesiąt godzin może wpłynąć na bieg całego życia.

And that when they do, those few dozen hours,

A kiedy tak się stanie, te parędziesiąt godzin,

like the salvaged remains of a burned clock…

jak ocalałe resztki zwęglonego zegara...

must be resurrected from the ruins and examined.”

trzeba wyjąć spod zgliszczy i obejrzeć“.

This is the premise of Arundhati Roy’s 1997 novel "The God of Small Things."

Oto przesłanie wydanej w 1997 roku

powieści Arundhati Roy “Bóg rzeczy małych”.

Set in a town in Kerala, India called Ayemenem,

Osadzona w Kerali w Indii, w wiosce Ajemenem,

the story revolves around fraternal twins Rahel and Estha,

historia koncentruje się wokół losów bliźniąt dwujajowych Rahel i Esthy

who are separated for 23 years after the fateful few dozen hours

rozdzielonych na 23 lata po zgubnych kilkudziesięciu godzinach,

in which their cousin drowns, their mother’s illicit affair is revealed,

w trakcie których ich kuzynka tonie, na jaw wychodzi zakazany romans ich matki,

and her lover is murdered.

a jej kochanek zostaje zamordowany.

While the book is set at the point of Rahel and Estha’s reunion,

Choć akcja rozgrywa się, gdy rodzeństwo spotyka się po latach,

the narrative takes place mostly in the past, reconstructing the details

opowieść toczy się głównie w przeszłości, odtwarzając szczegóły

tragicznych wydarzeń, które doprowadziły do ich rozdzielenia.

around the tragic events that led to their separation.

Roy’s rich language and masterful storytelling

Bogactwo językowe i mistrzowska narracja autorki

earned her the prestigious Booker prize for "The God of Small Things."

pomogły jej zdobyć prestiżową Nagrodę Bookera za “Boga rzeczy małych”.

In the novel, she interrogates the culture of her native India,

W powieści Roy bada kulturę Indii, swojej ojczyzny,

including its social mores and colonial history.

a zwłaszcza obyczaje społeczne i kolonialną przeszłość.

One of her focuses is the caste system,

W kręgu jej zainteresowań jest system kastowy,

a way of classifying people by hereditary social class

sposób klasyfikacji ludzi za pomocą dziedziczenia klasy społecznej,

that is thousands of years old.

którego tradycja liczy tysiące lat.

By the mid-20th century,

W połowie XX wieku

the original four castes associated with specific occupations

pierwotne cztery kasty związane z określonymi profesjami,

had been divided into some 3000 sub-castes.

zostały podzielone na około trzy tysiące podkast.

Though the caste system was Constitutionally abolished in 1950,

Chociaż system kastowy konstytucyjnie zniesiono w 1950 roku,

it continued to shape social life in India,

wciąż dominował on w życiu społecznym,

routinely marginalizing people of lower castes.

stale marginalizując ludzi z niższych kast.

In the novel, Rahel and Estha have a close relationship with Velutha,

W powieści przedstawiono bliską relację Rahel i Esthy z Veluthą,

a worker in their family’s pickle factory

robotnikiem w ich rodzinnej fabryce przetworów

and member of the so-called “untouchable” caste.

i członkiem tak zwanej kasty “niedotykalnych”.

When Velutha and the twins’ mother, Ammu, embark on an affair,

Nawiązując romans, Velutha i matka rodzeństwa Ammu

they violate what Roy describes as the “love laws”

naruszają określone przez Roy jako “prawa miłości”

forbidding intimacy between different castes.

zabraniające kontaktów intymnych osób z różnych kast.

Roy warns that the tragic consequences of their relationship

Autorka ostrzega, że tragiczne skutki ich związku

“would lurk forever in ordinary things,” like “coat hangers,” “the tar on roads,”

“już na zawsze wnikną w zwyczajne rzeczy”, jak “wieszaki”,

and “the absence of words.”

“asfalt na drogach” czy “w milczenie”.

Roy’s writing makes constant use of these ordinary things,

W utworze Roy bezustannie sięga po te zwykłe rzeczy,

bringing lush detail to even the most tragic moments.

relacjonując szczegółowo nawet najtragiczniejsze chwile.

The book opens at the funeral of the twins’ half-British cousin Sophie

Powieść rozpoczyna pogrzeb kuzynki rodzeństwa, pół-Brytyjki Sophie

after her drowning.

po jej utonięciu.

As the family mourns, lilies curl and crisp in the hot church.

Podczas rodzinnej żałoby lilie marszczą się i więdną w gorącym kościele.

A baby bat crawls up a funeral sari.

Mały nietoperz pnie się po pogrzebowym sari.

Tears drip from a chin like raindrops from a roof.

Łzy spływają z podbródka jak krople deszczu z krawędzi dachu.

The novel forays into the past to explore the characters’ struggles

Akcja przenosi się do przeszłości, żeby ukazać zmagania bohaterów

to operate in a world where they don’t quite fit,

z życiem w świecie, do którego nie do końca pasują,

alongside their nation’s political turmoil.

w czasach politycznego chaosu w kraju.

Ammu struggles not to lash out at her beloved children

Ammu usiłuje nie wyżywać się na ukochanych dzieciach,

when she feels particularly trapped in her parents’ small-town home,

zwłaszcza wtedy, gdy czuje się jak pułapce w rodzinnym małym mieście,

where neighbors judge and shun her for being divorced.

gdzie sąsiedzi oceniają ją i unikają z powodu statusu rozwódki.

Velutha, meanwhile, balances his affair with Ammu and friendship with the twins

Z kolei Velutha balansuje między romansem z Ammu, przyjaźnią z bliźniakami,

not only with his employment to their family,

nie tylko z zatrudnieniem u ich rodziny,

but also with his membership to a budding communist countermovement

ale także z członkostwem w raczkującym ruchu komunistycznym

to Indira Ghandi’s “Green Revolution.”

i Zielonej Rewolucji Indiry Ghandi.

In the 1960s, the misleadingly named “Green Revolution”

W latach 60. myląco nazwana Zielona Rewolucja

introduced chemical fertilizers and pesticides

wprowadziła nawozy chemiczne i pestycydy

and the damming of rivers to India.

oraz zapory na rzekach w Indiach.

While these policies produced high-yield crops that staved off famine,

Chociaż reformy zapewniły wysokie plony, które odsunęły widmo głodu,

they also forced people from lower castes off their land

zmusiły też do opuszczenia swoich ziem ludzi z niższych kast

and caused widespread environmental damage.

i wyrządziły rozległe szkody środowisku.

When the twins return to Ayemenem as adults,

Kiedy bliźnięta wracają do Ajemenem jako dorośli,

the consequences of the Green Revolution are all around them.

skutki Zielonej Rewolucji są widoczne wszędzie.

The river that was bursting with life in their childhood

Tętniąca dawniej życiem rzeka

greets them “with a ghastly skull’s smile, with holes where teeth had been,

pozdrawia ich “uśmiechem upiornej czaszki z dziurami po zębach,

and a limp hand raised from a hospital bed.”

i gestem osłabłej dłoni uniesionej nad szpitalne łóżko”.

As Roy probes the depths of human experience,

Badając głębię ludzkich przeżyć,

she never loses sight of the way her characters are shaped

autorka nigdy nie zapomina o tym, jak na bohaterów wpłynęły

by the time and the place where they live.

czasy i miejsce, w których żyją.

In the world of "The God of Small Things,"

W świecie przedstawionym w “Bogu rzeczy małych”,

“Various kinds of despair competed for primacy…

“różne rodzaje rozpaczy rywalizują ze sobą o prymat...

personal despair could never be desperate enough...

a osobista rozpacz nigdy nie może być wystarczająco rozpaczliwa...

personal turmoil dropped by at the wayside shrine of the vast, violent, circling,

osobista rozpacz odwiedza przydrożną świątynię ogromnej, gwałtownej, wirującej,

driving, ridiculous, insane, unfeasible public turmoil of a nation.”

napierającej, idiotycznej, obłąkanej, ukrytej publicznie rozpaczy narodu”.