Why should you read Flannery O’Connor? - Iseult Gillespie

401,301 views ・ 2019-01-29

TED-Ed


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Ola Królikowska Korekta: Łukasz Izmaiłowski
00:06
A garrulous grandmother and a roaming bandit face off on a dirt road.
0
6407
4290
Gadatliwa babcia i wałęsający się bandyta stają twarzą w twarz na polnej drodze.
00:10
A Bible salesman lures a one-legged philosopher into a barn.
1
10697
4101
Sprzedawca Biblii zwabia do stodoły jednonogiego filozofa.
00:14
A traveling handyman teaches a deaf woman her first word on an old plantation.
2
14798
5483
Na starej plantacji majster uczy głuchoniemą kobietę jej pierwszego słowa.
00:20
From her farm in rural Georgia,
3
20281
2192
Na farmie w Georgii
00:22
surrounded by a flock of pet birds,
4
22473
2200
otoczona przez stado ptaków
00:24
Flannery O’Connor scribbled tales of outcasts,
5
24673
2860
Flannery O’Connor pisała historie o wyrzutkach,
00:27
intruders and misfits staged in the world she knew best:
6
27533
4270
intruzach i odmieńcach w świecie, który znała najlepiej,
00:31
the American South.
7
31803
1839
czyli na amerykańskim Południu.
00:33
She published two novels,
8
33642
1620
Wydała dwie powieści,
00:35
but is perhaps best known for her short stories,
9
35262
2720
ale najbardziej znana jest z krótkich opowiadań,
00:37
which explored small-town life with stinging language, offbeat humor,
10
37982
4580
w których badała małomiasteczkowe życie, kąśliwy język i niecodzienny humor
00:42
and delightfully unsavory scenarios.
11
42562
2986
w rozkosznie niesmacznych scenariuszach.
00:45
In her spare time O’Connor drew cartoons,
12
45548
2910
W wolnym czasie O’Connor rysowała komiksy,
00:48
and her writing is also brimming with caricature.
13
48458
2710
a jej twórczość zawiera też elementy karykatury.
00:51
In her stories, a mother has a face “as broad and innocent as a cabbage,”
14
51168
5660
W jej opowieściach matka ma twarz “szeroką i niewinną jak kapusta”,
00:56
a man has as much drive as a “floor mop,”
15
56828
3509
mężczyzna ma tyle zapału, co “mop do podłogi”,
01:00
and one woman’s body is shaped like “a funeral urn.”
16
60337
4110
a ciało kobiety ma kształt “urny pogrzebowej”.
01:04
The names of her characters are equally sly.
17
64447
2560
Imiona jej bohaterów są równie przewrotne.
Weźmy historię “Ocalisz życie, może swoje własne”,
01:07
Take the story “The Life You Save May be Your Own,”
18
67007
3130
01:10
where the one-handed drifter Tom Shiftlet wanders into the lives
19
70137
3290
gdzie jednoręki włóczęga Tom Shiftlet pojawia się w życiu
01:13
of an old woman named Lucynell Crater
20
73427
2340
starszej kobiety Lucynell Crater
01:15
and her deaf and mute daughter.
21
75767
1880
i jej głuchoniemej córki.
01:17
Though Mrs. Crater is self-assured,
22
77647
2060
Chociaż pani Crater jest pewna siebie,
01:19
her isolated home is falling apart.
23
79707
2620
jej opuszczony dom się rozpada.
01:22
At first, we may be suspicious of Shiftlet’s motives
24
82327
2900
Na początku możemy być podejrzliwi co do motywów Shiftleta,
01:25
when he offers to help around the house,
25
85227
2030
kiedy ten oferuje pomoc przy domu,
01:27
but O’Connor soon reveals the old woman to be
26
87257
2440
ale O’Connor wkrótce ujawnia, że ta stara kobieta
01:29
just as scheming as her unexpected guest–
27
89697
2870
jest równie przebiegła, co niespodziewany gość,
01:32
and rattles the reader’s presumptions about who has the upper hand.
28
92567
3570
rozwiewając przypuszczenia czytelnika co do tego, kto z nich ma przewagę.
01:36
For O’Connor, no subject was off limits.
29
96137
2710
Dla O’Connor każdy temat był możliwy do podjęcia.
01:38
Though she was a devout Catholic,
30
98847
1650
Chociaż była gorliwą katoliczką,
01:40
she wasn’t afraid to explore the possibility
31
100497
2310
nie bała się badać możliwości
01:42
of pious thought and unpious behavior
32
102807
2330
istnienia pobożnych myśli i niepobożnych zachowań
01:45
co-existing in the same person.
33
105137
2020
u tej samej osoby.
01:47
In her novel The Violent Bear it Away,
34
107157
2440
W powieści “Gwałtownicy porywają Królestwo Niebieskie”
01:49
the main character grapples with the choice to become a man of God –
35
109597
3520
główny bohater zastanawia się, czy chce zostać duchownym,
01:53
but also sets fires and commits murder.
36
113117
2680
jednocześnie podkładając ogień i mordując.
01:55
The book opens with the reluctant prophet in a particularly compromising position:
37
115797
4470
Książka przedstawia krnąbrnego proroka w szczególnie kompromitującej sytuacji:
02:00
“Francis Marion Tarwater’s uncle had been dead for only half a day
38
120267
4060
“Wujek Francisa Mariona Tarwatera był martwy tylko przez pół dnia,
02:04
when the boy got too drunk to finish digging his grave.”
39
124327
3261
bo chłopak był zbyt pijany by dokończyć kopanie grobu”.
02:07
This leaves a passerby to “drag the body from the breakfast table
40
127588
3720
To sprawia, że przechodzień musi “przeciągnąć ciało ze stołu śniadaniowego,
02:11
where it was still sitting and bury it […]
41
131308
2000
gdzie nadal siedział, i zakopać go [...],
02:13
with enough dirt on top to keep the dogs from digging it up.”
42
133308
3850
z odpowiednią ilością ziemi na wierzchu, żeby psy go nie rozkopały”.
02:17
Though her own politics are still debated,
43
137158
2020
Chociaż jej poglądy są nadal komentowane,
02:19
O’Connor’s fiction could also be attuned to the racism of the South.
44
139178
4060
fikcja O’Connor może być też łączona z rasizmem Południa.
02:23
In “Everything that Rises Must Converge,”
45
143238
2550
Książka “Spotkanie”
02:25
she depicts a son raging at his mother’s bigotry.
46
145788
2950
przedstawia syna szalejącego z powodu bigoterii swojej matki.
02:28
But the story reveals that he has his own blind spots
47
148738
2810
Ale okazuje się, że on sam ma pewne ograniczenia,
02:31
and suggests that simply recognizing evil
48
151548
2370
co dowodzi, że samo rozpoznanie zła
02:33
doesn’t exempt his character from scrutiny.
49
153918
2719
nie zwalnia jego postaci z nadzoru.
02:36
Even as O’Connor probes the most unsavory aspects of humanity,
50
156637
3420
Nawet gdy O’Connor bada najbardziej nieprzyzwoite oblicza ludzkości,
02:40
she leaves the door to redemption open a crack.
51
160057
2860
zostawia uchylone drzwi do zbawienia.
02:42
In “A Good Man is Hard to Find,”
52
162917
2200
W “Trudno o dobrego człowieka”
02:45
she redeems an insufferable grandmother for forgiving a hardened criminal,
53
165117
4000
usprawiedliwia nieznośną babcię za wybaczenie zatwardziałemu przestępcy,
02:49
even as he closes in on her family.
54
169117
2590
nawet gdy on zbliża się do jej rodziny.
02:51
Though we might balk at the price the woman pays for this redemption,
55
171707
3280
Chociaż możemy sprzeciwiać się cenie za to przebaczenie,
02:54
we’re forced to confront the nuance in moments
56
174987
2140
musimy skonfrontować się ze niuansami,
02:57
we might otherwise consider purely violent or evil.
57
177127
3520
które w innym przypadku moglibyśmy uznać za brutalne lub złe.
03:00
O’Connor’s mastery of the grotesque
58
180647
2044
Mistrzostwo groteski O’Connor
03:02
and her explorations of the insularity and superstition of the South
59
182691
3890
i odkrywanie przez nią zaściankowości oraz przesądów Południa sprawiły,
03:06
led her to be classified as a Southern Gothic writer.
60
186581
3060
że zaliczano ją do pisarzy “południowego gotyku”.
03:09
But her work pushed beyond the purely ridiculous
61
189641
2335
Ale jej twórczość wykraczała poza czysto absurdalne
03:11
and frightening characteristics associated with the genre
62
191976
2980
i straszliwe cechy tego gatunku,
03:14
to reveal the variety and nuance of human character.
63
194956
3590
ujawniając różnorodność i złożoność ludzkiej natury.
03:18
She knew some of this variety was uncomfortable,
64
198546
2380
Wiedziała, że niektóre aspekty są niewygodne
03:20
and that her stories could be an acquired taste –
65
200926
2390
i że jej historie mogą nie przypaść do gustu,
03:23
but she took pleasure in challenging her readers.
66
203316
3220
ale czerpała przyjemność ze stawiania czytelnikom wyzwań.
03:26
O’Connor died of lupus at the age of 39,
67
206536
2820
O’Connor zmarła na toczeń w wieku 39 lat,
03:29
after the disease had mostly confined her to her farm in Georgia for twelve years.
68
209356
4430
po tym jak choroba skazała ją na życie na farmie w stanie Georgia przez 12 lat.
03:33
During those years,
69
213786
1120
Przez ten czas
03:34
she penned much of her most imaginative work.
70
214906
2860
stworzyła większość wyjątkowych prac.
03:37
Her ability to flit between revulsion and revelation
71
217766
2940
Jej umiejętność balansowania między wstrętem a odkrywaniem
03:40
continues to draw readers to her endlessly surprising fictional worlds.
72
220706
4210
nadal przyciąga czytelników do tych ciągle zaskakujących światów.
03:44
As her character Tom Shiftlet notes,
73
224916
2264
Jak zauważa jej bohater Tom Shiftlet,
03:47
the body is “like a house:
74
227180
2400
ciało jest “jak dom: nigdzie nie pójdzie,
03:49
it don’t go anywhere,
75
229580
1310
03:50
but the spirit, lady, is like an automobile:
76
230890
2890
natomiast duch jest jak pojazd,
03:53
always on the move.”
77
233780
2020
zawsze w ruchu”.
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7