The myth of Loki and the deadly mistletoe - Iseult Gillespie

2,794,609 views ・ 2020-12-01

TED-Ed


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Korekta: Ola Królikowska
00:07
Baldur— son of All Father Odin and Queen Frigg,
0
7363
4423
Baldur, syn Wszechojca Odyna i królowej Frigg,
00:11
husband of Nanna the Peaceful, and God of truth and light—
1
11786
5076
mąż Nanny Spokojnej, bóg prawdy i światła,
00:16
was the gentlest and most beloved being in all of Asgard.
2
16862
4863
był najłagodniejszą i najukochańszą istotą w całym Asgardzie.
00:21
In his great hall of Breidablik,
3
21725
2120
W jego wielkim dworze Breidablik
00:23
Baldur’s soothing presence eased his subject’s woes.
4
23845
3800
kojąca obecność Baldura łagodziła nieszczęścia jego poddanych.
00:27
But lately, he was plagued by troubles of his own.
5
27645
3565
Ostatnio jednak sam był nękany przez kłopoty.
00:31
Every night, Baldur had gruesome visions foretelling his own imminent death.
6
31210
6617
Każdej nocy Baldur miał straszne wizje przepowiadające mu nieuchronną śmierć.
00:37
Determined to protect her son from these grim prophecies,
7
37827
3530
Chcąc uchronić syna przed ponurymi proroctwami,
00:41
Queen Frigg travelled across the nine realms,
8
41357
3813
królowa Frigg podróżowała przez dziewięć królestw,
00:45
begging all living things not to harm Baldur.
9
45170
3470
błagając wszystkie żywe istoty, żeby nie krzywdziły Baldura.
00:48
Her grace moved each being she encountered.
10
48640
3180
Jej wdzięk poruszał każdą napotkaną istotę.
00:51
Every animal and element, every plague and plant, every blade and bug
11
51820
5846
Każde zwierzę i żywioł, każdą chorobę i roślinę, każde ostrze i robak
00:57
gladly gave their word.
12
57666
2700
chętnie dały jej swoje słowo.
01:00
Frigg returned to Breidablik, and threw a great feast to celebrate.
13
60366
4736
Frigg wróciła do Breidablik i wyprawiła ucztę, żeby to świętować.
01:05
Wine flowed freely, and soon the gods took turns testing Baldur’s immunity.
14
65102
6342
Wino hojnie płynęło i bogowie szybko zaczęli testować odporność Baldura.
01:11
Lurking in the corner, Loki rolled his eyes.
15
71444
3650
Czając się w kącie, Loki przewrócił oczami.
01:15
The trickster god had never cared for Baldur the Bright,
16
75094
3489
Boga oszustów nigdy nie obchodził Baldur Jasny
01:18
and found his new gift profoundly irritating.
17
78583
3540
i uważał jego nowy dar za irytujący.
01:22
Surely there was a flaw in Frigg’s plan.
18
82123
3410
Na pewno w planie Friggi był jakiś błąd.
01:25
Taking the form of an old woman,
19
85533
2290
Przybierając postać starej kobiety,
01:27
Loki crept to Frigg’s side and feigned confusion.
20
87823
4170
Loki podkradł się w stronę Friggi i udawał zmieszanie.
01:31
Why were the gods attacking sweet Baldur, whom they all loved so dearly?
21
91993
6783
Dlaczego bogowie atakowali Baldura, którego tak bardzo kochali?
01:38
Frigg told her of the oaths, but the old woman pressed on.
22
98776
4430
Frigg powiedziała jej o przysięgach istot, ale stara kobieta naciskała.
01:43
Surely you didn’t receive a vow from everything, she asked.
23
103206
4667
Na pewno nie dostałaś przysięgi od wszystkich.
01:47
Frigg shrugged.
24
107873
1470
Frigg wzruszyła ramionami.
01:49
The only being she hadn’t visited was mistletoe.
25
109343
3203
Jedyną istotą, której nie odwiedziła, była jemioła.
01:52
After all, what god could fear a trifling weed?
26
112546
4260
W końcu jaki bóg bałby się błahego chwastu?
01:56
At this, Loki dashed outside to find a sprig of mistletoe.
27
116806
3990
Po usłyszeniu tego Loki wybiegł, żeby znaleźć gałązkę jemioły.
02:00
When he returned, the festivities had grown even rowdier.
28
120796
4220
Kiedy wrócił, uczta stała się jeszcze bardziej głośna.
Ale nie każdy bóg dobrze się bawił.
02:05
But not every god was enjoying the party.
29
125016
3029
02:08
Baldur’s brother Hodur, who was blind and weapon-less, sat dejected.
30
128045
5381
Brat Baldura, ślepy i bezbronny Hodur, siedział przygnębiony.
02:13
Seeing his opportunity,
31
133426
1750
Widząc swoją szansę,
02:15
the trickster slyly offered Hodur a chance to participate.
32
135176
4734
oszust chytrze zaoferował Hodurowi szanse na udział.
02:19
Loki armed him with mistletoe, guided his aim towards his brother,
33
139910
4460
Loki uzbroił go w jemiołę, nakierował cel na jego brata
02:24
and told Hodur to hurl with all his might.
34
144370
3901
i powiedział Hodurowi, żeby naciągnął cięciwę z całej siły.
02:28
The mistletoe pierced Baldur’s chest with deadly force.
35
148271
4567
Jemioła przebyła pierś Baldura ze śmiertelną siłą.
02:32
The god’s light quickly flickered out, and despair swept over the crowd.
36
152838
5165
Światło boga szybko zgasło, a tłum ogarnęła rozpacz.
W ciągu kilku chwil wpływ śmierci Baldura stał się odczuwalny
02:38
Within moments, the impact of Baldur’s death could be felt
37
158003
3540
02:41
across the nine realms.
38
161543
2158
we wszystkich dziewięciu światach.
02:43
But from the weeping masses, Hermod the Brave stepped forward.
39
163701
5005
Jednak spomiędzy płaczących tłumów wystąpił Hermod Odważny.
02:48
The warrior god believed that with the help of Odin’s mighty steed,
40
168706
3960
Wojowniczy bóg wierzył, że z pomocą potężnego rumaka Odyna
02:52
there was no plane he could not reach.
41
172666
2790
nie było miejsca, do którego by nie dotarł.
02:55
He would travel to halls of Hel herself, and bring Baldur home.
42
175456
4920
Pojechałby do dworu samej Hel i przyprowadziłby Baldura do domu.
03:00
The god rode for nine days and nine nights,
43
180376
3670
Bóg jechał dziewięć dni i dziewięć nocy
03:04
past halls of corpses and over paths paved with bone.
44
184046
5305
przez dwory trupów i ścieżki wybrukowane kośćmi.
03:09
When he finally reached the Queen of the Underworld,
45
189351
2880
Gdy w końcu dotarł do królowej Podziemia,
03:12
Hermod begged her to return Baldur to his family.
46
192231
3745
Hermod błagał ją, żeby zwróciła Baldura rodzinie.
03:15
Hel considered taking pity, but she wanted to know the extent of the gods’ mourning.
47
195976
5720
Hel rozważała zlitowanie się nad nim, ale chciała poznać rozmiar boskiej żałoby.
03:21
She agreed to relinquish Baldur’s soul—
48
201696
2850
Zgodziła się zrzec duszy Baldura,
03:24
if Hermod could prove that every living thing wept at Baldur’s death.
49
204546
5262
jeśli Hermod udowodni, że każde żywe stworzenie opłakiwało śmierć Baldura.
03:29
Hermod shot back to the land of the living.
50
209808
2790
Hermod pędem wrócił do świata żywych.
03:32
He met with every creature that Frigg visited earlier—
51
212598
3236
Spotkał się z każdą istotą, którą wcześniej odwiedziła Frigg.
03:35
all of which cried for Baldur and begged for his return.
52
215834
4230
Każda płakała za Baldurem i błagała o jego powrót.
03:40
Meanwhile, Loki watched Hermod’s mission with disdain.
53
220064
4580
W międzyczasie Loki z pogardą przyglądał się misji Hermoda.
03:44
He would not let his work be so easily undone,
54
224644
3611
Nie pozwoliłby, żeby jego praca poszła tak łatwo na marne,
03:48
but if he interfered too boldly it might reveal his hand in Baldur’s murder.
55
228255
5371
ale jeśli wtrąci się zbyt śmiało, ujawni udział w morderstwie Baldura.
03:53
Disguising himself as a ferocious giant, he hid himself at Hermod’s final stop.
56
233626
7579
Po przebraniu się za okrutną olbrzymkę
ukrył się przy ostatnim postoju Hermoda.
04:01
When the warrior came,
57
241205
1720
Gdy wojownik nadszedł,
04:02
the howling wind and craggy rocks each declared their love for Baldur.
58
242925
4827
wyjący wiatr i urwiste skały zadeklarowały miłość do Baldura.
04:07
But the giant within spewed only contempt for the deceased.
59
247752
4370
Olbrzymka wyraziła jednak tylko pogardę wobec zmarłego.
04:12
No matter how much Hermod begged, she would not shed a single tear.
60
252122
5583
Bez względu na to, jak bardzo Hermod ją błagał, nie uroniła ani łzy.
04:17
With his last hope dashed, the god began to mourn Baldur a second time.
61
257705
5717
Gdy stracił ostatnią nadzieję, bóg znów zaczął opłakiwać Baldura.
04:23
But an echo from the cave rang out above his sobs.
62
263422
4392
Jednak echo z jaskini wybrzmiewało ponad jego płaczami.
04:27
Loki’s twisted cackle was well-known to every Asgardian,
63
267814
4430
Wynaturzony chichot Lokiego był dobrze znany każdemu Asgardczykowi,
04:32
and Hermod realized he’d been tricked.
64
272244
3459
a Hermod zdał sobie sprawę, że został oszukany.
04:35
As he leapt to accost the trickster,
65
275703
2420
Gdy skoczył, żeby złapać oszusta,
04:38
Loki took the form of a salmon and wriggled into the waterfall.
66
278123
3730
Loki przybrał formę łososia i wślizgnął się do wodospadu.
04:41
His escape was guaranteed, until Thor arrived at the scene.
67
281853
5762
Jego ucieczka była pewna, dopóki nie pojawił się Thor.
04:47
Dragging Loki back to the cave, the gods bound him with a poisonous serpent.
68
287615
5632
Zaciągnął Lokiego z powrotem do jaskini, a bogowie skuli go z jadowitym wężem.
04:53
Here, Loki would remain chained until the end of days—
69
293247
5103
Tam Loki pozostanie przykuty do końca dni
04:58
the serpent dripping venom on his brow as punishment
70
298350
3770
z jadem węża kapiącym na jego czoło jako karą
05:02
for dousing Asgard’s brightest light.
71
302120
2806
za zgaszenie najjaśniejszego światła Asgardu.
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7