The surprisingly long history of electric cars - Daniel Sperling and Gil Tal

502,731 views ・ 2021-10-26

TED-Ed


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Paulina Kaniewska Korekta: Ola Królikowska
00:06
If you were buying a car in 1899,
0
6746
3000
Ktoś, kto kupował samochód w 1899 roku,
00:09
you would’ve had three major options to choose from.
1
9746
3083
miał do wyboru trzy opcje.
00:13
You could buy a steam-powered car.
2
13163
2083
Mógł nabyć samochód parowy.
00:15
Typically relying on gas-powered boilers, these could drive as far as you wanted—
3
15246
4792
Auta zasilane parą z kotła były w stanie pokonywać dowolne odległości,
00:20
provided you also wanted to lug around extra water to refuel
4
20038
4083
pod warunkiem że kierowca miał ze sobą zapas wody
00:24
and didn’t mind waiting 30 minutes for your engine to heat up.
5
24121
3500
i po zatankowaniu mógł odczekać 30 minut, aż silnik się rozgrzeje.
00:27
Alternatively, you could buy a car powered by gasoline.
6
27996
3667
W grę wchodził także zakup samochodu na benzynę.
00:31
However, the internal combustion engines in these models
7
31788
3041
Jednak wewnętrzny silnik spalinowy pojazdów tego typu
00:34
required dangerous hand-cranking to start
8
34829
3000
uruchamiano ręcznie, co stanowiło niebezpieczeństwo.
00:37
and emitted loud noises and foul-smelling exhaust while driving.
9
37829
4417
Był też hałaśliwy i emitował podczas jazdy śmierdzące spaliny.
00:42
So your best bet was probably option number three:
10
42787
3042
Najlepszym rozwiązaniem wydawała się opcja numer trzy,
00:45
a battery-powered electric vehicle.
11
45829
2792
czyli samochód na baterię elektryczną.
00:48
These cars were quick to start, clean and quiet to run,
12
48996
3791
Auta elektryczne uruchamiały się szybko, nie smrodziły, nie hałasowały,
00:52
and if you lived somewhere with access to electricity,
13
52787
3000
a jeśli mieszkało się w miejscu z dostępem do prądu,
00:55
easy to refuel overnight.
14
55787
2375
przez noc można je było naładować.
00:58
If this seems like an easy choice, you're not alone.
15
58371
3666
Wybór wydaje się oczywisty? Wielu kierowców myślało tak samo.
01:02
By the end of the 19th century, nearly 40% of American cars were electric.
16
62329
5709
Do końca XIX wieku niemal 40% samochodów w USA stanowiły pojazdy elektryczne.
01:08
In cities with early electric systems,
17
68329
2500
W miastach, do których doprowadzono elektryczność,
01:10
battery-powered cars were a popular and reliable alternative
18
70829
3959
samochody na baterie były popularną i niezawodną alternatywą
01:14
to their occasionally explosive competitors.
19
74788
3125
dla niekiedy wybuchowej konkurencji.
01:18
But electric vehicles had one major problem—
20
78079
3000
Sęk w tym, że samochody elektryczne miały jedną poważną słabość.
01:21
batteries.
21
81413
1125
Baterie.
01:22
Early car batteries were expensive and inefficient.
22
82704
3459
Pierwsze baterie samochodowe były drogie i mało wydajne.
01:26
Many inventors, including Thomas Edison,
23
86163
2250
Liczni wynalazcy, w tym sam Thomas Edison,
01:28
tried to build batteries that stored more electricity.
24
88413
3250
próbowali skonstruować baterie o większej pojemności.
01:31
Others even built exchange stations in urban areas to swap out dead batteries
25
91913
4833
Inni w obszarach miejskich zbudowali stacje wymiany zużytych baterii
01:36
for charged ones.
26
96746
1375
na naładowane.
01:38
But these measures weren’t enough to allow electric vehicles to make long trips.
27
98121
4750
A jednak samochodem elektrycznym wciąż nie można było zajechać zbyt daleko.
01:42
And at over twice the price of a gas-powered car,
28
102871
3458
W dodatku auto na prąd kosztowało dwa razy tyle co auto na benzynę.
01:46
many couldn’t afford these luxury items.
29
106329
2917
Na ten luksus mogli pozwolić sobie tylko nieliczni.
01:49
At the same time, oil discoveries lowered the price of gasoline,
30
109871
4250
Tymczasem odkrycie nowych złóż ropy doprowadziło do spadku cen benzyny,
01:54
and new advances made internal combustion engines more appealing.
31
114121
4000
a ulepszony silnik spalinowy stał się całkiem pociągającą opcją.
01:58
Electric starters removed the need for hand-cranking,
32
118454
3375
Elektryczny rozrusznik silnika usunął konieczność kręcenia korbą.
02:01
mufflers made engines quieter and rubber engine mounts reduced vibration.
33
121829
5000
Dzięki tłumikowi silnik pracował ciszej, a gumowe mocowania zniwelowały drgania.
02:07
In 1908, Ford released the Model T;
34
127413
3958
W 1908 roku Ford wypuścił na rynek model T,
02:11
a cheap, high-quality gas-powered car that captured the public imagination.
35
131371
5500
tani, wysokiej jakości samochód spalinowy, który zawładnął wyobraźnią milionów.
02:17
By 1915, the percentage of electric cars on the road had plummeted.
36
137121
5708
Do 1915 roku procent aut elektrycznych na amerykańskich drogach gwałtownie spadł.
02:23
For the next 55 years, internal combustion engines ruled the roads.
37
143246
4833
Przez kolejnych 55 lat rządziły silniki spalinowe.
02:28
Aside from some special-purpose vehicles, electric cars were nowhere to be found.
38
148079
5834
Poza pojazdami specjalnego przeznaczenia samochody elektryczne zniknęły bez śladu.
02:34
However, in the 1970s, the tide began to turn.
39
154121
4333
W 1970 roku sytuacja zaczęła się zmieniać.
02:38
US concerns about oil availability renewed interest in alternative energy sources.
40
158746
5875
Słaby dostęp do ropy naftowej spowodował zwrot ku alternatywnym źródłom energii.
02:44
And studies in the 1980s linking car emissions with smog
41
164621
4208
W latach 80. dzięki badaniom łączącym emisje spalin ze smogiem
02:48
in cities like Los Angeles
42
168829
1750
w miastach takich jak Los Angeles
02:50
encouraged governments and environmental organizations
43
170579
3375
władze i organizacje ekologiczne postanowiły dać elektrykom drugą szansę.
02:53
to reconsider electric vehicles.
44
173954
2542
02:56
At this point, car companies had spent decades
45
176621
2875
Przez całe dekady koncerny samochodowe inwestowały w silniki spalinowe,
02:59
investing in internal combustion engines without devoting any resources
46
179496
4625
podczas gdy problem baterii elektrycznych od stu lat czekał na rozwiązanie.
03:04
to solving the century-old battery problem.
47
184121
2708
03:07
But other companies were developing increasingly efficient batteries
48
187121
3500
W innych gałęziach przemysłu powstawały coraz wydajniejsze baterie
03:10
to power a new wave of portable electronics.
49
190621
3625
zasilające nową, przenośną elektronikę.
03:14
By the 1990s, energy dense nickel metal hydride batteries were on the market,
50
194329
5875
Już w latach 90. można było kupić wydajne akumulatory niklowo-metalowo-wodorkowe,
03:20
soon followed by lithium-ion batteries.
51
200204
3209
a niedługo potem także akumulatory litowo-jonowe.
03:23
Alongside regulatory mandates by California to reduce smog,
52
203704
4084
Wraz z przepisami antysmogowymi wydanymi przez stan Kalifornia
03:27
these innovations sparked a small wave of new electric vehicles,
53
207788
4416
te innowacje spowodowały nowy wysyp pojazdów o napędzie elektrycznym,
03:32
including hybrid cars.
54
212204
2000
w tym samochodów hybrydowych.
03:34
Hybrids aren’t true electric vehicles;
55
214579
2209
Hybrydy nie są pojazdami w pełni elektrycznymi.
03:36
their nickel metal hydride batteries
56
216788
1791
Zastosowane w nich baterie
03:38
are only used to optimize the efficiency of gas-burning engines.
57
218579
4792
mają służyć jedynie zwiększeniu mocy silnika spalinowego.
03:43
But in 2008, Tesla Motors went further,
58
223538
3791
W 2008 roku Tesla poszła o krok dalej.
03:47
grabbing the attention of consumers, automakers, and regulators
59
227329
4292
Przykuła uwagę konsumentów, producentów samochodów i prawodawców,
03:51
with its lithium-ion-powered Roadster.
60
231621
2833
wypuszczając Roadstera zasilanego bateriami litowo-jonowymi.
03:54
This purely electric vehicle could travel more than 320 kilometers
61
234871
4958
Zasięg tego auta przekraczał 320 km na całkowicie naładowanych bateriach,
03:59
on a single charge,
62
239829
1417
04:01
almost doubling the previous record.
63
241246
2667
dwukrotnie więcej niż wynosił dotychczasowy rekord.
04:04
Since then, electric vehicles have vastly improved in cost, performance,
64
244496
5042
Od tamtego czasu samochody elektryczne stały się znacznie tańsze, szybsze,
04:09
efficiency, and availability.
65
249538
2291
wydajniejsze i powszechnie dostępne.
04:12
They can accelerate much faster than gas-powered sports cars,
66
252038
3708
Są w stanie przyspieszyć w krótszym czasie niż sportowe samochody spalinowe
04:15
and while some models still have a high upfront cost,
67
255746
3292
i choć niektóre modele wciąż kosztują niemało,
04:19
they reliably save their drivers money in the long run.
68
259038
3500
wydatek ten opłaca się w dłuższej perspektywie.
04:22
As governments around the world focus on slowing climate change,
69
262663
3833
Teraz, gdy rządy zastanawiają się, jak spowolnić zmiany klimatu,
04:26
electric vehicles are now expected to replace gas-powered ones altogether.
70
266496
4875
elektryki mogą całkowicie zastąpić auta o napędzie spalinowym.
04:31
In Norway, 75% of car sales in 2020 were plug-in electric vehicles.
71
271954
6917
W Norwegii 75% aut sprzedanych w 2020 roku to hybrydy ładowane z gniazdka.
04:39
And policies such as California’s Zero Emission Vehicle mandate
72
279121
4125
A przepisy takie jak kalifornijskie prawo o zeroemisyjnych samochodach
04:43
and Europe’s aggressive CO2 emission standards
73
283246
3167
czy europejskie rygorystyczne normy emisji CO2
04:46
have dramatically slowed investments in gas-powered vehicles worldwide.
74
286413
4958
bardzo spowolniły inwestycje w tradycyjny przemysł motoryzacyjny na całym świecie.
04:51
Soon, electric cars will reclaim their place on the road,
75
291621
4292
Wkrótce samochody elektryczne odzyskają należne im miejsce na drogach,
04:55
putting gasoline in our rearview.
76
295913
3041
a wsteczną benzynę zostawią daleko w tyle.
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7