Can you solve the troll’s paradox riddle? - Dan Finkel

3,108,437 views ・ 2018-12-20

TED-Ed


Dubbelklik op de Engelse ondertitels hieronder om de video af te spelen.

Vertaald door: Erdem Yilmazdemir Nagekeken door: Bieke Van Gelder
00:07
You’ve discovered a doorway to another realm,
0
7720
3240
Je ontdekte een doorgang naar een nieuwe wereld
00:10
and now you and your brother
1
10960
1920
en plots ben je samen met je broer
00:12
are off exploring the wonderful world of Paradoxica.
2
12880
4340
de wonderlijke wereld van Paradoxica aan het verkennen.
00:17
Fantastically paradoxical creatures crawl, run, and fly around you.
3
17220
4990
Fantastisch paradoxale wezens kruipen, lopen en vliegen om je heen.
00:22
And then you see the troll.
4
22210
2490
En dan zie je de trol.
00:24
It’s catching all the creatures in an enormous net.
5
24700
3910
Hij is alle wezens aan het vangen in zijn enorme net.
00:28
You bravely step forward and demand it let them go.
6
28610
4320
Dapper stap je naar voren en je eist dat hij ze vrijlaat.
00:32
The troll laughs.
7
32930
1540
De trol lacht.
00:34
“If you’re such a fan of paradoxes,” it says,
8
34470
2900
"Als je zo'n grote fan bent van paradoxen," zegt hij,
00:37
“then I’ll make you an offer.
9
37370
1670
"dan zal ik je een voorstel doen.
00:39
If you say something true, I’ll release all these creatures."
10
39040
4400
Als je iets waars zegt, zal ik de wezens vrijlaten."
00:43
You’re about to say, “You are a troll,”
11
43440
2200
Je wil net zeggen: "Je bent een trol",
00:45
but before you can, the troll grabs your brother.
12
45640
3420
maar voor je dat kunt, grijpt de trol je broer.
00:49
“If you say something false,” he continues,
13
49060
2420
"Als je iets onwaars zegt," gaat hij door,
00:51
“then I’ll release your brother."
14
51480
2410
"dan zal ik je broer vrijlaten.
00:53
Your statement can only be a single sentence.
15
53890
2902
Je antwoord mag maar uit één zin bestaan.
00:56
And as you can see, I hate paradoxes more than anything.
16
56792
4660
En zoals je kan zien, haat ik paradoxen het meest van alles.
01:01
If you try to cheat by saying something paradoxical,
17
61452
3330
Als je probeert vals te spelen door iets paradoxaals te zeggen,
01:04
like, ‘this statement is false,’
18
64782
2065
zoals 'deze zin is vals',
01:06
then I'll eat your brother and the creatures."
19
66847
3670
dan eet ik je broer en alle wezens op."
01:10
What true/false statement can you say to force the troll
20
70517
3532
Welke ware én onware zin kan je zeggen om de trol te dwingen
01:14
to free your brother and the paradoxical creatures?
21
74049
3480
je broer en de paradoxale wezens vrij te laten?
01:17
[Pause the video now if you want to figure it out for yourself!]
22
77532
1570
[Pauzeer de video als je het zelf wil bedenken!]
01:19
Answer in: 3
23
79102
1400
01:20
Answer in: 2
24
80502
2810
[Antwoord in: 2]
01:23
Answer in: 1
25
83312
2760
[Antwoord in: 1]
01:26
This seems like an impossible situation,
26
86072
2750
Het lijkt een onmogelijke situatie,
01:28
but incredibly, you can say something
27
88822
2150
maar toch kan je iets zeggen
01:30
that will force the troll to release all its prisoners.
28
90972
3460
waardoor de trol gedwongen wordt om al zijn gevangenen vrij te laten.
01:34
This is an example of coercive logic,
29
94432
3020
Dit is een voorbeeld van dwanglogica,
01:37
invented by the great logician and puzzle creator Raymond Smullyan.
30
97452
5010
uitgevonden door de grote logicus en puzzelmaker Raymond Smullyan.
01:42
The trick Smullyan came up with involves saying a statement
31
102462
3460
De truc die Smullyan bedacht, omvat het zeggen van een zin
01:45
whose truth or falseness depends on what you want the troll to do.
32
105922
5230
waarvan de juistheid of onjuistheid afhangt van wat je wil dat de trol doet.
01:51
Your statement still has to be carefully crafted.
33
111152
3090
Je zin moet nog altijd zeer zorgvuldig gevormd worden.
01:54
For example, if you were to say,
34
114242
2050
Bijvoorbeeld, als je zou zeggen:
01:56
“You are going to free the creatures and my brother,”
35
116292
2810
"Je gaat mijn broer en de wezens vrijlaten",
01:59
the troll could respond, “that’s false… I’m only going to free your brother.”
36
119102
4660
zou de trol kunnen antwoorden: "Dat is fout. Ik bevrijd alleen je broer."
02:03
Similarly, if you said, “You will free the paradoxes,”
37
123762
3500
Hetzelfde geldt als je zou zeggen: "Je zal de paradoxen vrijlaten."
02:07
the troll could say, “That’s true,” and free the paradoxes.
38
127262
4180
De trol zou dan kunnen zeggen: "Dat is waar", en de paradoxen vrijlaten.
02:11
But watch what happens if you say, “You will free my brother.”
39
131442
5020
Maar kijk wat er gebeurt als je zegt: "Je zal mijn broer vrijlaten."
02:16
The statement can’t be false,
40
136462
1740
Die zin kan niet fout zijn, want als dat wel zo was,
02:18
because if it were, the troll, by its own rules,
41
138202
3240
zou de trol -- volgens zijn eigen regels -- je broer moeten vrijlaten.
02:21
would have to free your brother.
42
141442
2010
02:23
That would make the statement paradoxically true and false.
43
143452
3980
Dat zou de zin paradoxaal waar en onwaar maken.
02:27
But the troll hates paradoxes
44
147432
1990
Maar de trol haat paradoxen en zou er nooit vrijwillig één maken.
02:29
and would never willingly create one.
45
149422
2740
02:32
So his only option is for the statement to be true.
46
152162
3790
Dus zijn enige optie is dat de zin waar moet zijn.
02:35
If “you will free my brother” is true,
47
155952
2180
Als 'je zal mijn broer vrijlaten' waar is,
02:38
then the troll has to release your brother.
48
158132
2330
dan moet de trol jouw broer vrijlaten.
02:40
And by its own rules, the troll has to free the creatures as well,
49
160462
4410
En volgens zijn eigen regels moet de trol ook de wezens vrijlaten,
02:44
since you said a true statement.
50
164872
2510
omdat jij iets waars zei.
02:47
By wielding just 5 words like a logical scalpel,
51
167382
3670
Door simpelweg vijf woorden te gebruiken als een logisch scalpel,
02:51
you’ve forced the troll to free all its prisoners.
52
171052
3450
heb je de trol gedwongen al zijn gevangenen vrij te laten.
02:54
As the troll stomps off in anger,
53
174502
1990
Terwijl de trol boos wegstrompelt,
02:56
the paradoxes cheer you for winning them their freedom,
54
176492
3430
juichen de paradoxen voor jou omdat je hun vrijheid hebt teruggewonnen
02:59
and promise to lead you to the treasure at the top of the stairs.
55
179922
3467
en beloven ze om je te leiden naar de schat bovenaan de trap.
03:03
If you can reach it.
56
183389
2430
Als je daar kan geraken ...
Over deze website

Deze site laat u kennismaken met YouTube-video's die nuttig zijn om Engels te leren. U ziet Engelse lessen gegeven door topdocenten uit de hele wereld. Dubbelklik op de Engelse ondertitels op elke videopagina om de video af te spelen. De ondertitels scrollen synchroon met het afspelen van de video. Heeft u opmerkingen of verzoeken, neem dan contact met ons op via dit contactformulier.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7