Can you solve the troll’s paradox riddle? - Dan Finkel

Tłumaczenie: Agnieszka Fijałkowska Korekta: Rysia Wand

You’ve discovered a doorway to another realm,

Razem z bratem odkryliście przejście do innej krainy,

and now you and your brother

więc zaraz będziecie odkrywać

are off exploring the wonderful world of Paradoxica.

wspaniały świat Paradoksyki.

Fantastically paradoxical creatures crawl, run, and fly around you.

Całkowicie paradoksalne stworzenia pełzają, biegają i latają wokół was.

And then you see the troll.

Następnie widzicie trolla.

It’s catching all the creatures in an enormous net.

Łapie stworzenia do ogromnej sieci.

You bravely step forward and demand it let them go.

Odważnie się mu przeciwstawiasz i każesz je wypuścić.

The troll laughs.

Troll śmieje się.

“If you’re such a fan of paradoxes,” it says,

Mówi: "Skoro jesteś fanem paradoksów,

“then I’ll make you an offer.

to mam dla ciebie propozycję.

If you say something true, I’ll release all these creatures."

Jeśli powiesz coś prawdziwego, to wypuszczę wszystkie stworzenia".

You’re about to say, “You are a troll,”

Już chcesz powiedzieć: "Jesteś trollem".

but before you can, the troll grabs your brother.

Jednak zanim to robisz, troll chwyta twojego brata.

“If you say something false,” he continues,

Kontynuuje: "Jeśli powiesz coś fałszywego,

“then I’ll release your brother."

to wypuszczę twojego brata".

Your statement can only be a single sentence.

Twoje twierdzenie musi być jednym zdaniem.

And as you can see, I hate paradoxes more than anything.

Jak widzisz, strasznie nienawidzę paradoksów.

If you try to cheat by saying something paradoxical,

Jeśli będziesz oszukiwać, chcąc powiedzieć coś paradoksalnego,

like, ‘this statement is false,’

jak "to zdanie jest fałszywe",

then I'll eat your brother and the creatures."

to zjem twojego brata i wszystkie stworzenia".

What true/false statement can you say to force the troll

Jakie prawdziwo-fałszywe zdanie możesz powiedzieć, żeby zmusić trolla,

to free your brother and the paradoxical creatures?

by uwolnił twojego brata i paradoksalne stworzenia?

[Pause the video now if you want to figure it out for yourself!]

Wstrzymaj nagranie, żeby to przemyśleć.

Answer in: 3

Odpowiedź za: 3

Answer in: 2

Odpowiedź za: 2

Answer in: 1

Odpowiedź za: 1

This seems like an impossible situation,

To wydaje się niemożliwe,

but incredibly, you can say something

ale co ciekawe, można powiedzieć coś,

that will force the troll to release all its prisoners.

co zmusi trolla do uwolnienia wszystkich więźniów.

This is an example of coercive logic,

To przykład logiki represyjnej,

invented by the great logician and puzzle creator Raymond Smullyan.

wymyślonej przez wielkiego logika i twórcę zagadek, Raymonda Smullyana.

The trick Smullyan came up with involves saying a statement

Sztuczka wymyślona przez Smullyana polega na wypowiedzeniu zdania,

whose truth or falseness depends on what you want the troll to do.

którego prawda lub fałsz zależy od tego, co chcesz, żeby zrobił troll.

Your statement still has to be carefully crafted.

Twoje zdanie nadal musi być starannie przygotowane.

For example, if you were to say,

Przykładowo, jeśli chcesz powiedzieć

“You are going to free the creatures and my brother,”

"uwolnisz stworzenia i mojego brata",

the troll could respond, “that’s false… I’m only going to free your brother.”

troll może odpowiedzieć: "Fałsz... Uwolnię tylko twojego brata".

Similarly, if you said, “You will free the paradoxes,”

Podobnie jeśli powiesz: "uwolnisz paradoksalne stworzenia,"

the troll could say, “That’s true,” and free the paradoxes.

troll może powiedzieć: "to prawda" i uwolni tylko te stworzenia.

But watch what happens if you say, “You will free my brother.”

Zobacz, co się stanie gdy powiesz: "Uwolnisz mojego brata".

The statement can’t be false,

Twoje zdanie nie może być fałszywe,

because if it were, the troll, by its own rules,

bo gdyby było, to troll według własnych zasad

would have to free your brother.

musiałby uwolnić twojego brata.

That would make the statement paradoxically true and false.

To sprawiłoby, że zdanie jest paradoksalnie prawdziwe i fałszywe.

But the troll hates paradoxes

Ale skoro troll nienawidzi paradoksów,

and would never willingly create one.

sam nie wymyśliłby go celowo.

So his only option is for the statement to be true.

Jego jedyną opcją jest to, że zdanie jest prawdziwe.

If “you will free my brother” is true,

Jeśli "uwolnisz mojego brata" jest prawdą,

then the troll has to release your brother.

to troll musi uwolnić twojego brata.

And by its own rules, the troll has to free the creatures as well,

Kierując się własnymi zasadami troll musi też uwolnić stworzenia,

since you said a true statement.

bo wypowiedziane zdanie było prawdziwe.

By wielding just 5 words like a logical scalpel,

Dzięki starannemu doborze trzech słów, prawie jak logicznym skalpelem,

you’ve forced the troll to free all its prisoners.

troll musi teraz uwolnić wszystkich więźniów.

As the troll stomps off in anger,

Gdy zły troll odchodzi,

the paradoxes cheer you for winning them their freedom,

paradoksalne stworzenia za odzyskaną wolność

and promise to lead you to the treasure at the top of the stairs.

obiecują zaprowadzić cię do skarbu na szczycie schodów.

If you can reach it.

Jeśli tylko do nich dotrzesz.