Can you solve the troll’s paradox riddle? - Dan Finkel

Çeviri: Nihal Aksakal Gözden geçirme: Saliha Karatepeli

You’ve discovered a doorway to another realm,

Sen ve kardeşin başka bir dünyayı keşfettiniz

and now you and your brother

ve yeni, harika Parodoksika

are off exploring the wonderful world of Paradoxica.

ülkesini keşfe çıktınız.

Fantastically paradoxical creatures crawl, run, and fly around you.

Paradoksik yaratıklar, fantastik bir şekilde etrafınızda koşup uçuyorlar.

And then you see the troll.

Bir trol görüyorsunuz.

It’s catching all the creatures in an enormous net.

Kocaman bir ağ ile bütün yaratıkları yakalıyor.

You bravely step forward and demand it let them go.

Cesurca öne çıkıp bırakmasını emrediyorsun.

The troll laughs.

Trol gülüyor.

“If you’re such a fan of paradoxes,” it says,

''Paradoksun hayranıysan

“then I’ll make you an offer.

sana bir teklifte bulunayım.

If you say something true, I’ll release all these creatures."

Eğer doğru bir şey söylersen onları bırakacağım.'' diyor.

You’re about to say, “You are a troll,”

Tam sen ''Bir trolsün.'' diyecekken

but before you can, the troll grabs your brother.

trol kardeşini yakalıyor.

“If you say something false,” he continues,

''Eğer yanlış bir şey söylersen

“then I’ll release your brother."

kardeşini bırakacağım.

Your statement can only be a single sentence.

Söylediğin şey sadece bir cümle olabilir.

And as you can see, I hate paradoxes more than anything.

Gördüğün üzere, paradokstan nefret ederim.

If you try to cheat by saying something paradoxical,

Eğer paradoksik bir şey söyleyip kandırmaya çalışırsan

like, ‘this statement is false,’

örneğin 'Bu söz yanlıştır.' gibi,

then I'll eat your brother and the creatures."

kardeşini ve yaratıkları yerim.'' diyor.

What true/false statement can you say to force the troll

Trolün kardeşinizi ve paradoksik yaratıkları serbest bırakması için

to free your brother and the paradoxical creatures?

hangi doğru/yanlış ifadeyi söyleyebilirsiniz?

[Pause the video now if you want to figure it out for yourself!]

[Kendiniz çözmek isterseniz videoyu şimdi durdurun!]

Answer in: 3

3 saniye

Answer in: 2

2 saniye

Answer in: 1

1 saniye!

This seems like an impossible situation,

İmkansız bir durum gibi görünüyor

but incredibly, you can say something

ama akıl almaz bir şekilde,

that will force the troll to release all its prisoners.

trolün tutsaklarını salması için bir şey söyleyebilirsiniz.

This is an example of coercive logic,

Bu, büyük mantıkçı ve bulmaca yaratıcısı

invented by the great logician and puzzle creator Raymond Smullyan.

Raymond Smullyan tarafından icat edilen zorlayıcı bir mantık örneğidir.

The trick Smullyan came up with involves saying a statement

Smullyan hilesi, gerçeği veya sahtekarlığı,

whose truth or falseness depends on what you want the troll to do.

trolün ne yapmasını istediğine bağlı olan bir ifade söylemekten ibarettir.

Your statement still has to be carefully crafted.

İfadeniz hala dikkatle hazırlanmalı.

For example, if you were to say,

Örneğin, eğer şöyle bir şey dersen;

“You are going to free the creatures and my brother,”

''Kardeşimi ve yaratıkları serbest bırakacaksın.''

the troll could respond, “that’s false… I’m only going to free your brother.”

trol ''Bu yanlış. Sadece kardeşini bırakacağım.'' diyebilir.

Similarly, if you said, “You will free the paradoxes,”

Benzer olarak ''Paradoksik yaratıkları bırakacaksın.'' dersen

the troll could say, “That’s true,” and free the paradoxes.

trol ''Bu doğru.'' deyip yaratıkları serbest bırakabilir.

But watch what happens if you say, “You will free my brother.”

Ama eğer ''Kardeşimi serbest bırakacaksın.'' dersen neler olur?

The statement can’t be false,

İfade yanlış olmaz

because if it were, the troll, by its own rules,

çünkü yanış olsaydı trol, kendi kurallarına göre

would have to free your brother.

kardeşini bırakırdı.

That would make the statement paradoxically true and false.

Bu, ifadeyi paradoksik olarak hem doğru hem yanlış yapar.

But the troll hates paradoxes

Ama trol paradokstan nefret ediyor

and would never willingly create one.

ve gönüllü bir şekilde bir paradoks yapamaz.

So his only option is for the statement to be true.

O zaman tek seçeneği ifadenin doğru olması.

If “you will free my brother” is true,

Eğer ''Kardeşimi bırakacaksın.'' doğruysa

then the troll has to release your brother.

trol kardeşini bırakmak zorunda.

And by its own rules, the troll has to free the creatures as well,

Kendi kurallarına göre trol, yaratıkları da bırakmak zorunda

since you said a true statement.

çünkü doğru bir ifade söyledin.

By wielding just 5 words like a logical scalpel,

Mantıksal bir neşter gibi sadece 5 kelime kullanarak

you’ve forced the troll to free all its prisoners.

trolü bütün mahkumları serbest bırakmaya zorladınız.

As the troll stomps off in anger,

Trol öfkelenirken paradokslar,

the paradoxes cheer you for winning them their freedom,

özgürlüklerini kazandığın için seviniyor

and promise to lead you to the treasure at the top of the stairs.

ve sizi merdivenlerin tepesindeki hazineye götürmeye söz veriyor.

If you can reach it.

Tabii eğer yetişebilirsen.