Can you solve the troll’s paradox riddle? - Dan Finkel

3,071,380 views ・ 2018-12-20

TED-Ed


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

Translator: Phuong Nguyen Le Reviewer: Ly Nguyễn
00:07
You’ve discovered a doorway to another realm,
0
7720
3240
Bạn vừa tìm thấy cánh cổng đến một vương quốc khác,
00:10
and now you and your brother
1
10960
1920
giờ bạn và em trai khám phá
00:12
are off exploring the wonderful world of Paradoxica.
2
12880
4340
thế giới kì diệu của những nghịch lý.
00:17
Fantastically paradoxical creatures crawl, run, and fly around you.
3
17220
4990
Các loài vật kì lạ bò, chạy, và bay quanh bạn.
00:22
And then you see the troll.
4
22210
2490
Bạn thấy tên yêu tinh.
00:24
It’s catching all the creatures in an enormous net.
5
24700
3910
Nó đang bắt tất cả chúng vào trong cái lưới lớn.
00:28
You bravely step forward and demand it let them go.
6
28610
4320
Bạn anh dũng tiến đến và yêu cầu hắn thả chúng đi.
00:32
The troll laughs.
7
32930
1540
Tên yêu tinh cười khẩy: "Nếu mi thích những nghịch lý.
00:34
“If you’re such a fan of paradoxes,” it says,
8
34470
2900
00:37
“then I’ll make you an offer.
9
37370
1670
ta sẽ cho mi một phần thưởng, một khi mi trả lời đúng,
00:39
If you say something true, I’ll release all these creatures."
10
39040
4400
ta sẽ thả tất chúng đi."
00:43
You’re about to say, “You are a troll,”
11
43440
2200
Trước khi bạn kịp thốt lên "Đúng là yêu tinh"
00:45
but before you can, the troll grabs your brother.
12
45640
3420
thì hắn đã tóm lấy em trai bạn.
00:49
“If you say something false,” he continues,
13
49060
2420
"Nếu mi trả lời sai, ta sẽ thả em trai mi" hắn nói tiếp.
00:51
“then I’ll release your brother."
14
51480
2410
00:53
Your statement can only be a single sentence.
15
53890
2902
"Mi chỉ được trả lời bằng một câu.
00:56
And as you can see, I hate paradoxes more than anything.
16
56792
4660
Mi thừa biết ta ghét nghịch lý hơn tất thảy.
01:01
If you try to cheat by saying something paradoxical,
17
61452
3330
Nếu mi ăn gian bằng cách nói điều gì đó nghịch lý
01:04
like, ‘this statement is false,’
18
64782
2065
như "câu trả lời này là sai," ta sẽ ăn thịt cả em trai mi lẫn số động vật này.
01:06
then I'll eat your brother and the creatures."
19
66847
3670
01:10
What true/false statement can you say to force the troll
20
70517
3532
Câu trả lời đúng/ sai nào khiến bạn có thể ép tên yêu tinh
01:14
to free your brother and the paradoxical creatures?
21
74049
3480
thả tự do cho cả em trai lẫn các loài vật kì lạ đó?
01:17
[Pause the video now if you want to figure it out for yourself!]
22
77532
1570
Dừng video nếu bạn muốn tự tìm câu trả lời.
01:19
Answer in: 3
23
79102
1400
Câu trả lời trong: 3
01:20
Answer in: 2
24
80502
2810
2
01:23
Answer in: 1
25
83312
2760
1
01:26
This seems like an impossible situation,
26
86072
2750
Tình huống này có vẻ bất khả thi nhưng bạn vẫn có thể nói điều gì đó
01:28
but incredibly, you can say something
27
88822
2150
01:30
that will force the troll to release all its prisoners.
28
90972
3460
khiến ông ba bị phải thả tất cả các tù nhân.
01:34
This is an example of coercive logic,
29
94432
3020
Đây là một ví dụ của logic bắt buộc, được sáng tạo bởi nhà logic học tài ba
01:37
invented by the great logician and puzzle creator Raymond Smullyan.
30
97452
5010
và nhà phát minh xếp hình, Raymond Smullyan.
01:42
The trick Smullyan came up with involves saying a statement
31
102462
3460
Mẹo mà Smullyan tìm ra gồm
01:45
whose truth or falseness depends on what you want the troll to do.
32
105922
5230
trả lời một câu mà cả sự thật lẫn điều dối trá
đều dựa trên điều bạn muốn tên yêu tinh thực hiện.
01:51
Your statement still has to be carefully crafted.
33
111152
3090
Câu trả lời của bạn vẫn phải được nêu ra một cách cẩn thận.
01:54
For example, if you were to say,
34
114242
2050
Ví dụ, nếu bạn định nói:
01:56
“You are going to free the creatures and my brother,”
35
116292
2810
"Mi sẽ thả các con vật và em trai ta,"
01:59
the troll could respond, “that’s false… I’m only going to free your brother.”
36
119102
4660
tên yêu tinh có thể nói: "Sai rồi... Ta chỉ định thả em trai mi thôi."
02:03
Similarly, if you said, “You will free the paradoxes,”
37
123762
3500
Tương tự, nếu bạn nói: "Mi sẽ thả các con vật kì lạ đó,"
02:07
the troll could say, “That’s true,” and free the paradoxes.
38
127262
4180
hắn có thể trả lời: "Đúng," và thả chúng đi.
02:11
But watch what happens if you say, “You will free my brother.”
39
131442
5020
Nhưng điều gì sẽ xảy ra nếu bạn nói:
"Mi sẽ thả em trai ta."
02:16
The statement can’t be false,
40
136462
1740
Câu trả lời không thể sai,
02:18
because if it were, the troll, by its own rules,
41
138202
3240
vì nếu thế, tên yêu tinh, theo luật của hắn,
02:21
would have to free your brother.
42
141442
2010
sẽ phải thả em trai bạn.
02:23
That would make the statement paradoxically true and false.
43
143452
3980
Điều đó, lạ lùng thay, khiến câu trả lời của bạn vừa đúng vừa sai.
02:27
But the troll hates paradoxes
44
147432
1990
Nhưng tên yêu ghét nghịch lý
02:29
and would never willingly create one.
45
149422
2740
và không bao giờ sẵn lòng tạo ra nghịch lý.
02:32
So his only option is for the statement to be true.
46
152162
3790
Nên lựa chọn duy nhất cho câu trả lời của bạn là điều đúng.
02:35
If “you will free my brother” is true,
47
155952
2180
Nếu "mi sẽ thả em trai ta" đúng,
02:38
then the troll has to release your brother.
48
158132
2330
tên yêu sẽ phải thả em bạn.
02:40
And by its own rules, the troll has to free the creatures as well,
49
160462
4410
Và dựa theo "luật rừng" của hắn, hắn cũng phải thả các con vật,
02:44
since you said a true statement.
50
164872
2510
vì bạn đưa ra câu trả lời đúng.
02:47
By wielding just 5 words like a logical scalpel,
51
167382
3670
Chỉ bằng cách dùng năm từ như con dao mổ thần kì,
02:51
you’ve forced the troll to free all its prisoners.
52
171052
3450
bạn đã bắt tên yêu tinh thả tự do cho tất cả tù nhân.
02:54
As the troll stomps off in anger,
53
174502
1990
Trong khi hắn giận dữ bỏ đi,
02:56
the paradoxes cheer you for winning them their freedom,
54
176492
3430
các loài vật kì lạ ngợi khen vì bạn đã giúp chúng được tự do,
02:59
and promise to lead you to the treasure at the top of the stairs.
55
179922
3467
và hứa sẽ dẫn bạn đến chỗ kho báu ở tầng trên cùng.
03:03
If you can reach it.
56
183389
2430
Nếu bạn có thể với tới.
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7