Can you solve the virus riddle? - Lisa Winer

13,081,520 views ・ 2017-04-03

TED-Ed


Dubbelklik op de Engelse ondertitels hieronder om de video af te spelen.

Vertaald door: Oeds Eilander Nagekeken door: Peter van de Ven
Je onderzoeksteam
00:08
Your research team has found a prehistoric virus
0
8173
2605
heeft een in de permafrost gepreserveerd prehistorisch virus gevonden
00:10
preserved in the permafrost
1
10778
1911
00:12
and isolated it for study.
2
12689
2481
en het voor onderzoek geïsoleerd.
00:15
After a late night working,
3
15170
1689
Net wanneer je na een lange avond werken het lab wilt afsluiten,
00:16
you're just closing up the lab when a sudden earthquake hits
4
16859
3630
treft een aardbeving het gebied en valt bijgevolg de stroom uit.
00:20
and knocks out the power.
5
20489
1960
00:22
As the emergency generators kick in, an alarm confirms your worst fears:
6
22449
5000
Wanneer de noodgenerator aanslaat, bevestigt een alarm je grootste angst:
00:27
all the sample vials have broken.
7
27449
3285
alle flesjes met monsters zijn gebroken.
00:30
The virus is contained for now,
8
30734
2219
Het virus is voor nu ingesloten,
00:32
but unless you can destroy it,
9
32953
1593
maar tenzij je het kunt vernietigen, zal de ventilatie spoedig opstarten ...
00:34
the vents will soon open and unleash a deadly airborne plague.
10
34546
5526
en een dodelijke plaag verspreiden.
Zonder aarzeling trek je je gaspak aan
00:40
Without hesitation, you grab your HazMat suit
11
40072
2568
00:42
and get ready to save the world.
12
42640
3610
en maak je je klaar om de wereld te redden.
00:46
The lab is a four by four compound of 16 rooms
13
46250
3791
Het complex bestaat uit vier keer vier ruimtes
en heeft noordwestelijk een ingang en zuidoostelijk een uitgang.
00:50
with an entrance on the northwest corner and an exit at the southeast.
14
50041
4950
00:54
Each room is connected to the adjacent ones by an airlock,
15
54991
3421
Iedere ruimte is via een luchtsluis met de naastgelegen ruimte verbonden
00:58
and the virus has been released in every room except the entrance.
16
58412
4618
en het virus is in iedere ruimte, behalve de ingang, vrijgekomen.
Om het virus te vernietigen, moet je iedere besmette ruimte betreden
01:03
To destroy it, you must enter each contaminated room
17
63030
3010
en haar zelfvernietigingsknop gebruiken.
01:06
and pull its emergency self-destruct switch.
18
66040
3440
01:09
But there's a catch.
19
69480
2060
Maar er zit een addertje onder het gras.
01:11
Because the security system is on lockdown,
20
71540
2282
Omdat het pand in quarantaine is,
01:13
once you enter the contaminated room,
21
73822
2289
kun je een besmette ruimte, eens betreden,
01:16
you can't exit without activating the switch,
22
76111
3469
alleen verlaten als je de zelfvernietigingsknop gebruikt hebt.
01:19
and once you've done so,
23
79580
1490
Is de zelfvernietiging in gang gezet, kun je die ruimte niet opnieuw betreden.
01:21
you won't be able to go back in to that room.
24
81070
4331
01:25
You start to draw out possible routes on a pad of paper,
25
85401
3749
Je begint de mogelijke routes op papier uit te tekenen,
maar met geen van de routes
01:29
but nothing seems to get you to the exit
26
89150
2174
bereik je de uitgang zonder minstens één ruimte te missen.
01:31
without missing at least one room.
27
91324
3086
01:34
So how can you destroy the virus in every contaminated room
28
94410
3931
Hoe kun je het virus in elke besmette ruimte vernietigen
01:38
and survive to tell the story?
29
98341
2391
en het naderhand ook navertellen?
01:40
Pause here if you want to figure it out for yourself.
30
100732
4860
Als je het zelf wilt uitvogelen, pauzeer het filmpje dan nu.
01:45
Answer in: 3
31
105592
1444
Antwoord in: 3
01:47
Answer in: 2
32
107036
1854
Antwoord in: 2
01:48
Answer in: 1
33
108890
1953
Antwoord in: 1
01:50
If your first instinct is to try to graph your possible moves on a grid,
34
110843
3957
Als het uittekenen van al je mogelijkheden je eerste ingeving was,
01:54
you've got the right idea.
35
114800
2160
ben je op de juiste weg.
01:56
This puzzle is related to the Hamiltonian path problem
36
116960
3350
Deze puzzel is gerelateerd aan het vraagstuk van het Hamiltonpad,
02:00
named after the 19th century Irish mathematician William Rowan Hamilton.
37
120310
5181
vernoemd naar de 19e eeuwse Ierse wiskundige William Rowan Hamilton.
02:05
The challenge of the path problem
38
125491
1559
De uitdaging van het vraagstuk
is ontdekken of een gegeven weergave een Hamiltonpad bevat.
02:07
is to find whether a given graph has a Hamiltonian path.
39
127050
4761
02:11
That's a route that visits every point within it exactly once.
40
131811
4270
Dat wil zeggen: een route die ieder punt slechts eenmaal passeert.
Dit als NP-volledig geclassificeerde vraagstuk
02:16
This type of problem, classified as NP-complete,
41
136081
3460
02:19
is notoriously difficult when the graph is sufficiently large.
42
139541
4630
is berucht om zijn moeilijkheidsgraad wanneer de weergave maar groot genoeg is.
Hoewel iedere voorgedragen oplossing eenvoudig geverifieerd kan worden,
02:24
Although any proposed solution can be easily verified,
43
144171
3581
02:27
we have no reliable formula or shortcut for finding one,
44
147752
3709
is er geen betrouwbare formule of sluipweg om deze oplossing te vinden
02:31
or determining that one exists.
45
151461
2081
of om te bepalen of er één bestaat.
02:33
And we're not even sure if it's possible for computers
46
153542
2549
We weten niet eens zeker of een computer
02:36
to reliably find such solutions, either.
47
156091
4260
op betrouwbare wijze een oplossing zou kunnen vinden.
02:40
This puzzle adds a twist to the Hamiltonian path problem
48
160351
3190
Deze puzzel voegt een extra dimensie aan het vraagstuk toe
02:43
in that you have to start and end at specific points.
49
163541
4061
door een vast begin- en eindpunt te geven.
02:47
But before you waste a ton of graph paper,
50
167602
2600
Maar voordat je massa's papier verspilt,
02:50
you should know that a true Hamiltonian path
51
170202
2470
moet je weten dat een waar Hamiltonpad
02:52
isn't possible with these end points.
52
172672
2699
met dit begin- en eindpunt onmogelijk is.
02:55
That's because the rooms form a grid with an even number of rooms on each side.
53
175371
5812
De ruimtes vormen een rooster met een even aantal ruimtes aan beide zijdes.
In ieder rooster met die opstelling
03:01
In any grid with that configuration,
54
181183
2259
03:03
a Hamiltonian path that starts and ends in opposite corners is impossible.
55
183442
6780
is een Hamiltonpad met het begin- en eindpunt in tegenovergestelde hoeken ...
onmogelijk.
03:10
Here's one way of understanding why.
56
190222
2609
Hier is één uitleg, waarom dat zo is.
03:12
Consider a checkerboard grid with an even number of squares on each side.
57
192831
4731
Denk aan een geruit bord met een even aantal vakjes aan elke kant.
03:17
Every path through it will alternate black and white.
58
197562
3450
Iedere route over het bord zal om en om de zwarte en witte vakjes afwisselen.
Zo'n rooster zal ook in totaal een even aantal vakjes hebben,
03:21
These grids will all also have an even total number of squares
59
201012
4690
03:25
because an even number times and even number is even.
60
205702
3951
omdat een even getal maal een even getal in een even getal resulteert.
03:29
So a Hamiltonian path on an even-sided grid that starts on black
61
209653
4590
Een Hamiltonpad dat op een rooster met een even aantal vakjes op zwart start,
03:34
will have to end on white.
62
214243
2240
zal dientengevolge op wit moeten eindigen.
03:36
And one that starts on white will have to end on black.
63
216483
3811
En één dat op wit start, zal op zwart moeten eindigen.
Op eender welk rooster met aan alle zijdes een even aantal vakjes
03:40
However, in any grid with even numbered sides,
64
220294
2858
03:43
opposite corners are the same color,
65
223152
2960
zullen tegenovergestelde hoeken echter dezelfde kleur hebben,
waardoor een Hamiltonpad onmogelijk kan starten en eindigen
03:46
so it's impossible to start and end a Hamiltonian path on opposite corners.
66
226112
6641
in tegenovergestelde hoeken.
03:52
It seems like you're out of luck,
67
232753
1981
Het lijkt erop dat je pech hebt,
03:54
unless you look at the rules carefully and notice an important exception.
68
234734
5910
tenzij je consciëntieus op de regels let en een belangrijke uitzondering opmerkt.
04:00
It's true that once you activate the switch in a contaminated room,
69
240644
3860
Het klopt dat eens de zelfvernietigingknop in een kamer is geactiveerd,
04:04
it's destroyed and you can never go back.
70
244504
2779
de kamer verloren is en je niet terug kunt keren.
04:07
But there's one room that wasn't contaminated - the entrance.
71
247283
4190
Maar er is één ruimte niet besmet geraakt:
de ingang.
04:11
This means that you can leave it once without pulling the switch
72
251473
3521
Hierdoor kun je de ruimte eenmalig verlaten zonder de knop te gebruiken
04:14
and return there when you've destroyed either of these two rooms.
73
254994
4984
en terugkeren wanneer je een van deze twee ruimtes hebt vernietigd.
04:19
The corner room may have been contaminated
74
259978
2056
Door het openen van de luchtsluis is de hoekruimte nu besmet geraakt,
04:22
from the airlock opening, but that's okay
75
262034
2949
maar dat is prima,
04:24
because you can destroy the entrance after your second visit.
76
264983
3635
omdat je de ingang kunt vernietigen bij je tweede bezoek.
04:28
That return trip gives you four options for a successful route,
77
268618
3970
Het tweede bezoek biedt vier mogelijkheden voor een succesvolle route
04:32
and a similar set of options if you destroyed this room first.
78
272588
4566
en een gelijk aantal mogelijkheden als je deze ruimte als eerste had vernietigd.
Gefeliciteerd. Je hebt een epidemie van apocalyptische proporties voorkomen,
04:37
Congratulations. You've prevented an epidemic of apocalyptic proportions,
79
277154
5601
04:42
but after such a stressful episode, you need a break.
80
282755
3414
maar na zo'n stressvolle gebeurtenis heb je even rust nodig.
Misschien moet je toch maar die vacature voor een baan als colporteur overwegen.
04:46
Maybe you should take up that recent job offer to become a traveling salesman.
81
286169
4418
Over deze website

Deze site laat u kennismaken met YouTube-video's die nuttig zijn om Engels te leren. U ziet Engelse lessen gegeven door topdocenten uit de hele wereld. Dubbelklik op de Engelse ondertitels op elke videopagina om de video af te spelen. De ondertitels scrollen synchroon met het afspelen van de video. Heeft u opmerkingen of verzoeken, neem dan contact met ons op via dit contactformulier.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7