Why do we see illusions? - Mark Changizi

Waarom zien we illusies? - Mark Changizi

126,937 views ・ 2013-03-20

TED-Ed


Dubbelklik op de Engelse ondertitels hieronder om de video af te spelen.

00:00
Translator: Andrea McDonough Reviewer: Bedirhan Cinar
0
0
7000
Vertaald door: Valérie Boor Nagekeken door: Axel Saffran
00:15
Why do we see illusions?
1
15386
1565
Waarom zien we illusies?
00:16
I'm going to tell you about some of my research,
2
16975
2656
In mijn onderzoek
00:19
where I provided evidence for a different kind of hypothesis
3
19655
3280
heb ik bewijs verzameld
voor een ander soort hypothese
00:22
than the one that might be in the book
4
22959
2437
dan die op het boek op je koffietafel zou kunnen staan.
00:25
on your coffee stand.
5
25420
2378
dan die op het boek op je koffietafel zou kunnen staan.
00:28
Alright, so let's look at one of the illusions here.
6
28330
2741
Kijk eens naar deze illusie
00:31
And this is a stand-in for many, many kinds of illusions
7
31412
2744
als voorbeeld voor tal van illusies die door deze hypothese worden verklaard.
00:34
that are explained by this hypothesis.
8
34180
1826
als voorbeeld voor tal van illusies die door deze hypothese worden verklaard.
Ik zal dit voorbeeld stap voor stap uitleggen.
00:36
I'm just going to walk through it for this particular one.
9
36030
2741
00:38
As usual in these things,
10
38795
1208
Zoals gebruikelijk, zijn deze 2 lijnen in feite parallel,
Zoals gebruikelijk, zijn deze 2 lijnen in feite parallel,
00:40
these two lines are, in fact, parallel,
11
40027
1881
00:41
but you perceive them to bow outwards at their centers.
12
41932
3057
maar lijken ze in het midden naar buiten te buigen.
00:45
At the center where those radial lines are,
13
45402
2653
In het midden, bij die uitstralende lijnen,
00:48
it's wider in your visual field than the parts above and below.
14
48079
3277
lijkt het in je gezichtsveld breder dan daarboven en daaronder.
lijkt het in je gezichtsveld breder dan daarboven en daaronder.
En dat is opvallend
00:52
And this is remarkable,
15
52182
1174
00:53
because it's a remarkably simple stimulus.
16
53380
2292
omdat het een opvallend simpele stimulus is.
00:55
It's just a bunch of straight lines.
17
55696
1715
Het zijn gewoon een paar rechte lijnen.
00:57
Why should one of the most complicated objects in the universe
18
57435
2953
Waarom zou één van de meest complexe objecten in het heelal
dit ontzettend simpele plaatje niet kunnen weergeven?
01:00
be unable to render this incredibly simple image?
19
60412
3231
Als je dergelijke vragen wilt beantwoorden,
01:04
When you want to answer questions like this,
20
64484
2302
01:06
you need to ask,
21
66810
1238
moet je je afvragen wat dit voor je brein zou kunnen betekenen.
moet je je afvragen wat dit voor je brein zou kunnen betekenen.
01:08
well, what might this mean to your brain?
22
68072
3122
01:11
And what your brain is going to think this is,
23
71633
2144
Je hersenen zullen niet denken
01:13
is not some lines on a page.
24
73801
1773
dat het een paar lijnen op papier zijn.
01:15
Your brain has evolved to handle the kinds of natural stimuli
25
75598
2928
Je hersenen zijn geëvolueerd om de natuurlijke stimuli te verwerken
Je hersenen zijn geëvolueerd om de natuurlijke stimuli te verwerken
01:18
that it encounters in real life.
26
78550
1991
die je in de wereld zou kunnen tegenkomen.
01:20
So when does the brain encounter stimuli like this?
27
80565
3300
Wanneer komen de hersenen zulke stimuli tegen?
01:24
Well, it seems a bit odd, but in fact,
28
84444
1930
Het lijkt misschien vreemd, maar dit zie je de hele dag.
Het lijkt misschien vreemd, maar dit zie je de hele dag.
01:26
you've been encountering this stimulus all day long.
29
86398
2717
01:29
Whenever you move,
30
89139
1178
Als je beweegt
01:30
whenever you move forward, in particular.
31
90341
2174
en vooral als je naar voren beweegt.
01:32
When you move forward, you get optic flow,
32
92539
3453
Dan ontstaat een uitwaartse optische stroom,
Dan ontstaat een uitwaartse optische stroom,
01:36
flowing outwards in your visual field,
33
96016
1944
01:37
like when the Enterprise goes into warp.
34
97984
2012
zoals wanneer de Enterprise naar Warpsnelheid gaat.
01:40
All of these objects flow outwards
35
100020
1964
Alle objecten stromen naar buiten
en laten sporen of vegen achter op je netvlies.
01:42
and they leave trails, or blur lines, on your retina.
36
102008
3846
01:45
They're activating mini-neurons all in a row.
37
105878
2610
Ze activeren allemaal mini-neuronen op een rijtje.
01:49
So, this is a version of what happens in real life
38
109424
2971
Dit zijn dus voorstellingen van wat er gebeurt in het dagelijks leven.
01:52
and this another version of what happens in real life all the time.
39
112419
3225
Dit zijn dus voorstellingen van wat er gebeurt in het dagelijks leven.
01:55
In fact, cartoonists know about this.
40
115668
2352
Striptekenaars weten dat.
01:58
They put these blur lines in their cartoons
41
118044
2048
Die tekenen die lijnen in hun strips
en voor je hersenen betekent dat beweging.
02:00
and it means to your brain: motion.
42
120116
1971
02:02
Now, it's not that in real life you see blur lines.
43
122111
2552
In de echte wereld zie je geen vegen,
02:04
The point is that it's the stimulus at the back of your eye
44
124687
3182
maar de stimulus achterin je oog
02:07
that has these optic blurs in them,
45
127893
2235
heeft die vegen wel
02:10
and that's what tells your brain that you're moving.
46
130152
2617
en dat vertelt je hersenen dat je beweegt.
02:12
When you move forward, your eyes fixate like cameras,
47
132793
2569
Als je naar voren beweegt, leggen je ogen, als camera's, kleine fotootjes vast,
02:15
like snapshot cameras,
48
135386
1841
Als je naar voren beweegt, leggen je ogen, als camera's, kleine fotootjes vast,
02:17
it fixates, it fixates, little (Snapshot sound) camera shots,
49
137251
2865
een plaatje, nog een plaatje.
een plaatje, nog een plaatje.
Als een plaatje wordt vastgelegd wanneer je naar voren beweegt,
Als een plaatje wordt vastgelegd wanneer je naar voren beweegt,
02:20
and each time it fixates when you're moving forward,
50
140140
2447
Als een plaatje wordt vastgelegd wanneer je naar voren beweegt,
stroomt alles naar buiten.
02:22
you get all this flowing outwards.
51
142611
1643
02:24
So when you take a fixation,
52
144278
2134
Dus als je een plaatje schiet,
02:26
you end up with this weird optic blur stuff,
53
146436
2218
krijg je al die vreemde optische vegen, die aangeven in welke richting je beweegt.
02:28
and it tells you the direction you're moving.
54
148678
2143
krijg je al die vreemde optische vegen, die aangeven in welke richting je beweegt.
02:30
Alright, that's half the story.
55
150845
1595
Dat is de helft van het verhaal.
02:32
That's what this stimulus means.
56
152464
1540
Dat is wat deze stimulus betekent.
Je hersenen denken bij het eerste plaatje
02:34
It means that your brain thinks,
57
154028
1593
02:35
when it's looking at the first image,
58
155645
1773
Je hersenen denken bij het eerste plaatje
dat je naar het midden beweegt.
02:37
that you're actually on your way, moving towards the center.
59
157442
2845
dat je naar het midden beweegt.
02:40
It still doesn't explain
60
160311
1158
Het verklaart niet waarom je die rechte lijnen naar buiten ziet buigen.
02:41
why you should perceive these straight lines as bowed outwards.
61
161493
3299
Het verklaart niet waarom je die rechte lijnen naar buiten ziet buigen.
02:44
To understand the rest of the story,
62
164816
1730
Om de rest te begrijpen,
02:46
you have to understand that our brains are slow.
63
166570
2690
moet je begrijpen dat je hersenen traag zijn.
Wat je zou willen, is dat als er licht op je oog valt: ping!
02:50
What you would like is that when light hits your eye,
64
170212
3441
02:53
then -- ping! -- immediately you have a perception
65
173677
2810
Wat je zou willen, is dat als er licht op je oog valt: ping!
je meteen waarneemt hoe de wereld is,
02:56
of what the world is like.
66
176511
1562
je meteen waarneemt hoe de wereld is,
maar zo werkt het niet.
02:58
But it doesn't work that way.
67
178097
1391
02:59
It takes about a tenth of a second for your perception to be created.
68
179512
3683
Het duurt ongeveer 1/10 seconde om je waarneming te maken.
Het duurt ongeveer 1/10 seconde om je waarneming te maken.
03:03
And a tenth of a second doesn't sound very long,
69
183219
2256
0,1 seconde klinkt niet lang, maar het is lang voor normaal gedrag.
0,1 seconde klinkt niet lang, maar het is lang voor normaal gedrag.
03:05
but it's a long time in normal behaviors.
70
185499
1958
03:07
If you're moving just at one meter per second, which is fairly slow,
71
187481
3540
Als je maar met 1 m/seconde beweegt,
wat nogal langzaam is,
dan ben je in die tijd 10cm bewogen.
03:11
then in a tenth of second, you've moved 10 centimeters.
72
191045
2597
03:13
So if you didn't correct for this delay,
73
193666
2474
Dus als je niet corrigeerde voor die vertraging,
dan zou je tegen alles wat je binnen 10cm waarnam,
03:16
then anything that you perceived to be within 10 centimeters of you,
74
196164
3830
dan zou je tegen alles wat je binnen 10cm waarnam,
03:20
by the time you perceived it,
75
200018
1390
reeds opgeknald zijn of eraan voorbij gelopen.
03:21
you would have bumped into it or just passed it.
76
201432
2259
reeds opgeknald zijn of eraan voorbij gelopen.
03:23
And of course, this is going to be much worse --
77
203715
2300
Veel erger wordt het nog,
03:26
(Laughter)
78
206039
1341
Veel erger wordt het nog,
03:27
it's going to be much worse in a situation like this.
79
207404
2497
in dit geval.
03:29
Your perception is behind.
80
209925
2530
Je waarneming loopt achter.
03:32
What you want is that your perception should look like this.
81
212479
3059
Dit is wat je zou willen.
03:35
You want your perceptions at any time T
82
215562
2533
Je wil dat je op tijdstip "T"
03:38
to be of the world at time T.
83
218119
2513
de wereld op tijdstip "T" waarneemt.
03:41
But the only way your brain can do that, is that it has to,
84
221466
3361
Maar je hersenen kunnen dat alleen
als ze in plaats van de wereld waarnemen wanneer het licht op je netvlies valt,
03:44
instead of generating a perception of the way the world was
85
224851
3177
als ze in plaats van de wereld waarnemen wanneer het licht op je netvlies valt,
03:48
when light hit your retina,
86
228052
1433
als ze in plaats van de wereld waarnemen wanneer het licht op je netvlies valt,
03:49
it has to do something fancier.
87
229509
1597
iets beters doen.
03:51
It can't passively respond and create a best guess,
88
231614
3468
De passieve respons, gokken, is niet genoeg.
Het moet een gok zijn over het volgende moment.
03:55
it has to create a best guess about the next moment.
89
235106
3158
03:58
What will the world look like in a tenth of a second?
90
238677
2735
Hoe ziet de wereld er over 0,1 seconde uit?
04:01
Build a perception of that,
91
241436
1594
Maak daar een waarneming van,
04:03
because by the time your perception of the near future occurs in your brain,
92
243054
4804
want tegen de tijd dat die in je hersenen optreedt,
want tegen de tijd dat die in je hersenen optreedt,
04:07
the near future will have arrived
93
247882
1572
zal dat moment werkelijkheid zijn.
04:09
and you'll have a perception of the present,
94
249478
2631
Dan heb je dus je gewenste waarneming van het heden.
Dan heb je dus je gewenste waarneming van het heden.
04:12
which is what you want.
95
252133
1442
04:13
In my research,
96
253599
1155
Mijn onderzoek en andere onderzoeken hebben aangetoond
04:14
I provided a lot of evidence -- and there's other research areas
97
254778
3017
Mijn onderzoek en andere onderzoeken hebben aangetoond
04:17
that have provided evidence --
98
257819
1435
dat het brein vol zit met dergelijke mechanismen die proberen te compenseren voor zijn traagheid.
04:19
that the brain is filled with mechanisms
99
259278
1929
dat het brein vol zit met dergelijke mechanismen die proberen te compenseren voor zijn traagheid.
04:21
that try to compensate for its slowness.
100
261231
1914
Ik heb aangetoond dat grote groepen illusies hierdoor worden verklaard.
04:23
And I've shown that huge swaths of illusions are explained by this,
101
263169
3179
04:26
this just being one example.
102
266372
1349
Dit is maar één voorbeeld.
04:27
But let me finish by saying,
103
267745
1389
Laat ik tenslotte uitleggen
hoe dit voorbeeld er precies door wordt verklaard.
04:29
how exactly does this explain this particular example?
104
269158
2929
04:32
So, the question, really, we have to ask
105
272987
2205
We zouden eigenlijk moeten vragen:
04:35
is: how do those two vertical lines in that first stimulus,
106
275216
4668
hoe zouden de 2 verticale lijnen in die eerste stimulus
04:39
how do they change in the next moment
107
279908
2359
veranderen in het volgende moment,
04:42
were I moving towards the center,
108
282291
2425
als ik naar het midden zou bewegen,
04:44
that all those optical lines are suggesting that I'm moving.
109
284740
2833
zoals al die optische lijnen suggereren?
04:47
What happens to them?
110
287597
1362
zoals al die optische lijnen suggereren?
04:48
Well, let's imagine.
111
288983
1151
Stel je een deur voor.
Stel je een deur voor.
04:50
Imagine you've got a doorway.
112
290158
1570
En stel je voor dat het de deur van een kathedraal is,
04:52
You've got a doorway.
113
292149
1509
04:53
Imagine it's a cathedral doorway, to make it more concrete --
114
293682
2950
En stel je voor dat het de deur van een kathedraal is,
om het wat concreter te maken.
04:56
it'll be helpful in a second.
115
296656
1387
om het wat concreter te maken.
Van veraf zijn de zijden perfect parallel.
04:58
When you're very far away from it,
116
298067
1643
04:59
the sides are perfectly parallel.
117
299734
2195
Van veraf zijn de zijden perfect parallel.
Maar als je je voorstelt dat je dichterbij komt,
05:02
But now imagine what happens when you get closer.
118
302433
2318
05:04
It all flows outwards in your visual field,
119
304775
2517
heel dichtbij, dan stroomt alles in je gezichtsveld naar buiten.
heel dichtbij, dan stroomt alles in je gezichtsveld naar buiten.
05:07
flowing outwards.
120
307316
1181
heel dichtbij, dan stroomt alles in je gezichtsveld naar buiten.
05:08
But when you're really close --
121
308521
1567
Maar als je heel dichtbij bent,
stel de zijkanten van de deur zitten hier en hier,
05:10
imagine the sides of the doorway are here and here,
122
310112
2389
05:12
but if you look up at this cathedral doorway and do your fingers like this,
123
312525
3702
maar als je ze naar boven volgt en nawijst,
maar als je ze naar boven volgt en nawijst,
05:16
the sides of the doorway are going up,
124
316251
1955
dan gaan de zijkanten boven als spoorrails de hemel in.
05:18
like railroad tracks in the sky.
125
318230
2038
dan gaan de zijkanten boven als spoorrails de hemel in.
05:20
What started off as two parallel lines,
126
320292
2055
Wat begon als 2 parallelle lijnen
05:22
in fact, bows outwards at eye level,
127
322371
2433
buigt op ooghoogte naar buiten en daarboven veel minder.
05:24
and doesn't go outwards nearly as much above.
128
324828
2694
buigt op ooghoogte naar buiten en daarboven veel minder.
05:27
So in the next moment,
129
327546
1155
Dus op het volgende moment heb je iets dat meer op het tweede plaatje lijkt.
05:28
you have a shape that's more like this next picture.
130
328725
2626
Dus op het volgende moment heb je iets dat meer op het tweede plaatje lijkt.
De vorm van de projectie hiervan, de projectieve geometrie,
05:32
The projective geometry -- that is, the way the things project,
131
332440
3790
De vorm van de projectie hiervan, de projectieve geometrie,
05:36
in fact, change in this way in the next moment.
132
336254
2315
verandert op deze manier in het volgende moment.
05:38
So when you have a stimulus like this, well, your brain has no problem,
133
338593
3349
Dus met zo'n stimulus heeft je brein geen probleem,
Dus met zo'n stimulus heeft je brein geen probleem,
05:41
there's just two vertical lines
134
341966
1522
Het zijn gewoon 2 verticale lijnen
05:43
and no cues that there'll be a change in the next moment,
135
343512
2828
zonder aanwijzing dat er iets zal veranderen,
zonder aanwijzing dat er iets zal veranderen,
dus die vertalen we zoals hij is.
05:46
so just render it as it is.
136
346364
1560
05:47
But if you add cues --
137
347948
1600
Maar als je hints toevoegt --
05:49
and this is just one of many kinds of cues
138
349572
2153
en dit is gewoon één van de vele soorten hints
05:51
that can lead to these kinds of illusions,
139
351749
2042
die tot dergelijke illusies kunnen leiden,
05:53
this very strong optic blur cue --
140
353815
2233
deze enorm sterke optische vervagings-hint --
dan zien we in plaats daarvan,
05:56
then you're going to perceive instead
141
356072
2093
precies hoe het er het volgende moment uit zal zien.
05:58
exactly how it will appear in the next moment.
142
358189
2554
06:00
All of our perceptions are always trying to be about the present,
143
360767
3945
Al onze waarnemingen proberen altijd van het heden te zijn,
06:04
but you have to perceive the future to, in fact, perceive the present.
144
364736
4184
maar je moet de toekomst waarnemen
om het heden te zien.
06:08
And these illusions are failed perceptions of the future,
145
368944
2699
En deze illusies zijn mislukte waarnemingen van de toekomst
06:11
because they're just static images on the page,
146
371667
2220
omdat het statische beelden zijn.
06:13
they're not changing like in real life.
147
373911
2375
Ze veranderen niet, zoals in werkelijkheid.
Tot slot, nog deze illusie,
06:16
And let me just end by showing one illusion here.
148
376310
2621
06:18
If I can, I'll quickly show two.
149
378955
1543
en als het lukt, laat ik er snel 2 zien.
06:20
This one's fun.
150
380522
1166
Deze is leuk.
06:21
If you just fixate at the middle there,
151
381712
2102
Als je naar het midden blijft kijken,
06:23
and make stabbing motions with your head,
152
383838
2345
en met je hoofd naar het beeld beweegt, en er vanaf.
06:26
looming towards it like this.
153
386207
1664
en met je hoofd naar het beeld beweegt, en er vanaf.
06:28
Everybody do that.
154
388561
1649
Doe dat maar.
06:30
Make short, stabbing motions.
155
390234
1392
Korte, pikkende bewegingen.
06:31
Because I've added blur to these optic flow lines,
156
391650
2346
Omdat ik de optische stroomlijnen vervaagd heb,
denkt je brein: "ze bewegen al,
06:34
your brain says, "They're probably already moving,
157
394020
2482
06:36
that's why they're blurry."
158
396526
1287
daarom zijn ze vaag."
06:37
When you do it, they should be bursting out in your visual field
159
397837
3053
Als je dit doet, schieten ze veel harder naar buiten dan zou moeten.
Als je dit doet, schieten ze veel harder naar buiten dan zou moeten.
06:40
faster than they should.
160
400914
1157
Ze zouden niet zoveel moeten bewegen.
06:42
They shouldn't be moving that much.
161
402095
1683
06:43
And a final one I'll just leave in the background is this.
162
403802
2770
Nog een laatste:
dit zijn het soort bewegingshints
06:46
Here are the cues of motion,
163
406596
2384
dat je op je netvlies krijgt
06:49
the kinds of cues that you get on your retina when things are moving.
164
409004
3254
als dingen bewegen.
06:52
You don't have to do anything -- just look at it.
165
412282
2321
Je hoeft hier niets te doen,
alleen kijken.
Steek je hand op als je dingen ziet bewegen.
06:54
Raise your hand if things are moving when they shouldn't be.
166
414627
3051
Steek je hand op als je dingen ziet bewegen.
06:59
It's weird, right?
167
419003
1151
Gek, hè?
07:00
But what you have now are the cues that, from your brain's point of view,
168
420178
3448
Dit zijn de hints, die volgens je hersenen,
Dit zijn de hints, die volgens je hersenen,
of eigenlijk je ogen, zeggen: "Oh, die dingen bewegen..."
07:03
you have the stimulus on your eyes, like, "Oh, these things are moving."
169
423650
3391
of eigenlijk je ogen, zeggen: "Oh, die dingen bewegen..."
of eigenlijk je ogen, zeggen: "Oh, die dingen bewegen..."
"...Maak een waarneming van het volgende moment: dan zouden ze verplaatst moeten zijn."
07:07
Render a perception of what they'll do in the next moment --
170
427065
2826
"...Maak een waarneming van het volgende moment: dan zouden ze verplaatst moeten zijn."
07:09
they should be moving and they should have shifted.
171
429915
2402
"...Maak een waarneming van het volgende moment: dan zouden ze verplaatst moeten zijn."
Dank jullie wel!
07:12
Alright, thank you very much.
172
432341
1468
07:13
(Applause)
173
433833
2523
Over deze website

Deze site laat u kennismaken met YouTube-video's die nuttig zijn om Engels te leren. U ziet Engelse lessen gegeven door topdocenten uit de hele wereld. Dubbelklik op de Engelse ondertitels op elke videopagina om de video af te spelen. De ondertitels scrollen synchroon met het afspelen van de video. Heeft u opmerkingen of verzoeken, neem dan contact met ons op via dit contactformulier.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7