Can you solve the giant iron riddle? - Alex Gendler

Translator: Daban Q Jaff Reviewer: Razaw Bor

The family of giants you work for

ئیش بۆ خێزانێک دەکەیت کە جەستەیان زەبەلاحە

is throwing a fancy dinner party,

ئامادەکاری بۆ ئاهەنگێک دەکەن،

and they all want to look their best.

هەوڵ دەدەن بە جوانترین شێوە پۆشاک بپۆشن.

But there’s a problem –

بەڵام کێشەیەک هەیە

the elder giant’s favorite shirt is wrinkled!

یەکێک لە گەورەکان کراسەکەی لۆچی تێدایە.

To fix it, you’ll need to power up…

بۆ ئەوەی چاکی بکەیت دەبێت ئوتووە

the Giant Iron.

گەورەکە بە کاربخەیت.

The iron needs two giant batteries to work.

ئوتوەکە بە دوو پاتری زەبەلاح ئیش دەکات.

You just had 4 working ones

چوار پاتری باش و

and 4 dead ones in separate piles,

چوار پاتری لە کار کەوتوت هەیە

but it looks like the baby giant mixed them all up.

بەڵام مناڵی زەبەلاحەکان پاتریەکانی تێکەڵاو کردوە.

You need to get the iron working and press the giant shirt, fast –

پێویستە ئوتوە زەبەلاحەکە بخەیتە کار و کراسەکە ئوتو بکەیت

or you’ll end up being the main course tonight!

یان دەبیتە ژەمی ئێوارەی زەبەلاحەکان.

How can you test the batteries

چۆن دەتوانین پاتریەکان تاقی بکەینەوە

so that you’re guaranteed to get a working pair in 7 tries or less?

بۆ ئەوەی لە 7 تاقیکردنەوەدا بزانیت کامە ئیش دەکات؟

Pause the video now if you want to figure it out for yourself

گەر بەنیازیت وەڵامەکە هەڵبهێنیت ڤیدیۆکە ڕابگە

Answer in 3

وەڵامەکە دەردەکەوێت لە 3

Answer in 2

لە 2

Answer in 1

لە 1

You could, of course, take all eight batteries

بەڵێ، هەر هەشت پاتریەکە بهێنە

and begin testing the 28 possible combinations.

28 ئەگەر هەیە.

You might get lucky within the first few tries.

لەوانەیە لە چەند ئەگەری یەکەمدا هەڵیبهێنیت

But if you don’t, moving the giant batteries that many times

بەڵام ئەگەر نەتوانی، جوڵانی ئەم پاتریە زەبەلاحانە بۆ

will take way too long.

تاقیکردنەوەیان زۆر دەخایەنێت.

You can’t rely on luck –

ناتوانیت پشت بە بەخت ببەستیت.

you need to assume the worst possibility and plan accordingly.

لەوانەیە ڕووبەڕوی خراپترین ئەگەرەکان ببیتەوە، بۆیە دەبێت پلانت هەبێت.

However, you don’t actually need to test every possible combination.

پێویستیش ناکات هەموو ئەگەرەکان تاقیبکەیتەوە.

Remember – there are four good batteries in total,

لە یادت بێت چوار پاتری باشت هەیە

meaning that any pile of six you choose

واتا هەر شەش دانەیەک کە هەڵیاندەبژێریت

will have at least two good batteries in it.

دەبێت بە لایەنی کەمەوە دوو پاتری چاکی تێدابێت.

That doesn’t help you right away,

ئەمەش ڕێگەیەکی ئاسان نییە،

since testing all six batteries could still take as many as 15 tries.

تاقیکردنەوەی شەش پاتریەکەش ١٥ ئەگەری هەیە.

But it does give you a clue to the solution –

بەڵام ڕێگەیەکی کورترە.

dividing the batteries into smaller subsets narrows down the possible results.

دابەش کردنی شەش پاتریەکەش بۆ دوو گروپ ئەگەرکان کەم دەکاتەوە

So instead of six batteries,

بۆیە لە جێگەی شەش پاتری،

let’s take any three.

با لە سێ پاتریەوە دەست پێبکەین.

This group has a total of three possible combinations.

ئەم گروپە تەنها دوو ئەگەری هەیە.

Since both batteries have to be working for the iron to power up,

بۆ ئەوەی ئوتوەکە ئیش بکات دەبێت دوو پاتری باشی تێدابێت،

a single failure can’t tell you whether both batteries are dead, or just one.

ئەگەر ئوتوەکە ئیشی نەکرد، لەوانەیە هەردوو پاتریەکە یان یەک دانە ئیش نەکات.

But if all three combinations fail,

بەڵام گەر هەردوو ئەگەرەکە ئیشی نەکرد،

then you’ll know this group has either one good battery, or none at all.

کەواتە هەر یەک پاتری یان هەرسێکیان سوتاون.

Now you can set those three aside

ئێستە دەتوانیت سێیەکەیتر تاقیبکەیتەوە

and repeat the process for another three batteries.

بەم شێوەیە لە سەر سێ پاتریتر تاقیبکەیتەوە.

You might get a match, but if every combination fails again,

لەوانەیە دوو پاتری باش بدۆزیتەوە، یان دیسان سەرنەکەوێت،

you’ll know this set can have no more than one good battery.

دەردەکەوێت کە ئەم گروپە تەنها یەک پاتری باشی تێدایە.

That would leave only two batteries untried.

دەردەکەوێت کە تەنها دوو پاتری تاقینەکراوە ماوە.

Since there are four good batteries in total

لەبەر ئەوەی چوار پاتری باشمان هەبوو

and you’ve only accounted for two so far,

و تا ئێستا دوو پاتری باشت نەدۆزیتەوە

both of these remaining ones must be good.

کەواتە هەردوو پاتریە تاقینەکراوەکە دەبێت ئیش بکەن.

Dividing the batteries into sets of 3, 3, and 2

دابەش کردنی پاتریەکان بۆ 3،3 و2 پاتری

is guaranteed to get a working result in 7 tries or less,

دڵنیایە دەدات بە دۆزینەوەی پاتریە باشەکان لە 7 جار یان کەمتر

no matter what order you test the piles in.

بەبێ ڕەچاوکردنی چۆنیەتی تاقیکردنەوەی ئەگەرەکان.

With no time to spare, the iron comes to life,

چونکە کات کەمە، ئوتوەکە بەکار دەکەوێت

and you manage to get the shirt flawlessly ironed.

توانیت لۆچی سەر قەمیسەکان ئوتو بکەیت.

The pleased elder and his family show up to the party dressed to the nines

زەبەلاحەکان لە ئاهەنگەکە بە خۆشحاڵیەوە دەردەکەون

… well, almost.

باشە، زۆریش نا.