Where do genes come from? - Carl Zimmer

Από πού προέρχονται τα γονίδια; - Καρλ Ζίμερ

Μετάφραση: Stefanos Reppas Επιμέλεια: Mary Keramida

You have about 20,000 genes in your DNA.

Έχετε περίπου 20.000 γονίδια στο DNA σας.

They encode the molecules that make up your body,

Αυτά κωδικοποιούν τα μόρια που απαρτίζουν το σώμα σας,

from the keratin in your toenails, to the collagen at the tip of your nose,

από την κερατίνη στα νύχια σας, το κολλαγόνο στην άκρη της μύτης σας,

to the dopamine surging around inside your brain.

μέχρι τη ντοπαμίνη που ρέει παντού, μέσα στον εγκέφαλό σας.

Other species have genes of their own.

Άλλα είδη έχουν τα δικά τους γονίδια.

A spider has genes for spider silk.

Μια αράχνη έχει γονίδια για το μετάξι της.

An oak tree has genes for chlorophyll, which turns sunlight into wood.

Η βελανιδιά έχει γονίδια για τη χλωροφύλλη,

η οποία μετατρέπει το ηλιακό φως σε ξύλο.

So where did all those genes come from?

Από που προέρχονται λοιπόν όλα αυτά τα γονίδια;

It depends on the gene.

Εξαρτάται από το γονίδιο.

Scientists suspect that life started on Earth about 4 billion years ago.

Οι επιστήμονες υποψιάζονται ότι η ζωή στη Γη ξεκίνησε

περίπου πριν από 4 δισεκατομμύρια χρόνια.

The early life forms were primitive microbes

Οι πρώτες μορφές ζωής ήταν τα πρωτόγονα μικρόβια

with a basic set of genes for the basic tasks required to stay alive.

με ένα βασικό σύνολο γονιδίων για τις βασικές διεργασίες

που απαιτούνται για να παραμείνουν ζωντανά.

They passed down those basic genes to their offspring

Μεταβίβασαν αυτά τα βασικά γονίδια στους απογόνους τους

through billions of generations.

μέσω δισεκατομμυρίων γενεών.

Some of them still do the same jobs in our cells today, like copying DNA.

Μερικά από αυτά εξακολουθούν σήμερα να εκτελούν

τις ίδιες λειτουργίες στα κύτταρά μας, όπως η αντιγραφή του DNA.

But none of those microbes had genes for spider silk or dopamine.

Όμως, κανένα μικρόβιο δεν είχε γονίδια για το μετάξι της αράχνης ή την ντοπαμίνη.

There are a lot more genes on Earth today than there were back then.

Υπάρχουν πολλά περισσότερα γονίδια σήμερα απ' ό,τι υπήρχαν τότε.

It turns out that a lot of those extra genes were born from mistakes.

Αποδεικνύεται ότι πολλά από αυτά τα επιπλέον γονίδια προήλθαν από λάθη.

Each time a cell divides, it makes new copies of its DNA.

Κάθε φορά που ένα κύτταρο διαιρείται, δημιουργεί νέα αντίγραφα του DNA του.

Sometimes it accidentally copies the same stretch of DNA twice.

Μερικές φορές αυτό αντιγράφει κατά λάθος δύο φορές την ίδια αλληλουχία DNA.

In the process, it may make an extra copy of one of its genes.

Κατά την διαδικασία, μπορεί να κάνει ένα επιπλέον αντίγραφο

ενός από τα γονίδιά του.

At first, the extra gene works the same as the original one.

Στην αρχή, το επιπλέον γονίδιο λειτουργεί το ίδιο όπως και το αρχικό.

But over the generations, it may pick up new mutations.

Αλλά με την πάροδο των γενεών, μπορεί να μεταλλαχτεί.

Αυτές οι μεταλλάξεις μπορεί να αλλάζουν τον τρόπο λειτουργίας των νέων γονιδίων

Those mutations may change how the new gene works,

and that new gene may duplicate again.

και αυτό το νέο γονίδιο μπορεί να διπλασιαστεί ξανά.

Ένας εκπληκτικός αριθμός μεταλλαγμένων γονιδίων μάς προέκυψε πιο πρόσφατα·

A surprising number of our mutated genes emerged more recently;

many in just the past few million years.

πολλά, μόλις τα τελευταία εκατομμύρια χρόνια.

The youngest evolved after our own species broke off from our cousins, the apes.

Το νεότερο εξελίχτηκε μετά το διαχωρισμό του είδους μας από τα ξαδέρφια μας,

τους πιθήκους.

Ενώ μπορεί να χρειαστούν πάνω από ένα εκατ. χρόνια

While it may take over a million years for a single gene to give rise

ώστε ένα γονίδιο να δημιουργήσει μια ολόκληρη οικογένεια γονιδίων,

to a whole family of genes,

scientists are finding that once the new genes evolve,

οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι μόλις τα νέα γονίδια εξελίσσονται

they can quickly take on essential functions.

μπορούν να αναλάβουν γρήγορα βασικές λειτουργίες.

For example, we have hundreds of genes for the proteins in our noses

Για παράδειγμα, έχουμε εκατοντάδες γονίδια για τις πρωτεΐνες στη μύτη μας

that grab odor molecules.

που πιάνουν τα μόρια της οσμής.

The mutations let them grab different molecules,

Οι μεταλλάξεις τους επιτρέπουν να πιάσουν διαφορετικά μόρια

giving us the power to perceive trillions of different smells.

δίνοντάς μας τη δύναμη να αντιλαμβανόμαστε

τρισεκατομμύρια διαφορετικές οσμές.

Sometimes mutations have a bigger effect on new copies of genes.

Μερικές φορές οι μεταλλάξεις έχουν μεγαλύτερο αντίκτυπο

στα νέα αντίγραφα των γονιδίων.

They may cause a gene to make its protein in a different organ,

Μπορεί να αναγκάσουν ένα γονίδιο να φτιάξει την πρωτεΐνη του

or at a different time of life,

σε άλλο όργανο ή σε άλλη χρονική στιγμή της ζωής του

or the protein may start doing a different job altogether.

ή η πρωτεΐνη μπορεί να ξεκινήσει να κάνει μια εντελώς διαφορετική δουλειά.

In snakes, for example, there's a gene that makes a protein for killing bacteria.

Στα φίδια, για παράδειγμα, υπάρχει ένα γονίδιο που δημιουργεί

μια βακτηριοκτόνο πρωτεΐνη.

Long ago, the gene duplicated and the new copy mutated.

Πριν πολύ καιρό, το γονίδιο διπλασιάστηκε και το νέο αντίγραφο μεταλλάχτηκε.

That mutation changed the signal in the gene

Η μετάλλαξη άλλαξε την έκφραση του γονιδίου

about where it should make its protein.

σχετικά με την τοποθεσία παραγωγής της πρωτεΐνης του.

Instead of becoming active in the snake's pacreas,

Αντί να γίνει ενεργό στο πάγκρεας του φιδιού

it started making this bacteria-killing protein in the snake's mouth.

ξεκίνησε εκφράζοντας τη βακτηριοκτόνο πρωτεΐνη στο στόμα του.

So when the snake bit its prey, this enzyme got into the animal's wound.

Έτσι, όταν το φίδι τσίμπησε το θήραμά του αυτό το ένζυμο

μεταδόθηκε στο τραύμα του ζώου.

And when this protein proved to have a harmful effect,

Όταν αποδείχτηκε πως αυτή η πρωτεΐνη έχει επιβλαβείς συνέπειες,

and helped the snake catch more prey,

βοηθώντας το φίδι να πιάσει περισσότερα θηράματα, έγινε επικρατούσα.

it became favored.

So now what was a gene in the pancreas makes a venom in the mouth

Μέχρι τώρα, είδαμε ένα γονίδιο στο πάγκρεας που παράγει δηλητήριο

στο στόμα του φιδιού το οποίο σκοτώνει το θήραμά του.

that kills the snake's prey.

And there are even more incredible ways to make a new gene.

Υπάρχουν ακόμη πιο απίστευτοι τρόποι για να δημιουργηθεί ένα νέο γονίδιο.

The DNA of animals and plants and other species

Το DNA των ζώων, των φυτών και των άλλων ειδών

contain huge stretches without any protein coding genes.

περιέχει τεράστια τμήματα χωρίς καθόλου γονίδια έκφρασης πρωτεϊνών.

As far as scientists can tell, its mostly random sequences

Απ' όσο γνωρίζουν οι επιστήμονες είναι συνήθως τυχαίες οι αλληλουχίες

of genetic gibberish that serve no function.

άχρηστου DNA που δεν επιτελούν καμιά λειτουργία.

These stretches of DNA sometimes mutate, just like genes do.

Αυτές οι DNA αλληλουχίες μερικές φορές μεταλλάσσονται, όπως ακριβώς τα γονίδια.

Sometimes those mutations turn the DNA into a place

Μερικές φορές αυτές οι μεταλλάξεις στρέφουν το DNA σε ένα χώρο

where a cell can start reading it.

όπου το κύτταρο μπορεί να ξεκινήσει την ανάγνωσή του.

Suddenly the cell is making a new protein.

Ξαφνικά το κύτταρο παράγει μια νέα πρωτεΐνη.

At first, the protein may be useless, or even harmful,

Στην αρχή, η πρωτεΐνη μπορεί να είναι άχρηστη ή ακόμα και επιβλαβής,

but more mutations can change the shape of the protein.

αλλά περισσότερες μεταλλάξεις μπορούν να αλλάξουν το σχήμα της πρωτεΐνης.

The protein may start doing something useful,

Η πρωτεΐνη μπορεί να ξεκινήσει κάνοντας κάτι χρήσιμο,

something that makes an organism healthier, stronger,

κάτι που να κάνει έναν οργανισμό υγιέστερο, δυνατότερο,

better able to reproduce.

ικανότερο να αναπαραχθεί.

Scientists have found these new genes at work in many parts of animal bodies.

Οι επιστήμονες έχουν βρει ότι αυτά τα νέα γονίδια λειτουργούν

σε πολλά μέρη του σώματος των ζώων.

So our 20,000 genes have many origins,

Έτσι, τα 20.000 γονίδια μας έχουν πολλές απαρχές,

from the origin of life, to new genes still coming into existence from scratch.

από την προέλευση της ζωής στα νέα γονίδια

που συνεχίζουν να δημιουργούνται από την αρχή.

As long as life is here on Earth, it will be making new genes.

Όσο θα υπάρχει ζωή εδώ στη Γη, θα δημιουργεί νέα γονίδια.