The fish that walk on land - Noah R. Bressman

1,002,348 views ・ 2020-08-31

TED-Ed


Κάντε διπλό κλικ στους αγγλικούς υπότιτλους παρακάτω για να αναπαραγάγετε το βίντεο.

Μετάφραση: Giannis Tsiougkos Επιμέλεια: Lucas Kaimaras
00:06
This pond is the only home this fish has ever known.
0
6830
4110
Η λιμνούλα αυτή είναι το μόνο σπίτι που έχει γνωρίσει ποτέ αυτό το ψάρι.
00:10
But lately, it’s gotten crowded and food is scarce.
1
10940
4417
Τελευταία όμως, μαζεύτηκε κόσμος και η τροφή λιγοστεύει.
00:15
Luckily, it has an option many don’t:
2
15357
3100
Ευτυχώς, έχει μια επιλογή που πολλοί δεν έχουν:
00:18
as a walking catfish, it can dance its way out of the water
3
18457
4018
ως γατόψαρο που περπατάει, μπορεί να βγει έξω από το νερό
00:22
and onto bigger and better things.
4
22475
2925
και να αναζητήσει μεγαλύτερα και καλύτερα πράγματα.
00:25
However, it faces many challenges on its terrestrial journey:
5
25400
4575
Ωστόσο, αντιμετωπίζει πολλές προκλήσεις κατά το χερσαίο του ταξίδι:
00:29
it’s now in danger of suffocating, drying up,
6
29975
2941
πλέον κινδυνεύει από ασφυξία, αφυδάτωση,
00:32
suffering physical damage from rough terrain,
7
32916
2720
τραυματισμούς λόγω του τραχέος εδάφους
00:35
and being hunted by land predators.
8
35636
2269
καθώς και από τους θηρευτές της ξηράς.
00:39
We think of fish as completely aquatic animals.
9
39785
3580
Θεωρούμε ότι τα ψάρια είναι αποκλειστικά υδρόβια ζώα.
00:43
But the walking catfish is just one of hundreds of fish species
10
43365
4892
Το γατόψαρο, όμως, είναι απλά ένα από τα εκατοντάδες είδη ψαριών
00:48
that are actually amphibious,
11
48257
2610
που είναι στην πραγματικότητα αμφίβια,
00:50
meaning that they possess adaptations that enable them to survive on land.
12
50867
5504
υπό την έννοια ότι έχουν μεταλλαχθεί ώστε να μπορούν να επιβιώσουν στην ξηρά.
00:56
Fish amphibiousness is a spectrum.
13
56371
3850
Η ικανότητα αυτή παρουσιάζει διαβαθμίσεις.
01:00
At one end are species like the mosquitofish
14
60221
3331
Στο ένα άκρο βρίσκονται είδη όπως το κουνοπόψαρο,
01:03
that’ll only move on land when forced.
15
63552
2858
που θα βγουν στη στεριά μόνο κατ′ ανάγκην,
01:06
And at the other end are species like mudskippers
16
66410
3400
και στο άλλο άκρο βρίσκονται είδη όπως οι οξυδερκίνες,
01:09
that nonchalantly hop around mudflats for days at a time.
17
69810
4660
που με άνεση περιφέρονται από λασπότοπο σε λασπότοπο για μέρες.
01:14
But why do fish make the exodus from water to land?
18
74470
4200
Γιατί όμως τα ψάρια βγαίνουν στην στεριά;
01:18
And how do they cope with this drastic transition?
19
78670
3442
Και πώς διαχειρίζονται αυτή τη δραστική μετάβαση;
01:23
If temperatures get too high for the mangrove rivulus
20
83676
4110
Αν η θερμοκρασία είναι πάρα πολύ υψηλή
01:27
in the shallow tropical pools it inhabits,
21
87786
3396
στις ρηχές τροπικές λίμνες όπου ζει αυτό το είδος κυπρίνου,
01:31
it’ll flip itself onto a bank and cool off in the shade.
22
91182
4806
θα καταφύγει σε μια όχθη για να δροσιστεί στη σκιά.
01:35
During the dry period,
23
95988
1470
Κατά την περίοδο της ξηρασίας,
01:37
it can survive for two months out of the water
24
97458
3211
μπορεί να επιβιώσει για δύο μήνες έξω από το νερό
01:40
by staying in moist environments.
25
100669
2940
παραμένοντας σε υγρά περιβάλλοντα.
01:43
Meanwhile, the eel catfish makes its onshore voyage
26
103609
4500
Εν τω μεταξύ, το γατόψαρο-χέλι βγαίνει τσάρκα στην στεριά
01:48
to satisfy its hearty craving for beetles.
27
108109
3780
για να ικανοποιήσει τη λαχτάρα του για σκαθάρια.
01:51
And for others, the terrestrial draw is more ritualistic.
28
111889
4670
Για άλλα είδη, το ταξίδι στην ξηρά είναι πιο τελετουργικό.
01:56
Every year under the cover of night,
29
116559
2530
Κάθε χρόνο, μέσα στη νύχτα,
01:59
masses of California grunion flop their way onto sandy beaches,
30
119089
5790
πλήθη αθερίνων της Καλιφόρνια βγαίνουν σε αμμώδεις παραλίες,
02:04
where females deposit thousands of eggs into the sand
31
124879
4281
όπου τα θηλυκά αποθέτουν χιλιάδες αβγά μέσα στην άμμο
02:09
before re-entering the ocean.
32
129160
2980
πριν επιστρέψουν στον ωκεανό.
02:12
Underwater, fish breathe with gills,
33
132140
3083
Μέσα στο νερό τα ψάρια αναπνέουν με βράγχια,
02:15
which are feathery organs packed with blood vessels
34
135223
3306
που είναι αραχνοΰφαντα όργανα γεμάτα με αιμοφόρα αγγεία
02:18
that absorb dissolved oxygen from the water.
35
138529
3694
που απορροφούν οξυγόνο διαλυμένο στο νερό.
02:22
But in the open air, their gills collapse and are rendered useless,
36
142223
4921
Όμως, έξω στον αέρα τα βράγχια αδυνατούν να λειτουργήσουν,
02:27
so amphibious fishes need other ways to breathe.
37
147144
3580
έτσι τα αμφίβια ψάρια χρειάζονται άλλα μέσα για να αναπνεύσουν.
02:30
The armored catfish’s stomach is packed with blood vessels,
38
150724
4149
Το στομάχι των λοορικαρίδων είναι γεμάτο αιμοφόρα αγγεία,
02:34
so it can gulp down air and breathe through its stomach lining.
39
154873
4940
έτσι καταπίνει αέρα και εισπνέει από την επίστρωση του στομαχιού του.
02:39
And lungfish, being related to the ancestors of all tetrapods,
40
159813
4929
Και τα πνευμονόψαρα, που συγγενεύουν με τους προγόνους όλων των τετράποδων,
02:44
or four-limbed vertebrates, are equipped with true lungs.
41
164742
4611
ή τετράποδων σπονδυλωτών, διαθέτουν αληθινά πνευμόνια.
02:49
They’ll actually drown if they’re kept underwater too long.
42
169353
4039
Κυριολεκτικά πνίγονται, αν παραμείνουν κάτω από το νερό για πάρα πολλή ώρα.
02:55
Fish have thin, permeable skin that allows for essential compounds
43
175312
5289
Τα ψάρια έχουν λεπτό, διαπερατό δέρμα, που επιτρέπει σε βασικές χημικές ενώσεις
03:00
to diffuse into and out of their bodies while they’re underwater.
44
180601
4562
να εισέρχονται και να εξέρχονται από το σώμα τους όσο βρίσκονται στο νερό.
03:05
But this works against them on land as their bodily moisture
45
185163
4370
Όμως, αυτό γίνεται μειονέκτημα στη στεριά,
καθώς η υγρασία του σώματός τους διαχέεται στον αέρα.
03:09
diffuses into the air.
46
189533
2231
03:11
To dodge dehydration, mudskippers roll in the mud like puppies.
47
191764
5211
Για να αποφύγουν την αφυδάτωση,
οι οξυδερκίνες κυλιούνται στη λάσπη σαν κουτάβια.
03:16
But the lungfish takes the cake:
48
196975
2730
Το πνευμονόψαρο, όμως, τους ξεπερνάει όλους:
03:19
the rivers it inhabits disappear during dry seasons,
49
199705
3992
τα ποτάμια στα οποία ζει εξαφανίζονται την εποχή της ξηρασίας,
03:23
so it buries itself in the earth and coats its body in a mucus cocoon.
50
203697
6055
οπότε χώνεται μέσα στη γη και τυλίγεται με ένα βλεννώδες κουκούλι.
03:29
It can survive like this for years until being resuscitated
51
209752
4490
Μπορεί να ζήσει έτσι για χρόνια
μέχρι να το αναζωογονήσει η επόμενη μεγάλη καταιγίδα.
03:34
by the next big rainstorm.
52
214242
2984
03:37
Amphibious fishes use powerful fins to move on land
53
217226
4504
Τα αμφίβια ψάρια χρησιμοποιούν δυνατά πτερύγια για να κινηθούν στην ξηρά
03:41
and clever tools to navigate as they go.
54
221730
3650
και έξυπνα εργαλεία για να προσανατολιστούν.
03:45
The Nopoli rock-climbing goby, no bigger than a few centimeters,
55
225380
4738
Ο γωβιός του Νόπολι, με μέγεθος μόνο μερικών εκατοστών,
03:50
scales hundred-meter-tall Hawaiian waterfalls,
56
230118
3960
σκαρφαλώνει πόντο-πόντο καταρράκτες εκατοντάδων μέτρων στη Χαβάη,
03:54
inching its way up by alternately attaching the suction cups
57
234078
4203
χρησιμοποιώντας εναλλάξ τις βεντούζες στο στόμα του
και τα πτερύγια στη λεκάνη του.
03:58
on its mouth and pelvic fins.
58
238281
3160
04:01
To find water while on land, the mummichog,
59
241441
3161
Για να βρει νερό στη στεριά ο κουνουποφάγος,
04:04
like most amphibious fishes, is on the lookout for reflective surfaces.
60
244602
5700
όπως τα περισσότερα αμφίβια ψάρια, ψάχνει για επιφάνειες με αντανάκλαση.
04:10
Other species, like mosquitofish,
61
250302
2680
Άλλα είδη, όπως το κουνουπόψαρο,
04:12
exercise their inner ear to determine where they’re oriented on a slope,
62
252982
5218
χρησιμοποιούν το εσωτερικό τους αυτί για να καταλάβουν αν βρίσκονται σε πλαγιά,
04:18
relying on the probability that they’ll find water by moving downhill.
63
258200
5642
βασιζόμενα στο ενδεχόμενο να βρουν νερό αν κινηθούν κατηφορικά.
04:23
Our walking catfish, meanwhile,
64
263842
2350
Το γατόψαρό μας, στο μεταξύ,
04:26
uses the taste buds that coat its body for navigation.
65
266192
4604
χρησιμοποιεί τους γευστικούς κάλυκες που καλύπτουν το σώμα του
για να προσανατολιστεί.
04:30
These taste buds are concentrated in its whiskers,
66
270796
3200
Αυτοί οι γευστικοί κάλυκες βρίσκονται στα μουστάκια του,
04:33
which whip through the air,
67
273996
1606
τα οποία εντοπίζουν χημικές ενώσεις που υποδηλώνουν
04:35
sensing compounds that signal the proximity and quality
68
275602
4240
την εγγύτητα και την ποιότητα των κοντινότερων υδάτων - και της λείας.
04:39
of nearby water— and prey.
69
279842
3088
04:42
The walking catfish will shimmy towards attractive volatile amino acids
70
282930
5379
Το γατόψαρο θα κινηθεί προς ελκυστικά πτητικά αμινοξέα
04:48
while steering clear of foul waters emanating hydrogen sulfide.
71
288309
5717
και θα αποφύγει βρώμικα νερά που αναδίδουν σουλφίδιο του υδρογόνου.
04:54
While amphibious fishes face a multitude of new challenges upon leaving the water,
72
294026
5305
Αν και τα αμφίβια ψάρια αντιμετωπίζουν πλήθος νέων προκλήσεων στη στεριά,
04:59
they’ve evolved ingenious ways to overcome them.
73
299331
3500
έχουν αναπτύξει ευφυή εργαλεία για να αντεπεξέλθουν.
05:02
They’re resilient in the face of droughts and floods
74
302831
3394
Παρουσιάζουν αντοχή σε περίπτωση ξηρασίας ή πλημμύρας
05:06
and have access to new prey as well as a plan B
75
306225
3890
και έχουν πρόσβαση σε νέα λεία καθώς και εναλλακτικό σχέδιο,
05:10
if they need to escape competitive, polluted, or unhealthy environments.
76
310115
5548
αν χρειαστεί να αποφύγουν ανταγωνιστικά, μολυσμένα ή ανθυγιεινά περιβάλλοντα.
05:15
While being a “fish out of water” is generally regarded as a bad thing,
77
315663
4230
Παρότι γενικά θεωρείται κακό να είναι κανείς «έξω από τα νερά του»,
05:19
for these species, it offers an undisputed edge.
78
319893
4136
γι′ αυτά τα είδη η κατάσταση αυτή προσφέρει ένα αδιαμφισβήτητο πλεονέκτημα.
Σχετικά με αυτόν τον ιστότοπο

Αυτός ο ιστότοπος θα σας παρουσιάσει βίντεο στο YouTube που είναι χρήσιμα για την εκμάθηση της αγγλικής γλώσσας. Θα δείτε μαθήματα αγγλικών που διδάσκουν κορυφαίοι καθηγητές από όλο τον κόσμο. Κάντε διπλό κλικ στους αγγλικούς υπότιτλους που εμφανίζονται σε κάθε σελίδα βίντεο για να αναπαράγετε το βίντεο από εκεί. Οι υπότιτλοι μετακινούνται συγχρονισμένα με την αναπαραγωγή του βίντεο. Εάν έχετε οποιαδήποτε σχόλια ή αιτήματα, παρακαλούμε επικοινωνήστε μαζί μας χρησιμοποιώντας αυτή τη φόρμα επικοινωνίας.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7