Einstein's twin paradox explained - Amber Stuver

5,505,621 views ・ 2019-09-26

TED-Ed


Κάντε διπλό κλικ στους αγγλικούς υπότιτλους παρακάτω για να αναπαραγάγετε το βίντεο.

Επιμέλεια: Vaia Katsarou
00:06
On their 20th birthday, identical twin astronauts volunteer for an experiment.
0
6036
5200
Στα 20α γενέθλιά τους, δύο δίδυμες αστροναύτισσες
προσφέρθηκαν να συμμετάσχουν σε ένα πείραμα.
00:11
Terra will remain on Earth, while Stella will board a spaceship.
1
11236
4075
Η Τέρρα θα έμενε στη Γη, ενώ η Στέλλα θα ταξίδευε με διαστημόπλοιο.
00:15
Stella’s ship will travel at 86.6% the speed of light
2
15311
3592
Το διαστημόπλοιο της Στέλλας θα ταξίδευε με το 86,6% της ταχύτητας του φωτός,
00:18
to visit a star that is 10 light-years away,
3
18903
2750
για να επισκεφθεί ένα άστρο, 10 έτη φωτός μακριά.
00:21
then return to Earth at the same speed.
4
21653
2190
Ύστερα, θα επέστρεφε στη Γη με την ίδια ταχύτητα.
00:23
As they prepare to part ways,
5
23843
1930
Καθώς αποχαιρετούν η μία την άλλη,
00:25
the twins wonder what will happen when they’re reunited.
6
25773
2940
αναρωτιούνται θα έχει συμβεί όταν θα ξαναβρεθούν.
00:28
Since a light year is exactly the distance light can travel in a year,
7
28713
3640
Εφόσον ένα έτος φωτός είναι η απόσταση που διανύει το φως σε ένα χρόνο,
00:32
Stella’s journey should take 23 years.
8
32353
2870
το ταξίδι της Στέλλας θα πρέπει να διαρκέσει 23 χρόνια.
00:35
But from having studied special relativity,
9
35223
2460
Όμως, σύμφωνα με τη θεωρία της ειδικής σχετικότητας,
00:37
the twins know it’s not that simple.
10
37683
2880
οι δίδυμες ξέρουν πως δεν είναι τόσο απλό.
00:40
First of all, the faster an object moves through space,
11
40563
3250
Πρώτον, όσο πιο γρήγορα κινείται ένα αντικείμενο στο χώρο,
00:43
the slower it moves through time compared to an unmoving observer.
12
43813
4780
τόσο πιο αργά κινείται στο χρόνο, συγκριτικά με έναν ακίνητο παρατηρητή.
00:48
This relationship can be quantified with something called the Lorentz factor,
13
48593
3670
Η σχέση αυτή μπορεί να μετρηθεί με τον λεγόμενο Παράγοντα Λόρεντζ,
ο οποίος βρίσκεται από αυτήν την εξίσωση.
00:52
which is defined by this equation.
14
52263
2240
00:54
And secondly, the length of a moving object as measured by an observer at rest
15
54503
4000
Δεύτερον, το μήκος ενός κινούμενου αντικειμένου,
όπως μετριέται από έναν ακίνητο παρατηρητή
00:58
will contract by the same factor.
16
58503
2360
θα συρρικνωθεί, σύμφωνα με τον ίδιο παράγοντα.
01:00
At 86.6% of the speed of light the Lorentz factor is 2,
17
60863
4390
Στο 88,6% της ταχύτητας του φωτός ο Παράγοντας Λόρεντζ είναι 2,
01:05
meaning time will pass twice as slowly aboard the spaceship.
18
65253
3700
που σημαίνει πως ο χρόνος θα περνάει δύο φορές πιο αργά στο διαστημόπλοιο.
01:08
Of course, Stella won’t notice time slowing down.
19
68953
3454
Φυσικά, η Στέλλα δεν θα παρατηρήσει πως ο χρόνος επιβραδύνεται,
01:12
That’s because all time-based processes in the ship will slow down as well–
20
72407
4000
επειδή στο διαστημόπλοιο οτιδήποτε σχετίζεται με το χρόνο
θα επιβραδύνεται, επίσης.
01:16
clocks and electrical devices;
21
76407
1870
Ρολόγια, ηλεκτρικές συσκευές,
01:18
Stella’s biological activities including her rate of aging
22
78277
3420
οι βιολογικές λειτουργίες της Στέλλας, ο ρυθμός γήρανσής της,
01:21
and her perception of time itself.
23
81697
2650
καθώς και η αντίλληψη που θα έχει για το χρόνο.
01:24
The only people who could notice time on the moving spaceship
24
84347
3190
Οι μόνοι που θα μπορούσαν να δουν ότι στο διαστημόπλοιο
01:27
passing slower for Stella
25
87537
1700
ο χρόνος επιβραδύνεται για τη Στέλλα
01:29
would be observers in an inertial, or non-accelerating, reference frame–
26
89237
4570
θα ήταν παρατηρητές σε αδράνεια, ή σε μη-επιταχυνόμενο πλαίσιο αναφοράς,
01:33
like Terra back on Earth.
27
93807
1987
όπως η Τέρρα στη Γη.
01:35
Thus, Terra concludes that when they meet back on Earth,
28
95794
3280
Έτσι, η Τέρρα συμπεραίνει πως όταν ξανασυναντηθούν στη Γη,
01:39
she’ll be older than Stella.
29
99074
2160
θα είναι μεγαλύτερη από τη Στέλλα.
01:41
But that’s just one way of looking at things.
30
101234
2500
Αλλά αυτός είναι ένας μόνο τρόπος για να το δει κανείς.
01:43
Because all movement is relative,
31
103734
1879
Επειδή όλες οι κινήσεις είναι σχετικές,
01:45
Stella argues it would be just as valid to say her spaceship will stand still
32
105613
5040
η Στέλλα ισχυρίζεται πως θα ήταν είναι εξίσου έγκυρο να πούμε
ότι το διαστημόπλοιό της ήταν ακίνητο
01:50
while the rest of the universe, including Terra, moves around her.
33
110653
4479
και πως το υπόλοιπο σύμπαν, μαζί με την Τέρρα,
περιστρέφονται γύρω της.
Σε αυτή την περίπτωση, ο χρόνος επιβραδύνεται δύο φορές
01:55
And in that case, time will pass twice as slowly for Terra,
34
115132
4080
για την Τέρρα,
01:59
making Stella the older twin in the end.
35
119212
2794
και καταλήγει η Στέλλα να είναι μεγαλύτερη.
Μία μόνο μπορεί να είναι μεγαλύτερη, άρα ποια έχει δίκιο;
02:02
They can’t each be older than the other, so which one of them is right?
36
122006
4000
Αυτή η φαινομενική αντίφαση είναι γνωστή ως «Το Παράδοξο των Διδύμων».
02:06
This apparent contradiction is known as the “Twin Paradox.”
37
126006
3950
02:09
But it’s not really a paradox–
38
129956
1660
Όμως, στην ουσία δεν είναι παράδοξο.
02:11
just an example of how special relativity can be easily misunderstood.
39
131616
4990
Είναι, απλώς, ένα παράδειγμα για το πώς μπορεί να παρερμηνευθεί
η ειδική θεωρία της σχετικότητας.
02:16
To test their theories in real-time,
40
136606
2310
Για να ελέγξουν τις θεωρίες τους, σε πραγματικό χρόνο,
02:18
each of the twins agrees to send a burst of light to the other
41
138916
3390
οι δίδυμες συμφώνησαν να στέλνουν σήμα φωτός η μία στην άλλη,
02:22
every time a year has passed for them.
42
142306
2420
κάθε φορά που περνάει ένας χρόνος για την καθεμία.
02:24
Unlike other objects, the speed of light is always constant
43
144726
3330
Σε αντίθεση με τα άλλα αντικείμενα, η ταχύτητα του φωτός είναι σταθερή,
02:28
regardless of an observer’s reference frame.
44
148056
2680
ανεξάρτητα από το πλαίσιο αναφοράς ενός παρατηρητή.
02:30
A light burst sent from Earth will be measured at the same speed
45
150736
3300
Ένα σήμα φωτός από τη Γη, θα έχει την ίδια ταχύτητα
02:34
as a light burst sent from the spaceship,
46
154036
2200
με ένα σήμα φωτός από το διαστημόπλοιο,
02:36
regardless of whether it’s on its outbound or return trip.
47
156236
3710
ανεξαρτήτως του εάν φεύγει ή έρχεται.
02:39
So when one twin observes a burst of light,
48
159946
2500
Οπότε όταν η μία βλέπει το σήμα φωτός της άλλης,
02:42
they’re measuring how long it took the other twin to experience a year passing,
49
162446
4270
υπολογίζουν πόσο χρόνο πήρε στην άλλη να ζήσει έναν χρόνο,
02:46
plus how long it took for light to travel between them.
50
166716
3035
συν τον χρόνο που χρειάστηκε το φως να ταξιδέψει ανάμεσά τους.
02:49
We can track what’s happening on a graph.
51
169751
2610
Μπορούμε να το παρακολουθήσουμε σε αυτό το γράφημα.
02:52
The X axis marks distance from Earth, and the Y axis tracks the passage of time.
52
172361
5340
Ο άξονας Χ δείχνει την απόσταση από τη Γη και ο Υ το πέρασμα του χρόνου.
02:57
From Terra’s perspective, her path will simply be a vertical line,
53
177701
4079
Από την πλευρά της Τέρρας, η πορεία της είναι μια κάθετη γραμμή,
03:01
with distance equal to zero
54
181780
1640
και η απόσταση ίση με το μηδέν,
03:03
and each tick on the line equivalent to a year as she perceives it.
55
183420
4080
κάθε σημείο στη γραμμή ισούται με ένα έτος όπως το αντιλαμβάνεται η ίδια.
03:07
Stella’s path will stretch from the same origin to a point 11.5 years in time
56
187500
5294
Η πορεία της Στέλλας με ίδια αφετηρία εκτείνεται προς 11,5 έτη στον άξονα χρόνου
03:12
and 10 light-years in distance from Terra…
57
192794
2894
και 10 έτη φωτός απόσταση από την Τέρρα,
03:15
before converging again at zero distance and 23 years’ time.
58
195688
4360
πριν συγκλίνει ξανά σε απόσταση μηδέν και 23 έτη στον άξονα χρόνου.
03:20
At her first one-year mark,
59
200048
1929
Όταν περάσει ένας χρόνος για την Τέρρα,
03:21
Terra will send a pulse of light from Earth towards Stella’s spaceship.
60
201977
4260
θα στείλει ένα σήμα φωτός από τη Γη προς το διαστημόπλοιο της Στέλλας.
03:26
Since light takes a year to travel one light-year,
61
206237
2837
Αφού το φως θέλει ένα χρόνο για να ταξιδέψει ένα έτος φωτός,
03:29
its path will be a 45-degree diagonal line.
62
209074
3280
η πορεία του θα είναι μια διαγώνιος 45 μοιρών.
03:32
And because Stella is traveling away from it,
63
212354
2430
Επειδή η Στέλλα απομακρύνεται από αυτό,
03:34
by the time the light catches up to her,
64
214784
1940
μέχρι να τη φτάσει το φως,
03:36
over 7 total years will have passed for Terra, and over 4 for Stella.
65
216724
4810
θα έχουν περάσει πάνω από 7 για την Τέρρα και πάνω από 4 χρόνια για τη Στέλλα.
03:41
By the time Stella observes Terra’s second burst,
66
221534
3232
Μέχρι να δει η Στέλλα το δεύτερο σήμα της Τέρρας,
03:44
she will already be on her return journey.
67
224766
2700
θα βρίσκεται, ήδη, στην επιστροφή.
03:47
But now, since she’s moving towards the source of the light,
68
227466
3160
Ωστόσο, αφού κατευθύνεται προς την πηγή του φωτός,
03:50
it will take less time to reach her,
69
230626
2080
θα χρειαστεί λιγότερο χρόνο το σήμα να τη φτάσει,
03:52
and she’ll observe the bursts more frequently.
70
232706
2520
και θα βλέπει τα σήματα συχνότερα.
03:55
This means that Stella observes Terra aging slowly
71
235226
3040
Αυτό σημαίνει ότι η Στέλλα θα βλέπει την Τέρρα να μεγαλώνει πιο αργά
03:58
for the first half of her journey,
72
238266
1620
στο πρώτο μισό του ταξιδιού της,
03:59
but aging rapidly during the return half.
73
239886
2940
αλλά ραγδαία στην επιστροφή.
04:02
Meanwhile for Stella, it seems as though Terra, the destination star,
74
242826
3588
Ταυτοχρόνως για τη Στέλλα θα φαίνεται ότι η Τέρρα, το άστρο και όλο το σύμπαν
04:06
and the whole universe are moving around her.
75
246414
2530
θα γυρίζουν γύρω της.
04:08
And because of length contraction,
76
248944
1730
Και λόγω της συστολής του μήκους
04:10
Stella observes the distance between them shrinking by a factor of 2.
77
250674
4430
η Στέλλα βλέπει την απόσταση μεταξύ τους να συρρικνώνεται με Παράγοντα 2.
04:15
This means each leg of the trip will only take about six years
78
255104
4025
Πράγμα που σημαίνει πως κάθε διαδρομή θα διαρκεί, σχεδόν, έξι χρόνια,
04:19
from Stella’s perspective.
79
259129
1640
όπως το βλέπει η Στέλλα.
04:20
When she sends the first signal to Earth, two years will have passed for Terra.
80
260769
4110
Όταν θα στείλει το πρώτο σήμα στη Γη, θα έχουν περάσει δύο χρόνια για την Τέρρα.
04:24
Stella will send four more light bursts during her outbound journey,
81
264879
3713
Η Στέλλα θα στείλει τέσσερα ακόμη σήματα καθώς θα πηγαίνει,
04:28
each one from farther away.
82
268592
1940
το κάθε ένα από όλο και πιο μακριά.
04:30
By the time Terra observes the first pulse from Stella's inbound journey,
83
270532
4420
Μέχρι να δει η Τέρρα το πρώτο σήμα από την αναχώρηση της Στέλλας,
04:34
over 21 years will have passed for her.
84
274952
3066
θα έχουν περάσει πάνω από 21 χρόνια γι′ αυτήν.
Κατά το ταξίδι επιστροφής της Στέλλας,
04:38
For the rest of Stella's return home,
85
278018
2220
04:40
Terra receives multiple light bursts each year.
86
280238
3520
η Τέρρα θα λαμβάνει πολλά σήματα κάθε χρόνο.
04:43
Thus, Terra observes Stella aging slowly for about 90% of their 23 years apart,
87
283758
6050
Έτσι, θα δει τη Στέλλα να μεγαλώνει αργά κατά το 90% των 23 χρόνων που είναι χώρια.
04:49
and aging rapidly during the last 10%.
88
289808
2969
και να μεγαλώνει ταχύτατα κατά το υπόλοιπο 10%.
04:52
This asymmetry accounts for why the paradox isn’t really a paradox.
89
292777
4090
Αυτή η ασυμμετρία είναι ο λόγος που το παράδοξο δεν είναι παράδοξο.
04:56
Although each twin witnesses time
90
296867
2088
Αν και η κάθε δίδυμη βλέπει τον χρόνο
04:58
both speeding up and slowing down for the other,
91
298955
2840
και να επιταχύνεται και να επιβραδύνεται για την άλλη,
05:01
Stella sees an even split,
92
301795
2090
η Στέλλα βλέπει έναν ίσο χωρισμό,
05:03
while Terra sees Stella aging slowly for most of the time they’re apart.
93
303885
4200
ενώ η Τέρρα βλέπει τον περισσότερο καιρό τη Στέλλα να μεγαλώνει αργά.
05:08
This is consistent with each twin’s measurement of the space voyage,
94
308085
3757
Αυτό συνάδει με κάθε μέτρηση των διδύμων για το διαστημικό ταξίδι,
05:11
which takes 23 Earth years, but only 11.5 as experienced aboard the ship.
95
311842
5640
που θα είναι 23 γήινα χρόνια, αλλά μόνο 11,5
όπως θα έχουμε την αίσθηση μέσα στο διαστημόπλοιο.
05:17
When the twins are reunited, Terra will be 43 years old, while Stella will be 31.
96
317482
5780
Όταν ξαναβρεθούν, η Τέρρα θα είναι 43, ενώ η Στέλλα 31 ετών.
05:23
Where Stella went wrong
97
323262
1122
Το λάθος της Στέλλας
05:24
was her assumption that she and Terra had equal claim to being inertial observers.
98
324384
5070
ήταν ότι υπέθεσε πως και οι δύο ήταν παρατηρήτριες σε αδράνεια.
05:29
To be an inertial observer, one has to maintain a constant speed and direction
99
329454
4794
Για να ήταν αδρανείς παρατηρήτριες θα έπρεπε να έχουν
σταθερή ταχύτητα και κατεύθυνση
05:34
relative to the rest of the universe.
100
334248
2446
σε σχέση με το υπόλοιπο σύμπαν.
05:36
Terra was at rest the entire time, so her velocity was a constant zero.
101
336694
4450
Η Τέρρα ήταν αδρανής σε όλη τη διάρκεια, οπότε η ταχύτητά της ήταν, συνεχώς, 0.
05:41
But when Stella changed her direction for the return journey,
102
341144
2915
Όμως όταν η Στέλλα άλλαξε κατεύθυνση για να επιστρέψει,
05:44
she entered a different reference frame from the one she’d started in.
103
344059
3960
άλλαξε πλαίσιο αναφοράς από αυτό που είχε όταν ξεκίνησε.
Και οι δύο τώρα καταλαβαίνουν καλύτερα πώς λειτουργεί ο χωρο-χρόνος.
05:48
Terra and Stella now both have a better understanding of how spacetime works.
104
348019
4290
05:52
And as twins who are eleven years apart in age,
105
352309
2990
Ως δίδυμες με έντεκα χρόνια διαφορά,
05:55
they’re a perfect example of special relativity.
106
355299
3480
αποτελούν το τέλειο παράδειγμα της ειδικής θεωρίας της σχετικότητας.
Σχετικά με αυτόν τον ιστότοπο

Αυτός ο ιστότοπος θα σας παρουσιάσει βίντεο στο YouTube που είναι χρήσιμα για την εκμάθηση της αγγλικής γλώσσας. Θα δείτε μαθήματα αγγλικών που διδάσκουν κορυφαίοι καθηγητές από όλο τον κόσμο. Κάντε διπλό κλικ στους αγγλικούς υπότιτλους που εμφανίζονται σε κάθε σελίδα βίντεο για να αναπαράγετε το βίντεο από εκεί. Οι υπότιτλοι μετακινούνται συγχρονισμένα με την αναπαραγωγή του βίντεο. Εάν έχετε οποιαδήποτε σχόλια ή αιτήματα, παρακαλούμε επικοινωνήστε μαζί μας χρησιμοποιώντας αυτή τη φόρμα επικοινωνίας.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7