How to outsmart the Prisoner’s Dilemma - Lucas Husted

4,638,025 views ・ 2020-08-27

TED-Ed


Κάντε διπλό κλικ στους αγγλικούς υπότιτλους παρακάτω για να αναπαραγάγετε το βίντεο.

Μετάφραση: Vaia Katsarou Επιμέλεια: Chryssa Rapessi
00:07
Two perfectly rational gingerbread men, Crispy and Chewy,
0
7218
4469
Δύο απολύτως λογικοί μπισκοτάνθρωποι, ο Τραγανούλης και ο Λαστιχωτούλης,
00:11
are out strolling when they’re caught by a fox.
1
11687
3340
βολτάρουν χαλαρά όταν τους τσακώνει μια αλεπού.
Βλέποντάς τους τόσο ευτυχισμένους
00:15
Seeing how happy they are, he decides that,
2
15027
2586
00:17
instead of simply eating them,
3
17613
2000
αποφασίζει αντί απλώς να τους φάει,
00:19
he’ll put their friendship to the test with a cruel dilemma.
4
19613
4087
να δοκιμάσει τη φιλία τους, με ένα σκληρό δίλημμα.
00:23
He’ll ask each gingerbread man whether he’d opt to Spare or Sacrifice the other.
5
23700
6590
Θα ζητήσει από τον καθένα να επιλέξει
αν θα σώσει ή αν θα θυσιάσει τον άλλο.
00:30
They can discuss,
6
30290
1430
Μπορούν να το συζητήσουν,
00:31
but neither will know what the other chose until their decisions are locked in.
7
31720
5290
αλλά δεν θα ξέρουν τι επέλεξε ο άλλος, μέχρι να κλειδώσουν οι αποφάσεις τους.
Αν και οι δύο επιλέξουν να σώσουν τον άλλο,
00:37
If both choose to spare the other, the fox will eat just one of each of their limbs;
8
37010
6681
η αλεπού θα φάει μόνο ένα άκρο από τον καθένα.
00:43
if one chooses to spare while the other sacrifices,
9
43691
4000
Αν ο ένας επιλέξει να σώσει,
ενώ ο άλλος να θυσιάσει τον άλλο,
00:47
the sparer will be fully eaten,
10
47691
2140
τότε ο θυσιασμένος θα φαγωθεί ολόκληρος,
00:49
while the traitor will run away with all his limbs intact.
11
49831
4224
ενώ ο προδότης θα φύγει αρτιμελής.
Τέλος, αν και οι δύο επιλέξουν να θυσιάσουν τον άλλο,
00:54
Finally, if both choose to sacrifice, the fox will eat 3 limbs from each.
12
54055
7260
τότε η αλεπού θα φάει τρία άκρα από τον καθένα.
01:01
In game theory, this scenario is called the “Prisoner's Dilemma.”
13
61315
4717
Στη Θεωρία των Παιγνίων, το σενάριο αυτό ονομάζεται:
«Το Δίλημμα Του Φυλακισμένου».
01:06
To figure out how these gingerbread men will act in their perfect rationality,
14
66032
4780
Για να καταλάβουμε πώς θα αποφασίσουν αν σκεφτούν ορθολογικά
01:10
we can map the outcomes of each decision.
15
70812
3370
θα κάνουμε ένα σχήμα με τα αποτελέσματα της κάθε απόφασης.
01:14
The rows represent Crispy’s choices, and the columns are Chewy’s.
16
74182
4792
Οι οριζόντιες σειρές απεικονίζουν τις επιλογές του Τραγανούλη,
και οι στήλες του Λαστιχωτούλη.
01:18
Meanwhile, the numbers in each cell
17
78974
2320
Οι αριθμοί σε κάθε κελί
01:21
represent the outcomes of their decisions,
18
81294
2460
αντιπροσωπεύουν τα αποτελέσματα των αποφάσεών τους.
01:23
as measured in the number of limbs each would keep:
19
83754
3459
Δηλαδή τον αριθμό των άκρων με τον οποίο θα απομείνει ο καθένας.
01:27
So do we expect their friendship to last the game?
20
87213
4379
Θα δούμε, λοιπόν, αν η φιλία τους θα κρατήσει ως το τέλος του παιχνιδιού.
01:31
First, let’s consider Chewy’s options.
21
91592
2730
Κατ′ αρχάς, ας δούμε τις επιλογές του Λαστιχωτούλη.
01:34
If Crispy spares him, Chewy can run away scot-free by sacrificing Crispy.
22
94322
5175
Αν ο Τραγανούλης τον σώσει, τότε θα φύγει αρτιμελής
και θα θυσιάσει τον Τραγανούλη.
01:39
But if Crispy sacrifices him,
23
99497
2030
Αν, όμως, ο Τραγανούλης τον θυσιάσει
01:41
Chewy can keep one of his limbs if he also sacrifices Crispy.
24
101527
4773
τότε μπορεί να κρατήσει ένα άκρο του αν θυσιάσει και αυτός τον Τραγανούλη.
01:46
No matter what Crispy decides,
25
106300
2360
Ασχέτως του τι αποφασίσει ο Τραγανούλης,
01:48
Chewy always experiences the best outcome by choosing to sacrifice his companion.
26
108660
6254
το βέλτιστο αποτέλεσμα είναι για τον Λαστιχωτούλη
να επιλέξει να θυσιάσει τον σύντροφό του.
01:54
The same is true for Crispy.
27
114914
2480
Το ίδιο ισχύει και για τον Τραγανούλη.
01:57
This is the standard conclusion of the Prisoner's Dilemma:
28
117394
3340
Αυτό είναι το πιο κοινό συμπέρασμα του Διλήμματος του Φυλακισμένου:
02:00
the two characters will betray one another.
29
120734
2620
οι δύο χαρακτήρες θα προδώσουν ο ένας τον άλλο.
02:03
Their strategy to unconditionally sacrifice their companion
30
123354
4240
Η στρατηγική τους να θυσιάσουν, σε κάθε περίπτωση, τον σύντροφό τους
02:07
is what game theorists call the “Nash Equilibrium,"
31
127594
4198
ονομάζεται από τους θεωρητικούς των παιγνίων:
«Ισορροπία Νας».
02:11
meaning that neither can gain by deviating from it.
32
131792
3948
Δηλαδή κανείς από τους δύο δεν μπορεί να κερδίσει
αν παρεκκλίνει από αυτήν.
02:15
Crispy and Chewy act accordingly
33
135740
2390
Ο Τραγανούλης και ο Λαστιχωτούλης έπραξαν ανάλογα,
02:18
and the smug fox runs off with a belly full of gingerbread,
34
138130
4000
και η πονηρή αλεπού έφυγε με το στομάχι γεμάτο με μπισκοτόψωμο,
02:22
leaving the two former friends with just one leg to stand on.
35
142130
4434
αφήνοντας τους δυο πρώην φίλους μόνο με ένα πόδι.
02:26
Normally, this is where the story would end,
36
146564
2770
Κανονικά, εδώ τελειώνει η ιστορία,
02:29
but a wizard happened to be watching the whole mess unfold.
37
149334
3850
αλλά έτυχε ένας μάγος να παρακολουθεί όλο αυτό το χάλι.
02:33
He tells Crispy and Chewy that, as punishment for betraying each other,
38
153184
4789
Τους λέει, λοιπόν, ότι ως τιμωρία που πρόδωσε ο ένας τον άλλο,
02:37
they’re doomed to repeat this dilemma for the rest of their lives,
39
157973
4131
είναι αναγκασμένοι να επαναλαμβάνουν αυτό το δίλημμα
για το υπόλοιπο της ζωής τους,
02:42
starting with all four limbs at each sunrise.
40
162104
4492
ξεκινώντας αρτιμελείς κάθε πρωί.
02:46
Now what happens?
41
166596
1810
Τώρα τι γίνεται;
02:48
This is called an Infinite Prisoner’s Dilemma, and it’s a literal game changer.
42
168406
5699
Αυτό αποκαλείται: «Το Άπειρο Δίλημμα του Φυλακισμένου»,
το οποίο στην κυριολεξία αλλάζει το παιχνίδι,
02:54
That’s because the gingerbread men can now use their future decisions
43
174105
4481
επειδή τα μπισκοτανθρωπάκια μας μπορούν τώρα να χρησιμοποιήσουν
τις μελλοντικές τους αποφάσεις ως διαπραγματευτικά χαρτιά
02:58
as bargaining chips for the present ones.
44
178586
3220
για το τι απόφαση θα πάρουν σήμερα.
03:01
Consider this strategy: both agree to spare each other every day.
45
181806
4694
Σκεφτείτε αυτή τη στρατηγική:
Και οι δύο συμφωνούν να σώζουν τον άλλο κάθε πρωί.
03:06
If one ever chooses to sacrifice,
46
186500
2920
Αν ο ένας κάποια στιγμή αποφασίζει να θυσιάσει τον άλλο,
03:09
the other will retaliate by choosing “sacrifice” for the rest of eternity.
47
189420
4219
ο άλλος θα ανταποδώσει επιλέγοντας «θυσία»
για το υπόλοιπο της αιωνιότητας.
03:13
So is that enough to get these poor sentient baked goods
48
193639
4000
Είναι, λοιπόν, αρκετό αυτό ώστε να καταφέρουν
τα ευαίσθητα αυτά αρτοσκευάσματα
03:17
to agree to cooperate?
49
197639
2120
να συμφωνήσουν να συνεργαστούν;
03:19
To figure that out, we have to factor in another consideration:
50
199759
4675
Για να το βρούμε, θα πρέπει να λάβουμε υπόψη έναν άλλο παράγοντα.
03:24
the gingerbread men probably care about the future
51
204434
3170
Το κατά πόσο τα μπισκοτανθωπάκια
νοιάζονται περισσότερο για το μέλλον τους, παρά για το παρόν τους.
03:27
less than they care about the present.
52
207604
2830
03:30
In other words, they might discount
53
210434
2480
Με άλλα λόγια, μπορούν να μειώνουν το πόσο νοιάζονται
03:32
how much they care about their future limbs by some number,
54
212914
4000
για τα μελλοντικά τους άκρα,
με έναν αριθμητικό παράγοντα που θα ονομάσουμε Δέλτα.
03:36
which we’ll call delta.
55
216914
2410
03:39
This is similar to the idea of inflation eroding the value of money.
56
219324
4818
Μοιάζει με την ιδέα του πληθωρισμού που διαβρώνει την αξία του χρήματος.
03:44
If delta is one half,
57
224142
1900
Αν ο Δέλτα είναι 1/2,
03:46
on day one they care about day 2 limbs half as much as day 1 limbs,
58
226042
5486
την πρώτη ημέρα ενδιαφέρονται για τα άκρα της δεύτερης ημέρας,
κατά το 1/2 της πρώτης ημέρας.
03:51
day 3 limbs 1 quarter as much as day 1 limbs, and so on.
59
231528
4832
Για τα άκρα της τρίτης μέρας, κατά το 1/4 της πρώτης μέρας, κ.ο.κ.
03:56
A delta of 0 means that they don’t care about their future limbs at all,
60
236360
5021
Αν ο Δέλτα είναι μηδέν σημαίνει
ότι δεν ενδιαφέρονται για τα μελλοντικά τους άκρα καθόλου
04:01
so they’ll repeat their initial choice of mutual sacrifice endlessly.
61
241381
4958
και θα επαναλαμβάνουν την αρχική επιλογή της αμοιβαίας θυσίας στο άπειρο.
04:06
But as delta approaches 1, they’ll do anything possible
62
246339
4264
Καθώς όμως ο Δέλτα πλησιάζει το 1, θα κάνουν τα πάντα
04:10
to avoid the pain of infinite triple limb consumption,
63
250603
4000
για να αποφύγουν το άπειρο κόψιψο τριών άκρων,
04:14
which means they’ll choose to spare each other.
64
254603
2820
πράγμα που σημαίνει ότι θα επιλέξουν να σώσει ο ένας τον άλλο.
04:17
At some point in between they could go either way.
65
257423
3360
Κάποια στιγμή στο ενδιάμεσο θα μπορούσαν να πάνε προς οποιαδήποτε κατεύθυνση.
04:20
We can find out where that point is
66
260783
2120
Μπορούμε να βρούμε αυτό το σημείο
04:22
by writing the infinite series that represents each strategy,
67
262903
4235
γράφοντας την άπειρη σειρά της κάθε στρατηγικής,
04:27
setting them equal to each other, and solving for delta.
68
267138
4000
βάζοντάς τες ίσες μεταξύ τους και βρίσκοντας τον Δέλτα.
04:31
That yields 1/3, meaning that as long as Crispy and Chewy care about tomorrow
69
271138
5666
Αυτό μας δίνει 1/3, που σημαίνει ότι όσο τα μπισκοτάκια μας
ενδιαφέρονται για το αύριο
04:36
at least 1/3 as much as today,
70
276804
3110
τουλάχιστον κατά το 1/3 του σήμερα,
04:39
it’s optimal for them to spare and cooperate forever.
71
279914
4363
το βέλτιστο γι′ αυτά είναι να σώζουν το ένα το άλλο,
και να συνεργάζονται για πάντα.
04:44
This analysis isn’t unique to cookies and wizards;
72
284277
3750
Η ανάλυση αυτή δεν ισχύει μόνο για μπισκότα και μάγους.
04:48
we see it play out in real-life situations
73
288027
2820
Ισχύει και στην πραγματική ζωή,
04:50
like trade negotiations and international politics.
74
290847
3790
όπως στις εμπορικές διαπραγματεύσεις και τη διεθνή πολιτική.
04:54
Rational leaders must assume that the decisions they make today
75
294637
4210
Οι ορθολογικά σκεπτόμενοι ηγέτες πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τους
ότι οι αποφάσεις που παίρνουν σήμερα
04:58
will impact those of their adversaries tomorrow.
76
298847
3240
θα επηρεάσουν τους αντιπάλους τους αύριο.
05:02
Selfishness may win out in the short-term, but with the proper incentives,
77
302087
4573
Ο εγωισμός μπορεί να νικά βραχυπρόθεσμα, αλλά με τα κατάλληλα κίνητρα,
05:06
peaceful cooperation is not only possible, but demonstrably and mathematically ideal.
78
306660
6583
η ειρηνική συνεργασία δεν είναι μόνο δυνατή,
αλλά και αποδεδειγμένα μαθηματικά ιδανική.
05:13
As for the gingerbread men, their eternity may be pretty crumby,
79
313243
4000
Όσον για τα μπισκοτανθρωπάκια μας, η αιωνιότητά τους μπορεί να είναι ψίχουλα,
05:17
but so long as they go out on a limb,
80
317243
2300
αλλά όσο μπορούν να τη γλιτώσουν με ένα πόδι,
05:19
their friendship will never again be half-baked.
81
319543
2999
η φιλία τους θα έχει ψηθεί καλά.
Σχετικά με αυτόν τον ιστότοπο

Αυτός ο ιστότοπος θα σας παρουσιάσει βίντεο στο YouTube που είναι χρήσιμα για την εκμάθηση της αγγλικής γλώσσας. Θα δείτε μαθήματα αγγλικών που διδάσκουν κορυφαίοι καθηγητές από όλο τον κόσμο. Κάντε διπλό κλικ στους αγγλικούς υπότιτλους που εμφανίζονται σε κάθε σελίδα βίντεο για να αναπαράγετε το βίντεο από εκεί. Οι υπότιτλοι μετακινούνται συγχρονισμένα με την αναπαραγωγή του βίντεο. Εάν έχετε οποιαδήποτε σχόλια ή αιτήματα, παρακαλούμε επικοινωνήστε μαζί μας χρησιμοποιώντας αυτή τη φόρμα επικοινωνίας.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7