Electric Vocabulary

Το λεξιλόγιο του ηλεκτρισμού

653,025 views ・ 2012-07-16

TED-Ed


Κάντε διπλό κλικ στους αγγλικούς υπότιτλους παρακάτω για να αναπαραγάγετε το βίντεο.

Μετάφραση: Elena Salamani Επιμέλεια: Natalia Savvidi
(Μουσική)
00:14
I'm going to try to shine a historical light on our language,
0
14157
3718
Θα προσπαθήσω να διαφωτίσω ιστορικά τη γλώσσα μας,
00:17
and tell you a story about the electric vocabulary.
1
17899
3750
και θα σας πω μια ιστορία για το λεξιλόγιο του ηλεκτρισμού.
Όλα ξεκίνησαν πάνω από 2600 χρόνια πριν.
00:22
It all begins over 2,600 years ago.
2
22728
3863
Ένας αρχαίος Έλληνας, ονομαζόμενος Θαλής ο Μιλήσιος,
00:27
An ancient Greek, called Thales of Miletus,
3
27298
2909
00:30
is thought to be the first person to observe
4
30231
2326
θεωρείται ως το πρώτο άτομο που παρατήρησε
00:32
what we would today call electrical phenomena.
5
32581
2865
ό, τι αποκαλούμε σήμερα ηλεκτρικά φαινόμενα.
00:35
He discovered that a piece of amber, when rubbed with fur,
6
35470
3043
Ανακάλυψε ότι ένα κομμάτι κεχριμπάρι, όταν ερχόταν σε τριβή με γούνα,
00:38
could pick up small pieces of straw.
7
38537
2439
μπορούσε να σηκώσει μικρά κομμάτια από άχυρο.
00:41
In Thales's language, amber was called "electron."
8
41000
4385
Στη γλώσσα του Θαλή, το κεχριμπάρι ονομαζόταν ήλεκτρο.
00:45
For a long time, that was pretty much all anybody knew about the subject.
9
45409
3578
Για μεγάλο χρονικό διάστημα, δεν ήξερε κανένας σχεδόν τίποτα παραπάνω για αυτό το θέμα.
Και η φύση έπρεπε να περιμένει περίπου 2 200 χρόνια
00:49
And nature had to wait around 2,200 years
10
49011
3515
00:52
before any new investigations were made into amber's properties.
11
52550
3766
μέχρι να πραγματοποιηθούν νέες έρευνες
σχετικά με τις ιδιότητες του ήλεκτρου.
00:56
William Gilbert, a 17th-century English scientist,
12
56735
3424
Ο Γουίλιαμ Γκίλμπερτ, ένας Άγγλος επιστήμονας του 17ου αιώνα,
01:00
discovered that with a careful experimentation,
13
60183
2465
ανακάλυψε ότι με προσεκτικό πειραματισμό,
01:02
a number of other materials
14
62672
1363
ένας αριθμός από άλλα υλικά μπορούσαν να επιδείξουν τις ελκυστικές ιδιότητες
01:04
could display the attractive properties of amber.
15
64059
2956
του ήλεκτρου.
01:07
He also found that they could attract objects besides straw.
16
67511
3224
Βρήκε μάλιστα ότι μπορούσαν να ελκύουν κι άλλα αντικείμενα πέρα από το άχυρο.
Αυτά τα ηλεκτρο-φανή αντικείμενα
01:11
Gilbert named these amberlike objects
17
71068
2568
01:13
after the Greek for amber.
18
73660
1565
ο Γκίλμπερτ ονόμασε "ηλεκτρικά" από την ελληνική απόδοση
01:15
He called them "electrics."
19
75249
2317
για το κεχριμπάρι ("ήλεκτρο").
01:17
About 40 years later, in nearby Norwich,
20
77590
2629
Περίπου 40 χρόνια αργότερα, στο γειτονικό Νόργουιτς,
01:20
Sir Thomas Browne carried out similar experiments.
21
80243
2733
ο Θόμας Μπράουν πραγματοποίησε κάποια επιπλέον πειράματα.
01:23
He didn't figure out anything different from William Gilbert,
22
83530
3311
Δεν ανακάλυψε κάτι διαφορετικό από τον Γουίλιαμ Γκίλμπερτ,
01:26
yet the way he described the experiments
23
86865
2510
αλλά ο τρόπος με τον οποίο περιέγραψε τα πειράματα
01:29
coined the word we use all the time.
24
89399
2270
υπαγόρευσε τη λέξη που χρησιμοποιούμε συνέχεια.
01:31
The way he saw it, when you rub, say, a crystal with a cloth,
25
91693
3468
Η άποψη του ήταν ότι όταν τρίβεις, για παράδειγμα, ένα κρύσταλλο
01:35
it becomes an electric object.
26
95185
2247
με ένα κομμάτι ύφασμα αυτό μετατρέπεται σε ηλεκτρικό αντικείμενο.
01:37
And just as we speak of elastic objects,
27
97797
2130
Όπως, λοιπόν, αναφερόμαστε στα ελαστικά αντικείμενα,
01:39
and say they possess the property of elasticity,
28
99951
3537
και λέμε ότι διαθέτουν την ιδιότητα της ελαστικότητας,
01:43
electric objects possess the property of electricity.
29
103512
3773
τα ηλεκτρικά αντικείμενα διαθέτουν την ιδιότητα του ηλεκτρισμού.
Ο Γάλλος φυσικός του 18ου αιώνα
01:48
The 18th-century French physicist Charles Du Fay
30
108653
2243
01:50
was the next person to make an important new discovery.
31
110920
3871
Σαρλ Ντουφέ ήταν το επόμενο άτομο που έκανε μια σημαντική νέα ανακάλυψη.
01:54
He found that almost any object, except for metals and fluids,
32
114815
3647
Βρήκε ότι σχεδόν όλα τα αντικείμενα, εκτός από τα μέταλα και τα ρευστά,
01:58
could be turned electric
33
118486
1463
μπορούσαν να μετατραπούν σε ηλεκτρικά
01:59
after subjecting them to a combination of heating and rubbing.
34
119973
3476
μετά από έκθεση τους σε συνδυασμό θέρμανσης και τριβής.
02:03
In addition, he found that when two electrics are place near each other,
35
123473
3433
Επιπλέον, βρήκε ότι, όταν δύο ηλεκτρικά τοποθετούνται κοντά το ένα με το άλλο,
02:06
they sometimes attract, and sometimes repel.
36
126930
2421
μερικές φορές εκλύουν και άλλες απωθούν.
02:09
With this extra knowledge,
37
129972
1282
Με αυτή την πρόσθετη γνώση,
02:11
Du Fay found that there were two distinct groups of electrics.
38
131278
3698
ο Ντουφέ ανακάλυψε ότι υπάρχουν δύο διαφορετικές ομάδες ηλεκτρικών.
02:15
Any two objects from the same group will always repel,
39
135409
3567
Δύο οποιαδήποτε αντικείμενα από την ίδια ομάδα
θα απωθούνται πάντα μεταξύ τους,
02:19
while a pair of one from each group will always attract.
40
139000
3274
ενώ ένα ζεύγος αντικειμένων από κάθε ομάδα
θα ελκύονται πάντα μεταξύ τους.
02:23
Despite these new discoveries,
41
143000
1755
Παρά τις νέες ανακαλύψεις αυτές,
02:24
Du Fay's descriptions of the physics are all lost to history.
42
144779
3878
οι περιγραφές του Ντουφέ σχετικά με τη φυσική δεν χρησιμοποιούνται πια.
Αντί αυτές ακόμη θυμόμαστε και χρησιμοποιούμε μέχρι σήμερα
02:29
Instead, it is the vocabulary of a charismatic young American
43
149356
4207
02:33
that we still remember and use to this day.
44
153587
3025
το λεξιλόγιο ενός χαρισματικού νέου Αμερικάνου.
Ο Βενιαμίν Φραγκλίνος πληροφορήθηκε το έργο που λάμβανε χώρα στην Ευρώπη
02:37
Benjamin Franklin heard of the work going on in Europe,
45
157616
3572
02:41
and started his own playful experiments.
46
161212
2445
και ξεκίνησε τα δικά του παιχνιδιάρικα πειράματα.
02:43
He quickly learned how to make electric devices
47
163681
2555
Έμαθε γρήγορα πώς να κατασκευάζει ηλεκτρικές συσκευές
02:46
that would De-electrify by producing very large sparks.
48
166260
3885
που θα αποηλεκτρίζονταν παράγοντας πολύ μεγάλες σπίθες.
Έχοντας ιδιαίτερο ενδιαφέρον για άτακτες φάρσες,
02:50
Keen on mischievous pranks,
49
170169
2006
02:52
Franklin would often shock his friends with these machines.
50
172199
2946
ο Φραγκλίνος συχνά θα σόκαρε τους φίλους του με αυτές τις μηχανές.
02:55
As he built more effective devices,
51
175676
2029
Καθώς κατασκεύασε πιο αποτελεσματικές μηχανές,
02:57
he likened the act of electrifying and De-electrifying
52
177729
3982
παρομοίασε την πράξη του ηλεκτρισμού
και απο-ηλεκτρισμού με την φόρτωση και αποφόρτωση όπλων.
03:01
to charging and discharging weaponry.
53
181735
2899
Δεν πήρε πολύ χρόνο για τον Φραγκλίνο και άλλους να συνειδητοποιήσουν
03:05
It didn't take long for Franklin and others to realize
54
185189
3367
03:08
that it was possible to link these weapons of mischief together.
55
188580
3734
ότι ήταν δυνατόν να συνδέσουν αυτά τα όπλα αταξίας.
03:12
Franklin, continuing with the metaphor,
56
192973
2358
Ο Φραγκλίνος, συνεχίζοντας με τη μεταφορά,
03:15
likened this grouping to cannons on a ship.
57
195355
3415
παρομοοίωσε αυτή την ομάδα με τα κανόνια ενός πλοίου.
Το όπλο καταστρώματος σε ένα στρατιωτικό πλοίο
03:19
The gun deck on a military vessel
58
199481
1934
03:21
fired their cannons simultaneously, in a battery.
59
201439
3729
πυροδοτεί τα κανόνια του ταυτόχρονα, σε μια μπαταρία.
03:25
Similarly, this electric battery,
60
205192
2500
Παρόμοια, αυτή η ηλεκτρική μπαταρία
03:27
would discharge all at the same time,
61
207716
2459
θα τα αποφόρτιζε όλα την ίδια στιγμή,
03:30
causing large sparks.
62
210199
2033
προκαλώντας μεγάλες σπίθες.
03:32
This new technology raised an interesting question:
63
212256
3090
Αυτή η νέα τεχνολογία έθεσε ένα ενδιαφέρον ερώτημα:
03:35
Was a lightning cloud just a large electrical battery?
64
215806
3369
Ήταν ένα σύννεφο που βγάζει αστραπές απλά μια μεγάλη ηλεκτρική μπαταρία;
03:39
Franklin's description of all this was as follows:
65
219874
2787
Η περιγραφή του Φραγκλίνου για όλα αυτά ήταν η ακόλουθη:
Υπέθεσε ότι υπήρχε μια κοινή σε όλα τα πράγματα ουσία
03:43
he supposed that there is a substance
66
223098
1878
03:45
he called the electrical fluid, that is common to all things.
67
225000
4391
την οποία αποκάλεσε το "ηλεκτρικό ρευστό".
03:49
If, say, a person rubs a glass tube,
68
229415
2597
Εάν, για παράδειγμα, κάποιος τρίβει ένα γυάλινο σωλήνα,
03:52
this rubbing, or charging, causes a flow of this fluid,
69
232036
3391
αυτή η τριβή, ή φόρτιση, προκαλεί ροή αυτού του ρευστού,
03:55
or an electrical current, to move from the person to the glass.
70
235451
4268
ή ένα ηλεκτρικό ρεύμα, που κινείται από αυτόν τον άνθρωπο προς το γυαλί.
Και ο άνθρωπος, και ο σωλήνας γίνονται "ηλεκτρικά" ως αποτέλεσμα.
04:00
Both the person and the tube become electrics as a result.
71
240163
3561
Κανονικά, αν ο άνθρωπος στεκόταν στο έδαφος,
04:04
Normally, if the person was standing on the ground,
72
244200
2618
04:06
their electrical fluid would return to normal,
73
246842
2387
η ηλεκτρική ροή θα επανερχόταν στο φυσιολογικό,
04:09
with an exchange from the common stock of the Earth,
74
249253
3723
με ανταλλαγή από το κοινό φορτίο της Γης,
04:13
as Franklin called it.
75
253000
1180
όπως το αποκάλεσε ο Φραγκλίνος.
04:14
Standing on something like a wax block can cut off this supply.
76
254585
3885
Αν κάποιος στεκόταν πάνω σε κάτι όπως ένα κομμάτι κερί
θα μπορούσε να διακοπεί αυτή η προμήθεια.
Ο Φραγκλίνος είπε ότι ένα αντικείμενο με περίσσεια αυτού του ρευστού
04:19
Franklin said that an object with an excess of this fluid
77
259088
3618
04:22
was positively charged,
78
262730
2194
ήταν θετικά φορτισμένο,
04:24
and something lacking this fluid was negatively charged.
79
264948
3548
και κάτι με έλλειψη αυτού του ρευστού ήταν αρνητικά φορτισμένο.
04:28
When objects touch, or are near each other,
80
268520
2454
Όταν τα αντικείμενα έρχονται σε επαφή, ή βρίσκονται κοντά το ένα με το άλλο
04:30
the electrical fluid can flow between them
81
270998
2265
το ηλεκτρικό ρευστό μπορεί να ρέει μεταξύ τους
04:33
until they reach a balance.
82
273287
1688
μεχρί να επέλθει μια ισορροπία.
04:35
The bigger the difference in the fluid between the two objects,
83
275366
3261
Όσο μεγαλύτερη είναι η διαφορά του ρευστού μεταξύ των δύο αντικειμένων,
04:38
the larger the distance the fluid can jump,
84
278651
2234
τόσο μεγαλύτερη είναι η απόσταση που μπορεί να διανύσει το ρευστό,
04:40
causing sparks in the air.
85
280909
1375
προκαλώντας σπίθες στον αέρα.
04:42
And, it is the material of the object
86
282728
2669
Και είναι το υλικό του αντικειμένου
04:45
that determines if it gains or loses electrical fluid
87
285421
3451
που καθορίζει αν κερδίζει ή χάνει ηλεκτρικό ρευστό
04:48
during charging.
88
288896
1479
κατά τη διάρκεια της φόρτισης.
04:50
These are Du Fay's two groups of electrics.
89
290399
2576
Αυτές είναι οι δύο ομάδες ηλεκτρικών του Ντουφέ.
04:53
You might have heard the phrase:
90
293466
1531
Ίσως να έχετε ακουστά τη φράση, "Τα ετερώνυμα έλκονται,
04:55
"Opposite charges attract, like charges repel."
91
295021
3501
όπως τα ομώνυμα απωθούνται".
04:58
That's why.
92
298546
1150
Αυτός είναι ο λόγος.
05:00
For the next 150 years,
93
300050
2387
Για τα επόμενα 150 χρόνια,
05:02
Franklin's theory was used to develop
94
302461
2418
η θεωρία του Φραγκλίνου χρησιμοποιήθηκε γα την ανάπτυξη
05:04
many more ideas and discoveries,
95
304903
2207
πολλών ακόμα ιδεών και ανακαλύψεων,
05:07
all using the vocabulary he invented.
96
307134
2365
ενώ όλες έκαναν χρήση του λεξιλογίου που επινόησε.
Αυτή η επιστημονική έρευνα έφερε στο προσκήνιο τεχνολογικές προόδους
05:10
This scientific inquiry brought forth technological advances
97
310197
4124
05:14
and eventually, scientists were able to take a closer look
98
314345
3447
και εντέλει, οι επιστήμονες ήταν σε θέση να ρίξουν μια πιο προσεκτική ματιά
05:17
at the electric fluid itself.
99
317816
2160
στο ίδιο το ηλεκτρικό ρεύμα.
05:20
In 1897, J.J. Thomson, working in Cambridge, England,
100
320532
4572
Το 1897, ο Τζ. Τζ. Τόμσον, εργαζόμενος στο Κέμπριτζ της Αγγλίας
ανακάλυψε ότι το ηλεκτρικό ρεύμα
05:25
discovered that the electrical fluid is actually made up of small particles
101
325128
4848
αποτελείται στην πραγματικότητα από μικρά σωματίδια
05:30
named by the physicist George Stoney as "electrons."
102
330000
3976
αποκαλούμενα από τον φυσικό Τζορτζ Στόνεϊ
ηλεκτρόνια.
05:34
And so we return to the ancient Greek word for amber,
103
334000
3277
Και έτσι επιστρέφουμε στην αρχαία ελληνική λέξη για το κεχριμπάρι,
05:37
where our story began.
104
337301
1361
όπου και ξεκίνησε η ιστορία μας.
05:39
However, there's an epilogue to this tale.
105
339358
2693
Παρ'όλα αυτά, υπάρχει ένας επίλογος στιν ιστορία αυτή.
05:42
It was discovered that these electrons flow
106
342439
2635
Ανακαλύφθηκε ότι αυτά τα ηλεκτρόνια ρέουν
05:45
in the opposite direction to what Franklin supposed.
107
345098
2957
στην αντίθετη κατεύθυνση από αυτή που υπέθεσε ο Φραγκλίνος.
05:48
Therefore, objects that are positively charged
108
348523
3053
Επομένως, αντικείμενα που είναι θετικά φορτισμένα
05:51
don't have an excess of electrical fluid,
109
351600
2652
δεν έχουν περίσσεια ηλεκτρικού ρευστού,
05:54
they actually lack electrons.
110
354276
2719
αλλά στην πραγματικότητα τους λείπουν ηλεκτρόνια.
05:57
Yet, instead of relabeling everything the other way around,
111
357368
3564
Ωστόσο, αντί για επαναπροσδιόριση των παραπάνω
06:00
people have decided to hold on to Franklin's vocabulary
112
360956
3318
οι άνθρωποι αποφάσισαν να κρατήσουν το λεξιλόγιο του Φραγκλίνου
06:04
as a matter of habit and convention.
113
364298
2116
για λόγους συνήθειας και σύμβασης.
06:06
While acknowledging the discovery of electrons,
114
366898
2550
Αν και αναγνώρισαν την ανακάλυψη των ηλεκτρονίων,
06:09
they kept Franklin's flow of electrical fluid,
115
369472
3049
κράτησαν τη ροή του Φραγκλίνου γα το ηλεκτρικό ρευστό,
06:12
renaming it: conventional current.
116
372545
2431
μετονομάζοντας την σε "συμβατικό ρεύμα".
06:15
The electron has become the salmon of electricity,
117
375447
3636
Το ηλεκτρόνιο έχει γίνει ο σολωμός του ηλεκτρισμού
που κολυμπάει ενάντια στο ρεύμα ενός ποταμού-φάντασμα
06:19
swimming upstream in a ghostly river of conventional current.
118
379107
5000
του συμβατικού ρεύματος.
06:24
This can be, understandably, confusing for many people
119
384567
3517
Αυτό μπορεί να προκαλεί δικαιολογημένα σύγχυση σε πολλούς ανθρώπους
06:28
who aren't familiar with the history of these ideas.
120
388108
2471
οι οποίοι δεν είναι εξοικειωμένοι με την ιστορία των ιδεών αυτών.
Έτσι ελπίζω,
06:31
And so I hope,
121
391108
1564
06:32
with this short story about the electric vocabulary,
122
392696
3026
με αυτή τη σύντομη ιστορία σχετικά με το λεξιλόγιο του ηλεκτρισμού,
06:35
you will be able to see
123
395746
1237
θα είστε σε θέση να κατανοήσετε πόσο τυχαία και παράξενα εξελήχτηκε η κατάσταση
06:37
through the accident and whimsy of this subject
124
397007
2992
και θα μπορέσετε να αντιληφθείτε καλύτερα
06:40
and can gain a clearer understanding
125
400023
2144
06:42
of the physics of electrical phenomena.
126
402191
2987
τη φυσική των ηλεκτρικών φαινομένων.
Σχετικά με αυτόν τον ιστότοπο

Αυτός ο ιστότοπος θα σας παρουσιάσει βίντεο στο YouTube που είναι χρήσιμα για την εκμάθηση της αγγλικής γλώσσας. Θα δείτε μαθήματα αγγλικών που διδάσκουν κορυφαίοι καθηγητές από όλο τον κόσμο. Κάντε διπλό κλικ στους αγγλικούς υπότιτλους που εμφανίζονται σε κάθε σελίδα βίντεο για να αναπαράγετε το βίντεο από εκεί. Οι υπότιτλοι μετακινούνται συγχρονισμένα με την αναπαραγωγή του βίντεο. Εάν έχετε οποιαδήποτε σχόλια ή αιτήματα, παρακαλούμε επικοινωνήστε μαζί μας χρησιμοποιώντας αυτή τη φόρμα επικοινωνίας.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7