Can you solve the vampire hunter riddle? - Dan Finkel

Translator: Shahen Aswad Reviewer: Daban Q. Jaff

The greatest challenge a vampire hunter can take on

گەورەترین بەرەنگاری ڕاوچی خوێنمژ دەتوانێت دەست بە کار بکات

is to bring sunlight into a vampire's lair.

ئەوەیە کە تیشکی خۆر بهێینە بۆ ناو خوێنمژێک

You’ve stealthily descended into the darkness of a vampire cave,

تۆ بە دزییەوە دابەزیویتە ناو تاریکی ئەشکەوتی خوێنمژ

setting a sequence of mirrors as you go.

کە تۆ دەڕۆیت بۆ دانانی زنجیرە ئاوێنەکان

When the sun reaches the right angle in the sky,

کاتێک خۆر دەگات لە ئاسماندا

a focused beam of light will ricochet along the mirrors,

تیشکێکی تیشکدا کە لە تەکان ئەچێ بە درێژایی ئاوێنەکان

strike your diffuser,

لە بڵاوەبەراوەکەت

and illuminate the great chamber where the vampires sleep.

وە ژووری گەورە ڕووناک بکەنەوە کە خوێنمژەکان لەوێ دەخەون

You set the final mirror

ئاوێنەی کۆتاییت دانا

and sneak through an opening in the corner of the great chamber.

وە بە دزیەوە لە کردنەوەیەک لە گۆشەی ژووری گەورە

The diffuser must be wall-mounted,

دەبێت بڵاوکەر ەکە دیواربێت

but the walls are crowded with coffins,

بەڵام دیوارەکان بە تابووت ەوە قەرەباڵغن

which you don’t dare disturb.

کە تۆ ناتەوی بێزارکەیت

The only open spots are in the other three corners of the room.

تاکە خاڵی کراوە لەوی تر سێ گۆشەی ژوورەکە

The light will enter through the southwest corner at a 45 degree angle

ڕووناکییەکە لە باشووری ڕۆژئاواوە دەچێتە ژوورەوە گۆشە لە گۆشەی 45 پلە

and bounce off the perfectly smooth metallic walls

وە هەڵبەزە لە تەواو نەرم دیواری کانزایی

until it hits one of the other three corners.

تا ئەو کاتەی لە یەکێک لە سێ گۆشەی تر

But which corner will it hit?

بەڵام لە کام سوچ ەوە لێی ئەدرا؟

You know the room is a rectangle 49 meters wide and 78 meters long.

تۆ دەزانی ژوورەکە لاکێشەیی 49 مەترە پانی و درێژی 78 مەتر

You could probably find the answer

لەوانەیە وەڵامەکە بدۆزیتەوە

by drawing a scale model of the room and tracing the path of the light,

بە کێشانی مۆدێلێکی پێوانەیی ژوورەکە هەروەها بەشوێن ڕێبازی ڕووناکیدا دەکەویت.

but the sun will be in its place in just minutes,

بەڵام خۆر لە ناو ئەودا دەبێت لە چەند خولەکێکدا

and you’ve got no time to spare.

وە هیچ کاتت نیە بۆ ئەوەی بیبەیت

Fortunately, there’s a different way to solve this puzzle

خۆشبەختانە رێگایەکی جیاواز هەیە بۆ چارەسەرکردنی ئەم مەتەڵە

that’s both simple and elegant.

ئەوە هەردوو کیساو و ڕێکوپێکە

So in which corner should you place the diffuser

کەواتە لە کام گۆشەدا دەبێت تۆ بڵاوکەرەکە دابنێ

to flood the vampire lair with sunlight?

تۆ ئاوت لە خوێنمژەکان دا لەگەڵ تیشکی خۆر؟

Pause the video if you want to figure it out for yourself.

وەستانی ڤیدیۆ ئەگەر دەتەوێت بیزانی بۆ خۆت دەربکە

Answer in 2

وەڵام لە 2

Answer in 1

وەڵام لە 1

You could tackle this problem by examining smaller rooms,

دەتوانیت ئەم کێشەیە چارەسەر بکەیت بە تاقیکردنەوەی ژووری بچووکتر

and you’d find a lot of interesting patterns.

وە زۆر شت دەدۆزیتەوە لە شێوازی سەرنجڕاکێش

But there’s one insight that can unravel this riddle in almost no time at all.

بەڵام یەک بینین هەیە کە دەتوانێت ڕوون یان ڕوون بێت ئەم مەتەڵە لە هیچ کاتێکدا

Let’s draw the chamber on a coordinate grid,

با ژوورەکە بکێشین لەسەر تۆڕی هەماهەنگی

with the Southwest corner at the point (0,0).

لەگەڵ سووچی باشووری ڕۆژئاوا لە خاڵی (0,0).

The light passes through grid points

ڕووناکییەکە بە خاڵی تۆڕیدا تێپەڕ دەبێت

with coordinates that are either both even or both odd.

لەگەڵ ئەو هەماهەنگیانەی کە یان تەنانەت یان هەردووکیان سەیرن

This is true even after it bounces off one or more walls.

ئەمە ڕاستە تەنانەت دوای ئەوەی کە هەڵبەزو یەک دیوار یان زیاتر

Another way of thinking about it is this:

جۆرێکی تر لە بیرکردنەوە لەم بارەیەوە ئەوەیە:

since the light travels at a 45 degree angle,

لەو کاتەوەی ڕووناکیەکە گەشت دەکات لە 45 پلە

it always crosses the diagonal of a unit square.

هەمیشە تیرەکە دەبەزێنێ لە گۆڕەپانێکی یەکپارچەدا

Traveling 1 meter horizontally changes the x coordinate

گەشتکردن 1 مەتر بە ئاسۆیی هەماهەنگی X دەگۆڕێت

from even to odd or vice versa.

تەنانەت بۆ سەیر یان بەپێچەوانەوە

Traveling 1 meter vertically changes the y coordinate

گەشتکردن 1 مەتر بە ستونی هەماهەنگی y دەگۆڕێت

from even to odd or vice versa.

تەنانەت بۆ سەیر یان بەپێچەوانەوە

Traveling diagonally – as the light does here – does both at once,

گەشتی دوولەت وەک ڕووناکی لێرە دەیکات - هەردووکیان لە یەک کاتدا

so the x and y coordinates of any points the light passes through

کەواتە ئێکس و ی هەماهەنگی هەر خاڵێک ڕووناکیەکە بە نێوی دا تێپەڕ دەبێت

must be both even, or both odd.

دەبێت هەردووکیان یەکسان بن، یان هەردووکیان سەیر بن

This observation is more powerful than it seems.

ئەم تێبینیە زیاتر زۆر بەهێزن لەوەی کە دیارە

In particular, it means that we have a way to identify the kinds of points

بە تایبەتی، مانای ئەوەیە کە ئێمە ڕێگە بۆ دەستنیشانکردنی جۆرەکانی خاڵ

the light won’t ever go through

ڕووناکیەکە هەرگیز ناڕۆتە ناو

If one of the coordinates is even and the other is odd,

دەبێت هەردووکیان یەکسان بن، یان هەردووکیان سەیر بن

the light will miss them.

دەبێت هەردووکیان یەکسان بن، یان هەردووکیان سەیر بن

That means it’ll miss the top two corners of the room,

دەبێت هەردووکیان یەکسان بن، یان هەردووکیان سەیر بن

since those points have one even and one odd coordinate.

دەبێت هەردووکیان یەکسان بن، یان هەردووکیان سەیر بن

The Southeast corner is the only option for the diffuser.

گۆشەی باشوری ڕۆژهەڵات تەنها هەڵبژاردەیەک بۆ بڵاوە

And indeed, when that precious beam of sunlight enters the hall,

دەبێت هەردووکیان یەکسان بن، یان هەردووکیان سەیر بن

it bounces between the walls

دەبێت هەردووکیان یەکسان بن، یان هەردووکیان سەیر بن

and strikes the Southeast corner, spot on.

دەبێت هەردووکیان یەکسان بن، یان هەردووکیان سەیر بن

The vampires, sensing the intrusion,

دەبێت هەردووکیان یەکسان بن، یان هەردووکیان سەیر بن

burst from their coffins and turn to dust in the light.

دەبێت هەردووکیان یەکسان بن، یان هەردووکیان سەیر بن

It was a “high stakes” test,

تاقیکردنەوەیەکی "مێکانی بەرز" بوو

and you passed with flying colors.

وە تۆ بە ڕەنگی فڕینەوە تێپەڕیت