Why governments should prioritize well-being | Nicola Sturgeon

139,672 views ・ 2019-09-06

TED


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

Reviewer: 24 Anh
Cách đây chỉ hơn 1,6 cây số trong Khu phố cổ của Edinburgh
là Nhà Panmure.
00:12
Just over a mile away from here, in Edinburgh's Old Town,
0
12733
5932
Nhà Panmure
là nhà của chuyên gia kinh tế người Scotland nổi tiếng thế giới,
00:18
is Panmure House.
1
18689
1958
00:21
Panmure House
2
21775
1495
Adam Smith.
00:23
was the home of the world-renowned Scottish economist
3
23294
6311
Trong tác phẩm quan trọng “The Wealth of Nations”,
ngoài những lập luận khác, Adam Smith cũng lý luận
00:29
Adam Smith.
4
29629
1150
00:31
In his important work "The Wealth of Nations,"
5
31761
5408
rằng thước đo giàu có của một quốc gia
không chỉ là lượng dự trữ vàng bạc.
00:37
Adam Smith argued, amongst many other things,
6
37193
3823
Mà đó là toàn bộ sản xuất và thương mại của nước đó.
00:41
that the measurement of a country's wealth
7
41040
2977
00:44
was not just its gold and silver reserves.
8
44041
4418
Tôi nghĩ đó là một trong những mô tả sớm nhất cho cái mà ngày nay chúng ta gọi
00:48
It was the totality of the country's production and commerce.
9
48483
5753
là tổng sản phẩm quốc nội - GDP.
00:54
I guess it was one of the earliest descriptions of what we now know today
10
54260
6269
Kể từ đó, ngày nay, dĩ nhiên,
thước đo sản xuất và thương mại GDP
01:00
as gross domestic product, GDP.
11
60553
3810
01:05
Now, in the years since, of course,
12
65176
3102
đã trở nên quan trọng hơn bao giờ hết
01:08
that measurement of production and commerce, GDP,
13
68302
5413
đến mức mà ngày nay --
và tôi không tin đây là ý định lúc đầu của Adam Smith --
01:13
has become ever more important,
14
73739
2941
GDP thường được xem là thước đo quan trọng nhất
01:16
to the point that today --
15
76704
1281
01:18
and I don't believe this is what Adam Smith would have intended --
16
78009
3937
cho thành công toàn diện của một quốc gia.
01:21
that it is often seen as the most important measurement
17
81970
5195
Và lập luận của tôi hôm nay là đã đến lúc thay đổi điều đó.
01:27
of a country's overall success.
18
87189
2455
Bạn biết đấy, cái ta chọn làm thước đo là việc hệ trọng quốc gia.
01:30
And my argument today is that it is time for that to change.
19
90242
5444
Hệ trọng vì nó chi phối trọng tâm chính trị,
01:36
You know, what we choose to measure as a country matters.
20
96853
4977
chi phối hoạt động xã hội.
01:41
It really matters, because it drives political focus,
21
101854
4491
Và đối lập với ngữ cảnh đó,
tôi nghĩ các hạn chế của việc lấy GDP làm thước đo cho thành công của quốc gia
01:46
it drives public activity.
22
106369
4002
01:50
And against that context,
23
110395
2078
là quá rõ ràng.
01:52
I think the limitations of GDP as a measurement of a country's success
24
112497
6516
Như bạn biết, GDP đo thành quả của toàn bộ công việc của chúng ta
01:59
are all too obvious.
25
119037
3239
nhưng nó không nói lên điều gì về bản chất của công việc đó,
02:02
You know, GDP measures the output of all of our work,
26
122300
5187
về việc liệu công việc đó có đáng giá hay thỏa mãn.
Nó phản ánh, chẳng hạn, việc tiêu thụ ma túy phi pháp,
02:07
but it says nothing about the nature of that work,
27
127511
3426
02:10
about whether that work is worthwhile or fulfilling.
28
130961
4432
còn nội trợ không công thì không.
02:15
It puts a value, for example, on illegal drug consumption,
29
135417
6539
Nó đánh giá các hoạt động ngắn hạn
02:21
but not on unpaid care.
30
141980
2612
thúc đẩy kinh tế, kể cả hoạt động đang gây hại cực kỳ lớn
02:25
It values activity in the short term
31
145708
4690
đến sự bền vững của hành tinh chúng ta về lâu dài.
02:30
that boosts the economy, even if that activity is hugely damaging
32
150422
6645
Và khi nhìn lại thập kỷ qua,
02:37
to the sustainability of our planet in the longer term.
33
157091
4761
ta thấy biến động chính trị và kinh tế,
thấy gia tăng bất bình đẳng,
02:42
And we reflect on the past decade
34
162533
3692
và khi ngước nhìn về trước,
ta thấy thách thức của tình trạng khẩn cấp khí hậu,
02:46
of political and economic upheaval,
35
166249
3408
02:49
of growing inequalities,
36
169681
3003
tự động hóa gia tăng,
dân số đang già đi,
02:52
and when we look ahead to the challenges of the climate emergency,
37
172708
5352
rồi tôi nghĩ lập luận cho vấn đề này theo một định nghĩa rộng hơn nhiều
02:58
increasing automation,
38
178084
2266
03:00
an aging population,
39
180374
3289
về thế nào là thành công của một đất nước, một xã hội,
03:03
then I think the argument for the case for a much broader definition
40
183687
7000
là càng lúc càng cần thiết.
03:10
of what it means to be successful as a country, as a society,
41
190711
4635
Và đó là lý do tại sao năm 2018, Scotland
đã tiên phong, đã cổ xướng thành lập một mạng lưới mới
03:15
is compelling, and increasingly so.
42
195370
3312
có tên nhóm Chính Phủ Kinh Tế Thịnh Vượng,
03:19
And that is why Scotland, in 2018,
43
199253
2826
03:22
took the lead, took the initiative in establishing a new network
44
202103
4881
tập hợp thành các thành viên sáng lập
gồm các quốc gia Scotland, Iceland và New Zealand.
03:27
called the Wellbeing Economy Governments group,
45
207008
5904
03:32
bringing together as founding members
46
212936
2280
Nhìn vào là biết, chúng tôi đôi khi bị gọi là các nước SIN (tội lỗi),
03:35
the countries of Scotland, Iceland and New Zealand, for obvious reasons.
47
215240
6572
dù trọng tâm lớn của chúng tôi là thịnh vượng chung.
03:41
We're sometimes called the SIN countries,
48
221836
3579
Và mục tiêu của nhóm này là phản đối việc chú trọng
03:45
although our focus is very much on the common good.
49
225439
3968
vào thước đo hạn hẹp GDP.
Nói thế là, vâng, phát triển kinh tế quan trọng --
03:50
And the purpose of this group is to challenge that focus
50
230445
3328
rất quan trọng --
03:53
on the narrow measurement of GDP.
51
233797
2699
nhưng nó không phải là tất cả.
03:56
To say that, yes, economic growth matters --
52
236520
3730
Và không nên tìm cách đạt tăng trưởng GDP bằng mọi giá.
04:00
it is important --
53
240274
1897
04:02
but it is not all that is important.
54
242195
3721
Thật vậy, lập luận của nhóm đó
04:05
And growth in GDP should not be pursued at any or all cost.
55
245940
6259
là mục tiêu, mục đích của chính sách kinh tế
nên là thịnh vượng chung:
04:12
In fact, the argument of that group
56
252903
2730
dân số hạnh phúc và khỏe mạnh,
04:15
is that the goal, the objective of economic policy
57
255657
4651
chứ không chỉ là dân số giàu có.
04:20
should be collective well-being:
58
260332
3109
Và tôi sẽ đề cập đến hệ quả của chính sách đó ngay đây thôi.
04:23
how happy and healthy a population is,
59
263465
3888
Nhưng tôi nghĩ, đặc biệt trong thế giới hiện nay,
04:27
not just how wealthy a population is.
60
267377
3366
nó có sức cộng hưởng sâu sắc hơn.
04:30
And I'll touch on the policy implications of that in a moment.
61
270767
3583
Bạn biết đó, khi tập trung vào thịnh vượng,
chúng ta mở đầu câu chuyện
04:34
But I think, particularly in the world we live in today,
62
274374
2921
sẽ khơi mào cho các câu hỏi sâu xa và then chốt.
04:37
it has a deeper resonance.
63
277319
2182
04:39
You know, when we focus on well-being,
64
279525
2540
Điều gì thực sự quan trọng trong đời ta?
04:42
we start a conversation
65
282089
2835
04:44
that provokes profound and fundamental questions.
66
284948
3961
Chúng ta coi trọng điều gì trong cộng đồng đang sống?
04:48
What really matters to us in our lives?
67
288933
3264
Kiểu quốc gia, kiểu xã hội nào
04:52
What do we value in the communities we live in?
68
292935
4382
chúng ta thực sự muốn được sống?
Và khi ta cuốn mọi người vào những câu hỏi đó,
04:57
What kind of country, what kind of society,
69
297341
3745
vào việc đi tìm câu trả lời cho chúng,
thì tôi tin là chúng ta có cơ hội cao hơn
05:01
do we really want to be?
70
301110
2386
05:03
And when we engage people in those questions,
71
303885
3310
trong việc giải quyết sự xa lánh và bất mãn với chính trị
05:07
in finding the answers to those questions,
72
307219
2066
05:09
then I believe that we have a much better chance
73
309309
3893
vốn rất phổ biến ở nhiều quốc gia
trên khắp thế giới phát triển ngày nay.
05:13
of addressing the alienation and disaffection from politics
74
313226
5396
Về mặt chính sách, hành trình này của Scotland bắt đầu hồi năm 2007,
05:18
that is so prevalent in so many countries
75
318646
2480
khi chúng tôi công bố Khung Thành tích Quốc gia,
05:21
across the developed world today.
76
321150
2417
xét theo phạm vi các tiêu chí chúng tôi dùng để tự đánh giá chính mình.
05:24
In policy terms, this journey for Scotland started back in 2007,
77
324360
3802
Và những tiêu chí đó rất đa dạng như bất bình đẳng thu nhập,
05:28
when we published what we call our National Performance Framework,
78
328186
3877
hạnh phúc của trẻ em,
05:32
looking at the range of indicators that we measure ourselves against.
79
332087
3858
khả năng tiếp cận không gian xanh, khả năng tiếp cận nhà ở.
05:35
And those indicators are as varied as income inequality,
80
335969
4309
Không một tiêu chí nào trên đây nằm trong thống kê GDP,
05:40
the happiness of children,
81
340302
1842
nhưng tất cả đều là nền tảng cho một xã hội khỏe mạnh và hạnh phúc.
05:42
access to green spaces, access to housing.
82
342168
3738
05:45
None of these are captured in GDP statistics,
83
345930
3911
(Vỗ tay)
05:49
but they are all fundamental to a healthy and a happy society.
84
349865
6198
Cách tiếp cận mở rộng đó là trọng tâm chiến lược kinh tế của chúng tôi,
05:56
(Applause)
85
356087
5634
ở đó chúng tôi coi trọng việc giải quyết bất bình đẳng ngang hàng
như việc coi trọng cạnh tranh kinh tế.
06:01
And that broader approach is at the heart of our economic strategy,
86
361745
3571
Nó thúc đẩy cam kết tạo việc làm công bằng,
06:05
where we give equal importance to tackling inequality
87
365340
3859
đảm bảo công việc đó thỏa mãn và trả lương xứng đáng.
Đó là nguyên nhân đằng sau quyết định thành lập Ủy ban Chuyển đổi Đúng đắn
06:09
as we do to economic competitiveness.
88
369223
3248
06:12
It drives our commitment to fair work,
89
372495
1890
để chỉ lối cho chúng ta đến nền kinh tế phi carbon.
06:14
making sure that work is fulfilling and well-paid.
90
374409
2825
Từ sự biến đổi kinh tế ngày xưa, chúng ta biết rằng
06:17
It's behind our decision to establish a Just Transition Commission
91
377258
4143
nếu chúng ta không cẩn thận, sẽ có nhiều người thua hơn kẻ chiến thắng.
06:21
to guide our path to a carbon zero economy.
92
381425
3978
Và khi chúng ta đối mặt với các thách thức của biến đổi khí hậu và tự động hóa,
06:25
We know from economic transformations of the past
93
385427
3365
06:28
that if we're not careful, there are more losers than winners.
94
388816
3737
chúng ta không được tái phạm những sai lầm đó.
06:32
And as we face up to the challenges of climate change and automation,
95
392577
3968
Tôi nghĩ việc chúng ta đang làm ở Scotland rất quan trọng,
nhưng chúng ta còn rất nhiều thứ phải học từ các nước khác.
06:36
we must not make those mistakes again.
96
396569
3357
Như tôi đã đề cập lúc nãy, các quốc gia đối tác của chúng tôi
06:40
The work we're doing here in Scotland is, I think, significant,
97
400608
3081
trong mạng lưới Thịnh vượng:
06:43
but we have much, much to learn from other countries.
98
403713
3218
Iceland và New Zealand.
06:46
I mentioned, a moment ago, our partner nations
99
406955
3199
Cái này rất đáng lưu tâm, và tôi sẽ để bạn quyết xem nó có liên quan không nhé,
06:50
in the Wellbeing network:
100
410178
2637
đó là cả ba nước này đều đang dẫn dắt bởi phụ nữ.
06:52
Iceland and New Zealand.
101
412839
1858
06:54
It's worth noting, and I'll leave it to you to decide whether this is relevant or not,
102
414721
4183
(Vỗ tay)
06:58
that all three of these countries are currently led by women.
103
418928
3770
07:02
(Applause)
104
422722
7000
Họ cũng đang làm rất tốt.
New Zealand năm 2019 đã công bố Ngân sách Thịnh vượng đầu tiên của mình
lấy sức khỏe tinh thần làm trọng tâm;
07:14
They, too, are doing great work.
105
434001
1929
Iceland dẫn đầu về trả lương bình đẳng, chăm sóc trẻ em và quyền nghỉ thai sản --
07:15
New Zealand, in 2019, publishing its first Wellbeing Budget,
106
435954
4827
07:20
with mental health at its heart;
107
440805
2602
không phải là những chính sách mà chúng ta nghĩ ngay đến
07:23
Iceland leading the way on equal pay, childcare and paternity rights --
108
443431
5253
khi nói về việc tạo ra nền kinh tế giàu có,
mà là những chính sách then chốt cho nền kinh tế khỏe mạnh
07:28
not policies that we immediately think of
109
448708
3461
và một xã hội hạnh phúc.
07:32
when we talk about creating a wealthy economy,
110
452193
2825
Tôi đã bắt đầu với Adam Smith và cuốn “The Wealth of Nations”.
07:35
but policies that are fundamental to a healthy economy
111
455042
4578
Trong cuốn trước đó của Adam Smith, “The Theory of Moral Sentiments”,
07:39
and a happy society.
112
459644
2032
07:42
I started with Adam Smith and "The Wealth of Nations."
113
462176
4937
mà tôi nghĩ cũng quan trọng không kém,
ông ấy đã quan sát thấy giá trị của một chính phủ
07:47
In Adam Smith's earlier work, "The Theory of Moral Sentiments,"
114
467137
5195
được đánh giá theo tỷ lệ
07:52
which I think is just as important,
115
472356
2554
tương ứng đến mức nào đó với hạnh phúc người dân.
07:54
he made the observation that the value of any government
116
474934
4529
Tôi nghĩ đó là một nguyên tắc sáng lập hay
07:59
is judged in proportion
117
479487
1858
cho bất kỳ nhóm quốc gia nào tập trung thúc đẩy sự thịnh vượng.
08:01
to the extent that it makes its people happy.
118
481369
2729
08:04
I think that is a good founding principle
119
484830
3667
Không một nước nào có đáp án cho tất cả,
08:08
for any group of countries focused on promoting well-being.
120
488521
5858
kể cả Scotland, quê hương của Adam Smith.
Nhưng thế giới ngày nay chúng ta sống với sự gia tăng chia rẽ và bất bình đẳng,
08:14
None of us have all of the answers,
121
494403
2588
với bất mãn và xa lánh,
08:17
not even Scotland, the birthplace of Adam Smith.
122
497015
3677
việc quan trọng hơn bao giờ hết
08:20
But in the world we live in today, with growing divides and inequalities,
123
500716
4732
là chúng ta hỏi và tìm câu trả lời cho những câu hỏi đó
08:25
with disaffection and alienation,
124
505472
2564
và thúc đẩy viễn cảnh về một xã hội
08:28
it is more important than ever
125
508060
1770
08:29
that we ask and find the answers to those questions
126
509854
4070
thịnh vượng, chứ không chỉ giàu có, ngay chính cốt lõi của nó.
08:33
and promote a vision of society
127
513948
3620
(Vỗ tay)
08:37
that has well-being, not just wealth, at its very heart.
128
517592
6731
Lúc này, bạn đang ở tại thủ đô đầy nắng tuyệt đẹp...
08:44
(Applause)
129
524347
5517
(Cười)
của quốc gia đã đưa thế giới vào Thời kỳ Khai sáng,
08:49
You are right now in the beautiful, sunny capital city ...
130
529888
5445
quốc gia đã giúp đưa thế giới vào thời đại công nghiệp,
08:55
(Laughter)
131
535357
1746
08:57
of the country that led the world in the Enlightenment,
132
537127
5326
quốc gia hiện tại đang giúp đưa thế giới
vào thời đại carbon thấp.
09:02
the country that helped lead the world into the industrial age,
133
542477
3032
Tôi muốn và tôi kiên quyết rằng Scotland sẽ trở thành quốc gia
09:05
the country that right now is helping to lead the world
134
545533
2825
giúp thay đổi trọng tâm của các quốc gia và chính phủ trên toàn thế giới
09:08
into the low carbon age.
135
548382
2254
09:10
I want, and I'm determined, that Scotland will also be the country
136
550660
5410
để đặt thịnh vượng là trung tâm của tất cả mọi thứ chúng ta làm.
09:16
that helps change the focus of countries and governments across the world
137
556094
4997
Tôi nghĩ chúng ta nợ thế hệ này điều đó.
09:21
to put well-being at the heart of everything that we do.
138
561115
4485
Tôi tin chắc chúng ta nợ thế hệ tiếp theo điều đó
và nợ tất cả những người đến sau ta.
09:25
I think we owe that to this generation.
139
565624
3882
Và nếu chúng ta làm thế, bắt đầu từ đất nước của Thời kỳ Khai sáng.
09:29
I certainly believe we owe that to the next generation
140
569530
3810
thì tôi nghĩ chúng ta sẽ tạo ra một xã hội tốt đẹp hơn, khỏe mạnh hơn,
09:33
and all those that come after us.
141
573364
2214
09:35
And if we do that, led here from the country of the Enlightenment,
142
575602
3865
công bằng hơn và hạnh phúc hơn tại đây.
Và chúng ta góp phần mình ở Scotland
09:39
then I think we create a better, healthier, fairer
143
579491
4294
cho việc xây dựng một thế giới công bằng hơn và hạnh phúc hơn.
09:43
and happier society here at home.
144
583809
2431
Xin cảm ơn nhiều.
(Vỗ tay)
09:46
And we play our part in Scotland
145
586264
2030
09:48
in building a fairer, happier world as well.
146
588318
4214
09:52
Thank you very much.
147
592556
1389
09:53
(Applause)
148
593969
5562
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7