Paola Antonelli: Why I brought Pac-Man to MoMA

Paola Antonelli: Tại sao tôi lại mang Pac-Man tới MoMA?

Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast

Translator: Thuy Chau Vu Reviewer: Nhu PHAM

I'm almost like a crazy evangelical.

Tôi gần như là một tín đồ truyền tin cuồng loạn

I've always known that the age of design is upon us,

Tôi vẫn luôn biết rằng thời đại của thiết kế đang rất gần,

almost like a rapture.

gần giống như một sự cất đi

If the day is sunny, I think,

Nếu hôm nay trời nắng đẹp, tôi nghĩ

"Oh, the gods have had a good design day."

"Oh, chúa đã có một ngày thiết kế tuyệt vời."

Or, I go to a show and I see a beautiful piece by an artist,

hoặc là tôi đi dự triển lãm và thưởng lãm một tác phẩm đẹp của một họa sĩ

particularly beautiful, I say

đẹp một cách đặc biệt, tôi muốn nói như thế

he's so good because he clearly looked to design

ông ấy vẽ tốt vì ông ấy rõ ràng có mắt thẩm mỹ

to understand what he needed to do.

để hiểu được những gì mình cần làm.

So I really do believe that design

Và tôi thật sự tin rằng thiết kế

is the highest form of creative expression.

là hình thức cao nhất của sự biểu đạt sáng tạo

That's why I'm talking to you today about the age of design,

Đó là lý do ngày hôm nay tôi sẽ trò chuyện với các bạn về thời đại của thiết kế

and the age of design is the age in which design

và thời đại của thiết kế là thời đại mà thiết kế

is still cute furniture, is still posters,

vẫn là về nội thất xinh xắn, vẫn là những tấm áp phích,

is still fast cars, what you see at MoMA today.

vẫn là những chiếc xe tốc độ cao, và là những gì bạn nhìn thấy ở MoMA hôm nay.

But in truth, what I really would like to explain

Nhưng thật ra, những gì tôi thật sự muốn giải thích

to the public and to the audiences of MoMA is that

cho công chúng và khán giả của MoMA là

the most interesting chairs are the ones

những chiếc ghế ấn tượng nhất là những chiếc ghế

that are actually made by a robot,

được làm ra bởi một con rô-bốt,

like this beautiful chair by Dirk Vander Kooij,

giống như chiếc ghế xinh đẹp này của Dirk Vander Kooji,

where a robot deposits a toothpaste-like slur

nơi mà con rôbốt bơm một chất liệu giống như kem đánh răng

of recycled refrigerator parts,

tạo ra từ những phần tái chế của tủ lạnh

as if he were a big candy, and makes a chair out of it.

như thể nó giống như một cây kẹo lớn, và làm ra một cái ghế từ khối kẹo đó.

Or good design is digital fonts that we use all the time

Hoặc thiết kế hiệu quả là những phông chữ điện tử mà chúng ta lúc nào cũng sử dụng đến

and that become part of our identity.

và điều đó trở thành một phần đặc điểm nhân diện của chúng ta.

I want people to understand

Tôi muốn mọi người hiểu rằng

that design is so much more than cute chairs,

thiết kế có vai trò to lớn hơn rất nhiều chứ không phải chỉ là những cái ghế xinh xắn,

that it is first and foremost everything that is around us

Nó là điều đầu tiên và trước nhất trong mọi thứ xung quanh chúng ta

in our life.

trong cuộc sống của chúng ta.

And it's interesting how so much of what we're talking about

Và điều thú vị là phần nhiều những gì chúng ta đang nói

tonight is not simply design but interaction design.

trong tối hôm nay không phải là thiết kế giản đơn mà là thiết kế tương tác.

And in fact, interaction design is what I've been trying

Trên thực tế, thiết kế tương tác là điều mà tôi đang cố gắng

to insert in the collection of the Museum of Modern Art

đưa vào trong bộ sưu tập của Bảo tàng Nghệ Thuật Đương Đại.

for a few years, starting not very timidly

trong một vài năm qua, bắt đầu không quá dè dặt

but just pointedly with works, for instance,

mà bắt đầu thẳng với những tác phẩm như

by Martin Wattenberg -- the way a machine

tác phẩm của Martin Wattenberg -- cái cách mà một chiếc máy

plays chess with itself, that you see here,

tự chơi cờ với bản thân nó, như bạn thấy ở đây,

or Lisa Strausfeld and her partners, the Sugar interface

hoặc của Lisa Strausfeld và các cộng sự, giao diện Đường

for One Laptop Per Child,

trong chương trình Một Máy tính xách tay cho mỗi Trẻ em,

Toshio Iwai's Tenori-On musical instruments,

các nhạc cụ Tenori-On củaToshio Iwai,

and Philip Worthington's Shadow Monsters,

và Bóng Quái Vật của Philip Worthington,

and John Maeda's Reactive Books,

và các quyển sách cảm ứng của John Maeda,

and also Jonathan Harris and Sep Kamvar's I Want You To Want Me.

và cả "Tôi muốn bạn muốn tôi" của Jonathan Harris và Sep Kamvar.

These were some of the first acquisitions that really

Đây là một trong số những thứ đạt được thực sự có vai trò

introduced the idea of interaction design to the public.

giới thiệu ý tưởng về thiết kế tương tác tới công chúng.

But more recently, I've been trying really to go even deeper

Nhưng gần đây nhất, tôi đang cố gắng rất nhiều để thậm chí đi sâu hơn

into interaction design with examples

vào ngành thiết kế tương tác với những ví dụ

that are emotionally really suggestive

mà về mặt cảm xúc thực sự rất gợi mở

and that really explain interaction design at a level

và đó thực sự giải thích cho thiết kế tương tác ở mức độ

that is almost undeniable.

mà hầu như không thể bị chối từ.

The Wind Map, by Wattenberg and Fernanda Viégas,

Wind Map, đồ hoạ bởi Wattenberg và Fernanda Viégas,

I don't know if you've ever seen it -- it's really fantastic.

Tôi không chắc là bạn đã xem qua nó chưa --nó thực sự tuyệt vời

It looks at the territory of the United States

Nó mô tả ranh giới nước Mỹ

as if it were a wheat field that is procured by the winds

như thể một cánh đồng lúa mì ngả nghiêng trong cơn gió

and that is really giving you a pictorial image

đưa tới cho bạn một bức tranh hình ảnh sống động

of what's going on with the winds in the United States.

về những điều xảy ra trong những cơn gió tại Mỹ

But also, more recently, we started acquiring video games,

Nhưng, cũng gần đây, chúng ta bắt đầu có những video game

and that's where all hell broke loose

đó là căn nguyên khiến tình hình trở nên ác liệt

in a really interesting way. (Laughter)

theo một cách thú vị (cười)

There are still people that believe that there's a high and there's a low.

Vẫn có người tin rằng nó có những mặt tốt và xấu

And that's really what I find so intriguing

và tôi thực sự nhận thấy điều đó rất gây tò mò

about the reactions that we've had to the anointment

về những phản ứng mà chúng ta đã đặt ra để cho

of video games in the MoMA collection.

video game trong bộ sưu tập của MoMA

We've -- No, first of all, New York Magazine always gets it.

Trứơc hết, Tạp chí New York lúc nào cũng cũng nói thế này

I love them. So we are in the right quadrant.

Tôi yêu chúng. Chúng ta đang đứng trên góc độ đúng

We are in the Highbrow -- that's daring, that's courageous --

Chúng ta đang ở đỉnh cao trí thức-- điều đó thật táo bạo, thật gan dạ

and Brilliant, which is great.

và tài giỏi, Thật tuyệt.

Timidly, we've been higher on the diagonal in other situations,

Một cách dè dặt, chúng ta đã ở mức cao hơn trong cung đường chéo của những tình huống khác

but it's okay. It's good. It's good. It's good. (Laughter)

nhưng đó cũng ổn thôi. (Cười)

But here comes the art critic. Oh, that was fantastic.

Nhưng cũng có những phê bình nghệ thuật. Thật thú vị

So the first was Jonathan Jones from The Guardian.

Đầu tiên là Jonathan Jones từ tờ báo The Guardian

"Sorry, MoMA, video games are not art."

"Sorry, MoMA, Video game không phải là nghệ thuật."

Did I ever say they were art? I was talking about interaction design. Excuse me.

Tôi có nói chúng là nghệ thuật đâu nhỉ? Tôi chỉ đang nói về thiết kế tương tác thôi mà.

"Exhibiting Pac-Man and Tetris alongside Picasso and Van Gogh" --

"Triển lãm trò Pac-Man và Xếp Gạch cùng với tác phẩm của Picasso và Van Gogh"--

They're two floors away. (Laughter) —

Chúng cách nhau cả hai tầng lầu cơ mà. (Cười)--

"will mean game over for any real understanding of art."

"Có nghĩa là chấm hết cho bất cứ sự hiểu biết thực sự nào về nghệ thuật."

I'm bringing in the end of the world. You know?

Tôi mang đến sự diệt vong cho thế giới. Bạn biết đấy?

We were talking about the rapture? It's coming.

Chúng ta đang nói về sự cất đi phải không? Vậy thì nó đang tới đó

And Jonathan Jones is making it happen.

Và Jonathan Jones đang biến nó thành sự thật.

So the same Guardian rebuts,

Cùng bài báo của The Guardian lại bác bỏ

"Are video games art: the debate that shouldn't be.

"Video game có phải là nghệ thuật: sự tranh luận này là không nên có"

Last week, Guardian art critic blah blah suggested

Tuần trước, bài báo phê bình nghệ thuật của tờ Guardian cho rằng

that games cannot qualify as art. But is he right?

trò chơi thì không có tư cách là nghệ thuật. Nhưng liệu anh ta nói có đúng?

And does it matter?" Thank you. Does it matter?

Điều này quan trọng không?" Cám ơn, Điều này có quan trọng?

You know, it's like once again there's this whole problem

Bạn biết đấy, như thể là một lần nữa, toàn bộ vấn đề về

of design being often misunderstood for art,

thiết kế bị hiểu lầm là nghệ thuật.

or the idea that is so diffuse that designers want to

hoặc là ý tưởng khuếch tán quá rộng khiến cho những nhà thiết kế

aspire to, would like to be called, artists.

khao khát muốn được gọi là nghệ nhân.

No. Designers aspire to be really great designers.

Không. Những nhà thiết kế khao khát trở thành những nhà thiết kế vĩ đại.

Thank you very much. And that's more than enough.

Cám ơn. Điều này là quá đủ rồi

So my knight in shining armor, John Maeda,

Hiệp sĩ trong bộ giáp sắt chói loá của tôi, John Maeda,

without any prompt, came out with this big declaration

không gây ra bất kì ấn tượng nào, đứng ra tuyên bố hùng hồn

on why video games belong in the MoMA.

về việc tại sao trò chơi video lại thuộc về MoMA.

And that was fantastic. And I thought that was it.

Điều đó thật thú vị. Tôi nghĩ nó đúng với bản chất của sự việc

But then there was another wonderfully pretentious article

Nhưng sau đó, lại có một bài báo tự phụ tuyệt vời

that came out in The New Republic, so pretentious,

từ tờ báo Tân Cộng Hoà, rất tự phụ viết bởi Liel Leibovitz

by Liel Leibovitz, and it said, "MoMA has mistaken video games for art." Again.

đã nói rằng," MoMa đã nhầm lẫn video game là nghệ thuật." Một lần nữa.

"The museum is putting Pac-Man alongside Picasso." Again.

" Viện bảo tàng đặt Pac-Man cạnh tác phẩm của Picasso." Lại nữa.

"That misses the point."

"Điều này khiến mục đích chính bị lệch lạc."

Excuse me. You're missing the point.

Mà này. Chính anh mới đang hiểu lệch vấn đề.

And here, look, the above question is put bluntly:

Hãy xem những câu hỏi trên đây được hỏi rất thẳng thừng

"Are video games art? No. Video games aren't art

"Video game là nghệ thuật ư? Không, chúng không phải là nghệ thuật

because they are quite thoroughly something else: code."

vì chúng hoàn toàn là thứ gì đó rất khác: đoạn mã."

Oh, so Picasso is not art because it's oil paint. Right?

Vậy tác phẩm của Picasso cũng không phải vì nó chỉ là bức tranh sơn dầu thôi, đúng không?

So it's so fantastic to see

Thật thú vị khi quan sát

how these feathers that were ruffled,

làm thế nào mà những mớ lông này bị rối tung cả lên

and these reactions, were so vehement.

và những phản ứng này lại quá kịch liệt.

And you know what?

Và bạn biết gì không?

The International Cat Video Film Festival

Hạng mục trong liên hoan phim video quốc tế

didn't have that much of a reaction. (Laughter)

cũng không có nhiều phản ứng đến như vậy. (Cười)

I think this was truly fantastic.

Tôi nghĩ điều này thực sự thú vị

We were talking about dancing ponies, but I was really jealous

Chúng ta đang nói đến những con ngựa nhảy múa, nhưng tôi thực sự ganh tị

of the Walker Arts Center for putting up this festival,

với Trung Tâm Nghệ Thuật Walker vì đã tổ chức liên hoan này

because it's very, very wonderful.

vì nó rất tuyệt vời

And there's this Flaubert quote that I love:

Đây là câu trích của Flaubert mà tôi thích:

"I have always tried to live in an ivory tower,

"Tôi đã luôn cố sống trong một toà tháp ngà

but a tide of shit is beating at its walls,

nhưng có một cơn thuỷ triều rác rưởi đập liên hồi vào chân tường

threatening to undermine it."

đe doạ huỷ hoại nó."

I consider myself the tide of shit.

Tôi tự cho mình là cơn thuỷ triều rác rưởi đó đấy

(Laughter) (Applause)

(Cười) (Vỗ Tay)

You know, we have to go through that.

Bạn biết là chúng ta phải trải qua những điều đó.

Even in the 1930s, my colleagues

Thậm chí trong những năm 1930, nhiều đồng nghiệp của tôi

that were trying to put together an abstract art show

cố gắng tổ chức một buổi biễu diễn nghệ thuật trừu tượng

had all of these works stopped by the customs officers

nhưng mọi thứ bị ngừng lại bởi viên chức văn hóa

that decided they were not art.

vì họ kết luận rằng những thứ đó không phải nghệ thuật

So it's happened before, and it will happen in the future,

Điều này đã xảy ra, và sẽ xảy ra trong tương lai

but right now I can tell you that I am so, so proud

nhưng hiện tại tôi có thể nói với bạn rằng, tôi thực sự rất tự hào

to be able to call Pac-Man part of the MoMA collection.

vì có thể gọi Pac-Man là một phần của bộ sưu tập MoMA

And the same with, for instance, Tetris, original version, the Soviet one.

Cũng như trò xếp gạch, chẳng hạn, bản gốc của Liên Xô cũ

And you know, the amount of work --

Bạn biết khối lượng công việc--

yeah, Alexey Pajitnov was working for the Soviet government

Alexey Pajitnov làm cho chính phủ Liên Xô cũ

and that's how he developed Tetris,

mà qua đó ông đã phát triển trò xếp gạch,

and Alexey himself reconstructed the whole game

Alexey tự mình tái cấu trúc toàn bộ trò chơi

and even gave us a simulation of the cathode ray tube

và thậm chí đưa đến cho chúng ta một sự mô phỏng của ống phóng chùm điện tử

that makes it look slightly bombed.

khiến nó trông chếnh choáng

And it's fantastic.

Rất thú vị

So behind these acquisitions is an enormous amount of work,

Vậy nên đằng sau những gì đạt được này là một khối lượng công việc khổng lồ

because we're still the Museum of Modern Art,

vì chúng ta vẫn cứ là Viện Bảo Tàng Nghệ Thuật Đương Đại

so even when we tackle popular culture,

thế nên thậm chí khi chúng ta vượt qua trở ngại về văn hoá đại chúng

we tackle it as a form of interaction design

chúng ta vượt qua nó theo dạng thiết kế tương tác

and as something that has to go into the collection at MoMA,

và khi thứ gì đó được đưa vào bộ sưu tập của MoMA,

therefore, has to be researched.

nó phải được nghiên cứu.

So to get to choosing Eric Chahi's

Vậy để chọn tác phẩm Một Thế Giới Tuyệt Vời khác

wonderful Another World, amongst others,

của Eric Chahi, giữa những tác phẩm của nhiều người nữa

we put together a panel of experts,

chúng tôi tập hợp được một đội chuyên gia

and we worked on this acquisition,

cùng làm việc với nhau để đạt được điều này

and it's mostly myself and Kate Carmody and Paul Galloway.

Hầu như chỉ có Tôi, Kate Carmody và Paul Galloway.

We worked on it for a year and a half.

Chúng tôi làm việc này trong 1.5 năm

So many people helped us — designers of games,

Rất nhiều người đã giúp đỡ--những nhà thiết kế game,

you might know Jamin Warren

bạn có lẽ biết Jamin Warren

and his collaborators at Kill Screen magazine,

và các cộng tác viên của anh ấy tại tạp chí Kill Screen

and you know, Kevin Slavin. You name it.

và bạn biết Kevin Slavin chứ.

We bugged everybody, because we knew that we were ignorant.

Chúng tôi quấy rầy mọi người vì chúng tôi biết mình mù tịt về chúng

We were not real gamers enough,

Chúng tôi không phải là những game thủ thực sự

so we had to really talk to them.

nên chúng tôi phải nói chuyện với họ.

And so we decided, of course, to have Sim City 2000,

Và chúng tôi quyết định, tất nhiên, là phải có được Sim City 2000

not the other Sim City, that one in particular,

không phải bất cứ Sim City nào khác, mà phải cụ thể là cái đó

so the criteria that we developed along the way

vậy nên các chuẩn mực mà chúng tôi phát triển từ hồi nào đến giờ

were really strong, and were not only criteria of selection.

thực sự rất mạnh, và không phải chỉ là chuẩn mực của bộ sưu tập

They were also criteria of exhibition and of preservation.

Chúng còn là chuẩn mực của triển lãm và bảo tồn

That's what makes this acquisition more than a little game

Điều đó khiến cho thành quả đạt được trở nên cái gì đó lớn hơn là trò chơi hay trò đùa

or a little joke. It's truly a way to think of how to preserve

Nó thực sự là một cách để suy nghĩ về việc làm cách nào để bảo tồn

and show artifacts that will more and more

và trưng bày những đồ tạo tác mà càng ngày càng trở thành

become part of our lives in the future.

một phần trong cuộc sống của chúng ta trong tương lai.

We live today, as you know very well, not in the digital,

ngày nay chúng ta sống, bạn biết rõ đấy, không phải trong thế giới điện tử

not in the physical, but in the kind of minestrone

không phải trong thế giới vật chất, nhưng trong thế giới kiểu như một nồi súp thịt

that our mind makes of the two.

mà tâm trí chúng ta được tạo ra từ cả hai thế giới kia

And that's really where interaction lies,

Đó thực sự là nơi sự tương tác hiện diện

and that's the importance of interaction.

và đó là tầm quan trọng của tương tác.

And in order to explain interaction, we need to really

Để giải thích cho tương tác, chúng ta thực sự cần

bring people in and make them realize

tập hợp mọi người lại và khiến họ nhận ra

how interaction is part of their lives.

làm thế nào tương tác lại là một phần trong cuộc sống của họ

So when I talk about it, I don't talk only about video games,

Vậy nên khi tôi nói về nó, tôi không chỉ nói về video game

which are in a way the purest form of interaction,

mà theo cách nào đó, là dạng thuần tuý nhất của tương tác

unadulterated by any kind of function or finality.

không bị pha trộn bởi bất cứ dạng chức năng hay nguyên tắc quyết định nào

I also talk about the MetroCard vending machine,

Tôi cũng nói về máy bán hàng MetroCard

which I consider a masterpiece of interaction.

cái mà tôi cho rằng là một tuyệt tác của sự tương tác

I mean, that interface is beautiful.

Ý tôi là, giao diện của nó rất đẹp

It looks like a burly MTA guy coming out of the tunnel.

Trông nó giống như một anh chàng MTA lực lưỡng bước ra khỏi đường hầm

You know, with your mitt you can actually paw

Bạn biết đấy, với găng tay hở ngón, bạn thực sự có thể cào

the MetroCard, and I talk about how bad

MetroCard, và tôi nói về mấy cái máy ATM

ATM machines usually are.

mà hiện nay chúng ta đang thường sử dụng tệ hại đến thế nào

So I let people understand that it's up to them

Vậy hãy để mọi ngừơi hiểu rằng việc đánh giá

to know how to judge interaction

sự tương tác như thế nào là tuỳ vào họ

so as to know when it's good or when it's bad.

để biết được khi nào nó tốt đẹp hay tệ hại.

So when I show The Sims,

Kh tôi trưng bày The Sims

I try to make people really feel what it meant

tôi cố làm cho mọi người thực sự cảm nhận ý nghĩa

to have an interaction with The Sims,

khi tương tác với The Sims

not only the fun but also the responsibility

không chỉ là sự vui thú nhưng còn là trách nhiệm

that came with the Tamagotchi.

theo cùng với Tamagotchi.

You know, video games can be truly deep

Bạn biết không, video game có thể thực sự rất sâu sắc

even when they're completely mindless.

thậm chí khi chúng hoàn toàn có vẻ như đơn giản

I'm sure that all of you know Katamari Damacy.

Tôi chắc rằng tất cả trong các bạn đều biết trò Katamari Damacy

It's about rolling a ball and picking up as many objects as you can

bạn lăn một trái banh và nhặt nhiều đồ vật nhất có thể

in a finite amount of time

trong một khoảng thời gian có hạn

and hopefully you'll be able to make it into a planet.

và hy vọng bạn có thể hoàn thành nhiệm vụ và tới được một hành tinh

I've never made it into a planet, but that's it.

Tôi chưa bao giờ tới đựơc hành tinh đó. Nhưng thế đấy

Or, you know, Vib-Ribbon was not distributed here in the United States.

Hoặc, bạn biết không, Vib-Ribbon không được phân phối tại Mỹ

It was a PlayStation game, but mostly for Japan.

Nó là trò Playstation, chỉ hầu như dành cho Nhật Bản thôi

And it was one of the first video games

nó là một trong những video game đầu tiên

in which you could choose your own music.

mà bạn có thể chọn nhạc theo ý mình.

So you would put into the PlayStation,

Khi bạn muốn cho một cái đĩa nào đó vào máy Playstation

you would put your own CD,

bạn sẽ muốn cho cái đĩa CD của mình vào

and then the game would change alongside your music. So really fantastic.

Và rồi trò chơi sẽ biến đổi cùng với bài nhạc bạn yêu thích. Rất thú vị

Not to mention Eve Online.

Đó là còn chưa kể đến Eve Online.

Eve Online is an artificial universe, if you wish,

Eve Online. là một vũ trụ nhân tạo, nếu bạn muốn

but one of the diplomats that was killed in Benghazi,

một trong số những nhà ngoại giao bị giết tại Benghazi

not Ambassador Stevens, but one of his collaborators,

Không phải ngài Đại sứ Steve, nhưng là một trong những cộng sự của ông

was a really big shot in Eve Online,

mới là vai chính trong Eve Online

so here you have a diplomat in the real world

bạn có một nhà ngoại giao thực thụ trong đời thực

that spends his time in Eve Online

bỏ thời gian chơi Eve Online

to kind of test, maybe, all of his ideas about diplomacy

để kiểm định, có lẽ, mọi ý tưởng của mình về ngoại giao

and about universe-building, and to the point that

về ma trận những toà nhà, về thời điểm mà

the first announcement of the bombing

tuyên bố đầu tiên được phát ra về cuộc đánh bom

was actually given on Eve Online,

thực sự được sắp đặt trong Eve Online.

and after his death, several parts of the universe

sau cái chết của anh ta, một vài phần trong vũ trụ

were named after him.

sẽ được đặt theo tên anh

And I was just recently at the Eve Online fan festival

Tôi vừa tham dự lễ hội của các fan Eve Online

in Reykjavík that was quite amazing.

tại Reykjavík. Nó khá tuyệt

I mean, we're talking about an experience

Ý tôi là, chúng ta đang nói về một trải nghiệm

that of course can seem weird to many,

mà hiển nhiên có thể dường như kì lạ với nhiều người khác

but that is very educational.

nhưng nó rất có tính giáo dục.

Of course, there are games that are even more educational.

Tất nhiên, có những trò chơi thậm chí mang nhiều tính giáo dục hơn

Dwarf Fortress is like the holy grail

Dwarf Fortres giống như một chén thánh

of this kind of massive multiplayer online game,

một dạng game online lôi kéo nhiều game thủ

and in fact the two Adams brothers were in Reykjavík,

thực tế là hai anh em nhà Adams cũng có mặt tại Reykjavík,

and they were greeted

họ được chào đón

by a standing ovation by all the Eve Online fans.

bởi các fan của Eve Online đứng lên tán dương họ

It was amazing to see. And it's a beautiful game.

Cảnh tượng rất tuyệt. Và nó là một trò chơi tuyệt vời

So you start seeing here that

Vậy nên bạn bắt đầu thấy rằng

the aesthetics that are so important

mặt thẩm mỹ rất quan trọng

to a museum collection like MoMA's

đối với một viện bảo tàng sưu tập như của MoMA

are kept alive also by the selection of these games.

được giữ sống động bởi sự chọn lựa những game này

And you know, Valve -- you know, Portal --

Bạn biết không, Valve--Portal

is an example of a video game in which

là một ví dụ về video game

you have a certain type of violence

bạn trải nghiệm một dạng bạo lực nào đó

which also leads me to talk about

điều khiến tôi muốn nói về

one of the biggest issues that we had to discuss

một trong những vấn đề lớn nhất mà chúng ta đã phải thảo luận

when we acquired the video games, what to do with violence.

khi chúng ta có được video game, chúng có liên quan gì với tính bạo lực

Right? We had to make decisions.

Chúng ta phải quyết định phải không nào?

At MoMA, interestingly, there's a lot of violence

Tại MoMa, thật thú vị là có rất nhiều bạo lực

depicted in the art part of the collection,

đựơc mô tả trong phần nghệ thuật của bộ sưu tập

but when I came to MoMA 19 years ago, and as an Italian,

nhưng 19 năm trứơc khi tôi đến MoMA với tư cách là người Ý

I said, "You know what, we need a Beretta."

tôi đã nói" Bạn biết gì không, chúng ta cần một Berrette."

And I was told, "No. No guns in the design collection."

Và tôi được bảo rằng, "Không, súng ống không được bao gồm trong bộ sưu tập thiết kế."

And I was like, "Why?"

Interestingly, I learned that it's considered

Tôi bất ngờ hỏi ,"Tại Sao?"

Thật thú vị, tôi đã biết được nó đựơc cân nhắc

that in design and in the design collection,

rằng trong thiết kế và bộ sưu tập thiết kế.

what you see is what you get.

Cái bạn thấy là cái bạn đạt được.

So when you see a gun, it's an instrument for killing in the design collection.

Vậy nên khi bạn thấy một khẩu súng, nó là một công cụ để giết chóc trong bộ sưu tập thiết kế

If it's in the art collection,

Nếu nó nằm trong bộ sưu tập nghệ thuật,

it might be a critique of the killing instrument.

nó có thể là một sự phê bình đánh giá về công cụ giết chóc

So it's very interesting.

Rất thú vị

But we are acquiring our critical dimension also in design,

Nhưng chúng ta cũng đang có được những quy cách trọng yếu trong thiết kế

so maybe one day we'll be able to acquire also the guns.

nên có lẽ một này nào đó, chúng ta cũng có khả năng có được những khẩu súng

But here, in this particular case, we decided,

nhưng ở đây, trong trường hợp cụ thể này, chúng tôi quyết định,

you know, with Kate and Paul,

cùng với Kate & Paul,

that we would have no gratuitous violence.

là chúng tôi sẽ không có những sự bạo lực vô cớ

So we have Portal because you shoot walls

Chúng ta có trò Portal vì bạn bắn vào tường

in order to create new spaces.

để tạo những không gian mới.

We have Street Fighter II, because martial arts are good.

bạn có Street Fighter II vì võ thuật rất tuyệt

(Laughter)

(Cười)

But we don't have GTA because,

Nhưng chúng ta không có GTA vì

maybe it's my own reflection,

có lẽ nó là sự phản ánh bản thân tôi.

I've never been able to do anything but crashing cars

Tôi chưa bao giờ có thể làm được gì ngoài chơi đụng xe

and shooting prostitutes and pimps.

bắn những ả điếm và những tay ma cô

So it was not very constructive. (Laughter)

Điều này không mang tính xây dựng chút nào (Cười)

So, I'm making fun of it, but we discussed this

Tôi đùa về nó, nhưng chúng ta đã thảo luận điều này

for so many days. You have no idea.

trong nhiều ngày. Bạn không biết đâu

And to this day, I am ambivalent,

Cho tới ngày nay, tôi vẫn bị mâu thuẫn

but when you have instead games like Flow, there's no doubt.

nhưng khi bạn có game giống như Flow chẳng hạn, không có nghi ngờ gì cả.

It's like, it's about serenity and it's about sublime.

Trò đó thể hiện cảnh thanh bình và sự uy nghi

It's about experiencing what it means to be a sea creature.

về sự trải nghiệm cảm giác khi là một loài động vật biển

Then we have a few also side-scrollers -- classical ones.

Rồi chúng ta có vài hình ảnh văn bản hình giấy cuộn ở bên--những loại cổ điển

So it's quite a hefty collection.

Nó là bộ sưu tập nặng kí đó.

And right now, we started with the first 14,

Lúc này, chúng tôi đã bắt đầu với 14 trò chơi đầu tiên,

but we have several that are coming up,

nhưng chúng tôi vẫn còn vài trò nữa sắp tới,

and the reason why we haven't acquired them yet

cái lí do mà chúng ta chưa có được chúng

is because you don't acquire just the game.

là vì chúng ta không giành lấy chúng như là một trò chơi

You acquire the relationship with the company.

Mà bạn có được mối quan hệ với công ty phát triển nó,

What we want, what we aspire to, is the code.

Cái mà chúng tôi muốn, chúng tôi thiết tha là đoạn mã.

It's very hard to get, of course.

Hiển nhiên là rất khó để có được

But that's what would enable us to preserve

Nhưng đó là điều khiến chúng ta có thể bảo tồn

the video games for a really long time,

video game trong thời gian thực sự dài,

and that's what museums do.

đó là điều mà những viện bảo tàng làm

They also preserve artifacts for posterity.

Họ cũng bảo tồn các vật tạo tác cho thế hệ mai sau

In absence of the code, because, you know,

Thiếu đoạn mã, vì, bạn biết đấy

video game companies are not very forthcoming in some cases,

những công ty phát triển video game không có vẻ sẵn lòng trong nhiều trường hợp

in absence of that, we acquire the relationship with the company.

nếu không phải trong trường hợp đó, chúng ta dành được mối quan hệ với công ty

We're going to stay with them forever.

Chúng ta sẽ trung thành với họ mãi mãi.

They're not going to get rid of us.

Họ sẽ không loại bỏ chúng ta

And one day, we'll get that code. (Laughter)

Một ngày nào đó, chúng ta sẽ có đoạn mã đó (Cười)

But I want to explain to you the criteria that we chose

Nhưng tôi muốn giải thích cho các bạn về ngữ cảnh chúng tôi đã chọn

for interaction design. Aesthetics are really important.

cho thiết kế tương tác. Tính thẩm mỹ thực sự rất quan trọng

And I'm showing you Core War here,

Tôi đang cho bạn thấy trò Core War

which is an early game that takes advantage aesthetically

một game trong thời kì đầu đã tận dụng những giới hạn

of the limitations of the processor.

của bộ xử lí một cách đầy thẩm mỹ

So the kind of interferences that you see here

Những dạng giao thoa mà bạn thấy ở đây

that look like beautiful barriers in the game

trông giống như những thanh chắn tuyệt đẹp trong game

are actually a consequence of the processor's limitedness,

mà thực sự là kết quả của tính giới hạn của bộ xử lí

which is fantastic. So aesthetics is always important.

thực sự rất thú vị. Vậy nên tính thẩm mỹ luôn quan trọng

And so is space, the spatial aspect of games.

Và không gian cũng vậy, mặt không gian của game

You know, I feel that the best video games

Bạn biết không, tôi cảm thấy rằng video game hay nhất

are the ones that have really savvy architects

là những game có những kiến trúc sư đầy hiểu biết

that are behind them, and if they're not architects,

đằng sau chúng, và nếu không phải là những kiến trúc sư

bona fide trained in architecture, they have that feeling.

thì cũng là người thực sự được đào tạo về kiến trúc, họ cũng có sự cảm nhận đó

But the spatial evolution in video games is extremely important.

Cuộc cách mạng về không gian trong video game là cực kì quan trọng

Time. The way we experience time in video games,

Thời gian. Cách mà chúng ta trải nghiệm về thời gian trong games

as in other forms of interaction design,

như trong những dạng khác về thiết kế tương tác

is really quite amazing.

thực sự rất tuyệt.

It can be real time or it can be the time within the game,

Nó có thể là thời gian thực hay là thời gian của trò chơi

as is in Animal Crossing, where seasons

Như trong trò Animal Crossing, nơi những mùa trong năm

follow each other at their own pace.

nối tiếp liên tục theo nhịp điệu riêng của chúng

So time, space, aesthetics,

Vậy nên thời gian, không gian, tính thẩm mỹ,

and then, most important, behavior.

và quan trọng nhất là hành vi

The real core issue of interaction design is behavior.

Vấn đề cốt lõi thực sự của thiết kế tương tác là hành vi

Designers that deal with interaction design behaviors

Những nhà thiết kế xử lí những hành vi trong thiết kế tương tác

that go to influence the rest of our lives.

những hành vi đó tác động đến cuộc đời còn lại của chúng ta

They're not just limited to our interaction with the screen.

Chúng không bị giới hạn qua sự tương tác của chúng ta với màn ảnh

In this case, I'm showing you Marble Madness,

Trong trường hợp này, tôi đang cho bạn thấy trò Marble Madness

which is a beautiful game

một trò rất hay

in which the controller is a big sphere that vibrates with you,

trong trò này, cần điều khiển là quả cầu bự rung lên cùng bạn

so you have a sphere that's moving in this landscape,

bạn có một quả cầu di chuyển trong miền địa hình này

and the sphere, the controller itself, gives you a sense of the movement.

và quả cầu, chính là cần điều khiển mang đến cho bạn cảm giác di chuyển

In a way, you can see how video games

Theo một cách nào đó, bạn có thể thấy video game

are the purest aspect of interaction design

là mặt thuần tuý nhất của thiết kế tương tác

and are very useful to explain what interaction is.

rất hữu ích để giải thích cho" tương tác là gì?"

We don't want to show the video games

Chúng tôi không muốn trưng bày một video game

with the paraphernalia. No arcade nostalgia.

với những thứ linh tinh. Không có miền cảm xúc.

If anything, we want to show the code,

Nếu được phép, chúng tôi muốn trình bày đoạn mã,

and here you see Ben Fry's distellamap of Pac-Man,

bạn đang xem bản đồ mã cổ điển của Ben Fry's trong trò Pac-Man

of the Pac-Man code.

nằm trong đoạn mã của trò Pac-Man

So the way we acquired the games is very interesting

Cách mà chúng ta có được trò chơi này rất thú vị

and very unorthodox. You see them here

và rất phi chính thống. bạn thấy chúng ở đây

displayed alongside other examples of design,

được trưng bày cùng với những mẫu vật thiết kế khác

furniture and other parts,

đồ trang trí nội thất và những phần khác

but there's no paraphernalia, no nostalagia,

nhưng không có những thứ linh tinh, không có sự hoài cổ

only the screen and a little shelf with the controllers.

chỉ có màn hình và một cái kệ nhỏ đặt bộ điều khiển

The controllers are, of course, part of the experience,

Những bộ điều khiển, hiển nhiên, là một phần của trải nghiệm

so you cannot do away with it.

vậy nên bạn không thể gạt bỏ nó

But interestingly, this choice was not condemned

Nhưng thú vị là, sự lựa chọn này đã không bị lên án

too vehemently by gamers.

dữ dội bởi các game thủ.

I was afraid that they would kill us,

Tôi đã lo sợ rằng họ sẽ giết chúng ta

and instead they understood, especially

thay vào đó, họ thấu hiểu, một cách đặc biệt

when I told them that I was trying to apply the same stratagem

Khi tôi nói với họ rằng mình sẽ ứng dụng cùng mưu kế

that Philip Johnson applied in 1934

mà philip Johnson đã ứng dụng trong năm 1934

when he wanted to make people understand

Khi ông muốn làm cho mọi người hiểu

the importance of design, and he took propeller blades

tầm quan trọng của thiết kế, ông đã lấy lưỡi chân vịt

and pieces of machinery and

và các thiết bị máy móc và

in the MoMA galleries he put them on white pedestals

tại phòng trưng bày của MoMA ông đặt chúng trên những bệ màu trắng

against white walls, as if they were Brancusi sculptures.

tương phản với tường trắng như thể chúng là tác phẩm điêu khắc của Brancusi

He created this strange distance, this shock,

Ông tạo ra sự xa cách kì lạ này, cái sốc này

that made people realize how gorgeous formally,

để khiến mọi người nhận ra những mẫu vật thiết kế

and also important functionally, design pieces were.

kì diệu về hình thức và quan trọng về mặt chức năng như thế nào

I would like to do the same with video games.

Tôi múốn làm như thế với video game.

By getting rid of the sticky carpets and the cigarette butts

Bằng cách loại bỏ những tấm thảm dính và tàn dư của thúôc lá

and everything else that we might remember from our childhood,

và mọi thứ khác mà chúng ta có lẽ còn nhớ từ tuổi thơ

I want people to understand

Tôi muốn mọi người hiểu rằng

that those are important forms of design.

những cái đó là dạng quan trọng của thiết kế.

And in a way, the video games, the fonts and everything else

Và theo cách nào đó, video game, kiểu chữ và mọi thứ khác

lead us to make people understand

dẫn lối cho chúng ta làm cho mọi người hiểu

a wider meaning for design.

một ý nghĩa rộng hơn về thiết kế

One of my dream acquisitions,

Một trong những mơ ước đạt tới của tôi

which has been on hold for a few years

đã bị bỏ lửng trong nhiều năm

but now will come back on the front burner,

nhưng hiện tại sẽ lại trở lại trên trận tuyến cháy bỏng,

is a 747.

là một chiếc 747

I would like to acquire it, but without owning it.

Tôi múôn đạt đựơc nó mà không muốn sở hữu nó

I don't want it to be at MoMA and possessed by MoMA.

Tôi không muốn nó đựơc trưng bày tại MoMA và sở hữu bởi MoMA.

I want it to keep flying.

Tôi muốn vẫn để nó bay .

So it's an acquisition where MoMA makes an arrangement

Nó là một thành quả đạt được khi MoMA thương thuyết sắp đặt

with an airline and keeps the Boeing 747 flying.

với một hãng hàng không và vẫn để chiếc máy bay Boeing 747 bay

And the same with the "@" sign that we acquired a few years ago.

Cũng như thế với dấu hiệu "@" mà chúng ta có được vài năm trước

It was the first example of an acquisition of something

Nó là vì dụ đầu tiên về một thành quả đạt đựơc từ điều gì đó

that is in the public domain.

từ đại chúng.

And what I say to people, it's almost as if

Cái tôi muốn nói với mọi người, gần giống như là

a butterfly were flying by

một con bướm đang bay qua

and we captured the shadow on the wall,

và cái chúng ta có được chỉ là cái bóng trên tường.

and just we're showing the shadow.

cũng như chúng ta đang trưng bày những cái bóng

So in a way, we're showing a manifestation

Vậy nên theo cách nào đó, chúng ta đang trưng bày một sự biểu hiện

of something that is truly important

của cái gì đó thực sự quan trọng

and that is part of our identity but that nobody can have.

nó là một phần trong đặc điểm nhân dạng của chúng ta nhưng không ai có được.

And it's too long to explain the acquisition,

Thành quả đạt đựơc giải thích rất dài dòng,

but if you want to go on the MoMA blog,

nếu bạn muốn ghé qua trang Blog của MoMA

there's a long post where I explain why

có một bài viết dài mà tôi giải thích tại sao

it's such a great example of design.

đó lại là một ví dụ hữu ích cho thiết kế.

Along the way, I've had to burn a few chairs. You know?

Cùng với điều đó, tôi đã đốt hết vài cái ghế, bạn biết không?

I've had to do away with a few concepts of design past.

Tôi đã phải loại bỏ một vài khái niệm về thiết kế đã qua

But I see that people are coming along,

Nhưng tôi thấy mọi người đang dần bắt kịp,

that the audiences, paradoxically,

theo một cách nghịch lí là những khán giả

are much more responsive and much more understanding

đang trở nên nhiệt tình đáp ứng và hiểu biết hơn rất nhiều

of this expansion of design than some of my colleagues are.

về sự mở rộng của thiết kế hơn là một vài đồng nghiệp của tôi

Design is truly everywhere,

Thiết kế thực sự có ở khắp nơi

and design is as important as anything,

thiết kế cũng quan trọng như bất kì điều gì khác,

and I'm so glad that, because of its diversity

Tôi rất mừng vì tính đa dạng của nó

and because of its centrality to our lives,

và vì tính trung tâm của nó trong đời sống của chúng ta

many more people are coming to it

có rất nhiều người hiện đang tiến tới nó

as a profession, as a passion,

như một nghề nghiệp, như một niềm đam mê

and as, very simply, part of their own culture.

và đơn giản, như là một phần trong nền văn hoá của họ

Thank you very much.

Cám ơn rất nhiều.

(Applause)

(Vỗ tay)