Paola Antonelli: Why I brought Pac-Man to MoMA

Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast

Tłumaczenie: Natalia Jaśkiewicz Korekta: Barbara Guzik

I'm almost like a crazy evangelical.

Jestem jak zwariowana ewangeliczka.

I've always known that the age of design is upon us,

Zawsze wiedziałam, że era designu nastąpi,

almost like a rapture.

prawie jak apokalipsa.

If the day is sunny, I think,

Gdy jest słonecznie, myślę,

"Oh, the gods have had a good design day."

"Bogowie mają dobry dzień na tworzenie".

Or, I go to a show and I see a beautiful piece by an artist,

Albo idę na wystawę i widzę piękne dzieło,

particularly beautiful, I say

wyjątkowo piękne i mówię,

he's so good because he clearly looked to design

"Artysta jest tak dobry, bo zastosował zasady projektowania,

to understand what he needed to do.

żeby zrozumieć, co ma zrobić".

So I really do believe that design

Naprawdę wierzę, że design

is the highest form of creative expression.

jest najwyższą formą twórczej ekspresji.

That's why I'm talking to you today about the age of design,

Dlatego dziś mówię o erze designu,

and the age of design is the age in which design

w której design to nadal

is still cute furniture, is still posters,

ładne meble, plakaty,

is still fast cars, what you see at MoMA today.

szybkie samochody, takie jak te.

But in truth, what I really would like to explain

Ale chciałabym wyjaśnić

to the public and to the audiences of MoMA is that

wam i gościom muzeum,

the most interesting chairs are the ones

że najciekawsze krzesła

that are actually made by a robot,

to te zrobione przez roboty,

like this beautiful chair by Dirk Vander Kooij,

jak to krzesło Dirka Vander Kooij,

where a robot deposits a toothpaste-like slur

gdzie robot robi plamy z substancji podobnej do pasty do zębów,

of recycled refrigerator parts,

zrobionej z przetworzonych części lodówki,

as if he were a big candy, and makes a chair out of it.

jakby był wielkim cukierkiem i robił z niego krzesło.

Or good design is digital fonts that we use all the time

Dobry design to też czcionki używane codziennie,

które są już częścią naszej tożsamości.

and that become part of our identity.

I want people to understand

Chcę, żeby ludzie zrozumieli,

that design is so much more than cute chairs,

że design to coś więcej niż ładne krzesła,

that it is first and foremost everything that is around us

że jest on we wszystkim,

co nas otacza w codziennym życiu.

in our life.

And it's interesting how so much of what we're talking about

Interesujące, jak dużo z tego, o czym dziś mówimy,

tonight is not simply design but interaction design.

to nie tylko design, ale projektowanie interakcji,

And in fact, interaction design is what I've been trying

które próbujemy wprowadzić do zbiorów MoMA - Muzeum Sztuki Nowoczesnej

to insert in the collection of the Museum of Modern Art

for a few years, starting not very timidly

od kilku lat.

Zaczęliśmy dość odważnie

but just pointedly with works, for instance,

od dzieła Martina Wattenberga

by Martin Wattenberg -- the way a machine

pokazującego, jak komputer gra w szachy sam ze sobą,

plays chess with itself, that you see here,

or Lisa Strausfeld and her partners, the Sugar interface

albo interfejs "Sugar" Lisy Strausfeld i jej partnerów

dla akcji "Laptop dla każdego dziecka",

for One Laptop Per Child,

Toshio Iwai's Tenori-On musical instruments,

instrumenty Toshio Iwai "Tenori-On",

and Philip Worthington's Shadow Monsters,

"Potwory z cieni" Philipa Worthingtona,

and John Maeda's Reactive Books,

"Reagujące książki" Johna Maedy

and also Jonathan Harris and Sep Kamvar's I Want You To Want Me.

i "Chcę, żebyś mnie chciał" Jonathana Harrisa i Sepa Kamvara.

These were some of the first acquisitions that really

To niektóre z naszych pierwszych nabytków,

introduced the idea of interaction design to the public.

które wprowadziły ideę projektowania interakcji.

But more recently, I've been trying really to go even deeper

Ostatnio jeszcze bardziej chciałam zagłębić się

w przykłady projektowania interakcji,

into interaction design with examples

które są bardzo sugestywne emocjonalnie

that are emotionally really suggestive

and that really explain interaction design at a level

i tłumaczą projektowanie interakcji na poziomie,

that is almost undeniable.

który jest prawie niepodważalny.

The Wind Map, by Wattenberg and Fernanda Viégas,

"Mapa wiatru" Wattenberg i Fernandy Viergas,

I don't know if you've ever seen it -- it's really fantastic.

jest naprawdę fantastyczna.

It looks at the territory of the United States

Przedstawia terytorium Stanów Zjednoczonych

as if it were a wheat field that is procured by the winds

jakby było polem pszenicy targanym wiatrami

and that is really giving you a pictorial image

i pokazuje obrazowo,

of what's going on with the winds in the United States.

co dzieje się z wiatrami w USA.

But also, more recently, we started acquiring video games,

Ostatnio zaczęliśmy gromadzić gry wideo

and that's where all hell broke loose

i wtedy rozpętała się burza

in a really interesting way. (Laughter)

w bardzo ciekawym stylu.

(Śmiech)

There are still people that believe that there's a high and there's a low.

Niektórzy wciąż dzielą kulturę na wysoką i niską,

And that's really what I find so intriguing

co jest intrygujące

about the reactions that we've had to the anointment

w reakcjach na wprowadzenie gier do muzeum MoMA.

of video games in the MoMA collection.

We've -- No, first of all, New York Magazine always gets it.

"New York Magazine" zawsze nas rozumie.

I love them. So we are in the right quadrant.

Uwielbiam ich.

Jesteśmy w prawej ćwiartce, wśród intelektualistów,

We are in the Highbrow -- that's daring, that's courageous --

co jest odważne i wspaniałe.

and Brilliant, which is great.

Timidly, we've been higher on the diagonal in other situations,

Bywaliśmy wyżej w klasyfikacji,

but it's okay. It's good. It's good. It's good. (Laughter)

ale jest dobrze.

(Śmiech)

But here comes the art critic. Oh, that was fantastic.

Ale teraz krytycy sztuki. To było fantastyczne.

So the first was Jonathan Jones from The Guardian.

Pierwszy był Jonathan Jones z "The Guardian".

"Sorry, MoMA, video games are not art."

"Przykro mi, ale gry wideo to nie sztuka".

Did I ever say they were art? I was talking about interaction design. Excuse me.

Czy ja mówiłam, że to sztuka? Nie! Mówiłam o projektowaniu interakcji!

"Exhibiting Pac-Man and Tetris alongside Picasso and Van Gogh" --

"Wystawianie Pac-Mana i Tetris obok Picassa i Van Gogha...",

They're two floors away. (Laughter) —

dzielą je dwa piętra,

(Śmiech)

"will mean game over for any real understanding of art."

"...oznacza koniec dla prawdziwego rozumienia sztuki".

I'm bringing in the end of the world. You know?

Czyli przynoszę koniec świata.

Nadchodzi apokalipsa.

We were talking about the rapture? It's coming.

And Jonathan Jones is making it happen.

To Jonathan Jones ją sprowadza.

So the same Guardian rebuts,

Ci sami sceptycy z "Guardiana" piszą,

"Are video games art: the debate that shouldn't be.

"Czy gry wideo są sztuką: niepotrzebna debata.

Last week, Guardian art critic blah blah suggested

Ostatnio krytyk sztuki z "Guardian" stwierdził,

that games cannot qualify as art. But is he right?

że gry nie mogą być sztuką.

Ale czy ma rację? I czy to ma znaczenie?".

And does it matter?" Thank you. Does it matter?

Dziękuję. Czy to ma znaczenie?

You know, it's like once again there's this whole problem

To znowu kwestia tego,

of design being often misunderstood for art,

że design jest często mylony ze sztuką

or the idea that is so diffuse that designers want to

lub powszechny pogląd, że projektanci

aspirują do bycia artystami.

aspire to, would like to be called, artists.

No. Designers aspire to be really great designers.

Nie. Projektanci aspirują do bycia świetnymi projektantami.

Thank you very much. And that's more than enough.

To wystarczy.

So my knight in shining armor, John Maeda,

Mój rycerz w lśniącej zbroi, John Maeda,

without any prompt, came out with this big declaration

sam z siebie wypowiedział się,

on why video games belong in the MoMA.

dlaczego gry wideo przynależą do naszego muzeum.

And that was fantastic. And I thought that was it.

To było fantastyczne. Myślałam, że na tym koniec.

But then there was another wonderfully pretentious article

Ale wtedy pojawił się inny artykuł

that came out in The New Republic, so pretentious,

w "The New Republic", tak pretensjonalny,

by Liel Leibovitz, and it said, "MoMA has mistaken video games for art." Again.

pióra Liela Leibovitza: "Muzeum pomyliło gry wideo ze sztuką".

Znowu.

"The museum is putting Pac-Man alongside Picasso." Again.

"Muzeum wiesza Pac-Mana obok Picassa".

Znowu.

"That misses the point."

"To błąd".

Excuse me. You're missing the point.

Przepraszam. To wy popełniacie błąd.

And here, look, the above question is put bluntly:

A tu pytanie wprost,

"Are video games art? No. Video games aren't art

"Czy gry wideo to sztuka?

Nie. Gry wideo to nie sztuka, bo są one czymś zupełnie innym: kodem".

because they are quite thoroughly something else: code."

Oh, so Picasso is not art because it's oil paint. Right?

Więc Picasso to nie sztuka, bo to farba olejna. Tak?

So it's so fantastic to see

Super jest zobaczyć,

how these feathers that were ruffled,

jak bardzo drażnimy innych

and these reactions, were so vehement.

i jak gwałtowne były ich reakcje.

And you know what?

Wiecie co?

The International Cat Video Film Festival

Międzynarodowy Festiwal Filmów z Kotami

didn't have that much of a reaction. (Laughter)

nie miał tak dużego odzewu.

(Śmiech)

I think this was truly fantastic.

Myślę, że był fantastyczny.

We were talking about dancing ponies, but I was really jealous

Rozmawialiśmy o tańczących kucykach, ale byłam zazdrosna

of the Walker Arts Center for putting up this festival,

o organizację tego festiwalu,

because it's very, very wonderful.

bo był wspaniały.

And there's this Flaubert quote that I love:

Uwielbiam ten cytat z Flauberta,

"I have always tried to live in an ivory tower,

"Zawsze starałem się żyć w wieży z kości słoniowej,

but a tide of shit is beating at its walls,

ale fale gówna biją o mury, grożąc podmyciem".

threatening to undermine it."

I consider myself the tide of shit.

Myślę o sobie, jak o tej fali gówna.

(Laughter) (Applause)

(Śmiech) (Brawa)

You know, we have to go through that.

Ale musimy przez to przejść.

Even in the 1930s, my colleagues

Nawet w latach 30. moim kolegom,

that were trying to put together an abstract art show

którzy próbowali zorganizować wystawę sztuki abstrakcyjnej,

had all of these works stopped by the customs officers

urząd celny zatrzymał te dzieła,

that decided they were not art.

bo uznał, że nie są sztuką.

So it's happened before, and it will happen in the future,

Tak było i tak będzie,

but right now I can tell you that I am so, so proud

ale teraz mogę powiedzieć, że jestem dumna,

to be able to call Pac-Man part of the MoMA collection.

że mogę mieć Pac-Mana w kolekcji muzeum.

And the same with, for instance, Tetris, original version, the Soviet one.

Tak samo z grą Tetris, oryginalną radziecką wersją.

And you know, the amount of work --

Tyle pracy...

yeah, Alexey Pajitnov was working for the Soviet government

Tak, Aleksiej Pażytnow pracował dla radzieckiego rządu

and that's how he developed Tetris,

i tak stworzył Tetris.

and Alexey himself reconstructed the whole game

Aleksiej sam zrekonstruował całą grę,

and even gave us a simulation of the cathode ray tube

nawet stworzył symulację monitora z kineskopem,

that makes it look slightly bombed.

który nadaje Tetrisowi stary wygląd.

And it's fantastic.

I to jest fantastyczne.

So behind these acquisitions is an enormous amount of work,

Za tymi nabytkami kryje się dużo roboty,

because we're still the Museum of Modern Art,

bo wciąż jesteśmy w Muzeum Sztuki Nowoczesnej,

so even when we tackle popular culture,

nawet, gdy zajmujemy się popkulturą,

we tackle it as a form of interaction design

robimy to w formie projektowania interakcji,

and as something that has to go into the collection at MoMA,

więc wszystkie nowe nabytki

therefore, has to be researched.

muszą być dokładnie zbadane.

So to get to choosing Eric Chahi's

Gdy wybieraliśmy prace Erica Chachi,

wonderful Another World, amongst others,

jak wspaniały "Inny świat",

we put together a panel of experts,

utworzyliśmy grupę ekspertów

and we worked on this acquisition,

i pracowaliśmy nad tym nabytkiem.

and it's mostly myself and Kate Carmody and Paul Galloway.

Głównie ja, Kate Carmody i Paul Galloway.

We worked on it for a year and a half.

Pracowaliśmy nad tym przez półtora roku.

So many people helped us — designers of games,

Wiele osób nam pomagało, projektanci gier,

you might know Jamin Warren

może znacie Jamina Warrena

and his collaborators at Kill Screen magazine,

i jego kolegów z magazynu "Kill Screen",

and you know, Kevin Slavin. You name it.

a także Kevin Slavin i wielu innych.

We bugged everybody, because we knew that we were ignorant.

Męczyliśmy wszystkich, bo sami nic nie wiedzieliśmy.

We were not real gamers enough,

Nie byliśmy prawdziwymi graczami,

so we had to really talk to them.

więc musieliśmy się z nimi konsultować.

And so we decided, of course, to have Sim City 2000,

Oczywiście postanowiliśmy mieć grę Sim City 2000.

not the other Sim City, that one in particular,

Nie inne wersje, właśnie tę.

so the criteria that we developed along the way

Kryteria, jakie przyjęliśmy w trakcie prac były ważne.

were really strong, and were not only criteria of selection.

Również te, dotyczące wystawiania i przechowywania gier.

They were also criteria of exhibition and of preservation.

That's what makes this acquisition more than a little game

To nie jest zwykła zabawa.

or a little joke. It's truly a way to think of how to preserve

To cały system zachowywania i wystawiania dzieł,

and show artifacts that will more and more

które staną się w przyszłości większą częścią naszego życia.

become part of our lives in the future.

We live today, as you know very well, not in the digital,

Dziś żyjemy nie w cyfrowym

not in the physical, but in the kind of minestrone

i nie w realnym świecie, ale gdzieś pomiędzy.

that our mind makes of the two.

And that's really where interaction lies,

Tu właśnie jest miejsce na interakcję

and that's the importance of interaction.

i dlatego jest ona tak ważna.

And in order to explain interaction, we need to really

Żeby ją wytłumaczyć,

bring people in and make them realize

musimy pokazać ludziom,

że interakcja jest częścią ich życia.

how interaction is part of their lives.

So when I talk about it, I don't talk only about video games,

To nie tylko gry wideo,

which are in a way the purest form of interaction,

które są najczystszą formą interakcji,

unadulterated by any kind of function or finality.

wyzutą z funkcji i celu.

I also talk about the MetroCard vending machine,

Mówię też o biletomacie w metrze,

which I consider a masterpiece of interaction.

który uważam za arcydzieło interakcji.

I mean, that interface is beautiful.

Jego interfejs jest piękny.

It looks like a burly MTA guy coming out of the tunnel.

Wygląda jak tęgi facet z gry MTA, wychodzący z tunelu.

You know, with your mitt you can actually paw

Możecie pacnąć łapą w automat.

the MetroCard, and I talk about how bad

Chodzi mi o to, jak kiepskie są zwykle bankomaty.

ATM machines usually are.

So I let people understand that it's up to them

Więc mówię ludziom, że to od nich zależy,

to know how to judge interaction

jak oceniać interakcję, żeby wiedzieć,

so as to know when it's good or when it's bad.

kiedy jest dobra, a kiedy zła.

So when I show The Sims,

Gdy pokazuję Simsy,

I try to make people really feel what it meant

chcę pokazać ludziom, jak wchodziło się w interakcję z Simsami,

to have an interaction with The Sims,

nie chodzi tylko o zabawę, ale też o odpowiedzialność,

not only the fun but also the responsibility

that came with the Tamagotchi.

pochodzącą z gry "Tamagotchi".

You know, video games can be truly deep

Gry wideo mogą być głębokie,

even when they're completely mindless.

nawet gdy nie wymagają myślenia.

I'm sure that all of you know Katamari Damacy.

Na pewno wszyscy znacie "Katamari Damacy".

It's about rolling a ball and picking up as many objects as you can

Trzeba tak sterować kulą, by złapać jak najwięcej przedmiotów

in a finite amount of time

w określonym czasie,

and hopefully you'll be able to make it into a planet.

żeby stworzyć z nich planetę.

I've never made it into a planet, but that's it.

Nigdy mi się to nie udało.

Or, you know, Vib-Ribbon was not distributed here in the United States.

Albo "Vib-Ribbon", który nie był rozpowszechniany w USA.

It was a PlayStation game, but mostly for Japan.

Była to gra PlayStation, głównie dla Japończyków.

And it was one of the first video games

To jedna z pierwszych gier,

in which you could choose your own music.

w których można było wybrać własną muzykę.

So you would put into the PlayStation,

Wkładało się własną płytę do PlayStation

you would put your own CD,

and then the game would change alongside your music. So really fantastic.

i wtedy gra zmieniała się wraz z twoją muzyką.

Fantastyczne.

Not to mention Eve Online.

Nie wspominając o "Eve Online",

Eve Online is an artificial universe, if you wish,

fikcyjnym wszechświecie.

but one of the diplomats that was killed in Benghazi,

Jeden z dyplomatów zabitych w Bengazi,

not Ambassador Stevens, but one of his collaborators,

jeden z pracowników ambasady USA,

was a really big shot in Eve Online,

był zapalonym graczem w "Eve Online".

so here you have a diplomat in the real world

Był dyplomatą w realnym świecie,

that spends his time in Eve Online

a spędzał czas grając w "Eve Online",

to kind of test, maybe, all of his ideas about diplomacy

może chciał sprawdzić swoje pomysły dotyczące dyplomacji

and about universe-building, and to the point that

i obmyśleć budowanie wszechświata.

Dlatego pierwsze oświadczenie o bombardowaniu

the first announcement of the bombing

was actually given on Eve Online,

pojawiło się właśnie w tej grze,

and after his death, several parts of the universe

a po jego śmierci wiele miejsc w tym świecie

were named after him.

zostało nazwane jego imieniem.

And I was just recently at the Eve Online fan festival

Byłam ostatnio na zlocie fanów tej gry

in Reykjavík that was quite amazing.

w Rejkiawiku - było wspaniale.

I mean, we're talking about an experience

Rozmawialiśmy o doświadczeniach,

that of course can seem weird to many,

które innym mogą się wydawać dziwne,

but that is very educational.

ale było to pouczające.

Of course, there are games that are even more educational.

Są gry jeszcze bardziej edukacyjne.

Dwarf Fortress is like the holy grail

"Dwarf Fortress" jest niczym święty Graal

of this kind of massive multiplayer online game,

wśród wieloosobowych gier online.

and in fact the two Adams brothers were in Reykjavík,

Kiedy bracia Adams byli w Reykjaviku,

and they were greeted

zostali powitani przez fanów "Eve Online"

by a standing ovation by all the Eve Online fans.

owacją na stojąco.

It was amazing to see. And it's a beautiful game.

To było wspaniałe. A gra jest piękna.

So you start seeing here that

Widzicie, że estetyka, która jest tak ważna w naszym muzeum,

the aesthetics that are so important

to a museum collection like MoMA's

are kept alive also by the selection of these games.

była zachowana przy wyborze tych gier.

And you know, Valve -- you know, Portal --

Także gry "Valve", "Portal"

is an example of a video game in which

są przykładami gier wideo,

you have a certain type of violence

w których jest pewien rodzaj przemocy.

which also leads me to talk about

Chciałabym przejść teraz

one of the biggest issues that we had to discuss

do jednego z naszych największych problemów,

when we acquired the video games, what to do with violence.

czyli co począć z przemocą.

Right? We had to make decisions.

Musieliśmy podjąć decyzję.

At MoMA, interestingly, there's a lot of violence

W naszym muzeum jest sporo przemocy

depicted in the art part of the collection,

w każdej części naszej kolekcji,

but when I came to MoMA 19 years ago, and as an Italian,

ale gdy przyszłam tu 19 lat temu, jako Włoszka powiedziałam,

I said, "You know what, we need a Beretta."

"Musimy mieć Berette".

And I was told, "No. No guns in the design collection."

Usłyszałam: "Żadnych pistoletów w kolekcji designu".

And I was like, "Why?"

Interestingly, I learned that it's considered

Ja na to: "Dlaczego?".

Okazało się,

że we wzornictwie i kolekcjach designu

that in design and in the design collection,

what you see is what you get.

ważne jest tylko to, co widzisz.

So when you see a gun, it's an instrument for killing in the design collection.

Gdy widzisz pistolet, to jest to przedmiot do zabijania w kolekcji designu.

If it's in the art collection,

Jeśli jest w kolekcji sztuki,

it might be a critique of the killing instrument.

to może być krytyką przedmiotu do zabijania.

So it's very interesting.

To bardzo ciekawe.

But we are acquiring our critical dimension also in design,

Zaczynamy przeprowadzać analizę także w designie.

so maybe one day we'll be able to acquire also the guns.

Może kiedyś sprowadzimy tu także broń.

But here, in this particular case, we decided,

Ale w tym przypadku zdecydowaliśmy,

you know, with Kate and Paul,

z Kate i Paulem,

that we would have no gratuitous violence.

że nie będzie niepotrzebnej przemocy.

So we have Portal because you shoot walls

Mamy grę "Portal", bo strzela się tu w ściany,

in order to create new spaces.

żeby stworzyć nową przestrzeń.

We have Street Fighter II, because martial arts are good.

Mamy "Street Fighter II", bo sztuki walki są dobre.

(Laughter)

(Śmiech)

But we don't have GTA because,

Nie mamy gier GTA,

może to tylko moje zdanie,

maybe it's my own reflection,

I've never been able to do anything but crashing cars

ale grając w GTA, wychodzi mi jedynie rozwalanie aut

and shooting prostitutes and pimps.

i strzelanie do prostytutek i alfonsów.

So it was not very constructive. (Laughter)

Więc nie było to zbyt konstruktywne.

So, I'm making fun of it, but we discussed this

Żartuję, ale dyskutowaliśmy na ten temat

for so many days. You have no idea.

przez wiele dni.

Do dziś nie jestem zdecydowana.

And to this day, I am ambivalent,

but when you have instead games like Flow, there's no doubt.

W przypadku gier takich jak "Flow" nie ma wątpliwości.

It's like, it's about serenity and it's about sublime.

Ta gra jest bardziej spokojna i wysublimowana.

It's about experiencing what it means to be a sea creature.

Można w niej doświadczyć, jak to jest być morskim zwierzęciem.

Then we have a few also side-scrollers -- classical ones.

Mamy też kilka klasycznych platformówek.

So it's quite a hefty collection.

To dość pokaźna kolekcja.

And right now, we started with the first 14,

Zaczęliśmy mając 14 gier,

but we have several that are coming up,

ale staramy się o kolejne.

and the reason why we haven't acquired them yet

Nie mamy ich jeszcze,

is because you don't acquire just the game.

bo nie chodzi tu tylko o zdobycie gry,

You acquire the relationship with the company.

ale o nawiązanie współpracy z firmą.

What we want, what we aspire to, is the code.

Dążymy do zdobycia kodu źródłowego,

It's very hard to get, of course.

co nie jest łatwe,

But that's what would enable us to preserve

ale to on pozwali nam zachować gry wideo na długi czas

the video games for a really long time,

and that's what museums do.

i to właśnie robią muzea.

They also preserve artifacts for posterity.

Przechowują dzieła dla potomności.

In absence of the code, because, you know,

Jeśli nie mamy kodu,

bo niektóre firmy nie są zbyt otwarte,

video game companies are not very forthcoming in some cases,

in absence of that, we acquire the relationship with the company.

to nawiązujemy współpracę z firmą.

We're going to stay with them forever.

Zostaniemy z nimi na zawsze.

They're not going to get rid of us.

Nie pozbędą się nas.

And one day, we'll get that code. (Laughter)

I pewnego dnia zdobędziemy ten kod. (Śmiech)

But I want to explain to you the criteria that we chose

Chcę wytłumaczyć,

jakie kryteria przyjęliśmy dla projektowania interakcji.

for interaction design. Aesthetics are really important.

Estetyka jest ważna.

And I'm showing you Core War here,

Pokazuję wam starą grę "Core War",

which is an early game that takes advantage aesthetically

która zyskuje na estetyce

of the limitations of the processor.

dzięki ograniczeniom procesora.

So the kind of interferences that you see here

Te zakłócenia, które tu widzicie,

that look like beautiful barriers in the game

wyglądające jak piękne bariery,

are actually a consequence of the processor's limitedness,

są konsekwencją ograniczeń procesora,

which is fantastic. So aesthetics is always important.

co jest wspaniałe.

Estetyka jest zawsze ważna.

And so is space, the spatial aspect of games.

Tak jak aspekt przestrzenny gier.

You know, I feel that the best video games

Najlepsze gry wideo to te,

are the ones that have really savvy architects

które mają pomysłowych architektów,

that are behind them, and if they're not architects,

a jeżeli twórcy nie są architektami z wykształcenia,

bona fide trained in architecture, they have that feeling.

to przynajmniej mają wyczucie.

But the spatial evolution in video games is extremely important.

Ewolucja przestrzeni w grach jest bardzo ważna.

Time. The way we experience time in video games,

Czas, to jak go postrzegamy w grach wideo

as in other forms of interaction design,

i w innych formach projektowania interakcji,

is really quite amazing.

jest dość niezwykłe.

It can be real time or it can be the time within the game,

Może to być czas realny albo czas w grze,

as is in Animal Crossing, where seasons

tak jak w "Animal Crossing",

gdzie pory roku zmieniają się w swoim tempie.

follow each other at their own pace.

So time, space, aesthetics,

Czas, przestrzeń, estetyka,

and then, most important, behavior.

i najważniejsze - zachowanie.

The real core issue of interaction design is behavior.

Najważniejsze w projektowaniu interakcji jest zachowanie.

Designers that deal with interaction design behaviors

Projektanci zmagają się z zachowaniami,

które wpływają na nasze życie.

that go to influence the rest of our lives.

They're not just limited to our interaction with the screen.

Nie tylko na ekranie.

In this case, I'm showing you Marble Madness,

To jest "Marble Madness",

which is a beautiful game

piękna gra,

in which the controller is a big sphere that vibrates with you,

w której gracz porusza kulą wibrującą wraz z nim.

so you have a sphere that's moving in this landscape,

Kula porusza się w przestrzeni,

and the sphere, the controller itself, gives you a sense of the movement.

dając poczucie ruchu.

In a way, you can see how video games

W ten sposób gry wideo

are the purest aspect of interaction design

są najczystszą formą projektowania interakcji,

and are very useful to explain what interaction is.

są też pomocne w wyjaśnianiu, czym jest interakcja.

We don't want to show the video games

Nie chcemy pokazywać gier z całym sprzętem.

with the paraphernalia. No arcade nostalgia.

Żadnych antyków.

If anything, we want to show the code,

Chcemy przede wszystkim pokazać kod.

and here you see Ben Fry's distellamap of Pac-Man,

Oto mapa kodu Pac-Mana.

of the Pac-Man code.

So the way we acquired the games is very interesting

Sposób nabywania gier jest ciekawy i niekonwencjonalny.

and very unorthodox. You see them here

Są tu pokazane obok innych przykładów designu,

displayed alongside other examples of design,

furniture and other parts,

mebli i innych przedmiotów,

but there's no paraphernalia, no nostalagia,

ale nie ma sprzętu, antyków,

only the screen and a little shelf with the controllers.

tylko ekran i mała półeczka z kontrolerami,

The controllers are, of course, part of the experience,

które są, oczywiście, częścią doświadczenia,

so you cannot do away with it.

więc nie można się ich pozbyć.

But interestingly, this choice was not condemned

Ale ta decyzja nie była skrytykowana zbyt mocno przez graczy.

too vehemently by gamers.

I was afraid that they would kill us,

Bałam się, że nas pozabijają,

and instead they understood, especially

ale zrozumieli,

when I told them that I was trying to apply the same stratagem

szczególnie, gdy powiedziałam im, że używam tej samej strategii,

that Philip Johnson applied in 1934

którą Philip Johnson zastosował w 1934 roku,

when he wanted to make people understand

kiedy chciał pokazać ludziom,

the importance of design, and he took propeller blades

jak ważny jest design.

Wziął śmigła i części urządzeń

and pieces of machinery and

in the MoMA galleries he put them on white pedestals

i w naszych galeriach postawił je na białych podestach,

against white walls, as if they were Brancusi sculptures.

przy białych ścianach, jakby były rzeźbami.

He created this strange distance, this shock,

Stworzył dziwny dystans, szok,

that made people realize how gorgeous formally,

który pozwolił ludziom zobaczyć,

jak piękne i funkcjonalne były te przedmioty.

and also important functionally, design pieces were.

I would like to do the same with video games.

Chciałabym zrobić to samo z grami video.

By getting rid of the sticky carpets and the cigarette butts

Pozbywając się lepkich dywanów, niedopałków papierosów

and everything else that we might remember from our childhood,

i innych rzeczy, znanych nam z dzieciństwa,

I want people to understand

chcę, by ludzie zrozumieli,

that those are important forms of design.

że to są ważne formy designu.

And in a way, the video games, the fonts and everything else

I w pewnym sensie, gry, czcionki i inne rzeczy

lead us to make people understand

pomagają nam zrozumieć

a wider meaning for design.

szersze pojęcie designu.

One of my dream acquisitions,

Jedną z moich wymarzonych zdobyczy,

which has been on hold for a few years

która jest w zawieszeniu od kilku lat,

but now will come back on the front burner,

ale niedługo wróci,

is a 747.

jest samolot 747.

I would like to acquire it, but without owning it.

Chciałabym go zdobyć, bez wejścia w jego posiadanie.

I don't want it to be at MoMA and possessed by MoMA.

Nie chcę, by był własnością muzeum.

I want it to keep flying.

Chcę, by cały czas latał.

So it's an acquisition where MoMA makes an arrangement

To taki nabytek, w którym muzeum zawiera umowę

with an airline and keeps the Boeing 747 flying.

z liniami lotniczymi i utrzymuje samolot w powietrzu.

And the same with the "@" sign that we acquired a few years ago.

Tak samo ze znakiem "@", który nabyliśmy kilka lat temu.

It was the first example of an acquisition of something

To pierwszy przypadek nabycia czegoś,

that is in the public domain.

co należy do domeny publicznej.

And what I say to people, it's almost as if

I mówię ludziom, że to tak,

jakby leciał motyl,

a butterfly were flying by

and we captured the shadow on the wall,

a my złapaliśmy jego cień na ścianie

and just we're showing the shadow.

i pokazujemy go w muzeum.

So in a way, we're showing a manifestation

W pewnym sensie,

pokazując znak czegoś naprawdę ważnego,

of something that is truly important

and that is part of our identity but that nobody can have.

co jest częścią naszej tożsamości, ale nikt nie może tego posiąść.

And it's too long to explain the acquisition,

Nie mam czasu na wyjaśnianie procesu nabywania,

but if you want to go on the MoMA blog,

ale możecie wejść na nasz blog,

there's a long post where I explain why

w którym wyjaśniam,

it's such a great example of design.

czemu to jest wspaniały przykład designu.

Along the way, I've had to burn a few chairs. You know?

W międzyczasie musiałam spalić kilka krzeseł,

I've had to do away with a few concepts of design past.

pozbyć się starych koncepcji designu.

But I see that people are coming along,

Ale widzę po odwiedzających,

that the audiences, paradoxically,

że publiczność, paradoksalnie,

bardziej żywo reaguje i lepiej rozumie to poszerzenie designu,

are much more responsive and much more understanding

of this expansion of design than some of my colleagues are.

niż niektórzy moi koledzy.

Design is truly everywhere,

Design jest wszędzie,

and design is as important as anything,

jest bardzo ważny.

and I'm so glad that, because of its diversity

Cieszę się, bo dzięki jego różnorodności

and because of its centrality to our lives,

i obecności w codziennym życiu,

many more people are coming to it

coraz więcej ludzi podchodzi do niego

as a profession, as a passion,

jak do zawodu, pasji

and as, very simply, part of their own culture.

i części ich kultury.

Thank you very much.

Dziękuję bardzo.

(Applause)

(Brawa)