Can we call it a "world map" if it's missing a billion people? | Rebecca Firth

Reviewer: Thu Ha Tran

Khi bão Maria tấn công Puerto Rico vào năm 2017,

chúng ta đều theo dõi thảm họa này trên màn ảnh nhỏ.

Có ít nhất 160.000 người phải sơ tán,

When Hurricane Maria hit Puerto Rico in 2017,

và gần 3.000 người chết.

Toàn bộ hòn đảo bị mất điện,

we all watched as a disaster played out on our screens.

và một số khu vực không hề có điện trong 11 tháng.

At least 160,000 people were displaced,

Đa phần chúng ta không biết phải giúp như thế nào.

and nearly 3,000 people died.

Electricity was cut off to the entire island,

Một số người quyên góp cho các tổ chức phi chính phủ quốc tế,

and some neighborhoods didn't get power back for 11 months.

một số người vận động chính quyền địa phương.

Nhưng vì việc này quá khó khăn, nên đa phần chúng ta cảm thấy bất lực.

Many of those watching didn't know how to help.

Some donated to international NGOs.

Tại tổ chức Bản đồ nhân đạo mở,

Some lobbied their elected officials.

hay còn được gọi là HOT,

chúng tôi đã chọn cách làm khác.

But as with so many crises,

so many of us simply gave in and felt helpless.

Chúng tôi huy động 6.000 tình nguyện viên trên khắp thế giới

At the Humanitarian OpenStreetMap team,

để vẽ bản đồ thể hiện mọi ngôi nhà, mọi con đường ở Puerto Rico.

also known as HOT,

Và ở đây, các bạn có thể thấy quá trình hoàn thiện bản đồ của chúng tôi.

we did something different.

We mobilized 6,000 volunteers across the world

Chúng tôi sử dụng bản đồ này để tiếp cận,

who mapped every home and every road in Puerto Rico.

cung cấp các gói cứu trợ, WiFi và các điểm sạc điện thoại

And here you can see the maps those volunteers made taking shape.

cho những người bị thiệt hại.

Responders then used those maps to assess the state of buildings and roads

Tất cả những khó khăn này,

kể cả đại dịch COVID-19 đang hoành hành hiện nay

and to provide emergency funds, WiFi and phone-charging points

đều để lại hậu quả nghiêm trọng.

to people whose homes were damaged.

Nhưng phần lớn lại có một điểm chung:

All crises,

including the COVID-19 pandemic we're living through right now,

những người bị ảnh hưởng nhiều nhất là những người sống ở nơi hẻo lánh nhất.

have devastating characteristics.

Hiện nay, hơn một tỷ người sống ở những nơi không có trên bản đồ.

But many of them have one thing in common:

the people hit the hardest are often literally not on the map.

Nếu bạn tìm những nơi này trên mạng,

bạn sẽ thấy toàn là khoảng trống.

Right now, more than one billion people live in places that are not mapped.

Và khoảng trống đó không chỉ thể hiện sự thiếu tôn trọng

đến những người này,

If you look those places up online,

mà nó còn thể hiện sự bất công,

you'll see nothing but a blank.

khiến cho nhiều người phải đau khổ, trong khi điều này có thể tránh được.

And that blank isn't just a huge statement of disrespect

Vậy điều gì sẽ xảy ra khi một nơi nào đó không được xuất hiện trên bản đồ?

to our fellow human beings,

it's an injustice,

causing very direct, very real and very avoidable human suffering.

Tôi sống ở Peru, và vài tháng trước,

một số nhân viên y tế cộng đồng đã nhờ chúng tôi vẽ bản đồ.

So what does not being on the digital map actually look like?

Đương nhiên là ở những nơi chưa có trên bản đồ.

Cho nên, chúng tôi đã nhờ ngài thị trưởng ở đây vẽ đường.

I live in Peru, and a few months ago,

Đây là bản vẽ của ông ấy.

some community health workers asked us to help them map.

Rất khó để đi theo chỉ dẫn này. (Cười)

Chúng tôi không biết những đường này nằm ở đâu.

Obviously, where they were wasn't mapped,

so to get there, we asked a local mayor to draw the route.

Ông ấy viết vài con số trên đó để thể hiện thời gian di chuyển.

This is what he drew.

Nhưng khi chúng tôi đi

This piece of paper was hard to follow. (Laughs)

thì điều đó không hề khớp với thực tế.

We didn't really know what these lines were.

Nhưng vấn đề ở đây không nằm ở chuyện chúng tôi đi lạc

He put some numbers on there that he assured us were travel times,

hay chê bai việc ai đó vẽ xấu.

but as we were driving along,

Thử nghĩ xem, việc quản lý một nhóm đến đây để làm việc

these did not correspond to our reality.

But this isn't about me getting lost

mà không có bản đồ để chỉ dẫn sẽ kém hiệu quả như thế nào.

or about shaming someone's bad drawing skills.

Rồi khi họ đến được đúng nơi,

thì làm sao họ có thể liên hệ dữ liệu họ thu được với nơi đó?

Think how inefficient it is to manage a team

who need to work in this place

Các nhân viên y tế biết rằng những khu vực này rất cần sự trợ giúp,

without a map to tell them where they need to go.

đặc biệt là tình trạng thiếu máu và suy dinh dưỡng ở trẻ em.

Then, once they're in the right village,

how can they collect some data and associate it to that place?

Họ chỉ không biết những đứa trẻ này đang ở đâu,

hay nguyên nhân của những vấn đề trên là gì.

Those community health workers know that needs in this region are high,

Họ muốn xác định vị trí những gia đình có trẻ em dưới năm tuổi,

particularly anemia and malnutrition among children.

nhưng điều đó rất khó khăn vì họ không có bản đồ.

They just don't know where those children are,

Sau một khóa đào tạo ngắn, chúng tôi bắt đầu làm bản đồ,

or what is causing that problem.

They want to be able to locate the home of every child under five,

và đây là sản phẩm của các nhân viên y tế.

Bản đồ này có đầy đủ mọi yếu tố cần có để định hướng,

but how can they do that without a map?

như sông ngòi, cầu đường...

After a brief training, we went out to make a map,

Nó cũng có những địa danh như trường học, sân bóng, quảng trường.

and this is what those community health workers produced.

Và tôi rất vui vì vài tuần trước,

This map has everything you need to navigate,

chúng tôi nhận được một cuộc gọi từ những nhân viên y tế,

like the rivers and bridges,

họ đang sử dụng bản đồ này để khống chế dịch bệnh COVID-19.

but it also has every local landmark, the school, the football pitch, the plaza.

Chắc các bạn đang tự hỏi

And I'm pleased to say that a few weeks ago,

tại sao những nơi này không có mặt trên bản đồ thương mại?

we got a call from those community health workers,

and they're using this map in their response containing COVID-19.

Tại vì việc lập bản đồ cho những khu vực dễ bị tổn thương này

không phải là ưu tiên hàng đầu của các công ty vì lợi nhuận.

So you might be thinking:

Why aren't these places on commercial maps?

Mô hình kinh doanh này thường phụ thuộc vào quảng cáo và dữ liệu khách hàng.

In short, mapping the most vulnerable places in our world

Cho nên, các vùng khó khăn nhất thường bị bỏ rơi.

just hasn't been a priority for for-profit companies,

Điều này có nghĩa là các tổ chức cứu trợ nhỏ lẻ

whose business models typically rely on advertising and data sales.

sẽ lập bản đồ cho một khu vực nhỏ mà họ hoạt động,

và những bản đồ ngoại tuyến này sẽ nhanh chóng bị lỗi thời

This leaves out the poorest communities

khi dự án kết thúc.

and means that individual aid organizations create maps

Chúng ta đang bị thiếu những dữ liệu có khả năng chia sẻ và cập nhật dễ dàng.

for the small areas that they're working in

in offline systems which rapidly become out-of-date when a project ends.

Nhưng, chúng tôi có một giải pháp.

Chúng tôi sử dụng OpenStreetMap,

So what we have here is a lack of easily shareable

một phần mềm vẽ bản đồ được sáng lập vào năm 2006.

and easily updatable data.

Đây là một phần mềm miễn phí, nguồn mở mà ai cũng có thể sử dụng.

But we also have a solution.

Tương tự như Wikipedia,

We map with a tool called OpenStreetMap,

ai cũng có thể xem và chỉnh sửa bản đồ trên OpenStreetMap.

which was founded in 2006

and is a free, open-source tool which anyone can use to map the world.

Và thành quả đạt được là một bản đồ chất lượng, miễn phí,

Just as anyone can read or edit an article on Wikipedia,

mà ai cũng có thể sử dụng.

Đó là bản đồ dành cho tất cả chúng ta.

Việc tạo bản đồ gồm hai công đoạn.

anyone can use or edit the map in OpenStreetMap,

and the resulting map is public good,

Nhà cửa, đường sá có thể chưa có trên bản đồ,

free and open for anyone to use,

nhưng chúng ta có thể thấy rõ chúng trên ảnh vệ tinh.

creating one map for all of us.

Các tình nguyện viên trên khắp thế giới sẽ dựa vào hình ảnh từ vệ tinh

It works in two phases.

Buildings and roads might not be on the map yet,

để vẽ chồng nhà cửa, đường sá lên trên bản đồ.

but you can see them clearly in satellite imagery.

Cái này được gọi là bản đồ thô.

Volunteers working anywhere in the world turn satellite images into maps

Trung bình, trong mỗi lần đăng nhập,

mỗi tình nguyện viên sẽ vẽ được một khu vực có diện tích nhỏ hơn 10 km².

through drawing the buildings and roads

Nhưng khi cộng công sức của tất cả mọi người lại,

on top of them.

We call this a base map.

chúng ta sẽ có thể vẽ được cả thành phố chỉ trong vài ngày.

On average, each time a volunteer logs in,

they map an area less than 10 kilometers squared,

Kế tiếp là việc của người dân địa phương.

but add all those contributions together,

Những người sống và làm việc trong khu vực đó

and you can map entire cities in just a couple of days.

sẽ thêm chi tiết vào bản đồ thô.

Ví dụ như nhận dạng tòa nhà này là trường học hay bệnh viện.

And second, local mapping.

People living and working in the places we're mapping

Họ sẽ thêm vào những thông tin mà chúng ta không thấy ở trên ảnh vệ tinh.

take that base map and color it in,

Mọi người luôn sẵn lòng giúp chúng tôi,

for example, identifying: Is this building a school or a hospital?

kể cả trong những tình huống xấu nhất.

Chúng tôi tối ưu hóa công cụ này

Those people add information you can't see in a satellite image.

để có thể dùng được trên điện thoại,

với giá chỉ 30 đô la.

We found people able and eager to map

Hơn thế nữa, phần mềm này có thể sử dụng ngoại tuyến

in even the most challenging situations worldwide,

nên những người không thể lên mạng thường xuyên

and we've optimized the tools to work on smartphones

vẫn có thể thêm dữ liệu cho bản đồ trong khi phải lo liệu cho cuộc sống,

costing as little as 30 dollars.

Additionally, the tools work offline,

rồi họ sẽ cập nhật những dữ liệu đó

khi truy cập được dịch vụ điện thoại hoặc WiFi.

so people without regular access to cell service can still contribute,

Trong 10 năm qua, đã có những người đến từ mọi tầng lớp xã hội tham gia.

adding things to the map as they go about their daily lives,

Những người tị nạn đã chỉ ra những trạm cấp nước hỏng.

and then uploading when they get access to cell service or WiFi.

Những phụ nữ ở nông thôn

đã thêm tên của các địa danh bằng tiếng địa phương.

In 10 years, we've seen people from all walks of life take part.

Và bằng những việc làm này,

họ đã giúp cộng đồng của mình thay đổi theo hướng tích cực.

Refugees have mapped broken water points.

Kể từ năm 2010, HOT đã thu hút được hơn 200.000 tình nguyện viên

Rural women have added place names in Indigenous languages.

And, in doing so, people become active agents of change

và đã lập bản đồ cho khu vực có hơn 150 triệu người sinh sống

in their communities.

bằng OpenStreetMap.

Since 2010, HOT has engaged over 200,000 volunteers

Những bản đồ này được dùng để phục vụ việc tìm kiếm và cứu hộ

các nạn nhân mắc kẹt trong những tòa nhà sập

who have mapped an area home to more than 150 million people

sau trận động đất Haiti vào năm 2010.

in OpenStreetMap.

Chúng được dùng để cung cấp vaccine ngừa bại liệt

Those maps have been used by search and rescue operations

cho trẻ em sống ở vùng nông thôn Nigeria.

to free hundreds of people trapped in collapsed buildings

Và họ cũng đã lập bản đồ thể hiện các trại tị nạn, nhà cửa, đường sá

after the 2010 Haiti earthquake.

của hơn 8 triệu người tị nạn đến từ Nam Sudan, Syria và Venezuela.

They've been used to provide polio vaccinations to children

across all of rural Nigeria.

Chúng tôi hợp tác với những tổ chức nhân đạo lớn nhất thế giới

And they've mapped the camps, routes and new homes

để đảm bảo những bản đồ này có ích,

of more than eight million refugees fleeing South Sudan, Syria and Venezuela.

ví dụ như Hội chữ thập đỏ, Bác sĩ không biên giới, UNICEF,...

We work with the biggest humanitarian organizations in the world

và hiện tại có hơn 2000 địa điểm

đang cần được chúng tôi lập bản đồ.

to make sure these maps have impact --

Đó là câu chuyện của chúng tôi.

the Red Cross, Médecins Sans Frontières, UNICEF to name a few --

Nhưng nếu những nơi này có mặt trên bản đồ

and we currently have a queue of more than 2,000 places

trước khi có khủng hoảng xảy ra sẽ tốt hơn đúng không?

needing to be mapped.

Chúng tôi đã sẵn sàng cho một bước ngoặt mới.

So that's the story so far.

Trong những năm qua,

chúng tôi đã được phép truy cập vào các ảnh vệ tinh mới nhất.

But wouldn't it be great if these places were on the map

before they were in crisis?

Máy học và trí tuệ nhân tạo giúp con người lập bản đồ hiệu quả hơn.

Now we're ready for a step change.

Over the past few years,

Và ngày càng có nhiều người ở khắp nơi có khả năng và tự nguyện

we've gained access to global, regularly updated satellite imagery.

lập bản đồ cho cộng đồng của mình.

Machine learning and AI are helping human mappers

Trong vòng năm năm tới,

chúng tôi hy vọng sẽ thu hút được hơn một triệu tình nguyện viên

to work more efficiently.

And worldwide, more and more people are willing and able

để lập bản đồ cho những khu vực khó khăn nhất

có tổng cộng hơn một tỷ người đang sinh sống ở 94 quốc gia.

to map their communities.

Over the next five years,

we'll engage one million volunteers who will map an area

Để làm được điều này, chúng ta cần làm ba thứ.

Đầu tiên, chúng ta phải phát triển thành cộng đồng có một triệu người tham gia

home to the one billion most vulnerable people

across 94 countries.

để cùng tạo một bản đồ mà tất cả mọi người, tất cả mọi nơi

To achieve this,

we need to do three things.

đều có mặt trên đó.

Chúng tôi sẽ thiết lập các trung tâm

First, we need to grow our community to one million mappers,

để đào tạo và hỗ trợ các tình nguyện viên ở địa phương

để họ có thể lập bản đồ cho những vùng khó khăn ở đất nước mình.

who will build a world where everyone everywhere is represented.

Tiếp theo, chúng ta cần phải đầu tư vào công nghệ.

We'll set up a network of regional hubs

to train and support those volunteers

Bây giờ, bạn có thể thêm những thứ như một tòa nhà hoặc một địa danh

to map the vulnerable places in their own countries.

vào bản đồ chỉ trong vài giây,

nhưng để học và có thể lập bản đồ một cách nhanh gọn trên thiết bị di động

Second, we need to invest in technology.

Right now, you can add something like a building or a local landmark

lại là một vấn đề khác.

Chúng ta cần phải đầu tư vào công nghệ

to the map in just a few seconds,

để có thể chỉnh sửa bản đồ bằng thiết bị di động trên quy mô lớn.

but learning to map

and mapping easily and quickly on a mobile

Và cuối cùng, chúng ta cần phải tuyên truyền nhiều hơn.

can be a problem.

We need to invest in technologies

Các tổ chức cứu trợ cần phải biết

to make mobile edits to the map possible at a massive scale.

họ có thể sử dụng những bản đồ này miễn phí

và họ có thể yêu cầu bản đồ cho khu vực mà họ đang hoạt động.

And third, we need to raise awareness.

Aid projects across the world need to know

Với tôi, đây chính là một trong những điều tuyệt nhất về dự án này.

that these maps are free and available for them to use

Nó không hẳn là về HOT, hay một tổ chức đơn lẻ nào,

and that they can request maps for the areas that they're working in.

mà nó chính là tạo nền tảng cho các tổ chức cùng nhau phát triển.

For me, this is one of the most wonderful things about this project.

It isn't really about HOT or any single organization.

Bất kể chúng ta có làm gì thì thảm họa và khủng hoảng vẫn sẽ xảy ra,

It's about creating a foundation

và chúng ta sẽ luôn tìm cách giải quyết chúng.

on which so many organizations will thrive.

Các chương trình phát triển sẽ vẫn tiếp tục,

Whatever we do,

nhưng nếu không có bản đồ, họ sẽ bị thiếu những thông tin cần thiết

disasters and crises will still happen,

về nơi mà họ sẽ làm việc trước khi họ đến.

and humanitarians will still respond to them.

Với những bản đồ mở, miễn phí và luôn được cập nhật

Development programs will continue,

những chương trình này sẽ tạo được nhiều ảnh hưởng tích cực hơn,

but without maps, they'll lack critical information

about what to expect in the community before they get there.

giúp nhiều sinh mạng được cứu sống và nhiều mảnh đời được cải thiện hơn.

With open, free, up-to-date maps,

those programs will have more impact than they would do otherwise,

Hơn thế nữa,

leading to a meaningful difference in lives saved or improved.

đã năm 2020 rồi, mà thế giới vẫn còn đến một tỷ “người vô hình”.

But it's so much more than that.

Điều đó không thể chấp nhận được!

Đây chính là công cụ giúp cho mọi công dân sống trên hành tinh này

It's 2020, and one billion people in our world are not visible.

được mọi người biết đến sự hiện diện của mình,

và được xuất hiện trên bản đồ.

That's wrong.

Bạn tôi sợ điều này sẽ dẫn tới việc bị kết nối quá mức,

This is a tool through which every citizen of Planet Earth

nhưng làm sao chúng ta có thể chấp nhận được

can become known and seen,

việc còn hơn một tỷ “người vô hình”?

to literally be put on the map.

May mắn thay,

kể cả người lười nhất trong chúng ta cũng có thể giải quyết vấn đề này.

My peers complain about being too overconnected,

so how can it be possible for more than a billion people

Nếu bạn có thể lướt điện thoại,

bạn có thể giúp.

to remain invisible?

Luckily, this is a problem even the laziest among us

Lập bản đồ ngay hôm nay

để giúp thế giới ngày mai tốt đẹp hơn.

can help to solve.

Các bác sĩ tuyến đầu và các nhà từ thiện

If you can swipe left or right,

you can help.

đang trông cậy vào bạn.

Map this morning

Xin cảm ơn!

and influence life-changing decisions this afternoon.

Frontline health workers and humanitarians are literally waiting for you.

Thank you.