Could a tattoo help you stay healthy? | Carson Bruns

Translator: Joseph Geni Reviewer: Joanna Pietrulewicz

Translator: Joseph Geni Reviewer: Thu Ha Tran

Tôi muốn giới thiệu bạn với một người thú vị tên Ötzi.

Ông ấy sống ở Ý

trong Viện bảo tàng khảo cổ học Nam Tyrol

I'd like to introduce you to an interesting person named Ötzi.

bởi vì ông ấy là một xác ướp.

Đây là một phác hoạ của một họa sĩ về chân dung của Otzi

He lives in Italy

at the South Tyrol Museum of Archaeology

khi còn sống vào 5300 năm trước.

Bạn muốn thấy hiện tại ông ấy trông thế nào không?

because he's a mummy.

(Cười)

This is an artist's rendition of what he might have looked like

Vâng, hãy chuẩn bị tinh thần, hình xác ướp gớm ghiếc đến đây.

when he was alive 5,300 years ago.

Ông ấy không đẹp trai như hồi còn sống,

You want to see what he looks like today?

(Laughter)

OK, brace yourselves, gross mummy pic coming at you.

nhưng thật sự ông có một hình thể tuyệt vời của một xác ướp

bởi vì ông ấy được phát hiện đóng băng trong đá.

So, he's not as handsome as he used to be,

Ötzi là xác ướp cổ nhất được phát hiện với làn da được bảo tồn.

but he's actually in great shape for a mummy

5300 năm là siêu cổ,

because he was discovered frozen in ice.

lâu hơn cả kim tự tháp Ai Cập,

Ötzi is the oldest mummy that's been discovered with preserved skin.

và da của Ötzi được che phủ bởi 61 hình xăm đen,

5,300 years is super old,

older than the Egyptian pyramids,

tất cả đường thẳng và dấu chữ thập trên nhiều bộ phận

and Ötzi's skin is covered in 61 black tattoos,

mà có lẽ ông đã từng cảm nhận sự đau đớn.

Vì vậy các nhà khoa học nghĩ là chúng có thể đã được dùng

để đánh dấu vị trí cho một kiểu trị liệu

all lines and crosses on parts of his body

như châm cứu.

where he might have experienced pain.

Vì vậy rõ ràng là nếu làn da lâu đời nhất chúng ta từng thấy

So scientists think that they might have been used

được che kín bởi hình xăm,

to mark sites for some kind of therapy,

like acupuncture.

thì xăm mình là một hoạt động rất cổ xưa rồi.

Nhưng tua nhanh tới ngày nay và hình xăm có ở khắp mọi nơi.

So clearly, if the oldest skin we've seen

Gần 1/4 người Mỹ có hình xăm,

is all tattooed up,

tattooing is a very ancient practice.

đó là một ngành công nghiệp triệu đô,

But fast-forward to today and tattoos are everywhere.

và dù bạn thích hay ghét chúng,

bài diễn thuyết này sẽ thay đổi cách nhìn của bạn.

Almost one in four Americans has a tattoo,

it's a multibillion-dollar industry,

Vậy tại sao hình xăm lại phổ biến vậy?

and whether you love tattoos or hate them,

Khác Ötzi, ngày nay đa số chúng ta dùng hình xăm như một cách thể hiện bản thân.

this talk will change the way you think about them.

So, why are tattoos so popular?

Cá nhân tôi yêu hình xăm vì tôi yêu nghệ thuật

Unlike Ötzi, most of us today use tattoos for some kind of self-expression.

và có gì đó rất tuyệt với tôi,

gần như lãng mạn, về cách hình xăm là một dạng của nghệ thuật

Personally, I love tattoos because I love art

không thể bị thương mại hoá.

and there is something so wonderful to me,

Phải không? Hình xăm của bạn sống chết cùng bạn.

almost romantic, about the way a tattoo as an art form

Nó không thể mua bán hay trao đổi,

vì vậy nó chỉ có giá trị với riêng bạn

cannot be commodified.

và tôi yêu điều đó.

Right? Your tattoo lives and dies with you.

Tôi có xu hướng bị hấp dẫn bởi những hình xăm đầy màu sắc

It can't be bought or sold or traded,

vì tôi đam mê sắc màu.

so its only value is really personal to you,

Tôi dạy cả một khóa học về chúng ở trường đại học.

and I love that.

Nhưng hình xăm đầu tiên của tôi là một hình xăm hoàn toàn màu đen

Now, I tend to gravitate towards really colorful tattoos

như của Ötzi.

because I'm obsessed with color.

Vâng, tôi đã làm điều sáo rỗng mà những người trẻ thỉnh thoảng hay làm

I teach a whole course on it at my university.

But my very first tattoo was an all-black tattoo

và xăm một ngôn ngữ mà tôi thậm chí không thể đọc được.

like Ötzi's.

(Cười)

Yep, I did that clichéd thing that young people do sometimes

Tốt thôi, nhưng lúc đó tôi 19 tuổi,

vừa mới trở về từ chuyến đi nước ngoài đầu tiên của mình,

and I got a tattoo in a language I can't even read.

tôi đã ở trên những ngọn núi ở Nhật

(Laughter)

OK, but I was 19 years old,

để thiền trong những tu viện Phật giáo,

I had just returned from my first trip overseas,

và đó thực sự là một trải nghiệm đầy ý nghĩa,

vì vậy tôi muốn kỷ niệm nó bằng một ký tự Nhật-Trung

I was in Japan in the mountains

là "núi".

meditating in Buddhist monasteries,

and it was a really meaningful experience to me,

Giờ, đây là điều làm tôi sững sờ.

so I wanted to commemorate it with this Japanese and Chinese character

Cái hình xăm 14 năm tuổi của tôi

và những hình xăm 5300 tuổi của Ötzi

for "mountain."

Now, here's what blows my mind.

được làm từ cùng một thứ:

My 14-year-old tattoo

muội than,

and Ötzi's 5,300-year-old tattoos

thứ bụi các-bon màu đen

còn sót lại trong lò sưởi khi bạn đốt thứ gì đó.

are made of the same exact stuff:

Và nếu bạn phóng thật to vào hình xăm của tôi hay của Ötzi,

soot,

that black powdery carbon dust

that gets left behind in the fireplace when you burn stuff.

bạn sẽ thấy là chúng đều trông như thế này.

Một hình xăm không gì hơn là một chùm các hạt sắc tố nhỏ,

And if you zoom way, way in on either my tattoo or Ötzi's tattoos,

là muội trong trường hợp này,

you'll find that they all look something like this.

bị mắc kẹt ở hạ bì,

một lớp mô ngay phía dưới bề mặt da.

A tattoo is nothing more than a bunch of tiny pigment particles,

Vậy là trong hơn 5000 năm,

soot in this case,

that get trapped in the dermis,

chúng ta đã có rất ít cải tiến trong kĩ thuật xăm mình,

which is the layer of tissue right underneath the surface of the skin.

trừ việc có nhiều màu hơn

So in over five thousand years,

và những phương pháp xăm hiệu quả hơn chút ít.

we've done very little to update tattoo technology,

Trong khi là một nghệ sĩ, tôi còn là một nhà khoa học,

apart from getting access to more colors

và tôi chỉ đạo một phòng thí nghiệm nghiên cứu công nghệ nano,

and slightly more efficient methods of installation.

là khoa học của cách xây dựng mọi thứ với những khối xây dựng siêu nhỏ,

While I'm an artist, I'm also a scientist,

nhỏ hơn hàng ngàn lần so với

and I direct a laboratory that researches nanotechnology,

chiều rộng của tóc người.

which is the science of building things with ultratiny building blocks,

Và tôi bắt đầu hỏi bản thân,

làm thế nào để công nghệ nano có thể phục vụ việc xăm mình?

thousands of times smaller even than the width of a human hair.

Nếu hình xăm chỉ là một loạt những hạt sắc tố nhỏ trong da,

And I began to ask myself,

chúng ta có thể đổi những hạt nhỏ đó bằng thứ gì đó thú vị hơn không?

how could nanotechnology serve tattooing?

If tattoos are just a bunch of particles in the skin,

Đây là ý tưởng vĩ đại của tôi:

Tôi tin rằng hình xăm có thể cho bạn siêu năng lực.

could we swap those particles out for ones that do something more interesting?

(Cười)

Tôi không có ý là chúng sẽ làm cho bạn bay

Here's my big idea:

nhưng tôi nghĩ chúng ta có thể có siêu năng lực

I believe that tattoos can give you superpowers.

theo nghĩa là hình xăm có thể cho chúng ta những khả năng mới

(Laughter)

Now, I don't mean they're going to make us fly,

mà chúng ta hiện giờ không có.

but I do think that we can have superpowers

Bằng cách nâng cấp những hạt nhỏ đó, chúng ta có thể bố trí hình xăm

in the sense that tattoos can give us new abilities

để không chỉ thay đổi bề mặt

that we don't currently possess.

mà cả chức năng của da.

By upgrading the particles, we can engineer tattooing

Để tôi cho bạn thấy.

so that it will change not only the appearance of our skin,

Đây là sơ đồ của một vi nang.

Nó là một hạt nhỏ rỗng ruột với lớp vỏ bảo vệ bên ngoài,

but also the function of our skin.

kích thước gần bằng một sắc tố của hình xăm,

Let me show you.

This is a diagram of a microcapsule.

và bạn có thể nhồi vào bên trong bất kì thứ gì bạn muốn.

It's a tiny hollow particle with a protective outer shell,

Vì vậy điều gì sẽ xảy ra nếu bạn đặt những vật liệu thú vị vào những hạt vi nang này

about the size of a tattoo pigment,

and you can fill the inside with practically whatever you want.

và làm mực xăm với chúng?

Chúng ta có thể khiến hình xăm làm được gì?

So what if we put interesting materials inside of these microcapsules

Chúng ta có thể giải quyết những vấn đề gì?

and made tattoo inks with them?

Chúng ta có thể vượt qua giới hạn nào của con người?

What sorts of things could we make a tattoo do?

Đây là một ý tưởng:

What problems could we solve?

Một trong những điểm yếu của con người

What human limitations could we overcome?

là chúng ta không thể thấy tia cực tím hay tia UV.

Well, here's one idea:

Đó là phần năng lượng cao của ánh sáng mặt trời

one of our weaknesses as humans

có thể gây ra cháy nắng và tăng nguy cơ ung thư da.

is that we can't see ultraviolet, or UV, light.

Nhiều động vật và côn trùng có thể thấy tia UV nhưng chúng ta thì không.

That's the high-energy part of sunlight

that causes sunburn and increases our risk of skin cancer.

Nếu ta có thể, ta sẽ có khả năng nhìn thấy kem chống nắng khi bôi lên da.

Many animals and insects can actually see UV light, but we can't.

Không may thay là đa số chúng ta không bôi kem chống nắng

và những người có bôi kem

If we could, we'd be able to see sunscreen when it was applied on our skin.

không thể thấy nó bị trôi đi ở chỗ nào vì nó vô hình.

Đó là lý do chính tại sao chúng ta phải điều trị hơn năm triệu ca ung thư

Unfortunately, most of us don't wear sunscreen,

and those of us who do

có thể ngăn ngừa được mỗi năm chỉ riêng tại Mỹ,

can't really tell when it wears off, because it's invisible.

làm tổn thất năm tỷ đô la từ nền kinh tế của chúng ta hàng năm.

It's the main reason we treat over five million cases

Vậy làm thế nào để chúng ta vượt qua điểm yếu này với một hình xăm?

of preventable skin cancer every year in the US alone,

costing our economy over five billion dollars annually.

Nếu vấn đề là chúng ta không thể nhìn thấy tia cực tím,

So how could we overcome this human weakness with a tattoo?

có lẽ chúng ta có thể tạo ra một hình xăm để phát hiện chúng.

Vì vậy tôi nghĩ tại sao chúng ta không lấy một vài vi nang,

Well, if the problem is that we can't see UV rays,

nhồi chúng với thuốc nhuộm đổi màu nhạy cảm với tia UV,

maybe we can make a tattoo detect them for us.

và tạo ra mực xăm từ đó?

So I thought, why don't we take some microcapsules,

Bây giờ, một trong những vấn đề của việc trở thành một kỹ thuật viên xăm mình

load it up with a UV-sensitive, color-changing dye,

là tìm đối tượng tự nguyện thử nghiệm.

and make a tattoo ink out of that?

(Cười)

Và khi đến lúc phải thử nghiệm mực xăm này,

Now, one of the troubles of being a tattoo technologist

tôi nghĩ tốt nhất là không hành hạ những nghiên cứu sinh tội nghiệp của mình.

is finding willing test subjects.

(Laughter)

Vậy nên tôi quyết định xăm một vài chấm nhỏ trên tay mình.

And when it came time to test this tattoo ink,

I thought it best not to torture my poor graduate students.

Và nó thực sự đã hoạt động. Hãy xem này!

So I decided to tattoo a couple of spots on my own arm instead.

Tôi gọi những hình xăm này là tàn nhang mặt trời

bởi vì chúng được cung cấp năng lượng từ mặt trời.

And It actually worked. Check it out!

Và bây giờ, chúng vô hình,

nhưng ngay khi tôi phơi chúng dưới tia cực tím, hoạt động như mặt trời--

I call these tattoos solar freckles

đây, những đốm xanh dương.

because they're powered by sunshine.

And right now, they're invisible,

Tôi không bôi kem chống nắng trong đoạn phim này,

but as soon as I expose them to a UV light, acting as the Sun --

nhưng nếu tôi bôi thì những đốm xanh sẽ không xuất hiện,

there they are, blue spots.

và khi kem chống nắng của tôi phai đi sau đó,

Now, I'm not wearing sunscreen in this video,

tàn nhang mặt trời sẽ lại xuất hiện dưới tia UV

but if I was, those blue spots would not appear,

và tôi sẽ biết lúc nào cần bôi thêm kem chống nắng.

and then when my sunscreen wore off later,

Vì vậy những hình xăm này hoạt động như một báo hiệu tức thì cho mắt thường

the solar freckles would reappear in UV light

về sự tiếp xúc của da với tia UV.

and I would know that it was time to reapply sunscreen.

Và tất nhiên,

So these tattoos act as a real-time, naked-eye indicator

tôi nghĩ là có rất nhiều những thứ thú vị và nghệ thuật bạn có thể làm

of your skin's UV exposure.

với một hình xăm đổi màu như vậy,

And of course,

I think there are lots of really cool, artistic things you could do

nhưng tôi mong là nó cũng sẽ giúp chúng ta giải quyết một vấn đề lớn

trong việc bảo vệ da.

with a color-changing tattoo like this,

(Vỗ tay)

but I hope that it will also help us solve a big problem

in skin protection.

(Applause)

Để tôi cho bạn một ví dụ nữa.

Nhiệt độ cơ thể người bình thường khoảng 36 đến 37 độ C,

và nếu bạn nằm ngoài phạm vi đó,

Let me give you another example.

bạn cần phải được chăm sóc y tế ngay lập tức.

Normal human body temperature is about 97 to 99 degrees Fahrenheit,

Bây giờ, vấn đề là con người không thể tự phát hiện nhiệt độ cơ thể của mình

and if you fall outside of that range,

nếu không có nhiệt kế.

you need to seek medical attention right away.

Chắc rồi, bạn có thể thử mẹo đặt tay lên trán,

nhưng không có bất kì bằng chứng khoa học nào ủng hộ điều đó.

Now, the problem is that humans can't detect our own body temperature

(Cười)

without a thermometer.

Vậy chuyện gì sẽ xảy ra nếu chúng ta tạo ra hình xăm nhiệt

Sure, you could try the old hand-on-the-forehead trick,

có thể xem bất kì lúc nào?

but there's zero scientific evidence to back that up.

Bạn có nhớ cách những tàn nhang mặt trời sử dụng thuốc nhuộm nhạy cảm với tia UV

(Laughter)

So what if we could create a tattooable thermometer

bên trong những vi nang của mực xăm không?

that you could access anytime?

Bạn cũng có thể đặt thuốc nhuộm nhạy cảm với nhiệt

Well, remember how the solar freckles used a UV-sensitive dye

vào trong những vi nang

và bạn có thể tạo ra những mực xăm

inside of the microcapsules of the tattoo ink?

có thể đổi màu ở những nhiệt độ khác nhau.

Well, you could also put heat-sensitive dyes

Ví dụ nhiệt độ là 35, 36 và 37 độ C,

inside of microcapsules

and you could make different tattoo inks

nếu bạn đặt các mực xăm cạnh nhau,

that change color at different temperatures.

Suppose it was 96, 98, and a hundred degrees Fahrenheit.

bây giờ bạn có một thang đo nhiệt độ

được điều chỉnh cho cơ thể người.

Trong đoạn phim này, bạn có thể thấy những mảng hình xăm khác nhau

If you place those inks side by side,

now you have a temperature scale

biến mất theo tuần tự

tuned to the human body.

trên mảng da heo chúng tôi thử nghiệm

In this video, you can see the different patches of tattoos

khi được làm nóng lên.

Vì vậy nếu bạn đặt một hình xăm như vậy

ở một nơi không bị ảnh hưởng bởi biến đổi nhiệt độ bên ngoài

disappearing sequentially

as the pigskin we tested them on

is heated up.

có thể là trong miệng, có thể là ở phía sau môi?

So if you were to place a tattoo like this

in a location that was stable to external temperature fluctuations --

Bạn sẽ có thể đọc được nhiệt độ cơ thể của mình mọi lúc

bằng cách nhìn vào hình xăm ở trong gương.

maybe inside of the mouth, perhaps on the back of the lip? --

Tuyệt quá đúng không?

then you'd be able to read your body temperature anytime

(Vỗ tay)

Xin cảm ơn.

(Vỗ tay)

by just glancing at your tattoo in the mirror.

Amazing, right?

Một hạn chế khác của con người

(Applause)

là da của chúng ta không dẫn điện,

Thank you.

(Applause)

và đó có thể là một điều tốt, nhưng không hẳn vậy --

Another limitation that we have as humans

(Cười)

nếu bạn có một mảng cấy y sinh điện tử,

is that our skin doesn't conduct electricity,

and that can be a good thing, but not necessarily --

như máy tạo nhịp tim chẳng hạn.

Hiện tại, nếu bạn cần một cái máy tạo nhịp tim,

(Laughter)

if you have an electronic biomedical implant,

bạn cần phải phẫu thuật mỗi 5-10 năm để thay pin khi nó tắt.

like a pacemaker for example.

Và chẳng phải sẽ thật tốt nếu thay vào đó

Right now, if you have a pacemaker,

chúng ta có thể sạc lại pin thông qua một mảng da dẫn điện sao?

you need surgery every five or 10 years to replace the battery when it dies.

Nếu bạn thử xử lý vấn đề đó bằng một hình xăm,

And wouldn't it be nice if, instead,

we could simply recharge the battery through a patch of conducting skin?

bước đầu tiên sẽ là tạo ra một hình xăm dẫn điện.

Vì vậy chúng tôi đang làm mực xăm dẫn điện ở phòng thí nghiệm của tôi.

Well, if you were to try to tackle that problem with a tattoo,

Và hiện tại, chúng tôi có thể tăng khả năng dẫn điện của da lên 300 lần

the first step would be to make a tattoo that conducts electricity.

So we've been working on a conducting tattoo ink in my lab.

với mực xăm dẫn điện.

And right now, we're able to increase the conductivity of skin over 300-fold

Giờ, chúng tôi còn một quãng đường dài trước khi đạt tới độ dẫn điện

như dây đồng,

nhưng chúng tôi đang tiến bộ và tôi rất phấn khích về điều này

with our conducting tattoo ink.

Now, we have a long way to go before we reach the conductivity

bởi vì tôi nghĩ là nó có thể mở ra một thế giới đầy tiềm năng

of something like a copper wire,

cho hình xăm.

but we're making progress and I'm really excited about this

Tôi hình dung một tương lai nơi những hình xăm cho phép chúng ta--

because I think that it could open up a whole new world of possibility

những hình xăm dây dẫn và điện tử cho phép chúng ta

for tattoos.

hợp nhất công nghệ với cơ thể của mình

I envision a future where tattoos enable us --

để cảm thấy như chúng là phần bổ sung của chính mình

tattooable wires and tattooable electronics enable us

thay vì những thiết bị ngoại bộ.

to merge our technologies with our bodies

Vậy đây là một vài ví dụ về những khả năng mới mà chúng ta có thể đạt được

so that they feel more like extensions of ourselves

bằng cách sử dụng công nghệ nano để nâng cấp hình xăm của mình,

rather than external devices.

So these are a few examples of the new abilities that we can gain

nhưng đây thực sự chỉ là khởi đầu.

Tôi tin là không có giới hạn nào cho những gì ta có thể làm với hình xăm công nghệ.

by using nanotechnology to upgrade our tattoos,

Trong tương lai, hình xăm sẽ không chỉ đẹp,

but this really is only the beginning.

I believe the sky is the limit for what we can do with high-tech tattoos.

chúng sẽ còn thiết thực nữa.

Xin cảm ơn.

(Vỗ tay)

In the future, tattoos will not only be beautiful,

they'll be functional too.

Thank you.

(Applause)