Paola Antonelli: Treating design as art

40,883 views ・ 2008-01-22

TED


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

Translator: Linh Pham Reviewer: Dung Pham
00:12
Those of us who believe in heaven have some sort of idea of what heaven would be.
0
12160
4000
Những ai tin vào sự tồn tại của thiên đường đều có những hình dung về nó.
00:16
And in my idea, heaven is satisfied curiosity.
1
16160
3000
Với tôi, thiên đường chính là khi sự tò mò được thỏa mãn
00:19
I think of heaven as a really comfortable cloud
2
19160
3000
Thiên đường trong tôi là những đám mây êm đềm
00:22
where I can just lie down with my belly down,
3
22160
2000
mà ở đó tôi được thoải mái nằm dài
00:24
like I was watching TV when I was a child, and my elbows up.
4
24160
4000
còn khuỷu tay tôi chống cằm, như lúc xem TV hồi bé.
00:28
And I can basically look everywhere I want,
5
28160
2000
Tôi có thể ngắm nhìn mọi nơi,
00:31
see every movie I've always wanted to see.
6
31160
2000
xem những bộ phim tôi muốn.
00:33
And in the same kind of trance that you can feel sometimes
7
33160
4000
Một lúc nào đó bạn nhận ra
00:37
in the subway in New York when you're reading,
8
37160
1000
nơi tàu điện New York, khi đang đọc sách
00:38
there's something really soothing and easy.
9
38160
2000
có một cảm giác thật nhẹ nhàng và dễ chịu.
00:40
Well, the funny thing is that I already have that kind of life, in a way,
10
40160
4000
Thật ra tôi đã có một cuộc sống như vậy.
00:44
because I discovered ...
11
44160
3000
vì tôi phát hiện...
00:47
it took me a while to understand it,
12
47160
1000
Cũng mất một thời gian
00:48
but when I discovered around 24 years of age that I was much more comfortable
13
48160
5000
đến khi tôi phát hiện ra điều đó năm 24 tuổi, rằng tôi thoải mái hơn
00:53
with objects than with people, I finally decided to really embrace this passion.
14
53160
6000
với đồ vật hơn với con người, tôi đã quyết định theo đuổi đam mê này.
00:59
And I basically live my life in sort of a trance,
15
59160
2000
Cuôc sống của tôi từ đó như trong mơ,
01:01
and I look around and everything I see is just the beginning of a long story.
16
61160
5000
Và mọi thứ chỉ là bắt đầu của một câu chuyện dài.
01:06
Just to give you an example:
17
66160
2000
Tôi sẽ cho bạn một ví dụ:
01:08
this is the exhibition, Humble Masterpieces, as it was at MoMA in 2004.
18
68160
5000
đây là buổi triển lãm Humble Masterpieces, ở MoMA vào năm 2004.
01:13
We were in Queens,
19
73160
1000
Chúng tôi đang ở quận Queens,
01:14
we were building the big, big, big, big building in Midtown,
20
74160
3000
chúng tôi xây một tòa nhà thật lớn ở Midtown,
01:17
so we were in the small, small, small boondocks.
21
77160
2000
nên chúng tôi đến một vùng thật xa xôi hẻo lánh.
01:19
That was one of the funnest moments of my career.
22
79160
4000
Một trong những khoảnh khắc thú vị nhất trong sự nghiệp của tôi.
01:23
But it's not only that.
23
83160
1000
Không những thế,
01:24
The typeface -- the typeface is Helvetica;
24
84160
2000
Phông chữ này-- Phông chữ Helvetica,
01:26
it's its 50th anniversary this year.
25
86160
3000
nó sẽ kỉ niệm 50 năm tuổi vào năm nay.
01:29
And so I start thinking -- Max Miedinger and all those Swiss designers together,
26
89160
4000
Nên tôi nghĩ -- Max Miedinger và những nhà thiết kế Thụy Sĩ
01:33
trying to outdo Akzidenz-Grotesk, and come up with a new sans-serif typeface --
27
93160
5000
đã vượt qua Akzindenz Grotesk, để tạo ra một kiểu chữ san-serif mới --
01:38
and the movie starts playing in my head already.
28
98160
3000
và khi ấy tôi đã dần dần mường tượng ra..
01:41
And of course, you can imagine, with Humble Masterpieces
29
101160
3000
Và tất nhiên, với Humble Masterpieces
01:44
it was the same thing multiplied by a hundred.
30
104160
3000
mọi thứ sẽ được nhân lên 100 lần.
01:47
And I do hope, by the way, that the real goal of the exhibition
31
107160
3000
Và tôi hy vọng rằng, mục tiêu thực sự của buổi triển lãm
01:50
is going to have the same effect on you.
32
110160
2000
cũng có ảnh hưởng tương tự với bạn
01:52
The exhibition was meant to be a way to have children think of doing ...
33
112160
6000
Buổi triển lãm này nhằm thay đổi cách trẻ em...
01:58
you know when they do homeworks at home?
34
118160
2000
chẳng hạn, khi làm bài tập về nhà?
02:00
Instead of having a tray with two peas, I was hoping that they would go
35
120160
3000
Thay vì 2 hạt đậu trên cái khay, tôi hy vọng chúng sẽ
02:03
into the kitchen cabinet or the mother's handbag
36
123160
3000
lục lọi trong bếp hoặc trong giỏ xách của mẹ
02:06
and do their museum-quality design collection on a tray.
37
126160
4000
và sáng tạo nên một tuyệt tác ngay trên chiếc khay đó.
02:10
So, everybody's always suggesting new humble masterpieces,
38
130160
4000
Mọi người luôn có ý tưởng về Humble Masterpieces
02:14
and at MoMA we put out some books
39
134160
1000
và ở MoMA chúng tôi đặt vài cuốn sách
02:15
just for people to suggest their own humble masterpieces.
40
135160
4000
để mọi người gợi ý về Humble Masterpiece của họ.
02:19
And when you do that, usually you get 80 percent porn and 20 percent real suggestions,
41
139160
5000
Mặc dù thường 80% là khiêu dâm, chỉ 20% gợi ý thực sự,
02:24
and instead it was all -- almost -- all good suggestions.
42
144160
5000
nhưng tất cả-- hầu hết-- đều là những gợi ý tốt.
02:29
And a lot of nationalism came in.
43
149160
2000
Rất đặc trưng cho mỗi nước.
02:31
For instance, I didn't know that the Spaniards invented the mop,
44
151160
4000
Ví dụ, tôi không biết rằng người Tây Ban Nha chế ra chổi lau nhà
Mà họ rất tự hào
02:35
but they were very proud
45
155160
1000
02:36
so every Spaniard said "la frego." And Italians did the pizza.
46
156160
3000
nên người dân ở đó đều nói về "la frego". Người Ý nói về pizza.
02:39
And I wanted to show you, also, the suggestions from Kentucky are pretty good --
47
159160
4000
Gợi ý của người Thổ Nhĩ Kì cũng rất hay --
02:43
they had moonshine, laundry detergents and liquid nails.
48
163160
3000
họ có ánh trăng, nước tẩy quần áo và sơn móng tay.
02:46
And I keep it going, and I just got,
49
166160
1000
Và tiếp đến
02:47
(Laughter)
50
167160
1000
02:48
also, this suggestion from Milan:
51
168160
3000
(Tiếng cười)
Một ý tưởng từ Milan:
02:51
it's our traffic divider, which we call "panettone," and it's painted;
52
171160
5000
Phương tiện phân làn giao thông gọi là "panettone", và nó được tô màu thế này
02:56
it's these beautiful concrete things that you use around Milan
53
176160
4000
Đây là đồ bê tông tuyệt đẹp sử dụng khắp Milan
03:00
to define all the lanes of traffic.
54
180160
2000
để xác định làn đường.
03:02
So, think of your own,
55
182160
1000
03:03
send them on if you want to -- they're always welcome.
56
183160
3000
Hãy nghĩ ra một món
và gửi đến đây nhé -- chúng tôi luôn chào đón ý tưởng mới.
03:06
But an exhibition like that made me understand even more
57
186160
5000
Một buổi triển lãm như vậy, giúp tôi hiểu nhiều hơn
03:11
what I've been thinking of for 13 years ever since I got to MoMA.
58
191160
4000
về mọi chuyện trong 13 năm từ khi tôi đến MoMA.
03:15
I'm Italian. In Italy, design is normal.
59
195160
3000
Tôi là người Ý. Ở đây, thiết kế là chuyện thường.
03:18
Different parts of the world have a knack for different things.
60
198160
4000
Những nơi khác nhau sẽ nổi trội trong những lĩnh vực khác nhau
03:22
I was just recently in Argentina and in Uruguay,
61
202160
4000
Ở Argentina và Uruguay,
03:26
and the default way of building homes in the country is a beautiful modernism
62
206160
6000
cách xây nhà mang âm hưởng hiện đại tuyệt vời
03:32
that you don't see elsewhere, but the contemporary art was terrible.
63
212160
4000
không thể tìm thấy ở nơi khác, dù nghệ thuật đương thời khá tệ.
03:36
In Italy, in Milan especially,
64
216160
2000
Ở Ý, đặc biệt tại Milan,
03:38
contemporary art really doesn't have that much of a place.
65
218160
4000
nghệ thuật đương thời thực ra không nhiều
03:42
But design -- oh, my God.
66
222160
1000
Nhưng thiết kế thì -- ôi Chúa ơi.
03:43
What you find at the store at the corner, without going to any kind of fancy store,
67
223160
5000
Bạn chỉ cần đến một cửa hàng ở góc phố, không cần những nơi sang trọng
03:48
is the kind of refined design that makes everybody think that
68
228160
2000
là thấy được kiểu thiết kế khiến tất cả mọi người thán phục
03:50
we are all so sophisticated.
69
230160
2000
về sự tinh tế của chúng tôi.
03:52
It's just what you find at the store.
70
232160
2000
Chỉ là cửa hàng nhỏ thôi nhé.
03:54
And New York has another kind of knack for contemporary art.
71
234160
5000
Trong khi đó nghệ thuật đương thời của New York theo một xu hướng khác.
03:59
I'm always amazed -- three-year-olds know who Richard Serra is
72
239160
5000
Làm tôi kinh ngạc -- những đứa trẻ 3 tuổi lại biết đến Richard Serra
04:04
and take you to the galleries.
73
244160
2000
và đưa bạn đến phòng tranh.
04:06
But design, for some reason, is still misunderstood for decoration.
74
246160
4000
Nhưng thiết kế, vì lí do nào đó, vẫn bị hiểu nhầm là trang trí.
04:10
It's really interesting:
75
250160
2000
Khá là thú vị:
04:12
what many people think when I say the word "design" is they think of
76
252160
4000
Khi tôi nói đến "thiết kế", mọi người sẽ nghĩ đến
04:16
this kind of overdesigned -- in this case, it's overdesigned on purpose, but --
77
256160
5000
thứ được thiết kế phóng đại -- trong trường hợp này, có mục đích, nhưng --
04:21
decoration, interior decoration.
78
261160
2000
trang trí, trang trí nội thất.
04:23
They think of somebody choosing fabrics.
79
263160
2000
Họ nghĩ đến những người chọn chất liệu.
04:25
Design can be that, of course, but it can also be this.
80
265160
4000
Thiết kế có thể là vậy, tất nhiên, nhưng nó có thể là thứ khác.
04:29
It can be a school of design in Jerusalem that tries to find a better way
81
269160
5000
Là một trường thiết kế ở Jerusalem đang tìm cách
04:34
to design gas masks for people,
82
274160
1000
để thiết kế mặt nạ khí gas,
04:35
because, as you know, Israel deploys one gas mask per person including babies.
83
275160
5000
vì, các bạn biết đấy, Israel yêu cầu tất cả phải dùng mặt nạ khí gas kể cả trẻ sơ sinh.
04:41
So, what these designers do is they find a way to lower the neckline,
84
281160
5000
Nên các nhà thiết kế hạ thấp đường viền cổ,
04:46
so that instead of being completely strangled, a teenager can also sip a Coke.
85
286160
6000
để giảm cảm giác nghẹt thở, và thuận tiện để uống Coca.
04:52
They tried to make a toddler's gas mask in such a way that the toddler
86
292160
6000
Họ chế ra kiểu mặt nạ cho trẻ nhỏ
sao cho bố mẹ dễ dàng bồng bế vì sự tiếp xúc cơ thể rất quan trọng.
04:58
can be held by the parent because proximity of the body is so important.
87
298160
4000
05:03
And then they make a little tent for the baby.
88
303160
1000
Họ còn thiết kế một dạng lều nhỏ cho trẻ sơ sinh.
05:04
However cruel, however ruthless you can think this is it's a great design,
89
304160
6000
Ngay cả khi bạn nghĩ điều này thật nhẫn tâm, những thiết kế đó đều rất tuyệt vời,
05:10
and it is miles away from the fancy furniture,
90
310160
4000
hơn hẳn những thiết kế nội thất sang trọng,
05:14
but still, it's part of my same field of passion.
91
314160
3000
Và vẫn thuộc lĩnh vực mà tôi đam mê.
05:17
What I've been doing at MoMA since the beginning is to try to
92
317160
5000
Từ khi bắt đầu làm việc tại MoMA, tôi luôn
05:22
harness the power of MoMA
93
322160
2000
củng cố sức mạnh của nó
05:24
because it's great to work there. You really have power
94
324160
3000
bởi vì thật tuyệt vời khi được làm việc ở đây. Bạn thực sự có sức mạnh
05:27
in that people usually tend to know about your exhibition or see the exhibitions,
95
327160
5000
thu hút mọi người biết đến hoặc đến xem buổi triển lãm của bạn.
05:32
and that is power because in a design museum I wouldn't have as many visitors.
96
332160
5000
Sức mạnh mà tôi không thể có nếu làm trong một viện bảo tàng thiết kế.
05:37
I'm very well aware that 80 percent of my public is there to see Picasso and Matisse,
97
337160
5000
80% công chúng đến để xem Picasso và Matisse,
05:42
and then they stumble upon my show and I keep them there.
98
342160
3000
rồi họ ghé qua buổi triển lãm của tôi và tôi đã thu hút được họ.
05:45
But what I've been trying to do is something that the curators at MoMA
99
345160
3000
Những người quản lí ở MoMA
05:48
in my department have been doing ever since the museum was founded in 1929,
100
348160
4000
những người đã làm ở đây từ khi bảo tàng được thành lập vào năm 1929,
05:52
which is to try and see what's going on in the world
101
352160
3000
đang nỗ lực nhìn vào những thay đổi của thế giới
05:55
and try to use that authority in order to make things better.
102
355160
4000
và sử dụng quyền hạn của mình để biến mọi thứ tốt đẹp hơn.
05:59
There have been many episodes,
103
359160
3000
Trải qua rất nhiều thay đổi,
06:02
and actually Eames Demetrius may be here in the audience,
104
362160
2000
và Eames Demtrius có thể đang ở đây,
06:04
but in two instances, his great-grandfather, grandfather --
105
364160
5000
nhưng trong hai ví dụ sau, cụ, ông của anh ấy --
06:09
I'm always a little perplexed about the relation, exactly --
106
369160
4000
tôi luôn thấy lẫn lộn về các mối quan hệ --
06:14
Charles Eames the first time and then Charles and Ray Eames the second time
107
374160
4000
Charles Eames và sau đó là Charles và Ray Eames
06:18
were involved in two competitions:
108
378160
2000
đã tham gia hai cuộc thi:
06:20
one in 1940, it was about organic furniture, and the second one in 1948
109
380160
5000
một vào năm 1940 về đồ nội thất hữu cơ, và một vào năm 1948
06:25
was low-cost furniture for the GIs coming back from the war
110
385160
4000
về đồ nội thất giá rẻ cho quân sĩ sau chiến tranh
06:29
that then sparked a whole line of furniture.
111
389160
3000
những thứ sau đó phát triển thành một dòng nội thất.
06:32
And then there was good design for very low price.
112
392160
4000
Đã có nhiều thiết kế đẹp mà giá lại rẻ
06:37
There were a lot of programs in architecture and design that were about
113
397160
4000
Đã có rất nhiều dự án kiến trúc và thiết kế nhằm
06:41
pointing people in the direction of a better design for a better life.
114
401160
4000
tạo ra những thiết kế tốt hơn phục vụ cuộc sống tốt hơn.
Tôi đã thực hiện một buổi triển lãm vào năm '95 mang tên
06:47
So, I started out in '95 with this exhibition that was called
115
407160
2000
06:50
Mutant Materials in Contemporary Design.
116
410160
2000
Đột phá về chất liệu trong Thiết kế đương đại.
06:52
It was about a new phase, in my opinion, in the world of design
117
412160
4000
Nó là một bước cải cách trong thế giới thiết kế
06:56
in that materials could be customized by the designers themselves.
118
416160
4000
Khi mà nhà thiết kế có thể tự chỉnh sửa vật liệu.
07:00
And that put me in touch with such diverse design examples as the aerogels
119
420160
8000
Ý tưởng này đưa tôi đến với rất nhiều thiết kế mới lạ như aerogels
07:08
from the Lawrence Livermore Lab in California;
120
428160
2000
từ phòng thí nghiệm Lawrence Livermore ở California;
07:10
at that time, they were beginning to be brought into the civilian market.
121
430160
5000
ở thời điểm đó, aerogels mới bắt đầu được đưa vào thị trường.
07:16
And at the same time, the gorgeous work of Takeshi Ishiguro, who did these
122
436160
2000
Cùng lúc đó, tuyệt tác của Takeshi Ishiguro ra đời.
07:19
beautiful salt-and-pepper containers that are made of rice dough.
123
439160
4000
Những chiếc hộp đựng muối và tiêu bằng bột gạo nhão.
07:23
So you see, the range is really quite diverse.
124
443160
4000
Như các bạn thấy đấy, rất đa dạng.
07:28
And then, for instance, this other exhibition
125
448160
2000
Một ví dụ tiếp theo, trong một buổi triển lãm khác
07:30
that was entitled Workspheres in 2001,
126
450160
3000
mang tên Workspheres vào năm 2001,
07:34
where I asked different designers to come up with ideas for
127
454160
4000
tôi yêu cầu nhà thiết kế đưa ra ý tưởng
07:38
the new type of work styles that were happening in the world at that time.
128
458160
5000
về một mô hình làm việc mới đang diễn ra trên thế giới.
07:43
And you see IDEO there.
129
463160
2000
Và IDEO
07:45
It was beautiful -- it was called Personal Skies.
130
465160
2000
Rất đẹp -- Nơi đây được gọi là Personal Skies.
07:48
The idea was that if you had a cubicle, you could project a sky on top
131
468160
4000
Ý tưởng là, với một khu làm việc chia thành nhiều gian, bạn có thể tận dụng khoảng trời ở trên
07:52
of your head and have your own "Cielo in Una Stanza" -- a sky in a room --
132
472160
3000
và bạn đã có riêng một "Cielo in Una Stanza" -- khoảng trời trong phòng --
07:56
it's a very famous Italian song.
133
476160
2000
Một bài hát nổi tiếng của Ý.
07:58
And other examples: this was Marti Guixe about working on the go,
134
478160
3000
Một ví dụ khác: thiết kế của Marti Guixe: mô hình làm việc lưu động
08:02
and Hella Jongerius, my favorite, about how to work at home.
135
482160
3000
và thiết kế ưa thích của tôi, Hella Jongerius: mô hình làm việc tại nhà.
08:05
And this lets me introduce a very important idea about design:
136
485160
4000
Từ đây tôi có thể đưa ra một ý tưởng quan trọng về thiết kế:
08:10
designers are the biggest synthesizers in the world.
137
490160
3000
Nhà thiết kế là những tổng hợp viên vĩ đại nhất thế giới.
08:13
What they do best is make a synthesis of human needs,
138
493160
4000
Họ giỏi nhất là việc tổng hợp nhu cầu của con người,
08:18
current conditions in economy, in materials, in sustainability issues,
139
498160
4000
điều kiện kinh tế, vật liệu, những vấn đề về sự bền vững,
08:22
and then what they do at the end -- if they are good --
140
502160
4000
và điều họ làm sau cùng-- nếu họ giỏi --
08:26
is much more than the sum of its parts.
141
506160
2000
còn hơn tất cả các phần kia gộp lại.
08:28
Hella Jongerius is a person that is able to make a synthesis
142
508160
3000
Hella Jongerius là một người có khả năng tổng hợp
08:31
that is really quite amazing
143
511160
2000
rất tuyệt vời
08:34
and also quite hilarious.
144
514160
1000
và cũng rất hài hước.
08:35
The idea behind her work was that
145
515160
3000
Ý tưởng của tác phẩm là
08:38
at that time, everybody was saying you have to really divide your life.
146
518160
4000
một lúc nào đó, mọi người nói bạn rất cần phải phân thân đấy.
08:42
Instead, she said, "No, no. Work and leisure can be together."
147
522160
3000
Và cô ấy đáp: "Không, không. Công việc có thể đi cùng với giải trí"
08:45
Yeah, that's particularly gorgeous -- it's the TV dinner of 2001.
148
525160
4000
Và TV dinner ra đời- một phát minh của năm 2001.
08:49
There have been many other exhibitions in the meantime,
149
529160
3000
Nhiều buổi triển lãm khác cũng diễn ra cùng thời điểm đó
08:53
but I don't want to focus on my shows.
150
533160
1000
nhưng tôi không muốn nói ở đây.
08:54
I would like, instead, to talk about how great some designers are.
151
534160
4000
Thay vào đó, tôi muốn nói về tầm vĩ đại của một số nhà thiết kế.
08:58
I've always had a hard time with the word "maverick."
152
538160
2000
"Maverick" là một từ khó hiểu với tôi.
09:00
I came to the United States 13 years ago, and to this day
153
540160
2000
Tôi tới Mỹ 13 năm trước và cho đến nay
09:02
I have to ask, "What does that mean?"
154
542160
3000
tôi luôn phải hỏi: "Nó nghĩa là gì?"
09:05
So, this morning I went to see on the dictionary and it said that
155
545160
3000
Sáng nay tôi tra từ điển và nó nghĩa là
09:08
there was this gentleman that was not branding its cattle.
156
548160
3000
có một anh chàng muốn che giấu sự thô lỗ.
09:11
Therefore, he was not following everybody's lead,
157
551160
3000
Vậy nên, anh ta không đi theo mọi người,
09:14
and therefore, he was a maverick.
158
554160
1000
09:15
So, designers do need to be mavericks,
159
555160
4000
vậy nên, anh ta là một "maverick"
Thực ra nhà thiết kế rất cần phải "maverick"
09:19
because the best way to design a successful object --
160
559160
3000
vì cách tốt nhất để thiết kế thành công một món đồ --
09:22
and also an object that we were missing before --
161
562160
4000
một món đồ mà chúng ta đang chưa từng có --
09:26
is to pretend that either it never existed
162
566160
3000
đó là xem như nó chưa từng tồn tại
09:29
or that people will be able to have a new behavior with it.
163
569160
4000
hoặc như con người sẽ có thái độ khác với nó.
09:33
So, Safe is the last exhibition that I did at MoMA
164
573160
4000
Safe là buổi triển lãm cuối cùng của tôi ở MoMA
09:37
and it ended at the beginning of last year.
165
577160
2000
diễn ra đầu năm ngoái.
09:40
It was about design that deals with safety and deals with protection.
166
580160
3000
Chủ đề là những thiết kế đảm bảo sự an toàn.
09:43
It's a long story because it started before 2001 and it was called Emergency.
167
583160
5000
Thực ra ý tưởng thực hiện đã có từ trước năm 2001, tên là Emergency.
09:48
And then when 9/11 happened, I had a shock and I canceled the exhibition
168
588160
6000
Rồi vụ 11/9 xảy ra, tôi quá kinh hoàng nên đã hủy buổi triển lãm.
09:54
until, slowly but surely, it came back --
169
594160
2000
rồi ý tưởng đó từ từ trở lại --
09:57
as a half-full glass instead of half-empty --
170
597160
3000
chậm rãi và đầy hứa hẹn
10:00
and it was about protection and safety.
171
600160
1000
và đó chính là sự bảo hộ.
10:02
But it ranged from such items as a complete de-mining equipment to
172
602160
7000
Từ các thiết bị khai khoáng
10:09
these kind of water-sterilizing straws,
173
609160
4000
đến những ống hút tiệt trùng nước,
10:13
so it was really wide-ranging.
174
613160
1000
Thật sự rất đa dạng.
10:14
It also had ... you know, Cameron and I worked a little bit together,
175
614160
3000
Nó cũng có... Cameron và tôi từng làm việc với nhau,
10:18
and some of the entries that you see in his website were actually in the exhibition.
176
618160
4000
nên vài thiết kế trên trang web của anh ấy cũng được triển lãm.
10:22
But what is interesting is that we don't need to talk about design and art anymore;
177
622160
6000
Nhưng chúng ta không cần nói đến thiết kế và nghệ thuật nữa;
10:29
design uses whatever tools it has at its disposal in order to make a point.
178
629160
4000
thiết kế tận dụng mọi công cụ của nó để tạo nên nét độc đáo.
10:33
It's a sense of economy and a sense, also, of humor.
179
633160
3000
Vừa kinh tế vừa hài hước.
10:36
This is a beautiful project by Ralph Borland, who's South African.
180
636160
4000
Đây là một dự án tuyệt vời của Ralph Borland, người Nam Phi.
10:40
It's a suit for civil disobedience.
181
640160
2000
Một bộ trang phục cho các vụ bạo loạn.
10:42
The idea is that when you have a riot or a protest
182
642160
3000
Ý tưởng là, khi bạn đang kẹt trong một vụ bạo loạn hay cuộc biểu tình
10:45
and the police comes towards you, you're wearing this thing --
183
645160
3000
và cảnh sát tiến đến, khi bạn mặc thứ này --
10:48
it's like a big heart and it has a loudspeaker over your heart
184
648160
3000
như một trái tim lớn, có một đầu loa ở tim bạn
10:52
so your heartbeat is amplified --
185
652160
1000
để khuếch đại nhịp tim của bạn
10:53
and the police is reminded;
186
653160
1000
cảnh báo cảnh sát;
10:55
it's like having a flower in front of the rifle.
187
655160
3000
Như một tín hiệu cầu hòa.
10:58
And also, you can imagine, a whole group of people with the same suit
188
658160
5000
Và bạn có thể tưởng tượng, khi cả một nhóm người cùng mặc nó
11:03
will have this mounting collective heartbeat that will be scary to the police.
189
663160
4000
nhịp đập liên tục khiến cảnh sát phải e ngại.
11:07
So, designers sometimes don't do things that are immediately
190
667160
3000
Như vậy, nhà thiết kế đôi khi không tạo ra những sản phẩm hoạt động ngay
11:10
functional, but they're functional to our understanding of issues.
191
670160
3000
chúng chỉ hoạt động khi ta hiểu được vấn đề.
11:14
Tony Dunne and Fiona Raby
192
674160
2000
Tony Dunne và Fiona Raby
11:16
did this series of objects that are about our anguish and our paranoia,
193
676160
6000
tạo ra các vật dụng thể hiện nỗi khổ và chứng hoang tưởng của con người.
11:22
like this hideaway furniture that's made in the same wood as your floor
194
682160
4000
như món đồ gỗ ngụy trang được làm từ cùng loại gỗ với sàn nhà bạn
11:26
so it disappears completely and you can hide away;
195
686160
2000
nên nó biến mất hoàn toàn và bạn có thể giấu đi;
11:28
or even better, the huggable atomic mushroom, which got me an article
196
688160
5000
hoặc hay ho hơn, cây nấm nguyên tử, một sáng chế được viết thành bài báo
11:33
on the Bulletin of Atomic Scientists of the United States --
197
693160
2000
đăng trên Bulletin Atomic Scientist của Mỹ --
11:36
I don't think it ever happened before at MoMA;
198
696160
1000
Tôi chưa từng nghĩ nó sẽ xuất hiện ở MoMA;
11:38
or this Faraday Chair that is supposed to protect you from radiations.
199
698160
3000
hoặc chiếc ghế Faraday bảo vệ bạn khỏi phóng xạ.
11:41
But the interesting thing in the exhibition is the discovery that
200
701160
5000
Nhưng điều thú vị trong buổi triển lãm là khám phá ra
mục đích cuối cùng chính là phục vụ bản thân chúng ta,
11:47
the ultimate shelter is your sense of self,
201
707160
2000
11:49
and there are quite a few designers that are working on this particular topic.
202
709160
4000
và một vài nhà thiết kế đang thực hiện chủ đề này.
11:54
This is Cindy van den Bremen, who is a Dutch designer
203
714160
2000
Đây là Cindy van den Bremen, nhà thiết kế Hà Lan
11:56
that's done this series of Capsters.
204
716160
2000
người đã tạo ra đồ Capsters.
11:58
They are athletic gear for Muslim women that enable them to ski, play tennis,
205
718160
7000
Một loại quần áo thể thao cho phụ nữ Hồi giáo, cho phép họ trượt tuyết, chơi tennis,
12:05
do whatever they want to do without having to uncap themselves.
206
725160
4000
làm mọi việc mà không cần cởi khăn trùm đầu.
12:09
And sometimes by doing this kind of research,
207
729160
4000
Và đôi khi thực hiện các nghiên cứu dạng này,
12:13
you encounter such beautiful ideas of design.
208
733160
2000
bạn sẽ bắt gặp nhiều ý tưởng thiết kế tuyệt vời.
12:15
Twan Verdonck is really young, I think he's 27, and working together with
209
735160
6000
Twan Verdonck, anh còn rất trẻ, tôi nghĩ anh ấy mới 27 tuổi, hiện đang hợp tác với
12:21
some psychologist he did a series of toys that are for sensorial
210
741160
3000
các nhà tâm lý học tạo ra dòng sản phẩm đồ chơi
mô phỏng giác quan cho trẻ em có tâm lý yếu ớt.
12:25
stimulation for children that have psychological impairments.
211
745160
2000
12:27
They're quite beautiful.
212
747160
1000
Rất đẹp.
12:29
They range from this fluffy toy that is about hugging you --
213
749160
3000
Từ món mềm mại quấn quanh cơ thể--
12:32
because autistic children like to be hugged tight, so it has a spring inside --
214
752160
3000
vì trẻ tự kỉ thích được ôm chặt, nên món này có thêm lò xo bên trong--
12:36
all the way to this doll with a mirror so the child can see him or herself
215
756160
5000
cho đến con búp bê này có gương để trẻ có thể soi mình
12:41
in the mirror and regain a sense of self.
216
761160
2000
trong gương và tự tin hơn.
12:45
Design really looks upon the whole world
217
765160
3000
Thiết kế tôn trọng thế giới
12:48
and it considers the world in all of its different ranges.
218
768160
3000
và nó xem xét thế giới ở mọi phạm trù khác nhau.
12:51
I was recently at a conference on luxury organized by the Herald Tribune in Istanbul.
219
771160
5000
Tôi mới dự một hội nghị về mặt hàng cao cấp tổ chức bởi Herald Tribune ở Istanbul.
12:56
And it was really interesting because I was the last speaker
220
776160
2000
Một điều thú vị là tôi là diễn giả cuối cùng
12:59
and before me there were people that were really talking about luxury,
221
779160
3000
và trước tôi có nhiều người nói về hàng cao cấp,
13:02
and I didn't want to be a party pooper but at the same time
222
782160
3000
tôi không muốn phá đám nhưng lúc đó
13:06
I felt that I had to kind of bring back the discourse to reality.
223
786160
2000
tôi thấy tôi cần phải đưa buổi diễn thuyết về thực tại.
13:08
And the truth is that there are very different kinds of luxury,
224
788160
5000
Sự thật là có rất nhiều loại mặt hàng cao cấp khác nhau,
13:14
and there's luxury that is relative for people that don't have that much.
225
794160
4000
có những loại đồ chỉ tương đối xa xỉ với những người không giàu sang lắm.
13:18
I want to make this point by showing you two examples of
226
798160
5000
Để các bạn hiểu rõ hơn tôi có 2 ví dụ
13:23
design coming from a sense of economy -- very, very clear limits.
227
803160
5000
về thiết kế bắt nguồn từ ý thức kinh tế -- giới hạn rất, rất rõ.
13:28
This is Cuba, and this is the recycling of a squeaky toy as a bicycle bell,
228
808160
6000
Ở Cuba, đây là một chiếc chuông xe đạp tái chế từ đồ chơi cũ
13:34
and this is a raincoat that is made out of rice sacks.
229
814160
5000
và đây là áo mưa làm từ bao bố đựng gạo.
13:39
So they're quite beautiful, but they're beautiful because
230
819160
2000
Chúng đẹp bởi vì
13:41
they're so smart and economical.
231
821160
2000
chúng thông minh và tiết kiệm.
13:44
And here is the work of two brothers from Sao Paulo,
232
824160
3000
Và đây là tác phẩm của hai anh em từ Sao Paulo,
13:47
Fernando and Humberto Campana, who got inspired by the poverty and
233
827160
5000
Fernando và Humberto Campana, lấy cảm hứng từ đói nghèo và
13:53
smartness that they saw around them to do pieces of furniture that now are
234
833160
4000
sự tài tình xung quanh mình để tạo nên các món đồ nội thất
13:57
selling for an enormous amount of money.
235
837160
2000
hiện bán rất chạy.
13:59
But that's because of the kind of strangeness of the market itself.
236
839160
4000
Nhưng đó là vì bản tính kì lạ của thị trường.
14:03
So really, design takes everything into account,
237
843160
3000
Thiết kế xem xét mọi thứ,
14:07
and the interesting thing is that as the technology advances,
238
847160
3000
và khi công nghệ càng phát triển,
14:10
as we become more and more wireless and impalpable,
239
850160
4000
khi tính di động của chúng ta ngày một tăng
14:14
designers, instead, want us to be hands-on.
240
854160
3000
thay vào đó, các nhà thiết kế lại muốn chúng ta phải thực tế.
14:17
Sometimes hammer-on.
241
857160
1000
Đôi khi phũ phàng nữa.
14:18
This is a whole series of furniture that wants to engage you physically.
242
858160
4000
Đây là dòng nội thất có thể tương tác vật lí với bạn.
Từ chiếc ghế này, bạn phải mở nó ra mới ngồi được, do đó nó lưu lại
14:23
Even this chair that you have to open up and then sit on so that it takes
243
863160
4000
14:27
your imprint, all the way to this beautiful series of objects
244
867160
4000
dấu vân tay của bạn, cho đến dòng sản phẩm tuyệt vời
14:32
that are considered design by Ana Mir in Barcelona.
245
872160
3000
được cho là thiết kế của Ana Mir từ Bacelona.
14:35
From this kind of bijou made with human hair to these chocolate nipples
246
875160
4000
Từ món nữ trang làm từ tóc người đến kẹo socola đầu nhọn
14:40
to these intra-toe candies that your lover is supposed to suck from your toes.
247
880160
4000
đến những viên kẹo kẽ ngón mà người yêu bạn thà mút ngón chân bạn còn hơn
14:44
(Laughter)
248
884160
1000
14:45
It's quite beautiful because somehow, this is a gorgeous moment for design.
249
885160
5000
(Cười)
Thật là đẹp đẽ vì dù sao, đó là khoảnh khắc tuyệt diệu của thiết kế.
14:50
Many years ago I heard a mathematician from Vienna, whose name was Marchetti,
250
890160
6000
Nhiều năm trước tôi đã nghe một nhà toán học từ Vienna tên Marchetti
14:57
explain how the innovation in the military industry --
251
897160
4000
giải thích về những đổi mới trong ngành quân đội --
15:01
therefore, secret innovation -- and the innovation in the
252
901160
3000
do đó, đổi mới bí mật -- và đổi mới trong
15:05
civilian society are two sinusoids that are kind of opposed.
253
905160
3000
xã hội mới là hai đường hình sin đối xứng nhau.
15:08
And that makes sense.
254
908160
1000
Rất ý nghĩa.
15:10
In moments of war there's great technological innovation,
255
910160
2000
Trong chiến tranh, công nghệ phải được đổi mới nhanh chóng
15:12
and in the world you have to do without --
256
912160
2000
mà chúng ta đang thiếu--
15:15
well, during the Second World War, you had to do without steel,
257
915160
2000
như trong Thế chiến II, sẽ không có thép
15:17
you had to do without aluminum.
258
917160
1000
không có nhôm.
15:18
And then as peace comes, all of these technologies get all of a sudden
259
918160
5000
Và khi hòa bình, các công nghệ đó bất ngờ
15:23
available for the civilian market.
260
923160
2000
len lỏi vào thị trường nền kinh tế mới.
15:25
Many of you might know that the Potato Chip Chair
261
925160
3000
Rất nhiều bạn có thể đã biết chiếc ghế Potato Chip
15:28
by Charles and Ray Eames comes exactly from that kind of instance:
262
928160
4000
tạo ra bởi Charles và Ray Eames là một ví dụ:
15:32
fiberglass was available for civilian use all of a sudden.
263
932160
3000
sợi thủy tinh khi đó phổ biến đến khó tin.
15:35
I think that this is a strange moment.
264
935160
2000
Với tôi điều này thật lạ thường.
15:38
The rhythm of the sinusoids has changed tremendously,
265
938160
2000
Nhịp điệu của đường hình sin đã thay đổi đến chóng mặt
15:40
just like the rhythm of our life in the past 25 years,
266
940160
3000
giống như nhịp điệu cuộc sống trong 25 năm qua,
15:44
so I'm not sure anymore what the wavelength is.
267
944160
3000
nên tôi không còn chắc chắn về khái niệm bước sóng nữa.
15:47
But it surely is a very important moment for design,
268
947160
3000
Nhưng chắc chắn đó là thời điểm quan trọng của thiết kế,
vì công nghệ máy tính không chỉ đang phát triển,
15:51
because not only is the technology proceeding, not only is computing
269
951160
4000
15:55
technology making open-source possible also in the world of design,
270
955160
4000
không chỉ tạo ra nguồn tài nguyên mở cho thiết kế,
16:00
but also the idea of sustainability --
271
960160
2000
và còn là ý tưởng về sự bền vững --
16:02
which is not only sustainability from the viewpoint of CO2 emissions and footprint,
272
962160
5000
không chỉ trong sự thải khí CO2 và dấu chân sinh thái,
16:08
but also sustainability of human interrelationships --
273
968160
3000
mà còn trong quan hệ cộng đồng --
16:11
is very much part of the work of so many designers.
274
971160
3000
Một phần công việc của rất nhiều nhà thiết kế.
16:14
And that's why designers, more and more, are working on behaviors
275
974160
3000
Và là lí do ngày càng nhiều nhà thiết kế, làm việc trong lĩnh vực hành vi
16:17
rather than on objects.
276
977160
1000
thay vì vật thể.
16:18
Especially the good ones, not all of them.
277
978160
3000
Đặc biệt những người giỏi, chứ không phải tất cả họ.
16:21
I wanted to show you, for instance, the work of Mathieu Lehanneur,
278
981160
3000
Các bạn đang xem một tác phẩm của Mathieu Lehanneur,
16:25
which is quite fantastic.
279
985160
1000
một kiệt tác.
16:26
He's another young designer from France who's working --
280
986160
2000
Anh là nhà thiết kế trẻ người Pháp đang làm việc--
16:29
and at this point he's working, also, with pharmaceutical companies --
281
989160
2000
hiện đang làm việc cho các công ty dược phẩm--
16:31
on new ways to engage patients, especially children,
282
991160
4000
để tìm ra phương pháp mới khuyến khích bệnh nhân, đặc biệt là trẻ em,
16:35
in taking their medicines with constancy and with certainty.
283
995160
4000
uống thuốc thường xuyên.
16:39
For instance, this is a beautiful container for asthma medicine
284
999160
4000
Ví dụ, chiếc hộp đựng thuốc hen suyễn này
16:43
that kind of inflates itself when it's time for you to take the medicine,
285
1003160
3000
sẽ tự phồng lên khi đến giờ uống thuốc,
16:46
so the child has to go -- pffff! -- to release and relieve the container itself.
286
1006160
5000
nên đứa trẻ phải --pffff -- để làm xẹp chiếc hộp.
16:51
And this other medicine is something that you can draw on your skin,
287
1011160
3000
Và một loại thuốc bạn có thể vẽ lên da
16:54
so intradermal delivery enables you to joyfully be involved
288
1014160
5000
giúp bạn thấy thoải mái khi tiến hành
16:59
in this particular kind of delivery.
289
1019160
2000
phẫu thuật cấy ghép da.
17:01
Similarly, there's the work of people like Marti Guixe that tries to involve
290
1021160
5000
Tương tự như sản phẩm của Marti Guixe, tương tác với bạn
17:07
you in a way that is really about making everything pass through your mouth
291
1027160
5000
thông qua mọi thứ đi qua đường miệng của bạn
17:12
so that you learn from your mistakes or from your taste, orally.
292
1032160
6000
nhờ đó bạn học được từ lỗi sai hoặc từ vị giác của bạn, bằng đường miệng
17:19
The next show that I'm going to work on --
293
1039160
2000
Trong buổi triễn lãm tiếp theo của tôi --
17:21
and I've been bugging a lot of you about this here --
294
1041160
3000
xin lỗi đã làm các bạn khó chịu vì tôi cứ nói đi nói lại--
17:24
is about the relationship between design and science.
295
1044160
2000
là về mối quan hệ giữa thiết kế và khoa học.
17:26
I'm trying to find not the metaphors, but, rather, the points in common --
296
1046160
4000
Tôi tìm những điểm chung, thay vì dùng phép ẩn dụ --
17:30
the common gripes, the common issues, the common preoccupations --
297
1050160
4000
những trăn trở chung, vấn đề chung, mối bận tâm chung --
17:34
and I think that it will enable us to go a little further in this idea of design
298
1054160
6000
tôi nghĩ những điểm đó sẽ giúp khai thác ý tưởng này sâu hơn.
17:41
as an instruction, as a direction rather than a prescription of form.
299
1061160
5000
như một chỉ dẫn, như một định hướng thay vì một mệnh lệnh.
17:46
And I am hoping that many of you will respond to this.
300
1066160
4000
Tôi đợi hồi âm của các bạn.
17:50
I've sent an email already to quite a few of you.
301
1070160
3000
Tôi gửi email cho khá nhiều bạn rồi.
17:53
But design and science and the possibility of visualizing different scales,
302
1073160
3000
Thiết kế có thể kết hợp với khoa học, và sự tham chiếu với những thang đo khác nhau là khả thi,
17:57
and therefore, really work at the scale of the very small
303
1077160
4000
vậy nên, hãy làm việc nghiêm túc dù là trên một vật thể bé nhỏ
18:01
to make it very big and very meaningful.
304
1081160
2000
để biến nó trở nên vĩ đại và mang ý nghĩa lớn lao.
18:03
Thank you. (Applause)
305
1083160
1000
Cảm ơn các bạn. (Vỗ tay)
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7