Paola Antonelli: Treating design as art

Tłumaczenie: Anna Golias Korekta: Izabela Semczuk

Those of us who believe in heaven have some sort of idea of what heaven would be.

Ci, którzy wierzą w niebo, wyobrażają sobie, jak ono wygląda.

And in my idea, heaven is satisfied curiosity.

Dla mnie niebo to zaspokojona ciekawość.

I think of heaven as a really comfortable cloud

To bardzo wygodna chmura,

where I can just lie down with my belly down,

na której mogę położyć się na brzuchu

like I was watching TV when I was a child, and my elbows up.

i jak w dzieciństwie, podpierając się na łokciach, oglądać TV.

And I can basically look everywhere I want,

Patrzeć, na co mi się żywnie podoba,

see every movie I've always wanted to see.

oglądać filmy, które chciałam obejrzeć.

And in the same kind of trance that you can feel sometimes

W tym swoistym transie, podobnym do tego, jaki odczuwa się

in the subway in New York when you're reading,

czytając w nowojorskim metrze,

there's something really soothing and easy.

jest coś niezwykle kojącego i spokojnego.

Well, the funny thing is that I already have that kind of life, in a way,

Zabawne jest to, że ja już prowadzę takie życie,

because I discovered ...

ponieważ odkryłam...

it took me a while to understand it,

zrozumienie tego zajęło mi to trochę czasu,

but when I discovered around 24 years of age that I was much more comfortable

ale kiedy w wieku 24 lat uświadomiłam sobie, że dużo lepiej czuję się

with objects than with people, I finally decided to really embrace this passion.

wśród przedmiotów niż ludzi, postanowiłam poświęcić się tej pasji.

And I basically live my life in sort of a trance,

I w zasadzie żyję w swego rodzaju transie;

and I look around and everything I see is just the beginning of a long story.

wszystko, co widzę wokół, jest zaledwie początkiem długiej historii.

Just to give you an example:

Weźmy na przykład

this is the exhibition, Humble Masterpieces, as it was at MoMA in 2004.

wystawę "Skromne arcydzieła", która odbyła się w MoMA w 2004 roku.

We were in Queens,

Byliśmy w Queens,

we were building the big, big, big, big building in Midtown,

budowaliśmy przeogromny budynek w centrum miasta,

so we were in the small, small, small boondocks.

więc byliśmy w oddalonej od centrum okolicy.

That was one of the funnest moments of my career.

Jeden z najzabawniejszych momentów w mojej karierze.

But it's not only that.

Ale nie tylko to.

The typeface -- the typeface is Helvetica;

Czcionka Helvetica.

it's its 50th anniversary this year.

W tym roku przypada jej 50 rocznica.

And so I start thinking -- Max Miedinger and all those Swiss designers together,

Więc pomyślałam: Max Miedinger i ci wszyscy szwajcarscy designerzy

trying to outdo Akzidenz-Grotesk, and come up with a new sans-serif typeface --

próbujący przewyższyć Akzidenz-Grotesk tworzą nową nieszyfrowaną czcionkę...

and the movie starts playing in my head already.

I od razu w mojej głowie włączył się film.

And of course, you can imagine, with Humble Masterpieces

Oczywiście ze "Skromnymi arcydziełami"

it was the same thing multiplied by a hundred.

było tak samo pomnożone razy sto.

And I do hope, by the way, that the real goal of the exhibition

Mam nadzieję, że prawdziwy cel tej wystawy

is going to have the same effect on you.

zrobi na was takie samo wrażenie.

The exhibition was meant to be a way to have children think of doing ...

Wystawa miała zmusić dzieci do myślenia...

you know when they do homeworks at home?

wiecie, kiedy odrabiają lekcje w domu.

Instead of having a tray with two peas, I was hoping that they would go

Miałam nadzieję, że zamiast tacki z dwoma grochami,

into the kitchen cabinet or the mother's handbag

wygrzebią coś z kuchennego kredensu lub torebki mamy

and do their museum-quality design collection on a tray.

i zaprojektują własną kolekcję designu w stylu muzeum.

So, everybody's always suggesting new humble masterpieces,

Wszyscy zawsze proponują nowe skromne arcydzieła,

and at MoMA we put out some books

a my w MoMA wydajemy książki,

just for people to suggest their own humble masterpieces.

właśnie po to żeby ludzie podsuwali swoje własne pomysły.

And when you do that, usually you get 80 percent porn and 20 percent real suggestions,

Zwykle 80 procent to porno, a 20 procent to poważne sugestie,

and instead it was all -- almost -- all good suggestions.

natomiast tym razem prawie wszystkie były dobre.

And a lot of nationalism came in.

Pojawiło się wiele nacjonalizmu.

For instance, I didn't know that the Spaniards invented the mop,

Na przykład: nie wiedziałam, że Hiszpanie wynaleźli mopa,

but they were very proud

ale byli bardzo dumni.

so every Spaniard said "la frego." And Italians did the pizza.

każdy Hiszpan mówił 'la frego'. Włosi wymyślili pizzę.

And I wanted to show you, also, the suggestions from Kentucky are pretty good --

Pokażę wam całkiem dobre pomysły z Kentucky,

they had moonshine, laundry detergents and liquid nails.

mieli bimber, środki piorące i tipsy.

And I keep it going, and I just got,

Ciągnęłam to i właśnie dostałam,

(Laughter)

(Śmiech)

also, this suggestion from Milan:

taką sugestię z Mediolanu.

it's our traffic divider, which we call "panettone," and it's painted;

Uliczna, pomalowana przegroda, zwana 'panettone',

it's these beautiful concrete things that you use around Milan

takie piękne betonowe rzeczy są używane w Mediolanie

to define all the lanes of traffic.

by określić tor ruchu ulicznego.

So, think of your own,

Więc, wymyślajcie sami,

send them on if you want to -- they're always welcome.

wysyłajcie, to jest zawsze mile widziane.

But an exhibition like that made me understand even more

Wystawa sprawiła, że zrozumiałam jeszcze więcej

what I've been thinking of for 13 years ever since I got to MoMA.

od ostatnich 13 lat, odkąd znalazłam się w MoMA.

I'm Italian. In Italy, design is normal.

Jestem Włoszką, we Włoszech design to normalka.

Different parts of the world have a knack for different things.

Ludzie z różnych części świata mają dryg do różnych rzeczy.

I was just recently in Argentina and in Uruguay,

Byłam niedawno w Argentynie i Urugwaju,

and the default way of building homes in the country is a beautiful modernism

standardowa konstrukcja domów w tych krajach to piękny unikalny modernizm,

that you don't see elsewhere, but the contemporary art was terrible.

ale sztuka współczesna była okropna.

In Italy, in Milan especially,

We Włoszech, szczególnie w Mediolanie,

contemporary art really doesn't have that much of a place.

sztuce współczesnej nie poświęca się tyle uwagi.

But design -- oh, my God.

Ale designowi, mój boże!

What you find at the store at the corner, without going to any kind of fancy store,

W zwykłym sklepie za rogiem możesz znaleźć

is the kind of refined design that makes everybody think that

wyszukany design, przez który każdy myśli,

we are all so sophisticated.

że jesteśmy wyrafinowani.

It's just what you find at the store.

To tylko to, co znajdziesz w pobliskim sklepie.

And New York has another kind of knack for contemporary art.

Nowy York ma zupełnie inny rodzaj smykałki do sztuki współczesnej.

I'm always amazed -- three-year-olds know who Richard Serra is

Zawsze mnie to zadziwia - trzylatkowie wiedzą kim jest Richard Serra

and take you to the galleries.

i oprowadzają cię po galeriach.

But design, for some reason, is still misunderstood for decoration.

Ale z jakiegoś powodu design jest tu wciąż mylony z dekoracją.

It's really interesting:

To niezwykle ciekawe,

what many people think when I say the word "design" is they think of

że kiedy wymawiam słowo "design" tak wielu ludzi myśli

this kind of overdesigned -- in this case, it's overdesigned on purpose, but --

o pewnym rodzaju przeprojektowanej, w tym wypadku celowo,

decoration, interior decoration.

dekoracji, o wystroju wnętrz.

They think of somebody choosing fabrics.

Myśli się o kimś, kto wybiera materiały.

Design can be that, of course, but it can also be this.

Design może oczywiście taki być, ale może też być czymś innym.

It can be a school of design in Jerusalem that tries to find a better way

Może być szkołą designu w Jerozolimie, która stara się ulepszyć

to design gas masks for people,

maski gazowe,

because, as you know, Israel deploys one gas mask per person including babies.

bo, jak zapewne wiecie, Izrael używa jednej maski gazowej na osobę, z dziećmi włącznie.

So, what these designers do is they find a way to lower the neckline,

Tamci projektanci szukają sposobu na pogłębienie dekoltu,

so that instead of being completely strangled, a teenager can also sip a Coke.

aby nastolatek mógł popijać sobie Colę, zamiast kompletnie się udusić.

They tried to make a toddler's gas mask in such a way that the toddler

Usiłowali zrobić maski gazowe dla niemowląt, tak żeby maluch

can be held by the parent because proximity of the body is so important.

mógł być trzymany przez rodzica, bo fizyczna bliskość jest tak ważna.

And then they make a little tent for the baby.

I namiocik dla dziecka.

However cruel, however ruthless you can think this is it's a great design,

Możecie myśleć, że to okrutne i bezwzględne, ale to świetny design,

and it is miles away from the fancy furniture,

oddalony o lata świetlne od luksusowych mebli,

but still, it's part of my same field of passion.

ale będący częścią tej samej, pasjonującej dziedziny.

What I've been doing at MoMA since the beginning is to try to

Od początku w MoMA starałam się

harness the power of MoMA

wykorzystać siłę jaką ma to miejsce,

because it's great to work there. You really have power

bo praca tu to świetna sprawa. Naprawdę masz moc,

in that people usually tend to know about your exhibition or see the exhibitions,

ludzie zwykle dowiadują się o twoich wystawach bądź przychodzą je obejrzeć

and that is power because in a design museum I wouldn't have as many visitors.

i to jest siła, ponieważ w muzeum designu nie miałabym tylu zwiedzających.

I'm very well aware that 80 percent of my public is there to see Picasso and Matisse,

Zdaję sobie doskonale sprawę, że 80 procent publiczności przychodzi tam dla Picassa i Matisse'a,

and then they stumble upon my show and I keep them there.

ale natykają się na mój show, a ja ich zatrzymuję.

But what I've been trying to do is something that the curators at MoMA

Ja starałam się robić coś, co kuratorzy

in my department have been doing ever since the museum was founded in 1929,

mojego departamentu w MoMA robili od dnia założenia muzeum w 1929,

which is to try and see what's going on in the world

czyli orientować się co się dzieje na świecie

and try to use that authority in order to make things better.

i używać tej władzy, żeby poprawić stan rzeczy.

There have been many episodes,

Było wiele takich przypadków,

and actually Eames Demetrius may be here in the audience,

akurat Eames Demetrus jest wśród publiczności,

but in two instances, his great-grandfather, grandfather --

i dwukrotnie, jego prapradziadek i dziadek -

I'm always a little perplexed about the relation, exactly --

to pokrewieństwo zawsze sprawiało mi kłopot -

Charles Eames the first time and then Charles and Ray Eames the second time

Charles Eames za pierwszym razem, Charles i Ray Eames za drugim

were involved in two competitions:

brali udział w konkursach:

one in 1940, it was about organic furniture, and the second one in 1948

pierwszy w 1940 był na ekologiczne meble, drugi w 1948

was low-cost furniture for the GIs coming back from the war

był na tanie meble dla weteranów powracających z wojny,

that then sparked a whole line of furniture.

które później rozszerzyły się na całą linię.

And then there was good design for very low price.

Był to więc dobry design za niską cenę.

There were a lot of programs in architecture and design that were about

Było wiele planów w architekturze i designie

pointing people in the direction of a better design for a better life.

o prowadzeniu ludzi w kierunku lepszego designu dla lepszego życia.

So, I started out in '95 with this exhibition that was called

W '95 otwarłam wystawę

Mutant Materials in Contemporary Design.

'Zmutowane Materiały we Współczesnym Designie'.

It was about a new phase, in my opinion, in the world of design

W moim mniemaniu, rozpoczynała się nowa era w świecie designu,

in that materials could be customized by the designers themselves.

w której materiały mogą być dostosowywane przez samych projektantów.

And that put me in touch with such diverse design examples as the aerogels

Dzięki temu poznałam bardzo wiele różnorodnych przykładów designu, jak aerożele

from the Lawrence Livermore Lab in California;

z laboratorium Lawrence Livermore w Kalifornii.

at that time, they were beginning to be brought into the civilian market.

W tamtym czasie dopiero wchodzili na cywilny rynek.

And at the same time, the gorgeous work of Takeshi Ishiguro, who did these

Wtedy powstały również piękne solniczko-pieprzniczki z masy ryżowej autorstwa Takeshiego Ishiguro.

beautiful salt-and-pepper containers that are made of rice dough.

Wtedy powstały również piękne solniczko-pieprzniczki z masy ryżowej autorstwa Takeshiego Ishiguro.

So you see, the range is really quite diverse.

Jak widzicie, zakres jest naprawdę bardzo zróżnicowany.

And then, for instance, this other exhibition

Inny przykład,

that was entitled Workspheres in 2001,

ekspozycja 'Strefy pracy' z 2001 roku,

where I asked different designers to come up with ideas for

kiedy to poprosiłam różnych projektantów o pomysły

the new type of work styles that were happening in the world at that time.

na nowy styl pracy jaki rodził się wówczas na świecie.

And you see IDEO there.

Oto właśnie IDEO.

It was beautiful -- it was called Personal Skies.

To było świetne, nazywało się 'Osobiste Nieba'.

The idea was that if you had a cubicle, you could project a sky on top

Pomysł polegał na wyświetleniu nieba na suficie swojej kabiny,

of your head and have your own "Cielo in Una Stanza" -- a sky in a room --

by mieć swoje własne 'Cielo in Una Stanza' - niebo w pokoju,

it's a very famous Italian song.

to bardzo znana włoska piosenka.

And other examples: this was Marti Guixe about working on the go,

Kolejne przykłady: Marti Guixe o pracy w ruchu,

and Hella Jongerius, my favorite, about how to work at home.

i Hella Jongerius, moja ulubiona, o pracy w domu.

And this lets me introduce a very important idea about design:

To pozwala mi wprowadzić bardzo ważną ideę o designie:

designers are the biggest synthesizers in the world.

projektanci wspaniale syntetyzują świat.

What they do best is make a synthesis of human needs,

Najlepiej wychodzi im synteza ludzkich potrzeb,

current conditions in economy, in materials, in sustainability issues,

aktualnego stanu ekonomii, materiałów i kwestii ekorozwoju,

and then what they do at the end -- if they are good --

i w ostatecznym rozrachunku to co robią - jeśli są w tym dobrzy - to dużo więcej niż suma tych wszystkich elementów.

is much more than the sum of its parts.

i w ostatecznym rozrachunku to co robią - jeśli są w tym dobrzy - to dużo więcej niż suma tych wszystkich elementów.

Hella Jongerius is a person that is able to make a synthesis

Hella Jongerius to kobieta zdolna do syntezy,

that is really quite amazing

jest naprawdę niesamowita,

and also quite hilarious.

a także bardzo zabawna.

The idea behind her work was that

Idea jej pracy była związana

at that time, everybody was saying you have to really divide your life.

z modnym wówczas dzieleniem życia na strefy.

Instead, she said, "No, no. Work and leisure can be together."

Mawiała: "Nie, nie. Praca i wolny czas mogą iść w parze".

Yeah, that's particularly gorgeous -- it's the TV dinner of 2001.

To jest szczególnie dobre, to telewizyjna kolacja z 2001 roku.

There have been many other exhibitions in the meantime,

W międzyczasie było wiele innych wystaw, ale nie chcę

but I don't want to focus on my shows.

skupiać się na moich.

I would like, instead, to talk about how great some designers are.

Chciałabym natomiast opowiedzieć jak wielcy są niektórzy projektanci.

I've always had a hard time with the word "maverick."

Zawsze miałam problem ze słowem "maverick" [dysydent].

I came to the United States 13 years ago, and to this day

Jestem w USA od 13 lat i do dziś

I have to ask, "What does that mean?"

zastanawiam się co to słowo znaczy.

So, this morning I went to see on the dictionary and it said that

Dziś rano zajrzałam do słownika i był tam opis

there was this gentleman that was not branding its cattle.

pana, który nie znakował swojego bydła.

Therefore, he was not following everybody's lead,

Zatem, nie idąc powszechnie utartą ścieżką,

and therefore, he was a maverick.

co czyni go dysydentem.

So, designers do need to be mavericks,

Projektanci muszą więc być indywidualistami,

because the best way to design a successful object --

bo najlepiej jest zaprojektować udany przedmiot,

and also an object that we were missing before --

a także przedmiot, który jest potrzebny,

is to pretend that either it never existed

udając, że albo nigdy nie istniał,

or that people will be able to have a new behavior with it.

albo ludzie znajdą dla niego zastosowanie.

So, Safe is the last exhibition that I did at MoMA

'Ochrona' to ostatnia wystawa jaką kierowałam w MoMA,

and it ended at the beginning of last year.

zakończyła się na początku zeszłego roku.

It was about design that deals with safety and deals with protection.

Była o projektach dotyczących bezpieczeństwa.

It's a long story because it started before 2001 and it was called Emergency.

To bardzo długa historia, rozpoczęła się przed 2001 wystawą 'Nagły wypadek.'

And then when 9/11 happened, I had a shock and I canceled the exhibition

Potem nadszedł 11. września, przeżyłam szok i odwołałam ekspozycję,

until, slowly but surely, it came back --

ale powolutku powróciła

as a half-full glass instead of half-empty --

jako szklanka do połowy pełna, nie pusta, i traktowała o ochronie i bezpieczeństwie.

and it was about protection and safety.

jako szklanka do połowy pełna, nie pusta, i traktowała o ochronie i bezpieczeństwie.

But it ranged from such items as a complete de-mining equipment to

Oscylowała między kompletnym ekwipunkiem do odminowywania,

these kind of water-sterilizing straws,

a wysterylizowanymi słomkami, więc był to bardzo szeroki wachlarz.

so it was really wide-ranging.

a wysterylizowanymi słomkami, więc był to bardzo szeroki wachlarz.

It also had ... you know, Cameron and I worked a little bit together,

Pracowałam trochę wspólnie z Cameronem

and some of the entries that you see in his website were actually in the exhibition.

i niektóre z pozycji na jego stronie internetowej były właśnie na wystawie.

But what is interesting is that we don't need to talk about design and art anymore;

Co ciekawe, nie musimy więcej mówić na temat designu ani sztuki,

design uses whatever tools it has at its disposal in order to make a point.

design przekazuje idee używając wszelakich narzędzi, którymi dysponuje.

It's a sense of economy and a sense, also, of humor.

To poczucie ekonomii i humoru.

This is a beautiful project by Ralph Borland, who's South African.

Oto piękny projekt Ralpha Borlanda z Południowej Afryki.

It's a suit for civil disobedience.

Strój obywatelskiego nieposłuszeństwa.

The idea is that when you have a riot or a protest

Gdy podczas zamieszek czy protestów

and the police comes towards you, you're wearing this thing --

podchodzi do ciebie policja, ty masz na sobie

it's like a big heart and it has a loudspeaker over your heart

to wielkie serce z głośnikiem,

so your heartbeat is amplified --

który wzmacnia

and the police is reminded;

bicie serca,

it's like having a flower in front of the rifle.

to jak kwiatek naprzeciw karabinu.

And also, you can imagine, a whole group of people with the same suit

Wyobraźcie sobie, gdyby cała grupa ludzi w takim stroju

will have this mounting collective heartbeat that will be scary to the police.

urządziła kolektywne bicie serc, przestraszyłaby samą policję.

So, designers sometimes don't do things that are immediately

Projektanci robią czasem rzeczy, które nie są natychmiastowo

functional, but they're functional to our understanding of issues.

praktyczne, ale uświadamiają nam niektóre kwestie.

Tony Dunne and Fiona Raby

Tony Dunne i Fiona Raby

did this series of objects that are about our anguish and our paranoia,

zrobili serię przedmiotów, które mówią o ludzkim cierpieniu i paranoi,

like this hideaway furniture that's made in the same wood as your floor

jak ten ukryty mebel zrobiony z tego samego drewna co podłoga,

so it disappears completely and you can hide away;

można się w nim schować

or even better, the huggable atomic mushroom, which got me an article

lub jeszcze lepszy, ściskający grzyb atomowy, o którym napisałam artykuł

on the Bulletin of Atomic Scientists of the United States --

w Biuletynie Naukowców Atomowych USA.

I don't think it ever happened before at MoMA;

Całkowite nowości w MoMA.

or this Faraday Chair that is supposed to protect you from radiations.

Krzesło Faradaya, które ma chronić przed promieniowaniem.

But the interesting thing in the exhibition is the discovery that

Ale fascynujące w tej wystawie jest odkrycie,

the ultimate shelter is your sense of self,

że ostatecznym schronem jest świadomość siebie,

and there are quite a few designers that are working on this particular topic.

i jest całkiem sporo projektantów, którzy pracują nad tym tematem.

This is Cindy van den Bremen, who is a Dutch designer

To jest Cindy van den Bremen, holenderska projektantka,

that's done this series of Capsters.

która zrobiła serię burek.

They are athletic gear for Muslim women that enable them to ski, play tennis,

To sportowy ekwipunek dla Muzułmanek, w którym mogą jeździć na nartach, grać w tenisa,

do whatever they want to do without having to uncap themselves.

robić co chcą bez odkrywania głowy.

And sometimes by doing this kind of research,

Czasami, prowadząc tego typu badania,

you encounter such beautiful ideas of design.

można odkryć takie piękne pomysły.

Twan Verdonck is really young, I think he's 27, and working together with

Twan Verdonck jest bardzo młody, ma około 27 lat i pracując wraz z psychologami

some psychologist he did a series of toys that are for sensorial

stworzył linię zabawek z sensoryczną stymulacją

stimulation for children that have psychological impairments.

dla dzieci z zaburzeniami psychicznymi.

They're quite beautiful.

Są bardzo ładne.

They range from this fluffy toy that is about hugging you --

Od tej puszystej zabawki, zdolnej do przytulania

because autistic children like to be hugged tight, so it has a spring inside --

dzięki sprężynie, gdyż dzieci autystyczne lubią być mocno ściskane,

all the way to this doll with a mirror so the child can see him or herself

aż po lalkę z lusterkiem, w którym dziecko może się przeglądać

in the mirror and regain a sense of self.

i zdobywać świadomość własnego ja.

Design really looks upon the whole world

Design naprawdę przypatruje się całemu światu

and it considers the world in all of its different ranges.

i rozważa go we wszystkich możliwych przedziałach.

I was recently at a conference on luxury organized by the Herald Tribune in Istanbul.

Byłam ostatnio na konferencji o luksusie, organizowanej przez Herald Tribune w Istambule.

And it was really interesting because I was the last speaker

Była bardzo zajmująca, bo ja byłam ostatnim mówcą,

and before me there were people that were really talking about luxury,

a przede mną byli ludzie mówiący o prawdziwym luksusie

and I didn't want to be a party pooper but at the same time

i choć nie chciałam im psuć zabawy, to czułam,

I felt that I had to kind of bring back the discourse to reality.

że muszę przywrócić ich do rzeczywistości.

And the truth is that there are very different kinds of luxury,

A prawda jest taka, że jest wiele różnych rodzajów luksusu

and there's luxury that is relative for people that don't have that much.

i jest luksus relatywny dla ludzi, którzy nie mają zbyt wiele.

I want to make this point by showing you two examples of

Chciałabym to podkreślić na dwóch przykładach designu,

design coming from a sense of economy -- very, very clear limits.

który narodził się z poczucia jasno określonych ograniczeń.

This is Cuba, and this is the recycling of a squeaky toy as a bicycle bell,

Oto Kuba, i to dzwonek rowerowy z utylizowanej piszczącej zabawki,

and this is a raincoat that is made out of rice sacks.

a to płaszcz przeciwdeszczowy z brązowego ryżu.

So they're quite beautiful, but they're beautiful because

One tak naprawdę są piękne,

they're so smart and economical.

bo są bystre i ekonomicznie.

And here is the work of two brothers from Sao Paulo,

A tu mamy prace braci z Sao Paulo,

Fernando and Humberto Campana, who got inspired by the poverty and

Fernando i Humberto Campana, którzy zainspirowani biedą

smartness that they saw around them to do pieces of furniture that now are

i bystrością widoczną wokół stworzyli meble, które teraz

selling for an enormous amount of money.

są sprzedawane za krocie.

But that's because of the kind of strangeness of the market itself.

Tak się dzieje za sprawą dziwaczności samego rynku.

So really, design takes everything into account,

Tak więc, design bierze pod uwagę wszystko

and the interesting thing is that as the technology advances,

i choć wraz z rozwojem technologicznym

as we become more and more wireless and impalpable,

stajemy się coraz bardziej bezprzewodowi i niewyczuwalni,

designers, instead, want us to be hands-on.

projektanci chcą, żebyśmy byli praktyczni.

Sometimes hammer-on.

Czasami wprost.

This is a whole series of furniture that wants to engage you physically.

Oto cała linia mebli wymagająca fizycznego zaangażowania.

Even this chair that you have to open up and then sit on so that it takes

Od tego krzesła, w którym odciskasz swój kształt,

your imprint, all the way to this beautiful series of objects

poprzez całą, piękną serię przedmiotów,

that are considered design by Ana Mir in Barcelona.

które są przemyślanymi projektami Any Mir z Barcelony.

From this kind of bijou made with human hair to these chocolate nipples

Biżuteria z ludzkich włosów, czekoladowe sutki

to these intra-toe candies that your lover is supposed to suck from your toes.

czy cukierki, które kochanek ma za zadanie wyssać spomiędzy palców.

(Laughter)

(Śmiech)

It's quite beautiful because somehow, this is a gorgeous moment for design.

Te rzeczy są piękne, bo to wspaniały okres dla designu.

Many years ago I heard a mathematician from Vienna, whose name was Marchetti,

Wiele lat temu słyszałam, jak wiedeński matematyk Marchetti

explain how the innovation in the military industry --

tłumaczył, jak dokonania w przemyśle militarnym,

therefore, secret innovation -- and the innovation in the

a więc sekretne innowacje i innowacje społeczności

civilian society are two sinusoids that are kind of opposed.

cywilnej są dwoma przeciwstawnymi sinusoidami.

And that makes sense.

I to ma sens.

In moments of war there's great technological innovation,

W czasie wojny następuje wielki rozwój technologiczny,

and in the world you have to do without --

bez którego na świecie trzeba się obejść:

well, during the Second World War, you had to do without steel,

w czasie II Wojny Światowej trzeba było obejść się bez stali,

you had to do without aluminum.

bez aluminium.

And then as peace comes, all of these technologies get all of a sudden

I kiedy powrócił pokój, wszystkie te technologie nagle

available for the civilian market.

były dostępne na rynku obywatelskim.

Many of you might know that the Potato Chip Chair

Wielu z was może wie, że to Chipsowe Krzesło

by Charles and Ray Eames comes exactly from that kind of instance:

Charlesa i Raysa Eames jest tego typu rezultatem,

fiberglass was available for civilian use all of a sudden.

nagle włókno szklane było dostępne dla wszystkich.

I think that this is a strange moment.

Myślę, że to bardzo dziwny moment.

The rhythm of the sinusoids has changed tremendously,

Sinusoidalny rytm zmienił się niesłychanie,

just like the rhythm of our life in the past 25 years,

tak jak rytm naszego życia przez ostatnie 25 lat,

so I'm not sure anymore what the wavelength is.

więc nie wiem do końca jaka jest długość fali.

But it surely is a very important moment for design,

Ale z pewnością to bardzo istotny okres dla designu,

because not only is the technology proceeding, not only is computing

bo to nie tylko postęp technologiczny, nie tylko technologia

technology making open-source possible also in the world of design,

komputerowa umożliwia dostępne źródła w świecie designu,

but also the idea of sustainability --

ale także idea ekorozwoju,

which is not only sustainability from the viewpoint of CO2 emissions and footprint,

która nie polega tylko na ochronie środowiska związanej z emisją CO2,

but also sustainability of human interrelationships --

ale także na utrzymaniu więzi międzyludzkich,

is very much part of the work of so many designers.

jest istotną częścią prac wielu projektantów.

And that's why designers, more and more, are working on behaviors

Dlatego coraz częściej pracują oni nad ludzkim zachowaniem, a nie nad przedmiotami.

rather than on objects.

Dlatego coraz częściej pracują oni nad ludzkim zachowaniem, a nie nad przedmiotami.

Especially the good ones, not all of them.

Szczególnie ci dobrzy, nie wszyscy.

I wanted to show you, for instance, the work of Mathieu Lehanneur,

Chcę wam pokazać prace Mathieu Lehanneura,

which is quite fantastic.

które są fantastyczne.

He's another young designer from France who's working --

To kolejny młody projektant z Francji,

and at this point he's working, also, with pharmaceutical companies --

aktualnie współpracujący z firmami farmaceutycznymi

on new ways to engage patients, especially children,

nad nowym sposobem zaangażowania pacjentów, szczególnie dzieci,

in taking their medicines with constancy and with certainty.

w dawkowanie leków ze stałością i pewnością.

For instance, this is a beautiful container for asthma medicine

Przykładowo piękny pojemnik na leki przeciw astmie,

that kind of inflates itself when it's time for you to take the medicine,

który sam się pompuje w porze kolejnej dawki,

so the child has to go -- pffff! -- to release and relieve the container itself.

więc dziecko musi - pffff! - żeby opróżnić pojemnik.

And this other medicine is something that you can draw on your skin,

A to inny lek, którym można pisać na skórze,

so intradermal delivery enables you to joyfully be involved

by śródskórna dawka umożliwia radosne wzięcie udziału

in this particular kind of delivery.

w tym procesie.

Similarly, there's the work of people like Marti Guixe that tries to involve

Podobna jest praca takich ludzi jak Marti Guixe, która stara się zająć cię

you in a way that is really about making everything pass through your mouth

metodą, w której wszystko musi przejść przez twoje usta,

so that you learn from your mistakes or from your taste, orally.

więc uczysz się na błędach lub na swoim smaku, ustnie.

The next show that I'm going to work on --

Następny temat nad jakim będę pracować,

and I've been bugging a lot of you about this here --

i którym tutaj zanudziłam już wielu z was,

is about the relationship between design and science.

to związek designu z nauką.

I'm trying to find not the metaphors, but, rather, the points in common --

Staram się znaleźć nie tylko metafory, ale raczej cechy wspólne:

the common gripes, the common issues, the common preoccupations --

wspólne bolączki, problemy i troski,

and I think that it will enable us to go a little further in this idea of design

i myślę, że to umożliwi nam postęp w zamyśle designu

as an instruction, as a direction rather than a prescription of form.

jako instrukcji, bardziej jako wskazówki niż przepisu formy.

And I am hoping that many of you will respond to this.

I mam nadzieję, że wielu z was na to zareaguje.

I've sent an email already to quite a few of you.

Napisałam już maile do wielu z was.

But design and science and the possibility of visualizing different scales,

Design, nauka i możliwość wyobrażenia sobie różności skal,

and therefore, really work at the scale of the very small

żeby potem pracować na mniejszą skalę

to make it very big and very meaningful.

i zrobić z niej dużą i znaczącą.

Thank you. (Applause)

Dziekuję. (Brawa)