Sarah Rugheimer: The search for microscopic aliens | TED Fellows

Çeviri: Haktan Can Bayram Gözden geçirme: Nihal Aksakal

[SHAPE YOUR FUTURE]

[GELECEĞİNİ ŞEKİLLENDİR]

I want to find aliens.

Uzaylıları bulmak istiyorum.

Finding life on another planet is not just going to be a little hard,

Başka bir gezegende yaşamı bulmak biraz değil,

it's going to be very hard.

fazlasıyla zor olacak.

But for the first time in human history,

Ama insanlık tarihinde ilk defa,

we have a chance to detect signs of life on another planet.

diğer gezegenlerdeki yaşam izlerini tespit etmek için şansımız var.

Or maybe we've already detected it on Venus.

Belki de bu izleri Venüs’te çoktan keşfettik.

Or maybe not.

Belki de etmedik.

There are still two big hurdles

Başka gezegendeki yaşamın teyidi konusunda hâlâ iki büyük engel var.

when it comes to confirming life on another world.

The first is building a telescope big enough to do this,

Birincisi, bunun olması için yeterince büyük bir teleskopun yapımı,

and the second is interpreting what we will find.

ikincisi ise ne bulacağımızı yorumlamak.

When we think of extraterrestrial life,

Dünya dışı hayatı düşündüğümüzde

we tend to think of aliens like funny little green men,

uzaylıları tek hücreli mikroplardan ziyade

not aliens as single-celled microbes.

yeşil küçük ve sevimli canlılar olarak düşünme eğilimindeyiz,

But it's actually detecting signs of microbial life on another planet

Fakat en umutlu olduğum ve araştırmalarımda odaklandığım yer

that I'm most optimistic about, and what I focus my research on.

başka dünyalardaki mikrobik hayatın izlerini tespit etmek.

I model how a star's high-energy radiation

Bir yıldızın yüksek enerji radyasyonunun gelecekteki teleskoplarla,

can make gases from microbes harder or easier to see

mikroplardan nasıl daha kolay veya zor gaz üretilebilmesinin

with future telescopes.

gözlemlenmesini modelledim.

Microbes have dominated our planet's biosphere for most of Earth's history.

Mikroplar, Dünya tarihinin çoğunda gezegenimizin biyosferine hakim oldu.

They've been emitting gases that can be seen in our atmosphere --

Mikroplar, milyarlarca yıldır, ışık yılı uzakta olsa dahi

even light years away --

atmosferimizde görülen

for billions of years.

gazlar yayıyorlar.

Now, if an alien astronomer were looking at Earth,

Eğer, gökbilimci bir uzaylı Dünya’ya bakıyor olsaydı,

they would probably detect gases like oxygen, methane and nitrous oxide

büyük ihtimalle bizim izlerimizden ziyade oksijen, metan ve azot protoksit

before detecting signs of us.

keşfetmiş olurdu.

Even with an active biosphere like Earth's,

Dünya’daki gibi aktif bir biyosferde bile,

most of the gases that indicate life are coming from single-celled microbes,

yaşamı gösteren gazların çoğu hayvanlardan değil,

not from animals.

tek hücreli mikroplardan gelir.

This is what we'll try to do in the next decade of astronomy --

Bu yüzden önümüzdeki on yılda astronomide diğer yıldızların

try to find signs of microbial life on planets orbiting other stars.

yörüngesinde dönen gezegenlerde mikrobik yaşamı bulmayı deneyeceğiz.

But the technology to detect the atmosphere

Fakat başka bir güneşin etrafında

of a planet the size of Earth

Dünya büyüklüğünde bir gezegenin

around another sun

atmosferini tespit edecek

is incredibly difficult.

teknoloji oldukça zor.

It's like trying to determine the size of a firefly in front of a spotlight

Bu, başka bir kıtadan bakarken bir spot ışığının ucundaki ateşböceğinin

while looking from another continent.

boyutunu belirlemeye çalışmak gidi.

What's amazing is that with telescopes in the 2020s,

Şaşırtıcı olan şey, 2020′lerdeki teleskoplarla

we're overcoming this technological barrier.

biz bu teknolojik bariyeri aşıyoruz.

The second issue defining alien life

“Uzaylı” hayatı tanımlamanın ikinci olayı

will be to interpret what these biosignature gases actually mean.

bu biyolojik işaretlerin ne anlama geldiğini yorumlamak olacak.

Twenty-one percent of our atmosphere is oxygen,

Atmosferimizin yüzde yirmi biri oksijen

and nearly all of that oxygen comes from life.

ve bunun tamamına yakını yaşamdan gelir.

So here's the tricky question:

İşte zor bir soru:

Would detecting oxygen on another planet mean life?

Bir gezegende oksijen tespiti orada yaşam olması demek mi?

No, not necessarily,

Hayır, tam olarak değil,

because we know of ways to get oxygen without biology.

çünkü, biyoloji olmadan oksijen elde etmenin yollarını biliyoruz.

I try to understand a planet's geology and its star's radiation

Bir gezegenin jeolojisini ve yıldızının radyasyonunu anlamaya çalışıyorum,

so that we can better identify a true life signal.

böylece gerçek yaşam sinyallerini daha iyi tanımlarız.

And this is what makes the preliminary detection on Venus of phosphine,

Bu, Venüs’te potansiyel bir biyolojik işaret gazı olan fosfinin tespitini

a potential biosignature gas,

çok zorlayıcı ve aynı zamanda

so compelling but also so confusing.

kafa karıştırıcı hale getiriyor.

Venus is not where we expected to find life.

Venüs, yaşam bulmayı umduğumuz bir yer değil.

It is a hellish world,

500°C’ye yakın yüzey sıcaklığıyla

with a surface temperature of nearly 900 degrees Fahrenheit.

Venüs, cehennem gibi bir gezegen.

Could life be floating in the more temperate upper atmosphere?

Yaşam, atmosferin daha üstünde ılıman bir yerde dolaşıyor olabilir mi?

But then how would such life eat and reproduce?

Fakat o zaman böyle bir yaşam nasıl yer ve üretir?

This discovery will have to be vetted over the coming decade.

Bu keşfin önümüzdeki on yıl içinde incelenmesi gerekecek.

First, we must verify the detection of phosphine itself,

Önce, mutlaka fosfinin tespitini doğrulamamız gerekir

and then later, we would have to confirm that this gas is coming from life

ve sonra, bu gazın beklenmedik bir jeolojik veya fotokimyasal süreçten değil

and not from some unexpected geological or photochemical process.

yaşamdan geldiğini doğrulamamız gerekir.

If true, this would be one of the most profound discoveries of our generation.

Eğer doğruysa, bu, neslimizin en derin keşiflerinden biri olacak.

If it turns out that we were fooled,

Tam tersi, eğer yanılmışsak,

that we mistook this gas for biology when it's from some other process,

bu gazın başka bir süreçten gelişini biyolojik olarak yanlış anladıysak,

we will have a sobering lesson to apply to planets orbiting distant stars.

bu bize uzaktaki yıldızların yörüngelerine uygulayacağımız, göz açan bir ders olacak.

Venus is close -- literally, our next-door neighbor --

Venüs yakımızda, gerçek anlamda, bizim komşumuz

and yet we still have trouble understanding it.

ve biz yine de anlama konusunda güçlük çekiyoruz.

The planets we're finding orbiting other stars

Diğer yıldızların yörüngesinde dönen gezegenler

are weird and unexpected.

tuhaf ve beklenmedik.

Some have the density of cotton candy,

Bazıları pamuk şeker yoğunluğuna sahipken,

and others rain molten iron.

diğerlerinde erimiş demir yağmuru var.

And most stars are different from our sun,

Çoğu yıldız, yaşamı zorlaştıran parlak ışınlarıyla güneşimizden farklı.

with high-energy flares that can make it difficult for life.

So the more we're looking at different biosignature gases,

Böylece ne kadar farklı biyolojik işaret gazına göz atarsak

the more we realize that there's no single gas

bir gezegeni anlamaya, oradaki yaşamı iddia etmeye

that's enough to understand a planet and to claim alien life.

tek bir gazın yetmeyeceğini o kadar iyi anlarız.

It is just really difficult to distinguish life from nonlife

Işık yılı uzaktan, canlı bir yaşam ile cansız bir yaşamı ayırt etmek

from light years away.

oldukça zor.

And here's where the ambiguity lies.

Burada bir ikilem yatar.

How will we know if a clue is a sign of life or is not?

Eğer orada bir yaşam izi varsa veya yoksa, biz bunu nasıl bileceğiz?

Well, first, we'll need to understand as much as we can

Önce, gezegenin jeolojisi ve çevresinde döndüğü yıldızla alakalı

about a planet's geology and the star it orbits.

mümkün olduğunca fazla şey anlamamız gerekecek.

We'll learn vital lessons by exploring our own solar system

Kendi güneş sistemimizde, Venüs ve Mars gibi yerleri keşfederek

in places such as Venus and Mars.

hayati dersleri alacağız.

We're getting closer to answering one of humanity's biggest questions:

İnsanlığın en büyük sorularından birini cevaplamaya yaklaşıyoruz:

Are we alone in the universe?

Evrende yalnız mıyız?

Any claim will be hotly debated.

Herhangi bir iddia çokça tartışılacak.

So basically, I'm stretched between two desires.

Temel olarak, ben de iki temenniye odaklanıyorum.

I want to find alien life, but likely will not have a clear answer.

Uzaylı yaşamı bulmak istiyorum, fakat muhtemelen bunun net bir cevabı olmayacak.

And that's OK; science is nuanced and self-correcting.

Bu bir sorun değil; bilim nüanslı ve kendi kendini düzeltir.

It's what I love about it.

Bu konuda sevdiğim şey bu.

Science is about balancing this duality of skepticism and of hope.

Bilim, şüphecilik ve ümit ikiliğinin dengelenmesiyle alakalı bir şey.

We won't be able to teleport ourselves to another planet

Kendimizi başka bir gezegene ışınlayamayacağız

and take pictures of alien kangaroos jumping around.

ve etrafta zıplayan uzaylı kanguruların fotoğrafını çekemeyeceğiz.

And without an intelligent "Hello, Earthlings!" signal,

Skıllı bir “Merhaba, Dünyalılar!” sinyali olmadan,

we might still feel lonely,

evrende tek olmadığımızı fark etsek bile

even if we find out we're not alone in the universe.

hâlâ yalnız hissedebiliriz.

Despite these challenges, I'm super excited about alien microbes

Tüm bu meydan okumalara rağmen, Uzaylı mikroplar ve bize öğretebilecekleri

and what they could teach us.

konusunda oldukça heyecanlıyım.

Even if we find just one other sign of life,

Eğer başka bir yaşam izi bulsak bile,

tek hücreliden karmaşığa,

then likely the universe is teeming with it,

from single-celled to complex.

evren de muhtemelen bununla iç içe.

If we search for decades and find nothing,

Eğer yıllar boyu araştırırsak ve bir şey bulamazsak

then that is equally humbling.

bu aynı derecede mahcup bir durum olur.

But we must try.

Fakat mutlaka denemeliyiz.

We must do this search even when it means sitting with uncertainty along the way.

Bu arayış yol boyu belirsizlikle devam etse de bu araştırmayı yapmalıyız.

Thank you.

Teşekkürler.