Mark Roth: Suspended animation is within our grasp

Mark Roth: Geçici ölüm çok yakınımızda

Çeviri: Hamdi Kellecioglu Gözden geçirme: osman oguz ahsen

I'm going to talk to you today about my work on suspended animation.

Bugün size geçici ölüm üzerine yaptığım çalışmalardan bahsedeceğim.

Now, usually when I mention suspended animation,

Normalde geçici ölümden bahsettiğimde

people will flash me the Vulcan sign and laugh.

insanlar bana Vulcan işareti yapıp gülerler.

But now, I'm not talking about gorking people out

Ancak ne kadar eğlenceli olsa da benim bahsettiğim şey

to fly to Mars or even Pandora,

Mars'a ya da Pandora'ya uçmak için

as much fun as that may be.

insanları uyutmak değil.

I'm talking about

Benim bahsettiğim şey

the concept of using suspended animation

travma geçiren insanlara yardımcı olmak için

to help people out in trauma.

geçici ölümü kullanmak.

So what do I mean

Peki, "geçici ölüm" dediğimde

when I say "suspended animation"?

neyi kastediyorum?

It is the process by which

Bu işlem

animals de-animate,

hayvanların cansızlaşmaları,

appear dead

ölü gibi görünmeleri,

and then can wake up again without being harmed.

sonra da herhangi bir zarar görmeden uyanmalarıdır.

OK, so here is the sort of big idea:

Bu konunun arkasındaki büyük fikir şu.

If you look out at nature,

Doğaya bakarsanız,

you find that

geçici ölümün olduğu yerlerde

as you tend to see suspended animation,

ölümsüzlüğün olduğunu

you tend to see immortality.

görebilirsiniz.

And so, what I'm going to tell you about

Size anlatacağım şey ise şu

is a way to tell a person who's in trauma --

travma geçiren bir kişiyi

find a way to de-animate them a bit

biraz öldürerek

so they're a little more immortal

geçirdiği kalp krizini atlatıp

when they have that heart attack.

ölümsüz olmasını sağlamak.

An example of an organism or two

Ölümsüz organizmalara birkaç

that happens to be quite immortal

örnek vermek gerekirse

would be plant seeds

bitki tohumlarını

or bacterial spores.

veya bakteri sporlarını sayabiliriz.

These creatures are

Bu yaratıklar

some of the most immortal life forms on our planet,

gezegenimizdeki en ölümsüz yaşam biçimleri,

and they tend to spend most of their time

ve ömürlerinin büyük bir kısmını

in suspended animation.

geçici ölü olarak geçiriyorlar.

Bacterial spores are thought now by scientists

Bilim adamları bakteri sporlarını

to exist as individual cells

250 milyon yıl boyunca

that are alive, but in suspended animation

geçici ölüm durumunda kalan

for as long as 250 million years.

yaşayan canlı hücreler olarak görüyor.

To suggest that this all, sort of, about little, tiny creatures,

Bu küçük yaratıkları bir kenara bırakarak

I want to bring it close to home.

biraz daha tanıdık bir alana gelmek istiyorum.

In the immortal germ line

İnsan yumurtaları

of human beings --

bir kadının ömrü içinde

that is, the eggs that sit in the ovaries --

yumurtalıklarda 50 yıl boyunca

they actually sit there in a state of suspended animation

bir çeşit geçici ölüm

for up to 50 years in the life of each woman.

halinde beklerler.

So then there's also my favorite example

Bir de benim en sevdiğim

of suspended animation.

geçici ölüm örneği var.

This is Sea-Monkeys.

Sea Monkeys'den bahsediyorum.

Those of you with children,

Aranızda çocuğu olanlar

you know about them.

bu küçük yaratıkları bilir.

You go to the pet store or the toy store,

Bir oyuncakçıya veya petshopa gidip

and you can buy these things.

bu küçük şeylerden alabilirsiniz.

You just open the bag, and you just dump them

Sonra paketi açıp bunları plastik bir

into the plastic aquarium,

akvaryuma koyuyorsunuz,

and in about a week or so, you'll have little shrimps swimming around.

ve yaklaşık bir hafta içinde etrafta yüzen küçük karidesleriniz oluyor.

Well, I wasn't so interested in the swimming.

Beni ilgilendiren kısım yüzmeleri değil.

I was interested in what was going on in the bag,

Beni paketin içinde olan şey ilgilendiriyor,

the bag on the toy store shelf

oyuncakçının rafında paketinde dururken

where those shrimp sat

bu karidesler sınırsız bir süre için

in suspended animation indefinitely.

geçici ölüm halinde bekliyorlar.

So these ideas of suspended animation

Bu geçici ölüm fikri sadece

are not just about cells and weird, little organisms.

hücreler ve küçük garip organizmalar için değil.

Occasionally, human beings

Arada sırada insanların da

are briefly de-animated,

basitçe söylemek gerekirse cansızlaşabildikleri oldu,

and the stories of people who are briefly de-animated

bu kısa bir süre cansızlaşan insanları anlatan hikayeler arasında

that interest me the most

beni en çok ilgilendiren

are those having to do with the cold.

içinde soğuk geçenler.

Ten years ago, there was a skier in Norway

10 yıl önce, Norveç'te buzlu bir şelaleye

that was trapped in an icy waterfall,

kısılıp kalan bir kayakçı vardı.

and she was there for two hours before they extracted her.

Bu kadın kurtarılmadan önce orada iki saat boyunca kaldı.

She was extremely cold,

Vücudu o kadar soğumuştu ki

and she had no heartbeat --

kalp atışları tamamen durmuştu.

for all intents and purposes she was dead, frozen.

Kelimenin tam anlamıyla donarak ölmüştü.

Seven hours later,

Yedi saat sonra,

still without a heartbeat,

hala kalbi atmıyorken

they brought her back to life, and she went on to be

hayata geri döndürdüler ve hayatının devamında

the head radiologist

tedavi gördüğü hastanenin

in the hospital that treated her.

radyoloji bölümüne şef oldu.

A couple of years later --

Birkaç yıl sonra --

so I get really excited about these things --

bu konular beni gerçekten heyecanlandırıyor --

about a couple of years later,

birkaç yıl sonra,

there was a 13-month-old, she was from Canada.

13 aylık Kanadalı bir bebek,

Her father had gone out in the wintertime; he was working night shift,

babası gece vardiyası için giderken üzerinde sadece bebek beziyle

and she followed him outside in nothing but a diaper.

babasının peşinden dışarı çıktı.

And they found her hours later,

Ve küçük kızı saatler sonra

frozen, lifeless,

donmuş olarak buldular.

and they brought her back to life.

Ve bu küçük kızı da hayata geri döndürmeyi başardılar.

There was a 65-year-old woman

Geçtiğimiz yıl

in Duluth, Minnesota last year

Dulut, Minnesota'da 65 yaşında bir kadın

that was found frozen and without a pulse

evinin ön bahçesinde donmuş,

in her front yard one morning in the winter,

nabzı atmaz halde bulundu,

and they brought her back to life.

ve hayata geri döndürüldü.

The next day, she was doing so well, they wanted to run tests on her.

Ertesi gün o kadar iyi durumdaydı ki üzerinde test yapmak istediler.

She got cranky and just went home.

Teyze huysuzlandı ve evine gitti.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

So, these are miracles, right?

Bunların her biri mucize değil mi?

These are truly miraculous things that happen.

Bunlar gerçekten yaşanmış mucizevi olaylar.

Doctors have a saying

Doktorların söylediğine göre

that, in fact, "You're not dead until you're warm and dead."

sıcak ve ölü değilseniz ölmemişsinizdir.

And it's true. It's true.

Ve bu doğru. Doğru.

In the New England Journal of Medicine,

New England Tıp Dergisi'nde

there was a study published that showed

yayınlanan bir çalışmada

that with appropriate rewarming,

üç saat kalbi atmadığı halde

people who had suffered without a heartbeat for three hours

düzgün bir şekilde yeniden ısıtılan

could be brought back to life without any neurologic problems.

insanlar herhangi bir nörolojik sorun yaşanmadan hayata dönebilmişler.

That's over 50 percent.

Bu oran %50'den fazla.

So what I was trying to do is think of a way

Buradan yola çıkarak yapmak istediğim şey

that we could study

geçici ölüm hakkında

suspended animation

çalışmalar yaparak

to think about a way

kayakçının başına gelenleri

to reproduce, maybe,

kontrollü bir şekilde

what happened to the skier.

tekrar yapmak.

Well, I have to tell you something very odd,

Garip bir şey söyleyim,

and that is that being exposed to low oxygen

düşük oksijen seviyesine maruz kalmak

does not always kill.

her zaman öldürmez.

So, in this room, there's 20 percent oxygen or so,

Bu odada yaklaşık yüzde 20 oksijen vardır.

and if we reduce the oxygen concentration,

Ve oksijen konsantrasyonunu düşürürsek

we will all be dead.

hepimiz ölürüz.

And, in fact, the animals we were working with in the lab --

Aslına bakarsanız, laboratuvarda üzerinde çalıştığımız

these little garden worms, nematodes --

küçük bahçe solucanları, nematodlar da

they were also dead when we exposed them to low oxygen.

düşük oksijen seviyelerinde ölürler.

And here's the thing that should freak you out.

Ama sizi şaşırtacak şey şu.

And that is that, when we lower the oxygen concentration further

Oksijen konsantrasyonunu

by 100 times, to 10 parts per million,

100 kat azaltarak 10 ppm seviyesine azaltırsak,

they were not dead,

ölmüyorlar.

they were in suspended animation,

Bunun yerine geçici ölüm durumuna geçiyorlar

and we could bring them back to life without any harm.

ve herhangi bir zarar görmeden bu canlıları tekrar hayata döndürebiliyoruz.

And this precise oxygen concentration,

Ve bu net oksijen konsantrasyonu seviyesiyle

10 parts per million,

milyonda 10 parça,

that caused suspended animation,

sağlanan geçici ölüm

is conserved.

sürdürülebiliyor.

We can see it in a variety of different organisms.

Bunu farklı organizmalarda da görebiliyoruz.

One of the creatures we see it in

Bunu gördüğümüz yaratıklardan birisi de

is a fish.

bir balık.

And we can turn its heartbeat on and off by going in and out

Ve bu canlının kalp atışlarını geçici ölüme sokup çıkararak

of suspended animation like you would a light switch.

bir çeşit ışık düğmesi gibi çalıştırıp durdurabiliyoruz.

So this was pretty shocking to me,

Bunu yapabiliyor olmak

that we could do this.

beni çok derinden etkiledi.

And so I was wondering, when we were trying

Kayakçının başına gelenleri

to reproduce the work with the skier,

tekrarlamaya çalışırken,

that we noticed that, of course,

bu arada onun da oksijen tüketimi sıfırdı

she had no oxygen consumption,

ve muhtemelen bir tür

and so maybe she was in a similar state of suspended animation.

geçici ölüm halindeydi.

But, of course, she was also extremely cold.

Tabi uç noktada soğuk hava şartlarına da maruz kalmıştı.

So we wondered what would happen

Aklımıza şu soru geldi

if we took our suspended animals and exposed them to the cold.

geçici ölüm halindeki hayvanları soğuğa maruz bıraksak ne olur.

And so, what we found out

Buradan bulduğumuz şey

was that, if you take animals

eğer hayvanları

that are animated like you and I,

benim, sizin gibi canlı olanları,

and you make them cold -- that is, these were the garden worms --

soğutursanız -- bu durumda bahçe solucanları oluyor --

now they're dead.

ölüyorlar.

But if you have them in suspended animation,

Ancak geçici ölüm durumuna sokup

and move them into the cold, they're all alive.

soğutursanız, yaşamaya devam ediyorlar.

And there's the very important thing there:

Buradaki önemli nokta şu:

If you want to survive the cold,

Eğer donmaktan kurtulmak istiyorsanız

you ought to be suspended. Right?

geçici ölüm haline geçmelisiniz. Değil mi?

It's a really good thing.

Bu gerçekten iyi bir şey.

And so, we were thinking about that,

Biz de buradan,

about this relationship between these things,

olaylar arasındaki ilişkilerden yola çıkarak,

and thinking about whether or not that's what happened to the skier.

kayakçının başına gelenin bu olup olmadığını merak ettik.

And so we wondered: Might there be some agent

Ve içimizde var olan bir şeyin

that is in us, something that we make ourselves,

temelde bizi biz yapan bir şeyin

that we might be able to regulate our own metabolic flexibility

kendi metabolizmamızın esnekliğini

in such a way as to be able to survive

çok soğuk ortamlarda hayatta kalacak şekilde

when we got extremely cold, and might otherwise pass away?

düzenleyebildiğini düşündük.

I thought it might be interesting to sort of hunt for such things.

Bu tür bir mekanizmayı aramanın ilginç olacağını düşündüm.

You know?

Şundan da kısaca bahsetmeliyim,

I should mention briefly here

Bu tür şeyleri

that physiology textbooks that you can read about

fizyoloji ders kitaplarında ararsanız

will tell you that this is a kind of heretical thing to suggest.

bunların genel inanışa ters olduğunu görürsünüz.

We have, from the time we are slapped on the butt

Popomuza şaplağı yediğimiz andan

until we take our last dying breath --

son nefesimizi verinceye kadar --

that's when we're newborn to when we're dead --

yani doğumdan ölüme kadar --

we cannot reduce our metabolic rate

metabolizma hızımızı bazal metabolizma denilen

below what's called a standard,

belirli bir standardın

or basal metabolic rate.

altına indiremeyiz.

But I knew that there were examples

Ancak bazı hayvanların

of creatures, also mammals,

hatta sincap ve ayı gibi memelilerin,

that do reduce their metabolic rate

metabolizma hızlarını

such as ground squirrels and bears,

azaltabildiklerini biliyoruz.

they reduce their metabolic rate

Kış uykusuna yatacakları zaman

in the wintertime when they hibernate.

metabolizmalarını düşürüyorlar.

So I wondered: Might we be able to find some agent or trigger

Aklıma şu soru geldi: Acaba benzeri bir durumu insan bünyesinde

that might induce such a state in us?

tetikleyecek bir şey var mıdır?

And so, we went looking for such things.

Ve bu tür şeyleri aramaya başladık.

And this was a period of time when we failed tremendously.

Bu aşamada sürekli yanlış yollara saptık.

Ken Robinson is here. He talked about the glories of failure.

Ken Robinson burada. Başarısızlığın güzelliğinden bahsetti.

Well, we had a lot of them.

Bizim bolca başarısızlığımız oldu.

We tried many different chemicals and agents,

Pek çok farklı kimyasal denedik,

and we failed over and over again.

ve tekrar tekrar başarısız olduk.

So, one time, I was at home

Bir keresinde evde

watching television on the couch

televizyon izliyordum,

while my wife was putting our child to bed,

eşim de çocukları yatırıyordu

and I was watching a television show.

ben de bir televizyon programı izliyordum.

It was a television show --

PBS'te yayınlanan

it was a NOVA show on PBS --

NOVA'ydı ve Meksika'daki bir

about caves in New Mexico.

mağaradan bahsediyordu.

And this particular cave was Lechuguilla,

Bu mağaranın adı Lechuguilla'ydı

and this cave is incredibly toxic to humans.

ve bu mağara insanlar için son derece zehirliydi.

The researchers had to suit up just to enter it.

Araştırmacılar sadece girebilmek için özel elbiseler giyiyorlardı.

It's filled with this toxic gas,

Tamamen zehirli bir gaz olan

hydrogen sulfide.

hidrojen sülfitle doluydu.

Now, hydrogen sulfide is curiously present in us.

Hidrojen sülfit ilginç bir şekilde vücudumuzda bulunur.

We make it ourselves.

Bunu kendimiz üretiriz.

The highest concentration is in our brains.

En yoğun konsantrasyon ise beyindedir.

Yet, it was used

Evet, Birinci Dünya Savaşı'nda

as a chemical warfare agent in World War I.

kimyasal silah olarak kullanılmıştı.

It's an extraordinarily toxic thing.

Bu madde son derece zehirli bir şey.

In fact, in chemical accidents,

Ancak bazı kimyasal kazalarda,

hydrogen sulfide is known to --

eğer çok fazla hidrojen sülfit solursanız

if you breathe too much of it, you collapse to the ground,

yere düşüp bayılırsınız

you appear dead,

ve ölü gibi görünürsünüz

but if you were brought out into room air, you can be reanimated without harm,

ancak hemen odadan dışarı çıkarılırsanız herhangi bir zarar görmeden

if they do that quickly.

hayata dönüldüğü fark edilmiş.

So, I thought, "Wow, I have to get some of this."

Hemen, vav, bundan biraz bulmalıyım dedim.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Now, it's post-9/11 America,

Tabi, artık 9/11 sonrası Amerika'sında yaşıyoruz,

and when you go into the research institute,

bir araştırma enstitüsüne gidip

and you say, "Hi.

"Merhaba,

I'd like to buy some concentrated,

bir miktar yoğunlaştırılmış

compressed gas cylinders

sıkıştırılmış öldürücü

of a lethal gas

gaz silindirleri alabilir miyim?

because I have these ideas, see,

İnsanları geçici ölüm durumuna

about wanting to suspend people.

sokmak gibi bir fikrim var.

It's really going to be OK."

Gerçekten bir sorun olmayacak." derseniz.

So that's kind of a tough day,

Zor bir gün geçireceksiniz demektir

but I said, "There really is

ancak bunu neden istediğimi açıklayan

some basis for thinking why you might want to do this."

ciddi düşüncelerim vardı.

As I said, this agent is in us,

Dediğim gibi bu madde içimizde var,

and, in fact, here's a curious thing,

ve aslında, ilginç bir şekilde

it binds to the very place inside of your cells

bu madde hücrelerimizin içinde oksijenin bağlanarak

where oxygen binds, and where you burn it,

vücudumuza gereken enerjiyi sağlamak için

and that you do this burning to live.

yakıldığı yere bağlanıyor.

And so we thought, like in a game of musical chairs,

Biz de aynı sandalye kapmaca oyununda olduğu gibi,

might we be able to give a person

bir insana hidrojen sülfit

some hydrogen sulfide,

vererek oksijenin bağlanması gereken yeri

and might it be able to occupy that place

sandalye kapmacada olduğu gibi

like in a game of musical chairs where oxygen might bind?

işgal edebiliriz diye düşündük.

And because you can't bind the oxygen,

Oksijeni bağlayamadığınız için de

maybe you wouldn't consume it,

onu tüketmezsiniz.

and then maybe it would reduce your demand for oxygen.

Bu sayede oksijene olan ihtiyacınız azalabilir.

I mean, who knows?

Yani, kim bilir?

So -- (Laughter)

(Gülüşmeler)

So, there's the bit about the dopamine

Biraz dopamin

and being a little bit, what do you call it, delusional,

biraz da hayal gücü ile

and you might suggest that was it.

bunun böyle olacağını iddia edebilirsiniz.

And so, we wanted to find out

Sonuç olarak, soğuk bir ortamda

might we be able to use

hidrojen sülfit ile

hydrogen sulfide in the presence of cold,

kayakçının içinde bulunduğu hali

and we wanted to see whether we could

bir memelide yeniden

reproduce this skier in a mammal.

oluşturup oluşturamayacağımızı merak ettik.

Now, mammals are warm-blooded creatures,

Memeliler sıcak kanlı yaratıklardır,

and when we get cold, we shake and we shiver, right?

üşüdüğümüzde titreriz değil mi?

We try to keep our core temperature at 37 degrees

Oksijen yakarak

by actually burning more oxygen.

çekirdek sıcaklığımızı 37 derecede tutmaya çalışırız.

So, it was interesting for us

Bir fareye

when we applied hydrogen sulfide

vücudu soğukken

to a mouse when it was also cold

hidrojen sülfit verdiğimizde

because what happened is the core temperature

farenin çekirdek sıcaklığının da düştüğünü görmek

of the mouse got cold.

gerçekten şaşırtıcıydı.

It stopped moving.

Hareket etmeyi durdurdu.

It appeared dead.

Ölü gibi görünüyordu.

Its oxygen consumption rate

Oksijen kullanım oranı

fell by tenfold.

on katına kadar azaldı.

And here's the really important point.

Ve asıl önemli olan nokta.

I told you hydrogen sulfide is in us.

Hidrojen sülfitin içimizde var olduğunu söylemiştim.

It's rapidly metabolized,

Hızlıca metabolize edildi

and all you have to do after six hours of being

ve bu cansızlık halinde

in this state of de-animation

altı saat kaldıktan sonra

is simply put the thing out in room air,

normal havaya sahip bir odaya alındı,

and it warms up, and it's none the worse for wear.

ve sanki bir şey olmamış gibi vücudu ısındı.

Now, this was cosmic.

Bu gerçekten inanılmaz.

Really. Because we had found a way

Gerçekten. Çünkü bir memeliyi

to de-animate a mammal,

geçici ölüm haline sokmanın bir yolunu bulduk.

and it didn't hurt it.

Ve bunun herhangi bir zararı da yok.

Now, we'd found a way to reduce

En düşük sınırları zorlayan

its oxygen consumption

oksijen tüketim seviyelerine inmenin

to rock-bottom levels, and it was fine.

bir yolunu bulduk ve bu yöntem gayet güzel çalıştı.

Now, in this state of de-animation,

Geçici ölüm halindeyken

it could not go out dancing,

farenin kalkıp dans etmesi mümkün değil,

but it was not dead,

ama ölü olduğu da söylenemez

and it was not harmed.

ve vücuduna kesinlikle zarar gelmiyor.

So we started to think: Is this the agent

Ve düşünmeye başladık: Kayakçının

that might have been present in the skier,

vücudunda bulunan madde bu muydu,

and might have she had more of it than someone else,

ya bu kadında diğer insanlarda olandan daha fazla varsa

and might that have been able to reduce

ve bu sayede vücudu çok fazla soğumadan

her demand for oxygen

oksijen tüketimi en alt seviyelere inmiş

before she got so cold that

ve bu şekilde donmuş olabilirdi

she otherwise would have died,

aksi takdirde ölmüş olması gerekirdi

as we found out with our worm experiments?

aynı solucan deneylerimizde olduğu gibi.

So, we wondered:

Merak ettiğimiz konu şuydu:

Can we do anything useful

Metabolizma esnekliğini bu şekilde

with this capacity to

kontrol edebilmeyi işe yarar bir hale

control metabolic flexibility?

getirebilir miydik?

And one of the things we wondered --

Merak ettiğimiz konulardan birisi de --

I'm sure some of you out there are economists,

Eminim aranızda ekonomistler vardır,

and you know all about supply and demand.

ve arz talep denen şeyi biliyordur.

And when supply is equal to demand,

Arz ve talep birbirine eşitken

everything's fine,

her şey yolundadır,

but when supply falls,

ancak arz düştüğünde --

in this case of oxygen,

bu durumda oksijen oluyor --

and demand stays high, you're dead.

ve talep yüksek kaldığında, ölüyorsunuz.

So, what I just told you

Az önce anlattığım şey

is we can now reduce demand.

talebi düşürebiliyor olmamızdı.

We ought to be able to lower supply

Hayvanı öldürmeden oksijen seviyesini

to unprecedented low levels without killing the animal.

şimdiye kadar hiç olmayacak seviyelere indirmeyi başardık.

And with money we got from DARPA,

Ve DARPA'dan aldığımız parayla

we could show just that.

bunu gösterebildik.

If you give mice hydrogen sulfide,

Eğer bir fareye hidrojen sülfit verirseniz

you can lower their demand for oxygen,

oksijene olan talebi düşürebilirsiniz,

and you can put them into oxygen concentrations

ve bu canlıyı Everest tepesinin 5000 feet üstü

that are as low as 5,000 feet above the top of Mt. Everest,

yüksekliklerde olabilecek oksijen konsantrasyonlarına koyabiliyorduk

and they can sit there for hours, and there's no problem.

ve burada saatlerce hiçbir şey olmadan yaşayabiliyorlardı.

Well this was really cool.

Bu gerçekten etkileyici.

We also found out that we could subject animals

Ayrıca hidrojen sülfit vererek

to otherwise lethal blood loss, and we could save them

normalde ölümcül oranlarda olan kan kaybına

if we gave them hydrogen sulfide.

dayanıklı hale de getirebiliyorduk.

So these proof of concept experiments

Bu konsept deneylerin sonucunda

led me to say "I should found a company,

bir firma kurarak

and we should take this out to a wider playing field."

testleri daha geniş bir alana yaymalıydım.

I founded a company called Ikaria

Diğerlerinin de yardımıyla Ikaria adında

with others' help.

bir firma kurdum.

And this company, the first thing it did

Ve bu firmanın yaptığı ilk şey

was make a liquid formulation of hydrogen sulfide

şırıngaya konulabilmesi için

an injectable form that we could put in

hidrojen sulfitin sıvı formunu hazırlamak

and send it out to physician scientists all over the world

ve dünyanın çeşitli yerlerindeki bu konuyla ilgili

who work on models of critical care medicine,

bilim insanlarına göndermek oldu,

and the results are incredibly positive.

sonuçlar ise şaşırtıcı bir oranda pozitif geldi.

In one model of heart attack,

Kalp krizinin bir çeşidinde

animals given hydrogen sulfide

hidrojen sülfit verilen hayvanların

showed a 70 percent reduction in heart damage

şu anda kriz geçirsek size ve bana uygulanan

compared to those who got the standard of care that

normal yöntemlerle tedavi edilenlere göre

you and I would receive if we were to have a heart attack here today.

kalbinde zarar oranının yüzde 70 düştüğü gözlendi.

Same is true for organ failure,

Aynı şey organ yetmezliği için de geçerli

when you have loss of function owing to poor perfusion of kidney, of liver,

dolaşım bozukluğu nedeniyle böbreklerinizin, karaciğerinizin çalışmaması

acute respiratory distress syndrome

akut solunum bozukluğu sendromu

and damage suffered in cardiac-bypass surgery.

ve bypass ameliyatında oluşan hasarlar.

So, these are the thought leaders in trauma medicine

Dünya genelindeki travma uzmanlarının

all over the world saying this is true,

hepsi bunun doğru olduğunu söylüyor,

so it seems that exposure to hydrogen sulfide

görünüşe göre hidrojen sülfit kullanımı

decreases damage that you receive

normalde ölümcül olan

from being exposed to otherwise lethal-low oxygen.

düşük oksijen seviyesinin yarattığı hasarı azaltıyor.

And I should say that the concentrations of hydrogen sulfide

Şunu da söylemeliyim, bu faydayı sağlayan

required to get this benefit

hidrojen sülfit konsantrasyonu

are low, incredibly low.

çok düşük, şaşırtıcı oranda düşük.

In fact, so low that physicians will not have to lower or dim

O kadar düşük ki doktorlar söz konusu faydayı görmek için

the metabolism of people much at all

hastaların metabolizmasını düşürmek

to see the benefit I just mentioned,

zorunda kalmıyorlar,

which is a wonderful thing, if you're thinking about adopting this.

bu yöntemi uygulamak istiyorsanız bu muhteşem bir şey.

You don't want to be gorking people out

Hayatlarını kurtarmak için insanları

just to save them, it's really confusing.

aşırı dozla uçuramazsın, bu kafa karıştırıcı olur.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

So, I want to say that we're in human trials.

Artık insanlı deneme sürecine geçtiğimizi söyleyebilirim.

Now, and so --

Şu anda --

(Applause)

(Alkışlar)

Thank you. The Phase 1 safety studies are over,

Teşekkürler. Birinci aşama güvenlik çalışmaları tamamlandı,

and we're doing fine, we're now moved on.

ve başarıyla atlattık, devam ediyoruz.

We have to get to Phase 2 and Phase 3. It's going to take us a few years.

İkinci ve üçüncü aşamaları da tamamlamalıyız. Bunun için birkaç yıl daha gerek.

This has all moved very quickly,

Süreç oldukça hızlı ilerliyor,

and the mouse experiments

fareler üzerinde yapılan testler

of hibernating mice happened in 2005;

farelerin geçici ölüm durumuna alınması 2005'te oldu,

the first human studies were done in 2008,

ilk insanlı çalışmalar 2008 yılında yapıldı

and we should know in a couple of years

ve birkaç yıl içinde işe yarayıp

whether it works or not.

yaramadığını görmüş olacağız.

And this all happened really quickly

Pek çok insanın yardımıyla

because of a lot of help from a lot of people.

bunların hepsi çok çabuk gerçekleşti

I want to mention that, first of all,

Bunlardan biraz söz etmek istiyorum, öncelikle

my wife, without whom this talk and my work would not be possible,

o olmadan bu konuşma ve işimi başaramayacağım eşime

so thank you very much.

çok teşekkür ediyorum.

Also, the brilliant scientists who work at my lab

Ayrıca laboratuvarımda çalışan muhteşem bilim insanları

and also others on staff,

ve tabi ki diğer çalışanlar

the Fred Hutchinson Cancer Research Center in Seattle, Washington --

Seattle Washington'daki Fred Hutchinson Kanser Araştırma Merkezi,

wonderful place to work.

mükemmel bir çalışma ortamı.

And also the wonderful scientists

Ayrıca Ikaria'daki muhteşem

and businesspeople at Ikaria.

bilim adamları ve iş adamları.

One thing those people did out there

Bu insanların yaptığı şeylerden birisi de

was take this technology of hydrogen sulfide,

hidrojen sülfit teknolojisini alıp,

which is this start-up company that's burning venture capital very quickly,

ki başlangıçta yatırım sermayesini çok hızlı tüketen bir çalışmaydı,

and they fused it with another company

hidrojen sülfitten çok daha zehirli

that sells another toxic gas

bir gazı kullanarak normalde ölecek

that's more toxic than hydrogen sulfide,

yeni doğmuş bebeklerin

and they give it to newborn babies who would otherwise die

dokularına oksijen taşımayı başaran

from a failure to be able to oxygenate their tissues properly.

başka bir firmayla birleştirdiler.

And this gas that is delivered in over

Bu gaz, dünya üzerinde

a thousand critical care hospitals worldwide,

bin hastaneye gönderildi

now is approved, on label,

artık onaylandı ve etiketlendi,

and saves thousands of babies a year

ve binlerce bebeği

from certain death.

kesin bir ölümden kurtarıyor.

(Applause)

(Alkışlar)

So it's really incredible

Böyle bir şeyin parçası olmak

for me to be a part of this.

benim için inanılmaz bir duygu.

And I want to say that I think we're on the path

Ve metabolik esnekliği temelden

of understanding metabolic flexibility

anlamanın yolunda

in a fundamental way,

ilerliyoruz,

and that in the not too distant future,

ve çok uzak olmayan bir gelecekte,

an EMT might give an injection of hydrogen sulfide,

ilkyardım uzmanı hidrojen sülfit

or some related compound,

ya da benzeri bir bileşiği

to a person suffering severe injuries,

ciddi şekilde yaralanmış bir kurbana enjekte edecek

and that person might de-animate a bit,

ve o insanı bir süreliğine geçici ölüm durumuna sokarak

they might become a little more immortal.

biraz daha ölümsüz olmasını sağlayacak.

Their metabolism will fall

Sanki evde bir ışığı düğmesinden kapatıyormuş gibi

as though you were dimming a switch on a lamp at home.

hastaların metabolizmaları yavaşlayacak.

And then, they will have the time, that will buy them the time,

Böylece en iyi tedaviyi görecekleri

to be transported to the hospital

hastaneye ulaşacak süreyi

to get the care they need.

kazanmış olacaklar.

And then, after they get that care --

Gereken tedaviyi gördükten sonra,

like the mouse, like the skier,

fare gibi, kayakçı gibi

like the 65-year-old woman --

65 yaşındaki kadın gibi,

they'll wake up.

hiçbir şey olmamış gibi kalkacaklar.

A miracle?

Mucize mi?

We hope not, or maybe we just hope

Umarız değildir, ya da en azından

to make miracles a little more common.

mucizeleri biraz daha sık yaşanır yapmak istiyoruz.

Thank you very much.

Çok teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkışlar)