Mark Roth: Suspended animation is within our grasp

Mark Roth: Chết giả -- công nghệ trong tầm tay chúng ta

Translator: Anh Thu Ho Reviewer: LD .

I'm going to talk to you today about my work on suspended animation.

Hôm nay tôi sẽ nói về nghiên cứu của tôi về quá trình chết giả.

Now, usually when I mention suspended animation,

Nào, thông thường khi nói về chết giả,

people will flash me the Vulcan sign and laugh.

người ta thường giơ tay chào kiểu Vulcan và cười.

But now, I'm not talking about gorking people out

Nhưng giờ, không phải là tôi đang nói về việc chuyển hóa con người

to fly to Mars or even Pandora,

để họ bay lên sao Hỏa hay Pandora,

as much fun as that may be.

dù điều đó có thể hay đi chăng nữa.

I'm talking about

Tôi đang nói về

the concept of using suspended animation

khái niệm sử dụng công nghệ làm chết giả

to help people out in trauma.

để cứu những người bị thương nặng.

So what do I mean

Vậy, tôi có ý gì

when I say "suspended animation"?

khi nói "làm chết giả"?

It is the process by which

Đó là một quá trình trong đó

animals de-animate,

động vật ngưng mọi hoạt động,

appear dead

trông như chết,

and then can wake up again without being harmed.

và sau đó thức dậy mà không bị thương tổn gì.

OK, so here is the sort of big idea:

Vâng, đây là một ý tưởng lớn.

If you look out at nature,

Nếu các bạn nhìn vào thiên nhiên,

you find that

các bạn thấy rằng

as you tend to see suspended animation,

khi các bạn thấy sự chết giả,

you tend to see immortality.

các bạn thường sẽ thấy sự bất tử.

And so, what I'm going to tell you about

Vì thế, điều tôi sẽ nói cho các bạn biết

is a way to tell a person who's in trauma --

là cách để phân biệt một người đang bị thương --

find a way to de-animate them a bit

tìm cách làm họ "bớt sống" một ít

so they're a little more immortal

để họ sẽ bất tử hơn một chút

when they have that heart attack.

khi họ bị nhồi máu cơ tim.

An example of an organism or two

Một ví dụ về một hay hai sinh vật

that happens to be quite immortal

mà khá là bất tử,

would be plant seeds

là hạt giống cây

or bacterial spores.

hay bào tử vi khuẩn.

These creatures are

Những sinh vật đó là

some of the most immortal life forms on our planet,

một trong những thể sống bất tử nhất trên hành tinh,

and they tend to spend most of their time

và chúng thường dành phần lớn thời gian

in suspended animation.

trong trạng thái chết giả.

Bacterial spores are thought now by scientists

Bào tử vi khuẩn được các nhà khoa học cho là

to exist as individual cells

tồn tại như những tế bào độc lập

that are alive, but in suspended animation

chúng sống, nhưng trong trạng thái chết giả

for as long as 250 million years.

trong khoảng 250 triệu năm.

To suggest that this all, sort of, about little, tiny creatures,

Để đưa ra những điều này, về những sinh vật nhỏ bé này,

I want to bring it close to home.

tôi muốn đưa nó đến lại gần chúng ta hơn.

In the immortal germ line

Trong hệ thống mầm sống bất tử

of human beings --

của con người,

that is, the eggs that sit in the ovaries --

đó là trứng trong tử cung

they actually sit there in a state of suspended animation

thực sự đã nằm đó trong trạng thái chết giả

for up to 50 years in the life of each woman.

trong khoảng 50 năm cuộc đời của mỗi phụ nữ.

So then there's also my favorite example

Sau đây là một ví dụ ưa thích của tôi

of suspended animation.

về chết giả.

This is Sea-Monkeys.

Đây là những con khỉ biển.

Those of you with children,

Những ai có con,

you know about them.

các bạn hẳn biết về chúng.

You go to the pet store or the toy store,

Các bạn vào cửa hàng thú nuôi và đồ chơi

and you can buy these things.

và các bạn có thể mua những thứ này.

You just open the bag, and you just dump them

Các bạn chỉ việc mở túi, thả chúng vào

into the plastic aquarium,

bể cá cảnh nhựa,

and in about a week or so, you'll have little shrimps swimming around.

và trong khoảng một tuần, các bạn sẽ có những con tép nhỏ bơi quanh.

Well, I wasn't so interested in the swimming.

Tôi không thực sự hứng thú với việc bơi lội ấy.

I was interested in what was going on in the bag,

Tôi hứng thú với những việc diễn ra trong túi,

the bag on the toy store shelf

cái túi trong tiệm đồ chơi

where those shrimp sat

nơi những con tép đó nằm

in suspended animation indefinitely.

trong trạng thái chết giả một khoảng thời gian vô định.

So these ideas of suspended animation

Vậy, ý tưởng về sự chết giả

are not just about cells and weird, little organisms.

không phải chỉ về tế bào và những sinh vật kì dị.

Occasionally, human beings

Đôi khi, con người,

are briefly de-animated,

cũng ngừng sống trong thời gian ngắn

and the stories of people who are briefly de-animated

và câu chuyện về những người ngừng sống trong thời gian ngắn

that interest me the most

thật sự mê hoặc tôi

are those having to do with the cold.

đều liên quan đến cái lạnh.

Ten years ago, there was a skier in Norway

10 năm trước, một người trượt tuyết ở Na-uy

that was trapped in an icy waterfall,

bị kẹp trong một thác nước đóng băng.

and she was there for two hours before they extracted her.

Và cô ấy ở đó trong 2 giờ, trước khi được giải cứu.

She was extremely cold,

Cô ấy đã cực lạnh,

and she had no heartbeat --

tim ngừng đập.

for all intents and purposes she was dead, frozen.

Theo mọi kiểu, cô ấy đã chết-- đóng băng.

Seven hours later,

7 năm sau,

still without a heartbeat,

tim vẫn không đập,

they brought her back to life, and she went on to be

người ta làm cô ấy sống lại và cô ấy đã trở thành

the head radiologist

trưởng khoa X-quang

in the hospital that treated her.

trong bệnh viện đã cứu cô ấy.

A couple of years later --

Một vài năm sau --

so I get really excited about these things --

tôi thực sự bị hấp dẫn bởi những điều này--

about a couple of years later,

khoảng vài năm sau nữa,

there was a 13-month-old, she was from Canada.

có một bé gái 13 tháng tuổi từ Canada.

Her father had gone out in the wintertime; he was working night shift,

Bố em ra ngoài khi đang là mùa đông; ông làm ca tối,

and she followed him outside in nothing but a diaper.

cô bé đi theo ông ra ngoài đường chỉ với 1 chiếc tã trên người.

And they found her hours later,

Họ tìm thấy em một vài giờ sau

frozen, lifeless,

đóng băng, không dấu hiệu sống.

and they brought her back to life.

Và họ đã làm em ấy sống lại.

There was a 65-year-old woman

Có một phụ nữ 65 tuổi

in Duluth, Minnesota last year

ở Duluth, Minnesota, năm ngoái

that was found frozen and without a pulse

được tìm thấy khi đã bị đóng băng và không còn mạch đập

in her front yard one morning in the winter,

ở sân vườn trước vào một buổi sáng mùa đông;

and they brought her back to life.

và họ cũng đã làm bà sống lại.

The next day, she was doing so well, they wanted to run tests on her.

Hôm sau, bà bình phục tốt đến nỗi, họ đã muốn kiểm tra sức khỏe bà.

She got cranky and just went home.

Bà cáu lên và về nhà.

(Laughter)

(Tiếng cười)

So, these are miracles, right?

Vậy, đó là những điều kì diệu, đúng thế.

These are truly miraculous things that happen.

Đó thực sự là những điều kì diệu đã diễn ra.

Doctors have a saying

Các bác sĩ có một câu nói

that, in fact, "You're not dead until you're warm and dead."

rằng, thực ra, bạn chưa chết, đến lúc bạn ấm và chết.

And it's true. It's true.

Điều này đúng. Nó đúng.

In the New England Journal of Medicine,

Trong tờ tạp chí y học New England Journal of Medicine,

there was a study published that showed

một nghiên cứu cho thấy

that with appropriate rewarming,

với việc sưởi ấm lại thích hợp,

people who had suffered without a heartbeat for three hours

những người tim đã ngừng đập trong ba giờ,

could be brought back to life without any neurologic problems.

có thể được làm sống lại mà không có vấn đề thần kinh nào.

That's over 50 percent.

Điều này là hơn 50 phần trăm.

So what I was trying to do is think of a way

Nên cái tôi đã cố gắng làm là nghĩ về một cách

that we could study

để chúng tôi có thể nghiên cứu

suspended animation

quá trình chết giả

to think about a way

để tìm ra một cách

to reproduce, maybe,

tái tạo lại

what happened to the skier.

điều đã diễn ra với người trượt tuyết.

Well, I have to tell you something very odd,

Uhm, tôi phải nói với các bạn 1 điều rất kì cục,

and that is that being exposed to low oxygen

rằng tiếp xúc với nồng độ oxy thấp

does not always kill.

không phải lúc nào cũng gấy chết người.

So, in this room, there's 20 percent oxygen or so,

Trong phòng này, có khoảng chừng 20% oxy.

and if we reduce the oxygen concentration,

Nếu ta giảm nồng độ oxy,

we will all be dead.

ta sẽ chết.

And, in fact, the animals we were working with in the lab --

Và sự thật là những động vật chúng tôi dùng để nghiên cứu trong phòng thí nghiệm,

these little garden worms, nematodes --

những con giun tròn, giun đất,

they were also dead when we exposed them to low oxygen.

cũng đều đã chết khi chúng tôi thả chúng vào nơi có lượng ôxy thấp.

And here's the thing that should freak you out.

Và điều này sẽ làm các bạn kinh hồn luôn này.

And that is that, when we lower the oxygen concentration further

Đó là, khi chúng tôi hạ thấp nồng độ oxy hơn nữa

by 100 times, to 10 parts per million,

khoảng 100 lần, đến khoảng 10 ppm (10 parts per million = 0.01 g ôxy trong 1000 ml khí)

they were not dead,

chúng không chết,

they were in suspended animation,

chúng chỉ chết giả,

and we could bring them back to life without any harm.

và chúng tôi đã có thể làm chúng sống lại mà không hư tổn gì.

And this precise oxygen concentration,

Và chính nồng độ oxy này,

10 parts per million,

10 ppm,

that caused suspended animation,

đã tạo ra sự chết giả,

is conserved.

được bảo toàn.

We can see it in a variety of different organisms.

Ta có thể thấy điều này ở nhiều sinh vật khác.

One of the creatures we see it in

Một trong số đó

is a fish.

là cá.

And we can turn its heartbeat on and off by going in and out

Ta có thể bật tắt nhịp tim của nó bằng việc chuyển vào và ra

of suspended animation like you would a light switch.

trạng thái chết giả như bật tắt một cái công tắc đèn.

So this was pretty shocking to me,

Nên tôi đã khá sốc khi thấy

that we could do this.

rằng chúng tôi đã có thể làm được điều đó.

And so I was wondering, when we were trying

Và tôi tự hỏi, khi chúng tôi đang cố gắng

to reproduce the work with the skier,

lặp lại điều đã diễn ra với người trượt tuyết,

that we noticed that, of course,

chúng tôi nhận thấy rằng, tất nhiên,

she had no oxygen consumption,

cô ấy đã không tiêu thụ oxy,

and so maybe she was in a similar state of suspended animation.

và có thể đã ở trong trạng thái tương tự như chết giả.

But, of course, she was also extremely cold.

Nhưng, đương nhiên, cô ấy cũng đã cực lạnh.

So we wondered what would happen

Nên tôi tự hỏi điều gì sẽ xảy ra

if we took our suspended animals and exposed them to the cold.

nếu đưa động vật chết giả vào môi trường lạnh.

And so, what we found out

Và, điều chúng tôi đã tìm ra

was that, if you take animals

là, nếu các bạn đưa động vật

that are animated like you and I,

sống như các bạn và tôi,

and you make them cold -- that is, these were the garden worms --

và làm chúng thật lạnh -- đây là những con giun đất --

now they're dead.

bây giờ chúng đã chết.

But if you have them in suspended animation,

Nhưng nếu bạn làm chúng chết giả,

and move them into the cold, they're all alive.

rồi ướp lạnh, chúng đều sống.

And there's the very important thing there:

Có một điều rất quan trọng ở đây:

If you want to survive the cold,

Nếu các bạn muốn sống sót trong cái lạnh,

you ought to be suspended. Right?

các bạn phải chết giả. Đúng không?

It's a really good thing.

Đó thực sự là một điều tốt.

And so, we were thinking about that,

Nên, chúng tôi đã nghĩ về

about this relationship between these things,

mối quan hệ giữa những điều này,

and thinking about whether or not that's what happened to the skier.

và liệu đó có phải là việc xảy ra với người trượt tuyết hay không.

And so we wondered: Might there be some agent

Và chúng tôi tự hỏi: có thể một nhân tố nào đó

that is in us, something that we make ourselves,

trong chúng ta, nhân tố nào đó mà chúng ta tự tạo ra

that we might be able to regulate our own metabolic flexibility

mà cho ta khả năng điều khiển các sự linh động chuyển hóa

in such a way as to be able to survive

theo cách giúp chúng ta sống sót

when we got extremely cold, and might otherwise pass away?

khi chúng ta đối mặt với sự lạnh, mà thông thường thì làm ta chết.

I thought it might be interesting to sort of hunt for such things.

Tôi nghĩ sẽ thực sự thú vị nếu ta săn đuổi những thứ này.

You know?

Các bạn biết chứ?

I should mention briefly here

Tôi nên đề cập sơ qua ở đây

that physiology textbooks that you can read about

rằng các sách sinh lí hóa bạn có thể đọc

will tell you that this is a kind of heretical thing to suggest.

sẽ nói rằng đây là một điều kì dị để đề nghị.

We have, from the time we are slapped on the butt

Chúng ta, từ lần đầu được vỗ vào mông

until we take our last dying breath --

đến khi trút hơi thở cuối cùng --

that's when we're newborn to when we're dead --

đó là lúc bạn mới chào đời đến khi ta chết --

we cannot reduce our metabolic rate

ta không thể giảm mức chuyển hóa

below what's called a standard,

xuống dưới mức chuẩn,

or basal metabolic rate.

hay mức chuyển hóa căn bản.

But I knew that there were examples

Nhưng tôi biết một vài ví dụ

of creatures, also mammals,

về những sinh vật, cả động vật có vú,

that do reduce their metabolic rate

có thể giảm tốc độ chuyển hóa

such as ground squirrels and bears,

như sóc trên đất hay gấu.

they reduce their metabolic rate

Chúng giảm mức chuyển hóa

in the wintertime when they hibernate.

trong mùa đông khi chúng ngủ đông.

So I wondered: Might we be able to find some agent or trigger

Vậy là tôi tự hỏi: liệu ta có thể tìm ra nhân tố hay kích thích tố

that might induce such a state in us?

ở trong chúng ta mà có thể làm chùng ta rơi vào trạng thái đó?

And so, we went looking for such things.

Vật nên, chúng tôi đi tìm kiếm những thứ đó.

And this was a period of time when we failed tremendously.

Và đó là gian đoạn mà chung tôi thất bại thảm hại.

Ken Robinson is here. He talked about the glories of failure.

Ken Robinson ở đây. Ông ấy đã nói về sự vinh quang của thất bại.

Well, we had a lot of them.

Phải nói là chúng tôi đã có rất nhiều thất bại.

We tried many different chemicals and agents,

Chúng tôi đã thử hàng loạt hóa chất và tác nhân khác nhau,

and we failed over and over again.

và thất bại cứ nối tiếp thất bại.

So, one time, I was at home

Một lần, tôi đang ở nhà

watching television on the couch

xem TV

while my wife was putting our child to bed,

trong khi vợ tôi cho con ngủ,

and I was watching a television show.

tôi đang xem một chương trình truyền hình.

It was a television show --

Đó là một chương trình truyền hình --

it was a NOVA show on PBS --

chương trình NOVA chiếu trên PBS --

about caves in New Mexico.

về các hang động ở New Mexico.

And this particular cave was Lechuguilla,

Và cái hang động được gọi là Lechuguilla,

and this cave is incredibly toxic to humans.

nó cực kì độc hại với con người.

The researchers had to suit up just to enter it.

Các nhà nghiên cứu phải mang bảo hộ cẩn thận khi thám hiểm nó.

It's filled with this toxic gas,

Trong đó đầy một loại khí độc,

hydrogen sulfide.

hydro sunfua (H2S).

Now, hydrogen sulfide is curiously present in us.

Khí này, kì lạ thay, có sẵn trong cơ thể người

We make it ourselves.

Chúng ta tự sản xuất ra nó.

The highest concentration is in our brains.

Nồng độ cao nhất là trong não.

Yet, it was used

Nhưng nó đã được sử dụng

as a chemical warfare agent in World War I.

như một loại chất độc hóa học trong chiến tranh Thế giới I.

It's an extraordinarily toxic thing.

Đó là một chất cực kì độc.

In fact, in chemical accidents,

Thực tế, trong các tai nạn hóa học

hydrogen sulfide is known to --

hydro sunfua được biết đến với khả năng --

if you breathe too much of it, you collapse to the ground,

khi các bạn hít quá nhiều, các bạn sẽ ngất xỉu,

you appear dead,

các bạn có vẻ như đã chết,

but if you were brought out into room air, you can be reanimated without harm,

nhưng khi được đưa vào phòng thoáng, các bạn sẽ tỉnh lại mà không hề hấn gì,

if they do that quickly.

nếu được làm nhanh chóng.

So, I thought, "Wow, I have to get some of this."

Vậy, tôi nghĩ, ồ, mình sẽ phải lấy về một ít.

(Laughter)

(Tiếng cười)

Now, it's post-9/11 America,

Nào, đây là nước Mỹ trong giai đoạn hậu 11 tháng 9

and when you go into the research institute,

và khi bạn bước vào một viện nghiên cứu,

and you say, "Hi.

và nói, ''Chào,

I'd like to buy some concentrated,

tôi muốn mua một ít ống khí nén

compressed gas cylinders

nồng độ cao

of a lethal gas

của một loại khí gây chết người

because I have these ideas, see,

vì tôi có ý tưởng

about wanting to suspend people.

muốn làm con người ta chết giả.

It's really going to be OK."

Mọi thứ sẽ hoàn toàn ổn thôi."

So that's kind of a tough day,

Nên hôm đó là một ngày khó khăn,

but I said, "There really is

nhưng tôi đã nói, thực sự có

some basis for thinking why you might want to do this."

những căn cứ về vì sao các bạn có thể muốn làm điều này.

As I said, this agent is in us,

Như tôi đã nói, tác nhân này ở trong chúng ta,

and, in fact, here's a curious thing,

và, có một điều đáng tò mò,

it binds to the very place inside of your cells

chúng bám vào chính vị trí trong tế bào của bạn

where oxygen binds, and where you burn it,

nơi ôxy liên kết, và là nơi các bạn đốt nó,

and that you do this burning to live.

các bạn thực hiện điều này để sống.

And so we thought, like in a game of musical chairs,

Và thế nên chúng tôi nghĩ đây giống như một trò chơi cướp ghế,

might we be able to give a person

nếu chúng ta có thể đưa một người

some hydrogen sulfide,

một ít hydro sunphua,

and might it be able to occupy that place

và nếu chúng có thể chiếm vị trí đó

like in a game of musical chairs where oxygen might bind?

như trong trò chơi giành ghế khi ô-xi có thể chiếm chỗ,

And because you can't bind the oxygen,

và vì các bạn không thể liên kết với ô-xi,

maybe you wouldn't consume it,

có thể các bạn sẽ không tiêu thụ nó,

and then maybe it would reduce your demand for oxygen.

và rồi có thể điều này sẽ giảm nhu cầu ô-xi của bạn.

I mean, who knows?

Ý tôi là, ai biết được?

So -- (Laughter)

Nên -- ( Tiếng cười)

So, there's the bit about the dopamine

Vậy là, có một chút về dopamine

and being a little bit, what do you call it, delusional,

và, người ta gọi nó là gì nhỉ, ảo tưởng một chút

and you might suggest that was it.

và các bạn có thể cho rằng nó đây rồi.

And so, we wanted to find out

Vậy nên, chúng tôi đã muốn tìm hiểu

might we be able to use

liệu chúng tôi có thể sử dụng

hydrogen sulfide in the presence of cold,

hydro sunphua với sự hiện diện của nhiệt độ thấp,®

and we wanted to see whether we could

và chúng tôi cũng muốn xem liệu chúng tôi có thể

reproduce this skier in a mammal.

tái hiện lại những gì đã xảy ra với người trượt tuyết trên động vật có vú.

Now, mammals are warm-blooded creatures,

Động vật có vú là những sinh vật máu nóng,

and when we get cold, we shake and we shiver, right?

khi ta lạnh, ta run, đúng vậy.

We try to keep our core temperature at 37 degrees

Chúng ta cố gắng duy trì thân nhiệt ở 37 độ C

by actually burning more oxygen.

bằng cách đốt cháy nhiều ô-xi hơn.

So, it was interesting for us

Nên, chúng tôi đã thấy rất thú vị

when we applied hydrogen sulfide

khi đưa hydro xunphua

to a mouse when it was also cold

vào một con chuột khi nó đang lạnh

because what happened is the core temperature

bởi vì những gì đã xảy ra là thân nhiệt

of the mouse got cold.

của con chuột cũng lạnh hơn.

It stopped moving.

Nó ngừng di chuyển.

It appeared dead.

Nó trông như đã chết.

Its oxygen consumption rate

Mức tiêu thụ ô-xi của nó

fell by tenfold.

giảm 10 lần.

And here's the really important point.

Và đây là điều rất quan trọng.

I told you hydrogen sulfide is in us.

Tôi đã nói với các bạn rằng hydro xunphua có trong cơ thể chúng ta.

It's rapidly metabolized,

Nó đã nhanh chóng được chuyển hóa,

and all you have to do after six hours of being

và điều duy nhất bạn cần làm sau sau giờ

in this state of de-animation

trong trạng thái chết giả

is simply put the thing out in room air,

là đưa con chuột vào phòng thoáng khí

and it warms up, and it's none the worse for wear.

và nó ấm lên, và nó cũng không bị nhiễm độc.

Now, this was cosmic.

Điều này nghe thật hoang đường.

Really. Because we had found a way

Thật sự thế. Bởi vi chúng tôi đã tìm ra cách

to de-animate a mammal,

để làm động vật có vú chết giả.

and it didn't hurt it.

Và không làm nó thương tích.

Now, we'd found a way to reduce

Chúng tôi đã tìm ra cách làm giảm

its oxygen consumption

sự tiêu thụ ô-xi của nó

to rock-bottom levels, and it was fine.

đến mức cực thấp, và nó hoàn toàn bình thường.

Now, in this state of de-animation,

Trong trạng thái chết giả,

it could not go out dancing,

nó không thể ra ngoài nhảy múa,

but it was not dead,

nhưng nó cũng không chết,

and it was not harmed.

cũng không bị thương hại gì.

So we started to think: Is this the agent

Nên chúng tôi bắt đầu suy nghĩ: Đây có phải là nhân tố

that might have been present in the skier,

mà đã có thể hiện diện người trượt tuyết,

and might have she had more of it than someone else,

và có thể cô ấy đã có nhiều nó hơn người khác

and might that have been able to reduce

và nên đã có thể là giảm

her demand for oxygen

nhu cầu tiêu thụ ô-xi của cô

before she got so cold that

trước khi cô trở nên quá lạnh

she otherwise would have died,

đến mức có thể chết,

as we found out with our worm experiments?

như trong thí nghiệm với những giun?

So, we wondered:

Nên, chúng tôi tự hỏi:

Can we do anything useful

Liệu chúng tôi có thể làm điều gì có ich

with this capacity to

với khả năng

control metabolic flexibility?

điều khiển sự linh hoạt của chuyển hóa?

And one of the things we wondered --

Một trong những điều chúng tôi tự hỏi --

I'm sure some of you out there are economists,

tôi chắc chắn một số khán giả ở đây là các nhà kinh tế học,

and you know all about supply and demand.

và đều biết về cung và cầu

And when supply is equal to demand,

Và khi nguồn cung cân bằng nhu cầu,

everything's fine,

mọi thứ sẽ bình thường,

but when supply falls,

nhưng khi cung giảm

in this case of oxygen,

trong trường hợp này là ô-xi

and demand stays high, you're dead.

và nhu cầu vẫn ở mức cao, các bạn sẽ chết.

So, what I just told you

Thế, những điều tôi mới nói với các bạn

is we can now reduce demand.

là bây giờ ta có thể giảm nhu cầu.

We ought to be able to lower supply

Chúng ta nên giảm nguồn cung

to unprecedented low levels without killing the animal.

tới mức thấp chưa bao giờ có mà không giết chết con vật.

And with money we got from DARPA,

Và với khoản tiền chúng tôi có từ DARPA

we could show just that.

chúng tôi có thể cho các bạn thấy điều đó.

If you give mice hydrogen sulfide,

Nếu bạn đưa hydro sunphua vào chuột,

you can lower their demand for oxygen,

bạn có thể giảm nhu cầu ô-xi của nó,

and you can put them into oxygen concentrations

và bạn có thể đưa nồng độ ôxy của nó

that are as low as 5,000 feet above the top of Mt. Everest,

xuống thấp hơn cả 5000 ft (1500 m) trên đỉnh Everest,

and they can sit there for hours, and there's no problem.

và nó có thể ngồi đó hàng giờ, không vấn đề gì.

Well this was really cool.

Thật thú vị phải không

We also found out that we could subject animals

Chúng tôi cũng nghiên cứu được rằng biến động vật

to otherwise lethal blood loss, and we could save them

trong những ca mất máu chết người, chúng tôi có thể cứu chúng

if we gave them hydrogen sulfide.

nếu chúng tôi đưa chúng hydro sunphua.

So these proof of concept experiments

Bằng chứng của những thí nghiệm này

led me to say "I should found a company,

làm tôi muốn thành lập một công ty,

and we should take this out to a wider playing field."

và đưa nó ra một sân chơi lớn hơn.

I founded a company called Ikaria

Tôi sáng lập một công ty tên Ikaria

with others' help.

với sự giúp đỡ của nhiều người khác.

And this company, the first thing it did

Và công ty này, điều đầu tiên nó làm

was make a liquid formulation of hydrogen sulfide

là chế tạo một dạng lỏng của hydro sunphua

an injectable form that we could put in

một dạng có thể tiêm được để chúng tôi có thể đưa vào

and send it out to physician scientists all over the world

và gửi cho các nhà khoa học trên toàn thế giới

who work on models of critical care medicine,

những người trong công nghiệp dược phẩm

and the results are incredibly positive.

và kết quả tích cực một cách không tin được.

In one model of heart attack,

Trong một ca đau tim,

animals given hydrogen sulfide

động vật tiếp xúc với hydro sunphua

showed a 70 percent reduction in heart damage

đã giảm 70 phần trăm độ thương tổn tim

compared to those who got the standard of care that

so với những ca chữa trị theo cách thông thường

you and I would receive if we were to have a heart attack here today.

mà các bạn và tôi sẽ nhận nếu chúng ta lên cơn đau tim ở đây ngày hôm nay.

Same is true for organ failure,

Điều này cũng đúng với việc thương tổn các nội tạng

when you have loss of function owing to poor perfusion of kidney, of liver,

khi các bạn bị mất các chức năng hoạt động do sự truyền dịch kém đến cật, gan,

acute respiratory distress syndrome

hội chứng tổn thương hô hấp nặng

and damage suffered in cardiac-bypass surgery.

hay các tổn thương khác khi phẫu thuật tim.

So, these are the thought leaders in trauma medicine

Những người tiên phong trong công nghệ chũa tổn thương nghiêm trọng

all over the world saying this is true,

trên toàn thế giới đều công nhận rằng điều này là chính xác,

so it seems that exposure to hydrogen sulfide

Vậy có vẻ việc tiếp xúc với hydro sunphua

decreases damage that you receive

giúp giảm tổn thương bạn phải nhận

from being exposed to otherwise lethal-low oxygen.

khi tiếp xúc với ôxy ở nồng độ thấp, thường gây chết người.

And I should say that the concentrations of hydrogen sulfide

Và tôi nên nói rằng nồng độ hydro sunphua

required to get this benefit

ta cần để đạt được kết quả này

are low, incredibly low.

là thấp, thấp không tin nổi.

In fact, so low that physicians will not have to lower or dim

Thực tế, nó thấp đến nỗi ta không cần phải hạ thấp hay giảm dần

the metabolism of people much at all

quá trình chuyển hóa của con người

to see the benefit I just mentioned,

để thấy được lợi ích tôi đã đề cập,

which is a wonderful thing, if you're thinking about adopting this.

đó thực sự là một điều thật tuyệt vời, nếu các bạn đang nghĩ đến việc áp dụng nó.

You don't want to be gorking people out

Các bạn không cần phải biến đổi con người

just to save them, it's really confusing.

để cứu họ, điều đó thực sự rắc rối.

(Laughter)

(Tiếng cười)

So, I want to say that we're in human trials.

Vậy, tôi muốn nói rằng chúng tôi đang thử nghiệm trên người.

Now, and so --

Giờ đây, vậy là--

(Applause)

(Vỗ tay)

Thank you. The Phase 1 safety studies are over,

Cảm ơn các bạn. Giai đoạn một của các nghiên cứu về an toàn đã kết thúc,

and we're doing fine, we're now moved on.

và chúng tôi đang làm tốt, chúng tôi đang tiếp tục.

We have to get to Phase 2 and Phase 3. It's going to take us a few years.

Chúng tôi phải đến với giai đoạn hai và ba. Có thể sẽ phải mất một vài năm.

This has all moved very quickly,

Mọi thứ đã tiến triển rất nhanh,

and the mouse experiments

và những thí nghiệm trên chuột

of hibernating mice happened in 2005;

làm chuột ngủ đông vào năm 2005,

the first human studies were done in 2008,

nghiên cứu trên người đầu tiên đã được thực hiện vào năm 2008

and we should know in a couple of years

và trong một vài năm nữa thôi ta sẽ biết

whether it works or not.

nó có hiệu quả hay không.

And this all happened really quickly

Tất cả điều này diễn ra rất nhanh

because of a lot of help from a lot of people.

nhờ rất nhiều sự giúp đỡ từ rất nhiều người.

I want to mention that, first of all,

Tôi muốn nhắc tới, đầu tiên nhất,

my wife, without whom this talk and my work would not be possible,

vợ tôi, nếu thiếu cô ấy thì buổi nói chuyện này và công trình này không thể diễn ra,

so thank you very much.

cảm ơn em rất nhiều.

Also, the brilliant scientists who work at my lab

Đồng thời, những nhà khoa học sáng giá ở phòng thí nghiệm của tôi

and also others on staff,

những nhân viên khác,

the Fred Hutchinson Cancer Research Center in Seattle, Washington --

Viện Nghiên cứu Ung thư Fred Hutchinson ở Seattle Washington,

wonderful place to work.

một nơi làm việc tuyệt vời.

And also the wonderful scientists

Và cả những nhà khoa học tuyệt vời

and businesspeople at Ikaria.

cùng các doanh nhân ở Ikaria.

One thing those people did out there

Một điều họ đã làm ngoài kia

was take this technology of hydrogen sulfide,

là đưa công nghệ của hydro sunphua,

which is this start-up company that's burning venture capital very quickly,

thứ tiêu tốn rất nhanh nguồn vốn ban đầu của công ty non trẻ này,

and they fused it with another company

sau đó nó sát nhập với một công ty khác

that sells another toxic gas

cũng bán một loại khí độc khác

that's more toxic than hydrogen sulfide,

thậm chí độc hơn cả hydro xunphua,

and they give it to newborn babies who would otherwise die

để đưa cho trẻ sơ sinh có thể chết

from a failure to be able to oxygenate their tissues properly.

vì các mô của nó không thể hô hấp.

And this gas that is delivered in over

Và khí này, được phân phối đến hơn

a thousand critical care hospitals worldwide,

một ngàn bệnh viện đầu não trên toàn thế giới,

now is approved, on label,

đã được công nhận, trên nhãn bìa,

and saves thousands of babies a year

và cứu sống hàng ngàn đứa trẻ mỗi năm

from certain death.

khỏi cái chết tưởng chừng chắc chắn.

(Applause)

(Vỗ tay)

So it's really incredible

Điều này thật khó mà tin được

for me to be a part of this.

là tôi là một phần trong đó.

And I want to say that I think we're on the path

Tôi muốn nói rằng tôi nghĩ chúng ta đang trên con đường

of understanding metabolic flexibility

để hiễu được sự linh hoạt của quá trình chuyển hóa

in a fundamental way,

về mặt căn bản,

and that in the not too distant future,

và đó không phải là một tương lai quá xa vời,

an EMT might give an injection of hydrogen sulfide,

một ca chấn thương khẩn có thể được tiêm hydro xunphua,

or some related compound,

hay hợp chất liên quan,

to a person suffering severe injuries,

cho một người bị chấn thương nặng,

and that person might de-animate a bit,

người đó có thể bất động một chút,

they might become a little more immortal.

và trở nên bất tử hơn 1 chút.

Their metabolism will fall

Chuyển hóa của họ sẽ giảm

as though you were dimming a switch on a lamp at home.

như thể bạn đang giảm nhỏ một bóng đèn trong nhà.

And then, they will have the time, that will buy them the time,

Và họ sẽ có thêm thời gian, họ sẽ mua được thời gian

to be transported to the hospital

để được đưa tới bệnh viện

to get the care they need.

để được chăm sóc.

And then, after they get that care --

Và sau khi đã được chăm sóc,

like the mouse, like the skier,

như những con chuột, như người trượt tuyết,

like the 65-year-old woman --

như người phụ nữ 65 tuổi ấy,

they'll wake up.

họ sẽ tỉnh dậy.

A miracle?

Một phép màu?

We hope not, or maybe we just hope

Chúng tôi hy vọng là không, hay có thể là chúng tôi chỉ mong

to make miracles a little more common.

làm cho phép màu có mặt thông thường hơn một chút.

Thank you very much.

Cảm ơn các bạn rất nhiều.

(Applause)

(Vỗ tay)