James Surowiecki: The power and the danger of online crowds

James Surowiecki ile sosyal medyanın dönüm noktası üzerine

Çeviri: Kuddusi Demir Gözden geçirme: Meric Aydonat

This was in an area called Wellawatta, a prime residential area in Colombo.

Wellawatta, Colombo'nun en önemli yerleşim yerlerinden biriydi.

We stood on the railroad tracks

Plajla arkadaşımın evi arasında uzanan

that ran between my friend's house and the beach.

demiryolu raylarının üstünde durduk.

The tracks are elevated about eight feet from the waterline normally,

Normalde bu hatlar su hattının iki buçuk metre üzerinde olur.

but at that point the water had receded

Fakat suyun bu kısmı normale göre

to a level three or four feet below normal.

bir-bir buçuk metre çekilmişti.

I'd never seen the reef here before.

Daha önce burada hiç kayalık görmemiştim.

There were fish caught in rock pools left behind by the receding water.

Su geri çekilirken kaya havuzlarında balıklar kalmıştı.

Some children jumped down and ran to the rock pools with bags.

Bazı çocuklar aşağı atlayıp ellerindeki torbalarla birlikte kaya havuzlarına koştular.

They were trying to catch fish.

Balıkları yakalamaya çalışıyorlardı.

No one realized that this was a very bad idea.

Hiç kimse bunun ne kadar kötü bir fikir olduğunun farkında değildi.

The people on the tracks just continued to watch them.

Rayların üzerindeki kalabalık onları izlemeye devam etti.

I turned around to check on my friend's house.

Arkadaşımın evini kontrol etmek için döndüm.

Then someone on the tracks screamed.

Sonra rayın üzerindekilerden biri bağırdı.

Before I could turn around, everyone on the tracks was screaming and running.

Henüz arkamı dönmeden, rayın üzerindeki herkes bağrışmaya ve kaçışmaya başladı.

The water had started coming back. It was foaming over the reef.

Su tekrar yükselmeye başlamıştı, kayalıkların üstü köpükle dolmaya başladı.

The children managed to run back onto the tracks.

Çocuklar rayların üzerine geri dönebildiler.

No one was lost there. But the water continued to climb.

Kimse kaybolmamıştı fakat su yükselmeye devam ediyordu.

In about two minutes, it had reached the level of the railroad tracks

İki dakika içerisinde tren yolu hattı seviyesine kadar çıktı

and was coming over it. We had run about 100 meters by this time.

ve hat seviyesini geçene kadar yaklaşık 100 metre koştuk.

It continued to rise.

Su yükselmeye devam etti.

I saw an old man standing at his gate, knee-deep in water, refusing to move.

Çit kapısının önünde dizlerine kadar batmış ve kaçmayan yaşlı bir adam gördüm.

He said he'd lived his whole life there by the beach,

Adam bütün hayatını bu sahilde geçirdiğini

and that he would rather die there than run.

kaçmak yerine burada ölmeyi tercih ettiğini söyledi.

A boy broke away from his mother to run back into his house

Korkmuş bir çocuk annesinden sıyrılıp evine doğru

to get his dog, who was apparently afraid.

köpeğini almak için koştu.

An old lady, crying, was carried out of her house and up the road by her son.

Oğlu tarafından evinden yola çıkarılan yaşlı kadın ağlıyordu.

The slum built on the railroad reservation

Tren yolu için ayrılmış

between the sea and the railroad tracks was completely swept away.

deniz ile raylar arasında inşa edillmiş olan gecekondu mahallesi tamamen yok olmuştu.

Since this was a high-risk location, the police had warned the residents,

Riskli bölgede ikamet edenleri polis uyarmıştı

and no one was there when the water rose.

ve su yükseldiğinde bölgede kimse yoktu.

But they had not had any time to evacuate any belongings.

Fakat eşyalarını tahliye etmek için hiç zamanları olmamıştı.

For hours afterwards, the sea was strewn with bits of wood for miles around --

Dört saat sonra, deniz üzerinde

all of this was from the houses in the slum.

gecekondu evlerine ait ahşap parçaları dağılmıştı.

When the waters subsided, it was as if it had never existed.

Sular dindiğinde gecekondular daha önceden hiç inşa edilmemiş gibiydi.

This may seem hard to believe --

Çok sayıda haberi okumuyor olsaydanız

unless you've been reading lots and lots of news reports --

buna inanmak zor olabilir.

but in many places, after the tsunami, villagers were still terrified.

Ama bir çok yerde, tsunami sonrası, köylüler hâlâ dehşet içindelerdi.

When what was a tranquil sea swallows up people, homes

Sakin bir denizin, insanları, barınakları

and long-tail boats -- mercilessly, without warning --

ve uzun kayıkları, amansız ve acımasızca yutarsa

and no one can tell you anything reliable about whether another one is coming,

kimse başka bir facianın olup olmayacağı hakkında inandırıcı bir şey söyleyemez.

I'm not sure you'd want to calm down either.

Sakin kalabileceğinize de emin değilim.

One of the scariest things about the tsunami

Tsunami ile ilgili en korkunç şeylerden biri

that I've not seen mentioned is the complete lack of information.

daha bahsetmediğim enformasyon noksanlığı.

This may seem minor, but it is terrifying to hear rumor after rumor

Bu önemsiz gibi görünebilir ama dedikodularla birlikte ürküten şey

after rumor that another tidal wave, bigger than the last,

öncekinden daha büyük bir gelgit dalgasının

will be coming at exactly 1 p.m., or perhaps tonight, or perhaps ...

saat 13'te ya da belki bu gece belki de....

You don't even know if it is safe to go back down to the water,

Hatta sular çekilse dahi ortamın ya da

to catch a boat to the hospital.

bir bota binip hastaneye gitmenin güvenli olduğunu bilemezsiniz.

We think that Phi Phi hospital was destroyed.

Phi Phi Hastesi'nin yıkıldığını düşünüyoruz.

We think this boat is going to Phuket hospital,

Botun Phuket Hastanesi'ne gittiğini düşünüyoruz.

but if it's too dangerous to land at its pier,

fakat hastanenin iskelesinde durmak tehlikeli ise

then perhaps it will go to Krabi instead, which is more protected.

belki o zaman daha güvenli olan Krabi'ye gidecektir.

We don't think another wave is coming right away.

Yeni bir dalganın geleceğini düşünmüyoruz.

At the Phi Phi Hill Resort,

Phi Phi Hill Resort'da

I was tucked into the corner furthest away from the television,

televizyondan uzak bir yere oturdum

but I strained to listen for information.

fakat televizyonu dinlemek için çabalıyordum.

They reported that there was an 8.5 magnitude earthquake in Sumatra,

Sumatra'da dev tsunamiyi tetikleyene 8,5 büyüklüğünde

which triggered the massive tsunami.

deprem olduğu haberini verdiler.

Having this news was comforting in some small way

Bu küçük haber başımıza

to understand what had just happened to us.

gelenleri anlamıza yardımcı olarak teselli etti.

However, the report focused on what had already occurred

Bununla birlikte haberler cereyan eden olaya

and offered no information on what to expect now.

ve neyin beklendiğine dair bilginin olmadığı üzerinde duruyordu.

In general, everything was merely hearsay and rumor,

Her şey söylenti ve dedikoduydu

and not a single person I spoke to for over 36 hours

ve olayın üzerinden 36 saat geçmesine rağmen kimse

knew anything with any certainty.

olayın kesinliğiyle ilgili bir şey bilmiyordu.

Those were two accounts of the Asian tsunami from two Internet blogs

Asya tsunamisi ile ilgili haber veren

that essentially sprang up after it occurred.

tsunami sonrası ortaya çıkan iki internet blogu vardı.

I'm now going to show you two video segments from the tsunami

Şimdi size bloglarda da yer alan

that also were shown on blogs.

iki video göstereceğim.

I should warn you, they're pretty powerful.

Sizi uyarmalıyım, iki video da oldukça etkileyici.

One from Thailand, and the second one from Phuket as well.

Birincisi Thailand'dan, ikincisi ise Phuket'den.

(Screaming)

(Bağrışmalar)

Voice 1: It's coming in. It's coming again.

Ses 1: Geliyor. Geliyor.

Voice 2: It's coming again?

Ses 2: Yine mi geliyor ?

Voice 1: Yeah. It's coming again.

Ses 1: Evet, tekrar geliyor.

Voice 2: Come get inside here.

Ses 2: İçeriye geçin.

Voice 1: It's coming again. Voice 2: New wave?

Ses 1: Tekrar geliyor. Ses 2: Yeni bir dalga mı?

Voice 1: It's coming again. New wave!

Ses 1: Tekrar geliyor. Yeni dalga!

[Unclear]

[anlaşılmıyor]

(Screaming)

(Bağrışmalar)

They called me out here.

Beni dışarı çağırıyorlar.

James Surowiecki: Phew. Those were both on this site: waveofdestruction.org.

James Surowiecki, Phew. Her ikisi de waveofdestruction.org websitesinden.

In the world of blogs, there's going to be before the tsunami and after the tsunami,

Blog dünyasında, tsunami öncesi ve tsunami sonrası olacak.

because one of the things that happened in the wake of the tsunami was that,

Çünkü tsunami dalgasında olanlardan bir tanesi:

although initially -- that is, in that first day --

başında olunmasına rağmen --ilk gündeki buydu--

there was actually a kind of dearth of live reporting, there was a dearth of live video

naklen haber eksikliği (yokluğu), naklen yayın yokluğu vardı

and some people complained about this.

ve bazıları bu durumdan yakınıyordu.

They said, "The blogsters let us down."

"Blogçular bizi rezil etti", dediler.

What became very clear was that,

Bir kaç gün içinde,

within a few days, the outpouring of information was immense,

büyük bir bilgi akışıyla,

and we got a complete and powerful picture of what had happened

olarla ilgili daha önceden elde edemediğimiz

in a way that we never had been able to get before.

büyük ve tam resmi edindik.

And what you had was a group of essentially unorganized, unconnected

Organize olmayan, birbiriyle bağlantısız

writers, video bloggers, etc., who were able to come up with

yazarlar, video blogçuları, vs. biraraya gelip

a collective portrait of a disaster that gave us a much better sense

gerçekten orda olup, yaygın medyanın verebildiklerinden

of what it was like to actually be there than the mainstream media could give us.

daha çok bilgi vererek durumu daha iyi hissettirdiler.

And so in some ways the tsunami can be seen as a sort of seminal moment,

Tsunaminin bir mihenk taşı,

a moment in which the blogosphere came, to a certain degree, of age.

blog dünyasının mutlak bir seviyeye ulaştıran bir mihenk taşı olduğunu görebiliriz.

Now, I'm going to move now from this kind of --

Şimdi biraz da şu konuya

the sublime in the traditional sense of the word,

--diğer bir deyişle olağanüstü,

that is to say, awe-inspiring, terrifying -- to the somewhat more mundane.

dehşet verici, korkutucu konudan-- biraz daha olağan bir konuya geçmek istiyorum.

Because when we think about blogs,

Bloglarla ilgili düşündüğümüzde,

I think for most of us who are concerned about them,

Bence bunlarla ilgilenenlerden çoğumuz,

we're primarily concerned with things like politics, technology, etc.

başlıca konuları politika, teknoloji ile ilgileniyoruz.

And I want to ask three questions in this talk,

Şimdi size üç soru soracağım,

in the 10 minutes that remain, about the blogosphere.

kalan 10 dakikada, blog dünyası hakkında.

The first one is, What does it tell us about our ideas,

İlki, bloglar fikirlerimizle ilgili ne söyler,

about what motivates people to do things?

insanların bir şeyler yapması için ne güdüler?

The second is, Do blogs genuinely have the possibility

İkincisi, bloglar gerçekten

of accessing a kind of collective intelligence

kollektif bilgiye

that has previously remained, for the most part, untapped?

-geriye kalan, ortaya çıkarılmamış- ulaşmak için imkan tanır mı?

And then the third part is, What are the potential problems,

Üçüncüsü ise, olası sorunlar nelerdir,

or the dark side of blogs as we know them?

veya blogların kötü tarafları nelerdir?

OK, the first question:

Peki, ilk soru:

What do they tell us about why people do things?

İnsanlar niçin bir şeyler yaparlar?

One of the fascinating things about the blogosphere specifically,

Blog dünyasıyla ilgili etkileyici şeylerden biri

and, of course, the Internet more generally --

ve şüphesiz, internet daha genel-

and it's going to seem like a very obvious point,

ve gittikçe daha da net olacak,

but I think it is an important one to think about --

fakat bence bu en önemli olanı-

is that the people who are generating these enormous reams of content

her gün üretilen bu binlerce bilgiyi üreten insanlar,

every day, who are spending enormous amounts of time organizing,

zamanlarının büyük bir kısmını organize olmak,

linking, commenting on the substance of the Internet,

iletişim halinde olmak internette yorum yapmak için harcayan insanlar

are doing so primarily for free.

aslında bunu bedavaya yapıyorlar.

They are not getting paid for it in any way other than in the attention and,

Yaptıkları bu işten kazandıkları itibar, iltifattan başka

to some extent, the reputational capital that they gain from doing a good job.

hiç bir şekilde menfaat sağlamıyorlar.

And this is -- at least, to a traditional economist -- somewhat remarkable,

Dolayısıyla bu dikkate değer, -en azından geleneksel bir iktisatçı için -

because the traditional account of economic man would say that,

çünkü geleneksel bir iktisatçı,

basically, you do things for a concrete reward, primarily financial.

temel olarak, insanlar somut bir karşılık için bir şeyler yapar der. Öncelikli olarak da para için.

But instead, what we're finding on the Internet --

Fakat, internet dünyasında

and one of the great geniuses of it -- is that people have found a way

-en büyük özelliklerinden biri- insanlar

to work together without any money involved at all.

hiç bir menfaat(para) olmadan birlikte çalışmanın yolunu buldular.

They have come up with, in a sense, a different method for organizing activity.

Onlar bir bakıma farklı bir yöntemle faaliyette bulunmak için ortaya çıktılar.

The Yale Law professor Yochai Benkler, in an essay called "Coase's Penguin,"

Yale Üniversitei profesörlerinden Yochai Benkler, "Coases's Penguin" isimli makalesinde

talks about this open-source model, which we're familiar with from Linux,

Linux'den aşina olduğumuz açık kaynak modelinden,

as being potentially applicable in a whole host of situations.

-tüm durumlara uyarlanabilir- bahseder.

And, you know, if you think about this with the tsunami,

Yani, eğer bunu tsunami için düşünürseniz,

what you have is essentially a kind of an army of local journalists,

elinizde yerel gazetecilerden oluşan

who are producing enormous amounts of material

ve devasa boyutta haber üreten ve bunun karşılığında da hikayelerini anlatmaktan başka beklentisi olmayan

for no reason other than to tell their stories.

bir ordu var.

That's a very powerful idea, and it's a very powerful reality.

Bu güçlü bir fikir ve güçlü bir realite.

And it's one that offers really interesting possibilities

Etkinlik yapmak için gerçekten enteresan

for organizing a whole host of activities down the road.

imkanlar sunar.

So, I think the first thing that the blogosphere tells us

İşte bu yüzden, bence blog dünyasının bize sunduğu şeylerden ilki

is that we need to expand our idea of what counts as rational,

mantıklı bulduğumuz fikirlerimizi

and we need to expand our simple equation of value equals money,

ve "değer eşittir para" basit eşitlik denklemini yaymamız gerektiği

or, you have to pay for it to be good,

ya da iyi olması için ödeme yapmalısınız.

but that in fact you can end up with collectively really brilliant products

Fakat gerçekte kollektif olarak harika ürünleri

without any money at all changing hands.

hiç para olmadan, el değiştirerek bitirebilirsiniz.

There are a few bloggers -- somewhere maybe around 20, now --

Bu işi yapan bir kaç blogçu-20 civarında-

who do, in fact, make some kind of money, and a few

gerçekte para kazanıyor ve birkaçı

who are actually trying to make a full-time living out of it,

geçimini bundan sağlıyor.

but the vast majority of them are doing it because they love it

Fakat blogçuların çok büyük kısmı işini sevdiği için yapıyor,

or they love the attention, or whatever it is.

ya da iltifat için ya da her neyse.

So, Howard Rheingold has written a lot about this

Bu yüzden, Howard Rheingold bununla ilgili çok makale yazdı

and, I think, is writing about this more,

ve bence daha da yazacak.

but this notion of voluntary cooperation

fakat gönüllü güç birliği fikri

is an incredibly powerful one, and one worth thinking about.

inanılmaz bir güç, dikkate değer en büyük güç.

The second question is, What does the blogosphere actually do for us,

İkinci soru ise, blog dünyası aslında bize ne sağlıyor,

in terms of accessing collective intelligence?

kolektif enformasyon açısından?

You know, as Chris mentioned, I wrote a book called "The Wisdom of Crowds."

Bildiğiniz gibi, Chris'in bahsettiği gibi, "The Wisdom of Crowds" (Toplulukların Aklı) isimli bir kitap yazdım.

And the premise of "The Wisdom of Crowds" is that,

Bu kitabın önermesi şudur:

under the right conditions, groups can be remarkably intelligent.

Doğru koşullar altında, topluluklar kaydadeğer şekilde kabiliyetli olabilirler.

And they can actually often be smarter

Ve çoğunlukla daha zeki olurlar

than even the smartest person within them.

içlerinde daha daha zeki şahıslar olmasına rağmen.

The simplest example of this is if you ask a group of people

Bunun en sade örneği, eğer bir grup insandan

to do something like guess how many jellybeans are in a jar.

kavanozun içerisinde kaç tane şeker olduğunu tahmin etmesini isteyebilirsiniz.

If I had a jar of jellybeans

Eğer elimde bir kavanoz şeker olsaydı

and I asked you all to guess how many jellybeans were in that jar,

ve içinde ne kadar şeker olduğunu tahmin etmenizi isteseydim,

your average guess would be remarkably good.

söylediklerinizin ortalaması oldukça gerçeğe yakın olurdu.

It would be somewhere probably within three and five percent

Kavanozdaki şekerleri

of the number of beans in the jar,

yüzde üç ya da beş yaklaşıkla tahmin ederdiniz

and it would be better than 90 to 95 percent of you.

ve bu yüzde 90-95'inizkinden daha iyi bir sonuç olurdu.

There may be one or two of you who are brilliant jelly bean guessers,

Belki içinizde bir iki tane çok iyi şeker sayısını tahmin edebilen var

but for the most part the group's guess

fakat topluluğun büyük kısmının tahmini

would be better than just about all of you.

neredeyse hepinizden daha iyi olacaktır.

And what's fascinating is that you can see this phenomenon at work

Ve asıl etkileyici olan şey bu çalışmadaki fenomeni

in many more complicated situations.

bir çok daha karmaşık durumda görebilirsiniz.

For instance, if you look at the odds on horses at a racetrack,

Örnek vermek gerekirse, eğer hipodromdaki atlar üzerine olan tuhaflıklara bakarsanız,

they predict almost perfectly how likely a horse is to win.

tahminciler muhtemelen hangi atın kazanacağını bilirler.

In a sense, the group of betters at the racetrack

Bir anlamda, hipodromdaki en iyilerden oluşan bir grup

is forecasting the future, in probabilistic terms.

sonucu olası koşullar altında tahmin ederler.

You know, if you think about something like Google,

Bilirsiniz, eğer Google gibi

which essentially is relying on the collective intelligence of the Web

internetteki kollektif bilgi ve

to seek out those sites that have the most valuable information --

sitelerdeki en değerli bilgiyi arayıp bulması üzerine kurulmuş bir oluşumu düşünürseniz,

we know that Google does an exceptionally good job of doing that,

biliyoruz ki Google işini fevkalade iyi yapıyor

and it does that because, collectively, this disorganized thing

ve bunu yapıyor çünkü, kullanıcılar tarafından olarak oluşturulmuş, tasnif edilmemiş,

we call the "World Wide Web" actually has a remarkable order,

"World Wide Web" diye tabir ettiğimiz fevkalade bir dizi

or a remarkable intelligence in it.

veya içinde fevkalade bilgi var.

And this, I think, is one of the real promises of the blogosphere.

Bence bu blog dünyasının asıl vadettiklerinden bir tanesi budur.

Dan Gillmor -- whose book "We the Media"

Dan Gillmor -yanında hediye paketi olan

is included in the gift pack --

"We the Media" isimli kitabı olan yazar-

has talked about it as saying that, as a writer,

bloglar hakkında bahsederken, bir yazar olarak,

he's recognized that his readers know more than he does.

okuyucularının kendinden daha çok bildiğini itiraf etti.

And this is a very challenging idea. It's a very challenging idea

Bu çok iddiali bir düşünce. Yaygın medyaya

to mainstream media. It's a very challenging idea to anyone

karşı oldukça iddiali bir düşünce. Oldukça bir iddialı düşünce

who has invested an enormous amount of time and expertise,

çok büyük bir zaman ve ihtisas yatırımı yapan

and who has a lot of energy invested in the notion

ve herkesten daha çok şey bilmek için

that he or she knows better than everyone else.

büyük efor harcayan biri için.

But what the blogosphere offers is the possibility

Fakat blog dünyasının

of getting at the kind of collective, distributive intelligence that is out there,

müşterek, dağıtımsal zekadan elde edilerek sunduğu imkanlar

and that we know is available to us

ve ulaşabileceğimizi biliyoruz

if we can just figure out a way of accessing it.

eğer nasıl erişileceğinin yöntemini bulduğumuz takdirde.

Each blog post, each blog commentary

Her blog gönderisi, her blog yorumu

may not, in and of itself, be exactly what we're looking for,

aradığımızın tam karşılığı olmayabilir

but collectively the judgment of those people posting, those people linking,

fakat insanların yayınladığı bu gönderiler, bağlantılar birleşince

more often than not is going to give you a very interesting

olanlarla ilgili

and enormously valuable picture of what's going on.

ilginç ve muazzam derecede bir büyük bir resim elde etmemizi sağlıyor.

So, that's the positive side of it.

İşte bunun olumlu yanı.

That's the positive side of what is sometimes called

Çoğu zaman "katılımcı gazeteci" ya da "vatandaş gazeteciliği" vs diye

participatory journalism or citizen journalism, etc. --

nitelendirilen gazeteciliğin olumlu yönü.

that, in fact, we are giving people

Gerçekte, insanlara

who have never been able to talk before a voice,

daha önce olmayan dile getirme imkanı veriyoruz

and we're able to access information that has always been there

ve her zaman orda olan ve henüz ortaya çıkarılmamış bilgilere

but has essentially gone untapped.

ulaşma imkanımız oluyor.

But there is a dark side to this,

Fakat bunun bir de olumsuz yönü var,

and that's what I want to spend the last part of my talk on.

konuşmamın son kısmını bundan bahsetmek istiyorum.

One of the things that happens if you spend a lot of time on the Internet,

Bunlardan bir tanesi internette çok zaman geçirdiğinizde

and you spend a lot of time thinking about the Internet,

ve internet hakkında fazla düşündüğünüzde

is that it is very easy to fall in love with the Internet.

internetin kolayca müdavimi olabilirsiniz.

It is very easy to fall in love with the decentralized,

internetin ademi merkeziyetçi,

bottom-up structure of the Internet.

tümevarım yapısına kolayca aşık olursunuz.

It is very easy to think that networks are necessarily good things --

Bu ağların iyi şeyler için gerekli olduğunup;

that being linked from one place to another,

bir yerden bir yere bağ kurmak,

that being tightly linked in a group, is a very good thing.

bir grupla bağlantılı olmak çok güzel bir şey olduğunu düşünürsünüz.

And much of the time it is.

Çoğu zaman böyle olur.

But there's also a downside to this -- a kind of dark side, in fact --

Fakat bunun dezavantajı da var:

and that is that the more tightly linked we've become to each other,

Başkaları ile sürekli bir bağlantı halinde olmak

the harder it is for each of us to remain independent.

bireylerin özgür kalmalarını güçleştirir.

One of the fundamental characteristics of a network is that,

Bir ağın temel özelliklerinden bir tanesi

once you are linked in the network,

bir ağa bağlandığınızda,

the network starts to shape your views

ağ düşüncelerinizi şekillendirmeye başlar,

and starts to shape your interactions with everybody else.

herkesle olan etkileşiminizi şekillendirir.

That's one of the things that defines what a network is.

Bu ağı tanımlayan şeylerden bir tanesi.

A network is not just the product of its component parts.

Bir ağ sadece bileşenlerinden oluşan bir ürün değildir.

It is something more than that.

Bundan daha fazlasıdır.

It is, as Steven Johnson has talked about, an emergent phenomenon.

Steven Johnson'un da bahsettiği gibi bu gelişmekte olan bir olgudur.

Now, this has all these benefits:

Bunun bu kadar faydaları var:

it's very beneficial in terms of the efficiency of communicating information;

bu bilgi iletişimindeki verim çok yararlı;

it gives you access to a whole host of people;

Bütün insanlara ulaşmak için erişim sağlar;

it allows people to coordinate their activities in very good ways.

İnsanların faaliyetlerini koordine etmesini çok iyi yollarla sağlar.

But the problem is that groups are only smart

Fakat buradaki sorun topluluklar sadece

when the people in them are as independent as possible.

içindeki bireylerin olabildiğinde özgür oldukları zaman akıllı olmasıdır.

This is the paradox of the wisdom of crowds,

Bu "kalabalıkların aklı" nın bir çıkmazıdır

or the paradox of collective intelligence,

veya ortak zekanın çıkmazı,

that what it requires is actually a form of independent thinking.

özgür düşünmeyi gerektiren bir form.

And networks make it harder for people to do that,

Ve ağlar insanların özgür düşünmesini zorlaştırır,

because they drive attention to the things that the network values.

çünkü insanların dikkatini ağın değer verdiği şeylere çeker.

So, one of the phenomena that's very clear in the blogosphere

Bu yüzden blog dünyasındaki en belirgin fenomenlerden bir tanesi

is that once a meme, once an idea gets going,

bir mem, bir fikir ortaya çıktı mı

it is very easy for people to just sort of pile on,

insanların bir şekilde oraya üşüşmesi kolay olur.

because other people have, say, a link.

Çünkü diğer insanların buna bağlantısı olur.

People have linked to it, and so other people in turn link to it, etc., etc.

İnsanlar bununla bağlanır, diğer insanlar da buna bağlanır vs. vs.

And that phenomenon

Bu fenomen,

of piling on the existing links

var olan bağlantılar üzerine yoğunlaşma olgusu

is one that is characteristic of the blogosphere,

blog dünyasının karakteristik özelliklerindendir.

particularly of the political blogosphere,

Özellikle politik blog dünyasının.

and it is one that essentially throws off

Ve bu özellikle doğru koşullar altında blogların ortaya koyduğu

this beautiful, decentralized, bottom-up intelligence

güzelim, merkezileştirilmemiş, tepeden tırnağa zekayı

that blogs can manifest in the right conditions.

yok eder.

The metaphor that I like to use is the metaphor of the circular mill.

Burada karınca çemberi örneğini vermek istiyorum.

A lot of people talk about ants.

Bir çok insan karıncalardan bahseder.

You know, this is a conference inspired by nature.

Bilirsiniz, bu konferans doğadan esinlenilmiştir.

When we talk about bottom-up, decentralized phenomena,

Aşağıdan yukarıya, merkezleşmemiş fenomenden bahsederken,

the ant colony is the classic metaphor, because,

karınca kolonisi klasik bir örnektir, çünkü,

no individual ant knows what it's doing,

karıncalar bireysel olarak ne yapacaklarını bilmezler,

but collectively ants are able to reach incredibly intelligent decisions.

fakat bir bütün halinde inanılmaz bir şekilde zekice kararlar alırlar.

They're able to reach food as efficiently as possible,

Böylece harikulade hızdaki trafiklerini yönetebilirler.

they're able to guide their traffic with remarkable speed.

So, the ant colony is a great model:

Bu yüzden karınca kolonisi mükemmel bir modeldir:

you have all these little parts that collectively add up to a great thing.

Sahip olduğunu bu küçük parçalar bir bütün halinde büyük işler başarır.

But we know that occasionally ants go astray,

Fakat biliyoruz ki karıncalar nadiren de olsa yanlış yola giderler

and what happens is that, if army ants are wandering around and they get lost,

ve eğer karıncalar gezinirken kaybolurlarsa,

they start to follow a simple rule --

çok basit bir kuralı uygularlar:

just do what the ant in front of you does.

önündeki karıncayı takip ederler.

And what happens is that the ants eventually end up in a circle.

Sonunda bir çember oluştururlar.

And there's this famous example of one that was 1,200 feet long

Bunun en hüzünlü örneklerinden bir tanesi 366 metre uzunluğundaydı

and lasted for two days, and the ants just kept marching around and around

ve iki gün sonra sona erdi, karıncalar ölene kadar

in a circle until they died.

çember etrafında döndüler.

And that, I think, is a sort of thing to watch out for.

İşte bu yüzden bu dikkat edilmesi gereken bir şey.

That's the thing we have to fear --

Korkmamız gereken

is that we're just going to keep marching around and around until we die.

kendi etrafımızda ölene kadar dönüp durmamız.

Now, I want to connect this back, though, to the tsunami,

Şimdi, bunu önceki konuya, tsunamiye bağlamak istiyorum.

because one of the great things about the tsunami --

Çünkü tsunamiyle ilgili en büyük şeylerden bir tanesi

in terms of the blogosphere's coverage,

blog dünyasının kapsamı

not in terms of the tsunami itself --

sadece tsunaminin kendi değildi

is that it really did represent a genuine bottom-up phenomenon.

gerçek alttan üste fenomenini ortaya koydu.

You saw sites that had never existed before getting huge amounts of traffic.

Büyük trafiğe dahip olmadan önce mevcut olmayan siteleri gördünüz.

You saw people being able to offer up their independent points of view

İnsanların özgür düşüncelerini

in a way that they hadn't before.

daha önce olmadığı bir şekilde sunduklarını gördünüz.

There, you really did see the intelligence of the Web manifest itself.

İşte, gerçekten web zekâsının kendini açıkça ortaya koyduğunu gördünüz.

So, that's the upside. The circular mill is the downside.

Bu işin iyi yani. Kötü yani ise karınca çemberi.

And I think that the former is what we really need to strive for.

Bence asıl konu gerçekten neyle uğraşmamız gerektiği.

Thank you very much. (Applause)

Çok teşekkürler. (Alkış)