James Surowiecki: The power and the danger of online crowds

Translator: Vy Trần Reviewer: Phuong Quach

This was in an area called Wellawatta, a prime residential area in Colombo.

Nơi này có tên là Wellawatta, một khu dân cư quan trọng ở Colombo

We stood on the railroad tracks

Chúng tôi ngồi trên đường ray tàu hỏa

that ran between my friend's house and the beach.

chạy ngang qua nhà bạn tôi và bãi biển

The tracks are elevated about eight feet from the waterline normally,

Đường ray thường được nâng lên khoảng 2,5m so với mặt nước biển,

but at that point the water had receded

nhưng lúc đó, nước đã rút đi

to a level three or four feet below normal.

khoảng 0,9 - 1,2m so với bình thường

I'd never seen the reef here before.

Tôi chưa bao giờ thấy đá ngầm ở đây cả.

There were fish caught in rock pools left behind by the receding water.

Có vài con cá bị kẹt trong vũng nước đọng phía sau chỗ nước rút.

Some children jumped down and ran to the rock pools with bags.

Vài đứa trẻ nhảy xuống, chạy đến vũng nước cùng với vài cái túi.

They were trying to catch fish.

Chúng cố gắng bắt cá.

No one realized that this was a very bad idea.

Nhưng chẳng ai nhận ra đó là một ý tưởng tồi tệ.

The people on the tracks just continued to watch them.

Những người ngồi trên đường vẫn tiếp tục nhìn.

I turned around to check on my friend's house.

Tôi quay lại kiểm tra nhà bạn tôi.

Then someone on the tracks screamed.

Và ai đó trên đường la lên.

Before I could turn around, everyone on the tracks was screaming and running.

Trước khi tôi quay lại, mọi người bắt đầu la hét và chạy tán loạn.

The water had started coming back. It was foaming over the reef.

Nước bắt đầu dâng lên trở lại, nổi bọt trắng xóa trên bãi đá ngầm.

The children managed to run back onto the tracks.

Bọn trẻ quay trở lại đường ray.

No one was lost there. But the water continued to climb.

Không ai bị kẹt lại. Nhưng nước vẫn tiếp tục dâng lên

In about two minutes, it had reached the level of the railroad tracks

Trong 2 phút, nước đã dâng đến đường ray

and was coming over it. We had run about 100 meters by this time.

Và ngày càng lên cao. Lúc đó chúng tôi đã chạy khoảng 100m.

It continued to rise.

Nước vẫn tiếp tục dâng lên.

I saw an old man standing at his gate, knee-deep in water, refusing to move.

Tôi thấy một người đàn ông đứng ở cổng, nước ngập đến gối nhưng vẫn không rời đi.

He said he'd lived his whole life there by the beach,

Ông nói ông đã sống cả đời bên bờ biển này,

and that he would rather die there than run.

và ông thà chết ở đây còn hơn phải chạy khỏi đây.

A boy broke away from his mother to run back into his house

Một cậu bé rời khỏi mẹ và chạy vào nhà

to get his dog, who was apparently afraid.

để cứu lấy con chó đang rất sợ hãi.

An old lady, crying, was carried out of her house and up the road by her son.

Một người phụ nữ đang khóc đã được con trai đưa ra khỏi nhà và dẫn lên mặt đường.

The slum built on the railroad reservation

Khu ổ chuột nằm trong khu vực riêng

between the sea and the railroad tracks was completely swept away.

giữa biển và đường ray đã hoàn toàn bị cuốn trôi.

Since this was a high-risk location, the police had warned the residents,

Đây là một vị trí nhiều rủi ro nên cảnh sát đã cảnh báo cư dân,

and no one was there when the water rose.

và không ai ở đó khi nước dâng lên.

But they had not had any time to evacuate any belongings.

Nhưng họ lại không có thời gian để di chuyển đồ đạc của mình.

For hours afterwards, the sea was strewn with bits of wood for miles around --

Vài giờ sau, trên biển rải rác những mảnh gỗ cách nhau hàng dặm -

all of this was from the houses in the slum.

tất cả đều từ những ngôi nhà ổ chuột.

When the waters subsided, it was as if it had never existed.

Khi nước rút xuống, giống như chưa từng có chuyện gì xảy ra.

This may seem hard to believe --

Điều này thật khó tin -

unless you've been reading lots and lots of news reports --

trừ khi bạn đã đọc rất, rất nhiều tin tức -

but in many places, after the tsunami, villagers were still terrified.

nhưng ở nhiều nơi, sau những cơn sóng thần, dân làng vẫn vô cùng sợ hãi.

When what was a tranquil sea swallows up people, homes

Khi một vùng biển lặng đột nhiên ào đến cuốn đi người, nhà cửa,

and long-tail boats -- mercilessly, without warning --

tàu thuyền – và chẳng có cảnh báo nào -

and no one can tell you anything reliable about whether another one is coming,

và không ai cho bạn biết chắc chắn khi nào thì cơn bão tiếp theo sẽ đến,

I'm not sure you'd want to calm down either.

Tôi không nghĩ là bạn có thể bình tĩnh đâu.

One of the scariest things about the tsunami

Một trong những điều đáng sợ nhất của sóng thần

that I've not seen mentioned is the complete lack of information.

mà tôi chưa thấy được nhắc đến chính là sự thiếu hụt thông tin.

This may seem minor, but it is terrifying to hear rumor after rumor

Nghe có vẻ bình thường nhưng thật sự rất đáng sợ

khi nghe hết tin đồn này đến tin đồn khác trong khi một cơn sóng thần lớn hơn

after rumor that another tidal wave, bigger than the last,

will be coming at exactly 1 p.m., or perhaps tonight, or perhaps ...

sẽ đến vào đúng 1h chiều, hay có lẽ là tối nay, hay có lẽ,…

You don't even know if it is safe to go back down to the water,

Bạn thậm chí không biết liệu có an toàn không khi xuống nước

to catch a boat to the hospital.

để bắt một chiếc thuyền đến bệnh viện.

We think that Phi Phi hospital was destroyed.

Chúng tôi nghĩ Bệnh viện Phi Phi đã bị phá hủy.

We think this boat is going to Phuket hospital,

Chúng tôi nghĩ con tàu này đang đến bệnh viện Phuket,

but if it's too dangerous to land at its pier,

nhưng nếu việc cập bến quá nguy hiểm,

then perhaps it will go to Krabi instead, which is more protected.

có lẽ nó sẽ đến Krabi, nơi đó an toàn hơn.

Chúng tôi không nghĩ có cơn sóng khác đang đến gần.

We don't think another wave is coming right away.

At the Phi Phi Hill Resort,

Ở Resort Phi Phi Hill,

I was tucked into the corner furthest away from the television,

tôi nép vào góc tường cách xa tivi nhất

nhưng lại rất căng thẳng nghe thông tin.

but I strained to listen for information.

They reported that there was an 8.5 magnitude earthquake in Sumatra,

Họ nói một trận động đất 8.5 độ Richter đã tấn công Sumatra,

which triggered the massive tsunami.

châm ngòi cho một cơn sóng thần khủng khiếp.

Having this news was comforting in some small way

Có được thông tin này ít ra giúp chúng tôi

to understand what had just happened to us.

hiểu được chuyện gì vừa xảy ra.

However, the report focused on what had already occurred

Tuy nhiên, họ chỉ tập trung nói về những gì đã xảy ra

and offered no information on what to expect now.

mà chẳng cho biết chúng tôi phải làm gì.

In general, everything was merely hearsay and rumor,

Mọi việc nói chung chỉ là những lời đồn đoán

and not a single person I spoke to for over 36 hours

và không ai cùng tôi nói chuyện trong hơn 36 tiếng

knew anything with any certainty.

biết chắc chắn chuyện gì đang xảy ra.

Those were two accounts of the Asian tsunami from two Internet blogs

Đây là 2 tài khoản blog về sóng thần ở châu Á

that essentially sprang up after it occurred.

đã xuất hiện sau khi chúng xảy ra.

I'm now going to show you two video segments from the tsunami

Tôi sẽ cho các bạn xem 2 video trích hình ảnh sống thần

that also were shown on blogs.

được đăng trên các blog này.

I should warn you, they're pretty powerful.

Tôi cảnh báo trước rằng chúng rất mạnh mẽ đấy.

One from Thailand, and the second one from Phuket as well.

Một từ Thái Lan, một từ Phuket

(Hét lớn)

(Screaming)

Voice 1: It's coming in. It's coming again.

Giọng 1: Nó đến! Nó lại đến kìa!

Voice 2: It's coming again?

Giọng 2: Nó lại đến ư?

Voice 1: Yeah. It's coming again.

Giọng 1: Đúng vậy. Nó lại đến.

Voice 2: Come get inside here.

Giọng 2: Vào đây đi.

Voice 1: It's coming again. Voice 2: New wave?

Giọng 1: Nó lại đến kìa. Cơn sóng khác à?

Voice 1: It's coming again. New wave!

Giọng 1: Nó lại đến. Một cơn sóng khác!

[Unclear]

[Không rõ]

(Screaming)

(Hét lớn)

They called me out here.

Họ gọi tôi ra đây.

James Surowiecki: Phew. Those were both on this site: waveofdestruction.org.

James Surowiecki: Phù... Chúng đều nằm ở trang web này: waveofdestruction.org

Trong thế giới blog, sẽ có bài viết trước và sau cơn sóng thần,

In the world of blogs, there's going to be before the tsunami and after the tsunami,

because one of the things that happened in the wake of the tsunami was that,

vì một trong những điều đã xảy ra lúc cơn sóng thần mới ào đến chính là,

although initially -- that is, in that first day --

mặc dù mới bắt đầu - chính là, vào ngày đầu tiên -

there was actually a kind of dearth of live reporting, there was a dearth of live video

có một sự khan hiếm thông tin trực tiếp cũng như video trực tiếp

and some people complained about this.

và người ta đã phàn nàn về điều này.

They said, "The blogsters let us down."

Họ nói: "Blogs thật sự làm chúng tôi thất vọng".

What became very clear was that,

Rõ ràng là,

within a few days, the outpouring of information was immense,

trong vòng vài ngày, thông tin được lan rộng rất nhiều,

and we got a complete and powerful picture of what had happened

và chúng ta có một bức tranh toàn cảnh về những gì vừa xảy ra

in a way that we never had been able to get before.

theo cách mà trước đây chúng ta không làm được.

And what you had was a group of essentially unorganized, unconnected

Và những gì bạn có là những bloggers, nhà báo,... lộn xộn, thiếu liên kết

writers, video bloggers, etc., who were able to come up with

những người có thể nghĩ ra

a collective portrait of a disaster that gave us a much better sense

chân dung tổng quát của thảm họa, cho ta cảm giác thoải mái

of what it was like to actually be there than the mainstream media could give us.

về những gì đã thực sự xảy ra hơn là những gì truyền thông đại chúng mang lại

And so in some ways the tsunami can be seen as a sort of seminal moment,

Do đó, cơn sóng thần có thể được xem là một khoảnh khắc có ảnh hưởng

a moment in which the blogosphere came, to a certain degree, of age.

khoảnh khắc khi công cụ tìm kiếm blog ra đời, ở một mức độ nào đó.

Now, I'm going to move now from this kind of --

Bây giờ, tôi sẽ chuyển đến -

the sublime in the traditional sense of the word,

sự cao siêu trong ý nghĩa truyền thống của từ

that is to say, awe-inspiring, terrifying -- to the somewhat more mundane.

được gọi là đầy cảm hứng, tuyệt vời -- đối với cái gì đó bình thường hơn.

Because when we think about blogs,

Bởi vì khi chúng ta nghĩ đến blog,

I think for most of us who are concerned about them,

tôi nghĩ đa số những người quan tâm nhiều đến chúng

we're primarily concerned with things like politics, technology, etc.

thường liên tưởng đến những thứ như chính trị, công nghệ, v.v...

And I want to ask three questions in this talk,

Và tôi muốn hỏi 3 câu hỏi,

in the 10 minutes that remain, about the blogosphere.

trong 10 phút còn lại, về blog.

The first one is, What does it tell us about our ideas,

Đầu tiên là, chúng đã cho biết gì về ý tưởng của chúng ta

about what motivates people to do things?

về việc động viên con người làm việc?

The second is, Do blogs genuinely have the possibility

Thứ hai là, blog có thật sự có được một khả năng xuất chúng

of accessing a kind of collective intelligence

trong việc tiếp cận trí tuệ tập thể

that has previously remained, for the most part, untapped?

còn tồn đọng trước đó mà đa số hiện nay, chưa được khai thác?

And then the third part is, What are the potential problems,

Và thứ ba là, những rắc rối có thể xảy ra,

or the dark side of blogs as we know them?

hoặc những mặt tối của blog là gì?

OK, the first question:

OK, câu hỏi đầu tiên:

What do they tell us about why people do things?

Chúng đã cho biết gì về việc tại sao con người hành động?

One of the fascinating things about the blogosphere specifically,

Một trong những điều mê hoặc nhất của blog nói riêng

and, of course, the Internet more generally --

và internet nói chung, tất nhiên -

and it's going to seem like a very obvious point,

nó đang ngày càng rõ ràng hơn,

but I think it is an important one to think about --

nhưng tôi nghĩ vấn đề quan trọng cần nghĩ đến -

is that the people who are generating these enormous reams of content

chính là những người tạo ra làn sóng thông tin khổng lồ này

every day, who are spending enormous amounts of time organizing,

mỗi ngày, những người dành rất nhiều thời gian để sắp xếp,

linking, commenting on the substance of the Internet,

liên kết, bình luận những nội dung của internet,

are doing so primarily for free.

đang làm việc, về cơ bản, là miễn phí

They are not getting paid for it in any way other than in the attention and,

Họ không được trả tiền bằng bất kỳ hình thức nào hơn là sự chú ý, và

to some extent, the reputational capital that they gain from doing a good job.

ở một quy mô nào đó, là danh tiếng mà họ có được sau khi làm một việc tốt.

And this is -- at least, to a traditional economist -- somewhat remarkable,

Đó chính là - theo một nhà kinh tế học truyền thống - một điều rất đáng chú ý

because the traditional account of economic man would say that,

vì tài khoản truyền miệng của một người làm kinh tế sẽ hiểu rằng,

basically, you do things for a concrete reward, primarily financial.

về cơ bản, bạn luôn hành động vì một mục tiêu sắt đá, thường là về tài chính.

But instead, what we're finding on the Internet --

Nhưng thay vì vậy, chúng ta tìm kiếm trên internet -

and one of the great geniuses of it -- is that people have found a way

và một trong những điều kì diệu nhất của nó là con người đã tìm ra cách

to work together without any money involved at all.

để làm việc cùng nhau mà không cần đến tiền.

They have come up with, in a sense, a different method for organizing activity.

Họ đã nghĩ ra, theo một nghĩa nào đó, một phương pháp khác để tổ chức hoạt động.

The Yale Law professor Yochai Benkler, in an essay called "Coase's Penguin,"

Giáo sư Luật của Yale Yochai Benkler, trong bài luận "Coase's Penguin",

talks about this open-source model, which we're familiar with from Linux,

đã nói về kiểu mã nguồn mở này, thứ mà chúng ta vốn rất quen thuộc với Linux,

as being potentially applicable in a whole host of situations.

chúng có tiềm năng để ứng dụng vào nhiều tình huống.

And, you know, if you think about this with the tsunami,

Và nếu bạn nghĩ đến điều này cùng với cơn sóng thần,

what you have is essentially a kind of an army of local journalists,

những gì bạn có chính là một lực lượng nhà báo địa phương,

who are producing enormous amounts of material

những người đang tạo ra một số lượng vật chất khổng lồ

for no reason other than to tell their stories.

không một mục đích nào khác ngoài việc kể câu chuyện của họ.

That's a very powerful idea, and it's a very powerful reality.

Đó là một ý kiến rất mạnh mẽ, biểu hiện một thực tế đầy ảnh hưởng.

And it's one that offers really interesting possibilities

Đó là một thực tế mang đến những khả năng thú vị

for organizing a whole host of activities down the road.

để tổ chức một loạt các hoạt động trong tương lai.

So, I think the first thing that the blogosphere tells us

Vì vậy, tôi nghĩ rằng điều đầu tiên mà blog cho chúng ta

is that we need to expand our idea of what counts as rational,

là chúng ta cần mở rộng ý tưởng về những gì hợp lý,

and we need to expand our simple equation of value equals money,

mở rộng phương trình đơn giản về những giá trị ngang bằng tiền.

or, you have to pay for it to be good,

hoặc chúng ta sẽ phải trả tiền,

but that in fact you can end up with collectively really brilliant products

nhưng thực tế là bạn có thể đạt được những thành quả cực kì xuất sắc

without any money at all changing hands.

mà chẳng trả bất cứ đồng nào.

There are a few bloggers -- somewhere maybe around 20, now --

Có một số blogger - khoảng 20 người hiện nay -

who do, in fact, make some kind of money, and a few

những người trên thực tế đang kiếm tiền, và một số khác

who are actually trying to make a full-time living out of it,

đang cố gắng làm những việc toàn thời gian khác để kiếm sống,

but the vast majority of them are doing it because they love it

nhưng đại đa số họ đều làm vì họ yêu nó,

or they love the attention, or whatever it is.

hoặc vì họ yêu sự nổi tiếng, hay bất kỳ thứ gì.

So, Howard Rheingold has written a lot about this

Howard Rheingold đã viết nhiều về điều này

and, I think, is writing about this more,

và tôi nghĩ ông ấy đang viết nhiều hơn nữa,

but this notion of voluntary cooperation

nhưng khái niệm hợp tác tự nguyện

is an incredibly powerful one, and one worth thinking about.

chính là một điều gì đó hết sức mạnh mẽ và đáng được nghĩ đến.

The second question is, What does the blogosphere actually do for us,

Câu hỏi thứ hai. Blog đã thật sự mang lại gì cho chúng ta,

in terms of accessing collective intelligence?

về quá trình tiếp cận trí tuệ tập thể?

You know, as Chris mentioned, I wrote a book called "The Wisdom of Crowds."

Như Chris đã nói, tôi đã viết cuốn sách "Trí khôn của đám đông"

And the premise of "The Wisdom of Crowds" is that,

Và tiên đề của cuốn sách là,

under the right conditions, groups can be remarkably intelligent.

ở một điều kiện thích hợp, đám đông có thể thông minh một cách xuất chúng.

And they can actually often be smarter

Và họ thật sự có thể thông minh hơn cả

than even the smartest person within them.

người thông minh nhất trong số họ.

The simplest example of this is if you ask a group of people

Ví dụ đơn giản nhất cho điều này là, nếu yêu cầu một nhóm người

to do something like guess how many jellybeans are in a jar.

làm một việc, như đoán xem có bao nhiêu viên kẹo dẻo trong cái lọ.

If I had a jar of jellybeans

Nếu tôi có một lọ kẹo dẻo

and I asked you all to guess how many jellybeans were in that jar,

và yêu cầu bạn đoán xem có bao nhiêu viên

your average guess would be remarkably good.

dự đoán của bạn sẽ tốt không ngờ.

It would be somewhere probably within three and five percent

Nó sẽ ở khoảng 3% - 5%

of the number of beans in the jar,

số kẹo trong lọ,

and it would be better than 90 to 95 percent of you.

và nó sẽ tốt hơn khoảng 90% - 95% các bạn

There may be one or two of you who are brilliant jelly bean guessers,

Có thể một, hai người trong các bạn là những người đoán xuất sắc

but for the most part the group's guess

nhưng đa số những nhóm người tham gia đoán

sẽ đều tốt hơn chỉ mỗi mình các bạn.

would be better than just about all of you.

And what's fascinating is that you can see this phenomenon at work

Và điều hay ho là, bạn có thể thấy hiện tượng này

in many more complicated situations.

ở nhiều hoàn cảnh phức tạp hơn.

For instance, if you look at the odds on horses at a racetrack,

Ví dụ, nếu bạn nhìn vào tỉ lệ cá cược của một trận đua ngựa,

they predict almost perfectly how likely a horse is to win.

họ đoán gần như chính xác con ngựa nào sẽ thắng.

In a sense, the group of betters at the racetrack

Nghĩa là, nhóm người giỏi hơn trên đường đua

is forecasting the future, in probabilistic terms.

đang dự đoán tương lai bằng xác suất.

You know, if you think about something like Google,

Nếu bạn nghĩ về thứ gì đó như Google chẳng hạn,

which essentially is relying on the collective intelligence of the Web

những thứ dựa trên trí tuệ tập thể của trang web

to seek out those sites that have the most valuable information --

để tìm kiếm những trang web cung cấp nhiều thông tin có giá trị nhất -

we know that Google does an exceptionally good job of doing that,

chúng ta biết Google đang thực hiện việc đó một cách xuất sắc,

and it does that because, collectively, this disorganized thing

và đó là bởi vì, thứ lộn xộn mà chúng ta gọi là

we call the "World Wide Web" actually has a remarkable order,

mạng thông tin toàn cầu thật ra có một trật tự đáng kinh ngạc

or a remarkable intelligence in it.

và một trí thông minh tuyệt vời bên trong.

And this, I think, is one of the real promises of the blogosphere.

Và tôi nghĩ đây chính là một trong những hứa hẹn của công cụ tìm kiếm blog.

Dan Gillmor -- whose book "We the Media"

Dan Gillmor, tác giả cuốn "We the Media"

is included in the gift pack --

được tặng kèm trong gói quà tặng -

has talked about it as saying that, as a writer,

đã nói về điều này, với tư cách là một nhà văn,

he's recognized that his readers know more than he does.

ông ấy đã thấy rằng độc giả của mình biết nhiều hơn ông.

And this is a very challenging idea. It's a very challenging idea

Và đây là một ý tưởng đầy thách thức. Nó là một thách thức

to mainstream media. It's a very challenging idea to anyone

với truyền thông. Nó cũng là một thách thức với mọi người,

who has invested an enormous amount of time and expertise,

những người đã tạo ra một khối lượng thời gian và sự giám định khổng lồ,

and who has a lot of energy invested in the notion

những người luôn đầy năng lượng trong việc tìm ra những định nghĩa

that he or she knows better than everyone else.

mà họ biết nhiều hơn bất kỳ ai khác.

But what the blogosphere offers is the possibility

Nhưng điều mà blog mang lại chính là khả năng

of getting at the kind of collective, distributive intelligence that is out there,

thoát ra khỏi trí tuệ tập thể phân bổ bên ngoài,

and that we know is available to us

và chúng ta biết nó đang tồn tại

if we can just figure out a way of accessing it.

nếu chúng ta biết cách tiếp cận nó.

Each blog post, each blog commentary

Mỗi bài blog, mỗi bài bình luận

may not, in and of itself, be exactly what we're looking for,

có thể không phải là những gì chúng ta tìm kiếm,

but collectively the judgment of those people posting, those people linking,

nhưng tựu trung, những đánh giá của người viết, những liên kết của mọi người

more often than not is going to give you a very interesting

thường sẽ mang đến một bức tranh thú vị

and enormously valuable picture of what's going on.

và vô cùng có giá trị về những gì đang xảy ra.

Vì vậy, đây là mặt tích cực của nó,

So, that's the positive side of it.

That's the positive side of what is sometimes called

Đó là mặt tích cực của cái mà chúng ta

participatory journalism or citizen journalism, etc. --

thường gọi là có sự tham gia của báo chí hoặc báo chí công dân, v.v...

that, in fact, we are giving people

mà trong thực tế, chúng ta đang chú ý đến những người

who have never been able to talk before a voice,

chưa bao giờ nói trước công chúng,

and we're able to access information that has always been there

và chúng ta có thể tiếp cận với nguồn thông tin luôn luôn tồn tại,

but has essentially gone untapped.

nhưng chủ yếu lại chưa được khai thác.

But there is a dark side to this,

Nhưng nó cũng có những mặt tối,

and that's what I want to spend the last part of my talk on.

và đó là điều mà tôi muốn nói ở phần cuối buổi nói chuyện này.

One of the things that happens if you spend a lot of time on the Internet,

Một điều sẽ xảy ra khi dành nhiều thời gian cho Internet,

and you spend a lot of time thinking about the Internet,

nghĩ quá nhiều về Internet,

is that it is very easy to fall in love with the Internet.

chính là chúng ta sẽ rất dễ chìm đắm trong nó.

It is very easy to fall in love with the decentralized,

Rất dễ chìm trong thế giới không được phân cấp

bottom-up structure of the Internet.

với cấu trúc ngược của Internet.

It is very easy to think that networks are necessarily good things --

Rất dễ để nghĩ rằng mạng thật sự rất có ích -

that being linked from one place to another,

khi việc được liên kết từ nơi này đến nơi khác,

that being tightly linked in a group, is a very good thing.

được liên kết chặt chẽ trong một khu vực là một điều rất tốt.

And much of the time it is.

Và phần lớn thời gian là như vậy.

But there's also a downside to this -- a kind of dark side, in fact --

Nhưng cũng có một mặt trái của nó,

and that is that the more tightly linked we've become to each other,

chính là, càng liên kết chặt chẽ với người khác,

the harder it is for each of us to remain independent.

chúng ta càng khó khăn để trở nên độc lập.

One of the fundamental characteristics of a network is that,

Một trong những đặc điểm cơ bản của mạng xã hội chính là,

once you are linked in the network,

một khi bạn đã liên kết với nhau trên mạng,

the network starts to shape your views

nó sẽ bắt đầu định hình quan điểm của bạn

and starts to shape your interactions with everybody else.

cũng như sự tương tác của bạn với mọi người.

That's one of the things that defines what a network is.

Đó là một trong những điều làm nên mạng xã hội.

A network is not just the product of its component parts.

Nó không chỉ là một sản phẩm của bộ phận cấu thành.

Nó còn hơn thế.

It is something more than that.

It is, as Steven Johnson has talked about, an emergent phenomenon.

Nó là, như Steven Johnson từng nói, một hiện tượng mới mẻ.

Now, this has all these benefits:

Nó có 3 lợi ích:

it's very beneficial in terms of the efficiency of communicating information;

Nó rất có lợi trong việc mang lại hiệu quả cho việc giao tiếp thông tin;

it gives you access to a whole host of people;

nó giúp bạn tiến gần hơn đến mọi người;

it allows people to coordinate their activities in very good ways.

nó cho phép con người phối hợp trong các họat động tích cực.

But the problem is that groups are only smart

Nhưng vấn đề là một tổ chức sẽ chỉ thông minh được

when the people in them are as independent as possible.

khi các thành viên có thể làm việc càng độc lập càng tốt.

This is the paradox of the wisdom of crowds,

Đây là nghịch lý của trí khôn của đám đông,

or the paradox of collective intelligence,

nghịch lý của trí tuệ tập thể,

that what it requires is actually a form of independent thinking.

rằng những gì nó cần thật ra là khả năng suy nghĩ độc lập.

And networks make it harder for people to do that,

Mạng xã hội khiến con người khó làm được việc đó,

because they drive attention to the things that the network values.

vì họ hướng sự chú ý đến những điều mà mạng xã hội mang lại.

So, one of the phenomena that's very clear in the blogosphere

Một trong những hiện tượng rất dễ thấy trong công cụ tìm kiếm blog

is that once a meme, once an idea gets going,

một khi nó là một trào lưu mạng, một khi một ý tưởng được tiến hành,

it is very easy for people to just sort of pile on,

rất dễ để mọi người liên kết với nhau,

because other people have, say, a link.

vì những người khác có được đường link.

People have linked to it, and so other people in turn link to it, etc., etc.

Nhiều người kết nối với nó, và lần lượt người khác cũng kết nối, v.v...

And that phenomenon

Và hiện tượng

of piling on the existing links

chồng chéo các đường link đó

is one that is characteristic of the blogosphere,

là một đặc điểm của blog,

particularly of the political blogosphere,

đặc biệt là các blog chính trị,

and it is one that essentially throws off

và nó là một trong những thứ chủ yếu tạo ra

this beautiful, decentralized, bottom-up intelligence

trí thông minh đẹp đẽ, phân hóa và có cấu trúc ngược này

that blogs can manifest in the right conditions.

mà blog có thể bộc lộ trong điều kiện thích hợp.

The metaphor that I like to use is the metaphor of the circular mill.

Phép ẩn dụ mà tôi muốn dùng là ẩn dụ về cối xay tròn này.

A lot of people talk about ants.

Rất nhiều người nói về loài kiến.

You know, this is a conference inspired by nature.

Đây là một sự tham khảo từ thiên nhiên.

When we talk about bottom-up, decentralized phenomena,

Khi chúng ta nói về những hiện tượng phân hóa, từ dưới lên,

the ant colony is the classic metaphor, because,

thì loài kiến là một ẩn dụ kinh điển, bởi vì

no individual ant knows what it's doing,

không một con kiến nào biết nó đang làm gì,

but collectively ants are able to reach incredibly intelligent decisions.

nhưng khi tập hợp lại, chúng có thể ra những quyết định thông minh đến không ngờ.

They're able to reach food as efficiently as possible,

Chúng có thể tìm thức ăn một cách hiệu quả,

they're able to guide their traffic with remarkable speed.

có thể điều khiển giao thông với một tốc độ kinh ngạc.

So, the ant colony is a great model:

Do đó, loài kiến là một hình mẫu tuyệt vời:

you have all these little parts that collectively add up to a great thing.

chúng ta có những phần nhỏ mà khi kết hợp lại sẽ được một điều tuyệt diệu.

But we know that occasionally ants go astray,

Nhưng chúng ta biết đôi lúc kiến cũng đi lạc đường,

and what happens is that, if army ants are wandering around and they get lost,

và điều xảy ra là, nếu nhiều con kiến cứ đi vòng vòng quanh chỗ mà chúng lạc,

they start to follow a simple rule --

chúng bắt đầu đi theo một quy luật đơn giản --

just do what the ant in front of you does.

làm giống hệt những gì con kiến trước mặt làm

And what happens is that the ants eventually end up in a circle.

Và cuối cùng chúng kết thúc trong một vòng tròn.

And there's this famous example of one that was 1,200 feet long

Một ví dụ tiêu biểu là một con kiến bò dọc đường dài 3km,

and lasted for two days, and the ants just kept marching around and around

trong 2 ngày và những con kiến khác cứ đi vòng quanh liên tục

in a circle until they died.

theo hình tròn cho đến khi chúng chết.

And that, I think, is a sort of thing to watch out for.

Và tôi nghĩ đó là điều cần được chú ý.

That's the thing we have to fear --

Đó là điều chúng ta nên dè chừng --

is that we're just going to keep marching around and around until we die.

chúng ta cứ đi vòng quanh, vòng quanh cho đến khi chúng ta chết.

Now, I want to connect this back, though, to the tsunami,

Tôi muốn liên kết điều này với cơn sóng thần,

because one of the great things about the tsunami --

vì một trong những điều lớn nhất về nó --

in terms of the blogosphere's coverage,

xét về góc nhìn của blog

not in terms of the tsunami itself --

chứ không phải của cơn sóng thần--

is that it really did represent a genuine bottom-up phenomenon.

là nó thực sự đại diện cho một hiện tượng từ dưới lên.

You saw sites that had never existed before getting huge amounts of traffic.

Có những web không tồn tại đến khi có một khối lượng lưu thông lớn.

You saw people being able to offer up their independent points of view

Bạn đã thấy con người có thể đưa ra quan điểm của riêng mình.

in a way that they hadn't before.

bằng những cách mà trước đây họ chưa từng làm.

There, you really did see the intelligence of the Web manifest itself.

Bằng cách đó, bạn có thể thấy trí thông minh của tự bản thân trang web.

So, that's the upside. The circular mill is the downside.

Đó là mặt ngược lại. Và vòng tròn này là nhược điểm.

And I think that the former is what we really need to strive for.

Tôi nghĩ những gì thuộc về trước đây là những điều chúng ta cần phấn đấu.

Thank you very much. (Applause)

Cảm ơn rất nhiều. (Vỗ tay)