An illustrated kingdom of real, fantastical plants | Nirupa Rao

Çeviri: Sara Ozturk Gözden geçirme: Gözde Alpçetin

I have a challenge for you.

Sizden yapmanızı istediğim bir şey var.

The next time you're stuck in traffic,

Trafikte sıkışıp kaldığınız bir zamanda

take a minute to take a look at the sea of cars around you.

etrafınızdaki araba denizine bakmak için bir dakikanızı ayırın.

How many car companies do you think you could recognize?

Kaç tane otomobil firmasını hatırlayabileceksiniz sizce?

I'm not even really into cars,

Arabalara çok fazla ilgim yok

but I think I'd do fairly well.

ama ben oldukça iyi bir iş çıkartırdım diye düşünüyorum.

But then look beyond the cars

Sonra arabaların ötesine, yolun kenarındaki ağaç sıralarına bakın.

to the trees that line the side of the road.

How many of those could you identify?

Kaç tanesinin hangi ağaç türü olduğunu söyleyebilirsiniz?

Probably not as many, right?

Muhtemelen pek fazla söyleyemezsiniz, değil mi?

Year upon year,

Yıllar geçtikçe

we grow further and further away from nature

"Yeni nesilin doğayla nasıl bir tecrübesi olacak?"

to the point where we have to question:

sorusunu sorma noktasına gelene kadar doğadan daha da uzaklaşıyoruz.

What experience of nature will the next generation have?

And if that generation lacks a sort of emotional connection

Eğer bu neslin çevreleriyle bir tür duygusal bağı yoksa

with their surroundings,

then will they bother to fight and save it

o zaman en çok ihtiyacımız olduğunda

when we need it most?

doğayı korumak ve savaşmak için zahmet edecekler mi?

My name is Nirupa Rao, and I'm a botanical artist.

Adım Nirupa Rao ve ben bir botanik sanatçısıyım.

In short, that means I paint plants,

Kısacası genellikle sulu boya kullanarak

usually with watercolor,

sadece estetik olarak güzel olmasını amaçlayarak değil,

in a way that aims to be not only aesthetically appealing

aynı zamanda bilimsel olarak

but also scientifically accurate.

doğru olmasını da amaçlayarak bitkilerin resmini çiziyorum.

And I'm well aware that this is quite an odd profession

21. yüzyılda yaşayan şehirli bir Hint için

for a 21st-century urban Indian --

bunun oldukça tuhaf bir meslek olduğunun farkındayım.

some might say outdated in the age of the camera --

Bazılarınız kamera çağında bunun demode olduğunu söyleyebilir

but here's how my journey began.

ama benim yolculuğum işte böyle başladı.

A few years ago,

Birkaç yıl önce,

I met two naturalists who work with the Nature Conservation Foundation:

Doğayı Koruma Vakfı'yla çalışan iki doğa bilimci ile tanıştım:

Divya Mudappa and T.R. Shankar Raman.

Divya Mudappa ve T.R. Shankar Raman.

And now interestingly,

Aslında ilginç olan şu ki

they actually began their careers working with animals,

kariyerlerine hayvanlar üzerinde çalışarak başlamışlar

but they soon came to realize

ama kısa süre içinde eğer hayvanları koruyacaklarsa

that if they were to protect those animals,

they'd also have to protect their habitats --

onların yaşam alanlarını da korumaları gerektiğini fark etmişler

that is, the trees they live off.

ve bu yaşam alanları da ağaçlar.

And so they started a rainforest restoration program

Yerli kuşların ve hayvanların yaşadığı yerli ağaçlar yetiştirme amacıyla

aimed at growing local trees that local birds and animals rely on.

bir yağmur ormanı restorasyon programı başlattılar.

And they were looking to visually document them in some way,

Ağaçları görsel olarak belgeleyebilecekleri bir yol arıyorlardı

but the photographers they approached came up empty-handed.

ama irtibata geçtikleri fotoğrafçılar elleri boş gelmişti.

These trees were up to 140 feet tall.

Bu ağaçların boyu 42 metre uzunluğunda

That's 26 times my height.

yani benim boyumdan 26 kat daha fazla.

Try capturing giants like that in a single camera frame.

Bu devasa şeyleri tek bir kamera çerçevesinde yakalamaya çalışın.

Besides, the surrounding greenery was just too dense

Ayrıca etraftaki yeşillik alan tek bir ağacı ayırmak için oldukça yoğundu.

to clearly isolate a single tree.

And so together, we decided to give good old painting a shot.

Bu yüzden birlikte eskiden yaptığımız resim çizmeyi bir denemeye karar verdik.

And to tell you the truth,

Doğrusunu söylemek gerekirse

even when I was standing there right in front of them,

onların hemen önünde dururken bile ağacın tamamını görmek çok zordu.

it was difficult to see the entire tree.

So instead I'd study the buttress up close

Bunun yerine payandalar üzerinde daha yakından çalıştım

and then climb up the hill to see its crown rising above the canopy.

ve sonra gölgesinin üstünden yükselen tacını görebilmek için tepeye tırmandım.

And then with Divya, and she there as aide,

Divya'yla, orada yardımcım olarak bulunuyordu,

we could piece these pieces of the puzzle together

bulmacanın bu parçalarını en son resimde birleştirebildik.

into the final painting.

For a lot of people who don't know the jungles

Ormanlar hakkında buvdoğa bilimciler kadar

as well as these naturalists,

fazla bilgisi olmayan insanlar için

these paintings are the only way that they'll get to see these trees

ağaçları bütünüyle görebilecekleri tek yol bu resimler.

in their entirety.

We were able to document 30 of the region's most iconic species

Bölgenin ikonik 30 türünü meyveleri, çiçekleri,

along with their fruit, flowers, seeds and leaves.

tohumları ve yapraklarıyla belgelemeyi başardık.

(Applause)

(Alkış)

Through this process,

Bu süreç boyunca ormanlar gözüme gerçekten canlı göründü.

the jungles really came alive to me.

They morphed from this undifferentiated sea of green

Bu ayırt edilemeyen yeşillik denizinden

into individual species with individual characters.

bireysel karakterleri olan bireysel türlere dönüştüler.

And I think a lot of people just tend to see plants as background scenery,

Bence birçok insan hareketsizliklerinin ilginç olmadığını farz ederek

assuming that their immobility makes them uninteresting.

bitkileri sadece arka plan manzarası olarak görmeye meyilli.

But I began to see that it is that very rootedness that makes them fascinating,

Ama onları büyüleyici yapan şeyin kökleşmiş olmaları olduğunu,

the ingenious ways in which they adapt and respond

hayal etmemizin zor olduğu zaman ölçeklerinde

to threats and opportunities

tehditlere ve fırsatlara yanıt verme ve uyum sağlamalarındaki

on timescales that make our heads hurt to imagine.

zekice yolların olduğunu fark etmeye başladım.

And I couldn't help but wonder:

Şunu merak etmeden duramadım:

What if I could tell their stories,

Ya hikayelerini anlatıp karmaşıklıklarını sergileyebilseydim?

showcase their complexity?

Perhaps we'd all start to think of plants a little differently.

Belki de bitkiler hakkında daha farklı düşünmeye başlardık.

And in fact, in my family, plants have always been a source of fascination.

Aslında bitkiler ailemde hep bir hayranlık kaynağı olmuştu.

My grand-uncle, Father Cecil Saldanha,

Büyük amcam, papaz Cecil Saldanha, 60'lı yıllarda

was the first to document the flora of our home state of Karnataka

Karnataka'daki ana eyaletimizde bitki örtüsünü belgeleyen ilk kişiydi.

back in the '60s.

And my mother has all of these memories

Annemin küçük bir çocukken

of being a little girl watching this entire enterprise unfold.

bütün gözler önüne serilen bu girişimi izlemekle ilgili bir sürü anısı var.

And consequently,

Bu nedenle bitkilerle hep macera, keşif ve heyecanla bağlantı kurdum.

I've come to associate plants with adventure and discovery

and excitement.

And so I knew I didn't just want to paint roses and sunflowers.

Sadece güller ve çiçeklerle ilgilenmek istemediğimi biliyordum.

I wanted to paint the kinds of plants that botanists like my uncle work with.

Amcam gibi bitki bilimcilerin üzerinde çalıştığı bitkileri çizmek istedim

And so I set out to create a book,

ve National Geographic Topluluğu tarafından desteklenen,

supported by the National Geographic Society,

dünyanın en çok biyolojik çeşitliliğine sahip olan bölgesinde,

on the weirdest, wackiest plants we could find

Hindistan'ın Batı Dağ Geçidinde bulabileceğimiz

in one of the most biodiverse regions in the world:

en tuhaf ve saçma bitkiler üzerine bir kitap oluşturmaya başladım.

India's very own Western Ghats.

(Alkış)

(Applause)

Take a look at these fantastic jewel-like sundews.

Bu şahane, mücevhere benzeyen güneş güllerine bakın.

They grow in regions where nutrient content in the soil is poor,

Topraktaki besin maddesi kapasitesinin az olduğu bölgelerde yetişiyor

and so they have a little way of supplementing their diets.

ve beslenmelerini tamamlamak için bir yolları var.

They lure, trap and ingest insects using mucilaginous glands on their leaves.

Yapraklarındaki zamklı torbaları kullanarak

böcekleri cezbediyor, tuzağa düşürüyor ve yiyorlar.

The little insects are attracted to the sweet secretions,

Bu tatlı salgı, küçük böceklerin dikkatini çekiyor

but once they come in contact,

they are ensnared and the game is up.

ama bir kez yaklaştıklarında tuzağa düşüyorlar ve oyun bitiyor.

And you might notice

Güneş güllerinin çiçeklerini

that the sundews very cleverly hold their flowers on tall, thin stems

olası polen taşıyıcıları tuzağa düşürmekten kaçınmak için

high above their murderous leaves

tehlikeli yapraklarının üstündeki

to avoid trapping potential pollinators.

uzun ve ince gövdesinde tuttuğunu fark etmişsinizdir.

Further inside the jungle,

Ormanın daha da ilerisinde

you might meet the strangler fig.

boğucu incir ağaçlarıyla karşılaşabilirsiniz.

It grows in areas where sunlight is scant

Güneş ışığının az ve rekabetin çok olduğu bölgelerde yetişir.

and competition is intense.

And so it has a strategy to sort of cut in line and get ahead.

Bu yüzden diğerlerinden önde olmak için bir tür stratejisi var.

You see, its seeds are dispersed by birds

Gördüğünüz gibi incir ağacının tohumu,

that drop them atop the branches of existing trees.

oradaki ağaçların dalının üstünden onları atan kuşlar tarafından dağıtılıyor.

And that little seed will start to germinate from there,

O küçük tohum, dallarını gökyüzüne ve köklerini yerin dibine göndererek

sending its shoots upward to the sky

and its roots all the way down to the ground,

sıklıkla ana ağacı ölümüne boğarak oradan filizlenmeye başlayacak.

all the while strangling the host tree, often to death.

And even if that host tree dies and rots away,

Ana ağaç ölse ve çürüse bile

the strangler will persist

boğucu ağaç, köklerin ve dalların oyuk bir sütunu olarak kalacak.

as a hollowed-out column of roots and branches.

And if that didn't impress you,

Eğer bu sizi etkilemediyse

let me show you one of my personal favorites:

size kişisel olarak en sevdiğimi göstereyim:

the Neelakurinji.

Neelakurinji.

When it blossoms,

Çiçek açtığında

it does so in unison,

ki bunu bütün çiçeklerle beraber yapıyorlar,

covering entire hillsides in carpets of blue.

bütün yamacı mavi bir halı gibi kaplıyorlar.

This is its pollination strategy known as "gregarious flowering,"

Bu onun "girgin çiçeklenme" olarak bilinen polen yayma stratejisi.

in which it invests all of its resources into a single, spectacular event

Bütün gücünü, polen taşıyıcılarını şölene katılması için cezbetmeyi amaçlayan

aimed at attracting pollinators to the feast --

tek ve olağanüstü bir aksiyonda topluyor.

which is easily done,

Neelakurinji'nin kilometrelerde öteden görülebildiği düşünüldüğünde

considering the Neelakurinji is all that can be seen for miles around.

bu aksiyonu kolaylıkla başarıyor.

But here's the catch:

Ama sorun şu ki

it happens only once every 12 years.

bu olay sadece 12 yılda bir gerçekleşiyor.

(Applause)

(Alkış)

And soon after seeding,

Tohumlamasından hemen sonra bu çiçekler ölecek

these flowers will die,

not to be seen again for the next 12 years.

ve gelecek 12 yıl içinde tekrar görülemeyecekler.

This is our way of telling a story of the Western Ghats:

Bu bizim Batı Dağ Geçidi hikayelerini anlatma şeklimiz:

through plants and through their ecosystems

Bitkiler ve onların ekosistemleriyle,

yaşam alanlarındaki oyuncularla etkileşim içinde oldukları

and the various ways in which they interact

with players in their habitats.

birçok çeşitli yollarla anlatıyoruz.

It's glorious, isn't it?

Çok muhteşem bir şey, değil mi?

But the way things are going,

Ama bu gidişle

we can't be sure that the Neelakurinji will come out to play again

Neelakurinji'nin önümüzdeki 12 yıl içinde tekrar ortaya çıkacağından emin değiliz.

in the next 12 years.

The further and further we grow from nature,

Doğadan ne kadar çok uzaklaşırsak

the more we are almost literally blind to it

doğada olan biteni ve faaliyetlerimizin doğaya olan etkisini

and the effects that our activities have on it.

o kadar çok göremeyeceğiz.

And that's what it's called -- "plant blindness":

Buna "bitki körlüğü" deniyor:

the increasing inability to really register the plants around us

Etrafımızdaki bitkileri yaşayan canlılar olarak görmedeki

as living beings.

giderek artan yetersizlik.

The two scientists that coined this term,

Bu terim iki bilim insanı tarafından bulundu.

Elisabeth Schussler and James Wandersee,

Elisabeth Schussler ve James Wandersee,

contend that plants lack certain visual cues.

bitkilerin bazı görsel işaretlerden yoksun olduğunu iddia ettiler.

They don't have faces,

Bir yüzleri yok,

they don't move,

hareket edemiyorlar

and we don't perceive them as threats.

ve onları tehdit olarak algılamıyoruz.

And so with the increasing onslaught of information that our eyes receive,

Gözlerimizin algıladığı giderek artan bilgi hücumlarıyla

we just deprioritize registering plants,

basitçe konu dışı olarak bulduğumuz bilgileri süzerek

simply filtering out information that we view as extraneous.

bitkileri görmemizin önemini azaltıyoruz.

But stop to think about that.

Ama bunun hakkında düşünmeyi bırakın.

Are plants really extra?

Bitkiler gerçekten fazlalık mı ediyor?

Are they just nature's backdrop?

Bitkiler sadece doğanın perde arkası mı?

Or are they the fundamental building blocks

Yoksa bitkiler, ekosistemimizin başlangıç noktası

upon which all life is based,

ve dünyanın bugüne kadar sürdürülebilmiş olmasındaki neden gibi

the starting points of our ecosystems

hayatın dayandığı ilke üzerine kurulan temel yapı taşları mı?

and the reason why earth is sustainable for life to this day?

I leave you with these images from a program called "Wild Shaale,"

"Wild Shaale" yani Kannada'da "vahşi okul" anlamına gelen

which in Kannada means "wild school."

programdaki görüntülerle sizi baş başa bırakıyorum.

It's run by a conservationist, Krithi Karanth.

Bir doğacı olan Krithi Karanth tarafından yönetiliyor

And her team turned some of my illustrations

ve ekibi, köylerdeki çocuklar oynayabilsin ve öğrenebilsin diye

into games that village children could play with and learn from.

benim çizimlerimden bazılarını oyunlara dönüştürdü.

And I can tell you they were so excited to see plants that they recognized --

Maymunların üzerinde oynadıkları ağaçlar,

the trees that the monkeys play on,

hasat festivalinde kullandıkları çiçekler

the flowers they use at their harvest festival,

ve saçlarını yıkamak için kullandıkları meyveler gibi

the fruit they use to wash their hair.

tanıyabildikleri bitkileri gördükleri için çok heyecanlılardı.

And it's that sort of familiarity which, when celebrated,

Bu, kutlandığında sevgiye

turns to love,

sonra da bir koruma dürtüsüne dönüşen türde bir aşinalık.

which then turns into an urge to protect.

It's really time we open our eyes to the world around us,

Etrafımızdaki dünyaya, gözümüzün önünde olup

to this entire kingdom that's hidden in plain sight.

fark edilmeyen bütün bu cennete gözlerimizi açmamızın zamanı geldi.

And so the next time you're stuck in traffic,

Trafikte sıkışıp kaldığınız bir zamanda ne yapacağınızı biliyorsunuz.

you know what to do.

(Applause)

(Alkış)