Paul MacCready: Flying on solar wings

Paul MacCready solar kanatlarla uçuyor

Çeviri: mehmet can YILDIRIM Gözden geçirme: osman oguz ahsen

I am known best for human-powered flight,

Beni en iyi insan gücüyle çalışan uçuşlarla bilirler,

but that was just one thing that got me going

fakat bu sadece şu an üzerinde çalıştığım şeyde

in the sort of things that I'm working in now.

ilerlememi sağlayan şeylerden biri.

As a youngster, I was very interested in model airplanes,

Gençken model uçakları,

ornithopters, autogyros, helicopters, gliders, power planes,

ornithopterler, otojirler, helikopterler, planörlerle, motorlu uçaklarla çok ilgiliydim.

indoor models, outdoor models, everything,

Onların iç modelleriyle dış modelleriyle -- herşeyiyle,

which I just thought was a lot of fun,

üstelik bunların çok eğlenceli olduğunu düşünürdüm,

and wondered why most other people didn't share my same enthusiasm with them.

ve insanların çoğunun neden benim gibi heyecanlanmadıklarını merak ederdim,

And then, navy pilot training, and, after college,

daha sonra donanma pilotluğu eğitimi aldım ve okuldan sonra,

I got into sailplane flying, power plane flying,

planör uçurma, motorlu uçakları uçurma eğitimi aldım,

and considered the sailplanes as a sort of hobby and fun,

ve planörlerin bir tür hobi olduğunu düşündüm,

but got tangled up with some great professor types,

fakat bir kaç iyi profesör var olan karışıklık,

who convinced me and everybody else in the field

beni ve bu alandaki herkesi

that this was a good way to get into really deep science.

bunun gerçek bilimin derinliklerine girmek için iyi bir yol olduğuna ikna etti.

While this was all going on, I was in the field of weather modification,

Bütün bunlar olurken, ben havacılık doktorası almama rağmen,

although getting a Ph.D. in aeronautics.

hava modifikasyonları ile uğraşıyordum.

The weather modification subject was getting started,

Hava modifikasyonları sadece başlangıçtı,

and as a graduate student,

ve mezun olduktan sonra,

I could go around to the various talks that were being given,

artık gidip verilen her tür konuşmayı dinleyebilirdim,

on a hitchhiker ride to the East Coast,

doğu yakasına yapılan bir otopstopla.

and so on. And everybody would talk to me,

Böylece herkesle konuşabilirdim,

but all the professionals in the field hated each other,

fakat bu alandaki tüm profesyoneller birbirinden nefret ediyordu,

and they wouldn't communicate. And as a result,

ve iletişim kuramıyorlardı. Sonuç olarak,

I got the absolutely unique background in that field,

bu alanda eşsiz bir altyapım oldu,

and started a company, which did more research

ve hava modifikasyonları hakkında

in weather modification than anybody,

herkesden daha fazla araştırma yapan bir şirket kurdum,

and there are a lot of things that I just can't go into.

ve şu an içine giremeceğim bi çok şey var..

But then, 1971 started AeroVironment, with no employees --

Fakat sonra 1971 de AeroVironment'i kurdum, hiç çalışanı olmadan --

then one or two, three,

sonra bir ya da iki, üç,

and sort of fumbled along on trying to get interesting projects.

ve ilginç projeler yapmak isteyen bi kaç kişi arandı.

We had AirDynamisis,

AirDynanisis* i kurduk.

who, like I, did not want to work for aerospace companies

benim gibi, büyük havacılık şirketleri için

on some big, many year project,

büyük çaplı, yıllar süren bir projede çalışmak istemeyenlerle,

and so we did our small projects, and the company slowly grew.

böylece kendi küçük projemizi yaptık ve şirket yavaş yavaş büyümeye başladı.

The thing that is exciting was, in 1976,

Asıl heyecanlı olan şey 1976'daydı

I suddenly got interested in the human-powered airplane

Birdenbire insan gücüyle çalışan uçaklarla ilgilenmeye başladım,

because I'd made a made a loan to a friend of 100,000 dollars,

çünkü bir arkadaşıma $100,000 dolar borçlanmıştım.

or I guaranteed the money at the bank.

Bankadan borç aldım.

He needed them -- he needed the money for starting a company.

Arkadaşımın paraya bir şirket kurmak için ihtiyacı vardı.

The company did not succeed, and he couldn't pay the money back,

Şirket başarılı olamadı ve o parayı geri ödeyemedi,

and I was the guarantor of the note. So, I had a $100,000 debt,

ve borcun kefili bendim. Yani $100,000 dolar borcum vardı,

and I noticed that the Kramer prize for human-powered flight,

ve insan gücüyle uçuş için verilen Kramer ödülünün

which had then been around for -- (Laughter) --

( o zamanlarda 17 yıldır veriliyordu)

17 years at the time, was 50,000 pounds,

£50,000 olduğunu farkettim,

which, at the exchange rate, was just about 100,000 dollars.

ki o zamanın kuruyla $100,000 a denk geliyordu.

So suddenly, I was interested in human-powered flight --

Ve birdenbire, insan gücüyle uçuşlarla ilgilenmeye başladım.

(Laughter) --

(Kahkahalar)

and did not -- the way I approached it, first,

ve olmadı -- ilk olarak olaya yaklaşımım

thinking about ways to make the planes,

o zamanlar İngiltere'dekiler gibi

was just like they'd been doing in England, and not succeeding,

uçaklar yapmaktı, ama başaramadım,

and I gave it up. I figured, nah, there isn't any simple, easy way.

ve pes ettim. Bunun basit, kolay bir yolu olmadığını anladım,

But then, got off on a vacation trip, and was studying bird flight,

fakat sonra bi seyahate çıktım ve kuç uçuşları üstüne çalıştım,

just for the fun of it,

sadece eğlencesine,

and you can watch a bird soaring around in circles,

ve bir kuşun daireler çizerek havada yükseldiğini görebilirsiniz

and measure the time, and estimate the bank angle,

sürelerini ölçtüm ve eğimlerinin açılarını tahmin ettim

and immediately, figure out its speed,

ve hemen onların hızlarını buldum

and the turning radius, and so on,

ve dönüş açılarını vesaire,

which I could do in the car, as we're driving along on a vacation trip --

ki bu bir tatilde araba sürerken rahatça yapabileceğim bir şeydi,

(Laughter) --

(Kahkahalar)

with my three sons, young sons, helping me,

bana yardım eden üç oğlumla, genç oğullarımla,

but ridiculing the whole thing very much.

bütün olay hakkında saçmaladık.

But that began thinking about how birds went around,

Fakat böylece kuşların nasıl uçtuğunu düşünmeye başladım,

and then how airplanes would, how hang gliders would fly,

ve uçakların, planörlerin nasıl uçması gerektiğini,

and then other planes,

ve sonra diğer uçakların,

and the idea of the Gossamer-Condor-type airplane quickly emerged,

ve Gossamer Condor tipi bir uçak fikri oluştu kafamda,

was so logical, one should have thought of it in the first place,

çok mantıklıydı, biri mutlaka en başta bunu düşünmeliydi,

but one didn't. And it was just, keep the weight down --

fakat kimse düşünmemişti, hiç itibar görmemişti.

70 pounds was all it weighed -- but let the size swell up, like a hang glider,

sadece 30kg dı ve planör gibi rüzgarla havalanıyordu

but three times the span, three times the cord.

kanat genişliğini ve bağları üçe katladığımızda,

You're down to a third of the speed, a third of the power,

hız ve de güç üçte birine düşüyordu,

and a good bicyclist can put out that power, and that worked,

ve iyi bir bisikletçi bu gücü yaratabilirdi, ve işe yaradı,

and we won the prize a year later.

o yıl ödülü kazandık.

We didn't -- a lot of flying, a lot of experiments, a lot of things that didn't work,

Çalışmayan sürüyle denemelerden, uçuşlardan sonra bu çalışmıştı,

and ones that did work, and the plane kept getting a little better, a little better.

ve uçak yavaş yavaş dahada iyi bi hale geldi.

Got a good pilot, Brian Allen, to operate it,

Onu çalıştırıcak iyi bi pilot bulduk, Brian Allen

and finally, succeeded. But unfortunately,

sonunda başardık, fakat ne yazık ki

about 65,000 dollars was spent on the project.

projeye yaklaşık $65,000 harcamıştık.

(Laughter)

(Kahkaha)

And there was only about 30 to help retire the debt.

Ve borcun sadece $30,000 ını ödeyebilirdim

But fortunately, Henry Kramer, who put up the prize for --

Neyse ki o 1.6km lik yarışta ödülü veren Henry Kramer,

that was a one-mile flight -- put up a new prize

Manş denizi üstünde yeni bir ödül koydu,

for flying the English Channel, 21 miles.

34 km lik bi mesafede,

And he thought it would take another 18 years for somebody to win that.

ve bu ödülü kazanmanın yeniden bir 18 sene süreceğini düşünüyordu.

We realized that if you just cleaned up our Gossamer Condor a little bit,

Farkettik ki, bizim Gossamer Condor'u biraz yenilerseniz,

the power to fly would be decreased a little bit,

uçmak için gerek enerji düşürülebilirdi,

and if you decrease the power required a little,

ve uçmak için gereken enerjiyi düşürürseniz,

the pilot can fly a much longer period of time.

pilot çok daha uzun bir süre havada kalabilirdi.

And Brian Allen was able, in a miraculous flight,

Ve Brian Allen uygundu buna, mükemmel bir uçuşla,

to get the Gossamer Albatross across the English Channel,

Gossamer Albatross'u Manş Denizinin üstünden uçurmayı başardı,

and we won the 100,000-pound, 200,000-dollar prize for that.

ve £100,000 -- $200,000 lık ödülü kazandık,

And when all expenses were paid, the debt was handled, and everything was fine.

ve bütün giderler ödenip, borç halledildiğinde herşey iyi durumdaydı.

It turned out that giving the planes to the museum

Öyle gözüküyordu ki uçakları müzeye vermek

was worth much more than the debt,

borçtan çok daha fazla ediyordu,

so for five years, six years, I only had to pay one third income tax.

böylece beş, altı sene boyunca sadece gelir vergisi ödemek zorunda kaldım.

So, there were good economic reasons for the project, but --

Yani projenin oluşmasında ekonomik sebepler vardı, fakat --

(Laughter) --

(Kahkaha)

that's not, well, the project was done entirely for economic reasons,

peki, proje tamamen ekonomik nedenlerle yapılmıştı,

and we have not been involved in any human-powered flight since then --

ve o zamandan beri insan gücüyle çalışan uçuşlarla ilgilenmedik

(Laughter) --

(Kahkaha)

because the prizes are all over.

çünkü konan ödüller çük düşmüştü,

(Laughter)

(Kahkaha)

But that sure started me thinking about various things,

fakat bu olaylar bazı şeyler hakkında düşünmemi sağladı,

and immediately, we began making a solar-powered plane

ve hemen güneş enerjili bir uçak yapmaya başladık

because we felt solar power was going to be so important

çünkü ilerde güneş enerjisinin, ülke ve dünya için

for the country and the world,

çok önemli olacağını hissettik.

we didn't want the small funding in the government to be decreased,

Devletin bu konuda ayırdığını küçük bütçenin azalmasını istemedik,

which is what the government was trying to do with it.

zaten devlette bunu yapmaya çalışıyordu.

And we thought a solar-powered plane wouldn't really make sense,

Güneş enerjisiyle çalışan bi uçak yapmak çok mantıklı değildi,

but you could do it and it would get a lot of publicity for solar power

ama yapılabilirdi ve halkın bu alanda ki ilgisini arttırabilir,

and maybe help that field.

güneş enerjisinin gelişmesine yardım edebilirdi.

And that project continued, did succeed,

Böylece proje devam etti ve başarılı oldu,

and we then got into other projects in aviation

ardından havacılıkla, mekanikle ve karada

and mechanical things and ground devices.

başka projelere başladık.

But while this was going on,

Fakat bunlar olurken,

in 1982, I got a prize from the Lindbergh Foundation --

1982'de Lindbergh Vakfı'ndan bir ödül aldım --

their annual prize --

gelenekselleşmiş bir ödül --

and I had to prepare a paper on it,

bu yüzden yıllar boyunca oluşan

which collected all my varied thoughts

tüm fikirlerin ve düşüncelerim hakkında

and varied interests over the years.

bir rapor hazırlamam gerekti.

This was the one chance that I had to focus on what I, really, was after,

Bu sefer gerçekten önemli bir şeyler hakkında çalışabilirdim,

and what was important. And to my surprise,

ve şansıma,

I realized the importance of environmental issues,

Çevreci olmanın önemini anladım

which Charles Lindbergh devoted the last third of his life to,

''ki Charles Lindbergh hayatının son üçte birlik kısmını buna adamıştı.''

and preparing that paper did me a lot of good.

ve bu raporu hazırlamak bana çok şey öğretti.

I thought back about if I was a space traveler,

O zamanlar şunu düşündüm, eğer uzayda seyahat eden biri olsam

and came and visited Earth every 5,000 years.

ve Dünya'yı 5000 yılda bir ziyaret etsem,

And for a few thousand visits, I would see the same thing every time,

bi kaç yüz seyahatten sonra hep aynı şeyleri görürdüm,

the little differences in the Earth.

Dünya'da ki küçük değişiklikler.

But this last time, just coming round, right now,

Fakat bu son zamanda, tam şu anda, aniden,

suddenly, there'd be huge changes in the environment,

doğada çok büyük değişimler oldu,

in the concentration of people,

insan yoğunluğunda da,

and it was just unbelievable, the amount of -- all the change in it.

bu kadar büyük miktarda değişim gerçekten inanılmazdı.

I wanted to -- well, one of the biggest changes is, 200 years ago,

En büyük değişimlerden biri 200 sene önce

we began using coal from underground, which has a lot of pollution,

kömürü kullanmaya başladığımızda oldu, ki oldukça çevre kirliliğine neden oldu,

and 100 years ago, began getting gasoline from underground,

ve 100 sene önce yeraltından petrolu çıkarmaya başladık ki

with a lot of pollution. And gasoline consumption, or production,

bu da çevreye oldukça zararlıydı. Petrol tüketimi -- ya da üretimi,

will reach its limit in about ten years, and then go down,

10 yıl içinde sınırına ulaşacak ve azalmaya başlayacak,

and we wonder what's going to happen with transportation.

ve sonra ulaşım nasıl olacak diye düşünmeye başladık.

I wanted to show the slide --

Slaytı göstermek istiyorum --

this slide, I think, is the most important one any of you will see, ever, because --

Bence bu slayt ,hayatınızda, görüp görebileceğiniz en önemli olanı, çünkü

(Laughter)

(Kahkaha)

(Applause) --

(Alkış)

it shows nature versus humans, and goes from 1850 to 2050.

Doğayla insanın mücadelesini 1850'den 2050 yılında kadar gösteriyor,

And so, the year 2000, you see there.

ve burda 2000 yılını görüyorsunuz,

And this is the weight of all air and land vertebrates.

ve burda bütün hava ve kara kirliliğinin miktarı.

Humans and muskrats and giraffes and birds and so on, are --

İnsanlar ve misk sıçanları, zürafalar, kuşlar vb.

the red line goes up. That's the humans and livestock and pets portion.

kırmızı çizgi devam ediyor, burada da insanlar, hayvancılık ve evcil hayvan yüzdesi.

The green line goes down. That's the wild nature portion.

Bu düşen yeşil çizgi de vahşi yaşam yüzdesi

Humans, livestock and pets are, now, 98 percent of the total world's mass

İnsanlar, yaşam stokları ve evcil hayvanlar, hava ve karada

of vertebrates on land and air.

oluşan kirliliğinin %98'ini oluşturuyor,

And you don't know what the future will hold,

ve geleceğin neler getireceğini bilemezsiniz,

but it's not going to get a lower percentage.

fakat bu yüzde azalamayacak.

Ten thousand years ago, the humans and livestock and pets

10,000 yıl önce insanlar, yaşam stokları ve evcil hayvanlar

were not even one tenth of one percent

%1'in onda biri bile değildi

and wouldn't even have been visible on such a curve.

ve böyle bir eğride gözükmezdi bile,

Now they are 98 percent, and it, I think, shows human domination of the Earth.

şu anda %98, ve bu insan ırkının dünyadaki hakimiyetini gösteriyor sanırım.

I give a talk to some remarkable high school students each summer,

Her yaz kaliteli liselerde öğrencilere konuşmalar yaparım,

and ask them, after they've asked me questions,

ve onların sorularından sonra ben de birkaç soru sorarım,

and I give them a talk and so on. Then I ask them questions.

yani konuşmamı yaptıktan sonra.

What's the population of the Earth?

Dünyadaki insan nüfusu nedir?

What's the population of the Earth going to be

Ve siz ailenizin yaşına geldiğinizde,

when you're the age of your parents?

dünyadaki insan nüfusu ne olacak?

Which I'd never, really -- they had never, really, thought about

Ben gerçekten-- onlar gerçekten bu konuda hiç düşünmemişlerdi.

but, now, they think about it.

Fakat şimdi düşünüyorlar.

And then, what population of the Earth would be an equilibrium

Ve sonra, Dünyayla denge içinde yaşamın devam etmesi için

that could continue on, and be for 2050, 2100, 2150?

nüfusun ne olması gerekir, 2050, 2100, 2150 yılına kadar?

And they form little groups, all fighting with each other,

Ve küçük gruplar oluşturup aralarında tartışmaya başlarlar,

and when I leave, two hours later,

iki saat sonra ben ayrılırken,

most of them are saying about 2 billion people,

çoğu 2 milyara yakın bi sayı söyler,

and they don't have any clue about how to get down to 2 billion,

ve 2 milyara nasıl düşeceği hakkında bir fikirleri yoktur,

nor do I, but I think they're right and this is a serious problem.

benimde yok, fakat sanırım haklılar ve bu önemli bir problem.

Rachel Carson was thinking of these, and came out with "Silent Spring," way back.

Rachel Carson bu konuları düşünüyordu, ve ''Silent Spring'' i yazdı.

"Solar Manifesto" by Hermann Scheer, in Germany,

Almanya'da Hermann Scheer'in Solar Manifesto'su diyor ki;

claims all energy on Earth can be derived, for every country,

Dünyadaki bütün ülkelere gereken enerji

from solar energy and water, and so on.

güneş enerjisi ve sudan elde edilebilir,

You don't need to dig down for these chemicals,

bu kimyasallar için yeri kazmanıza gerek yok,

and we can do things much more efficiently.

ve bazı şeyleri daha verimli kullanabiliriz.

Let's have the next slide.

Bir sonraki slaytta geçelim

So this just summarizes it. "Over billions of years,

Bu sadece özetliyor "Bir milyar yıldan fazladır,

on a unique sphere, chance has painted a thin covering of life --

Eşşi benzeri olmayan bir kürede, şans ince bir hayat örtüsü resmetti

complex and probable, wonderful and fragile.

gelişmiş ve makul, harika ve kırılgan

Suddenly, we humans, a recently arrived species,

Ve aniden, biz insanlar, kısa bir süre önce ortaya çıkmış bir tür,

no longer subject to the checks and balances inherent in nature,

kontrol ve dengeler artık doğanın bir öznesi değildi.

have grown in population, technology and intelligence

popülasyon, teknoloji ve zekamız gelişti

to a position of terrible power. We, now, wield the paintbrush."

korkunç bir gücün seviyesine. Şimdi fırça bizim elimizde

We're in charge. It's frightening.

Yönetici biziz. Bu açıkçası korkutucu

And I do a painting every 20 or 25 years. This is the last one.

Ve her 20, 25 yılda bir, bir resmin yaparım. İşte bu da sonuncusu

(Laughter)

(Kahkahalar)

And [it] shows the Earth in a time flag: on the right,

Dünya'yı gösteriyor, bir çeşit, bir zaman bayrağı, sağda

in trilobites and dinosaurs and so on;

trilobitler ve dinazorlar ve vb.

and over the triangle, we now get to civilization and TV

ve üçgenin sonuna doğru, biz medeniyete sahibiz, ve televizyonlara

and traffic jams and so on.

ve trafik sıkışıklığı vb.

I have no idea of what comes next,

Bundan sonra neyin geleceği konusunda hiç bir fikrim yok

so I just used robotic and natural cockroaches as the future,

ben de robotları ve hamamböceklerini kullandım, gelecek olarak

as a little warning.

bir tür küçük uyarı olarak

And two weeks after this drawing was done,

ve resmi bitirdikten iki hafta sonra,

we actually had our first project contract, at AeroVironment,

ilk proje anlaşmamızı yaptık AeroVironment'la

on robotic cockroaches, which was very frightening to me.

robot hamamböcekleri üzerine, ki bu biraz korkutucu benim için

(Laughter)

(Kahkahalar)

(Paper rustling)

(Sayfa hışırtısı)

Well, that'll be all the slides.

Peki, bu bizim bütün slayt--

As time went on, we stopped our environmental programs.

Zaman geçtikçe, çevre programlarımızı durdurduk,

We focused more on the really serious energy problems

daha çok ciddi enerji sorunlarının geleceğine

of the future, and we produced products for the company.

odaklandık, ve şirketler için ürünler ürettik

And we developed the impact car that General Motors made,

ve biz de elektrikli arabayı geliştirdik General Motors'un yaptığı gibi,

the EV1, out of --

the EV1, dışında--

and got the Air Resources Board to have the regulations

ve Hava Kaynakları Kurumu düzenlemesine sahip

that stimulated the electric cars, but they've since come apart.

elektrik arablarını uyarmışlardı, fakat dağıldıklarından bu zamana,

And we've done a lot of things, small drone airplanes and so on.

bir çok şey yaptık, uzaktan kumandalı uçaklar vb.

I have a Helios. We have the first video.

Bir Helios'um var --ilk videomuz--

(Video) Narrator: With a wingspan of 247 feet, this makes her larger than a Boeing 747.

Anlatıcı: 75.3m kanat genişliğiyle, bu uzunluk onu(Helios) bir Boeing 747'den daha büyük yapıyor

(Music)

(Müzik)

Her designers' attention to detail and her construction

Tasarımcılarının detaylardaki ve yapımındaki dikkatlari,

gives Helios' structure the flexibility and strength

Helios'a atmosferde karşılaştığı türbülanslara karşı

to deal with the turbulence encountered in the atmosphere.

dayanabilecek esnekliği ve dayanıklılığı kazandırdı.

This enables her to easily ride through the air currents

Bu o okyanus dalgaları üzerinde hareket gibi,

as if she's sliding along on the ocean waves.

hava akımlarıyla kolayca dolaşmasını sağlar.

Paul MacCready: The wings could touch together on top and not break. We think.

Paul Macready: Kanatlar biribirlerine en üstte değebilirler, fakat kırılmazla, biz düşündük.

(Laughter)

(Kahkahalar)

Narrator: And Helios now begins the process of turning her back to the sun,

Anlatıcı: Alabildiği en yüksek miktarda güneş ışığını alabilmek için Helios

to maximize the power from her solar array.

sırtını güneşe dönüyor

(Music)

(Müzik)

As the sky gets darker, and the outside air temperatures drop

Gökyüzü karardıkça ve dışarıdaki havanın sıcaklığı 38C

below minus 100 degrees Fahrenheit,

derecenin altına düştüğünde

the most environmentally hostile segment of Helios's journey

Helios'un seyehatinin çevrece en düşman bölümü

has gone by without notice,

hiç bir uyarı olmaksızın geçildiğinde

except for being recorded by specially designed data acquisition systems

özel dizayn edilmiş veri toplama sistemlerinin ve ilişkili

and their associated sensors.

semsörlerinin kayıtları dışında.

Approaching a peak radar altitude of 96,863 feet,

Yaklaşan bir zirve radar seviyesi 29.523m

at 4:12 p.m., Helios is standing on top of 98 percent of the Earth's atmosphere.

saat 16.12'de, Helios Dünya atmosferin %98'inin üzerinde duruyordu

This is more than 10,000 feet higher

Bu SR_71 Blackbird'ün Dünya

than the previous world's altitude record held by the SR-71 Blackbird.

eski yükseklik rekorundan 3048m daha yüksekti

(Applause)

(Alkış)

PM: That plane has many purposes, but it's aimed for communications,

PM: Bu uçağın birçok amacı vardı, ancak haberleşme için yapılmıştı

and it can fly so slowly that it'll just stay up at 65,000 feet.

ve çok yavaş uçabilir, sadece 19812m'de kalabilir

Eventually, it will be able to have to stay up day, night, day, night,

sonuç olarak gündüz, gece, gündüz, gece altı ay süresince,

for six months at a time, acting like the synchronous satellite,

eş zamanlı bir uydu gibi davranarak havada kalabilecek

but only ten miles above the Earth.

fakat sadece Dünya'nın 16.100m üzerinde.

Let's have the next video. This shows the other end of the spectrum.

Hadi bir sonraki videoya geçelim, tayfın diğer sonunu gösteriyor bize

(Video) Narrator: A tiny airplane, the AV Pointer serves for surveillance.

Anlatıcı: küçük bir uçak, AV Pointer, gözetim hizmeti vermektedir,

In effect a pair of roving eyeglasses,

aslında, bir çift seyyar gözlükle,

a cutting-edge example of where miniaturization can lead

operatör araçtan uzak ise son teknoloji ürünü

if the operator is remote from the vehicle.

bu araçla onu kontrol edebilirsiniz.

It is convenient to carry, assemble, and launch by hand.

Taşıma, monte ve el ile başlatmak için uygundur.

Battery-powered, it is silent and rarely noticed.

Bataryalardan güç alır, sessizdir ve kolay fark edilmez.

It sends high-resolution video pictures back to the operator.

Kullanıcıya(Operatör) yüksek çözünürlüklü görüntüle gönderir.

With on-board GPS, it can navigate autonomously,

GPS sayesinde, bağımsız şekilde hareket edebilir,

and it is rugged enough to self-land without damage.

ve böylelikle hasarsız şekilde iniş yapabilir.

PM: Okay, and let's have the next.

PM: Tamam, ve bir sonraki--

(Applause)

(Alkış)

That plane is widely used by the military, now, in all their operations.

Bu uçak geniş ölçde askeriye tarafından her türlü operasyonda kullanıldı.

Let's have the next video.

Bir sonraki videoya geçelim

(Video) (Music)

(Müzik)

Alan Alda: He's got it, he's got it, he's got it on his head.

Alan Alda: Kontrol ediyor onu kontrol ediyo, kafasının üzerinde

(Music)

(Müzik)

We're going to end our visit with Paul MacCready's flying circus

Ziyaretimizi Paul MacCready'in uçan sirki ile sonlandıracağız

by meeting his son, Tyler, who, with his two brothers,

Oğlu Tyler ile tanışarak, iki erkek kardeşinin,

helped build the Gossamer Condor, 25 years ago.

yardımı ile 25 yıl önce bir Gossamer Condor inşa ettiler.

Tyler MacCready: You can chase it, like this, for hours.

Tyler Macready: Dört saat boyunca bunu takip edebilirsiniz.

AA: When they got bored with their father's project,

AA: Ne zaman babalarının projelerinden sıkılsalar,

they invented an extraordinary little plane of their own.

olağanüstü bir uçak icat ettiler.

TM: And I can control it by putting the lift on one side of the wing, or on the other.

TM: Havanın akışını kanadın bir tarafında ya da diğerinde tutarak kontrol edebilirim.

AA: They called it their Walkalong Glider.

AA: Ona Walk-Along Glider(Yürüyüş-Boyunca Planör) adını verdiler.

(Music)

(Müzik)

I've never seen anything like that.

Hiç böyle bir şey görmedim.

How old were you when you invented that?

Bunu icat ettiğinde kaç yaşındaydın?

TM: Oh, 10, 11. (AA: Oh my God.)

TM: Oh, 10, 11 -- (AA: Aman tanrım.)

TM: 12, something like that. (AA: That's amazing.)

TM: 12, onun gibi bir şeydi. (AA: Hayret verici.)

PM: And Tyler's here to show you the Walkalong.

PM: Ve Tyler size Walk-Along'u göstermek için burada.

(Applause)

(Alkış)

TM: All right. You all got a couple of these in your gift bags,

TM: Tamam. Hepinizin hediye çantalarında bunlardan bir kaç tane var,

and one of the first things,

ve ilk şey--

the production version seemed to dive a little bit,

imalat versiyonu biraz dalıyor gibi görünmüştü,

and so I would just suggest you bend the wing tips up a little bit

neyse, ben size uçurmayı denemeden önce kanatları biraz

before you try flying it.

yukarı kıvırmanızı öneriyorum

I'll give you a demonstration of how it works.

Size nasıl çalıştığını göstereceğim, fikir vücudunuzun

The idea is that it soars on the lift over your body, like a seagull soaring on a cliff.

etrafındaki havanın kaldırmasıyla yükselmesidir, aynı bir martının kayalıklarda yükselmesi gibi.

As the wind comes up, it has to go over the cliff, so

Rüzgar geldikçe boşluğun üzerinden gitmek zorunda,

as you walk through the air, it goes around your body, some has to go over you.

siz yürüdüğünüzde vücudunuzun etrafında oluşan hava nedeniyle sizinle birlikte gitmek zorunda.

And so you just keep the glider positioned in that up current.

böylece sadece planörü akıma doğru pozisyonlamalısınız.

The launch is the difficult part: you've got to hold it high up, over your head,

Kalkış zor bölüm, kafanızın üzerinde yüksekte tutmalısınız ve ileri

and you start walking forward, and just let go of it, and you can control it like that.

yürümelisiniz, ve sadece gitmesine izin verin ve bu şekilde kontrol edebilirsiniz.

(Laughter)

(Kahkaha)

And then also, like it said in the video,

Ayrıca videoda da söylendiği gibi,

you can turn it left or right

kaldırmayı sadece bir kanadın

just by putting the lift under one wing or another.

altında tutarak ya da diğerinde sağa veya sola döndürebilirsiniz,

So I can do it -- oops, that was going to be a right turn.

ben de yapabilirim--ups, bu sağa dönüş olacaktı

(Laughter)

(Kahkahalar)

Okay, this one will be a left turn.

Tamam, bu sola dönüş olacak.

Here, but --

Burada, fakat...

(Applause) --

(Alkış)

anyway.

her neyse--

(Applause)

(Alkış)

And that's it, so you can just control it, wherever you want,

Ve sadece, nereye gitmek istiyorsanız oraya doğru kontrol edebilirsiniz,

and it's just hours of fun. And these are no longer in production,

ve sadece saatlerce eğelence, ve bunlar artık üretimde değil,

so you have real collector's items.

o nedenle tam bir koleksiyoncu ürününüz var.

(Laughter)

(Kahkahalar)

And this, we just wanted to show you --

Biz sadece size bir göstermek--

if we can get the video running on this, yeah --

eğer videoyu çalıştırabilirsek, evet,

just an example of a little video surveillance.

sadece bir video örneği -- küçük bir video taraması.

(Laughter)

(Kahkahalar)

This was flying around in the party last night, and --

Bu geçen geceki partide uçuyordu, ve --

(Laughter) --

(Kahkahalar)

you can see how it just can fly around,

ve nasıl etrafınızda uçtuğunu görebilirsiniz,

and you can spy on anybody you want.

ve istediğiniz kişiyi gözetliyebilirsiniz.

(Laughter)

(Kahkahalar)

And that's it. I was going to bring an airplane,

Ve budur. Bir uçak getirecektim

but I was worried about hitting people in here,

fakat burada insanları vurmaktan korktum

so I thought this would be a little bit more gentle.

bende bunun daha kibarca olacağını düşübdüm

And that's it, yeah, just a few inventions.

Ve işte, evet, sadece biraz icat

(Applause)

(Alkış)

All right.

Tamam