The new science of personalized vaccines | Ofer Levy

Transcriber: Ivana Korom Reviewer: Krystian Aparta

Çeviri: Sara Ozturk Gözden geçirme: Nihal Aksakal

It is hard to overstate the beneficial effects of immunization.

Bağışıklığın yararlı etkilerini abartmak zordur.

According to the US Centers for Disease Control,

ABD Hastalık Kontrol Merkezlerine göre

US children born over the last 20 years --

aşılar son 20 yılda doğan Amerikalı çocukların yaşadığı

for those children, vaccines will prevent greater than 322 million illnesses,

322 milyondan fazla hastalığı,

greater than 21 million hospitalizations

21 milyondan fazla hastaneye yatışı

and greater than 730,000 deaths,

ve 730 binden fazla ölümü

with the societal cost savings of nearly 1.4 trillion dollars.

yaklaşık olarak 1,4 trilyon dolarlık toplumsal maliyeti ile önleyecektir.

Those are big numbers.

Bunlar büyük sayılar.

But let's zoom in and look at a particular example.

Ama belirli bir örneğe yakından bakalım.

Vaccines have nearly eliminated

Aşılar neredeyse ''haemophilus influenzae'' adlı

a bacterial infection called Haemophilus influenzae.

bakteriyel enfeksiyonu ortadan kaldırdı.

This bacterium used to infect young infants

Bu bakteri,

kan dolaşımı enfeksiyonları, zatürre, menenjit,

causing bloodstream infections,

pneumonia, meningitis, death

ölüm veya kalıcı sakatlığa neden olup

küçük bebekleri enfekte ederdi.

or permanent disability.

As a young pediatrician, I saw a few cases.

Genç bir çocuk doktoru olarak birkaç vaka gördüm.

You folks probably have never heard of this disease,

Muhtemelen bu hastalığı hiç duymamışsınızdır,

because vaccines have been so effective.

çünkü aşılar çok etkili oldu.

You could see in the graph on the right

Sağdaki grafikte

that since the introduction of vaccines,

aşıların kullanılmasından bu yana,

the incidence of Haemophilus bacterial infections

Haemophilus bakteriyel enfeksiyon oranının

has plummeted like a rock, and it's nearly vanished.

bir kaya gibi düştüğünü ve neredeyse yok olduğunu görebilirsiniz.

So vaccines are generally a success story.

Aşılar çoğunlukla bir başarı hikayesi.

But we also face challenges.

Ama zorluklar da yaşanır.

For one, for most vaccines, we need to give multiple doses

Birincisi, çoğu aşı için korumayı elde etmek

veya korumayı sürdürmek için birden fazla doz vermemiz gerekir.

to achieve or maintain protection.

The scientific community is working on developing single-shot vaccines.

Bilimsel topluluk, tek doz aşıların geliştirilmesi üzerinde çalışıyor.

Imagine being able to get only one influenza shot your whole life

Hayatınız boyunca sadece bir grip geçirebildiğinizi

and not having to get a seasonal flu vaccine.

ve mevsimsel grip aşısı yaptırmak zorunda olmadığınızı düşünün.

Certain microbes are difficult to immunize against.

Bazı mikroplara karşı bağışıklık kazandırmak zor olur.

A classic example is human immunodeficiency virus, or HIV.

Klasik bir örnek, insan immün yetmezliği virüsü, yani HIV.

The need is urgent, progress is being made;

Acil ihtiyaç var, ilerleme kaydediliyor.

we're not there yet.

Henüz başaramadık.

Another critical element in vaccine research right now

Aşı araştırmasında bir diğer kritik unsur,

is optimizing vaccines for the most vulnerable among us,

aşıları aramızdaki çok genç ve yaşlılar

arasında en savunmasız olanlar için en uygun hale getirmek.

the very young and the elderly.

And this is an active area of research.

Bu, aktif bir araştırma alanı.

Finally, one of the biggest challenges we unfortunately face right now

Son olarak maalesef şu anda karşılaştığımız en büyük zorluklardan biri

are anti-vax attitudes.

aşı karşıtı tutumlar.

In fact, it's alarming that over 100,000 infants and children in the United States

Aslında Amerika Birleşik Devletleri'ndeki

100 binden fazla bebek ve çocuğun herhangi

bir aşıya ulaşamaması ve bu sayının artması endişe verici.

have not received any vaccines,

and that number is growing.

In fact, the World Health Organization, or WHO,

Aslında, Dünya Sağlık Örgütü veya DSÖ,

has declared anti-vax attitudes

günümüzde dünyada insan sağlığına yönelik

as one of the 10 most important threats to human health

en önemli 10 tehditten biri olarak

aşı karşıtı tutumları ilan etti.

in the world today.

This graphic illustrates the spread of anti-vax sentiment

Bu grafik bağışıklığa karşı kişisel

muafiyet talep eden kamu anaokulu

in the state of California,

öğrencilerinin yüzdesine bakarak

from the year 2000 to 2013,

2000'den 2013'e kadar

by looking at the percentage of public kindergarten students

Kaliforniya eyaletindeki aşı karşıtı duyarlılığının yayılmasını gösterir.

who claim the personal exemption against immunization.

Anti-vax sentiment is on the rise,

Aşı karşıtı duyarlılık artıyor

and it has very real consequences.

ve oldukça gerçek sonuçları var.

Many of you may be aware of the fact

Çoğunuz uzun zaman önce fethettiğimizi

that we're seeing infections that we thought we conquered long ago

düşündüğümüz enfeksiyonların

geri geldiğinin farkında olabilirsiniz.

coming back.

Measles outbreaks have been reported in multiple US states.

Kızamık salgınları birçok ABD eyaletinde

rapor edildi ve birçok insan unutmuş olabilir

And many have forgotten,

but measles is very infectious and dangerous.

ama kızamık çok bulaşıcı ve tehlikeli.

Just a few viral particles can infect an individual.

Birkaç virüs taneciği bile bir bireyi enfekte edebilir.

And there have been even reports

Virüsün hava ile uzun mesafeler kat ettiği

at sporting events and at an Olympic stadium

spor müsabakaları ve Olimpik stadyumlarda

where the virus, through the air, travels long distances

kalabalığın içindeki savunmasız bir insanı

and infects a vulnerable person in the crowd.

enfekte ettiğiyle ilgili raporlar bile var.

In fact, if I had a measles cough right now,

Aslında şu anda kızamık öksürüğüm olsaydı

(Coughs)

(Öksürür)

somebody in the back of this auditorium could get infected.

bu salonun arkasındaki biri enfekte olabilirdi.

And this has had very real-world consequences.

Bunun çok gerçek sonuçları oldu.

Just a few months ago,

Sadece bir kaç ay önce

an airline stewardess contracted measles on a flight,

bir kabin görevlisi uçuşta kızamık kaptı,

the virus entered her brain and caused encephalitis,

virüs beynine girdi ve beyin iltihabına sebep oldu

and she died.

ve görevli öldü.

So people are now dying due to this anti-vax sentiment.

Yani insanlar artık bu aşı karşıtlığı duyarlılığı nedeniyle ölüyor.

I do want to take a few minutes

Bu aşılara inanmayan

to address those who don't believe in vaccines

ve aşılara direnenler için birkaç dakikanızı almak istiyorum.

and who resist vaccines.

As a pediatrician who receives my yearly flu vaccination,

Yıllık grip aşısını olan bir çocuk doktoru olarak,

önerilen programa göre aşılanmış

as a parent of three children

üç çocuğun ebeveyni olarak

who have been vaccinated according to the recommended schedule,

ve menenjitli küçük çocuklarla ilgilenen bir pediatrik

and as a pediatric infectious disease consultant

bulaşıcı hastalık danışmanı olarak

who has taken care of young children with meningitis

ki eğer ebeveynleri aşılamayı kabul etmiş

that would have been preventable had their parents accepted immunization,

olsaydı bu önlenebilir bir şey olurdu,

bu benim için kişisel bir mesele.

this is a personal matter to me.

Let's take a look at who is going to pay the price

Toplumumuzdaki aşılanma miktarını

if we start dialing back the amount of vaccination in our society.

azaltmaya başlarsak bedelini kimin ödeyeceğine bir bakalım.

This graph depicts, on the Y axis,

Bu grafik Y ekseninde dünyadaki

the number of individuals dying of infection in the world.

enfeksiyondan ölen bireylerin sayısını gösterir.

And on the X axis,

X ekseni üzerinde

the age of the individuals who are dying.

ölen bireylerin yaşı gösterilir.

And as you can see, it's very much a U-shaped distribution,

Gördüğünüz gibi çok fazla U şeklinde bir dağılım var

and it's particularly stark in the very young ages.

ve özellikle çok genç yaşlarda keskin.

So vaccines shield the very young from infection.

Yani aşılar gençleri enfenksiyondan korur.

And if we want to talk, my friends, about what vaccines cause,

Eğer aşıların neye sebep olduğu hakkında konuşmak istiyorsak dostlarım,

because there's a lot of speculation,

çünkü bir sürü spekülasyon var

unfounded speculation on the internet, of what vaccines cause,

internette aşıların neye sebep olduğuyla alakalı asılsız bir sürü spekülasyon var,

vaccines cause adults, OK?

aşılar yetişkinlere sebep olur tamam mı?

That's what they cause.

Sebep oldukları şey bu.

And the other thing that they cause is for elderly individuals to live longer.

Sebep oldukları diğer şey yaşlı bireylerin daha uzun yaşaması.

Because they are shielded against influenza

Çünkü grip ve diğer yaşlı katillerine

and other killers of the elderly.

karşı korunurlar.

Now, let's talk a little bit

Şimdi aşıları nasıl daha da

about how we can improve vaccines even further.

geliştirebileceğimiz hakkında konuşalım.

We can create vaccines that can immunize the most vulnerable among us

Aramızdaki en savunmasızları muaf tutan aşıları

and perhaps even vaccines that protect with single shots.

ve belki de tek dozla koruyabilen aşıları bile geliştirebiliriz.

Let me go over a little bit of the immunology.

Bağışıklık biliminden biraz bahsedeyim.

In the top panel, what you see is a simple vaccine.

Üst panelde gördüğünüz şey basit bir aşı.

All vaccines contain something called an antigen.

Tüm aşılar antijen adı verilen bir şey içerir.

The antigen is like a piece of a germ, of a microbe,

Antijen, vücudunuzun hatırladığı

that your body remembers, right?

bir mikrop parçası gibi, değil mi?

It forms antibodies and those antibodies can protect you.

Antikorlar oluşturur ve bu antikorlar sizi korur.

So those kind of vaccines can induce an immune response,

Bu tür aşılar bir bağışıklık tepkisine neden olabilir,

but as you see here,

ancak burada gördüğünüz gibi

that immune response tends to go up and back down,

bu bağışıklık tepkisi yukarı-aşağı gitme eğiliminde

and you need to get another dose and another dose

ve korumayı sürdürmek için

başka bir doz ve başka bir doz almanız gerekir.

to maintain protection.

What can we do?

Ne yapabiliriz?

We and other scientists around the world

Biz ve dünyadaki diğer bilim insanları,

are finding molecules that can boost a vaccine response.

bir aşı tepkisini arttırabilecek moleküller buluyoruz.

Those are called adjuvants,

Bunlara yardım veya destek anlamına gelen

from the Latin "adjuvare," to help or aid.

Latince "adjuvare"den gelen yardımcı madde denir.

Adjuvants are molecules we might add to a vaccine

Yardımcı maddeler, daha güçlü bir yanıt almak için bir aşıya

to get a stronger response.

ekleyebileceğimiz moleküller.

And in the presence of the adjuvant, depicted here in red,

Burada kırmızı renkte tasvir edilen yardımcı maddenin varlığında

you have a much more profound activation of the white blood cells

bağışıklık sisteminizin beyaz kan hücrelerinin

çok daha derin bir hareketlenmesine sahipsiniz

of your immune system,

and generate a much more profound immune response,

ve çok daha yüksek antikor seviyeleri ile çok daha

with much higher antibody levels, more rapidly,

derin bir bağışıklık tepkisi üretiyorsunuz

and that lasts a long time for durable immunity.

ve bu sağlam bir bağışıklık için uzun zaman alıyor.

Interestingly, these adjuvants have different effects

İlginçtir ki, bu yardımcı maddeler bireyin yaşına

depending on the age or other demographic factors of the individual.

veya diğer demografik faktörlerine bağlı olarak farklı etkilere sahip.

Which brings me to the notion of precision vaccines.

Bu da beni hassas aşılar kavramına götürüyor.

This is the idea that we will take precision medicine --

Bu, hassas ilacı alacağımız,

hassas tıbbın ne olduğunu bildiğimiz düşüncesi değil mi?

you know what precision medicine is, right,

that's the idea that populations may vary

Bu, popülasyonların belirli bir ilaca

in their response to a particular medicine --

karşı tepkilerinin çeşitli olabileceği

and apply that to vaccines.

ve bunu aşılara bağlayabilecekleri düşüncesi.

Right?

Değil mi?

And here in Boston Children's Hospital

Burada, Boston Çocuk Hastanesi'nde

at the Precision Vaccines Program I direct,

yönettiğim Hassas Aşılar Program'ında,

we have five approaches, stepwise approaches we take,

savunmasız nüfuslara uyarlanmış

hassas aşılar oluşturmak için

to build precision vaccines

that are tailored to vulnerable populations.

sırayla uyguladığımız beş adımımız var.

Number one,

Birincisi, belirli bir popülasyonun aşıya

we need to understand what the attitude of a given population is

karşı tutumunun ne olduğunu

towards a vaccine.

anlamamız gerekir.

You could build the most sophisticated vaccine in the world,

Dünyadaki en komplike aşıyı inşa edebilirsiniz

but if nobody wants to take it, you're going nowhere.

ama kimse almak istemiyorsa hiçbir yere ilerlemezsiniz.

Number two,

İkincisi,

we have to think of the route of immunization.

bağışıklığın yolunu düşünmeliyiz.

Most vaccines are intramuscular, or IM,

Çoğu aşı kas içi veya Kİ'dir,

but there are others, intranasal, oral and others.

ancak burun içinden, ağızdan yapılan ve diğer türleri de vardır.

Then, as I just described to you, vaccines have components.

Sonra size az önce anlattığım gibi aşıların bileşenleri olur.

All vaccines have an antigen,

Tüm aşıların bir antijeni olur.

that's the part of the microbe that your body remembers,

Bu, vücudunuzun mikropları hatırladığı,

that you might make antibodies or cell-mediated immunity against.

onlara karşı antikorlar ve hücre aracılı bağışıklık geliştirdiği bir parçası.

Bahsettiğimiz gibi bir bağışıklık tepkisini arttırmak için

And we might add an adjuvant, as we talked about,

to boost an immune response.

yardımcı madde ekleyebiliriz.

But guess what?

Ne olur?

There are many different antigens to choose from

Seçmek için birçok farklı antijen

ve birçok farklı yardımcı madde vardır.

and many different adjuvants.

How are we going to make that decision?

Bu kararı nasıl vereceğiz?

And the menu of these keeps growing.

Bunların menüsü büyümeye devam ediyor.

So on our team,

Ekibimizle, vücut dışındaki aşıları

we've developed ways to test vaccines outside the body --

test etmek için, Latincede "in vitro" demek,

in Latin, that's "in vitro" --

doku kültürü kabında test etmek için

in a tissue culture dish.

yollar geliştirdik.

So we use tissue engineering with blood cells

Bu nedenle, vücudun dışını aşılamak

to immunize outside the body

ve aşının, örneğin bebeklere

and study the effect of the vaccine

veya yaşlılara veya başkalarına karşı etkisini incelemek için

against, for example, infants or elderly individuals or others.

kan hücreleriyle doku mühendisliği kullanıyoruz.

And if you think about it, this is critical,

Düşündüğünüzde bu çok önemli,

because if you look at all the infections we want to build vaccines against,

çünkü Zika virüsü ve Ebola virüsü ve HIV ve diğerleri gibi

like Zika virus and Ebola virus and HIV and others,

tüm aday antijenlere,

all the candidate antigens,

tüm aday yardımcı maddelere,

all the candidate adjuvants,

tüm farklı popülasyonlara,

all the different populations,

karşı aşı yapmak istediğimiz tüm enfeksiyonlara bakarsanız

it's going to be impossible to do large, phase III clinical trials

her kombinasyon için büyük faz III klinik denemeleri

for every combination.

yapmak imkansız.

This is where we think being able to test vaccines outside the body

Vücut dışındaki aşıları test edebilmenin aşı gelişimini hızlandırmak için

can make a big difference to accelerate vaccine development.

büyük bir fark yaratabileceğini düşündüğümüz yer burası.

And finally, this whole effort is to drive an immune response

Son olarak bütün bu çaba, o belirli patojene karşı koruyacak

that will protect against that particular pathogen,

vücudu savunmak için antikorlar ve diğer hücreleri üretecek

getting antibodies and other cells to defend the body.

bir bağışıklık tepkisi sağlamak.

We are also using additional innovative approaches

Ayrıca aşı gelişimine en üstün bilimi

to bring the most cutting-edge science to vaccine development.

getirmek için ek yenilikçi yaklaşımlar kullanıyoruz.

We're taking a deeper dive as to how current vaccines protect.

Mevcut aşıların nasıl korunduğuna dair daha derin bir dalış yapıyoruz.

We've formed an international consortium

Hepatit B aşısının yeni doğanları

to study how hepatitis B vaccine protects newborns

hepatit B enfeksiyonundan nasıl koruduğunu

incelemek için uluslararası bir birlik oluşturduk.

from hepatitis B infection.

And to do this,

Bunu yapmak için

we've developed a technique called small sample, big data.

'küçük örnek, büyük veri' adı verilen bir teknik geliştirdik.

We can get a tiny little drop of baby blood before immunization,

Aşılamadan önce küçük bir damla bebek kanı alırız

ve aşılamadan sonra da küçük bir damla alırız.

and take a tiny little drop after immunization,

Bu kan damlasındaki tüm hücrelerin,

and we can measure the inventory of all the cells,

tüm genlerin ve tüm moleküllerin envanterini ölçeriz

and all the genes and all the molecules in that drop of blood,

and we can compare after the vaccine

ve aşıdan sonra aynı bebeği

to before the vaccine in that same baby

aşı öncesi ile karşılaştırırız

and understand in a deep way

ve bu başarılı aşının tam olarak nasıl koruduğunu

exactly how that successful vaccine protects.

derin bir şekilde anlarız.

And those lessons we can use to build the next vaccines in the future.

Bu dersleri gelecekte bir sonraki aşıları inşa etmek için kullanacağız.

So this diagram is really illustrating a tiny drop of blood

Bu diyagram gerçekten çok miktarda

bilgi veren küçük bir kan damlasını gösteriyor,

yielding huge amounts of information,

tens of thousands of analytes,

on binlerce analit'in

ve bu kıl yumağı, açık olan gen yollarını

and that hairball is meant to depict the gene pathways that are turned on

ve açık olan moleküler yolları tasvir ediyor.

and the molecular pathways that are turned on.

Buraya ulaşmak için çok daha fazlası ve çok heyecanlı bir bilim gerekiyor.

So much more to come on that, and very exciting science.

So we are partnering with scientists around the world

Bu yüzden tüm bu yeni teknolojileri

to bring all these new technologies to invigorate vaccine development

bir Hassas Aşı ağında aşı gelişimini canlandırmak için

kullanmak üzere dünya çapında bilim insanlarıyla ortalık kuruyoruz.

in a Precision Vaccines network.

We are going to advance personalized vaccines

Dünyadaki savunmasız nüfuslar için

for vulnerable populations around the world.

kişiselleştirilmiş aşıları geliştireceğiz.

Our team includes scientists, technical experts and physicians.

Takımımız bilim insanlarını, teknik uzmanları ve doktorları içeriyor.

And we're developing vaccines against infectious diseases

Boğmaca gibi bulaşıcı hastalıklara karşı

like pertussis, which is whooping cough.

aşı geliştiriyoruz.

Boğmaca aşımız var

We have a whooping cough vaccine,

ama birden fazla doz gerektiriyor

but it requires multiple doses,

and the immunity keeps dropping.

ve bağışıklık azalmaya devam ediyor.

We want to develop a single-shot pertussis vaccine.

Tek dozluk boğmaca aşısı geliştirmek istiyoruz.

We're working on a vaccine for respiratory syncytial virus,

Solunum sinsityal virüsü için bir aşı üzerinde çalışıyoruz.

the number one cause of infant hospitalization in the United States.

Amerika Birleşik Devletleri'nde hastaneye yatan bebeklerin bir numaralı nedeni.

A better vaccine against influenza,

Grip ve tabii ki HIV'e karşı daha iyi

and, of course, HIV.

bir aşı geliştirmeye çalışıyoruz.

We're also looking at vaccines against cancer, allergy

Ayrıca kansere, alerjiye ve ilginç bir şekilde

opioid aşırı dozuna karşı aşılara da bakıyoruz.

and, interestingly, opioid overdose.

So, this is my final message to you.

Bu size son mesajım.

Vaccines protect you and your loved ones

Aşılar sizi, sevdiklerinizi

ve etrafınızdaki insanları korur.

and the people around you.

Not only do they protect you against infection,

Sizi sadece enfeksiyona karşı korumaz,

they prevent you from spreading it to others.

başkalarına yaymanızı da engeller.

Get immunized.

Aşı olun.

Scientific progress is fragile and can be lost.

Bilimsel ilerleme kırılgan olur ve kaybedilebilir.

We must foster accurate and respectful public dialogue.

Doğru ve saygılı bir kamu diyaloğunu teşvik etmeliyiz.

And finally, we're on the verge of great things,

Son olarak, harika şeylerin eşiğinde,

a new era of vaccination.

yeni bir aşılama dönemindeyiz.

We've just scratched the surface of what can be accomplished.

Başarılabilecek şeylerin yüzeyini çizdik.

Please advocate for this research.

Lütfen bu araştırmayı destekleyin.

Thank you.

Teşekkür ederim.

(Alkış)

(Applause)