Tod Machover & Dan Ellsey: Releasing the music in your head

Tod Machover + Dan Ellsey: Yeni Müzik Çağı'nı açacak enstrümanlar icat etmek

Çeviri: zll Kutluer Gözden geçirme: Ayça Bağcı

The first idea I'd like to suggest is that we all

İleri süreceğim ilk fikir hepimizin müziği

love music a great deal. It means a lot to us.

gerçekten çok sevdiğidir. Bize çok şey ifade eder.

But music is even more powerful if you don't just listen to it, but you make it yourself.

Müziği sadece dinlemekle kalmayıp onu kendiniz yaratırsanız müzik daha da güçlü hale gelir.

So, that's my first idea. And we all know about the Mozart effect --

İşte bu benim söylemek istediğim ilk şey. Hepimiz Mozart etkisini biliriz.

the idea that's been around for the last five to 10 years --

Bu son 5-10 yıldır gündemde olan bir fikir.

that just by listening to music or by playing music to your baby [in utero],

Anne karnındaki bir bebeğe sadece müzik dinletilerek veya müzik çalınarak

that it'll raise our IQ points 10, 20, 30 percent.

bebeğin IQ seviyesi %10, 20 hatta %30 arttırılabilir.

Great idea, but it doesn't work at all.

Bu müthiş bir fikir, fakat işe yaradığı yok.

So, you can't just listen to music, you have to make it somehow.

Yani, müziği sadece dinlemek yeterli olmaz. Onu bir şekilde yaratmanız gerek.

And I'd add to that, that it's not just making it,

Ayrıca, sadece bunu yapmak değil,

but everybody, each of us, everybody in the world

herkes, herbirimiz ve dünyadaki tüm insanlar

has the power to create and be part of music in a very dynamic way,

müziğin bir parçası olma ve oldukça dinamik olarak müziği yaratma gücüne sahiptir,

and that's one of the main parts of my work.

ve bu benim işimin en önemli kısımlarından biri.

So, with the MIT Media Lab, for quite a while now,

MIT Media Lab ile bir süredir

we've been engaged in a field called active music.

"aktif müzik" denilen alan üzerine çalışıyoruz.

What are all the possible ways that we can think of

İnsanların sadece müzik dinlemekle kalmayıp onları

to get everybody in the middle of a musical experience,

müziğin tam ortasına alıp onlara bu tecrübeyi yaşatabilme

not just listening, but making music?

yollarını arıyoruz.

And we started by making instruments for some of the world's greatest performers --

Bunu gerçekleştirmeye dünyanın en iyi müzisyenlerine-Yo-Yo Ma, Peter Gabriel, Prince, orkestralar ve rock grupları gibi-

we call these hyperinstruments -- for Yo-Yo Ma, Peter Gabriel, Prince,

enstrümanlar yaparak başladık. Bunlara "hiper enstrümanlar" diyoruz.

orchestras, rock bands. Instruments where they're all kinds of sensors

Bu enstrümanlar aletin içine kurulmuş bir çeşit algılayıcılardı.

built right into the instrument, so the instrument knows how it's being played.

Böylece enstrüman kullanılınca nasıl çalındığını anlıyordu.

And just by changing the interpretation and the feeling,

Sadece yorumu ve duyguyu değiştirerek

I can turn my cello into a voice, or into a whole orchestra,

çellomu ufak bir sese, koca bir orkestraya veya

or into something that nobody has ever heard before.

önceden hiç duyulmamış bir sese çevirebilirim.

When we started making these, I started thinking, why can't we make

Bunları yapmaya başladığımızda, niçin sadece muhteşem Yo-Yo Ma ve ya Princes gibi sanatçılarla

wonderful instruments like that for everybody,

sınırlı kalmak yerine tüm insanlar için bu harika

people who aren't fantastic Yo-Yo Mas or Princes?

enstrümanları üretmeyelim ki diye düşündük.

So, we've made a whole series of instruments.

Böylece bir dizi enstrüman ortaya çıkardık.

One of the largest collections is called the Brain Opera.

En büyük koleksiyonlardan biri olan "Beyin Operası"

It's a whole orchestra of about 100 instruments,

yaklaşık 100 enstrümandan oluşan

all designed for anybody to play using natural skill.

ve herkesin doğal yeteneklerini kullanarak çalabileceği bir çalgı topluluğu.

So, you can play a video game, drive through a piece of music,

Bir bilgisayar oyunu oynayabilir, bir müzik yardımıyla araba sürebilir,

use your body gesture to control huge masses of sound,

bir vücut hareketinizle büyük sesleri kontrol edebilir,

touch a special surface to make melodies, use your voice to make a whole aura.

özgün bir yüzeye dokunarak melodiler oluşturabilir, ve sesinizi kullanarak gizemli bir ortam oluşturabilirsiniz.

And when we make the Brain Opera, we invite the public to come in,

Beyin operasını yaptıktan sonra halkı, bu enstrümanları denemesini

to try these instruments and then collaborate with us

ve Beyin operasının herbir performansında bize yardımcı olmaları

to help make each performance of the Brain Opera.

için işbirliği yapmalarını istedik.

We toured that for a long time. It is now permanently in Vienna,

Bir süre boyunca Beyin Operası'yla gezdik.

where we built a museum around it.

Şu an Viyana'da inşa ettiğimiz müzede duruyor.

And that led to something which you probably do know.

Ve bu, muhtemelen sizin de bildiğiniz bir şeyin doğmasına neden oldu.

Guitar Hero came out of our lab,

"Guitar Hero" bizim labrotuvarımızdan çıktı

and my two teenage daughters and most of the students at the MIT Media Lab

İki kızım ve MIT Media Lab'deki birçok öğrenci şunu ispatladı:

are proof that if you make the right kind of interface,

Eğer doğru bir arayüz yaparsanız

people are really interested in being in the middle of a piece of music,

insanlar müziğin bir parçası olmayla oldukça ilgililer ve

and playing it over and over and over again.

tekrar ve tekrar ve tekrar o müziği çalmak istiyorlar.

So, the model works, but it's only the tip of the iceberg,

Yani, model işe yarıyor ama bu buzdağının sadece görünen kısmı.

because my second idea is that it's not enough just to want

İkinci düşüncem ise müziği sadece Guitar Hero gibi

to make music in something like Guitar Hero.

bir programla çalmanın yeterli olmayışı.

And music is very fun, but it's also transformative.

Müzik çok eğlenceli, ama aynı zamanda dönüştürücü

It's very, very important.

Çok ama çok önemli.

Music can change your life, more than almost anything.

Müzik hayatınızı değiştirebilir, hem de her şeyden daha fazla.

It can change the way you communicate with others,

Başkalarıyla iletişiminizi, vücudunuzu, hatta fikirlerinizi

it can change your body, it can change your mind. So, we're trying

değiştirebilir. Bu yüzden şimdi de Guitar Hero gibi bir şeyin

to go to the next step of how you build on top of something like Guitar Hero.

bir üst basamağına nasıl çıkabileceğimizi düşünüyoruz.

We are very involved in education. We have a long-term project

Eğitimle oldukça iç içe ve ilgiliyiz. "Oyun Senfonisi" adlı uzun vadeli bir çalışma yapıyoruz.

called Toy Symphony, where we make all kinds of instruments that are also addictive,

Alışkanlık oluşturan tüm enstrümanları çocuklar için uyarlıyoruz.

but for little kids, so the kids will fall in love with making music,

Böylece çocukların müziğe aşık oluyor ve

want to spend their time doing it, and then will demand to know how it works,

vakitlerini müzikle geçirmek istiyorlar. Nasıl olduğunu anlamak istiyor ve

how to make more, how to create. So, we make squeezy instruments,

nasıl daha fazla yaratabilmeyi öğrenmeyi talep ediyorlar. Bu yüzden sıkılabilen

like these Music Shapers that measure the electricity in your fingers,

parmaklarla yönetilebilecek basit enstrümanlar yapıyoruz.

Beatbugs that let you tap in rhythms -- they gather your rhythm,

Beatbugs girdiğiniz ritimleri bir araya getiren ve sonrasında bunları

and like hot potato, you send your rhythm to your friends,

arkadaşlarınıza gönderebiliyorsunuz.

who then have to imitate or respond to what your doing --

Sonrasında ise yapmış olduğunuzu taklit etmek veya ona karşılık vermek zorundalar.

and a software package called Hyperscore, which lets anybody use lines and color

Ayrıca "Hyperscore" denilen yazılım paketi ,renk ve çizgileri kullanabilen herkesin

to make quite sophisticated music. Extremely easy to use, but once you use it,

oldukça sofistike olan müzik yapabilmesini sağlıyor. Kullanması çok kolay, ama bir kez kullandıktan sonra

you can go quite deep -- music in any style. And then, by pressing a button,

iyice derine iniyorsunuz, istediğiniz her türde müzik yapabileceğinizi anlıyorsunuz. Bir tuşla

it turns into music notation so that live musicians can play your pieces.

her şey müzik notasına dönüşüyor ve böylece müzisyenler yaptığınız şarkıları çalabiliyor.

We've had good enough, really, very powerful effects with kids

Dünya genelindeki çocukların üzerinde çok büyük etkilerinin olduğunu görüyoruz

around the world, and now people of all ages, using Hyperscore.

ve artık her yaştan Hyperscore kullanıcısı var.

So, we've gotten more and more interested in using these kinds of creative activities

Böyle olunca biz de bu tarz yaratıcı aktivitelerele daha da ilgili olmaya başladık.

in a much broader context, for all kinds of people

Daha geniş bir çerçevede ise müzikle ilgilenmeye

who don't usually have the opportunity to make music.

fırsat bulamayan herkese bu zevki yaşatmak istedik.

So, one of the growing fields that we're working on

Media Lab'de

at the Media Lab right now is music, mind and health.

üzerinde giderek daha çok çalıştığımız konular müzik, beyin ve sağlıkla ilgili.

A lot of you have probably seen Oliver Sacks' wonderful new book called

Birçoğunuz Oliver Sacks'in yeni çıkan "Müzikofili" adlı harika kitabını

"Musicophilia". It's on sale in the bookstore. It's a great book.

görmüşsünüzdür. Kitapçılarda satılıyor, müthiş bir kitap.

If you haven't seen it, it's worth reading. He's a pianist himself,

Eğer görmediyseniz, bilin ki okumaya değer. Kendisi piyanist ve

and he details his whole career of looking at and observing

aynı zamanda tüm kariyerini müziğin olağandışı olaylar yaşayan

incredibly powerful effects that music has had on peoples' lives in unusual situations.

insanların hayatındaki harika etkisini gözlemlemeye adamış.

So we know, for instance, that music is almost always the last thing

Örneğini ileri seviye bir Alzheimer hastasının hemen hemen cevap

that people with advanced Alzheimer's can still respond to.

verebildiği tek şeyin müzik olduğunu biliyoruz.

Maybe many of you have noticed this with loved ones,

Veya belki etrafınızda yüzlerini aynada tanıyamayan,

you can find somebody who can't recognize their face in the mirror,

aile bireylerinin isimlerini söyleyemeyen ama bir müzik kırıntısı duyduğunda

or can't tell anyone in their family, but you can still find a shard of music

yerinden fırlayıp şarkı söylemeye

that that person will jump out of the chair and start singing. And with that

başlayan kişileri biliyorsunuzdur. Bununla birlikte

you can bring back parts of people's memories and personalities.

müzikle insanların anılarının ve kişiliklerini yansıttığını da bilirsiniz.

Music is the best way to restore speech to people who have lost it through strokes,

Müzik felç veya Parkinson hastalığı olan kişilerin konuşma yeteneğini

movement to people with Parkinson's disease.

yerine getirmenin en iyi yoludur.

It's very powerful for depression, schizophrenia, many, many things.

Depresyon, şizofreni ve daha birçok rahatsızlık için de çok etkilidir.

So, we're working on understanding those underlying principles

Altta yatan prensipleri anlamaya ve

and then building activities which will let music really improve people's health.

insan sağlığını iyileştiren aktiviteler üretmeye uğraşıyoruz.

And we do this in many ways. We work with many different hospitals.

Bunu birçok yolla yapıyoruz, birçok hastaneyle çalışıyoruz.

One of them is right near Boston, called Tewksbury Hospital.

Bunlardan biri Boston yakınlarında olan Tewksbury Hastanesi.

It's a long-term state hospital, where several years ago

Burası yıllar önce fiziksel ve zihinsel engelli hastalarla

we started working with Hyperscore and patients with physical and mental disabilities.

Hyperscore çalışmalarına başladığımız uzun vadeli devlet hastanesi.

This has become a central part of the treatment at Tewksbury hospital,

Hyperscore bu hastanenin başlıca tedavilerinden biri ve bu yüzden

so everybody there clamors to work on musical activities.

herkes müzik aktiviteleriyle uğraşmak için çıldırıyor.

It's the activity that seems to accelerate people's treatment the most

Bu hastaların tedavisini hızlandıran en iyi aktivite ve

and it also brings the entire hospital together as a kind of musical community.

tüm hastaneyi bir müzik topluluğu olarak bir araya getiriyor.

I wanted to show you a quick video of some of this work before I go on.

Devam etmeden önce size hızlıca bu çalışmayla ilgili bir video göstermek istiyorum

Video: They're manipulating each other's rhythms.

Video: Birbirlerinin hareketlerini taklit ediyorlar.

It's a real experience, not only to learn how to play and listen to rhythms,

Bu sadece ritmi dinlemek ve öğrenmek için değil, aynı zamanda

but to train your musical memory and playing music in a group.

bir grupta müzik çalmayı ve müzik hafızasını geliştirmek için de çok iyi bir tecrübe.

To get their hands on music, to shape it themselves, change it,

Onları müziğe alıştırmak, kendilerinin şekillendirmesini sağlamak, değiştirmek

to experiment with it, to make their own music.

ve kendi müziklerini tecrübe edebilmeleri için çok iyi bir fırsat.

So Hyperscore lets you start from scratch very quickly.

Hyperscore müziğe sıfırdan adım atmayı sağlıyor.

Everybody can experience music in a profound way,

Herkes müziği tam anlamıyla tecrübe edebilir,

we just have to make different tools.

bizim sadece farklı aletler yapmamız gerekiyor.

The third idea I want to share with you is that music, paradoxically,

Paylaşmak istediğim üçüncü fikir ise müziğin mantığa aykırı olsa da

I think even more than words, is one of the very best ways we have

bizi kelimelerden çok daha iyi anlatan bir tür olması.

of showing who we really are. I love giving talks, although

Konuşmalar yapmayı seviyorum, ama ilginç bir şekilde

strangely I feel more nervous giving talks than playing music.

müzik çalarken kendimi çok daha az tedirgin hissediyorum.

If I were here playing cello, or playing on a synth, or sharing my music with you,

Eğer burda çello çalıyor veya brleş çalıyor olsaydım, yaptığım müziği paylaşsaydım,

I'd be able to show things about myself that I can't tell you in words,

kendimle ilgili özel ve kelimelerle anlatamayacağım

more personal things, perhaps deeper things.

belki de daha derin şeyleri ifade etme şansım olurdu.

I think that's true for many of us, and I want to give you two examples

Birçoğumuz için böyle olduğunu düşünüyorum. Müziğin bizden

of how music is one of the most powerful interfaces we have,

dış dünyaya açılan bir kapı olduğu hakkında

from ourselves to the outside world.

iki örnek vermek istiyorum.

The first is a really crazy project that we're building right now, called

Bunlardan ilki şuan üzerinde çalıştığımız

Death and the Powers. And it's a big opera,

"Death and Powers" adında bir proje. Bu proje şu anda

one of the larger opera projects going on in the world right now.

dünyadaki en büyük opera projelerinden biri.

And it's about a man, rich, successful, powerful, who wants to live forever.

Sonsuza dek yaşamak isteyen, başarılı, güçlü ve zengin bir adam hakkında.

So, he figures out a way to download himself into his environment,

Bu adam kendini bir kitap serisi içinde

actually into a series of books.

Dünya'ya yüklemenin bir yolunu bulur.

So this guy wants to live forever, he downloads himself into his environment.

Sonsuza dek yaşamak istediği için, kendisini kendi çevresine yükler.

The main singer disappears at the beginning of the opera

Operanın başında baş solist kaybolur ve

and the entire stage becomes the main character. It becomes his legacy.

tüm sahne baş karakter oluverir. Bu onun mirasıdır.

And the opera is about what we can share, what we can pass on to others,

Opera aslında tamamen bizim sevdiklerimizle ne paylaştığımız,

to the people we love, and what we can't.

diğerlerine ne bırakabildiğimiz ve bırakmadığımız hakkındadır.

Every object in the opera comes alive and is a gigantic music instrument,

Operadaki her nesne birden canlanır ve avize gibi kocaman bir müzik enstrümanına dönüşür.

like this chandelier. It takes up the whole stage. It looks like a chandelier,

Bütün sahneyi kaplar.Şamdan gibi görünür,

but it's actually a robotic music instrument.

ama aslında robotik müzik bir aletidir.

So, as you can see in this prototype, gigantic piano strings,

Bu örnekten de görüldüğü üzere devasa piyano dizilerinin her biri

each string is controlled with a little robotic element --

ya dizileri saran yaylarla ya da dizileri harekete geçiren çarklarla

either little bows that stroke the strings, propellers that tickle the strings,

veya dizileri titreten akustik işaretlerle yani küçük robotik şeylerle kontrol edilir.

acoustic signals that vibrate the strings. We also have an army of robots on stage.

Ayrıca sahnede robot ordusu vardır.

These robots are the kind of the intermediary between the main character, Simon Powers,

Bu robotlar baş rol oyuncusu olan Simon Powers ile

and his family. There are a whole series of them, kind of like a Greek chorus.

ailesi arasında bir tür aracıdırlar.Yunan koroları gibi,grubun hepsi vardır.

They observe the action. We've designed these square robots that we're testing right now

Olayı izlerler.Bu kare robotları biz tasarladık ve Opera robotları olarak adlandırılırlar,

at MIT called OperaBots. These OperaBots follow my music.

ve onları şimdi MIT de test ediyoruz.Bu opera robotları müziğimi takip ediyorlar.

They follow the characters. They're smart enough, we hope,

Karakterleri takip ediyorlar.Umarız ki birbirlerine çarpmayacak

not to bump into each other. They go off on their own.

kadar zekidirler.Kendi kendilerini kapatabiliyorlar.

And then they can also, when you snap, line up exactly the way you'd like to.

Ve ayrıca emrettiğiniz de, tam olarak istediğiniz şekilde sıraya geçebiliyorlar.

Even though they're cubes, they actually have a lot of personality.

Küp olmalarına rağmen, aslında oldukça kişilikliler.

The largest set piece in the opera is called The System. It's a series of books.

Operadaki en büyük piyesin seti Sistem’ olarak adlandırılır. Kitap serisidir.

Every single book is robotic, so they all move, they all make sound,

Herbir kitap robotiktir,bu sebeple hareket edebilir,ses çıkartabilir,

and when you put them all together, they turn into these walls,

ve hepsini biraraya getirdiğinizde,Simon Power'ın

which have the gesture and the personality of Simon Powers. So he's disappeared,

mimiklerini ve kişiliğini sergileyen bu duvarlara dönüşürler.Bu sayede,Simon Powers ortadan kaybolur,

but the whole physical environment becomes this person.

ama bütün fiziksel çevre bu kişi olmaya başlar.

This is how he's chosen to represent himself.

Bu kendini yansıtmak için seçtiği bir yoldur.

The books also have high-packed LEDs on the spines. So it's all display.

Ayrıca kitap dizilerinin üzerinde LED ışıkları vardır.Yani hepsi bir gösteri.

And here's the great baritone James Maddalena as he enters The System.

Ve ‘Sistem’e harika bariton James Maddalena girer.

This is a sneak preview.

Bu kaçak bir fragmandır.

This premieres in Monaco -- it's in September 2009. If by any chance you can't make it,

2009 yılında Monoko da eylül ayında galası yapılacak.Eğer şans eseri izleyemezseniz

another idea with this project -- here's this guy building his legacy

bu projeyle ilgili diğer bir fikir ise müzik ve çevre yoluyla

through this very unusual form, through music and through the environment.

yeteneğini bu sıra dışı yolla ortaya çıkaran kişidir.

But we're also making this available both online and in public spaces,

Ama ayrıca bunu hem internet üzerinden hem de kamu alanlarında

as a way of each of us to use music and images from our lives

herbirimizin kendi hayatlarımızdaki müziği ve görüntüleri bir şekilde kullanarak

to make our own legacy or to make a legacy of someone we love.

kendimizin veya sevdiğimiz birinin mirasını bırakmak için ulaşılabilir kılıyoruz.

So instead of being grand opera, this opera will turn into what we're

Bu yüzden büyük bir opera olmasındansa, bu opera kişisel olarak düşündüğümüz

thinking of as personal opera.

operaya dönüşecektir.

And, if you're going to make a personal opera, what about a personal instrument?

Ve ,eğer kişisel bir opera yapacaksınız, kişisel bir müzik aletine ne dersiniz?

Everything I've shown you so far -- whether it's a hyper-cello for Yo-Yo Ma

Şu ana kadar size gösterdiğim her şey ki bunlar Yo-Yo Ma için hyper-cello veya bir çocuğun sıkıştırmalı oyuncağı olabilir,

or squeezy toy for a child -- the instruments stayed the same and are valuable

yani müzik aletleri her zaman aynı kalır ve belirli bir sınıf insan için

for a certain class of person: a virtuoso, a child.

virtüöz veya çocuk için mesela önemlidir.

But what if I could make an instrument that could be adapted

Peki ya davranış şeklime, ellerimi kullanma tarzıma,

to the way I personally behave, to the way my hands work,

neyi iyi yapıyorsam veya yapamıyorsam

to what I do very skillfully, perhaps, to what I don't do so skillfully?

bunlara uyum sağlayabilen bir müzik aleti yaptığımı farz etsek?

I think that this is the future of interface, it's the future of music, the future of instruments.

Bence bu müziğin ve müzik aletlerinin geleceği.

And I'd like now to invite two very special people on the stage,

Ve şimdi sahneye iki çok özel insanı davet etmek istiyorum,

so that I can give you an example of what personal instruments might be like.

ki böylece kişisel müzik aletinin nasıl bir şey olabileceğine dair örnek verebilirim.

So, can you give a hand to Adam Boulanger, Ph.D. student from

İşte,MIT medya laboratuvarından doktora öğrencisi Adam Boulanger için alkış istiyorum.

the MIT Media Lab, and Dan Ellsey. Dan,

ve Dan Ellsey için de.

thanks to TED and to Bombardier Flexjet, Dan is here with us today

TED ve Bombardier Flexjet'in sayesinde Dan bugün bizimle birlikte,

all the way from Tewksbury. He's a resident at Tewksbury Hospital.

ve Tewksbury 'den bütün yolu bunun için geldi.Tewkksbury hastanesinde yatılı kalıyor.

This is by far the farthest he's strayed from Tewksbury Hospital, I can tell you that,

Size şöyle söyleyeyim,Tewksbury hastanesinden şimdiye kadar hiç bu kadar uzak kalmamıştı,

because he's motivated to meet with you today and show you his own music.

çünkü bugün sizinle buluşmak ve size müziğini göstermek için can atıyor.

So, first of all, Dan, do you want to say hi to everyone and tell everyone who you are?

İlk olarak Dan,herkese merhaba demek ve bize kendinden bahsetmek istermisin?

Dan Ellsey: Hello. My name is Dan Ellsey. I am 34 years old and I have cerebral palsy.

Dan Ellsey:Merhaba,benim adım Dan Ellsey.34 yaşındayım ve beyin felçliyim.

I have always loved music and I am excited to be able to conduct

Müziği her zaman sevmiştim ve bu yeni programla da

my own music with this new software.

kendi müziğimi yapabildiğim için çok heyecanlıyım.

Tod Machover: And we're really excited to have you here, really Dan. (Applause)

Tod Machover: Ve Bizimle burada olduğun için gerçekten çok heyecanlıyız Dan.

So we met Dan about three years ago, three and a half years ago,

Dan ile yaklaşık 3 veya 3 buçuk yıl önce, Tewksbury de çalışmaya

when we started working at Tewksbury. Everybody we met there was fantastic,

başladığımızda tanıştık.Orada tanıştığımız herkes inanılmazdı,

did fantastic music. Dan had never made music before, and it turned out

ve fantastik müzik yapıyorlardı.Dan daha önce hiç müzik yapmamıştı,

he was really fantastic at it. He's a born composer.

ama bu konuda harika olduğu ortaya çıktı.Doğuştan bir bestekar.

He's very shy, too.

Aynı zamanda çok da utangaç.

So, turned out he's a fantastic composer, and over the last few years has been

Sonuç olarak, son birkaç yıldır bizim daimi ortağımızın inanılmaz bir bestekar olduğu ortaya çıktı.

a constant collaborator of ours. He has made many, many pieces.

Şimdiye kadar birçok beste yaptı.

He makes his own CDs. Actually, he is quite well known in the Boston area --

Kendi CD'lerini oluşturdu.Aslında Boston da oldukça biliniyor,ve orada

mentors people at the hospital and children, locally, in how to make their own music.

yerel hastanedeki insanlara ve çocuklara nasıl kendi müziklerini yapabilecekleri konusunda danışmanlık yapıyor.

And I'll let Adam tell you. So, Adam is a Ph.D. student at MIT, an expert in music

Ve şimdi sahneyi Adam'a bırakıyorum.Adam, MIT’de doktora öğrencisi ve

technology and medicine. And Adam and Dan have become close collaborators.

tıp ve müzik teknolojisinde de uzman birisi.Bununla birlikte Adam ve Dan yakın ortaklar.

What Adam's been working on for this last period is not only how to have Dan

Adam'ın son birkaç zamandır üzerinde çalıştığı konu sadece

be able easily to make his own pieces,

Dan'in kendi bestelerini nasıl yapabileceği değil

but how he can perform his piece using this kind of personal instrument.

ama bu tarz bir müzik aleti kullanarak nasıl bir parçasını besteleyebileceği.

So, you want to say a little bit about how you guys work?

Bu yüzden,nasıl çalıştığınızla ilgili bize birkaç bir şey söylemek ister misiniz?

Adam Boulanger: Yes. So, Tod and I entered into a discussion

Adam Boulanger: Tabi ki,Tewksbury çalışmasının ardından Tod ve ben

following the Tewksbury work and it was really about how Dan is an expressive

bir tartışmaya girdik ve bu gerçekten Dan'in nasıl bu kadar

person, and he's an intelligent and creative person. And it's in his face,

etkileyici,zeki ve yenilikçi bir kişi oluşuyla ilgiliydi.Bu onun

it's in his breathing, it's in his eyes. How come he can't perform

yüzünde,nefesinde ve gözlerindeydi.Nasıl olurdu da

one of his pieces of music? That's our responsibility, and it doesn't make sense.

kendi müzik parçalarını sahnelendiremezdi.Bu anlamsız sorunu çözmek bizim görevimiz.

So we started developing a technology that will allow him with nuance,

Bu yüzden ayrıntıyla,kararlılıkla ve denetimle,

with precision, with control, and despite his physical disability, to be able to do that,

Dan’in fiziksel yetersizliğine rağmen kendi müzik parçasını sahnelendirebilmesine,gerçekten bunu yapabilmesini

to be able to perform his piece of music.

sağlayacak bir teknoloji geliştirmeye başladık.

So, the process and the technology --

Süreç ve teknoloji için,

basically, first we needed an engineering solution. So, you know,

aslında teknik bir çözüme ihtiyacımız vardı.

we have a FireWire camera, it looked at an infrared pointer.

Kızıl ötesi bir göstergece bakan bir FireWire kameramımız var.

We went with the type of gesture metaphor that Dan was already used to

Hareket metaforunu Dan'in zaten kullandığı konuşmasını kontrol eden

with his speaking controller.

cihazla yaptık.

And this was actually the least interesting part of the work, you know,

Ve bu çalışmamızın aslında en az ilginç kısmı:

the design process. We needed an input; we needed continuous tracking;

dizayn süreci. Yazılımda girdiye ve devamlı denetlemeye

in the software, we look at the types of shapes he's making.

ihtiyaç duyduk ve Dan’in yaptığı şekilleri inceledik.

But, then was the really interesting aspect of the work, following the engineering part,

Ama, teknik kısımdan sonra Dan’in nasıl hareket ettiğini bulmak için,

where, basically, we're coding over Dan's shoulder at the hospital

onun omzu üzerinde kapsamlı olarak hastanede çalışmak

extensively to figure out, you know, how does Dan move?

çalışmanın gerçekten ilginç kısmını oluşturuyor.

What's useful to him as an expressive motion?

Etkileyici bir hareket olarak ona faydalı şey nedir?

You know, what's his metaphor for performance?

Bu performansı için onun metaforu nedir?

What types of things does he find

Ne tür şeyleri, bir müzik parçasında kontrol etmek ve iletmek için önemli buluyor?

important to control and convey in a piece of music?

kontrol etmek ve iletmek için önemli buluyor?

So all the parameter fitting, and really the technology

Bu yüzden, bütün ayarlanan değişkenler ve gerçekten bütün teknoloji

was stretched at that point to fit just Dan.

sadece Dan'e uyması için ayarlandı.

And, you know, I think this is a perspective shift. It's not that our technologies --

Ve bildiğiniz üzere bence bu bir perspektif değişikliğidir.

they provide access, they allow us to create pieces of creative work.

İlginç çalışamalar üretmemizi ve bize erişim sağlayan teknoloji değildir.

But what about expression? What about that moment when an artist delivers

Ya konu ifade etmeye gelince?Oyuncunun çalışmasını teslim ettiği zamana gelince?

that piece of work? You know, do our technologies allow us to express?

Şöyle ki,teknolojilerimiz bize kendimizi ifade etme imkanı veriyor mu?

Do they provide structure for us to do that? And, you know, that's a personal relationship

Bunu yapabilmek için bize gerekli yapıyı sağlıyorlar mı?

to expression that is lacking in the technological sphere. So, you know,

Bu, kişisel ilişki ve teknoloji konusunda yetersiz olmakla ilgili bir durum.

with Dan, we needed a new design process, a new engineering process

Dan'la birlikte onun hareketlerini ve kendini ifade etmeye giden yolu keşfetmek için,

to sort of discover his movement and his path to expression that allow him to perform.

yeni bir tasarım sürecine ve yeni bir teknik sürece ihtiyaç duyduk.

And so that's what we'll do today.

Bugün de yapacağımız şey bu.

TM: So let's do it. So Dan do you want to tell everyone

TM:Hadi yapalım.Evet Dan, şimdi ne çalacağını

about what you're going to play now?

herkese söylemek ister misin?

DE: This is "My Eagle Song."

DE: Bu parçanın adı 'My Eagle Song'

TM: So Dan is going to play a piece of his, called "My Eagle Song".

TM:Evet Dan 'My Eagle Song' adlı parçasını seslendirecek

In fact, this is the score for Dan's piece,

Aslında bu, tamamen Dan tarafından Hyperscore da oluşturulmuş

completely composed by Dan in Hyperscore.

Dan'in parçasının şablonu.

So he can use his infrared tracker to go directly into Hyperscore.

Hyperscore a direk olarak girebilmek için kızılötesi izleyiciyi kullanıyor.

He's incredibly fast at it, too, faster than I am, in fact.

Çok hızlı değil mi?Aslında benden de hızlı..

(Laughter)

(Gülüşler)

TM: He's really modest, too.

Aynı zamanda çok da mütevazi.

So he can go in Hyperscore. You start out by making melodies and rhythms.

İşte,Hyperscore da müzik yapıyor.Melodi ve ritimler yaparak başlıyabilirsiniz.

He can place those exactly where he wants.

Bunları tam olarak istediği yere koyuyor.

Each one gets a color. He goes back into the composition window,

Her biri bir renk alıyor.Dizgi penceresine geri döner,

draws the lines, places everything the way he wants to. Looking at the Hyperscore,

çizgiler çizer, herşeyi istediği şekilde yerleştirir. Hyperscore a bakıldığında,

you can see it also, you can see where the sections are,

bölümlerin nerede olduğunu,

something might continue for a while, change, get really crazy and then end

devam eden,değişen,gittikçe çılgınlaşan ve sonra da en sonunda büyük bir patlamayla

up with a big bang at the end.

sona eren şeyleri de görebilirsiniz.

So that's the way he made his piece, and as Adam says,

İşte bu Adam’ın söylediği gibi bu onun parçasını oluşturma şekli ,

we then figured out the best way to have him perform his piece.

sonra biz de parçasını en iyi şekilde sergilemesinin yolunu bulduk.

It's going to be looked at by this camera, analyze his movements,

Bu kamera ile bakılacak,hareketleri incelenecek,

it's going to let Dan bring out all the different aspects of his music that he wants to.

istediği müziğinin bütün farklı yönlerini ortaya çıkarmasına fırsat verilecek.

And you're also going to notice a visual on the screen.

Ve ayrıca ekranda bir görüntü göreceksiniz.

We asked one of our students to look at what the camera is measuring.

Öğrencilerimizden birine kameranın neyi ölçtüğünü sorduk.

But instead of making it very literal, showing you exactly

Sözlü yapmak yerine, size tam olarak kameranın

the camera tracing, we turned it into a graphic that shows you the basic

izini göstereceğiz.Basit hareketleri gösteren grafiğe dönüştürdük

movement, and shows the way it's being analyzed.

analiz edilme şeklini göreceksiniz.

I think it gives an understanding of how we're picking out movement from what

Bence Dan’ in yaptığı hareketlerden nasıl seçtiğimiz konusu açıklığa kavuşturacaktır,

Dan's doing, but I think it will also show you, if you look at that movement,

ama,eğer Dan‘in müzik oluştururken yaptığı bu harekete bakarsanız,

that when Dan makes music, his motions are very purposeful, very precise,

Dan’ in hareketlerinin amaçlı,belirgin, disiplinli

very disciplined and they're also very beautiful.

ve ayrıca çok da güzel olduğunu göstereceksiniz.

So, in hearing this piece, as I mentioned before, the most important thing is

Bu yüzden,daha önce bahsettiğim gibi,bu parçayı dinlerkenen önemli şey ,müziğin harika oluşu

the music's great, and it'll show you who Dan is.

ve müzik Dan'in nasıl birisi olduğunu sizlere gösterecek.

So, are we ready Adam?

Evet Adam hazır mıyız?

AB: Yeah.

AB:Evet

TM: OK, now Dan will play his piece "My Eagle Song" for you.

T:Şimdi Dan sizler için 'My Eagle Song' adlı parçasını çalacak

(Applause)

(Alkışlar)

TM: Bravo.

TM:Bravo.

(Applause)

(Alkışlar)