Tod Machover & Dan Ellsey: Releasing the music in your head

Translator: Mia Henstridge Reviewer: Hải Linh Hứa

Ý tưởng đầu tiên mà tôi muốn đề đạt là tất cả chúng ta

đều yêu âm nhạc. Nó có ý nghĩa vô cùng quan trọng với chúng ta.

Nhưng âm nhạc còn có tác động mạnh mẽ hơn thế nếu chúng ta không chỉ lắng nghe, mà còn soạn nên nó.

The first idea I'd like to suggest is that we all

love music a great deal. It means a lot to us.

Đó là ý kiến đầu tiên của tôi. Và chúng ta đều biết đến hiệu ứng Mozart

But music is even more powerful if you don't just listen to it, but you make it yourself.

đã tồn tại từ 5 đến 10 năm nay,

rằng bằng cách nghe nhạc hoặc cho trẻ nhỏ nghe nhạc khi còn ở trong bụng mẹ

So, that's my first idea. And we all know about the Mozart effect --

the idea that's been around for the last five to 10 years --

có thể tăng chỉ số IQ thêm 10, 20, 30 phần trăm.

that just by listening to music or by playing music to your baby [in utero],

Ý tưởng tuyệt vời, nhưng hoàn toàn không có tác dụng.

that it'll raise our IQ points 10, 20, 30 percent.

Vì vậy, chúng ta không thể chỉ nghe nhạc, mà phải làm cách nào đó tạo ra âm nhạc.

Và tôi muốn bổ sung rằng, nó không chỉ là tạo ra âm nhạc,

Great idea, but it doesn't work at all.

So, you can't just listen to music, you have to make it somehow.

mà tất cả mọi người, mỗi người trong số chúng ta, tất cả mọi người trên thế giới

đều có khả năng sáng tạo và trở thành một phần của âm nhạc một cách rất năng động,

And I'd add to that, that it's not just making it,

và đó là một trong những công việc chính của tôi.

but everybody, each of us, everybody in the world

Vì vậy, cùng với MIT Media Lab, gần đây,

has the power to create and be part of music in a very dynamic way,

chúng tôi đã cùng nghiên cứu lĩnh vực âm nhạc chủ động.

Tất cả những cách có thể mà chúng tôi nghĩ ra được

and that's one of the main parts of my work.

để đưa mọi người đến với trải nghiệm âm nhạc,

So, with the MIT Media Lab, for quite a while now,

we've been engaged in a field called active music.

không chỉ lắng nghe, mà tạo ra âm nhạc?

What are all the possible ways that we can think of

Và chúng tôi bắt đầu bằng cách tạo ra nhạc cụ cho một số nhạc công nổi tiếng nhất thế giới

to get everybody in the middle of a musical experience,

chúng tôi gọi chúng là siêu nhạc cụ cho Yo-Yo Ma, Peter Gabriel, Prince,

not just listening, but making music?

dàn hợp xướng, ban nhạc rock. Những nhạc cụ có đủ thể loại cảm biến

And we started by making instruments for some of the world's greatest performers --

we call these hyperinstruments -- for Yo-Yo Ma, Peter Gabriel, Prince,

đặt bên trong chúng, để những nhạc cụ nhận biết được nó đang được chơi như thế nào

orchestras, rock bands. Instruments where they're all kinds of sensors

Và chỉ bằng cách thay đổi cách trình bày và cảm xúc,

tôi có thể biến tiếng đàn cello của tôi thành một giọng hát, hoặc cả một dàn hợp xướng,

built right into the instrument, so the instrument knows how it's being played.

hoặc thành âm thanh nào đó mà chưa một ai từng nghe thấy trước đây.

And just by changing the interpretation and the feeling,

Khi chúng tôi bắt đầu chế tạo chúng, tôi nghĩ rằng, sao chúng ta không thể làm ra

I can turn my cello into a voice, or into a whole orchestra,

những nhạc cụ tuyệt vời như thế cho tất cả mọi người,

or into something that nobody has ever heard before.

những người không hâm mộ Yo- Yo Ma hay Princes?

When we started making these, I started thinking, why can't we make

Nên chúng tôi đã làm ra một chuỗi các nhạc cụ.

wonderful instruments like that for everybody,

Một trong những bộ sưu tập lớn nhất là Brain Opera.

people who aren't fantastic Yo-Yo Mas or Princes?

Nó là cả một dàn hợp xướng với hơn 100 nhạc cụ,

So, we've made a whole series of instruments.

tất cả đều được thiết kế cho bất kì ai chơi nhạc với kĩ năng tự nhiên.

One of the largest collections is called the Brain Opera.

Vì vậy, bạn có thể chơi điện tử, lái xe thông qua một đoạn nhạc,

It's a whole orchestra of about 100 instruments,

sử dụng cử chỉ để điều khiển một khối lượng âm thanh lớn,

all designed for anybody to play using natural skill.

chạm vào bề mặt đặc biệt để tạo ra giai điệu, dùng giọng của bạn để tạo bầu không khí.

So, you can play a video game, drive through a piece of music,

use your body gesture to control huge masses of sound,

Và khi chúng tôi chế tạo Brain Opera, chúng tôi mời mọi người vào trong

touch a special surface to make melodies, use your voice to make a whole aura.

để thử những nhạc cụ này và phối hợp với chúng tôi

để giúp làm nên những màn trình diễn ở Brain Opera.

Chúng tôi đi trình diễn trong một thời gian dài. Hiện tại, nó được đặt cố định ở Vienna,

And when we make the Brain Opera, we invite the public to come in,

to try these instruments and then collaborate with us

nơi chúng tôi xây một bảo tàng xung quanh nó.

Và nó dẫn đến một điều mà có lẽ bạn biết,

to help make each performance of the Brain Opera.

We toured that for a long time. It is now permanently in Vienna,

anh hùng Guitar bước ra từ phòng thí nghiệm chúng tôi,

và hai con gái thiếu niên của tôi và hầu hết học sinh ở MIT Media Lab

where we built a museum around it.

And that led to something which you probably do know.

là minh chứng cho thấy nếu bạn tiếp cận đúng cách,

Guitar Hero came out of our lab,

mọi người thường rất thích thú với việc tiếp xúc với một đoạn nhạc,

and my two teenage daughters and most of the students at the MIT Media Lab

are proof that if you make the right kind of interface,

và chơi đi chơi lại nó.

people are really interested in being in the middle of a piece of music,

Vậy, mô hình đã hoạt động, nhưng đó chỉ là một phần nhỏ,

vì ý tưởng thứ hai của tôi là muốn soạn nhạc vẫn chưa đủ

and playing it over and over and over again.

với những gì giống như Guitar Hero.

So, the model works, but it's only the tip of the iceberg,

Và rằng âm nhạc rất vui, nhưng nó còn truyền tải nhiểu thông điệp.

because my second idea is that it's not enough just to want

Nó rất, rất quan trọng.

to make music in something like Guitar Hero.

Âm nhạc có thể làm thay đổi cuộc đời bạn, hơn tất thảy.

And music is very fun, but it's also transformative.

Nó có thể thay đổi cách bạn giao tiếp với người khác,

nó có thể thay đổi cơ thể, thay đổi suy nghĩ của bạn. Vì thế, chúng tôi đang cố gắng

It's very, very important.

Music can change your life, more than almost anything.

để tiến tới bước tiếp theo trong việc làm thế nào để phát huy những thành tựu như Guitar Hero.

It can change the way you communicate with others,

it can change your body, it can change your mind. So, we're trying

Chúng tôi rất quan tâm đến giáo dục. Chúng tôi thực hiện một dự án dài hạn

to go to the next step of how you build on top of something like Guitar Hero.

có tên Toy Symphony, ở đó chúng tôi còn làm ra những nhạc cụ gây nghiện,

We are very involved in education. We have a long-term project

nhưng dành cho trẻ em, để chúng trở nên đam mê với soạn nhạc hơn,

called Toy Symphony, where we make all kinds of instruments that are also addictive,

muốn dành thời gian làm ra nó, và sẽ muốn biết được chúng hoạt động ra sao,

but for little kids, so the kids will fall in love with making music,

làm thế nào để tạo ra nhiều hơn, làm thế nào để sáng tạo. Thế nên, chúng tôi đã tạo ra nhạc cụ ép,

như những Music Shapers này để đo dòng điện trong ngón tay bạn,

want to spend their time doing it, and then will demand to know how it works,

how to make more, how to create. So, we make squeezy instruments,

Những con chip nhịp điệu cho phép bạn gõ những giai điệu-- chúng thu thập giai điệu của bạn,

like these Music Shapers that measure the electricity in your fingers,

và như khoai tây nóng hổi, bạn gửi chúng đến bạn bè,

những người sẽ phải bắt chước hoặc đáp lại hành động của bạn

Beatbugs that let you tap in rhythms -- they gather your rhythm,

và một phần mềm có tên Hyperscore, cho phép bất cứ ai sử dụng những đường nét và màu sắc

and like hot potato, you send your rhythm to your friends,

who then have to imitate or respond to what your doing --

để tạo ra những bản nhạc tinh tế. Nó rất dễ dùng, nhưng một khi bạn bắt đầu sử dụng nó,

and a software package called Hyperscore, which lets anybody use lines and color

bạn có thể đi sâu vào mọi phong cách âm nhạc. Và sau đó, bằng cách nhấn nút,

to make quite sophisticated music. Extremely easy to use, but once you use it,

nó trở thành bản soạn nhạc, để những nhạc công có thể trực tiếp chơi những bản nhạc của bạn.

you can go quite deep -- music in any style. And then, by pressing a button,

Chúng tôi đã có những tác động tốt và mạnh mẽ đến trẻ em

it turns into music notation so that live musicians can play your pieces.

toàn thế giới, và hiện giờ mọi người ở mọi lứa tuổi, sử dụng Hyperscore.

Chúng tôi đã trở nên hứng thú hơn trong việc sử dụng những hoạt động sáng tạo này

We've had good enough, really, very powerful effects with kids

around the world, and now people of all ages, using Hyperscore.

trong bối cảnh lớn hơn nhiều, cho tất cả mọi người

không thường xuyên có cơ hội tạo ra âm nhạc.

So, we've gotten more and more interested in using these kinds of creative activities

Một trong những lĩnh vực ngày một phát triển mà chúng tôi đang nghiên cứu

ở Media Lab hiện tại là âm nhạc, tinh thần và sức khỏe.

in a much broader context, for all kinds of people

who don't usually have the opportunity to make music.

Nhiều bạn đã từng đọc cuốn sách mới tuyệt vời của Oliver Sack

So, one of the growing fields that we're working on

có tên "Musicophilia". Nó đang được bán tại các hiệu sách. Đó là một cuốn sách hay.

at the Media Lab right now is music, mind and health.

A lot of you have probably seen Oliver Sacks' wonderful new book called

Nếu bạn chưa đọc nó thì nên đọc. Tác giả là một nghệ sĩ piano,

và ông ghi chép lại cả sự nghiệp quan sát

"Musicophilia". It's on sale in the bookstore. It's a great book.

những tác động mạnh mẽ của âm nhạc đối với cuộc đời con người trong những hoàn cảnh khác thường.

If you haven't seen it, it's worth reading. He's a pianist himself,

and he details his whole career of looking at and observing

Như ta biết, ví dụ, âm nhạc gần như luôn là thứ cuối cùng

incredibly powerful effects that music has had on peoples' lives in unusual situations.

mà những người mắc chứng Alzheimer nghiêm trọng còn có thể phản ứng lại.

So we know, for instance, that music is almost always the last thing

Có lẽ nhiều bạn đã để ý thấy điều này ở người thân,

bạn có thể thấy một người không nhận ra khuôn mặt của họ trong gương,

that people with advanced Alzheimer's can still respond to.

hoặc không nhận ra ai trong gia đình, nhưng bạn vẫn có thể tìm ra những đoạn nhạc

Maybe many of you have noticed this with loved ones,

khiến người đó bật khỏi ghế và bắt đầu hát theo. Và với đó

you can find somebody who can't recognize their face in the mirror,

or can't tell anyone in their family, but you can still find a shard of music

bạn có thể đem trở lại những kí ức và tính cách của người đó.

Âm nhạc là cách tốt nhất để lấy lại khả năng nói của những người mất đi nó do đột quỵ,

that that person will jump out of the chair and start singing. And with that

khả năng đi lại của người mắc chứng Parkinson.

you can bring back parts of people's memories and personalities.

Nó rất có tác dụng cho người mắc chứng trầm cảm, tâm thần phân liệt, rất nhiều thứ.

Music is the best way to restore speech to people who have lost it through strokes,

Vì vậy chúng tôi đang nghiên cứu những nguyên tắc đằng sau đó

movement to people with Parkinson's disease.

và xây dựng những hoạt động sẽ cho phép âm nhạc cải thiện sức khỏe con người.

It's very powerful for depression, schizophrenia, many, many things.

Và chúng tôi thực hiện nó theo nhiều cách. Chúng tôi làm việc với các bệnh viện.

So, we're working on understanding those underlying principles

and then building activities which will let music really improve people's health.

Một trong số đó ở ngay gần Boston, tên là Tewksbury.

Nó là bệnh viện nhà nước dài hạn, nơi mà vài năm trước

And we do this in many ways. We work with many different hospitals.

chúng tôi bắt đầu áp dụng Hyperscore với bệnh nhân khuyết tật về thể chất và tinh thần.

One of them is right near Boston, called Tewksbury Hospital.

Nó đã trở thành một phần chính trong việc điều trị ở bệnh viện Tewksbury,

It's a long-term state hospital, where several years ago

we started working with Hyperscore and patients with physical and mental disabilities.

nên mọi người ở đó yêu cầu được tham gia các hoạt động âm nhạc.

This has become a central part of the treatment at Tewksbury hospital,

Hoạt động đó dường như đẩy nhanh quá trình điều trị nhất

so everybody there clamors to work on musical activities.

và nó cũng gắn kết cả bệnh viện lại thành một kiểu cộng đồng âm nhạc.

It's the activity that seems to accelerate people's treatment the most

Tôi muốn cho các bạn xem một đoạn phim nhanh về phần nào đó trong việc này trước khi tiếp tục

and it also brings the entire hospital together as a kind of musical community.

I wanted to show you a quick video of some of this work before I go on.

Video: Họ đang thao túng những giai điệu của nhau

Đó là một trải nghiệm thực tế, không chỉ để học cách chơi và lắng nghe giai điệu,

mà còn để rèn luyện trí nhớ âm nhạc và chơi nhạc tập thể.

Video: They're manipulating each other's rhythms.

It's a real experience, not only to learn how to play and listen to rhythms,

Được tiếp xúc trực tiếp với âm nhạc. được tự mình định hình nó, thay đổi nó.

but to train your musical memory and playing music in a group.

thử nghiệm nó, tạo ra âm nhạc của chính mình.

Hyperscore cho phép bạn bắt đầu rất nhanh chóng.

To get their hands on music, to shape it themselves, change it,

to experiment with it, to make their own music.

So Hyperscore lets you start from scratch very quickly.

Ai cũng có thể trải nghiệm âm nhạc một cách sâu sắc,

chúng ta chỉ cần tạo ra những công cụ khác nhau.

Everybody can experience music in a profound way,

we just have to make different tools.

Ý tưởng thứ 3 tôi muốn chia sẻ với các bạn là âm nhạc, thật nghịch lí,

tôi cho rằng hơn cả ngôn ngữ, là một trong những cách tốt nhất ta có

The third idea I want to share with you is that music, paradoxically,

để thể hiện bản thân mình. Tôi thích diễn thuyết, mặc dù

I think even more than words, is one of the very best ways we have

thật lạ là tôi cảm thấy lo lắng khi diễn thuyết hơn là khi chơi nhạc.

Nếu tôi chơi đàn cello, hoặc dùng dàn nhạc điện tử, hoặc chia sẻ âm nhạc của tôi với mọi người,

of showing who we really are. I love giving talks, although

tôi sẽ có thể bộc lộ những điều về bản thân mình mà tôi không thể nói bằng lời,

strangely I feel more nervous giving talks than playing music.

If I were here playing cello, or playing on a synth, or sharing my music with you,

những điều riêng tư hơn, có lẽ là sâu sắc hơn.

I'd be able to show things about myself that I can't tell you in words,

Tôi nghĩ điều này đúng với hầu hết chúng ta, và tôi muốn đưa ra 2 ví dụ

chứng minh rằng âm nhạc là công cụ tốt nhất,

more personal things, perhaps deeper things.

giúp ta tiếp cận với thế giới bên ngoài.

I think that's true for many of us, and I want to give you two examples

Đầu tiên là một dự án hết sức điên rồ mà chúng tôi đang thực hiện, có tên

of how music is one of the most powerful interfaces we have,

Cái chết và Sức mạnh. Và nó là một vở opera lớn,

from ourselves to the outside world.

một trong những dự án opera lớn nhất đang được tiến hành trên thế giới hiện tại.

The first is a really crazy project that we're building right now, called

Nó kể về một người đàn ông, giàu có, thành công, quyền lực, một người muốn bất tử.

Death and the Powers. And it's a big opera,

one of the larger opera projects going on in the world right now.

Ông ta tìm ra cách để đưa bản thân mình vào môi trường xung quanh mình

And it's about a man, rich, successful, powerful, who wants to live forever.

thật ra là vào hàng loạt những cuốn sách.

Người này muốn bất tử nên đã hòa mình vào thế giới xung quanh.

So, he figures out a way to download himself into his environment,

Ca sĩ chính biến mất vào đoạn đầu vở kịch

actually into a series of books.

So this guy wants to live forever, he downloads himself into his environment.

và cả sân khấu trở thành nhân vật chính. Nó trở thành di sản của ông.

The main singer disappears at the beginning of the opera

Và vở opera là về những gì ta có thể chia sẻ, những gì ta có thể chuyển đến cho người khác,

and the entire stage becomes the main character. It becomes his legacy.

đến những người thân, và những gì ta không thể.

Mọi vật thể trong vở opera trở nên sống động và là một nhạc cụ khổng lồ,

And the opera is about what we can share, what we can pass on to others,

như cái đèn chùm này. Nó chiếm trọn cả sân khấu. Trông nó giống như cái đèn chùm,

to the people we love, and what we can't.

Every object in the opera comes alive and is a gigantic music instrument,

nhưng thực chất nó là một nhạc cụ robot.

Như bạn thấy ở nguyên mẫu này, những dây piano khổng lồ,

like this chandelier. It takes up the whole stage. It looks like a chandelier,

mỗi dây được điều khiển bởi một phần tử robot nhỏ--

but it's actually a robotic music instrument.

So, as you can see in this prototype, gigantic piano strings,

dù là cây vĩ nhỏ gẩy dây đàn, cánh quạt thổi dây đàn,,

each string is controlled with a little robotic element --

sóng âm làm rung dây. Chúng tôi cũng có cả một đội quân robot trên sân khấu.

either little bows that stroke the strings, propellers that tickle the strings,

Những robot này là phương tiện trung gian giữa nhân vật chính, Simon Powers,

acoustic signals that vibrate the strings. We also have an army of robots on stage.

và gia đình ông. Có cả một loạt chúng, giống như một dàn đồng ca Hi Lạp.

These robots are the kind of the intermediary between the main character, Simon Powers,

Chúng quan sát hành động. Chúng tôi đã thiết kế những robot hình vuông mà hiện đang được thử nghiệm

and his family. There are a whole series of them, kind of like a Greek chorus.

ở MIT có tên là OperaBots. Những OperaBots này hoạt động theo âm nhạc của tôi.

They observe the action. We've designed these square robots that we're testing right now

Chúng đi theo các nhân vật. Chúng đủ thông minh, hi vọng là vậy,

để không đụng vào nhau. Chúng hoạt động độc lập.

at MIT called OperaBots. These OperaBots follow my music.

Chúng còn có thể, khi bạn búng tay, xếp thành hàng như ý bạn muốn.

They follow the characters. They're smart enough, we hope,

not to bump into each other. They go off on their own.

Mặc dù chúng là những khối, chúng thực chất có rất nhiều tính cách.

And then they can also, when you snap, line up exactly the way you'd like to.

Even though they're cubes, they actually have a lot of personality.

Đạo cụ lớn nhất trong vở opera có tên là The System. Nó là một loạt các cuốn sách.

Tất cả các cuốn sách là robot, vì vậy chúng đều di chuyển, đều tạo ra âm thanh,

The largest set piece in the opera is called The System. It's a series of books.

và khi bạn xếp chúng lại với nhau, chúng tạo thành những bức tường này,

Every single book is robotic, so they all move, they all make sound,

chúng có những cử chỉ và tính cách của Simon Powers. Vì thế, ông ta biến mất,

and when you put them all together, they turn into these walls,

nhưng toàn bộ không gian vật chất xung quanh trở thành con người này.

which have the gesture and the personality of Simon Powers. So he's disappeared,

Đó là cách ông ta lựa chọn để thể hiện mình.

Những cuốn sách còn có những bóng đèn LED dày đặc ở trên khung. Nên chúng đều hiển thị

but the whole physical environment becomes this person.

This is how he's chosen to represent himself.

The books also have high-packed LEDs on the spines. So it's all display.

Đây là giọng nam trung xuất sắc James Maddelena khi ông bước vào The System.

Đây là một đoạn phân cảnh được hé lộ.

And here's the great baritone James Maddalena as he enters The System.

This is a sneak preview.

Vở opera ra mắt ở Monaco-- vào tháng chín năm 2009. nếu bạn không thể đến được,

một ý tưởng khác với dự án này-- ở đây anh chàng xây dựng đế chế của mình

This premieres in Monaco -- it's in September 2009. If by any chance you can't make it,

bằng cách rất khác thường, thông qua âm nhạc và qua môi trường.

another idea with this project -- here's this guy building his legacy

Nhưng chúng tôi cũng đang làm nó dễ tiếp cận hơn cả qua mạng và ở nơi công cộng,

through this very unusual form, through music and through the environment.

như là một cách để mỗi chúng ta sử dụng âm nhạc và hình ảnh từ cuộc sống của mình

But we're also making this available both online and in public spaces,

để tạo ra di sản của chính mình hoặc của người nào đó ta yêu quí.

as a way of each of us to use music and images from our lives

Vì vậy, thay vì là một vở opera hoành tráng, nó sẽ trở thành những gì ta

nghĩ đến là opera cá nhân.

to make our own legacy or to make a legacy of someone we love.

Và, nếu bạn định làm một vở opera cá nhân, một nhạc cụ cá nhân thì sao?

So instead of being grand opera, this opera will turn into what we're

Những gì tôi cho bạn thấy đến giờ-- dù là một chiếc "siêu" đàn cello cho Yo-Yo Ma

thinking of as personal opera.

hay một món đồ chơi ép cho trẻ em-- nhạc cụ vẫn vậy và vẫn có giá trị

And, if you're going to make a personal opera, what about a personal instrument?

Everything I've shown you so far -- whether it's a hyper-cello for Yo-Yo Ma

đối với một nhóm người nhất định: người sành đồ mĩ nghệ, trẻ em.

or squeezy toy for a child -- the instruments stayed the same and are valuable

Nhưng nếu tôi có thể làm ra một nhạc cụ mà có thể thích ứng được

với cách tôi cư xử, với cách tay tôi làm việc,

for a certain class of person: a virtuoso, a child.

But what if I could make an instrument that could be adapted

với những việc tôi làm được một cách điêu luyện, có lẽ, với những việc tôi làm không mấy điêu luyện?

to the way I personally behave, to the way my hands work,

Tôi nghĩ rằng đây là một nhạc cụ để tiếp cận, nó là tương lai của âm nhạc, tương lai của nhạc cụ.

to what I do very skillfully, perhaps, to what I don't do so skillfully?

Và tôi muốn mời lên sân khấu hai vị khách đặc biệt,

I think that this is the future of interface, it's the future of music, the future of instruments.

để tôi có thể cho bạn một ví dụ về nhạc cụ cá nhân sẽ như thế nào.

And I'd like now to invite two very special people on the stage,

Xin các bạn hãy dành một tràng pháo tay cho Adam Boulanger, Ph.D, học sinh của

so that I can give you an example of what personal instruments might be like.

MIT Media Lab, và Dan Ellsey. Dan,

So, can you give a hand to Adam Boulanger, Ph.D. student from

the MIT Media Lab, and Dan Ellsey. Dan,

nhờ có TED và Bombardier Flexjet, Dan có mặt ở đây với chúng ta ngày hôm nay

thanks to TED and to Bombardier Flexjet, Dan is here with us today

từ tận Tewksbury. Anh là bệnh nhân thường trú tại bệnh viện Tewksbury.

Lần này là lần anh ấy đi xa nhất từ bệnh viện Tewksbury, tôi có thể nói là như vậy,

all the way from Tewksbury. He's a resident at Tewksbury Hospital.

vì anh ấy rất mong muốn được gặp mọi người hôm nay và thể hiện âm nhạc của chính anh ấy.

This is by far the farthest he's strayed from Tewksbury Hospital, I can tell you that,

Vì thế, trước tiên, Dan, anh có muốn chào hỏi mọi người và cho họ biết mình là ai không?

because he's motivated to meet with you today and show you his own music.

So, first of all, Dan, do you want to say hi to everyone and tell everyone who you are?

Dan Ellsey: Xin chào. Tên tôi là Dan Ellsey. Tôi 34 tuổi và tôi bị mắc chứng liệt não.

Dan Ellsey: Hello. My name is Dan Ellsey. I am 34 years old and I have cerebral palsy.

Tôi luôn yêu thích âm nhạc và tôi rất hào hứng khi có thể được biểu diễn

âm nhạc của chính tôi với phần mềm mới này.

I have always loved music and I am excited to be able to conduct

Tod Machover: Và chúng tôi cũng rất vui có anh ở đây, thật sự là vậy, Dan.

my own music with this new software.

Tod Machover: And we're really excited to have you here, really Dan. (Applause)

Chúng tôi gặp Dan khoảng ba năm trước, ba năm rưỡi trước,

khi chúng tôi bắt đầu làm việc ở Tewksbury. Tất cả mọi người chúng tôi gặp ở đó đều rất tuyệt vời,

So we met Dan about three years ago, three and a half years ago,

làm nên những bản nhạc tuyệt vời. Dan chưa bao giờ soạn nhạc trước đó, và hóa ra

when we started working at Tewksbury. Everybody we met there was fantastic,

anh ấy thật sự rất giỏi về khoản này. Anh ta là một nhà soạn nhạc bẩm sinh.

did fantastic music. Dan had never made music before, and it turned out

he was really fantastic at it. He's a born composer.

Anh ấy cũng rất hay xấu hổ nữa.

Hóa ra anh ấy là một nhà soạn nhạc tài ba, và một vài năm qua

He's very shy, too.

chúng tôi đã cùng nhau hợp tác. Anh ấy đã soạn rất nhiều bản nhạc.

So, turned out he's a fantastic composer, and over the last few years has been

Anh ấy đã phát hành những đĩa CD. Thật ra, anh ấy được biết đến khá nhiều ở khu Boston--

hướng dẫn bệnh nhân và trẻ em ở địa phương trong việc soạn nhạc.

a constant collaborator of ours. He has made many, many pieces.

He makes his own CDs. Actually, he is quite well known in the Boston area --

Và tôi sẽ để Adam kể. Adam là cử nhân ở MIT, một chuyên gia âm nhạc

mentors people at the hospital and children, locally, in how to make their own music.

công nghệ và dược. Adam và Dan đã trở thành đối tác thân thiết.

And I'll let Adam tell you. So, Adam is a Ph.D. student at MIT, an expert in music

Trong suốt kì học vừa qua,

technology and medicine. And Adam and Dan have become close collaborators.

Adam không chỉ dạy Dan soạn nhạc

What Adam's been working on for this last period is not only how to have Dan

mà còn dạy anh ấy biểu diễn sử dụng nhạc cụ cá nhân.

Vậy, anh có muốn chia sẻ một chút về cách thức làm việc không?

be able easily to make his own pieces,

Adam Boulanger: Có. Tod và tôi tham gia một buổi thảo luận

but how he can perform his piece using this kind of personal instrument.

về công việc ở Tewksbury và nó thực ra là về Dan,

So, you want to say a little bit about how you guys work?

Adam Boulanger: Yes. So, Tod and I entered into a discussion

một con người biết cách truyền tải, và anh ấy rất thông minh và sáng tạo. Nó thể hiện qua biểu cảm,

following the Tewksbury work and it was really about how Dan is an expressive

qua hơi thở, qua đôi mắt của anh ấy. Vì cớ gì mà anh ấy không thể biểu diễn

person, and he's an intelligent and creative person. And it's in his face,

một trong những sáng tác của anh ấy? Đó là trách nhiệm của chúng tôi, và nó thật vô lí.

it's in his breathing, it's in his eyes. How come he can't perform

Nên chúng tôi đã bắt đầu phát triển công nghệ cho phép anh ấy

one of his pieces of music? That's our responsibility, and it doesn't make sense.

bộc lộ những sắc thái, biểu diễn sự chính xác và điều khiển, và bất chấp khuyết tật về thể chất, để có thể làm được điều đó,

So we started developing a technology that will allow him with nuance,

để có thể biểu diễn những sáng tác của chính anh ấy.

with precision, with control, and despite his physical disability, to be able to do that,

Quá trình và công nghệ đó,

về cơ bản, trước hết chúng tôi cần giải pháp kĩ thuật. Bạn biết đấy,

to be able to perform his piece of music.

chúng tôi có một cái camera FireWire, nó hướng về điểm hội tụ tia hồng ngoại.

So, the process and the technology --

Chúng tôi dựa theo các cử chỉ ẩn dụ mà Dan đã quen thuộc với

basically, first we needed an engineering solution. So, you know,

we have a FireWire camera, it looked at an infrared pointer.

bộ loa điều khiển của anh ấy.

We went with the type of gesture metaphor that Dan was already used to

Và đây là phần kém thú vị nhất của công việc,

with his speaking controller.

quá trình thiết kế. Chúng tôi cần đầu vào, chúng tôi cần theo dõi liên tục,

Trong phần mềm, chúng tôi quan sát những kiểu hình dạng anh ấy diễn tả.

And this was actually the least interesting part of the work, you know,

Nhưng, rồi đến phần thú vị, theo sau phần kĩ thuật,

the design process. We needed an input; we needed continuous tracking;

in the software, we look at the types of shapes he's making.

về cơ bản, chúng tôi làm sơ đồ mã hóa vùng vai của Dan ở bệnh viện

But, then was the really interesting aspect of the work, following the engineering part,

để tìm hiểu, bạn biết đấy, cách anh ta vận động?

Chuyển động diễn đạt nào hữu ích với anh ấy?

where, basically, we're coding over Dan's shoulder at the hospital

Phép ẩn dụ của anh ấy cho màn biểu diễn là gì?

extensively to figure out, you know, how does Dan move?

Anh ấy cho rằng cái gì

What's useful to him as an expressive motion?

là quan trọng để điều khiển và truyền tải một bản nhạc?

You know, what's his metaphor for performance?

Tất cả những thông số thống nhất với nhau, và thực sự công nghệ này

What types of things does he find

đã được điều chỉnh điểm đó để phù hợp với mình Dan.

important to control and convey in a piece of music?

So all the parameter fitting, and really the technology

Và, như bạn biết, tôi nghĩ đó là một sự thay đổi khía cạnh. Không phải là công nghệ của chúng tôi--

was stretched at that point to fit just Dan.

chúng cho phép tiếp cận, chúng cho phép chúng tôi tạo ra những tác phẩm sáng tạo.

And, you know, I think this is a perspective shift. It's not that our technologies --

Nhưng còn biểu cảm thì sao? Còn khoảnh khắc khi mà người nghệ sĩ biểu diễn

they provide access, they allow us to create pieces of creative work.

tác phẩm đó? Liệu công nghệ của chúng tôi có cho phép chúng tôi bộc lộ cảm xúc?

But what about expression? What about that moment when an artist delivers

Liệu chúng có cung cấp bộ máy để chúng tôi làm được điều đó? Và đó là mối quan hệ cá nhân

that piece of work? You know, do our technologies allow us to express?

với biếu cảm bị thiếu trong môi trường công nghệ.

Do they provide structure for us to do that? And, you know, that's a personal relationship

Vì vậy, các bạn biết đấy, với Dan, chúng tôi cần một quá trình thiết kế mới, một quá trình kĩ thuật mới

to expression that is lacking in the technological sphere. So, you know,

để tìm ra các chuyển động và cách biểu lộ cho phép anh ấy biểu diễn.

with Dan, we needed a new design process, a new engineering process

Và đó là những gì chúng tôi sẽ làm hôm nay.

to sort of discover his movement and his path to expression that allow him to perform.

TM: Bắt đầu thôi nào. Dan, bạn có muốn chia sẻ với mọi người

về sáng tác bạn định biểu diễn không?

And so that's what we'll do today.

TM: So let's do it. So Dan do you want to tell everyone

about what you're going to play now?

DE: Đây là bản "My Eagle Song"

TM: Vậy Dan sẽ biểu diễn một sáng tác của anh ấy có tên "My Eagle Song".

DE: This is "My Eagle Song."

Trên thực tế, đây là chi tiết ăn điểm trong sáng tác của Dan,

hoàn toàn được sáng tác bới Dan từ Hyperscore.

TM: So Dan is going to play a piece of his, called "My Eagle Song".

Nên anh ấy có thể dùng bộ dò tia hồng ngoại để tiến thẳng vào Hyperscore.

In fact, this is the score for Dan's piece,

completely composed by Dan in Hyperscore.

Anh ấy cũng rất nhanh trong việc này, nhanh hơn cả tôi

So he can use his infrared tracker to go directly into Hyperscore.

(Cười)

He's incredibly fast at it, too, faster than I am, in fact.

TM: Anh ấy cũng rất khiêm tốn nữa.

(Laughter)

Anh ấy có thể tiến vào Hyprerscore. Bạn bắt đầu bằng việc tạo ra âm thanh và giai điệu.

TM: He's really modest, too.

Anh ấy có thể sắp xếp chúng như ý muốn.

So he can go in Hyperscore. You start out by making melodies and rhythms.

Mỗi cái có một màu. Anh ấy quay trở lại cửa sổ soạn nhạc,

vẽ các dòng nhạc, sắp xếp mọi thứ như ý muốn. Quan sát Hyperscore,

He can place those exactly where he wants.

Each one gets a color. He goes back into the composition window,

bạn cũng có thể thấy những phần sáng tác ở đâu,

draws the lines, places everything the way he wants to. Looking at the Hyperscore,

có thể tiếp tục một lúc, thay đổi, trở nên điên rồ và rồi kết thúc

you can see it also, you can see where the sections are,

với một tiếng nổ lớn sau cùng.

something might continue for a while, change, get really crazy and then end

Vậy đó là cách anh ấy làm ra bản nhạc của mình, và như Adam nói,

chúng tôi sau đó tìm ra cách tốt nhất để anh ấy biểu diễn sáng tác của mình.

up with a big bang at the end.

So that's the way he made his piece, and as Adam says,

we then figured out the best way to have him perform his piece.

Nó sẽ được quay bởi camera, phân tích chuyển động của anh ấy,

nó sẽ cho phép Dan mang lại mọi khía cạnh của âm nhạc của anh ấy như ý muốn.

It's going to be looked at by this camera, analyze his movements,

Và bạn cũng sẽ để ý thấy hình ảnh trên màn hình.

it's going to let Dan bring out all the different aspects of his music that he wants to.

Chúng tôi đã yêu cầu một trongn số học sinh quan sát xem camera đang đo cái gì.

And you're also going to notice a visual on the screen.

Nhưng thay vì làm cho nó hiển hiện, cho bạn thấy chính xác

We asked one of our students to look at what the camera is measuring.

những gì camera đang theo dõi, chúng tôi chuyển nó sang dạng đồ họa cho thấy

But instead of making it very literal, showing you exactly

chuyển động cơ bản, và cho thấy cách nó đang được phân tích.

the camera tracing, we turned it into a graphic that shows you the basic

Tôi nghĩ rằng nó cho chúng ta hiểu biết về cách ta chọn ra những chuyển động từ những gì

movement, and shows the way it's being analyzed.

Dan đang làm, nhưng tôi nghĩ nó cũng đồng thời cho ta thấy, nếu quan sát chuyển động đó,

I think it gives an understanding of how we're picking out movement from what

rằng khi Dan làm ra âm nhạc, những chuyển động của anh ấy là có chủ ý, rất chính xác,

Dan's doing, but I think it will also show you, if you look at that movement,

that when Dan makes music, his motions are very purposeful, very precise,

rất kỉ luật và chúng cũng rất đẹp đẽ.

Khi nghe những bản nhạc này, như tôi đã nhắc tới, điều qua trọng nhất là

very disciplined and they're also very beautiful.

sự tuyệt vời của âm nhạc, và nó sẽ cho thấy con người của Dan.

So, in hearing this piece, as I mentioned before, the most important thing is

Vậy, chúng ta sẵn sàng chưa Adam?

AB: Rồi

the music's great, and it'll show you who Dan is.

TM: Được rồi, bây giờ Dan sẽ chơi bản nhạc của anh ấy "My Eagle Song"

So, are we ready Adam?

AB: Yeah.

TM: OK, now Dan will play his piece "My Eagle Song" for you.

(Vỗ tay)

(Applause)

TM: Hoan hô

(Vỗ tay)

TM: Bravo.

(Applause)