Lessons on leaving the world better than you found it | Sophie Howe

Transcriber: TED Translators Admin Reviewer: Rhonda Jacobs

Çeviri: Sara Ozturk Gözden geçirme: Nihal Aksakal

Wales is a small but progressive country,

Galler küçük ama gelişen bir ülke.

the only country in the world to have legislated

Gelecek nesillerin menfaatlerini korumayı yasallaştıran dünyadaki tek ülke,

to protect the interests of future generations,

the only country to have appointed someone independent to oversee this.

bunu yönetmesi için bağımsız birisini atayan tek ülke.

Across the world, our systems of government, of politics, of economics

Dünya çapında yönetim, siyaset ve ekonomik sistemlerimiz

have tended to act in the short term.

kısa vadede etki etmeye meyilli.

And often, the decisions that are taken

Alınan kararlar sıklıkla

discount the interests of future generations and the planet.

gezegenin ve gelecek nesillerin menfaatini dikkate almıyor.

But in Wales, we're trying to change that

Ama Galler'de sadece hükümetimizin değil

by passing a law which requires not just our government

aynı zamanda bütün devlet kurumlarının uzun vadede

but all of our main public institutions

nasıl etkili olduklarını ve nasıl henüz doğmamış insanların

to demonstrate how they're acting for the long-term

menfaatlerine zarar vermeyecek kararlar aldıklarını

and how the decisions they take don't harm the interests

açıklamayı gerektiren bir yasa çıkararak bunu değiştirmeye çalışıyoruz.

of those yet to be born.

And so as a mum of five

5 çocuklu bir anne

and the world's only future generations commissioner,

ve dünyanın tek gelecek nesil delegesi olarak

I want to share with you today some of the lessons we've learned

dünyayı bulduğumuzdan daha iyi bırakmaya çalışmak üzerine

about how we're trying to leave the world better than we found it.

öğrendiğimiz birkaç dersi sizinle paylaşmak istiyorum.

First of all, you must involve people in setting long-term goals.

İlk olarak uzun vadeli kararlar almada insanları dahil etmelisiniz.

Ask them: What's the Wales or the world you want to leave behind

Onlara "Çocuklarına ve torunlarına nasıl bir Galler ya da bir dünya

to your children and your grandchildren?

bırakmak istiyorsun?" diye sorun.

We held a national conversation -- the Wales We Want --

"Olmasını istediğimiz Galler" adında ulusal bir sohbet sürdürdük

and people told us,

ve insanlar bize "Düşük karbonlu bir ekonomi istiyoruz,

"We want a low-carbon economy.

We want you to help us keep people well

sadece hasta olduklarında değil her zaman iyi bakılmalarını,

rather than just treat them when they're ill.

birbirine bağlı olan topluluklar ve daha eşit bir Galler istiyoruz." dediler.

We want connected communities and a more equal Wales."

And our government legislated to set seven national well-being goals

Hükümetimiz bunu elde etmek için 7 ulusal refah amacını kanunlaştırdı.

to achieve that.

Her bir kurum bu amaçları nasıl yerine getirdiklerini açıklamak zorunda

Each institution has to demonstrate how they're meeting those goals,

and they're held to account by me.

ve onları denetlemek de benim görevim.

You have to focus on the interconnections between different aspects of well-being.

Refahın farklı yönleri arasındaki bağlantılara odaklanmalısınız.

You need to talk often about why it's just as important to public health

Sıklıkla aşırı derecede hava kirliliğiyle mücadele etmenin

as it is to the environment

neden halk sağlığı için önemli olduğu kadar çevre için de önemli olduğunu,

to tackle high levels of air pollution,

why diversity in the workforce

iş gücündeki çeşitliliğin neden ekonomik refah için önemli olduğu kadar

is just as important to economic prosperity

as it is to addressing inequality.

eşitsizliğe değinmek için de önemli olduğu hakkında konuşmalısınız.

Our institutions have a legal duty to act beyond their immediate remit

Kurumlarımızın bu bağlantıları fark etmek ve sıra dışı şüphelilerle

to recognize those connections,

çalışmak için doğrudan sorumluluklarının

work with unusual suspects.

ötesinde hareket etmek gibi bir yasal yükümlülüğü var.

And so we're seeing hospitals in Wales working with the National Botanic Gardens

Kendi sahalarında doğa için bir alan yaratmak adına

to create spaces for nature on their sites.

Galler'deki hastanelerin Ulusal Botanik Bahçeleriyle çalıştığını görüyoruz.

We're seeing offices in our environmental agency

Çevre ajansımızdaki büroların çocukluk çağı sıkıntılarıyla mücadele etmede

helping to find solutions to tackle childhood adversity.

çözümler üretmeye yardım ettiklerini görüyoruz.

Make well-being your metrics.

Ölçünüzü refah olarak ayarlayın.

Test everything you do across the four pillars of well-being:

Yaptığınız her şeyin refahın dört önemli maddesine göre olduğunu test edin:

social, economic, environmental and cultural.

Sosyal, ekonomik, çevresel ve kültürel.

Because for too long,

Çünkü uzun zamandır

governments have tested their success on the measures of economic growth

hükümetler başarılarını ekonomik büyüme ve BKD'deki artış

and increases in GVA.

ölçülerine göre test ettiler.

But in Wales, our measures of success are around our seven well-being goals.

Ama Galler'de başarımızın ölçüsü yedi refah amacımızdan geçiyor.

So when the government thought it was a good idea

Hükümet, yeni bir otoyol yapmak için 1,4 milyar sterlin

to spend 1.4 billion pounds building a new motorway,

harcamanın iyi bir fikir olduğunu düşündüğünde

a simple application of these well-being metrics

bu ferah ölçülerinden oluşan basit bir talep onlara

told them that, actually, if you want to improve people's health,

eğer insanların sağlıklarını iyileştirmek istiyorlarsa,

if you want to meet your carbon emissions targets,

karbon emisyonları hedeflerine ulaşmak istiyorlarsa,

if you want to protect nature

doğayı korumak istiyorlarsa

and if you want to direct your resources to those with the lowest incomes,

ve kaynaklarını düşür gelire sahip olanlara yönlendirmek istiyorlarsa

a much better option would be public transport and active travel.

toplu taşımanın ve aktif ulaşımın daha iyi bir seçenek olduğunu söyledi.

And so that's what they're doing.

Hükümet de şu an böyle yapıyor.

Make it your mission to maximize your contribution to well-being.

Refaha yaptığınız katkıyı çoğaltmayı göreviniz haline getirin.

So when we're seeing plans for economic stimulus in green jobs

Doğaya katkıda bulunan işlerdeki ekonomik uyarıcılar için yapılan planları

and energy efficiency measures in homes post-COVID,

ve Kovid sonrası evlerdeki enerji yeterliliği ölçümlerini gördüğümüzde

they're really good ideas.

bunların gerçekten iyi fikirler olduğunu düşünüyoruz.

But make sure you target those jobs

Ama bu işleri, iş piyasasına

towards those furthest from the labor market,

en uzak olan insanlar için hedeflediğinizden emin olun.

because otherwise, you'll be missing opportunities to address inequality, too.

Çünkü aksi takdirde siz de eşitsizliğe değinme fırsatlarını kaçıracaksınız.

Think about your projects holistically.

Projelerinizi bölünmez bir bütün olarak düşünün.

Don't save carbon by putting solar panels on your new hospital

Yeni hastanenize güneş panelleri koyarak karbondan tasarruf etmeyin

and then spend it in another area

ve daha sonra hastaların oraya nasıl aralıksız bir biçimde

by failing to consider how patients are going to travel there sustainably.

seyahat edeceklerini hesaba katmada başarısız olup

karbonu başka bir alanda harcamayın.

Well, in Cardiff, our capital city,

Başkentimiz Cardiff'te,

like many others across the world,

tıpkı dünyadaki diğer birçok başkentte olduğu gibi,

we're blighted by high levels of air pollution,

aşırı hava kirliliğinden,

long commutes, congested roads

uzun yolculuklardan, sıkışık yollardan ve zengin ile yoksul arasındaki

and big differences in life expectancy between the richest and the poorest.

ortalama yaşam süresindeki büyük farklılıklardan bitik haldeyiz.

So what is our act doing to make a difference?

Peki eylemlerimiz bir fark yaratmak için ne yapıyor?

Well, first of all, it requires our public institutions to work together.

İlk olarak, bu kamu kurumlarımızın birlikte çalışmasını gerektiriyor.

And so, as a result, the public health consultant

Sonuç olarak halk sağlığı danışmanı

was seconded from the health board to the local council

ulaşım stratejisine öncülük etmek için sağlık müdürlüğünden

to lead on the transportation strategy.

yerel meclise geçici olarak görevlendirildi.

And when you apply a public health lens to a transport problem,

Halk sağlığı merceğini bir ulaşım sorununa uyguladığınızda

bir dizi farklı çözüm elde edersiniz.

you get a different set of solutions.

The public institutions realized that between them,

Halk kurumları bu ikisi arasında

Cardiff'te 30.000 kişiyi işe aldıklarını fark etti bu yüzden şimdilerde

they were employing 30,000 people in Cardiff,

so they're now incentivizing their employees to travel sustainably.

çalışanlarını sürdürülebilir şekilde seyahat etmeye teşvik ediyorlar.

We've seen a tenfold increase

Bisiklet sürmenin ve yürümenin güvenli rotalarına

in investment in safe routes to cycle and to walk,

yapılan yatırımın 10 kat arttığını gördük

and we've targeted that cycling and walking infrastructure

ve bu bisiklet sürme ve yürüme altyapısını en çok hava kirliliğine sahip

towards those neighborhoods who have the highest level of air pollution

ve yaşam süresinin en az olduğu muhitlerde geliştirmeyi hedefledik.

and the lowest life expectancy.

And in Cardiff, doctors can issue prescriptions,

Cardiff'te doktorlar sadece statin için değil aynı

not just for statins, but for free bike hire

aynı zamanda fiziksel aktivitesini arttırmanın

for those who would benefit from increasing their physical activity.

fayda sağlayacağı kişiler için de ücretsiz bisiklet kiralama reçetesi yazabiliyor.

And when we've constructed our cycling infrastructure,

Bisiklet sürme altyapımızı inşa ettiğimizde

we've also built in sustainable drainage,

40.000 metre küp suyu sürdürülemez bir drenaj sisteminden alıp

taking away over 40,000 cubic meters of water

doğa odaklı çözümlere götüren

from an unsustainable drainage system

sürdürülebilir bir drenaj sistemi de inşa ettik.

through nature-based solutions.

And in doing that, we've created sites for nature,

Bunu yaparken doğa için yer yarattık,

we've cleaned and greened communities,

toplulukları temizledik ve yeşillendirdik

and we've transformed concrete jungles.

ve beton yığınlarını dönüştürdük.

And when you travel from this area to our city center,

Bu alandan şehir merkezine seyahat ettiğinizde

you'll be met with areas which are closed off to traffic,

trafiğe kapatılan, insanların buluşabileceği,

where people can meet and businesses can trade

işletmelerin ticaret yapabileceği,

orta çağ kalemizin ihtişamının dışında bir alanla karşılaşacaksınız.

outside the splendor of our medieval castle.

So this is how we're embedding well-being in what we do in Wales.

Bu, Galler'de yaptığımız işlere refahı katma yöntemimiz,

This is how we're protecting the interests of future generations.

bu, gelecek nesillerin menfaatlerini koruma yöntemimiz,

This is how we're acting today for a better tomorrow.

bu, daha güzel bir yarın için harekete geçme yöntemimiz.