Mitchell Besser: Mothers helping mothers fight HIV

Mitchell Besser: HIV'le mücadelede annelerin birbirleriyle yardımlaşması

Çeviri: Hasan Ali YILDIRIM Gözden geçirme: osman oguz ahsen

I want you to take a trip with me.

Benimle kısa bir yolculuğa çıkmanızı istiyorum.

Picture yourself driving

Kendinizi Afrika'da arabayla küçük...

down a small road in Africa,

...bir yolda ve gittiğiniz...

and as you drive along, you look off to the side,

...yol boyunca etrafa göz gezdirdiğinizi hayal edin.

and this is what you see:

...ve gördüğünüz şey...

you see a field of graves.

...bir mezar alanıdır.

And you stop, and you get out of your car and you take a picture.

Arabayı durdurup, bir fotoğraf çekersiniz.

And you go into the town,

Ve daha sonra şehre indiğinizde...

and you inquire, "What's going on here?"

..."Burada neler oluyor?" diye sorarsınız...

and people are initially reluctant to tell you.

...ve insanlar ilk başlarda olan biteni anlatmakta gönülsüzlerdir.

And then someone says,

Ve sonra birisi çıkıp...

"These are the recent AIDS deaths in our community."

..."Bunlar toplumumuzda AIDS'in sebep olduğunu ölümler" der.

HIV isn't like other medical conditions;

HIV diğer sağlık durumları gibi değildir...

it's stigmatizing.

...insanın adını kötüye çıkarır.

People are reluctant to talk about it --

İnsanlar bu konu hakkında konuşmak istemezler.

there's a fear associated with it.

Toplumda bununla ilgili ortak bir korku var.

And I'm going to talk about HIV today,

Bugün size HIV, ölümler...

about the deaths,

...ve lekelenmişlik duygusu...

about the stigma.

...hakkında konuşacağım.

It's a medical story, but more than that, it's a social story.

Bu tıbbi bir hikayeden daha çok toplumsal bir sorundur.

This map depicts the global distribution of HIV.

Bu harita, HIV'ın dünya çapındaki dağılımını gösteriyor.

And as you can see,

Sizin de gördüğünüz gibi...

Africa has a disproportionate share of the infection.

...Afrika enfeksiyon dağılımında en üst noktadadır.

There are 33 million people

Bugün, dünyada 33 milyon insan...

living with HIV in the world today.

...HIV virüsüyle yaşıyor.

Of these, two-thirds, 22 million

Bunların üçde ikisi, 22 milyon insan...

are living in sub-Saharan Africa.

...Sahraaltı Afrika'da yaşıyor.

There are 1.4 million pregnant women

Düşük ve orta gelirli ülkelerde...

in low- and middle-income countries living with HIV

...1.4 milyon hamile kadın HIV'lı yaşıyor...

and of these, 90 percent

...ve bunların yüzde 90'ı...

are in sub-Saharan Africa.

...Sahraaltı Afrika'da bulunuyor.

We talk about things in relative terms.

Göreceli terimler hakkında konuşuyoruz.

And I'm going to talk about annual pregnancies

Şimdi, gebelik dönemi ve HIV'lı anneler...

and HIV-positive mothers.

...hakkında konuşacağım.

The United States -- a large country --

Büyük bir ülke olan Amerika'da...

each year, 7,000 mothers with HIV

...her yıl 7 bin HIV'lı anne...

who give birth to a child.

...çocuk doğuruyor.

But you go to Rwanda -- a very small country --

Fakat küçük bir ülke olan Ruanda'ya baktığımızda...

8,000 mothers with HIV who are pregnant.

...8 bin annenin HIV'lı olduğunu görüyoruz.

And then you go to Baragwanath Hospital,

Ve Afrika'da Johanesburg'un dışında bulunan...

outside of Johannesburg in South Africa,

...Baragwanath Hastanesine baktığımızda...

and 8,000 HIV-positive pregnant women

...8 bin HIV taşıyıcısı hamile kadının çocuk...

giving birth --

...doğurduğunu görüyoruz...

a hospital the same as a country.

...ülke gibi bir hastane.

And to realize that this is just the tip of an iceberg

Bunun, bir buzdağının en üst noktası olduğunu...

that when you compare

...anlamak amacıyla herşeyi...

everything here to South Africa, it just pales,

...Afrika'yla kıyasladığınızda sonuç çıkmaz...

because in South Africa,

...çünkü Güney Afrika'da...

each year 300,000 mothers with HIV

...her yıl 300 bin HIV'lı anne...

give birth to children.

...çocuk dünyaya getiriyor.

So we talk about PMTCT,

PMTCT hakkında konuşuyoruz...

and we refer to PMTCT, prevention of mother to child transmission.

...PMTCT (annelerin, çocuklara bulaştırdığı enfeksiyonu önleme)

I think there's an assumption amongst most people in the public

Toplumda insanlar arasında HIV'li bir annenin...

that if a mother is HIV-positive,

...enfeksiyonu çocuğa bulaştıracağına dair...

she's going to infect her child.

...bir varsayım olduğunu düşünüyorum.

The reality is really, very different.

Gerçek oldukça farklı.

In resource-rich countries,

Kaynakları zengin ülkelerde...

with all the tests and treatment we currently have,

...şu anda sahip olduğumuz bütün testler ve tedaviler...

less than two percent of babies are born HIV-positive --

...bebeklerin yüzde 2'den az bir kısmının HIV'li doğduğunu gösteriyor.

98 percent of babies are born HIV-negative.

Bebeklerin yüzde 98'i HIV'sız dünyaya geliyor.

And yet, the reality in resource-poor countries,

Fakat, kaynakları düşük olan ülkelerde...

in the absence of tests and treatment,

...test ve tedavi yokluğundan...

40 percent -- 40 percent of children are infected --

...çocukların yüzde 40'ı enfeksiyon kapmaktadır...

40 percent versus two percent --

...yüzde 40'a karşı yüzde 2...

an enormous difference.

...büyük bir fark.

So these programs --

Bu programlar...

and I'm going to refer to PMTCT though my talk --

...yani konuşmamda değindiğim PMTCT...

these prevention programs,

...ve bu gibi önleme programları...

simply, they're the tests and the drugs that we give to mothers

...çocukları, annelerin enfeksiyonlarına...

to prevent them from infecting their babies,

...karşı korumak, anneleri sağlıklı tutmak ve...

and also the medicines we give to mothers

...çocuklarını sağlıklı yetiştirmeleri için...

to keep them healthy and alive to raise their children.

...onları hayatta tuttuğumuz testler ve ilaçlardır.

So it's the test a mother gets when she comes in.

Bu, bir annenin hastaneye geldiğinde tabi tutulduğu testdir.

It's the drugs she receives

Onun aldığı ilaçlar, anne rahminde...

to protect the baby that's inside the uterus and during delivery.

...ve doğum sırasında bebeği korumak içindir.

It's the guidance she gets around infant feeding

Bu, bebeğin beslenmesine ve daha güvenli...

and safer sex.

...sekse birnevi rehberliktir.

It's an entire package of services,

İşte bu hizmetin tamamıdır...

and it works.

...ve işe yarıyor.

So in the United States,

Amerika'daki...

since the advent of treatment in the middle of the 1990s,

...1990'ların ortalarında ki tedavilerin ilerleyişinden bu yana...

there's been an 80-percent decline

...HIV enfeksiyonlu çocukların sayısında...

in the number of HIV-infected children.

...yüzde 80'lik bir düşüş var.

Less than 100 babies are born with HIV

Her yıl Amerika'da, 100'den az bebek...

each year in the United States

...HIV virüsüyle doğuyor...

and yet, still,

...fakat, hala...

over 400,000 children

...her yıl dünyada...

are born every year in the world today with HIV.

...400 bin çocuk yine aynı virüsle dünyaya geliyor.

What does that mean?

Bu demek oluyor ki...

It means 1,100 children infected each day --

...her gün 1100 çocuk...

1,100 children each day, infected with HIV.

...HIV enfeksiyonu kapıyor.

And where do they come from?

Peki, bunlar nereden geliyor?

Well, less than one comes from the United States.

Mesela, 1'den azı Amerika'dan.

One, on average, comes from Europe.

Ortalama 1'i Avrupa'dan.

100 come from Asia and the Pacific.

100 çocuk Asya ve Pasifikten.

And each day,

Ve her gün...

a thousand babies -- a thousand babies

...Afrika'da 1000 bebek...

are born each day with HIV in Africa.

...HIV'li doğuyor.

So again, I look at the globe here

Ve yeniden Afrika'daki HIV enfeksiyon...

and the disproportionate share of HIV in Africa.

...sayısının çarpıklığına bakıyorum.

And let's look at another map.

Başka bir haritaya bakalım.

And here, again, we see

Ve burada da Afrika'nın...

Africa has a disproportionate share of the numbers of doctors.

...doktor sayısında bir çarpıklık olduğunu görüyoruz.

That thin sliver you see here, that's Africa.

Burada gördüğünüz ince şerit, Afrika'dır.

And it's the same with nurses.

Ve bu hemşirelerde de aynıdır.

The truth is sub-Saharan Africa

Gerçek şu ki, küresel hastalık yükünün...

has 24 percent

...yüzde 24'ü ve...

of the global disease burden

...dünyanın sağlık çalışanlarının...

and yet only three percent of the world's health care workers.

...yüzde 3'ü Sahraaltı Afrika'da bulunuyor.

That means doctors and nurses

Bu demek oluyor ki, doktorlar ve hemşireler...

simply don't have the time to take care of patients.

...hastaların sağlıklarına yeterli zamanı ayıramıyorlar.

A nurse in a busy clinic

Kalabalık bir muayenehanede...

will see 50 to 100 patients in a day,

...bir hemşire, günde 50-100 arası hastaya bakar...

which leaves her just minutes per patient --

...ve hasta başına sadece dakikalar...

minutes per patient.

...ayırabilir.

And so when we look at these PMTCT programs, what does it mean?

Ve bu PMTCT programlarına baktığımızda, bu ne demek oluyor?

Well, back in 2001,

Mesela 2001'de...

when there was just a simple test

...basit bir test ve bir ilacın...

and a single dose of a drug,

...tek dozluk bir kullanımında...

a nurse, in the course of her few minutes with a patient,

...bir hemşire sadece bir kaç dakika içerisinde...

would have to counsel for the HIV test, perform the HIV test,

...HIV testi için öneride bulunmak, bu testi uygulamak...

explain the results, dispense a single dose of the drug, Nevirapine,

...sonuçları açıklamak, Nevirapine ilacının tek dozunu hazırlamak...

explain how to take it, discuss infant feeding options, reinforce infant feeding,

...ilacın nasıl alınacağını, bebeğin nasıl besleneceğini anlatmak ve bebeği...

and test the baby -- in minutes.

...test etmek zorundaydı.

Well, fortunately since 2001,

Neyse ki, 2001'den bu yana...

we've got new treatments, new tests,

...yeni tedavilerimiz ve testlerimiz var...

and we're far more successful,

...ve o zamandan daha başarılıyız...

but we don't have any more nurses.

...fakat çok daha fazla hemşiremiz yok artık.

And so these are the tests

Ve bir hemşire bu tahlilleri...

a nurse now has to do

...bir kaç dakika içinde...

in those same few minutes.

...yapmak zorunda.

It's not possible --

Bu mümkün değil.

it doesn't work.

İşe yaramaz.

And so we need to find

Bu yüzden daha iyi tedavi...

better ways of providing care.

...yöntemleri bulmamız gerek.

This is a picture of a maternal health clinic in Africa --

Bu, Afrika'da bir anne sağlığı kliniğine...

mothers coming, pregnant and with their babies.

gelen annelerin, hamilelerin ve çocuklarının fotoğrafıdır.

These women are here for care,

Bu kadınlar bakım için buradalar...

but we know that just doing a test,

...fakat sadece test ediliyorlar...

just giving someone a drug,

...ve biri çıkıp ilaç veriyor.

it's not enough.

Bu yeterli değil.

Meds don't equal medical care.

İlaçlar, tıbbi bakımla eş değerde değildir.

Doctors and nurses, frankly,

Açıkçası, doktorlarda ve hemşirelerde...

don't have the time or skills

...hastaların anlayacağı dilden...

to tell people what to do in ways they understand.

...ne yapmaları gerektiğini söyleyecek kabiliyet yok.

I'm a doctor -- I tell people things to do,

Ben bir doktorum diyelim. İnsanlara bunu yapın diyorum...

and I expect them to follow my guidance --

...ve onların tavsiyelerimi dinlediklerini sanıyorum...

because I'm a doctor; I went to Harvard --

...çünkü ben bir doktorum; Harvard'a gitmşim...

but the reality is,

...ama gerçek şu ki...

if I tell a patient, "You should have safer sex.

...eğer bir hastaya "Daha güvenli seks yapmalısın...

You should always use a condom,"

...her zaman korunmalısın" dersem...

and yet, in her relationship, she's not empowered --

...yinede ilişkisinde insiyatif onda değildir...

what's going to happen?

...ve ne olacak?

If I tell her to take her medicines every day

...Eğer ona her gün ilaçlarını almasını söylersem...

and yet, no one in the household knows about her illness, so

...evdeki kimse onun hastalığını bilmeyecek...

it's just not going to work.

...ve bu işe yaramayacak.

And so we need to do more,

Daha fazlasına ihtiyacımız var...

we need to do it differently,

...bunu değiştirmeliyiz...

we need to do it in ways that are affordable

...bunun ulaşılabilir, ekonomik...

and accessible and can be taken to scale,

...ölçeklendirebilir olması demek...

which means it can be done everywhere.

...heryerde yapılabilmesi demektir.

So, I want to tell you a story --

Size bir hikaye anlatmak istiyorum.

I want to take you on a little trip.

Benimle küçük bir yolculuğa çıkmanızı istiyorum.

Imagine yourself, if you can,

Eğer yapabiliyorsanız kendinizi Afrika'da bir...

you're a young woman in Africa, you're going to the hospital or clinic.

...kadın olarak hastaneye yada kliniğe gittiğinizi hayal edin.

You go in for a test

Test için içeri girersiniz...

and you find out that you're pregnant, and you're delighted.

...hamile olduğunuzu öğrenir ve çok sevinirsiniz.

And then they give you another test

Doktorlar size başka bir test daha yapar...

and they tell you you're HIV-positive, and you're devastated.

...sonrasında HIV'li olduğunuzu söylerler ve şok olursunuz.

And the nurse takes you into a room,

Bir hemşire sizi bir odaya götürür...

and she tells you about the tests

...testler, HIV, alabileceğiniz ilaçlar ve...

and HIV and the medicines you can take

...çocuğunuza ve kendinize nasıl...

and how to take care of yourself and your baby,

...bakacağınız hakkında konuşur ve...

and you hear none of it.

...siz bunlardan hiçbir şey duymazsınız.

All you're hearing is, "I'm going to die,

Duyduğunuz tek şey...

and my baby is going to die."

"Sizin ve çocuğunuzun öleceğidir."

And then you're out on the street, and you don't know where to go.

Ve dışarı çıktığınızda, nereye gidebileceğinizi...

And you don't know who you can talk to,

...kiminle konuşabileceğinizi bilmezsiniz...

because the truth is, HIV is so stigmatizing

...çünkü HIV insanın adını kötüye çıkarır...

that if you partner, your family, anyone in your home,

...eşiniz, aileniz yada evinizden biri tarafından...

you're likely to be thrown out

...muhtemelen ne olduğunu...

without any means of support.

...anlamadan dışlanacaksınız.

And this -- this is the face and story

Ve bu, günümüz Afrika'sının...

of HIV in Africa today.

...yüzü ve hikayesidir.

But we're here to talk about possible solutions

Fakat biz, olası çözümleri ve bazı iyi...

and some good news.

...haberleri konuşmak için buradayız.

And I want to change the story a little bit.

Ve ben bu hikayeyi birazcık değiştirmek istiyorum.

Take the same mother, and the nurse, after she gives her her test,

Aynı anneyi, hemşireyi, testleri ve odayı...

takes her to a room.

...düşünün.

The door opens and there's a room full of mothers, mothers with babies,

İçeri girersiniz, kapı açılır ve oda oturan, konuşan, dinleyen...

and they're sitting, and they're talking, they're listening.

...çay içen, sandviç yiyen...

They're drinking tea, they're having sandwiches.

...bebekli annelerle doludur.

And she goes inside, and woman comes up to her and says,

Ve o içeri girdiğinde, bir kadın ona yaklaşır ve...

"Welcome to mothers2mothers.

"Anneden-anneye hoşgeldiniz.

Have a seat. You're safe here.

Buyrun oturun. Burada güvendesiniz.

We're all HIV-positive.

Hepimiz HIV'liyiz.

You're going to be okay. You're going to live.

İyi olacak ve yaşayacaksınız.

Your baby is going to be HIV-negative."

Bebeğiniz sağlıklı doğacak" der.

We view mothers

Biz anneleri, toplumun...

as a community's single greatest resource.

...en değerli kaynağı olarak görüyoruz.

Mothers take care of the children, take care of the home.

Anneler, çocuklarla ve evle ilgilenirler.

So often the men are gone.

Erkekler çoğu zaman yoktur.

They're working, or they're not part of the household.

Onlar çalışıyor yada ev işleriyle ilgili değillerdir.

Our organization, mothers2mothers,

Anneden-anneye, organizasyonumuz...

enlists women with HIV

...HIV'lı kadınlara bakım kuruluşu...

as care providers.

...gibi destek sağlıyor.

We bring mothers who have HIV,

Biz, bu programlara katılmış olan...

who've been through these PMTCT programs

...HIV'li anneleri tesislerimize çağırıyoruz ve...

in the very facilities,

...onları birer sağlık ekibinin...

to come back and work side by side with doctors and nurses

...parçası gibi doktor ve hemşirelerle başbaşa...

as part of the health care team.

...çalışmalarını sağlıyoruz.

These mothers, we call them mentor mothers,

Danışman anne diye adlandırdğımız bu anneler..

are able to engage women

...HIV taşıyıcısı olduğunu öğrenen...

who, just like themselves, pregnant with babies,

...desteğe ve eğitime ihtiyacı olan...

have found out about being HIV-positive,

...tıpkı kendileri gibi bebekli hamile...

who need support and education.

...kadınlara hizmet veriyorlar.

And they support them around the diagnosis

Ve bu anneler, hastalıkları teşhis etme boyunca anneleri...

and educate them about how to take their medicines,

...destekleyip, ilaçlarını nasıl almaları gerektiği hakkında bilgilendirir...

how to take care of themselves,

...kendilerine ve çocuklarına...

how to take care of their babies.

...nasıl bakmaları gerektiğini öğretirler.

Consider: if you needed surgery,

Düşünün, eğer ameliyata ihtiyacınız olsaydı...

you would want the best possible technical surgeon, right?

...mümkün olan en iyi teknolojik operasyonu tercih ederdiniz.

But if you wanted to understand

Fakat, ameliyatın hayatınıza ne kattığını...

what that surgery would do to your life,

...anlamak isterseniz...

you'd like to engage someone,

...prosedürü bilen birine...

someone who's had the procedure.

...danışmak istersiniz.

Patients are experts on their own experience,

Hastalar kendi deneyimlerinde uzmanlardır...

and they can share that experience with others.

...ve bu deneyimleri diğerleriyle paylaşabilirler.

This is the medical care that goes beyond just medicines.

Bu, ilaçlarında ötesinde bir tıbbi bakımdır.

So the mothers who work for us,

Bizim için çalışan anneler...

they come from the communities in which they work.

...çalıştıkları toplumun içinden geliyorlar.

They're hired -- they're paid as professional members of the health care teams,

Onlar, tıpkı doktorlar ve hemşireler gibi işe alınıp, sağlık hizmetlerinin...

just like doctors and nurses.

...bir parçası olmuş maaşlı insanlardır.

And we open bank accounts for them

Onlar için bir banka hesabı açıyoruz...

and they're paid directly into the accounts,

...ve hesaplarına doğrudan para yatırılıyor...

because their money's protected;

...çünkü onların paraları korunuyor...

the men can't take it away from them.

...biri çıkıp onlardan bunu alamaz.

They go through two to three weeks

Onlar, iki üç hafta sıkı müfredata...

of rigorous curriculum-based education, training.

...bağlı eğitimden geçiyorlar.

Now, doctors and nurses -- they too get trained.

Şimdi, doktorlar ve hemşirelerde çok eğitimli.

But so often, they only get trained once,

Fakat çoğu zaman, bir kere eğitim alırlar...

so they're not aware of new medicines,

...bu yüzden de yeni ortaya çıkan tıbbi...

new guidelines as they come out.

...bakımlardan haberdar değillerdir.

Our mentor mothers get trained every single year

Danışman annelerimiz her yıl eğitim alırlar ve...

and retrained.

...ve bilgilerini güncellerler.

And so doctors and nurses --

Doktorlar ve hemşireler onlara...

they look up to them as experts.

...uzman olarak bakarlar.

Imagine that: a woman, a former patient,

İlk defa, doktoruna ve...

being able to educate her doctor for the first time

...diğer hastalara bakan eski hasta bir kadının...

and educate the other patients

...onları eğittiğini...

that she's taking care of.

...hayal edin.

Our organization has three goals.

Bizim kurumumuzun 3 hedefi var.

The first, to prevent mother-to-child transmission.

İlki, annelerin, çocuklara bulaştırdığı enfeksiyonu önlemek.

The second: keep mothers healthy, keep mothers alive,

İkincisi; anneleri ve çocukları sağlıklı ve...

keep the children alive --

...hayatta tutmaktır.

no more orphans.

Daha fazla yetim yok.

And the third, and maybe the most grand,

Ve son olarak, belki en önemlisi kadınlara...

is to find ways to empower women,

...bu lekelenmişliğin önüne geçmeleri...

enable them to fight the stigma

...için güç vermek ve HIV'li de olsalar...

and to live positive and productive lives with HIV.

...onlara olumlu ve üretken bir yaşam sunmaktır.

So how do we do it?

Bunu nasıl yaparız?

Well, maybe the most important engagement

Belki en önemli yükümlülük, hastalarla bire bir...

is the one-to-one,

...ilgilenmek, onları eğitmek...

seeing patients one-to-one, educating them, supporting them,

...desteklemek ve kendilerine...

explaining how they can take care of themselves.

...nasıl bakabileceklerini açıklamaktır.

We go beyond that;

Biz bunun ötesine gidiyoruz.

we try to bring in the husbands, the partners.

Eşleri, dostları getirmeye çalışıyoruz.

In Africa, it's very, very hard to engage men.

Afrika'da, erkekleri, bu işe sokmak çok zordur.

Men are not frequently part of pregnancy care.

Erkekler, hamilelik sürecinin bir parçası değillerdir.

But in Rwanda, in one country,

Fakat Ruanda'da, erkeklerin...

they've got a policy

...prensiplerine göre...

that a woman can't come for care

...bir kadın, bebeğin babası yanında...

unless she brings the father of the baby with her --

...olmadan tek başına tedaviye gidemez.

that's the rule.

Bu kuraldır.

And so the father and the mother, together,

Anne ve baba beraber...

go through the counseling and the testing.

...danışmayı ve testleri beraber atlatırlar.

The father and the mother, together, they get the results.

Anna ve baba sonuçları beraber alırlar.

And this is so important in breaking through the stigma.

Ve bu lekelenmişliğin önüne geçmek için çok önemlidir.

Disclosure is so central to prevention.

Açıklama, korunmada merkezi bir durumdadır.

How do you have safer sex, how do you use a condom regularly

Nasıl daha güvenli seks yapılacağı, nasıl prezervatif kullanılacağına dair...

if there hasn't been disclosure?

...hiç bir açıklama yok mu?

Disclosure is so important to treatment,

Açıklama, tedavide çok önemlidir...

because again, people need the support of family members and friends

...çünkü insanların, ilaçlarını düzenli almaları için aile bireylerinin ve...

to take their medicines regularly.

...arkadaşların desteğine ihtiyacı vardır.

We also work in groups.

Biz ayrıca gruplar halinde çalışıyoruz.

Now the groups, it's not like me lecturing,

Grup derken konferans gibi değil fakat...

but what happens is women, they come together --

...kadınlar danışman annelerimizin rehberliği...

under the support and guidance of our mentor mothers --

...ve desteği altında gelirler ve...

they come together, and they share their personal experiences.

...kişisel deneyimlerini paylaşırlar.

And it's through the sharing

Ve bu paylaşma adı altında...

that people get tactics of how to take care of themselves,

...insanlar, kendilerine nasıl bakacaklarını, açıklama yapacaklarını...

how to disclose how to take medicines.

...ve ilaçlarını nasıl alacaklarını öğrenirler.

And then there's the community outreach,

Kadınlara hizmet veren...

engaging women in their communities.

...sosyal yardım programı var.

If we can change the way

Eğer ailevi inançları ve...

households believe and think,

...düşünceleri değiştirebilirsek...

we can change the way communities believe and think.

...toplumun inançlarını ve düşüncelerinide değiştirebiliriz.

And if we can change enough communities,

Ve toplumu yeteri kadar değiştirebilirsek...

we can change national attitudes.

...milli tutumlarıda değiştirebiliriz.

We can change national attitudes to women

Kadınlara ve HIV'e olan milli tutumları...

and national attitudes to HIV.

...değiştirebiliriz.

The hardest barrier really is around stigma reduction.

En zor engel lekelenmişlik duygusunun önüne geçmektir.

We have the medicines, we have the tests,

İlaçlarımız, muayenelerimiz var.

but how do you reduce the stigma?

Fakat lekelenmişlik duygusunu nasıl azaltabiliriz?

And it's important about disclosure.

İşte burada açıklama devreye giriyor.

So, a couple years ago, one of the mentor mothers came back,

Birkaç yıl önce kılavuz annelerden biri geldi ve...

and she told me a story.

...bana bir hikaye anlattı.

She had been asked by one of the clients

Bir hasta ondan kendisiyle birlikte...

to go to the home of the client,

...evine gelmesini ister...

because the client wanted to tell the mother and her brothers and sisters

...çünkü hasta, annesine, abilerine ve kız kardeşlerine...

about her HIV status,

...HIV durumunu anlatacaktır...

and she was afraid to go by herself.

...ve bu yüzden, tek başına gitmekten çekinir.

And so the mentor mother went along with.

Neyse, danışman anneyle beraber giderler.

And the patient walked into the house

Hasta evden içeri girer...

and said to her mother and siblings,

...annesine ve kardeşlerine...

"I have something to tell you. I'm HIV-positive."

"Size birşey söyleyeceğim. Ben HIV'lıyım" der.

And everybody was quiet.

Ve herkes sessiz.

And then her oldest brother stood up and said,

Daha sonra en büyük ağabeyi ayağa kalkıp...

"I too have something to tell you.

"Benim de söyleyecek birşeyim var...

I'm HIV-positive.

...Bende HIV'lıyım...

I've been afraid to tell everybody."

...bunu herkese söylemeye çekindim" der.

And then this older sister stood up and said,

Sonrasında en büyük kız kardeşi ayağa kalkar ve...

"I too am living with the virus,

"Ben de bu virüsle yaşıyorum ve...

and I've been ashamed."

...utanıyorum" der.

And then her younger brother stood up and said,

Daha sonra küçük abiside ayağa kalkar ve...

"I'm also positive.

"Bende HIV'lıyım. Beni...

I thought you were going to throw me out of the family."

...aileden dışlayacağınızı düşündüm" der.

And you see where this is going.

Ve neler olduğunu görüyorsunuz.

The last sister stood up and said, "I'm also positive.

En küçük kız kardeşte ayağa kalkıp "Bende öyleyim...

I thought you were going to hate me."

...benden nefret edeceğinizi düşündüm" der.

And there they were, all of them together for the first time

Ve onların hepsi, orada ilk defa deneyimlerini...

being able to share this experience for the first time

...paylaşma fırsatı bulup...

and to support each other for the first time.

...birbirlerini desteklerler.

(Video) Female Narrator: Women come to us,

(Video) Kadın Anlatıcı: Ağlayarak ve korkarak...

and they are crying and scared.

...bize gelen kadınlara...

I tell them my story,

...benim HIV'lı...

that I am HIV-positive,

...çocuğumun ise sağlıklı olduğu...

but my child is HIV-negative.

...hikayemi anlatırım.

I tell them, "You are going to make it,

Onlara, ''Bunu başaracaklarını ve...

and you will raise a healthy baby."

...sağlıklı bir bebek yetiştireceklerini" söylerim.

I am proof that there is hope.

Umudun olduğu biryerde kanıtım ben.

Mitchell Besser: Remember the images I showed you

Mitchell Besser: Size gösterdiğim Afrika'da ki az...

of how few doctors and nurses there are in Africa.

...sayıdaki doktor ve hemşire resmini hatırlayın.

And it is a crisis in health care systems.

Bu sağlık hizmetlerindeki bir krizdir.

Even as we have more tests and more drugs,

Daha çok test ve ilacımız olsa bile...

we can't reach people; we don't have enough providers.

...insanlara ulaşamıyoruz; yeteri kadar destekçimiz yok.

So we talk in terms of what we call task-shifting.

Görev değişimiyle ilgili konuşuyoruz.

Task-shifting is traditionally

Görev değişimi gelenekseldir...

when you take health care services from one provider

...sağlık hizmetlerini bir tedarikçiden alıp...

and have another provider do it.

...bir diğerine verdiğinizde buna görev değişimi denir.

Typically, it's a doctor giving a job to a nurse.

Tipik olarak, bir doktorun hemşireye iş vermesi.

And the issue in Africa

Ve Afrika'da sorun...

is that there are fewer nurses, really than doctors,

...hemşirelerin doktorlardan daha az olmasıdır...

and so we need to find new paradigm for health care.

...bu nedenle sağlık için yeni paradigmalar bulmalıyız.

How do you build a better health care system?

Nasıl daha iyi bir sağlık hizmet sistemi kurarsınız?

We've chosen to redefine the health care system

Biz, bir doktor, hemşire ve bir danışman anne olarak...

as a doctor, a nurse and a mentor mother.

...sağlık hizmetini yeniden tanımlamayı seçtik.

And so what nurses do

Ve hemşirelerin yaptığı şey...

is that they ask the mentor mothers to explain

...ilaçların yan etkilerini ve nasıl alıncaklarını...

how to take the drugs, the side effects.

...danışman annelerin açıklamasını istemektir.

They delegate education about infant feeding,

Hemşirelerin zamanı olmadığı durumlarda...

family planning, safer sex,

...bebek beslenmesi, aile planlaması...

actions that nurses simple just don't have time for.

...ve daha güvenli seks eğitimlerini danışman anneler sürdürür.

So we go back to the prevention of mother to child transmission.

PMTCT'ye tekrar bakalım.

The world is increasingly seeing these programs

Dünya, bu programların giderek anne ve...

as the bridge to comprehensive maternal and child health.

...çocuk sağlığında bir köprü durumuna geldiğini görmektedir.

And our organization

Bizim kurumumuz kadınlara...

helps women across that bridge.

...köprüden karşıya geçmelerinde yardımcı oluyor.

The care doesn't stop when the baby's born --

Bakım, bebek doğduğunda kesilmez.

we deal with the ongoing health of the mother and baby,

Anne ve bebeğin sağlıklı ve başarılı bir yaşam sürmeleri...

ensuring that they live healthy,

…için gelecekteki sağlık sorunları...

successful lives.

...ile ilgileniriz...

Our organization works on three levels.

Organizasyonumuz 3 düzey üzerine çalışır.

The first, at the patient level --

İlki, hasta düzeyi...

mothers and babies keeping babies from getting HIV,

...anneleri ve bebekleri HIV enfeksiyonundan koruma ve...

keeping mothers healthy to raise them.

...annelerin bebekleini sağlıklı yetiştirmelerini sağlama.

The second, communities --

İkincisi, toplumda...

empowering women.

...kadınları yetkilendirme.

They become leaders within their communities.

Onlar kendi toplumlarında öncü olurlar.

They change the way communities think --

Toplumun düşüncelerini değiştirirler.

we need to change attitudes to HIV.

HIV'e karşı tutumları değiştirmeliyiz

We need to change attitudes to women in Africa.

Afrika'daki kadınlara karşı tutumları değiştirmeliyiz.

We have to do that.

Bunu yapmak zorundayız.

And then rework the level of the health care systems,

Son olarak sağlık hizmetleri sistemi üzerinde durmalı...

building stronger health care systems.

...ve daha sağlam sistemler kurmalıyız.

Our health care systems are broken.

Sağlık sistemlerimiz eksik.

They're not going to work the way they're currently designed.

Sistemler şu anda tasarlanmış bir şekilde işlemiyor.

And so doctors and nurses

İnsanların davranışlarını...

who need to try to change people's behaviors

...değiştirmeye çalışan doktorların ve...

don't have the skills, don't have the time --

hemşirelerin, yetenekleri kadar zamanlarıda yok.

our mentor mothers do.

İşte bunu, danışman annelerimiz yapıyor.

And so in redefining the health care teams by bringing the mentor mothers in,

Sağlık hizmetlerinin tekrar tanımlanmasını, danışman anneleri...

we can do that.

...buraya getirerek yapabiliriz.

I started the program in Capetown, South Africa

Ben, bu programa 2001 yılında Güney...

back in 2001.

...Afrika Capetown'da başladım.

It was at that point, just the spark of an idea.

O zamanlar bu, bir fikrin başlangıcıydı.

Referencing Steven Johnson's very lovely speech yesterday

Steven Johnson'ın fikirlerin nereden geldiği üzerine...

on where ideas come from,

...yaptığı güzel konuşma...

I was in the shower at the time --

...sırasında ben duştaydım.

I was alone.

Yalnız başıma.

(Laughter)

...

The program is now working in nine countries,

Bu program şuan 9 ülkede faaliyet gösteriyor.

we have 670 program sites,

670 tane tesisimiz var.

we're seeing about 230,000

Her ay yaklaşık 230 bin...

women every month,

...kadınla ilgileniyoruz.

we're employing 1,600 mentor mothers,

Bin 600 danışman anne çalıştırıyoruz.

and last year, they enrolled

Ve geçen yıl, 300 bin HIV'lı anne ve...

300,000 HIV-positive pregnant women and mothers.

...hamile kadın bu programa kayıt oldu.

That is 20 percent

Bunun yüzde 20'sini...

of the global HIV-positive pregnant women --

...dünya çapındaki HIV taşıyıcısı hamile...

20 percent of the world.

...kadınlar oluşturuyor.

What's extraordinary is how simple the premise is.

İnsanı şaşırtan önermenin çok basit olması.

Mothers with HIV caring for mothers with HIV.

HIV'li annelere bakan HIV'li anneler.

Past patients taking care of present patients.

Eski hastalar, şimdiki hastalara bakıyor.

And empowerment through employment --

Ve bunun istihdam yoluyla güçlendirilmesi...

reducing stigma.

...lekelenmişlik duygusunu azaltıyor.

(Video) Female Narrator: There is hope,

(Video) Kadın Anlatıcı: "Bir umut var...

hope that one day

...bir gün...

we shall win this fight

...HIV ve AIDS'e karşı bu savaşı...

against HIV and AIDS.

...kazanabiliriz.

Each person must know

Her insan kendi HIV durumundan...

their HIV status.

...haberdar olmalıdır.

Those who are HIV-negative

HIV'sız kişiler nasıl böyle...

must know how to stay negative.

...kalacaklarını bilmelidirler.

Those who are HIV-infected

HIV virüsünün bulaştığı kişiler...

must know how

...kendilerine nasıl...

to take care of themselves.

...bakmaları gerektiğini bilmelidirler.

HIV-positive pregnant women

HIV'lı hamile kadınlar, HIV'sız...

must get PMTCT services

...bebek dünyaya getirmek için...

in order to have

...PMTCT hizmetinden...

HIV-negative babies.

...yararlanmalıdırlar.

All of this is possible,

Bu savaşa her birimiz katılırsak...

if we each contribute to this fight.

...bunların hepsi mümkündür."

MB: Simple solutions to complex problems.

Karmaşık sorunlara basit çözümler.

Mothers caring for mothers.

Annelere annelerin bakması.

It's transformational.

Bu dönüşümseldir.

Thank you.

Teşekkür ederim.

(Applause)

...