What we can do about the culture of hate | Sally Kohn

142,444 views ・ 2018-04-11

TED


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Cihan Ekmekçi Gözden geçirme: Figen Ergürbüz
00:12
So people tell me I'm a nice person ...
0
12951
3001
İnsanlar iyi biri olduğumu söylüyor...
00:18
to the point where it's part of my personal and professional identity
1
18020
4043
Öyle ki bu adeta kişisel ve profesyonel kimliğim hâline geldi,
00:22
that I'm so nice and able to get along with anyone,
2
22087
4339
o kadar iyi biriyim ki herkesle geçinebiliyorum,
00:26
even my most fierce opponents.
3
26450
3234
hatta en zorlu rakiplerimle bile.
00:30
It's like my "thing," it's what I'm known for.
4
30837
2210
Bu benim ''huyum'' gibi, ben böyle tanınıyorum.
00:33
(Laughter)
5
33071
2966
(Kahkahalar)
00:36
But what no one knows ...
6
36061
2936
Ancak kimsenin bilmediği bir şey var ki...
00:41
is that I was a bully.
7
41063
1523
Ben bir zorbaydım.
00:44
Honestly, I didn't think about it much myself.
8
44709
2412
Açıkçası bunu çok fazla düşünmedim.
00:47
I buried the memories for years,
9
47145
3478
Anıları yıllarca bastırdım,
00:50
and even still, a lot of it's really hazy.
10
50647
3532
şu an hâlâ çoğu hayal gibi.
00:54
Denial, by the way, apparently is also one of my things.
11
54203
2643
Bu arada inkâr da görünen o ki huylarımdan biri.
00:56
(Laughter)
12
56870
1229
(Kahkahalar)
00:58
But the more people started to praise me
13
58123
2556
Muhafazakârlarla geçinebilen bir liberal olduğum için
01:00
for being a liberal who could get along with conservatives,
14
60703
2763
insanlar beni daha çok övdükçe
01:03
and the more I wrote articles about being nice
15
63490
2151
nazik olma konusunda daha çok makale yazdım
01:05
and gave talks about being nice,
16
65665
3024
ve nazik olmayla ilgili konuşmalar yaptım,
01:08
the more I felt this hypocrisy creeping up inside me.
17
68713
4155
içimi yiyip bitiren bu ikiyüzlülüğü daha çok hissettim.
01:14
What if I was actually really mean?
18
74865
1825
Ya gerçekten de çok kötülük yapmışsam?
01:19
When I was 10 years old,
19
79877
2737
10 yaşındayken
01:24
there was a girl in my class at school named Vicky.
20
84155
3020
sınıfımda Vicky adında bir kız vardı.
01:27
(Sigh)
21
87199
1449
(İç çeker)
01:28
And I tormented her ...
22
88672
1546
Ona işkence ettim...
01:32
mercilessly.
23
92330
1150
acımasızca.
01:35
I mean, everyone did.
24
95359
1391
Herkes ona böyle davrandı.
01:36
Even the teachers picked on her.
25
96774
1584
Öğretmenler bile onunla uğraşırdı.
01:39
It doesn't make it any better, does it?
26
99769
1897
Tabii bu durumu daha iyi hâle getirmiyor.
01:42
Vicky was clearly a troubled kid.
27
102975
3343
Vicky oldukça sorunlu bir çocuktu.
01:46
She would hit herself and give herself bloody noses
28
106342
2542
Kendi kendine vururdu ve burnunu kanatırdı
01:48
and she had hygiene problems --
29
108908
1517
ve temizlik sorunları vardı --
01:50
she had big hygiene problems.
30
110449
1861
büyük temizlik sorunları vardı.
01:53
But instead of helping this girl,
31
113193
2145
Ancak sadece hayatındaki zorlukların
01:55
who was plainly suffering from hardships in her life ...
32
115362
3133
acısını çekmekte olan bu kıza yardım etmek yerine...
01:59
we called her "Sticky Vicky."
33
119889
1920
ona ''Yapışkan Vicky'' diye isim taktık.
02:03
I called her "Sticky Vicky."
34
123821
1750
Ben de ona ''Yapışkan Vicky'' dedim.
02:08
My clearest memory is standing in the empty hallway
35
128634
4359
Hatırladığım en net şey, boş koridorda
02:13
outside the fifth grade classrooms
36
133017
1930
beşinci sınıfların dışında duruyorum,
02:14
waiting for Vicky to come out of the bathroom,
37
134971
2800
Vicky'nin tuvaletten çıkmasını bekliyorum,
02:17
and I have a clipboard and a pen and a survey I've made up,
38
137795
3191
elimde kağıt kalem var, kendi kendime bir anket yapmışım,
02:21
asking about shampoo preferences,
39
141010
1766
şampuan tercihlerini soruyorum,
02:22
like I'm doing a study for science class or something.
40
142800
3115
Sanki Fen Bilgisi dersi için bir çalışma yapıyorum.
02:25
And when Vicky comes out of the bathroom,
41
145939
2401
Vicky tuvaletten çıktığında da
02:28
I pounce on her and I ask her what shampoo she uses.
42
148364
2810
hemen yanına üşüşüp hangi şampuanı kullandığını soruyorum.
02:31
Now, to put this in perspective,
43
151198
2206
Şimdi bunu biraz irdeleyelim,
02:33
I can't remember the names of my teachers,
44
153428
2043
öğretmenlerimin isimlerini hatırlamıyorum,
02:35
I can't remember the names of any of the books I read that year,
45
155495
3017
o yıl okuduğum kitaplardan hiçbirinin adını hatırlamıyorum,
02:38
I pretty much can't remember anything from fifth grade,
46
158536
2572
beşinci sınıfla ilgili hiçbir şey hatırlamıyorum
02:41
but I remember that Vicky told me she used White Rain shampoo.
47
161132
2947
ama Vicky'nin White Rain şampuan kullandığını söylediğini hatırlıyorum.
02:45
Clear as yesterday,
48
165285
1181
Daha dün gibi,
02:46
like it just happened.
49
166490
1150
daha yeni olmuş gibi.
02:48
And as classes let out,
50
168775
1150
Dersler geçtikçe de
02:49
I ran down the hall shouting at all the other kids,
51
169949
2779
koridorlarda diğer çocuklara bağırdım durdum;
02:52
"Sticky Vicky uses White Rain shampoo.
52
172752
2357
''Yapışkan Vicky White Rain şampuan kullanıyor.
02:55
Don't use White Rain shampoo
53
175133
1871
White Rain kullanmayın
02:57
or you'll smell like Sticky Vicky."
54
177028
3157
yoksa Yapışkan Vicky gibi kokarsınız.''
03:02
I forgot about this memory for a long time.
55
182641
2001
Bunu uzun bir süre unutmuştum.
03:04
When I finally started remembering it,
56
184666
1840
Sonra tekrar hatırlamaya başlayınca
03:06
I immediately needed to know more.
57
186530
1621
hemen daha fazlasını bilmek istedim.
03:08
I reached out to friends and eventually social media,
58
188175
2492
Sosyal medyadan arkadaşlarıma ulaştım,
03:10
and I did everything I could to try to find Vicky.
59
190691
2335
Vicky'yi bulmak için yapabileceğim her şeyi yaptım.
03:13
I needed to know that she was OK,
60
193050
2802
Onun iyi olduğunu bilmem gerekiyordu
03:15
and that I hadn't ruined her life.
61
195876
1670
ve hayatını mahvetmediğimi.
03:19
(Sigh)
62
199471
1039
(İç çeker)
03:20
But what I quickly realized
63
200534
1520
Ancak hemen fark ettim ki
03:22
was I wasn't just trying to figure out what happened to Vicky.
64
202078
2952
sadece Vicky'ye ne olduğunu anlamaya çalışmıyordum.
03:25
I was trying to figure out what happened to me.
65
205369
2287
Bana ne olduğunu anlamaya çalışıyordum.
03:29
When I was 10 years old,
66
209802
1294
10 yaşındayken
03:31
I treated another human being like some worthless other ...
67
211120
4769
başka bir insana çok değersiz biri gibi davrandım...
03:36
like I was better than her,
68
216820
1476
ondan daha iyiymişim
03:39
and she was garbage.
69
219349
1219
ve o bir pislikmiş gibi.
03:42
What kind of a nice person does that?
70
222076
1830
Nasıl bir insan bunu yapar ki?
03:44
I mean, I know I was only a kid,
71
224578
1611
Yalnızca bir çocuktum
03:46
but not all kids do that.
72
226213
1482
ama bütün çocuklar bunu yapmaz.
03:47
Most kids don't do that, right?
73
227719
2249
Çoğu çocuk bunu yapmaz, değil mi?
03:51
So, what if I wasn't nice after all?
74
231168
2369
Ya geçmişte iyi biri olamamışsam?
03:53
I was really just a hateful monster.
75
233561
2817
Nefret dolu bir canavardım ben aslında.
03:57
Then I started to notice myself having these mean impulses,
76
237914
4892
Sonra kötü içgüdülerim olduğunu fark etmeye başladım,
04:02
thinking mean thoughts
77
242830
1846
kötü düşüncelerim olduğunu
04:04
and wanting to say them.
78
244700
1216
ve onları söylemek istediğimi.
04:08
Admittedly, most of my mean thoughts were about conservatives.
79
248026
3169
Açıkçası, kötü düşüncelerimin çoğu muhafazakârlar hakkındaydı.
04:11
(Laughter)
80
251219
4790
(Kahkahalar)
04:16
But not just conservatives.
81
256033
1328
Ama sadece onlar değil.
04:17
I also caught myself thinking mean things about mushy, centrist liberals
82
257385
4101
Aşırı duygusal, merkezci liberaller hakkında da kötü düşüncelerim vardı,
04:21
and greedy Wall Street bankers
83
261510
1878
açgözlü Wall Street bankacıları,
04:23
and Islamophobes
84
263412
1458
İslamofobikler
04:24
and slow drivers,
85
264894
1474
ve yavaş şoförler hakkında da
04:26
because I really hate slow drivers.
86
266392
2285
çünkü yavaş sürücülerden gerçekten nefret ediyorum.
04:28
(Laughter)
87
268701
2519
(Kahkahalar)
04:31
And as I'd catch myself in these moments of hypocrisy,
88
271244
3000
Kendimi bu ikiyüzlülük anlarında yakaladığımda
04:34
either I was just noticing them or they were getting worse,
89
274268
3699
ya bunları fark ediyordum ya da daha kötüye gidiyorlardı,
04:37
especially in the last few years.
90
277991
1583
özellikle son birkaç yıl içinde.
04:40
And as I felt more hateful --
91
280149
2125
Daha nefret dolu hissetikçe de...
04:42
rageful, really --
92
282298
2288
gerçekten öfke dolu --
04:44
I noticed the world around me seemed to be getting more hateful, too.
93
284610
3240
çevremdeki dünya da daha nefret dolu hâle geliyor gibiydi.
04:47
Like there was this steady undercurrent of hate
94
287874
2554
Sanki durmadan akan bir nefret akıntısı vardı,
04:50
bubbling up all around us
95
290452
2105
etrafımızda köpürüyor
04:52
and increasingly overflowing.
96
292581
1707
ve gitgide taşıyor.
04:55
So the plus side, I guess,
97
295973
2488
İşin iyi yanı sanırım şu ki
04:58
is that I realized that hate was not just my problem,
98
298485
5218
nefretin sadece benim sorunum olmadığını fark ettim,
05:03
which is like, the most selfish plus side ever --
99
303727
3095
ki bence bu en bencil iyi yan --
05:06
(Laughter)
100
306846
1527
(Kahkahalar)
05:08
because now instead of just my own hate and cruelty to try to figure out,
101
308813
5516
çünkü anlamam gereken yalnızca kendi nefret ve zalimliğim yerine
05:14
I had a whole world of hate I wanted to unravel
102
314353
3981
ortaya çıkarmam, anlamam ve düzeltmem gereken
05:18
and understand and fix.
103
318358
2055
nefret dolu bir dünya vardı.
05:22
So I did what all overly intellectual people do when they have a problem
104
322506
4977
Ben de anlamaya çalıştıkları bir sorun olduğunda
05:27
that they want to understand,
105
327507
1547
kültürlü insanların yaptığını yaptım
05:29
and I wrote a book.
106
329078
1151
ve bir kitap yazdım.
05:30
(Laughter)
107
330253
2181
(Kahkahalar)
05:33
I wrote a book about hate.
108
333026
1893
Nefret hakkında bir kitap yazdım.
05:35
Spoiler alert:
109
335407
1150
Zevkini kaçıracağım:
05:37
I'm against it.
110
337443
1151
Ben nefrete karşıtım.
05:38
(Laughter)
111
338618
2777
(Kahkahalar)
05:41
Now at this point, you might be thinking to yourself,
112
341419
2582
Bu noktada belki de kendinize soruyorsunuz,
05:44
"Why are y'all worried about hate?
113
344025
1800
''Nefrete dair bu endişe neden?
05:45
You didn't hate Vicky.
114
345849
1151
Vicky'den nefret etmedin.
05:47
Bullying isn't hate."
115
347024
1776
Zorbalık nefret değil.''
05:50
Isn't it?
116
350474
1150
Değil mi?
05:53
Gordon Allport,
117
353267
1309
1900'lü yılların başında
05:54
the psychologist who pioneered the study of hate in the early 1900s,
118
354600
4222
nefret üzerine çalışma yapan psikolog Gordon Allport
05:58
developed what he called a "scale of prejudice."
119
358846
2493
bir ''önyargı ölçeği'' geliştirdi.
06:01
At one end are things like genocide and other bias-motivated violence.
120
361363
5722
Ölçeğin bir tarafında soykırım ve diğer önyargı bazlı şiddet vardı.
06:07
But at the other end
121
367109
1532
Diğer yanında ise
06:08
are things like believing that your in-group
122
368665
3165
kendi çevrenizdeki insanların birtakım dış gruplardan
06:11
is inherently superior to some out-group,
123
371854
3596
doğuştan daha üstün olduğuna dair görüşler
06:15
or avoiding social interaction with those others.
124
375474
4763
ve bu gruplarla sosyal etkileşime girmekten kaçınma vardı.
06:21
Isn't that all hate?
125
381583
1206
Bunlar nefret değil mi?
06:24
I mean, it wasn't an accident
126
384186
1811
Benim zengin bir çocuk olup
06:26
that I was a rich kid picking on a poor kid,
127
386021
3166
yoksul bir çocukla uğraşıp durmam
06:30
or that Vicky, it turns out, would eventually end up being gay.
128
390982
4230
veya Vicky'nin eşcinsel olması bir tesadüf değildi.
06:36
Poor kids and gay kids are more likely to be bullied,
129
396861
4093
Yoksul ve eşcinsel çocuklar zorbalığa daha çok maruz kalıyor,
06:40
even by kids who also end up being gay.
130
400978
3285
hatta daha sonra eşcinsel olduğunu anlayan çocuklar tarafından bile.
06:45
I know there was a lot going on in my little 10-year-old mind.
131
405988
2906
10 yaşındaki küçük aklımdan çok şey geçiyordu.
06:48
I'm not saying hate was the only reason I picked on Vicky
132
408918
2668
Vicky'yle uğraşmamın tek sebebinin nefret olduğunu
06:51
or even that I was consciously hateful or anything,
133
411610
2974
veya bilinçli bir şekilde nefret dolu olduğumu söylemiyorum
06:54
but the fact is,
134
414608
1828
fakat gerçek şu ki
06:56
the people we discriminate against in our public policies and in our culture
135
416460
4945
kendi kamusal düzen ve kültürümüzde ayrımcılık yaptığımız insanlar
07:01
are also the groups of people most likely to be bullied in school.
136
421429
4579
aynı zamanda okulda büyük ihtimalle zorbalığa maruz kalan çocuklar.
07:07
That is not just a coincidence.
137
427984
1682
Bu yalnızca bir tesadüf değil.
07:11
That's hate.
138
431799
1391
İşte bu nefret.
07:15
I am defining hate in a broad way
139
435554
2371
Nefreti çok geniş bir çapta tanımlıyorum
07:19
because I think we have a big problem.
140
439451
2889
çünkü büyük bir sorunumuz olduğunu düşünüyorum.
07:23
And we need to solve all of it, not just the most extremes.
141
443214
3659
Bunu tümden çözmemiz gerekiyor, yalnızca en aşırı olanlarını değil.
07:26
So for instance,
142
446897
1251
Örneğin,
07:28
we probably all agree that marching down the street,
143
448172
2564
sokakta yürüyüş yaparak ten rengi
07:30
chanting about you should take away rights from some group of people
144
450760
3278
veya cinsiyetleri yüzünden bazı grupların haklarının elinden alınması için
07:34
because of their skin color or their gender,
145
454062
2050
tezahüratlar yapmanın nefret olduğununa
07:36
we'd all agree that's hate, right? OK.
146
456136
1949
hepimiz katılıyoruz, değil mi?
07:39
What if you believe that group of people is inferior,
147
459594
3793
Ya o grubun sizden daha aşağı olduğunu düşünüyor
07:44
but you don't say it?
148
464771
1210
ama söylemiyorsanız?
07:47
Is that hate?
149
467546
1150
Bu nefret mi?
07:49
Or what if you believe that group of people is inferior
150
469780
3620
Peki ya o insanların sizden aşağı olduğuna inanıyor
07:53
but you aren't aware that you believe it --
151
473424
2270
fakat buna inandığınızı bile bilmiyorsanız --
07:55
what's known as implicit bias.
152
475718
1586
buna bilinçaltı önyargısı deniyor.
07:57
Is that hate?
153
477990
1150
Peki bu nefret mi?
07:59
I mean they all have the same roots, don't they?
154
479918
2239
Yani hepsinin temelinde aynı şey var, değil mi?
08:02
In the historic patterns of racism and sexism
155
482181
3014
Bunu tarihimize şekil veren ırkçılık ve seksizmin
08:05
that have shaped our history and still infect our society today.
156
485219
3084
tarihi aşamalarında görüyoruz ve hâlâ toplumumuza etki ediyor.
08:08
Isn't it all hate?
157
488327
1481
Bunlar nefret değil mi?
08:10
I'm not saying they're the same thing,
158
490573
2493
Aynı şey olduklarını söylemiyorum,
08:13
just like I am not saying
159
493090
2326
bir zorba olmanın
08:15
that being a bully is as bad as being a Nazi,
160
495440
2754
bir Nazi olmak kadar kötü olduğunu da söylemiyorum,
08:18
just like I'm not saying that being a Nazi is the same thing as punching a Nazi ...
161
498218
3944
hatta Nazi olmakla bir Nazi yumruklamanın aynı şey olduğunu da söylemiyorum
08:22
(Laughter)
162
502636
5699
(Kahkahalar)
08:28
But hating a Nazi is still hate, right?
163
508359
3994
Ancak bir Naziden nefret etmek de nefret, değil mi?
08:33
What about hating someone who isn't as enlightened as you?
164
513294
2716
Peki ya sizin kadar kültürlü olmayan birinden nefret etmek?
08:37
See, what I learned
165
517231
2071
Bundan öğrendiğim şey,
08:40
is that we all are against hate
166
520533
2540
hepimiz nefrete karşıyız
08:43
and we all think hate is a problem.
167
523097
2007
ve hepimiz nefretin bir sorun olduğu kanısındayız.
08:45
We think it's their problem,
168
525929
1739
Onların sorunu olduğunu düşünüyoruz,
08:48
not our problem.
169
528550
1443
bizim değil.
08:50
They're hateful.
170
530824
1302
Nefret dolu olan onlar.
08:52
I mean, if I think the people who didn't vote like me
171
532690
2529
Benimle aynı yönde oy vermeyen insanların
08:55
are stupid racist monsters who don't deserve to call themselves Americans,
172
535243
3477
Amerikalı olmaya layık olmayan ırkçı yaratıklar olduğunu düşünüyorsam
08:58
alright, fine, I'm not being nice,
173
538744
1679
pekâlâ, nazik davranmıyorum,
09:00
I get it.
174
540447
1247
anladım.
09:01
(Laughter)
175
541718
1397
(Kahkahalar)
09:03
I'm not hateful, I'm just right, right?
176
543139
3270
Nefret etmiyorum, sadece haklıyım, değil mi?
09:06
(Laughter)
177
546433
1683
(Kahkahalar)
09:08
Wrong.
178
548140
1150
Yanlış.
09:11
We all hate.
179
551346
2349
Hepimiz nefret ediyoruz.
09:14
And I do not mean that in some abstract, generic sense.
180
554568
4250
Bunu tam belli olmayan genelleyici bir anlamda söylemiyorum.
09:18
I mean all of us ...
181
558842
2201
Hepimizi kastediyorum...
09:22
me and you.
182
562571
1540
beni ve sizi.
09:25
That sanctimonious pedestal of superiority on which we all place ourselves,
183
565684
5245
Kendimizi yerleştirdiğimiz o yukarıdan bakan üstünlük mertebesi,
09:30
that they are hateful and we are not,
184
570953
3327
nefret dolu olan biz değil, onlarmış gibi...
09:34
is a manifestation of the essential root of hate:
185
574304
3874
aslında nefretin en temelinde yatan bir gösteri:
09:38
that we are fundamentally good and they are not,
186
578202
3529
Biz doğuştan iyiyiz, onlar değil,
09:43
which is what needs to change.
187
583106
1589
işte bu değişmesi gereken şey.
09:45
So in trying to understand and solve hate,
188
585968
3757
Nefreti anlayıp çözmede
09:49
I read every book and every research study I could find,
189
589749
2918
bulabildiğim her kitap ve araştırmayı okudum,
09:52
but I also went and talked to some former Nazis
190
592691
4166
ayrıca eski Nazi ve eski terörist
09:56
and some former terrorists
191
596881
1509
ve eski soykırım canileriyle de
09:58
and some former genocidal killers,
192
598414
2612
görüştüm,
10:01
because I figured if they could figure out how to escape hate,
193
601050
4184
çünkü onlar nefretten arınmayı başarabilmişlerse geri kalanımız da
10:05
surely the rest of us could.
194
605258
1430
yapabilir diye düşündüm.
10:07
Let me give you just one example of the former terrorist I spent time with
195
607617
4187
Batı Şeria'da birlikte zaman geçirdiğim eski teröristi
10:11
in the West Bank.
196
611828
1248
örnek vermek istiyorum.
10:13
When Bassam Aramin was 16 years old,
197
613719
2850
Bassam Aramin 16 yaşındayken
10:17
he tried to blow up an Israeli military convoy with a grenade.
198
617692
4325
İsrailli bir askeri konvoyu el bombasıyla havaya uçurmaya çalıştı.
10:23
He failed, fortunately,
199
623828
2374
Neyse ki başaramadı
10:26
but he was still sentenced to seven years in prison.
200
626226
2430
ama yine de 7 yıl hapse mahkum oldu.
10:28
When he was in prison, they showed a film about the Holocaust.
201
628680
2937
Hapishanede Nazi Soykırımı hakkında bir film gösterildi.
10:31
Up until that point,
202
631641
1151
O ana kadar,
10:32
Bassam had thought the Holocaust was mostly a myth.
203
632816
2869
Bassam, Nazi Soykırımının bir efsane olduğunu sanıyordu.
10:35
He went to go watch the film
204
635709
1800
Fimi izlemeye gitti
10:37
because he thought he would enjoy seeing Jews get killed.
205
637533
3086
çünkü Yahudilerin öldürülüşünü izlemekten keyif alacağını sanıyordu.
10:42
But when he saw what really happened, he broke down crying.
206
642424
3763
Gerçekten ne olduğunu görünce de gözyaşlarına hakim olamadı.
10:47
And eventually, after prison,
207
647691
1426
Sonunda hapishaneden çıkınca
10:49
Bassam went on to get a master's degree in Holocaust studies
208
649141
3361
Soykırım araştırmaları üzerine yüksek lisans derecesi aldı
10:52
and he founded an organization where former Palestinian combatants
209
652526
4031
ve eski Filistinli ve İsrailli askerlerin bir araya geldiği
10:56
and Israeli combatants come together,
210
656581
2381
birlikte çalışarak ortak payda bulmaya çalıştığı
10:59
work together, try to find common ground.
211
659963
2660
bir organizasyon kurdu.
11:04
By his own account, Bassam used to hate Israelis,
212
664287
3492
Kendi söylediklerine göre İsraillilerden nefret ediyordu
11:09
but through knowing Israelis and learning their stories
213
669304
3152
ama onları tanıyıp hikâyelerini öğrenerek
11:12
and working together for peace,
214
672480
1785
ve barış için birlikte çalışarak
11:14
he overcame his hate.
215
674289
1262
bu nefretin üstesinden geldi.
11:17
Bassam says he still doesn't hate Israelis,
216
677654
3535
Bassam hâlâ İsraillilerden nefret etmediğini söylüyor,
11:22
even after the Israeli military --
217
682183
1769
hatta İsrailli askerler
11:25
shot and killed his [10]-year-old daughter, Abir,
218
685232
2386
10 yaşındaki kızı Abir'i,
11:27
while she was walking to school.
219
687642
1700
okula giderken vurup öldürdüğü hâlde.
11:32
(Sigh)
220
692021
2007
(İç çeker)
11:34
Bassam even forgave the soldier who killed his daughter.
221
694339
2763
Bassam, kızını öldüren askeri bile affetti.
11:38
That soldier, he taught me,
222
698339
1761
O asker bana şunu öğretti,
11:41
was just a product of the same hateful system as he was.
223
701998
4222
o da Bassam'ın içinde olduğu aynı nefret dolu sistemin bir parçasıydı.
11:51
If a former terrorist ...
224
711515
2212
Eğer eski bir terörist...
11:56
if a terrorist can learn to stop hating
225
716169
4254
bir terörist, çocuğu öldürüldüğünde bile
12:00
and still not hate when their child is killed,
226
720447
2144
nefret etmeyi bırakabiliyorsa
12:02
surely the rest of us can stop our habits
227
722615
4006
elbette biz de birbirimizi aşağılayan
12:06
of demeaning and dehumanizing each other.
228
726645
2610
ve insanlıktan çıkaran alışkanlıklarımıza son verebiliriz.
12:09
And I will tell you there are stories like Bassam's all over the world,
229
729279
3334
Size birbiri ardına yapılan çalışmaları ve dünyanın her yerinden
12:12
plus study after study after study
230
732637
1961
Bassam'ınki gibi hikâyeler anlatabilirim,
12:14
that says, no, we are neither designed nor destined as human beings to hate,
231
734622
5119
hepsi de insanoğlunun nefret etmeye odaklı ve mahkum olmadığını
12:19
but rather taught to hate by the world around us.
232
739765
3620
çevremizdeki dünya tarafından nefretin öğretildiğini söylüyor.
12:23
I promise you,
233
743409
1175
Sizi temin ederim,
12:24
none of us pops out of the womb hating black people or Republicans.
234
744608
3494
hiçbirimiz siyahi veya Cumhuriyetçilerden nefret ederek doğmuyoruz.
12:28
There is nothing in our DNA that makes us hate Muslims or Mexicans.
235
748126
4889
Genlerimizde Müslüman veya Meksikalılardan nefret etmeye dair hiçbir şey yok.
12:33
For better or for worse,
236
753513
1202
İyi veya kötü
12:34
we are all a product of the culture around us.
237
754739
3552
hepimiz çevremizdeki kültürün bir parçasıyız.
12:39
And the good news is,
238
759870
2049
İyi haber şu ki
12:41
we're also the ones who shape that culture,
239
761943
2744
biz aynı zamanda bu kültüre yön veren kişileriz,
12:46
which means we can change it.
240
766139
1592
yani bunu değiştirebiliriz.
12:48
The first step is starting to recognize the hate inside ourselves.
241
768661
5400
İlk adım içimizdeki nefreti tanımaktan geçiyor.
12:54
We need to catch ourselves
242
774085
1609
Kendimizle yüzleşmemiz lazım,
12:55
and our hateful thoughts in all their forms
243
775718
2482
içimizdeki tüm nefret dolu düşüncelerle.
12:58
in all of us ...
244
778224
1763
Fikir ve varsayımlarımıza
13:01
and work to challenge our ideas and assumptions.
245
781556
2368
meydan okumayı başarmamız lazım.
13:03
That doesn't happen overnight,
246
783948
1446
Bu bir günde olmayacak.
13:05
I am telling you right here,
247
785418
1355
Bunu şimdiden söylüyorum,
13:06
it is a lifelong journey, but it's one we all need to take.
248
786797
2904
bu hayatboyu sürecek ama çıkmamız gereken bir yolculuk.
13:10
And then second:
249
790367
1175
İkincisi:
13:11
if we want to challenge the hate in our societies,
250
791566
3381
toplumlarımızda nefrete meydan okumak istiyorsak
13:14
we need to promote policies and institutions and practices
251
794971
3945
bizi topluluklar olarak birbirimize bağlayan düzenlemeler,
13:18
that connect us as communities.
252
798940
2729
kurumlar ve uygulamalara ihtiyacımız var.
13:22
Literally, like integrated neighborhoods and schools.
253
802295
3070
Örneğin entegre mahalle ve okullar.
13:25
That by the way is the reason to support integration.
254
805389
2478
Bu, entegrasyonu desteklememizin bir sebebi.
13:27
Not just because it's the right thing to do,
255
807891
2253
Yalnızca doğru olan bu olduğu için değil,
13:30
but because integration systematically combats hate.
256
810168
3425
çünkü entegrasyon sistematik olarak nefretle savaşıyor.
13:33
There are studies that teenagers who participate
257
813617
2334
Farklı ırklardan öğrencilerin olduğu sınıf ve aktivitelere katılan
13:35
in racially integrated classes and activities reduce their racial bias.
258
815975
4187
gençlerin ırkçı önyargılarının azaldığına dair çalışmalar var.
13:40
And when little kids go to racially integrated kindergartens
259
820186
3370
Küçük çocuklar farklı ırklarla entegre anaokullarına
13:43
and elementary schools --
260
823580
2120
ve ilkokullara gittiklerinde
13:45
they develop less bias to begin with.
261
825724
1801
çok daha az önyargı geliştiriyorlar.
13:48
But the fact is in so many ways and in so many places around our world,
262
828672
3921
Ancak gerçek dünyanın her yerinde pek çok farklı şekilde etrafımızı sarmış,
13:52
we are separated from each other.
263
832617
2771
birbirimizden ayrılmış durumdayız.
13:56
In the United States, for instance,
264
836740
2232
Birleşik Devletler'de örneğin,
13:58
three-quarters of white people don't have any non-white friends.
265
838996
4443
beyaz insanların dörtte üçünün beyaz olmayan arkadaşları yok.
14:04
So in addition to promoting those proactive solutions,
266
844683
4070
Bu önalıcı çözümleri yaygınlaştırmanın yanısıra,
14:08
the other thing we need to do is upend the hate in our institutions
267
848777
3826
yapmamız gereken diğer şey kurum ve düzenlemelerimizde
14:12
and our policies
268
852627
1436
insan ayrımcılığı ve farklılığı,
14:14
that perpetuate dehumanization and difference
269
854087
4739
ötekileştirmeyi ve nefreti devam ettiren düzenlemeleri
14:18
and otherizing and hate,
270
858850
1928
tamamen yok etmeliyiz,
14:20
like systems of sexual harassment and sexual assault in the workplace,
271
860802
5739
örneğin işyerinde cinsel taciz
14:26
or our deeply racially imbalanced
272
866565
4165
veya çok derinden ırksal açıdan
14:30
and deeply racially biased criminal "justice" system.
273
870754
3371
dengeli olmayan önyargılı ceza ''adalet'' sistemi.
14:34
We need to change that.
274
874814
1656
Bunu değiştirmemiz lazım.
14:36
Again, it will not happen overnight.
275
876494
1866
Bu bir günde olmayacak.
14:38
It needs to happen.
276
878384
1950
Yine de olması lazım.
14:41
And then ...
277
881763
1150
Ayrıca...
14:44
when we connect together
278
884123
1492
bu bağlantı sistemleriyle
14:46
in these connection spaces,
279
886885
2722
bu bağlantı noktalarında
14:50
facilitated by connection systems,
280
890518
2801
yollarımız kesiştiği zaman,
14:54
we need to change the way we talk to each other
281
894591
2783
birbirimizle konuşma ve bağ kurma şeklimizi de
14:58
and connect with one another
282
898992
1478
değiştirmemiz gerekiyor
15:00
and relate with generosity and open-mindedness
283
900494
5349
nefretle değil, cömertlikle, açık görüşlülükle,
15:05
and kindness and compassion
284
905867
1405
nezaket ve anlayışla
15:07
and not hate.
285
907296
1183
davranmamız gerekiyor.
15:09
And that's it.
286
909837
1415
Hepsi bu.
15:11
That's it.
287
911276
1151
Hepsi bu.
15:12
(Applause)
288
912451
4262
(Alkışlar)
15:16
I have solved it all, right?
289
916737
2095
Olayı çözdüm, değil mi?
15:18
That's it.
290
918856
1151
Hepsi bu.
15:20
That is pretty much --
291
920031
1159
Yani baktığınız zaman...
15:21
there's a few details --
292
921214
1167
birkaç ayrıntı var
15:22
but that's pretty much all we have to do.
293
922405
1954
ama yapmamız gerekenlerin hepsi bu.
15:24
It's not that complicated, right?
294
924383
1723
O kadar da karmaşık değil
15:27
But it's hard.
295
927556
1287
ama oldukça zor.
15:30
The hate that we feel towards certain groups of people
296
930279
4460
Kimlikleri veya inançları yüzünden
15:35
because of who they are or what they believe
297
935814
2848
belli gruplara karşı duyduğumuz nefret
15:38
is so ingrained in our minds and in our society
298
938686
3412
hem zihnimize hem de toplumumuza öylesine işlemiş ki
15:42
that it can feel inevitable
299
942122
1539
bunun kaçınılmaz ve değiştirilmesi imkansız
15:45
and impossible to change.
300
945031
1446
bir şey olduğu hissine kapılabiliriz.
15:49
Change is possible.
301
949393
1284
Değişim mümkün.
15:53
Just look at the terrorist who became a peace activist.
302
953148
4587
Barış aktivisti olan teröriste bir bakın.
15:59
Or look at the bully who learned to apologize to her victim.
303
959483
5032
Mağdur ettiği kişiden özür dileyen zorbaya bir bakın.
16:07
The entire time I was traveling around the Middle East and Rwanda
304
967338
5152
Orta Doğu, Rwanda ve Birleşik Devletler boyunca
16:12
and across the United States,
305
972514
1383
seyahat ettiğim tüm zaman boyunca
16:13
hearing these unbelievable stories of people in communities
306
973921
4085
nefret dolu tarihlerini geride bırakmış
16:18
who had left entire histories of hate behind,
307
978030
2683
bu toplulukların inanılmaz hikâyelerini dinlerken bile
16:20
I was still looking for Vicky.
308
980737
1457
hâlâ Vicky'yi arıyordum.
16:23
It was so hard find her that I hired a private investigator
309
983024
2786
Onu bulmak o kadar zordu ki özel bir detektif tuttum
16:25
and he found her.
310
985834
1438
ve detektif onu buldu.
16:27
I mean, he sort of found her.
311
987296
1898
Yani, kısmen onu buldu.
16:29
The truth is, it became clear that the person I'm calling Vicky
312
989218
4305
Aslına bakarsanız, Vicky dediğim kişi
16:33
had gone to extraordinary lengths to hide her identity.
313
993547
4792
kimliğini gizlemek için olağanüstü önlemler almıştı.
16:40
But anyway, a year after I began my journey,
314
1000564
3865
Yine de bu yola çıktıktan bir sene sonra
16:46
I wrote Vicky an apology.
315
1006556
1496
Vicky'ye bir özür mektubu yazdım.
16:50
And a few months later,
316
1010199
1262
Birkaç ay sonra da
16:52
she wrote back.
317
1012600
1150
bana cevap yazdı.
16:54
(Sigh)
318
1014667
2063
(İç çeker)
16:57
I'm not going to lie,
319
1017090
1868
Yalan söylemeyeceğim,
16:58
I wanted to be forgiven.
320
1018982
1702
affedilmek istedim.
17:05
I wasn't.
321
1025018
1150
Affedilmedim.
17:06
(Sigh)
322
1026192
1150
(İç çeker)
17:07
She offered me sort of conditional forgiveness.
323
1027815
2929
Bana şartlı bir af teklif etti.
17:10
What she wrote was ...
324
1030768
1253
Yazdığı şey şuydu...
17:13
"Messages such as yours cannot absolve you of your past actions.
325
1033158
4667
''Seninki gibi mektuplar geçmişte yaptıklarından seni azletmez.
17:18
The only way to do that is to improve the world,
326
1038914
3343
Bunu başarmanın tek yolu dünyayı iyileştirmek,
17:22
prevent others from behaving in similar ways
327
1042281
2315
başkalarının benzer şekillerde davranmasını önlemek
17:26
and foster compassion."
328
1046093
1509
ve şefkat teşvik etmek.''
17:29
And Vicky's right.
329
1049880
1522
Vicky haklıydı.
17:33
Which is why I'm here.
330
1053529
1350
Bu yüzden buradayım.
17:35
Thank you.
331
1055601
1151
Teşekkür ederim.
17:36
(Applause)
332
1056776
7000
(Alkışlar)
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7