Science in service to the public good | Siddhartha Roy

Translator: Leslie Gauthier Reviewer: Camille Martínez

Çeviri: Fatih Yürekli Gözden geçirme: Anela Muhic

Fresh out of college,

Üniversiteden ayrıldıktan sonra

I went to work for a consulting firm.

danışmanlık firması için çalışmaya başladım.

During orientation, the leaders dished out advice.

Oryantasyon boyunca liderler tavsiye verdiler.

Amongst them was one pithy counsel I will never forget.

Bunların arasından asla unutmayacağım gayretli bir avukat var.

He told us, "Be easy to manage."

O bize " yönetmek için basit olun" dedi.

Considering how naïve I really was at the time,

O zamanlar ne kadar acemi olduğumu düşünün.

I took his advice to heart.

Onun bu tavsiyesini kalbime yazdım.

I told myself,

Kendi kendime dedim ki,

"Yes, I will be the ultimate team player.

"Evet, en güçlü takım oyuncusu olacağım.

I will do everything I'm told.

bana söylenen her şeyi yapacağım.

I will be easy to manage."

Yönetmek için basit olacağım."

It wasn't until I arrived in graduate school

Bu, lisans üstü okuluma başlamadan

and witnessed firsthand the criminal actions of scientists and engineers

ve ilk elden Flint, Michigan'da meydana gelen su krizindeki

bilim adamlarının ve mühendislerin adli olaylarına tanık olmadan önce

in the water crisis in Flint, Michigan

that I realized how dangerous and yet surprisingly common

anladım ki bu çizgideki bir düşünce ne kadar tehlikeli ve fakat

this line of thinking really is.

şaşırtacak şekilde yaygındı.

Make no mistake:

Hata yapmayın:

the Flint water crisis is one of the most egregious environmental injustices

Flint su krizi bizim zamanımızın son derece kötü çevre

adaletsizliklerinden biridir.

of our time.

For over 18 months,

18 aydan fazla sürede,

100,000 residents, including thousands of young children,

binlerce çocuğunda dahil olduğu 100.000 çevre sakini

were exposed to contaminated drinking water with high levels of lead.

yüksek seviyede kurşun kirletilmiş içme suyuna maruz kaldı.

Lead is a potent neurotoxin

Kurşun kuvvetli bir nörotoksin

which causes cognitive and developmental disabilities

ki bu bilişsel ve gelişimsel sakatlıklara sebep olur

and is especially harmful to growing fetuses and young children.

ve ceninin ve küçük çocukların gelişimi için özellikle tehlikelidir.

We've known about its dangers since the Roman Empire.

Roma İmparatorluğundan beri bunların tehlikeleri biliyoruz.

Amongst a whole host of health issues,

Bir dizi sağlık sorunları arasında,

12 people died by contracting Legionnaires' disease.

Lejyoner hastalığı nedeniyle 12 insan öldü.

Flint's water infrastructure --

Flint suyu altyapısı--

the complex network of underground pipes --

yeraltı borularının karmaşık ağı--

has been severely damaged.

çok kötü bir şekilde hasar gördü.

And while the water quality is slowly improving

Ve suyun kalitesi yavaş yavaş artarken

and the pipes are being replaced now,

ve borular şimdi değiştirilirken,

more than two years later,

iki yıldan fazla süre sonra,

the water is still not safe to drink.

hala su içmek için güvenli değil.

So, people are still in shock.

Bu nedenle, insanlar hala sokta.

They ask themselves,

Kendi kendilerine soruyorlar,

"How could this have happened?"

"Bu nasıl olabildi?"

The short answer is: the crisis began when an emergency manager,

Kısa cevap: Kriz, Michidan Valisi tarafından

atanan acil servis yöneticisi para tasarrufunda bulunmak için

appointed by Michigan's governor,

decided to switch their water source to a local river to save money.

But it continued for so long

Fakat bu daha da devam etti

because scientists and engineers at government agencies

çünkü Michigan eyaletinde ve federal hükumetteki

in the state of Michigan and in the federal government

devlet ajansında görevli bilim adamları ve mühendisler

did not follow federal regulations for treating the water right.

suyu doğru şekilde temizlemek için federal yönetmelikleri takip etmediler.

What was more,

Daha da fazlası,

they actively cheated on the law and orchestrated cover-ups.

aktif olarak kanunu yanılttılar ve kılıfını da uyarladılar.

They ridiculed residents asking for help,

Alenen musluklardan gelen kahverengi ve kokan

while publicly insisting that the brown, smelly water coming out of the tap

suyun içmek için güvenli olduğunda ısrar ederek

Yardım isteyen halk ile dalga geçtiler.

was safe to drink.

The system at the local, state and federal levels completely failed

Yerel, eyalet ve federal seviyeler bizim en hassasımızı korumakta

to protect our most vulnerable,

tamamen başarısız oldu,

and an entire population was left to fend for itself.

ve tüm nüfus kendi başının çaresine bakmak üzere terk edildi.

Now, amidst this injustice, Flint residents were rallying together.

Şimdi, bu adaletsizliğin ortasında, Flint sakinleri bir araya geliyorlardı.

Amongst them were some amazing women of Flint --

Bunların arasında bazı hayret verici Flint kadınları da vardı--

mothers concerned about their kids --

kendi çocukları ile ilgilenen anneler--

who came together forming many grassroots coalitions,

birçok köklü koalisyon oluşturmak için bir araya geliyorlardı,

and these groups started protesting and demanding change.

ve bu gruplar protesto etmeye ve değişiklik istemeye başlamışlardı.

The group also reached out to outside scientists for help,

Grup yardım için dışarıdaki bilim adamlarına ulaştılar,

and a few responded.

ve bir kaçı cevap verdi.

Amongst them was a guy named Miguel Del Toral,

Bunların arasında Miguel Del Toral isimli bir adam vardı,

a water expert at the US EPA -- the Environmental Protection Agency --

bu adam US EPA'da (Çevre Koruma Ajansı) su uzmanı

who actually wrote this scientific memo

ve aslında bu bilimsel notu yazdı,

and sent it to the state of Michigan and the federal government

bu probleme dikkatlerini çekmek için

to bring their attention to this problem.

bunu Michigan Eyaletine ve Federal Hükümete gönderdi.

He was characterized a "rogue employee,"

Sahte çalışan olarak karakterize edildi

and silenced.

ve susturuldu.

In collaboration with Flint residents,

Flint sakinleri ile iş birliğinde,

our research team here at Tech,

Profesör March Edwards tarafından yönetilen öğrenci ve bilim adamlarından oluşan

of students and scientists led by professor Marc Edwards,

Tech'deki bizim araştırma takımımız,

conducted citywide testing

Flint'in suyunun gerçekten kirlendiğini hatta bazı evlerde toksit madde olduğunu

to prove that Flint's water was indeed contaminated,

kanıtlamak için

even toxic in some homes.

şehir çapında test uyguladı.

We substantiated what Flint had been screaming for months,

Flint'in aylardır neden bağırdığını kanıtladık,

and put it on the Internet for the world to see.

ve dünya görsün diye bunu internete koyduk.

Now, when I was getting involved,

Şimdi, olaya müdahale olduğumda,

when I said yes to this,

buna evet dediğimde,

I had no idea what I was getting into.

neyin içine daldığım konusunda herhangi bir fikrim yoktu.

But every second of this journey has been totally worth it.

Fakat yolculuğumun her saniyesi buna tamamen değerdi.

This was science in service to the public.

Bu bilimin halka hizmetidir.

This is what I came to graduate school for,

Bu lisans üstü okula gelme sebebim,

and this is how I would rather spend my life.

ve hayatımı nasıl geçirmek istediğimdi.

And so this coalition --

Ve bu nedenle bu koalisyon

this unlikely coalition of citizens, pastors, journalists and scientists --

--halk, din adamları, gazeteciler ve bilim adamalarının oluşturduğu koalisyondan farklı--

came together to uncover the truth using science, advocacy and activism.

bilimi, savunmayı ve aktivizm kullanarak gerçekleri ortaya çıkartmak için bir araya gelmişti.

A local pediatrician figured out

Yerel çocuk doktoru çocuk kurşun

that the instances of childhood lead poisoning had indeed doubled

zehirlenmesinin kriz boyunca

Flint'te iki katına çıktığını fark etti.

in Flint during the crisis.

And the state of Michigan was forced to acknowledge the problem

Ve Michigan Eyaleti problemi kabullenmeye

bunu düzeltmek için adım atmaya zorlandı.

and take steps to correct it.

This group and many others got Flint's kids protected.

Bu grup ve daha bir çok kişi Flint'li çocukları korumaya aldı.

A few months later,

Birkaç ay sonra,

President Obama came in and declared a federal emergency,

Başkan Obama geldi ve Federal acil durum ilan etti,

and now Flint is getting more than 600 million dollars

ve şimdi Flint sağlık hizmet, beslenme,

in healthcare, nutrition, education

ve sıhhi altyapının bakımı için

and overhauling their water infrastructure.

600 milyon dolardan fazla kaynak almıştır.

However, the arrogance and the callous disregard for public health

Buna rağmen, Hükumet kurumlarındaki bilim adamlarının ve mühendislerin

shown by scientists and engineers at these government agencies

göstermiş olduğu kibir ve acı ihmal

is beyond belief.

inanılanın ötesindedir.

Halk sağlığının korunmasına karşı olarak toplantı düzenlemeye ve kutuları işaretlemeye

These unhealthy cultures that are festering in these groups,

where the focus is on meeting regulations and checking boxes

odaklanan bu gruplar içindeki

as opposed to protecting public health,

iltihaplanmış bu sağlıksız kültür

is just appalling.

sadece dehşet verici.

Just consider this email that an EPA employee wrote,

Sadece EPA çalışanının yazmış olduğu şu e-mail'i düşün,

where she goes,

o kız nereye gitti,

"I'm not so sure Flint is a community we want to go out on a limb for."

" Flint'in çok farklı şeyler yapmak isteyeceğimiz bir toplum olduğu konusunda emin değilim."

The dehumanization of an entire population could not be more obvious.

Tüm nüfusun insanlıktan uzaklaşması daha belirgin olamazdı.

Now, contrast that to the first canon of engineering,

Şimdi, ilk mühendislik ilkesinin aksine

which, in my opinion, should be the first law of humanity:

bence bu insanlığın ilk kanunu olmalı;

"To hold paramount the health, safety and welfare of the public,"

"Sağlığı, güvenliği ve halkın refahını en yüksekte tutmak."

above all else.

hepsinin üstüne.

This is the Hippocratic Oath we've rarely acknowledged,

Bu bizim nadiren bildiğimiz Hipoktat yemini,

let alone embraced.

kucaklayalım.

And so when scientists and engineers, very much like medical doctors,

Bu nedenle bilim adamları ve mühendisler medikal doktorlara çok benzerler,

screw up,

boşver,

people can get hurt --

insanlar incine bilir --

even die.

hatta ölebilir.

If our professionals and even students fail to get that,

Eğer bizim uzmanlarımız ve hatta öğrencilerimiz bunu yapmayı başaramazsa

society pays a huge price.

toplum büyük zarar görür.

Buried deep in history lies a character I deeply admire --

Benim büyük saygı duyduğum tarihin derin yalanlarına gömülmüş

an engineer named Peter Palchinsky.

bir karater Mühendis Peter Palchinsky.

He lived in the time of the Soviet Union.

Sovyetler Birliği zamanında yaşadı.

And Palchinsky repeatedly got in trouble for his radical honesty

Ve Palchinsky radikal dürüstlüğü ve sovyetlerin akılsız

and willingness to point out major flaws in the Soviets' mindless pursuit

hızlı endüstrileşme ısrarını işaret etme isteği nedeniyle

of rapid industrialization.

başı defalarca belaya girmiştir.

Everyone was expected to follow orders coming from the top.

Herkesin yukarıdan gelen emirleri takip etmesi beklenirdi.

Anyone asking questions or offering feedback was unwelcome.

Herhangi birinin soru sorması veya bir teklif sunması hoş karşılanmazdı.

The Soviets had created the largest army of engineers the world had ever seen,

Sovyetler dünyanın görmüş olduğu en büyük mühendisler ordusunu kurmuştu

and yet most of them were mere cogs in a gigantic machine heading for doom.

ve fakat bir çoğu mahşere giden büyük bir makinenin sadece dişlisiydi.

Palchinsky, on the other hand, implored engineers

Plachinsky, diğer taraftan, bu hareketin ekonomik, politik ve sosyal sonuçlarına bakan

to look at the economic, political and social consequences of their actions;

zeki bir mühendisti;

in other words, be more public-focused.

diğer bir değişle, daha fazla kamu odaklıydı.

His fearless voice of reason was seen as a threat

Onun korkusuz sesi politik yapılanma

to the political establishment,

için bir tehlike idi,

and Joseph Stalin had him executed in 1929.

ve Joseph Stalin 1929'da idam ettirdi.

Palchinsky's view on technocrats is very different

Palchinsky'nin teknokraklar üzerine görüşü

from one that is still very popular, still very common --

--bunlardan biri hala çok populer ve yaygın--

that of a dispassionate researcher working in his ivory tower lab,

fildişi kule laboratuvarda çalışan tepkisiz mühendislerden

or a nerdy engineer working in his cubicle.

veya hücreden çalışan inek mühendisten çok farklı.

Brilliant, no doubt,

Hiç şüphesiz parlak,

yet somehow cut off from the world,

fakat bir şekilde dünyadan ayrılmış,

shows little emotion --

biraz saygı gösterin--

kind of like Spock from "Star Trek," you know?

bir çeşit "Yıldız Savaşalarından" Spock gibi bir şey değil mi?

This guy.

Bu adam.

(Laughter)

(Gülüşme)

Let's try and do the Spock salute.

Spock'u selamlamaya çalışalım ve selamlayalım.

I don't think I'll succeed ...

Başarılı olacağımı düşünmüyorum.....

See, I can't be Spock.

Gördüğünüz üzere Spock olamam.

Thank goodness I can't be Spock.

Allah'a çok şükür Spock olamam.

(Laughter)

(Gülüşme)

I was reminded of this distinction because a recent article came out

Bu ayırım bana hatırlatıldı çünkü son makale çok ünlü

in a very reputed scientific journal,

bir bilimsel dergide çıktı,

which kind of characterized our Flint work as driven by "youthful idealism,"

bu makale bizim Flint'teki çalışmamazı "Gençlerin İdealizmi" tarafından yönlendirilen

and "Hollywood's dramatic sensibilities."

ve "Hollywood'un dramatik hassasiyeti" olarak karakterize etti.

It asks scientists to protect their research funding and institutions

Bu makale bilim adamlarından , sebep ne olursa olsun

at all costs, no matter how just the cause.

her ne pahasına araştırma finansmanın ve kurumların korunmasını talep etti.

And if you think you have to get involved in something,

Ve eğer bir şeye karışman icap ederse,

even if it's an emergency,

bu acil durum olsa bile,

try finding an activist group or an NGO,

aktivist grup veya STÖ bulmaya çalış,

and obtain the full support of the academic community --

ve akademik toplumun tam desteğini kazan--

whatever that means --

ne anlama gelirse gelsin--

before you get involved.

müdahil olmadan önce.

Not one mention of our moral and professional obligation

Kimse kamuya karşı zararın engellenmesindeki ahlaki ve

profesyonel zorunluluğumuz hakkında

of preventing harm to the public,

or the fact that we have all this expertise,

veya hepimizin tüm bu uzmanlığa, kaynaklara ve

resources and, for some, even tenure

bazıları için bildiğiniz üzere bu görevi başarmak için görev süresine

to, you know, accomplish this task.

sahip olduğumuz gerçeğinden bahsetmedi.

I'm not saying every scientist should be an activist.

Tüm bilim adamları aktivist olmalıdır demiyorum.

There are real and sometimes very painful consequences of speaking up.

Yüksek sesle konuşmanın gerçek ve bazen çok acı sonuçları var.

But to denounce this idea, this possibility so completely

Fakat bu fikri, bu ihtimali tamamen kınamak için

so that you can protect research funding,

bu nedenle araştırma bütçesini,

simply screams of self-serving cowardice,

kendi kendine yeten korkaklığın basit çığlığını koruyabilirsiniz,

and these are not the ideals we would want to pass to our students.

be bunlar bizim öğrencilerimize vermek istediğimiz idealler değildir.

And so you may think, "OK, all this sounds great,

Ve şunu düşünebilirsiniz, "OK, hepsi güzel görünüyor,

but you'll never completely change organizational cultures,

fakat organizasyon kültürünü hiç bir zaman değiştiremeyecek

or imbibe mindsets in students and professionals

veya kamu yararı -- halka hizmet eden bilim açısından çalışmalarına bakmak için

to look at their work as a public good --

öğrencilerin ve profesyonellerin zihniyetlerini

science in service to the public."

çekip alamayacaksınız.

Maybe so.

Belki de bu yüzden.

But could a big reason for that be

Fakat bunun için en önemli sebep

that we are not training our students right?

öğrencilerimizi doğru yetiştirmiyor olmamız olabilir mi?

Because if you look closely,

Çünkü, eğer yakından bakarsak,

our education system today is focused more on creating

bugün eğitim sistemimiz çoğunlukla hırslı ve zeki olan

gençleri

--eski Yale Profesörü Bill Deresiewicz'in de adlandırdığı gibi " Mükemmel koyun"--

what ex-Yale professor Bill Deresiewicz calls "excellent sheep" --

young people who are smart and ambitious,

ancak bir şekilde riskten kaçınan, uysal, yönlendirilmemiş

and yet somehow risk-averse, timid, directionless

and, sometimes, full of themselves.

ve bazen bencil olanları yetiştirmeye odaklanmakta.

Now, kids ... you know,

Şimdi, çocuklar... bildiğiniz gibi,

we fell in love with science when we were kids,

daha çocuklukta bilime aşık oluyorlar,

and yet we somehow spend most of our time during high school and college

fakat biz bir şekilde zamanımızın çoğunu lise ve kolej döneminde

çemberden atlayarak geçiriyoruz

just jumping through hoops

and doing things so that we can polish our résumé

ve benzer şeyler yapıyoruz bu nedenle oturmak ve

instead of sitting down

ne yapmak istediğimizi ve kim olmak istediğimizi

and reflecting on what we want to do and who we want to be.

yansıtmak yerine kendi öz geçmişimizi parlatabiliriz.

And so,

Ve bu nedenle,

the markers of empathy in our college graduates

bizim üniversitenin mezunlarında narsisizm yüselişteyken

have been dropping dramatically in the past two decades,

empati işaretleri

while those of narcissism are on the rise.

geçen yirmi yıl içerisinde çarpıcı bir biçimde düşmektedir.

There is also a growing culture of disengagement

Bu aynı zamanda büyüyen mühendislik öğrencileri ve halk arasındaki

between engineering students and the public.

çözülmenin kültürüdür.

We are trained to build bridges and solve complex problems

Köprü inşa etmek ve karmaşık problemleri çözmek için yetiştirildik

but not how to think or live or be a citizen of this world.

fakat dünya vatandaşlığını nasıl düşüneceğimiz veya yaşayacağımız veya olacağımız değil.

My undergraduate years were explicit job preparation,

Üniversite yıllarım açıkça işe hazırlık dönemimdi,

and I cannot tell you how suffocating and painful it was at times.

ve bazen ne kadar boğucu ve acılı olduğunu size anlatamam.

And so,

Ve bu nedenle,

some people think the solution to great engineers, to great scientists,

bazı insanlar çözümün büyük mühendislere, büyük bilim adamlarına

is more technical training.

daha fazla teknik eğitim vermek olduğunu düşünürler.

Maybe so.

Belki öğledir.

But where are the discussions on ethical decision-making,

Fakat, etik karar verme veya karakter inşa etme,

or building character,

veya yanlıştan doğruyu ayırt etme

or discerning right from wrong?

üzerine tartışmalar nerede?

Benim derinden sevdiğim ve saygı duyduğum bu projeyi düşünün.

Consider this project that I deeply love and admire.

It's called, "Heroic Imagination Project."

"Kahramanca Hayal etme Projesi" olarak adlandırılıyor.

A brainchild of Dr. Phil Zimbardo,

Stanford Hapishanesi Tecrübeleriyle ünlü

famous for the Stanford Prison Experiment,

Dr. Phil Zimbardo'nun parlak fikri,

this program seeks to train school-going children around the world

bu program, okula giden çocukların beklemekte olan kahraman veya

to look at themselves as heroes-in-waiting,

eğitilmekte olan kahraman gibi kendilerini görmeleri için

or heroes-in-training.

eğitilmesini araştırmaktadır.

So, these young minds work over time to develop skills and virtues

Bu şekilde genç beyinler yetenek ve faziletlerini geliştirmek için fazla çalışıyor

so that when the opportunity comes,

bu nedenle fırsat geldiğinde,

no matter what that opportunity be,

hangi fırsat olursa olsun,

to stand up and do the right thing.

ayağa kalkıyorlar ve doğru şeyi yapıyorlar.

In other words,

Diğer bir değişle

anyone can be a hero.

herhangi biri kahraman olabilir.

Think about that idea for a second.

Bu fikri ikinci için düşünün.

Why don't we teach science and engineering like that --

Biz neden bilimi ve mühendisliği bu şekilde öğretmiyoruz--

where heroism and public service are seen as key values,

ki burada kamu hizmeti ve kahramanlık anahtar değerler olarak görünüyor,

because indeed, it's often heroism

Çünkü gerçekten,bu genellikle kahramanlıktır,

that is not only the antidote to public indifference,

kahramanlık sadece halkın vurdum doymazlığına değil

but also to systemic evil like we saw in Flint.

aynı zamanda Flint'te gördüğümüz gibi sistemik kötülüğe de antidottur.

And so, dream with me

ve şimdi benimle hayal kurun

what a 21st-century scientist slash engineer could look like:

Yirmi Birinci Yüzyıl bilim adamları/ mühendisleri nasıl görünebilecekler:

individuals who are driven to master the sciences

bilime hakim olmaya yönelen bireyler

so that they can serve society,

bu nedenler topluma hizmet edebilirler

and are also aware

ve kendi bilgilerinin ve kararlarının sahip olduğu aşırı gücün

of the tremendous power their knowledge and decisions have;

farkında da olabilirler;

folks who are developing their moral courage at all times,

her zaman ahlaki cesaretlerini geliştiren ve

and who realize that conflict and controversy

bu çatışma ve tartışmayı anlayan halklar

are not necessarily bad things

illaki kötü şeyler değildir

if our ultimate loyalty is to the public and the planet.

eğer halka ve gezegene nihai sadakatimiz var ise.

These are the people who will stand up like we did in Flint --

Bunlar bizim Flint'te yaptığımız gibi ayağa kalkacak insanlardır--

not to be saviors or heroes in the media,

medyadaki kurtarıcılar veya kahramanlar olmayacaklar

but altruistic and fundamentally good actors that you and I can trust.

fakat başkalarını düşünen ve temelde iyi sizin güvenebileceğiniz aktörler olacaklardır.

Imagine fostering such a public-focused mindset

Görev gezileri ve aktivitiler boyunca

in classes, on service trips and during activities

kolej veya hatta lise boyunca,

sınıfta kamuya odaklanmış zihniyeti teşvik ettiğinizi düşünün

during college or even high school,

so that these young minds will hold onto those ideals

bu nedenle bu genç beyinler gerçekten gerçek dünyaya girdiklerinde

when they actually enter the real world,

bu idealleri bırakmayacaklardır.

whether that be consulting, academia, policy making --

Bu danışmanlık, akademi, politika belirleme--

or even becoming the president of a country.

ülkenin başkanlığını yapmak olabilir.

Some of mankind's greatest challenges lie ahead of us;

İnsanoğlunun en büyük tehlikesi önümüzde durmaktadır;

contaminated drinking water is just one example.

içme sularının kirlenmesi sadece bir örnek.

We could definitely use more --

Kesinlikle daha fazlasını kullanabiliriz--

nay, we desperately need more -- compassionate upstanders

hayır, umutsuzca daha fazlasına ihtiyaç var-- merhametli karşı koyanlar

and public-focused scientists and engineers

ve doğru şeyi yapmaya çabalayacak

who will strive to the do right thing,

kamu odaklı bilim adamları ve mühendisler

and not be easy to manage.

ve yönetmek kolay olmayacak.

Thank you.

Teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkış)