Let's turn the high seas into the world's largest nature reserve | Enric Sala

Çeviri: Gülsüm Kuzulu Gözden geçirme: Figen Ergürbüz

If you were to jump into any random spot in the ocean,

Okyanusun herhangi bir noktasına atlayıp dalacak olsaydınız,

you would probably see something like this.

muhtemelen böyle bir şey görecektiniz.

Empty of large animals.

Balıkların olmadığı bir boşluk.

Because we have taken them out of the water

Çünkü üremelerine fırsat vermeden

faster than they can reproduce.

onları sudan çekip aldık.

Today I want to propose a strategy to save ocean life,

Bugün okyanus yaşamını kurtarmak için bir strateji önereceğim

and the solution has a lot to do with economics.

ve bu çözüm ekonomi ile çok alakalı.

In 1999, a little place called Cabo Pulmo in Mexico

1999'da Meksika'da Cabo Pulmo denilen küçük yer

was an underwater desert.

bir su altı çölüydü.

The fishermen were so upset not having enough fish to catch

Balıkçılar yakalayacak yeterli balık olmadığını görünce o kadar üzüldüler ki

that they did something that no one expected.

kimsenin beklemediği bir şey yaptılar.

Instead of spending more time at sea, trying to catch the few fish left,

Denizde kalan son birkaç balığı yakalamak için zaman harcamaktansa

they stopped fishing completely.

balık avlamayı tamamen durdular.

They created a national park in the sea.

Denizde bir ulusal park kurdular.

A no-take marine reserve.

Alınamayan deniz rezervi.

When we returned, 10 years later, this is what we saw.

10 yıl sonrasına gittiğimizde gördüğümüz bu;

What had been an underwater barren

çorak su altıyken şimdi

was now a kaleidoscope of life and color.

hayatın ve rengin kaynağı.

We saw it back to pristine in only 10 years.

Lagoslar, köpek balıkları ve tral balıkları gibi

Including the return of the large predators,

büyük yırtıcıların dönüşü de dâhil olmak üzere

like the groupers, the sharks, the jacks.

10 yıl içinde tekrar eski, bozulmamış hâline döndüğünü gördük.

And those visionary fishermen

Şimdi bu vizyonlu balıkçılar

are making much more money now, from tourism.

turizmden çok daha fazla para kazanıyorlar.

Now, when we can align economic needs with conservation,

Ekonomik ihtiyaçları, korumaya paralel olarak yürütebilirsek

miracles can happen.

mucizeler meydana gelebilir.

And we have seen similar recoveries all over the world.

Tüm dünyada benzer geri kazanımlar görüyoruz.

I spent 20 years studying human impacts in the ocean.

Okyanuslardaki insan etkilerini incelemek için 20 yıl harcadım

But when I saw firsthand the regeneration of places like Cabo Pulmo,

ama Cabo Pulmo gibi yerlerin yenilenmesini ilk elden görmek

that gave me hope.

bana umut verdi.

So I decided to quit my job as a university professor

Üniversite profesörü olarak çalıştığım işimi bırakıp,

to dedicate my life to save more ocean places like this.

hayatımı böyle okyanusları kurtarmaya adadım.

In the last 10 years, our team at National Geographic Pristine Seas

Geçen 10 yıl içinde ekibim 'National Geographic Bozulmamış Denizler',

has explored, surveyed and documented

okyanusun kalan en vahşi yerlerinde

some of the wildest places left in the ocean

keşif ve araştırma yapıp belgeledi

and worked with governments to protect them.

ve onları korumak için devletlerle beraber çalıştı.

These are all now protected, covering a total area half the size of Canada.

Kanada'nın yarısı kadar olan bu bölgelerin hepsi koruma altında.

(Applause)

(Alkış)

These places are the Yellowstones and the Serengetis of the sea.

Bu bölgeler denizlerin Yellowstone ve Serengeti'si.

These are places where you jump in the water

Buralar denize atladığınızda

and are immediately surrounded by sharks.

köpek balıklarının sizi anında kuşatacağı yerler.

(Laughter)

(Kahkaha)

And this is good,

Bu iyi bir şey çünkü

because the sharks are a good indicator of the health of the ecosystem.

köpek balıkları sağlıklı bir ekosistemin göstergesidir.

These places are time machines

Bu bölgeler bizi 1000 yıl

that take us to the ocean of 1,000 years ago.

önceki okyanusa götüren, aynı zamanda da

But they also show us what the future ocean could be like.

gelecekte nasıl olabileceğini gösteren zaman makineleridir.

Because the ocean has extraordinary regenerative power,

Çünkü okyanuslar olağanüstü yenilenme gücüne sahip

we have seen great recovery in just a few years.

ve birkaç yıl içinde muazzam iyileşme gördük.

We just need to protect many more places at risk

Tekrar vahşi ve hayat dolu olması için

so they can become wild and full of life again.

risk altındaki daha çok yeri korumamız gerek.

But today, only two percent of the ocean

Bugün okyanusların yüzde 2'si

is fully protected from fishing and other activities.

avlanma ve diğer tüm aktivitelerden tamamen korunuyor.

And that's not enough.

Yine de yeterli değil.

Studies suggest that we need at least 30 percent of the ocean under protection

Araştırmalara göre sadece deniz yaşamını değil kendi hayatlarımızı da

not just to save marine life, but to save us, too.

korumak için okyanusların en az yüzde 30'unu korumalıyız.

Because the ocean gives us more than half of the oxygen we breathe, food,

Okyanuslar, bize soluduğumuz havanın yarısından fazlasını

it absorbs much of the carbon pollution

ve yiyecek verip

that we throw in the atmosphere.

havaya saldığımız karbonun çoğunu emiyor.

We need a healthy ocean to survive.

Hayatta kalmak için sağlıklı bir okyanusa ihtiyacımız var.

Now, is there a way to accelerate ocean protection?

Okyanus korumasını hızlandırmanın bir yolu var mı?

I think so.

Bence var

And it involves us looking at the high seas.

ve açık denizlere bakmamızı kapsıyor.

Now, what are the high seas?

Peki açık deniz nedir?

Now coastal countries have authority over 200 nautical miles from shore.

Kıyı ülkelerinin deniz kıyısından 200 deniz mili yetkisi var.

Everything beyond those areas are called the high seas.

Bu alanının gerisindeki tüm bölgeler açık deniz olarak adlandırılır.

In dark blue on this map.

Haritadaki koyu mavi yerler.

No country owns the high seas,

Açık denizlere hiçbir ülke sahip değildir

no country is responsible for them,

onlardan hiçbir ülke sorumlu değildir

but they all are, so it's a little like the Wild West.

ama hepsi az miktarda sorumludur, yani biraz Vahşi Batı gibi.

And there are two main types of fishing in the high seas.

Yüzeye yakın ve derinde olmak üzere

At the bottom and near the surface.

iki tip avlanma şekli vardır.

Bottom trawling is the most destructive practice in the world.

Derinde ağ atma, dünyadaki en tahrip edici olan yöntem.

Super trawlers, the largest fishing vessels in the ocean,

Okyanustaki en büyük avlanma tekneleri olan

have nets so large that they can hold a dozen 747 jets.

süper trollerin bir düzine 747 jeti tutabilecek kadar ağı var.

These huge nets destroy everything in their paths --

Bu devasa ağlar deniz tümseklerinde büyüyen,

including deep corals that grow on sea mounds,

binlerce yaşında olabilen mercanlar da dâhil olmak üzere

which can be thousands of years old.

yollarına çıkan her şeyi öldürüyorlar.

And fishing near the surface targets mostly species

Yüzeye yakın avlanma

that migrate between the high seas and country's waters,

ülke suları ile açık deniz arasında göç eden ton balığı ve köpek balığı

like tuna and sharks.

gibi balıkları hedef alıyor

And many of these species are threatened because of too much fishing

ve bu türlerin çoğu kötü yönetim ve aşırı avlanma yüzünden

and bad management.

tehdit altında.

Now, who fishes in the high seas?

Peki açık denizlerde avlanan kim?

Until now, it was difficult to know exactly,

Şimdiye kadar ülkeler

because countries have been very secretive

uzak mesafe avlanmalarını çok gizli tuttukları için

about the long-distance fishing.

bunu tam olarak bilmek zordu.

But now, satellite technology allows us to track individual boats.

Şimdi ise bireysel tekneleri takip eden uydu sistemimiz var.

This is a game-changer.

Bu şartları değiştiriyor.

And this is the first time

Şimdi ilk defa göreceğiniz

we are presenting the data that you are going to see.

veriler sunacağım.

I'm going to show you the tracks of two boats

İki tane teknenin 1 yıl boyunca

over the course of a year,

otomatik uydu tanımlama sistemini kullanarak

using a satellite automated identification system.

aldığı yolu göstereceğim.

This is a long-liner, fishing around the southern coast of Africa.

Bu uzun çizgi, Afrika'nın güney kıyılarında yapılan avlanma.

After a few months fishing there, the boat goes to Japan to resupply,

Birkaç ay sonra tekme tekrar ikmal yapmak için Japonya'ya gidiyor

and shortly after, here it is, fishing around Madagascar.

ve kısa bir süre sonra Madagaskar'da avlanıyor.

This is a Russian trawler fishing, probably, for cod,

Bu bir Rus, ağlı balıkçı teknesi Rusya sularında

in Russian waters,

morina için avlanıyor

and then across the high seas of the north Atlantic.

ve Kuzey Atlantik'e giriyor.

Thanks to Global Fishing Watch,

Küresel balıkçılık izleme sayesinde

we have been able to track over 3,600 boats

20 ülke ve 3600'den fazla tekneyi

from more than 20 countries, fishing in the high seas.

takip edebildik.

They use satellite positioning and machine-learning technology

Bir tekne denize açıldığında ya da avlandığında otomatik olarak

to automatically identify if a boat is just sailing or fishing,

tanımlayan ve uydu konumlandırması yapan bir teknoloji kullanıyorlar,

which are the white spots here.

buradaki beyaz noktalar.

So with an international group of colleagues,

Meslektaşlarımızdan oluşan uluslararası bir grup ile

we decided to investigate

sadece açık denizlerde avlananlar değil bundan çıkar sağlayanları da

not only who fishes in the high seas, but who benefits from it.

araştırmaya karar verdik.

My colleague, Juan Mayorga,

Çalışma arkadaşım Juan Mayorga

at the University of California, Santa Barbara,

Santa Barbara California Üniversite'sinde

has produced detailed maps of fishing effort,

okyanustaki her bir piksel için

which means how much time and fuel is spent fishing

avlanmada harcanan yakıt ve zamanın

in every pixel in the ocean.

detaylı haritasını çıkardı.

We have a map for every country.

Her ülke için haritamız var.

China, Taiwan, Japan, Korea and Spain alone

Çın, Tayvan, Japonya, Kore ve İspanya neredeyse

account for almost 80 percent of the fishing in the high seas.

açık denizlerde avlanmanın yüzde 80'ini oluşturuyor.

When we put all of the countries together,

Tüm ülkeleri bir araya getirdiğimizde

this is what we get.

sonuç bu.

Because we know the identity of every boat in the database,

Çünkü veri tabanımızda her teknenin kimliği var,

we know its size, its tonnage, the power of its engines,

onların büyüklüğünü, tonajını, motor gücünü,

how many crew are on board.

gemideki eleman sayısını biliyoruz.

With this information, we can calculate fuel costs, labor costs, etc.

Bu bilgiyle benzin maliyetini, işgücü maliyetini vb hesaplayabiliyoruz.

So for the first time,

Bu yüzden ilk defa,

we have been able to map the costs of fishing in the high seas.

açık denizlerde avlanmanın maliyetini haritalandırabildik.

The darker the red, the higher the costs.

Koyu kırmızı, daha yüksek maliyetler.

Thanks to our colleagues at the University of British Columbia,

British Columbia'daki çalışma arkadaşlarımız sayesinde

we know how much every country is actually fishing.

her ülkenin ne kadar avlandığını

And we know the price of the fish as it comes off the vessel.

ve balıkların gemiden çıkarkenki fiyatını biliyoruz.

Combined with the data on effort,

Çaba verilerle birleşince

we have been able to map the revenue of fishing the high seas.

açık denizlerde avlanmanın gelir haritasını çıkarabildik.

The darker the blue, the higher the revenue.

Koyu mavi, yüksek gelir demek.

We have costs, and we have revenue.

Elimizde gelir var ve maliyet de var.

So for the first time,

Bu sayede ilk defa

we have been able to map the profitability of fishing in the high seas.

açık denizlerde avlanmanın kâr haritasını çıkarabildik.

Now I'm going to show you a map.

Şimdi size haritayı göstereceğim.

Red colors mean we are losing money by fishing in that part of the ocean.

Kırmızı renkli yerler okyanusun bu kısmında para kaybediyoruz demek.

Blue colors mean it's profitable.

Mavi renkler ise kârımız,

Here it is.

işte burada.

It seems mostly profitable.

Çoğunlukla kârlı görünüyor

But there are two more factors we have to take into account.

ama hesaba katmamız gereken 2 faktör daha var.

First, recent investigations reveal

Birincisi, son araştırmalar açık denizlerde avlanmada

the use of forced labor, or slave labor,

zorla çalıştırma ya da köle emeğini

in high seas fishing.

ortaya koymaktadır.

Companies use it to cut costs, to generate profits.

Şirketler maliyetleri düşürüp kâr elde etmek için kullanıyorlar.

And second, every year, governments subsidize high seas fishing

İkincisi, her yıl ülkeler açık deniz avlanmasına

with more than four billion dollars.

4 milyar dolardan fazla mali destek sağlıyor.

Let's go back to the map of profits.

Kâr haritasına geri dönelim.

If we assume fair wages,

Bu işte çalışanların köle olmadığı anlamına gelen

which means not slave labor,

adil maaşlar olduğunu var sayar

and we remove the subsidies from our calculation,

ve mali desteği hesaplamadan çıkarırsak

the map turns into this.

harita buna dönüşür.

Fishing is truly profitable in only half of the high seas fishing grounds.

Avlanma sadece açık denizlerin yarısında kârlıdır.

In fact, on aggregate,

Doğrusunu söylemek gerekirse

subsidies are four times larger than the profits.

mali destek toplamda, kârdan 4 kat fazla.

So we have five countries doing most of the fishing in the high seas

Açık denizlerin çoğunda avlanan 5 tane ülkemiz var.

and the economics are dependent on huge government subsidies,

Ve ekonomileri devasa ülke yatırımlarına

and for some countries, on human rights violations.

ve bazı ülkeler için insan hakları ihlaline bağlıdır.

What this economic analysis reveals,

Bu ekonomik analiz gösteriyor ki pratik olarak

is that practically the entire high seas fishing proposition is misguided.

tüm açık deniz balıkçılığı önerisi yanlış yönlendiriliyor.

What sane government would subsidize an industry

Hangi aklı başında ülke pek kârlı olmadığı hâlde

anchored in exploitation and fundamentally destructive?

sömürü ve tamamen yıkımla bağlantılı

And not so profitable, anyway.

bir endüstriye destek sağlar?

So, why don't we close all of the high seas to fishing?

Peki neden tüm açık denizleri balıkçılığa kapatmıyoruz?

Let's create a giant high seas reserve, two-thirds of the ocean.

Hadi okyanusların üçte ikisini devasa açık deniz rezervi yapalım.

A modeling study from --

Bir modelleme çalışması...

(Applause)

(Alkış)

A modeling study from colleagues at UC Santa Barbara,

Santa Barbara Üniversitesi'ndeki çalışma arkadaşlarımızın

suggests that such reserve would help migratory species like tuna

model çalışmasına göre bu rezervler ton balığı gibi göçmen balıkların

recover in the high seas.

açık denizlere dolmasını sağlayacak.

And part of that increased abundance would spill over into the countries' waters,

Ayrıca bu artan bolluğun bir kısmı, ülkelerin sularına dökülecek

helping to replenish them.

ve buraların hayat dolmasına yardımcı olacaktır.

That would also increase the catch in these waters,

Bu sularda avlanma artacağı için

and so would the profits,

kâr da artacak çünkü

because the cost of fishing would be lowered.

avlanma maliyeti düşecek

And the ecological benefits would be huge,

ve ekolojik yararı devasa olacak

because these species of large predators, like tuna and sharks,

çünkü ton balığı ve köpek balığı gibi büyük yırtıcılar

are key to the health of the entire ecosystem.

sağlıklı ekosistemin anahtarıdır.

Therefore, protecting the high seas

Bu yüzden açık denizleri korumanın

would have ecological, economic and social benefits.

ekolojik, ekonomik ve sosyal yararları vardır.

But the truth is that most fishing companies

Çoğu avlanma şirketinin

don't care about the environment.

doğayı umursamadığı bir gerçek

But they would make more money by not fishing in the high seas.

ancak açık denizlerde avlanmayarak daha fazla para kazanabilirler.

And this would not affect our ability to feed our growing population,

Ve bu durum artan nüfuslarımızı besleme kapasitemizi de etkilemez

because the high seas provide only five percent of the global marine catch,

çünkü açık denizler küresel deniz avlanmasının sadece yüzde 5'ini sağlar

because the high seas are not as productive as near-shore waters.

çünkü açık denizler kıyıya yakın sular kadar verimli değildir.

And most of the catch of the high seas is sold as upscale food items,

Açık denizlerde avlanan balıkların çoğu tuna sashimi ya da

like tuna sashimi or shark fin soup.

köpek balığı yüzgeci çorbası gibi aşırı lüks beslenme ürünleridir.

The high seas catch does not contribute to global food security.

Açık denizlerde avlanma ulusal yemek güvenliğine katkıda bulunmaz

So how are we going to do it?

Peki bunu nasıl yapacağız?

How are we going to protect the high seas?

Açık denizleri nasıl koruyacağız?

As we speak, negotiators at the United Nations

Konuştuğumuz gibi Birleşmiş Milletler'deki ara bulucular

are beginning discussions on a new agreement to do just that.

yeni bir anlaşma üzerinde tartışmalara başlıyorlar.

But this cannot happen behind closed doors.

Ama bu kapalı kapılar arkasında olmaz.

This is our greatest opportunity.

Bu bizim en büyük fırsatımız

And we all should ensure

ve ülkelerimizin açık denizleri

that our countries will support the protection of the high seas

korumaya destek vereceğine ve sübvasyonları

and get rid of subsidies to industrial fishing.

ortadan kaldıracağına emin olmalıyız.

In 2016, 24 countries and the European Union

2016 yılında 24 ülke ve Avrupa Birliği

agreed to protect the Ross Sea,

Antartika'nın en vahşi yerlerinden olan

ve katil balinalar, leopar fokları ve penguenler gibi türlerle dolu olan

the wildest places in Antarctica,

full of wildlife like killer whales, leopard seals, penguins.

Ross Denizi'ni korumakta anlaştılar.

And this included fishing nations, like China, Japan, Spain, Russia.

Bu Çin, Japonya, İspanya, Rusya gibi balık avlayan ülkeleri de kapsıyor.

But they decided that protecting such a unique environment

Ama onlar böyle eşsiz bir doğayı

would be worth more than exploiting it for relatively little benefit.

küçük yararlar yerine korumayı seçtiler.

And this is exactly the type of cooperation

Bu tam da farklılıkları bir kenara koyarak

and willingness to set aside differences

işbirliği yapmaya

that we are going to need.

istekli olma örneği.

We can do it again.

Yeniden yapabiliriz.

If 20 years from now,

20 yıl sonra çocuklarımız

our children were to jump into any random spot in the ocean,

okyanusta herhangi bir noktaya atlayıp daldıklarında

what would they see?

ne görecekler?

A barren landscape, like much of our seas today,

Geleceğe mirasımız, bugün denizlerimizin çoğunun olduğu gibi

or an abundance of life, our legacy to the future?

boş ve verimsiz bir tabiat mı yoksa bolluk mu?

Thank you very much.

Çok teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkış)

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkış)