Itamar Mann: An app that empowers people to solve their legal problems | TED Fellows

Çeviri: Ercan Tozluoğlu Gözden geçirme: Ramazan Şen

[SHAPE YOUR FUTURE]

GELECEĞİNİZİ ŞEKİLLENDİRİN

I’m going to start by telling you a story about Danielle.

Danielle ile ilgili bir hikaye anlatarak başlayacağım.

When she was a senior in college, Danielle's dad passed away,

Üniversite son sınıftayken babası vefat etti

which left her mom with no way to support herself.

ve annesini madden çaresiz bıraktı.

So Danielle had to drop out of college

Bu nedenle Danielle üniversiteden ayrıldı

and pick up three jobs as a barista, a bartender and a car washer.

ve kahveci, barmen ve oto yıkamacı olmak üzere 3 işte çalışmaya başladı.

Altogether, the three jobs paid Danielle 23,000 dollars per year,

Bu üç iş Danielle’e toplamda yıllık 23.000 dolar kazandırıyordu ki

which wasn't a whole lot,

bu da pek fazla sayılmazdı

but it allowed her to feed her mom and keep a roof over their head.

ancak annesine bakmaya ve kiraya yetiyordu.

Ve bu da Danielle için yeterliydi.

And for Danielle, that was enough.

But early one morning when Danielle was driving home from one of her jobs,

Fakat bir sabah Danielle arabayla işlerinden birinden eve dönerken

a deer ran in front of her car.

bir geyik arabanın önüne atladı.

She swerved off the road and crashed into a barn.

Araba yoldan çıktı ve bir ahıra çarptı.

And Danielle doesn't remember exactly what happened next,

Sonrasında ne olduğunu Danielle tam olarak hatırlamıyor

but when she woke up in a hospital a few hours later,

ancak bir kaç saat sonra hastanede uyandığında

a doctor told her that she had damaged her brain stem and C1 vertebrae.

doktor ona beyin sapını ve C1 omurgasını zedelediğini söyledi.

Now, the good news is that Danielle was going to leave the hospital alive.

İyi haber Danielle’in hastaneden canlı ayrılacak olmasıydı.

But the bad news is that Danielle had 55,000 dollars in medical bills.

Ama kötü haber, Danielle’in hastane faturasının 55.000 dolar olmasıydı.

Now, Danielle tried so hard for the next two years to try and pay back that debt,

Danielle takip eden iki yıl boyunca borcunu ödemek için çok uğraştı

but it was impossible.

ancak bu imkânsızdı.

It was impossible for Danielle to pay back 55,000 dollars in medical bills,

Danielle’in 55.000 dolarlık sağlık masraflarını

earning just 23,000 dollars per year.

yıllık sadece 23.000 dolar kazanarak ödemesi mümkün değildi.

She felt trapped.

Kapana kısılmıştı.

One freak accident put Danielle

Garip bir kaza Danielle’i

on the verge of homelessness, hunger, poverty.

evsizliğin, açlığın ve fakirliğin eşiğine getirmişti.

And when you're in Danielle's shoes, bankruptcy is a lifeline.

Ve Danielle’in yerinde olduğunuzda iflas hayata tutunma yönteminiz olur.

It's a powerful legal tool that allows you to relieve your debt

Sizi borcunuzdan kurtarıp tekrar ekonomiye katılmanızı sağlayacak

and re-enter the economy.

güçlü yasal bir araçtır.

Medical emergency, a job loss, a divorce.

Acil sağlık durumu, iş kaybı ve boşanma.

These are financial shocks that could happen to any of us.

Bunlar hepimizin karşılaşabileceği ekonomik sıkıntılar.

And when you're living paycheck to paycheck

Ve eğer bir maaştan diğerine güçlükle

and don't have a whole lot of savings, like so many Americans,

geçiniyorsanız ve çoğu Amerikalı gibi pek de birikiminiz yoksa

a financial shock can ruin your life.

finansal bir şok hayatınızı mahvedebilir.

Bankruptcy gives you a second chance.

İflas size ikinci bir fırsat sunar.

But when Danielle went to go find a bankruptcy lawyer,

Ancak Danielle bir iflas avukatı bulmaya çalıştığında

she, like so many others filing for bankruptcy,

iflasa başvuran diğer pek çok kişi gibi

learned that it was going to cost her 1,500 dollars.

bunun kendisine 1500 dolara mal olacağını öğrendi.

She didn't have that kind of money.

Bu miktarda bir parası yoktu.

I mean, what a cruel irony.

Nasıl da acımasız bir ironi?

In America, it costs you 1,500 dollars to tell the court

Amerika’da mahkemeye paranızın olmadığını söylemek

that you have no money.

size 1500 dolara mal oluyor.

When you walk into a court,

Bir mahkemeye girdiğinizde

everyone from the judge to the clerk to the forms themselves

hakimden katipe ve hatta formlar dahi size

will tell you to go find a lawyer,

ne kadar az paranız olursa olsun

no matter how little money you have.

bir avukat bulmanızı söyler.

One of the great civil rights injustices in America

Amerika’daki en büyük vatandaşlık hakkı adaletsizliği

is that we don't have equal rights under the law.

kanun önünde eşit haklara sahip olmayışımızdır.

What we have is equal rights if you can afford a lawyer.

Sahip olduğumuz şey eğer avukatımız varsa eşit haklara sahip olmamızdır.

Whether you're evicted from your home in an abusive relationship

Kötü bir ilişki nedeniyle evinizden kovulsanız

or need access to bankruptcy,

ya da iflasa muhtaç olsanız dahi

you have no right to a free lawyer in most civil cases.

çoğu hukuk davasında ücretsiz avukat hakkınız bulunmamaktadır.

And because there aren't even close to enough

Ve yeterince ücretsiz veya yardım amaçlı

pro bono or legal aid lawyers around,

çalışan avukat bulunmadığı için

four out of five low-income Americans

düşük gelirli Amerikalıların 5′te 4′ü

can't get the legal help they need to access their civil legal rights.

yasal vatandaşlık haklarını kullanmaya yardımcı olacak yasal yardıma erişemiyor.

Four years ago, I helped start an organization

4 yıl önce,

Amerika’da yeni bir yasal hak için mücadele eden bir kuruluşun

to fight for new civil right in America,

oluşmasına yardım ettim.

the right to solve your own legal problem when you can't afford a lawyer.

Bir avukata paranız

yetmediğinde kendi yasal sorununuzu çözme hakkı.

We started with bankruptcy.

İflas ile başladık.

Our nonprofit Upsolve has built an app to help people file for bankruptcy

Sivil toplum örgütümüz, Upsolve insanların kendi başlarına ve ücretsiz

iflas davası açmalarına yardım eden bir uygulama geliştirdi.

on their own for free.

People like Danielle.

Danielle gibi insanlara.

Our app asks people questions about their finances

Uygulamamız insanlara maddi durumlarıyla ilgili

in language they can understand

bildikleri dillerde sorular soruyor ve

and then uses this information to help generate their forms.

bu bilgiyle formlarını oluşturmaya yardım ediyor.

Last year, Danielle used Upsolve to file for bankruptcy

Geçen sene Danielle Upsolve’u kullanarak kendi başına ücretsiz iflas

on her own for free.

başvurusunda bulundu.

She got her final letter from the court, relieving all of her medical debt,

Noel’den hemen sonra mahkemeden sağlık borçlarından kurtulduğunu

right after Christmas Day.

bildiren bir mektup aldı.

Today, Danielle has the highest paying job she's ever had

Bugün Danielle en iyi ücretli işinde çalışıyor

and she's on track to finish her degree.

ve diplomasını alma yolunda ilerliyor.

There are so many opportunities to create a more just legal system

Mümkün oldukça insanların kendi yasal sorunlarını çözmelerini destekleyerek

by empowering people to solve their own legal problems

çok daha adil bir yasal sistem oluşturmak için

whenever possible.

oldukça fazla imkan var.

This is especially true in nonadversarial areas of the law,

Bu durum özellikle çekişmesiz hukuk alanları için geçerli;

varlıksız iflas,

things like no-asset bankruptcies,

uncontested divorces and Social Security disability.

çekişmesiz boşanma ve malüllük aylığı gibi.

Ancak önümüzde duran iki temel engel var.

But there are two main barriers that stand in the way.

The first is legal complexity.

İlki yasal sistemin karmaşıklığı

We've designed our forms in courts around lawyers, not regular people.

Mahkeme formlarımızı sıradan insanlar için değil de avukatlar için tasarlıyoruz.

Many legal forms are like modern day literacy tests.

Yasal formların pek çoğu şimdinin okuryazarlık sınavı gibi.

When you can't understand them, you can't access your rights.

Bunları anlayamadığınızda haklarınızı kullanamazsınız.

Every year, poorly designed forms, courts and processes

Her sene kötü tasarlanmış formlar, mahkemeler ve süreçler

deny millions of Americans their life, their liberty and their property.

milyonlarca Amerikalı’yı yaşamlarından, özgürlüklerinden

ve mülklerinden mahrum bırakıyor.

Legal complexity is a civil rights injustice.

Yasaların karmaşıklığı vatandaşlık haklarının ihlalidir.

To start solving this problem,

Bu sorunu çözmek için

we need to require basic user testing in courts

mahkemelerde basit kullanıcı testlerine

and reviser assumption in areas of poverty law

ve herkesin bir avukata güç yetirebileceğine

that everybody will be able to afford a lawyer.

dair ön kabullere ihtiyacımız var.

A second barrier is a closed culture.

İkinci engel kapalı kültürdür.

We've been met with pushback from some folks

Hangi yasal sorununuz olursa olsun

who believe that you need to go see a lawyer

avukata gitmeniz gerektiğine inanan kişilerden gelen

no matter what legal problem you have.

bazı tepkilerle karşılaştık.

Imagine you had to go see a doctor

Mahalle eczacınızdan Advil almak varken

to cure a plain old headache

sıradan bir baş ağrısı için

rather than being able to buy Advil at your local pharmacy.

doktora görünmeniz gerektiğini düşünün.

Telling a person who is poor to go find a lawyer

Gücünün yetmeyeceğini açıkça bildiği halde

when they obviously can't afford one

fakir birisine avukat bulmasını söylemek

is out of touch,

anlamsız,

iIntimidating, unfair and wrong.

aşağılayıcı, adaletsiz ve yanlış.

It's also a racial injustice.

Aynı zamanda ırksal bir adaletsizlik.

Black and brown communities disproportionately cannot afford

Siyahi ve koyu tenli topluluklar orantısız şekilde

the legal fees they need to access their civil legal rights.

yasal haklarına erişmek için

yasal ücretleri karşılayamıyorlar.

Many legal fees are like modern day poll taxes.

Çoğu yasal ücret şimdinin kelle vergisi gibi.

When you can't afford to pay the fees, you can access your rights.

Bu ücretleri ödeyemediğinizde haklarınızı kullanamazsınız.

And we have a decision to make

Ve adalet sistemimizin ne kadar açık ve eşit olmasını

about how open and equal we want our system of justice to be.

istediğimizle ilgili karar vermemiz gerekiyor.

The only way we're ever going to have equal rights in America

Amerika’da eşit haklara sahip olmamızın tek yolu

is if we get rid of the modern day literacy tests

mahkemelerimize ve yasal sistemimize hakim olan

and poll taxes that dominate our courts and legal system.

günümüzün okuryazarlık testlerinden kurtulmamızdır.

We need a new civil right in America,

Amerika’da yeni bir hakka ihtiyacımız var:

the right to solve your own legal problem when you can't afford a lawyer.

Avukata gücünüz yetmediğinde kendi yasal sorununuzu çözebilme hakkı.

Because in America, our rights are supposed to be inalienable,

Amerika’da haklarımızın vazgeçilmez olması beklendiğinden

our protections are supposed to be equal,

savunmalarımızın da eşit olması beklenir.

and we all deserve a chance at life,

Ve hepimiz hayatta yeni bir şansı,

liberty and the pursuit of happiness,

özgürlüğü ve mutluluk arayışını

whether or not we can afford the legal fees.

yasal ücretleri ödeyebilsek de ödeyemesek de hak ediyoruz.

Thank you.

Teşekkürler.