Cesar Harada: A novel idea for cleaning up oil spills

Translator: Morton Bast Reviewer: Thu-Huong Ha

Tłumaczenie: Capa Girl Korekta: Marta Krzeminska

In the ocean,

Co wspólnego w oceanie

what is the common point

mają

between oil, plastic and radioactivity?

ropa, plastik i radioaktywność?

On the top line, this is the BP oil spill:

Górny wiersz przedstawia wyciek ropy BP:

billions of barrels of oil gushing

miliardy baryłek ropy wyciekającej

in the Gulf of Mexico.

w Zatoce Meksykańskiej.

The middle line is millions of tons of

Pośrodku widzimy miliony ton

plastic debris accumulating in our ocean,

plastikowych śmieci piętrzące w naszym wszechoceanie.

and the third line is radioactive material

Natomiast na dole widzimy materiał radioaktywny

leaking from Fukushima nuclear power plant

wyciekający z elektrowni jądrowej w Fukushimie

in the Pacific Ocean.

nad Oceanem Spokojnym.

Well, the three big problems have in common

Punktem wspólnym tych 3 ogromnych problemów,

that they are man-made problems

jest fakt, że stworzył je człowiek,

but they are controlled by natural forces.

ale kontrolowane są przez prawa natury.

This should make us feel very, terribly awful

Powinniśmy z tego powodu czuć się okropnie

as much as it should make us feel hopeful,

i w równym stopniu optymistycznie,

because if we have the power to create these problems,

ponieważ jeśli jesteśmy wstanie tworzyć te problemy,

we may as well have the power

mamy też siłę

to remediate these problems.

aby je naprawić.

But what about natural forces?

Co w takim układzie z siłami natury?

Well, that's exactly what I want to talk about today,

Chcę dzisiaj mówić własnie o tym,

is how we can use these natural forces

jak możemy wykorzystać siły natury

to remediate these man-made problems.

aby naprawić problemy stworzone przez człowieka.

When the BP oil spill happened,

Kiedy doszło do wycieku ropy BP,

I was working at MIT, and I was in charge

pracowałem dla MIT i byłem odpowiedzialny za

of developing an oil spill-cleaning technology.

opracowanie technologii usuwającej wycieki ropy.

And I had a chance to go in the Gulf of Mexico

Miałem okazję pojechać do Zatoki Meksykańskiej

and meet some fishermen and see

spotkać się z rybakami i zobaczyć

the terrible conditions in which they were working.

straszne warunki w jakich zmuszeni byli pracować.

More than 700 of these boats,

Ponad 700 z tych łodzi rybackich

which are fishermen boats repurposed

przystosowanych i wyposażonych

with oil absorbent in white

w bomy kontaminujące

and oil containment in orange, were used,

i absorbenty ropy zostało do tego użytych,

but they only collected three percent of the oil on the surface,

jednak zdołały zebrać zaledwie 3% ropy z powierzchni

and the health of the cleaners

a zdrowie zaangażowanych w czyszczenie osób

were very deeply affected.

zostało poważnie nadwątlone.

I was working on a very interesting technology

W MIT pracowałem nad bardzo interesującą technologią.

at MIT, but it was a very long-term view

Był to jednak plan dalekosiężny

of how to develop technology,

i

and it was going to be a very expensive technology,

w konsekwencji kosztowny w realizacji,

and also it would be patented.

wymagający również patentu.

So I wanted to develop something that we could

Postanowiłem zatem opracować coś co moglibyśmy

develop very fast, that would be cheap,

szybko rozwinąć, co było by tanie,

and that would be open-source, so, because

ogólnie dostępne. Ponieważ

oil spills are not only happening in the Gulf of Mexico,

wycieki ropy nie zdarzają się tylko w Zatoce Meksykańskiej,

and that would be using renewable energy.

i coś co wykorzystywałoby energię odnawianą.

So I quit my dream job,

Rzuciłem moją wymarzoną pracę,

and I moved to New Orleans,

przeniosłem się do Nowego Orleanu

and I kept on studying how the oil spill was happening.

i dalej studiowałem wycieki ropy.

Currently, what they were doing is

Obecnie wykorzystuje się tam

that they were using these small fishing boats,

małe łodzie rybackie

and they were cleaning clean lines in an ocean of dirt.

do oczyszczania zanieczyszczeń oceanu,

If you're using the exact same amount of surface

używając tej samej ilości

of oil absorbent, but you're just paying attention

absorbentu ropy, jednak przykładając większą wagę

to natural patterns, and if you're going up the winds,

wykorzystania naturalnych procesów, płynąc pod wiatr,

you can collect a lot more material.

zbiera się więcej zanieczyszczeń.

If you're multiplying the rig,

Zwiększając ilość sprzętu zbierającego,

so you multiply how many layers of absorbent

zwiększa się liczba warstw absorbujących

you're using, you can collect a lot more.

i można zebrać dużo więcej.

But it's extremely difficult to move oil absorbent

Ciężko jest jednak poruszać bomy absorbujące

against the winds, the surface currents and the waves.

pod wiatr, ze względu na prądy powierzchniowe i fale.

These are enormous forces.

Są to ogromne siły.

So the very simple idea was to use the ancient technique

Dlatego najprostszym sposobem było wykorzystać starożytną technikę

of sailing and tacking of the wind

żeglowania i manewrowania

to capture or intercept the oil

by zebrać ropę,

that is drifting down the wind.

która dryfuje z wiatrem.

So this didn't require any invention.

Pomysł nie wymaga żadnego wynalazku.

We just took a simple sailing boat

Wzięliśmy prostą łódź rybacką

and we tried to pull something long and heavy,

doczepiliśmy coś ciężkiego i długiego,

but as we tacked back and forth,

halsując w tą i z powrotem

what we lost was two things:

zdaliśmy sobie sprawę, że straciliśmy dwie rzeczy:

we were losing pulling power and direction.

siłę i kierunek.

And so, I thought, what about if we just take the rudder

Pomyślałem, co jeśli przeniesiemy ster

from the back of the boat to the front,

z tyłu łodzi na front,

would we have better control?

czy da to większą kontrolę?

So I built this small sailing robot

Zbudowałem małą łódź - robota

with the rudder at the front,

ze sterem na froncie.

and I was trying to pull something very long and heavy,

Próbując przeciągnąć długi i ciężki przedmiot,

so that's a four-meter-long object just to pull,

około 4 metrów długości,

and I was surprised with just a 14-centimeter rudder,

przy użyciu zaledwie 14-centymetrowego steru,

I could control four meters of absorbent.

byłem w stanie kontrolować 4 metry absorbentu.

Then I was so happy that I kept playing with the robot,

Byłem tak szczęśliwy, że nie mogłem przestać bawić się robotem.

and so you see the robot has

tu możecie zobaczyć

a front rudder here.

ster z przodu łódki.

Normally it's at the back.

Zazwyczaj jest on z tyłu.

And, playing, I realized that the maneuverability

Sterowność łodzi

of this was really amazing,

jest niesamowita.

and I could avoid an obstacle at the very last second,

Można ominąć przeszkodę w ostatnim momencie.

more maneuverable than a normal boat.

Jest zdecydowanie bardziej sterowna niż łódź konwencjonalna.

Then I started publishing online, and

Publikując online

some friends from Korea, they started being

zyskałem zainteresowanie kolegów z Korei.

interested in this, and we made a boat

Zbudowaliśmy razem łódź

which has a front rudder and a back rudder,

wyposażoną w dwa stery przedni i tylny,

so we started interacting with this,

zaczęliśmy eksperymentować

and it was slightly better,

z lepszym rezultatem,

although it was very small and a bit off balance,

mimo że była bardzo mała i trochę niestabilna.

but then we thought,

Wtedy pomyśleliśmy,

what if we have more than two points of control?

co jeśli będziemy mieć więcej niż dwa punkty kontroli.

What if the entire boat becomes a point of control?

Co jeśli cała łódź stanie się punktem kontroli?

What if the entire boat changes shape?

Co jeśli cała łódź zmienia kształt?

So — (Applause)

(Oklaski)

Thank you very much. (Applause)

Dziękuję bardzo.

And so that's the beginning of Protei,

Tak narodził się Protei,

and that's the first boat in history

pierwsza łódź w historii,

that completely changed the shape of the hull

która całkowicie zmienia kształt kadłuba

in order to control it,

dla lepszej sterowności.

and the properties of sailing that we get

Funkcje nawigacyjne, które uzyskaliśmy

are very superior compared to a normal boat.

znacznie przewyższają zdolności konwencjonalnej łodzi.

When we're turning, we have the feeling of surfing,

Skręcając mamy uczucie jakbyśmy surfowali

and the way it's going up-wind, it's very efficient.

a płynięcie pod wiatr jest bardzo sprawne.

This is low speed, low wind speed,

Przy niewielkiej prędkości i słabym wietrze

and the maneuverability is very increased,

sterowność jest nadal duża.

and here I'm going to do a small jibe,

Tutaj robię mały zwrot przez rufę,

and look at the position of the sail.

zauważcie pozycję żagla.

What's happening is that, because the boat changes shape,

Ponieważ łódź zmienia kształt

the position of the front sail and the main sail

pozycja żagla przedniego i głównego

are different to the wind.

różni się w stosunku do wiatru.

We're catching wind from both sides.

Łapiemy wiatr z obu stron.

And this is exactly what we're looking [for]

I oto nam chodziło

if we want to pull something long and heavy.

aby móc ciągnąć coś długiego i ciężkiego.

We don't want to lose pulling power, nor direction.

Statek nie traci ani mocy ani kierunku.

So, I wanted to know if this was possible

Chciałem wiedzieć czy może to mieć

to put this at an industrial level,

zastosowanie w skali przemysłowej.

so we made a large boat with a large sail,

Zbudowaliśmy większy model

and with a very light hull, inflatable,

z bardzo lekkim, nadmuchiwanym kadłubem

very small footprint,

o niewielkiej styczności z powierzchnią,

so we have a very big size and power ratio.

aby uzyskać dużą wydajność przy dużym rozmiarze.

After this, we wanted to see if we could

Poźniej chceiliśmy sprawdzić czy

implement this and automate the system,

zastosować i zautomatyzować cały system.

so we used the same system but we added

Do systemu dodaliśmy

a structure to it so we could activate the machine.

szkielet aby podłączyć mechanizm.

So, we used the same bladder-inflated system,

Całość

and we took it for testing.

zaczęliśmy testować

So this is happening in the Netherlands.

w Holandii.

We tried in the water without any skin or ballast

Próby przeprowadziliśmy bez obudowy i balastu

just to see how it works.

by sprawdzić jak się sprawuje.

And then we mounted a camera for controlling it,

Zamontowaliśmy kamerę monitorującą

but quickly we saw that we would need

jednak szybko zorientowaliśmy się,

a lot more weight at the bottom,

że brakuje nam masy na spodzie.

so we had to take it back to the lab,

Zabraliśmy ją do pracowni,

and then we built a skin around it,

obudowaliśmy,

we put batteries, remote controllers, and then

dodaliśmy baterie, zdalne sterowniki

we put it in the water and then we

i zwodowaliśmy,

let it go in the water and see how well it would work,

by sprawdzić jak działa,

so let some rope out, and hope it's going to work,

w nadziei, że wszystko pójdzie dobrze.

and it worked okay, but we still have a long way.

Poszło nieźle, ale przed nami jeszcze długa droga.

Our small prototype has given us good insight

Nasz prototyp udowodnił nam,

that it's working very well,

że sprawnie działa,

but we still need to work a lot more on this.

ale przed nami jeszcze wiele pracy.

So what we are doing is an accelerated evolution

Zajmujemy się przyspieszaniem ewolucji

of sailing technology.

technologii żeglarskiej.

We went from a back rudder to a front rudder

Od tylnego steru do przedniego, poprzez

to two rudders to multiple rudders

dwa stery i kilka,

to the whole boat changing shape,

do łodzi całkowicie zmieniającej kształt.

and the more we are moving forward,

Im dalej posuwamy się naprzód,

and the more the design looks simple and cute. (Laughter)

tym ma prostszy i ładniejszy wygląd. (Śmiech)

But I wanted to show you a fish because --

Pokazuje wam rybkę,

In fact, it's very different from a fish.

bo w rzeczywistości łódź bardzo się od niej różni.

A fish will move because -- by changing like this,

Ryba porusza się mniej więcej tak

but our boat is propelled by the wind still,

a naszą łódź napędzaną przez wiatr

and the hull controls the trajectory.

steruje kadłub.

So I brought to you for the first time on the TED stage

Zaprezentuje teraz, po raz pierwszy na scenie TED,

Protei Number Eight. It's not the last one,

Protei 8. Nie jest ostatnim modelem,

but it's a good one for making demos.

ale jest świetny do pokazów.

So the first thing as I show you in the video is

Pierwszą rzeczą jaką zaprezentuję

that we may be able to control the trajectory

jest duże prawdopodobieństwo lepszej

of a sailing boat better,

sterowności trajektorii łodzi

or we may be able to never be in irons,

i możliwość nie stania w tzw. łopocie

so never facing the wind,

nigdy pod wiatr,

we always can catch the wind from both sides.

zawsze mogąc łapać wiatr z obu stron w żagle.

But new properties of a sailing boat.

To nowa jakość łodzi żaglowej.

So if you're looking at the boat from this side,

Kiedy patrzy się na łódź z tej strony

this might remind you of an airplane profile.

przypomina nam rys samolotu.

An airplane, when you're moving in this direction,

Samolot poruszający się w tym kierunku

starts to lift, and that's how it takes off.

startuje i unosi się.

Now, if you're taking the same system,

Jeśli odwrócimy model w ten sposób

and you're putting vertical, you're bending,

pionowo i zegniemy

and if you're moving this way forward,

i poruszasz się do przodu,

your instinct will tell you that you might go this way,

instynkt podpowie ci, kiedy skręcić

but if you're moving fast enough,

a jeśli poruszasz się dostatecznie szybko

you might create what we call lateral lift,

może dojść do tzw. wyciągu lateralnego,

so we could get further or closer to the wind.

bliżej wiatru.

Other property is this:

Kolejna właściwość łodzi...

A normal sailing boat has a centerboard here

Konwencjonalna łódź ma miecz tutaj

and a rudder at the back,

a ster z tyłu,

and these two things are what creates most

te dwie rzeczy tworzą

resistance and turbulence behind the boat,

opór i turbulencje z tyłu łodzi,

but because this doesn't have either

Protei nie posiada

a centerboard or a rudder,

ani miecza ani steru

we hope that if we keep working on this hull design

i mamy nadzieję dopracować kadłub

we can improve and have less resistance.

aby zmniejszyć opór.

The other thing is, most boats, when they reach

Istotną cechą łodzi konwencjonalnych jest również to,

a certain speed, and they are going on waves,

że przy osiągnięciu pewnej prędkości zaczynają

they start to hit and slap on the surface of the water,

skakać i uderzać o taflę wody,

and a lot of the energy moving forward is lost.

tracąc przy tym wiele energii.

But if we're going with the flow,

A jeśli płynie się z prądem,

if we pay attention to natural patterns

wykorzystując siły natury

instead of trying to be strong,

zamiast się im przeciwstawiać,

but if you're going with the flow, we may absorb

możliwe jest zmniejszenie

a lot of environmental noises, so the wave energy,

naturalnej bariery i zaabsorbowanie energii

to actually save some energy to move forward.

fal by przenieść ją do przodu.

So we may have developed the technology

Wydaje się, że opracowaliśmy technologię,

which is very efficient for pulling something long and heavy,

która jest bardzo skuteczna do ciągnięcia czegoś długiego i ciężkiego.

but the idea is, what is the purpose of technology

Ale jaki jest sens rozwoju technologii,

if it doesn't reach the right hands?

jeśli nie dociera w odpowiednie miejsce.

Normal technology or innovation happens like this:

Technologia i innowacja zazwyczaj mają miejsce gdy:

Somebody has an interesting idea,

Ktoś ma ciekawy pomysł,

some other scientist or engineer,

naukowcy czy inżynierowie

they take it to the next level, they make a theory about it

przenoszą to na inny poziom, najpierw teoretyzują

and maybe they patent it,

i z czasem patentują,

and then some industry will make a contract

jakieś przedsiębiorstwo zawiera umowę

of exclusivity to manufacture and sell it,

na wyłączność produkcji i sprzedaży

and then, eventually, a buyer will buy it,

i wtedy, na końcu, odbiorca kupuje.

and we hope that they are going to use [it] for a good purpose.

I miejmy nadzieje, że używa w dobrym celu.

What we really want is that this innovation happens

Chcielibyśmy jednak aby ta innowacja

continuously. The inventor and engineers

była stanem ciągłym; aby wynalazcy, inżynierowie

and also the manufacturers and everybody

producenci, wszyscy

works at the same time, but this would be sterile

działali wspólnie i jednocześnie.

if this was happening in a parallel and uncrossed process.

Idealnie byłoby, aby cały proces zachodził równolegle bez nakładania się.

What you really want is not a sequential,

To czego chcemy to ani rozwój sekwencyjny,

not parallel development.

ani równoległy.

You want to have a network of innovation.

Chcemy stworzyć sieć innowacyjności, gdzie

You want everybody, like we're doing now,

wszyscy, którzy pracują nad podobnymi projektami

to work at the same time, and that can only happen

pracowali w tym samy czasie,

if these people all together decide to share the information,

wymieniali informacje i osiągnięcia

and that's exactly what open hardware is about.

i to własnie oferuje nam Open Hardware.

It's to replace competition by collaboration.

Zamienia rywalizacje w współpracę.

It's to transform any new product into a new market.

Pomaga znaleźć rynek dla nowego produktu.

So what is open hardware?

Czym jest zatem Open Hardware?

Essentially, open hardware is a license.

To darmowy portal

It's just an intellectual property setup.

wymiany własności intelektualnej

It means that everybody is free to use,

otwarty dla wszystkich.

modify and distribute, and in exchange

Każdy może go modyfikować i wnosić swój wkład.

we only ask for two things:

Z naszej strony wymagamy tylko dwóch rzeczy:

The name is credited -- the name of the project --

Nazwa projektu jest zastrzeżona

and also the people who make improvement,

a ludzie, którzy biorą udział w pracach

they share back with the community.

dzielą się ze społecznością.

So it's a very simple condition.

To bardzo proste warunki.

And I started this project alone in a garage in New Orleans,

Projekt zacząłem sam w garażu w Nowym Orleanie,

but quickly after I wanted to publish and share

szybko jednak zdecydowałem się opublikować

this information, so I made a Kickstarter,

informacje na jego temat, i zacząłem Kickstarter,

which is a crowd-fundraising platform,

który jest platformą zbiórki pieniędzy.

and in about one month we fundraised 30,000 dollars.

Przez miesiąc udało mi się zebrać 30.000 dolarów.

With this money, I hired a team of young engineers

Zatrudniłem zespół młodych inżynierów

from all over the world, and we rented a factory

z całego świata i wynajęliśmy fabrykę

in Rotterdam in the Netherlands.

w Rotterdamie w Holandii.

We were peer-learning, we were engineering,

Uczyliśmy się od siebie, majsterkowaliśmy,

we were making things, prototyping,

tworzyliśmy prototypy,

but most importantly we were trying our prototypes

a co najważniejsze wodowaliśmy nasze prototypy

in the water as often as possible,

tak często jak to tylko możliwe,

to fail as quickly as possible, to learn from.

podnosiliśmy się z porażek szybko, by znowu się uczyć.

This is a proud member of Protei from Korea,

Oto dumny członek Protei z Korei

and on the right side, this is a multiple-masts

a po prawej wielo-maszty

design proposed by a team in Mexico.

zaprojektowane przez meksykańską część zespołu.

This idea really appealed to Gabriella Levine

Ten pomysł to owoc pracy Gabrielli Levin

in New York, and so she decided to prototype

z Nowego Jorku. Zdecydowała się stworzyć prototyp

this idea that she saw, and she documented

dokumentując proces

every step of the process,

krok po kroku,

and she published it on Instructables,

publikując go później na portalu Instructables,

which is a website for sharing inventions.

gdzie można prezentować i wymieniać się innowacjami.

Less than one week after,

Mniej niż tydzień później

this is a team in Eindhoven, it's a school of engineering.

zespół politechniki z Eidenhoven,

They made it, but they eventually published

stworzył uproszczoną wersję

a simplified design.

projektu.

They also made it into an Instructable,

Opublikowali model również na portalu Instructable

and in less than one week, they had

i w mniej niż tydzień

almost 10,000 views, and they got many new friends.

mieli prawie 10 tys. odsłon i wiele nowych znajomych.

We're working on also simpler technology,

Pracujemy również nad projektami

not that complex, with younger people

o mniejszej trudności, z młodymi

and also older people,

i starymi.

like this dinosaur is from Mexico. (Laughter)

Takie jak ten dinozaur w Meksyku. (Śmiech)

So Protei is now an international network

Protei stał się międzynarodową siecią

of innovation for selling technology

sprzedaży innowacyjnej technologii

using this shape-shifting hull.

zmiennokształtnego kadłuba.

And what puts us together is that we have a common,

To co nas łączy, to

at least, global understanding

globalne rozumienie

of what the word "business" is, or what it should be.

słowa "biznes" i tego czym powinien być.

This is how most work today.

Oto jak to właśnie działa.

Business as usual is saying, what's most important

Biznes zwyczajowo za najważniejsze uważa

is to make lots of profit, and you'll be using

jak największy zysk, przy użyciu

technology for that, and people will be your work force,

technologii i zinstrumentalizowanej

instrumentalized,

siły roboczej

and environment is usually the last priority.

dobre warunki pracy nie są priorytetem.

It will be just a way to, say, greenwash your audience

Najłatwiej wyprać mózgi odbiorców, że produkt

and, say, increase your price tag.

jest eko-przyjazny i od razu podnieść jego cenę.

What we're trying to do, or what we believe,

My wierzymy, że

because this is how we believe the world really works,

świat funkcjonuje inaczej

is that without the environment you have nothing.

i że bez godnych warunków pracy nie osiągniemy nic.

We have the people so we need to protect each other, yes,

Mamy ludzi i musimy się wzajemnie chronić.

and we're a technology company,

Jesteśmy też firmą zajmująca się rozwojem technologii,

and profit is necessary to make this happen. (Applause)

zysk jest nam konieczny do zapewnienia godnych warunków pracy.

Thank you very much. (Applause)

Dziękuję bardzo. (Oklaski)

If we have the courage to understand or accept

Mając odwagę by zrozumieć i zaakceptować

that this actually how the world really works,

fakt, że w taki właśnie sposób funkcjonuje świat

and this is the order of priority that we need to choose,

i że to jest właściwa kolejność priorytetów,

then it makes obvious why we need

oczywistym jest dlaczego

to choose open hardware for developing environmental

powinniśmy wybrać Open Hardware do

technology, because we need to share information.

rozwoju technologii, ponieważ potrzebujemy wymiany informacji i doświadczeń.

What's next for us?

Co dalej?

So, this small machine that you've seen,

Ta niewielka łódka, którą widzieliście,

we're hoping to make small toys like

mamy nadzieję, stworzyć podobne

one-meter remote control Protei that you can upgrade --

około 1-metrowe, zdalnie sterowalne modele z możliwością udoskonalania,

so replace the remote control parts by Androids,

np. zastąpić kontrolery Androidami

so the mobile phone, and Arduino micro-controller,

do ruchomej konsoli z kontrolerem Arduino

so you could be controlling this

tak, aby można sterować łodziami

from your mobile phone, your tablet.

z telefonu czy tabletu.

Then what we want to do is create six-meter versions

Następnie chcemy też stworzyć wersje 6-metrowe

so we can test the maximum performance of these machines,

by przetestować maksymalny potencjał tych maszyn

so we can go at very, very high speed.

tak aby osiągnąć ogromną prędkość.

So imagine yourself.

Wyobraźcie sobie siebie

You are laying down in a flexible torpedo,

w pozycji horyzontalnej w elastycznej torpedzie,

sailing at high speed,

płynąć z dużą prędkością

controlling the shape of the hull with your legs

kontrolując kształt kadłuba nogami

and controlling the sail with your arms.

a żagle rękami.

So that's what we're looking for developing. (Applause)

Tego właśnie chcemy.

And we replace the human being --

Możemy również zastąpić człowieka,

to go, for example, for measuring radioactivity,

aby na przykład zmierzyć poziom radioaktywności,

you don't want a human to be sailing those robots --

bezpieczniej, aby robiły to roboty,

with batteries, motors, micro-controllers and sensors.

bateriami, motorami, mikro-kontrolerami i sensorami.

This is what our teammates, we dream of at night.

Oto o czym śnimy nocą.

We hope that we can sometime clean up oil spills,

Marzymy, że pewnego dnia będziemy w stanie oczyszczać ocean z plam olejowych,

or we can gather or collect plastic in the ocean,

zbierać plastikowe śmieci,

or we can have swarms of our machines

i że będziemy mieć armię maszyn

controlled by multi-player video game engines

sterowanych przez

to control many of these machines,

kontrolery gier wideo

to monitor coral reefs

do monitoringu raf koralowych

or to monitor fisheries.

czy ławic ryb.

Our hope is that we can use open hardware technology

Mamy nadzieję wykorzystać Open Hardware,

to better understand and protect our oceans.

aby lepiej zrozumieć i chronić nasze oceany.

Thank you very much. (Applause)

Dziękuję bardzo. (Oklaski)

(Applause)

(Oklaski)