Larry Brilliant: The case for informed optimism

33,050 views ・ 2007-12-07

TED


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Margaret Koczwara Korekta: Magdalena Róg
00:16
I'm going to try to give you a view of the world as I see it,
0
16160
6000
Spróbuję wyjaśnić państwu moje spojrzenie na świat,
00:22
the problems and the opportunities that we face,
1
22160
4000
problemy i możliwości, które napotykamy
00:26
and then ask the question if we should be optimistic or pessimistic.
2
26160
4000
a potem zadam pytanie, czy powinniśmy być optymistami czy pesymistami.
00:30
And then I'll let you in on a secret, which is why I am an incurable optimist.
3
30160
6000
Następnie zdradzę państwu, dlaczego ja jestem nieuleczalnym optymistą.
00:36
Let me start off showing you an Al Gore movie that you may have seen before.
4
36160
6000
Zacznę od pokazania filmu Ala Gore'a, który może już widzieliście.
00:42
Now, you've all seen "Inconvenient Truth." This is a little more inconvenient.
5
42160
6000
Wszyscy znacie film "Niewygodna prawda". Ta będzie trochę bardziej niewygodna.
00:51
(Video): Man: ... extremely dangerous questions.
6
51160
2000
...bardzo niebezpieczne pytania,
00:53
Because, with our present knowledge, we have no idea what would happen.
7
53160
4000
Ponieważ, przy naszej obecnej wiedzy, nie wiemy, co może się wydarzyć.
00:57
Even now, man may be unwittingly changing the world's climate
8
57160
4000
Nawet obecnie człowiek może nieświadomie zmieniać klimat,
01:01
through the waste products of his civilization.
9
61160
3000
produkując odpady swojej cywilizacji.
01:04
Due to our release, through factories and automobiles every year,
10
64160
3000
Przez to, że fabryki i samochody produkują rocznie
01:07
of more than six billion tons of carbon dioxide --
11
67160
3000
ponad sześć miliardów ton dwutlenku węgla,
01:10
which helps air absorb heat from the sun --
12
70160
3000
który pomaga powietrzu wchłaniać ciepło produkowane przez słońce,
01:13
our atmosphere seems to be getting warmer.
13
73160
3000
nasza atmosfera zdaje się być coraz cieplejsza.
01:16
This is bad?
14
76160
2000
Czy to złe?
01:18
Well, it's been calculated a few degrees' rise in the earth's temperature would
15
78160
4000
Obliczono, że kilkustopniowy wzrost temperatury na Ziemi mógłby
01:22
melt the polar ice caps.
16
82160
2000
spowodować stopienie się polarnych czap lodowych.
01:32
And if this happens, an inland sea would fill a good portion of the Mississippi Valley.
17
92160
5000
Gdyby do tego doszło, woda wypełniłaby znaczną część doliny Mississippi.
01:37
Tourists in glass-bottomed boats would be viewing the drowned towers of Miami
18
97160
4000
Turyści, siedząc w przeszklonych łodziach, mogliby oglądać zatopione wieże Miami
01:41
through 150 feet of tropical water.
19
101160
4000
przez tropikalną wodę o głębokości 150 stóp.
01:45
For, in weather, we're not only dealing with forces of a far greater variety
20
105160
5000
Bo w przypadku klimatu mamy do czynienia nie tylko z bardziej różnorodnymi siłami
01:50
than even the atomic physicist encounters, but with life itself.
21
110160
4000
niż te, z którymi mierzy się fizyk atomowy, ale z samym życiem.
01:54
Larry Brilliant: Should we feel good, or should we feel bad
22
114160
4000
Powinniśmy czuć się dobrze czy źle, mając świadomość,
01:58
that 50 years of foreknowledge accomplished so little?
23
118160
6000
że wiedza sprzed 50 lat nie przydała nam się prawie wcale?
02:04
Well, it depends, really, on what your goals are.
24
124160
3000
Tak naprawdę to zależy od naszych celów.
02:07
And I think, as my goals, I always go back to Gandhi's talisman.
25
127160
7000
Gdy myślę o moich celach, wracam zawsze do talizmanu Gandhiego.
02:14
When Mahatma Gandhi was asked,
26
134160
2000
Kiedy Mahatmę Gandhiego spytano:
02:16
"How do you know if the next act that you are about to do is the right one
27
136160
6000
"Skąd wiesz, czy twój następny uczynek będzie dobry czy zły?",
02:22
or the wrong one?" he said, "Consider the face of the poorest,
28
142160
6000
odpowiedział: "Pomyśl o najbiedniejszym,
02:28
most vulnerable human being that you ever chanced upon,
29
148160
6000
najsłabszym człowieku, jakiego kiedykolwiek napotkałeś
02:34
and ask yourself if the act that you contemplate will be of benefit to that person.
30
154160
6000
i spytaj siebie samego, czy twój uczynek zadziała na korzyść tego człowieka.
02:40
And if it will be, it's the right thing to do, and if not, rethink it."
31
160160
6000
Jeśli tak, to to dobry uczynek, a jeżeli nie, to musisz to przemyśleć."
02:46
For those of us in this room, it's not just the poorest and the most vulnerable individual,
32
166160
5000
Dla nas tu obecnych, to nie tylko najbiedniejszy i najsłabszy człowiek,
02:51
it's the community, it's the culture, it's the world itself.
33
171160
5000
ale społeczeństwo, kultura, sam świat.
02:56
And the trends for those who are at the periphery of our society,
34
176160
5000
To, co dzieje się z żyjącymi na marginesie społeczeństwa,
03:01
who are the poorest and the most vulnerable,
35
181160
3000
najbiedniejszymi i najsłabszymi,
03:04
the trends give rise to a great case for pessimism.
36
184160
6000
jest przyczyną rosnącego pesymizmu.
03:10
But there's also a wonderful case for optimism.
37
190160
3000
Ale jest też wiele powodów do optymizmu.
03:13
Let's review them both. First of all, the megatrends.
38
193160
6000
Przyjrzyjmy się im obu. W pierwszej kolejności: wielkie trendy.
03:19
There's two degrees, or three degrees of climate change baked into the system.
39
199160
7000
Ocieplenie klimatu na poziomie dwóch, trzech stopni jest już wpisane w system.
03:26
It will cause rising seas. It will cause saline deposited into wells and into lands.
40
206160
8000
Spowoduje ono wzrost poziomu morza, zasolenie studni i gleb.
03:34
It will disproportionately harm the poorest and the most vulnerable,
41
214160
4000
Odbije się to, podobnie jak rosnący przyrost ludności,
03:38
as will the increasing rise of population.
42
218160
5000
przede wszystkim na najbiedniejszych i najsłabszych.
03:43
Even though we've dodged Paul Ehrlich's population bomb,
43
223160
3000
Choć uniknęliśmy bomby demograficznej zapowiadanej przez Paula Ehrlicha
03:46
and we will not see 20 billion people in this decade, as he had forecast,
44
226160
6000
i nie doczekamy się 20 miliardów mieszkańców w tej dekadzie,
03:52
we eat as if we were 20 billion.
45
232160
3000
konsumujemy, jakby było nas 20 miliardów.
03:55
And we consume so much that again, a rise of 6.5 billion to 9.5 billion
46
235160
9000
I konsumujemy tyle, że skok z 6,5 miliarda do 9,5 miliarda
04:04
in our grandchildren's lifetime will disproportionately hurt
47
244160
4000
za życia naszych wnuków nieproporcjonalnie zaszkodzi
04:08
the poorest and the most vulnerable.
48
248160
4000
najbiednieszym i najsłabszym.
04:12
That's why they migrate to cities.
49
252160
4000
Dlatego przeprowadzają się do miast.
04:16
That's why in June of this year, we passed, as a species, 51 percent of us living in cities,
50
256160
6000
Dlatego od czerwca tego roku ponad 51 procent ludzi mieszka w miastach,
04:22
and bustees, and slums, and shantytowns.
51
262160
5000
w slumsach i w dzielnicach ruder.
04:27
The rural areas are no longer producing as much food as they did.
52
267160
4000
Tereny rolnicze nie produkują już tyle żywności co kiedyś,
04:31
The green revolution never reached Africa.
53
271160
3000
zielona rewolucja nie dosięgła Afryki,
04:34
And with desertification, sandstorms, the Gobi Desert, the Ogaden,
54
274160
7000
a przez pustynnienie, burze piaskowe, Pustynię Gobi, Ogaden
04:41
we are finding increasing difficulty of a hectare
55
281160
4000
coraz trudniej jest wyprodukować z hektara
04:45
to produce as many calories as it did even 15 years ago.
56
285160
5000
tyle samo kalorii, ile produkowano 15 lat temu.
04:50
So humans are turning more towards animal consumption.
57
290160
5000
Tak więc ludzie zwracają się bardziej ku konsumpcji zwierząt
04:55
In Africa last year, Africans ate 600 million wild animals,
58
295160
5000
Zeszlego roku w Afryce skonsumowano 600 milioow dzikich zwierzat
05:00
and consumed two billion kilograms of bush meat.
59
300160
5000
i skonsumowano dwa biliony kilogramow dziczyzny.
05:05
And every kilogram of bush meat contained hundreds of thousands of novel viruses
60
305160
6000
I kazdy kilogram dziczyzny zawieral setki tysięcy nowych wirusow
05:11
that have never been charted, the genomic sequences of which we don't know.
61
311160
6000
ktore nigdy nie zostały wykryte,ktorych sekwencji genów nie znamy.
05:17
Their fitness for creating pandemics we are unaware of,
62
317160
5000
nie znamy ich zdolności tworzenia pandemii,
05:22
but we are ripe for zoonotic-borne, emerging communicable diseases.
63
322160
8000
ale jestesmy przygotowani na choroby zakazne przenoszone przez zwierzeta.
05:30
Increasingly, I would say explosive growth of technology.
64
330160
4000
Coraz bardziej, powiedziałbym, wystepuje gwałtowny rozwoj technologii.
05:34
Most of us are the beneficiaries of that growth. But it has a dark side
65
334160
7000
Większość z nas zyskuje na tym wzroscie. Ale to ma swoje ciemne strony
05:41
-- in bioweapons, and in technology that puts us on a collision course
66
341160
5000
W broni biologicznej, w technologii, która stawia nas wpunkcje kolizyjnym
05:46
to magnify any anger, hatred or feeling of marginalization.
67
346160
8000
aby nie poglebic złości, nienawiści czy poczuciamarginalizacji.
05:54
And in fact, with increasing globalization --
68
354160
4000
I faktycznie, ze zwiekszajaca sie globalizacja -
05:58
for which there are big winners and even bigger losers
69
358160
4000
istnieją wielcy zwycięzcy i jeszcze więksi przegrani
06:02
-- today the world is more diverse and unfair than perhaps it has ever been in history.
70
362160
8000
Dziś świat jest bardziej zróżnicowany i być może bardziej niesprawiedliwy niż kiedykolwiek wcześniej w historii.
06:10
One percent of us own 40 percent of all the goods and services.
71
370160
7000
jeden procent spoleczenstwa posiada 40 procent wszystkich towarow i uslug
06:17
What will happen if the billion people today who live on less than one dollar a day
72
377160
7000
Co sie stanie, jeśli dzis bilion ludzi, którzy żyją za mniej niż jednego dolara dziennie
06:24
rise to three billion in the next 30 years?
73
384160
5000
wzrosnie do trzech bilionów w ciągu najbliższych 30 lat?
06:29
The one percent will own even more than 40 percent of all the world's goods
74
389160
5000
Ten jeden procent będzie posiadał nawet ponad 40 procent wszystkich dóbr i uslug świata
06:34
and services. Not because they've grown richer,
75
394160
4000
To nie jest dlatego ze oni sie wzbogacaja.
06:38
but because the rest of the world has grown increasingly poorer.
76
398160
5000
ale dlatego, że reszta świata staje coraz biedniejsza.
06:43
Last week, Bill Clinton at the TED Awards said,
77
403160
2000
W zeszłym tygodniu, Bill Clinton podczas rozdania nagród TED powiedział,
06:45
"This situation is unprecedented, unequal, unfair and unstable."
78
405160
7000
"Ta sytuacja jest bezprecedensowa, nierówna, niesprawiedliwa i niestabilna."
06:52
So there's lots of reason for pessimism.
79
412160
3000
Więc, mamy wiele powodów do pesymizmu.
06:55
Darfur is, at its origin, a resource war.
80
415160
7000
Darfura ma swoje pochodzenie z wojny zasobów.
07:02
Last year, there were 85,000 riots in China,
81
422160
5000
W ubiegłym roku było 85.000 zamieszek w Chinach.
07:07
230 a day, that required police or military intervention.
82
427160
5000
bylo 230 dni, które wymagaly interwencji policji lub wojska.
07:12
Most of them were about resources.
83
432160
3000
Większość z nich była o zasoby
07:15
We are facing an unprecedented number, scale of disasters.
84
435160
5000
Mamy do czynienia z bezprecedensową skala liczby katastrof.
07:20
Some are weather-related, human-rights related, epidemics.
85
440160
5000
Niektóre z nich są związane z pogodą, prawami człowieka, epidemiami
07:25
And the newly emerging diseases may make H5N1 and bird flu
86
445160
6000
Nowopojawiające się choroby mogą stworzyc H5N1 i ptasiej grypy
07:31
a quaint forerunner of things to come. It's a destabilized world.
87
451160
8000
ktory jest ciekawym zwiastunem zblizajacych sie rzeczy. To jest niestabilny swiat.
07:39
And unlike destabilized world in the past, it will be broadcast to you on YouTube,
88
459160
5000
W przeciwieństwie do destabilizacji świata w przeszłości, to będzie transmitowane w serwisie YouTube
07:44
you will see it on digital television and on your cell phones.
89
464160
4000
bedziecie to mogli ogladac w telewizji cyfrowej i na telefonach komórkowych.
07:48
What will that lead to?
90
468160
2000
Do czego to doprowadzi?
07:50
For some, it will lead to anger, religious and sectarian violence and terrorism.
91
470160
7000
Dla niektórych będzie to prowadzić do gniewu, przemocy religijnych i sekt, przemocy i terroryzmu.
07:57
For others, withdrawal, nihilism, materialism.
92
477160
9000
Dla innych to moze doprowadzic do zamkniecia sie w sobie, skeptycyzmu i materializmu.
08:06
For us, where does it take us, as social activists and entrepreneurs?
93
486160
5000
Nas, jako działaczy społecznych i przedsiębiorców, do czego nas to doprowadzi?
08:11
As we look at these trends, do we become despondent, or will we become energized?
94
491160
9000
Jak rozwarzamy te trendy, to czy nas to przygnębii, czy doda energii ?
08:20
Let's look at one case, the case of Bangladesh.
95
500160
5000
Spójrzmy na jeden przypadek, Bangladesz.
08:25
First, even if carbon dioxide emissions stopped today,
96
505160
5000
Po pierwsze, nawet jeśli emisja dwutlenku węgla byla by zatrzymana dzisiaj
08:30
global warming would continue.
97
510160
3000
ocieplenie na swiecie nadal będzie postępowało.
08:33
And even with global warming -- if you can see these blue lines,
98
513160
4000
I nawet z ogolnoswiatowym ociepleniem - jeśli można zobaczyć te niebieskie linie,
08:37
the dotted line shows that even if emissions of greenhouse gasses stopped today,
99
517160
9000
linia przerywana pokazuje, że nawet jeśli emisja gazów cieplarnianych bylaby zatrzymana dzisiaj
08:46
the next decades will see rising sea levels.
100
526160
5000
prze następne dziesięciolecia poziom morza bedzie sie podnosil.
08:51
A minimum of 20 to 30 inches of increase in sea levels is the best case
101
531160
7000
W najlepszej sytuacji, poziom morza bedzie wzrastal minimum 20 do 30 cali
08:58
that we can hope for, and it could be 10 times that.
102
538160
4000
i to tylko nasza nadzieja, ale moze byc ze bedzie 10 razy tyle
09:02
What will that do to Bangladesh? Let's take a look.
103
542160
3000
Co wtedy sie stanie z Bangladeszem? Spojrzmy na ta sytuacje.
09:05
So here's Bangladesh.
104
545160
7000
Wiec, oto sytuacja Bangladeszu.
09:12
70 percent of Bangladesh is at less than five feet above sea level.
105
552160
7000
70 procent Bangladeszu znajduje sie mniej niż pięć metrów nad poziomem morza.
09:19
Let's go up and take a look at the Himalayas.
106
559160
2000
Pojdzmy w gore i spojrzmy na Himalaje.
09:21
And we'll watch as global warming makes them melt. More water comes down,
107
561160
5000
I będziemy obserwowac jak ogolnoswiatowe ocieplenie sprawia, że one ​​topnieją. Więcej wody splywa
09:26
the deforested areas, here in the Tarai, will be unable to absorb the effluent,
108
566160
6000
wylesione obszary, tutaj w Tarai, nie będa w stanie wchłonąć ściekow,
09:32
because trees are like straws that suck up the extra seasonal water.
109
572160
6000
poniewaz drzewa są jak słomki, ktore wchlaniaja dodatkowe wody sezonowe
09:38
Now we're looking down south, through the Kali Gandaki.
110
578160
3000
Teraz spojzmy w dol na południe, przez Kali Gandaki.
09:41
Many of you, I think, have probably trekked here.
111
581160
3000
Wielu z was, myślę, prawdopodobnie wspinala sie tutaj.
09:44
And we're going to cruise down and take a look at Bangladesh
112
584160
5000
A teraz udajmy się w rejs i spójrzmy na Bangladesz
09:49
and see what the impact will be of twin increases in water
113
589160
6000
spojrzmy, jaki wpływ będzie mieć podwójne zwiększenie sie wody
09:55
coming from the north, and in the seas rising from the south.
114
595160
6000
Jadąc od północy, i pozim wody w morzu wzrastajacy ond strony poludniwej
10:01
Looking at the five major rivers that feed Bangladesh.
115
601160
4000
Patrząc na pięc wielkich rzek, ktore wpadaja do Bangladeszu.
10:05
And now let's look from the south, looking up, and let's see this in relief.
116
605160
6000
A teraz spójrzmy od południa, patrząc w górę, i spojrzmy na to ze strony pomocy.
10:11
A minimum of 20 to 40 inches of increase in seas,
117
611160
6000
Minimum 20 do 40 cali wzrostu w morzach,
10:17
coupled with increasing flows from the Himalayas. And take a look at this.
118
617160
9000
w połączeniu z wiekszymi ilosciami wod splywajacych z Himalajów. I spójrzcie na to.
10:26
As many as 100 million refugees from Bangladesh could be expected to migrate
119
626160
9000
Aż 100 milionów uchodźców z Bangladeszu moga spodziewać się migracji
10:35
into India and into China.
120
635160
4000
do Indii i do Chin
10:39
This is the difficulty that one country faces.
121
639160
5000
To sa te trudnosci z ktorymi sie bedzie ten kraj borykal.
10:44
But if you look at the globe, all around the earth, wherever there is low-lying area,
122
644160
8000
Ale jeśli sie spojrzy na kule ziemska, to na całym świecie, wszędzie tam, gdzie sa nisko położone obszary,
10:52
populated areas near the water,
123
652160
3000
i zaludnionych obszarach w pobliżu wody,
10:55
you will find increase in sea level that will challenge our way of life.
124
655160
4000
znajdziesz wzrost poziomu morza, który będzie sprawiac trudnosci w naszym życiu.
10:59
Sub-Saharan Africa, and even our own San Francisco Bay Area.
125
659160
7000
Afryka Subsaharyjska, a nawet nasz region zatoki San Francisco.
11:06
We're all in this together.
126
666160
3000
Dotyczy to nas wszystkich.
11:09
This is not something that happens far away to people that we don't know.
127
669160
4000
To nie jest coś, z czym sie ludzie barykaja daleko od nas o czy my nie wiemy.
11:13
Global warming is something that happens to all of us, all at once.
128
673160
6000
Ogolnoswiatowe ocieplenie to dotyczy nas wszystkich a w tym samym czasie
11:19
As are these newly emerging communicable diseases,
129
679160
4000
Jak rowniez te nowo pojawiające się choroby zakaźne,
11:23
names that you hadn't heard 20 years ago: ebola, lhasa fever, monkey pox.
130
683160
5000
Nazwy ktorych nie slyszalo sie 20 lat temu: Ebola, goraczka ihasa, i ospa malpia.
11:28
With the erosion of the green belt separating animals from humans,
131
688160
5000
Z erozji pasa zieleni oddzielającego zwierzęta od ludzi,
11:33
we live in each other's viral environment.
132
693160
3000
żyjemy w jeden drugiego wirusowym środowisku.
11:36
Do you remember, 20 years ago, no one had ever heard of West Nile fever?
133
696160
4000
Czy pamiętasz, 20 lat temu, nikt nie słyszał o gorączce Zachodniego Nilu?
11:40
And then we watched, as one case arrived on the East Coast of the United States
134
700160
4000
A potem obserwowalismy kiedy jeden przypadek pojawił się na wschodnim wybrzeżu Stanów Zjednoczonych
11:44
and it marched every year, westwardly.
135
704160
4000
i potem kazdegoroku rozprzestrzenial sie w kierunku zachodnim.
11:48
Do you remember no one had heard of ebola
136
708160
3000
Czy pamiętasz, jak nikt nie słyszał o Ebola
11:51
until we heard of hundreds of people dying in Central Africa from it?
137
711160
4000
dopóki as uslyszalo sie ze przez to setki ludzi umiera w Afryce Środkowej?
11:55
It's just the beginning, unfortunately.
138
715160
2000
Niestety, to tylko poczatek
11:57
There have been 30 novel emerging communicable diseases
139
717160
7000
Odnotowano 30 innowacyjnych nowych chorób zakaźnych
12:04
that begin in animals that have jumped species in the last 30 years.
140
724160
7000
które rozpoczęły się u zwierzęt, które ciągu ostatnich 30 lat przenosily sie z gatunku do gatunku.
12:11
It's more than enough reason for pessimism.
141
731160
3000
To więcej nie jest wystarczający powód do pesymizmu.
12:14
But now let's look at the case for optimism. (Laughter)
142
734160
5000
Ale teraz spójrzmy na sprawy optymizmu. (Śmiech)
12:19
Enough of the bad news. Human beings have always risen to the challenge.
143
739160
5000
Dość złych wieści. Istoty ludzkie zawsze jest gotowa na takie wezwanie.
12:24
You just need to look at the list of Nobel laureates to remind ourselves.
144
744160
6000
Wystarczy spojrzeć na listę laureatów Nagrody Nobla aby sobie przypomnieć.
12:30
We've been here before, paralyzed by fear, paralyzed into inaction,
145
750160
6000
Byliśmy tu wcześniej, sparaliżowani przez strach, sparaliżowani przez nieczynnosc,
12:36
when some -- probably one of you in this room -- jumped into the breach
146
756160
6000
gdy niektórzy - prawdopodobnie jeden z was obecny na tej sali - wyrwal sie , naruszyl prawo
12:42
and created an organization like Physicians for Social Responsibility,
147
762160
5000
i stworzył organizację jak Lekarze dla Odpowiedzialnosci Spolecznej,
12:47
which fought against the nuclear threat,
148
767160
3000
która walczyła z zagrożenie nuklearnym
12:50
Medicins Sans Frontieres, that renewed our commitment to disaster relief,
149
770160
6000
Medicins Sans Frontieres, ktory odnowil nasze zobowiązanie do pomocy ofiarom katastrof,
12:56
Mohamed ElBaradei, and the tremendous hope and optimism that he
150
776160
4000
Mohamed ElBaradei, ktory dostarczyl ogromna nadziei i optymizm,
13:00
brought all of us, and our own Muhammad Yunus.
151
780160
4000
jak rowniez nasz Muhammad Yunus.
13:04
We've seen the eradication of smallpox.
152
784160
4000
Widzieliśmy zwalczanie ospy.
13:08
We may see the eradication of polio this year.
153
788160
3000
W tym roku możemy przygldac sie zwalczaniu polio.
13:11
Last year, there were only 2,000 cases in the world.
154
791160
4000
W ubiegłym roku było tylko 2000 przypadków na świecie.
13:15
We may see the eradication of guinea worm next year --
155
795160
4000
W przyszlym roku możemy przygladac sie zwalczaniu robaków morskich
13:19
there are only 35,000 cases left in the world.
156
799160
2000
juz tylko zostalo 35.000 przypadków na świecie.
13:21
20 years ago, there were three and a half million.
157
801160
4000
20 lat temu, były tam trzy i pół miliona.
13:25
And we've seen a new disease, not like the 30 novel emerging communicable diseases.
158
805160
7000
i widzieliśmy już nowa chorobe, a nie 30 innowacyjnych nowych chorób zakaźnych.
13:32
This disease is called sudden wealth syndrome. (Laughter)
159
812160
6000
Ta choroba nazywa się zespol nagłego bogactwa. (Śmiech)
13:38
It's an amazing phenomenon.
160
818160
3000
To niesamowite zjawisko.
13:41
All throughout the technology world, we're seeing young people bitten by this
161
821160
4000
Na całym świecie technologii, widzimy młodych ludzi, ugryzionych przez ta
13:45
disease of sudden wealth syndrome.
162
825160
4000
chorobe zespoly naglego bogactwa.
13:49
But they're using their wealth in a way that their forefathers never did.
163
829160
6000
Ale oni używaja ich bogactwo w sposób, w który ich przodkowie nigdy ta go niw uzywali.
13:55
They're not waiting until they die to create foundations.
164
835160
4000
Oni nie czekaja aż do śmierci aby tworzyc fundacje.
13:59
They're actively guiding their money, their resources, their hearts, their commitments,
165
839160
5000
Oni są aktywni w prowadzeniu ich pieniądze, ich zasobów, ich serc, ich zobowiązań,
14:04
to make the world a better place.
166
844160
2000
aby uczynić świat lepszym miejscem.
14:06
Certainly, nothing can give you more optimism than that.
167
846160
3000
Oczywiście, nic nie może ci dać więcej optymizmu niż to.
14:09
More reasons to be optimistic:
168
849160
3000
Więcej powodów do optymizmu.
14:12
in the '60s, and I am a creature of the '60s, there was a movement.
169
852160
5000
W latach 60, a ja jestem produktem lat 60, nie było ruchu.
14:17
We all felt that we were part of it, that a better world was right around the corner,
170
857160
4000
Wszyscy czuliśmy, że jesteśmy tego ruchu, że lepszy świat jest tuż za rogiem,
14:21
that we were watching the birth of a world free of hatred and violence and prejudice.
171
861160
6000
obserwowalismy narodziny świata wolnego od nienawiści i przemocy i uprzedzeniom.
14:27
Today, there's another kind of movement. It's a movement to save the earth.
172
867160
5000
Dzisiaj, istnieje inny rodzaj ruchu. Jest to ruch ratowania ziemi.
14:32
It's just beginning.
173
872160
2000
To tylko poczatek
14:34
Five weeks ago, a group of activists from the business community gathered together
174
874160
7000
Pięć tygodni temu, grupa działaczy z sektora biznesu zebrali sie razem
14:41
to stop a Texas utility from building nine coal-fired electrical plants
175
881160
6000
, aby powstrzymac swiadczenia publiczne w Texasie od budowli dziewieciu węglowych instalacji elektrycznych,
14:47
that would have contributed to destroying the environment.
176
887160
5000
które przyczyniły by się do zniszczenia środowiska naturalnego.
14:52
Six months ago, a group of business activists gathered together to join with the
177
892160
6000
Sześć miesięcy temu grupa działaczy biznesu zebrali się razem aby połączyć się z
14:58
Republican governor in California to pass AB 32,
178
898160
4000
Republikańskim gubernatorem Kalifornii aby przglosowac AB 32,
15:02
the most far-reaching legislation in environmental history.
179
902160
5000
najbardziej daleko idących przepisów w zakresie ochrony środowiska historii.
15:07
Al Gore made presentations in the House and the Senate as an expert witness.
180
907160
9000
W Senacie, Al Gore przedstawil wyklad jako swiadek z expertyza.
15:16
Can you imagine? (Laughter)
181
916160
3000
Czy mozecie sobie to wyobrazic?
15:19
We're seeing an entente cordiale between science and religion that five years ago
182
919160
6000
Obserwujemy porozumienie między nauką a religią w ktore pięć lat temu
15:25
I would not have believed, as the evangelical community
183
925160
4000
nie uwierzylbym ze jako ewangeliczna wspolnota
15:29
has understood the desperate situation of global warming.
184
929160
6000
zrozumiała rozpaczliwa sytuacje ogolnoswiatowego ocieplenia.
15:35
And now 4,000 churches have joined the environmental movement.
185
935160
5000
A teraz 4.000 kościołów dołączyło sie do ruchu ekologicznego.
15:40
It is something to be greatly optimistic about.
186
940160
4000
To jest znak aby miec nastawienie bardzo optymistyczne.
15:44
The European 20-20-20 plan is an amazing breakthrough,
187
944160
6000
Europejski plan 20-20-20 jest niesamowitym przełomem,
15:50
something that should make all of us feel that hope is on the horizon.
188
950160
5000
coś, co powinnowplynac dobrze na nasze samopoczucie, że nadzieja jest na horyzoncie.
15:55
And on April 14th, there will be Step Up Day, where there will be a thousand
189
955160
5000
14 kwietnia, będzie dzien o nazwie "Step Up", gdzie zbierze sie tysiące
16:00
individual mobilized social activist movements in the United States on protest
190
960160
7000
ludzi aby zmobilizować działaczy ruchów społecznych w Stanach Zjednoczonych do protestu
16:07
against legislation -- pushing for legislation to stop global warming.
191
967160
6000
wobec prawa - nawołujac do prawa na temat zatrzymania ogolnoswiatowego ocieplenia.
16:13
And on July 7th, around the world, I learned only yesterday,
192
973160
4000
I 7 lipca, na całym świecie, dowiedziałem się o tym dopiero wczoraj,
16:17
there will be global Live Earth concerts.
193
977160
4000
odbędzie się ogolnoswiatowy koncert Live Earth
16:21
And you can feel this optimistic move to save the earth in the air.
194
981160
6000
I mozna tam czuc w powietrzu ten optymistyczny ruch w zwiazku z ratowaniem ziemi.
16:27
Now, that doesn't mean that people understand that global warming
195
987160
4000
Teraz, to nie znaczy, że ludzie rozumieją, że ogolnoswiatowe ocieplenie
16:31
hurts the poorest and the weakest the most.
196
991160
4000
szkodzi najbardziej najuboższym i najsłabszym.
16:35
That means that people are beginning the first step,
197
995160
2000
Oznacza to, że ludzie zaczynają
16:37
which is acting out of their own self-interest.
198
997160
3000
działanie we własnych interesach.
16:40
But I am seeing in the major funders, in CARE, Rockefeller,
199
1000160
4000
Ale widzę ze główni fundatorzy, CARE, Rockefeller,
16:44
Rockefeller Brothers Fund, Hewlett, Mercy Corps, you guys, Google,
200
1004160
5000
Fundusz Braci Rockefellerów, Hewlett, Mercy Corps, panstwo tutaj zebrani, Google,
16:49
so many other organizations, a beginning of understanding that we need
201
1009160
5000
i wiele innych organizacji, zaczynaja rozumiec, że musimy
16:54
to work not just on primary prevention of global warming,
202
1014160
3000
nie tylko dzialac w zapobieganiu podstawowego ogolnoswiatowego ocieplenia,
16:57
but on the secondary prevention of the consequences of global warming
203
1017160
5000
ale w zapobieganiu drugorzednych konsekwencji ogolnoswiatowego ocieplenia
17:02
on the poorest and the most vulnerable.
204
1022160
5000
ktore odbijaja sie na najbiedniejszych i najbardziej narażonych.
17:07
But for me, I have another reason to be an incurable optimist.
205
1027160
5000
Ale co do mnie, ja mam kolejny powód, aby być optymistą.
17:12
And you've heard so many inspiring stories here, and I heard so many last night
206
1032160
6000
Tutaj słyszeliście panstwo wiele inspirujących opowiesci, i ja słyszałem ich wiele wczoraj wieczorem,
17:18
that I thought I would share a little bit of mine.
207
1038160
3000
tak wiec pomyślałem sobie ze powiem panstwu troche o sobie.
17:21
My background is not exactly conventional medical training.
208
1041160
4000
W przeszlosci, ja a nie przeszedlem zadnego konwencjonalnego szkolenia medycznego.
17:25
And I lived in a Himalayan monastery, and I studied with a very wise teacher,
209
1045160
5000
I mieszkalem w klasztorze na Himalajach jak rowniez studjowalem z bardzo madrymi nauczycielami,
17:30
who kicked me out of the monastery one day and told me that it was my destiny --
210
1050160
5000
ktorzy jednego dnia wyrzuciłi mnie z klasztoru i powiedziieli mi, że to jest moje przeznaczenie -
17:35
it felt like Yoda -- it is your destiny to go to work for WHO
211
1055160
6000
czulem sie jak Yoda - twoim przeznaczeniemjem jest pojscie do pracy dla WHO
17:41
and to help eradicate smallpox,
212
1061160
2000
i pomoc wyeliminować ospę,
17:43
at a time when there was no smallpox program.
213
1063160
4000
w czasie, gdy nie było programu na ospe.
17:47
It should make you optimistic that smallpox no longer exists
214
1067160
4000
Powinno to wplynac na was optymistycznie, że ospa już nie istnieje,
17:51
because it was the worst disease in history.
215
1071160
4000
ponieważ to była najgorsza choroba w historii
17:55
In the last century -- that's the one that was seven years ago --
216
1075160
6000
W ubiegłym wieku - to ten wiek, który byl siedem lat temu -
18:01
half a billion people died from smallpox:
217
1081160
2000
pół miliarda ludzi zmarło na ospę
18:03
more than all the wars in history,
218
1083160
3000
Więcej niż podczas wszystkich wojen w historii,
18:06
more than any other infectious disease in the history of the world.
219
1086160
5000
więcej niż na jakiekolwiek inne choroby zakaźeniowe w historii świata
18:11
In the Summer of Love, in 1967, two million people, children, died of smallpox.
220
1091160
7000
W Latach Milosci, w 1967 roku, dwa miliony ludzi, dzieci, zmarło na ospę.
18:18
It's not ancient history.
221
1098160
3000
to nie starożytna historia.
18:21
When you read the biblical plague of boils, that was smallpox.
222
1101160
5000
Jak się czyta biblijne wystepujace zarazy, to nimi była ospa.
18:26
Pharaoh Ramses the Fifth, whose picture is here, died of smallpox.
223
1106160
7000
Faraon Ramzesa V, którego obraz jest tutaj, zmarł na ospę.
18:33
To eradicate smallpox, we had to gather the largest United Nations army in history.
224
1113160
6000
Aby wyplaszyc ospe, musieliśmy zebrać największą w historii armie Narodów Zjednoczonych,
18:39
We visited every house in India, searching for smallpox -- 120 million houses,
225
1119160
6000
Odwiedziliśmy każdy dom w Indiach, szukając przypadkow ospy - 120 milionów domów,
18:45
once every month, for nearly two years.
226
1125160
4000
raz w miesiącu, przez prawie dwa lata.
18:49
In a cruel reversal, after we had almost conquered smallpox --
227
1129160
3000
Okrutny powrot nastapil, po tym jak juz prawie pokonalismy ospe -
18:52
and this is what you must learn as a social entrepreneur, the realm of the final inch.
228
1132160
6000
i tego musimy sie nauczyć jako przedsiębiorcy społeczni, królestwa ostatniego cala.
18:58
When we had almost eradicated smallpox, it came back again,
229
1138160
4000
Kiedy już prawie wytępiono ospe, ona wrocila z powrotem,
19:02
because the company town of Tatanagar drew laborers,
230
1142160
5000
ponieważ miasto spółki Tatanagar zatrudnialo robotników,
19:07
who could come there and get employment.
231
1147160
3000
którzy mogliby przyjść i otrzymac pracę.
19:10
And they caught smallpox in the one remaining place that had smallpox,
232
1150160
4000
I oni zarazili sie ospa w jednym z miejsc, w którym jeszcze byly pozostalosci ospy,
19:14
and they went home to die.
233
1154160
2000
i oni wrocili do domu aby umrzec.
19:16
And when they did, they took smallpox to 10 other countries
234
1156160
4000
A podczas ih powrotu, oni wzięli ospe do 10 innych krajów
19:20
and reignited the epidemic.
235
1160160
2000
i na nowo rozprowadzili epidemie.
19:22
And we had to start all over again.
236
1162160
4000
I musieliśmy zacząć wszystko od nowa.
19:26
But, in the end, we succeeded, and the last case of smallpox:
237
1166160
7000
Ale w końcu udało się i ten ostatnim przypadek ospy
19:33
this little girl, Rahima Banu -- Barisal, in Bangladesh --
238
1173160
7000
ta dziewczynka, Rahima Banu - Barisal, w Bangladeszu -
19:40
when she coughed or breathed, and the last virus of smallpox left her lungs
239
1180160
7000
kiedy ona kaszlnela lub oddychala, i ostatnie oznaki wirusa opuscily jej płuca
19:47
and fell on the dirt and the sun killed that last virus,
240
1187160
6000
upadły na ziemie i słońce zniszczylo te ostatnie oznaki wirusa,
19:53
thus ended a chain of transmission of history's greatest horror.
241
1193160
8000
i tym samym zakończył sie łańcuch przekazu największej zaglady w historii.
20:01
How can that not make you optimistic?
242
1201160
6000
Jak to mozna nie byc optymista?
20:07
A disease which killed hundreds of thousands in India, and blinded half of
243
1207160
6000
Choroba, która zabiła setki tysięcy w Indiach, i oślepila połowe
20:13
all of those who were made blind in India, ended.
244
1213160
5000
wszystkich tych, którzy zostali niewidomi w Indiach zostala zniwaczona.
20:18
And most importantly for us here in this room, a bond was created.
245
1218160
7000
I co najważniejsze dla nas w tym pokoju, więź zostala uformowana.
20:25
Doctors, health workers, from 30 different countries,
246
1225160
3000
Lekarzy, pracownicy służby zdrowia, z 30 różnych krajów,
20:28
of every race, every religion, every color, worked together,
247
1228160
5000
roznej rasy, roznej religii, roznego koloru, pracowali razem,
20:33
fought alongside each other,
248
1233160
3000
i walczyli wspolnie obok siebie,
20:36
fought against a common enemy, didn't fight against each other.
249
1236160
5000
walczyli przeciwko wspólnemu wrogowi, nie walczyli przeciwko sobie.
20:41
How can that not make you feel optimistic for the future?
250
1241160
5000
Jak to nie mozna patrzec na przyszlosc optymistycznie?
20:46
Thank you very much.
251
1246160
2000
Dziekuje bardzo
20:48
(Applause)
252
1248160
4000
Oklaski
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7