Bill Joy: What I'm worried about, what I'm excited about

Tłumaczenie: Zofia Wiśniewska Korekta: Monika Sulima

What technology can we really apply to reducing global poverty?

Jaką technologię możemy wykorzystać, by zmniejszyć poziom ubóstwa na świecie?

And what I found was quite surprising.

To co odkryłem, było dość zaskakujące.

We started looking at things like death rates in the 20th century,

Zaczęliśmy się przyglądać takim kwestiom jak statystyki zgonów w XX wieku

and how they'd been improved, and very simple things turned out.

i ich poprawy i zauważyliśmy bardzo proste rzeczy.

You'd think maybe antibiotics made more difference than clean water,

Pomyślelibyście pewnie, że antybiotyki miały większy wpływ niż czysta woda,

but it's actually the opposite.

ale w rzeczywistości jest odwrotnie .

And so very simple things -- off-the-shelf technologies

Tak więc bardzo proste rzeczy - gotowe technologie,

that we could easily find on the then-early Web --

które z łatwością mogliśmy znaleźć w raczkującej wtedy sieci -

would clearly make a huge difference to that problem.

z pewnością znacząco zmieniłyby ten problem.

But I also, in looking at more powerful technologies

Ale ja, spoglądając na technologie o większej sile,

and nanotechnology and genetic engineering and other new emerging

na nanotechnologię, inżynierię genetyczną i inne nowo pojawiające się

kind of digital technologies, became very concerned

rodzaje technologii cyfrowych, zaniepokoiłem się mocno

about the potential for abuse.

możliwością ewentualnych nadużyć.

If you think about it, in history, a long, long time ago

Jeśli o tym pomyśleć, w historii już dawno temu

we dealt with the problem of an individual abusing another individual.

mieliśmy do czynienia z problemem wykorzystywania jednostki przez jednostkę.

We came up with something -- the Ten Commandments: Thou shalt not kill.

Wymyśliliśmy więc rozwiązanie - Dziesięć Przykazań : Nie zabijaj.

That's a, kind of a one-on-one thing.

To jest właśnie ten rodzaj, oddziaływanie jednostki na jednostkę.

We organized into cities. We had many people.

Zorganizowaliśmy się w miastach . Mieliśmy wielu ludzi.

And to keep the many from tyrannizing the one,

Aby powstrzymać wielu przed tyranizowaniem jednego

we came up with concepts like individual liberty.

wymyśliliśmy pojęcia takie jak wolność osobista.

And then, to have to deal with large groups,

Potem, by poradzić sobie z dużymi grupami

say, at the nation-state level,

powiedzmy, narodami,

and we had to have mutual non-aggression,

albo podpisywaliśmy traktaty o wzajemnej nieagresji

or through a series of conflicts, we eventually came to

albo po kolejnych konfliktach, w końcu doszliśmy

a rough international bargain to largely keep the peace.

do trudnej międzynarodowej umowy, by przeważnie strzec pokoju.

But now we have a new situation, really what people call

Lecz teraz mamy nową sytuację, którą ludzie nazywają

an asymmetric situation, where technology is so powerful

asymetryczną sytuacją , gdzie technologia ma ogromną siłę,

that it extends beyond a nation-state.

która rozprzestrzenia się poza swoim należnym środowiskiem .

It's not the nation-states that have potential access

To nie naród-kraj może mieć dostęp

to mass destruction, but individuals.

do broni masowego rażenia, ale jednostki.

And this is a consequence of the fact that these new technologies tend to be digital.

Wynika to z faktu, że nowe technologie są raczej cyfrowe.

We saw genome sequences.

Zobaczyliśmy sekwencje genomów.

You can download the gene sequences

Sekwencję patogenu można ściągnąć

of pathogens off the Internet if you want to,

z Internetu, oczywiście jeśli się chce.

and clearly someone recently -- I saw in a science magazine --

Widziałem ostatnio w czasopiśmie naukowym,

they said, well, the 1918 flu is too dangerous to FedEx around.

że wirus grypy z 1918 jest zbyt niebezpieczny, by go przesyłać pocztą.

If people want to use it in their labs for working on research,

Jeśli chcą go wykorzystać podczas badań w laboratoriach,

just reconstruct it yourself,

to muszą go sami odtworzyć,

because, you know, it might break in FedEx.

ponieważ, próbka może się rozbić na poczcie.

So that this is possible to do this is not deniable.

I niewątpliwie jest to możliwe.

So individuals in small groups super-empowered by access to these

Więc, pojedyncze osoby działające w małych grupach, mające zbyt duże uprawnienia

kinds of self-replicating technologies, whether it be biological

do technologii samoreplikacji, czy to biologicznej

or other, are clearly a danger in our world.

czy innej, niewątpliwe są zagrożeniem dla świata.

And the danger is that they can cause roughly what's a pandemic.

A zagrożeniem jest to, co ogólnie nazywamy pandemią.

And we really don't have experience with pandemics,

I tak naprawdę, to nie mamy doświadczenia z pandemiami,

and we're also not very good as a society at acting

a jako społeczność niezbyt dobrze przeciwdziałamy temu,

to things we don't have direct and sort of gut-level experience with.

z czym nie mamy bezpośredniego i głębokiego doświadczenia.

So it's not in our nature to pre-act.

W naszej naturze nie leży zapobieganie.

And in this case, piling on more technology doesn't solve the problem,

I w tej kwestii, dalsze rozwijanie technologii nie jest rozwiązaniem,

because it only super-empowers people more.

bo tylko daje więcej władzy ludziom.

So the solution has to be, as people like Russell and Einstein

Rozwiązaniem jest, tak jak ludzie typu Russell czy Einstein

and others imagine in a conversation that existed

twierdzili w rozmowie, która miała miejsce

in a much stronger form, I think, early in the 20th century,

w dużo ostrzejszejszej formie, myślę, że na początku XX wieku

that the solution had to be not just the head but the heart.

- rozwiązaniem powinna być nie tylko głowa, ale też serce.

You know, public policy and moral progress.

Polityka społeczna i rozwój moralny.

The bargain that gives us civilization is a bargain to not use power.

Umową, która dała nam cywilizację było nieużywanie siły.

We get our individual rights by society protecting us from others

Zdobyliśmy nasze prawa jednostki dzięki społeczeństwu, które chroni nas przed innymi,

not doing everything they can do but largely doing only what is legal.

którzy nie mogą robić wszystkiego, co chcą, ale przeważnie tylko to co jest legalne.

And so to limit the danger of these new things, we have to limit,

I aby ograniczyć te nowe zagrożenia, musimy ograniczyć w końcu

ultimately, the ability of individuals

dostęp pojedynczych osób

to have access, essentially, to pandemic power.

do władzy nad pandemią.

We also have to have sensible defense, because no limitation

Musimy mieć też rozsądną ochronę, bo żadne ograniczenia

is going to prevent a crazy person from doing something.

nie powstrzymają jakiegoś wariata przed realizacją jego planów.

And you know, and the troubling thing is that

Kłopotliwą rzeczą jest to,

it's much easier to do something bad than to defend

że łatwiej jest zrobić coś złego

against all possible bad things,

niż ochronić ludzi przed wszystkimi złymi rzeczami,

so the offensive uses really have an asymmetric advantage.

więc użycia ofensywne są naprawdę uprzywilejowane.

So these are the kind of thoughts I was thinking in 1999 and 2000,

Te wszystkie myśli przychodziły mi do głowy w 1999 i 2000 roku,

and my friends told me I was getting really depressed,

dlatego też przyjaciele mówili mi, że staję się naprawdę zdesperowany

and they were really worried about me.

i bardzo się o mnie martwili.

And then I signed a book contract to write more gloomy thoughts about this

Właśnie wtedy podpisałem umowę na wydanie książki, aby opisać swoje ponure myśli

and moved into a hotel room in New York

i przeniosłem się do hotelu w Nowym Jorku,

with one room full of books on the Plague,

gdzie jeden pokój był pełen książek o plagach

and you know, nuclear bombs exploding in New York

i bombach nuklearnych wybuchających w Nowym Jorku,

where I would be within the circle, and so on.

gdzie byłbym też ja, itp.

And then I was there on September 11th,

Byłem tam wtedy 11 września

and I stood in the streets with everyone.

i stałem na ulicy ze wszystkimi innymi.

And it was quite an experience to be there.

Było to dla mnie wielkie przeżycie.

I got up the next morning and walked out of the city,

Wstałem następnego ranka i poszedłem do miasta,

and all the sanitation trucks were parked on Houston Street

wszystkie sanitarne ciężarówki zaparkowane były na Houston Street,

and ready to go down and start taking the rubble away.

w gotowości do działania i wywożenia gruzu.

And I walked down the middle, up to the train station,

Szedłem tak środkiem, aż do stacji kolejowej,

and everything below 14th Street was closed.

a wyszystko do ulicy 14 było zamknięte.

It was quite a compelling experience, but not really, I suppose,

To było całkiem zniewalające doświadczenie, ale przypuszczam, że nie była to

a surprise to someone who'd had his room full of the books.

niespodzianka dla kogoś, kto miał w pokoju tysiące książek.

It was always a surprise that it happened then and there,

Owszem zaskoczeniem było to, że to się stało właśnie tam i wtedy,

but it wasn't a surprise that it happened at all.

ale nie było zaskoczeniem, że to się w ogóle stało.

And everyone then started writing about this.

I wtedy wszyscy zaczęli o tym pisać.

Thousands of people started writing about this.

Tysiące ludzi zaczęło o tym pisać.

And I eventually abandoned the book, and then Chris called me

Ja ostatecznie porzuciłem pisanie książki i wtedy zadzwonił do mnie Chris,

to talk at the conference. I really don't talk about this anymore

aby porozmawiać o konferencji. Naprawdę już o tym nie rozmawiam,

because, you know, there's enough frustrating and depressing things going on.

bo wokół dzieje się wystarczająco dużo frustrujących i przygnębiających spraw.

But I agreed to come and say a few things about this.

Jednak zgodziłem się przyjść i powiedzieć parę słów na ten temat.

And I would say that we can't give up the rule of law

I powiedziałem, że nie możemy rezygnować z prawa

to fight an asymmetric threat, which is what we seem to be doing

do walki z asymetrycznymi zagrożeniami, co wydaje się, że robimy

because of the present, the people that are in power,

ze względu na teraźniejszość, ludzie, którzy są u władzy,

because that's to give up the thing that makes civilization.

ponieważ oznacza to zrezygnowanie z rzeczy, które tworzą cywilizację.

And we can't fight the threat in the kind of stupid way we're doing,

Nie możemy walczyć z zagrożeniem w tak głupi sposób w jaki to robimy

because a million-dollar act

bo czyn kosztujący milion dolarów

causes a billion dollars of damage, causes a trillion dollar response

powoduje miliard dolarów straty, powoduje reakcję kosztującą bilion dolarów,

which is largely ineffective and arguably, probably almost certainly,

która jest nieafektywna i prawdopodobnie,

has made the problem worse.

prawie na pewno, pogorszy sprawę.

So we can't fight the thing with a million-to-one cost,

Nie możemy więc walczyć z problemem przy koszcie milion do jednego,

one-to-a-million cost-benefit ratio.

wskaźniku korzyści jeden do miliona.

So after giving up on the book -- and I had the great honor

Jak już porzuciłem myśl o książce, około rok temu

to be able to join Kleiner Perkins about a year ago,

miałem wielki zaszczyt współpracować z Kleiner Perkins

and to work through venture capital on the innovative side,

i pracować nad innowacyjnym projektem venture capital

and to try to find some innovations that could address what I saw as

próbując stworzyć innowacje, które mogłyby się odnieść

some of these big problems.

do tych kwestii, które uważam za problematyczne.

Things where, you know, a factor of 10 difference

Kwestii, w których zmiana czynnika dziesiątego

can make a factor of 1,000 difference in the outcome.

może w rezultacie spowodować zmianę w tysięcznym czynniku.

I've been amazed in the last year at the incredible quality

W zeszłym roku byłem zaskoczony nieprawdopodobną jakością

and excitement of the innovations that have come across my desk.

i porywczością innowacji, które trafiały na moje biurko.

It's overwhelming at times. I'm very thankful for Google and Wikipedia

To czasem przytłaczające. I jestem wdzięczny za Google i Wikipedię,

so I can understand at least a little of what people are talking about

bo pozwoliły mi choć częściowo zrozumieć o co chodzi ludziom,

who come through the doors.

którzy pojawiali się w moich drzwiach.

But I wanted to share with you three areas

Ale chciałbym podzielić się z wami trzema obszerami,

that I'm particularly excited about and that relate to the problems

które szczególnie mnie interesują i które odnoszą się do problemów

that I was talking about in the Wired article.

poruszonych przeze mnie w artykule dla Wired.

The first is this whole area of education,

Pierwszą kwestią jest obszar edukacji,

and it really relates to what Nicholas was talking about with a $100 computer.

naprawdę odnosi się do tego co Nicholas mówił o komputerze za sto dolarów.

And that is to say that there's a lot of legs left in Moore's Law.

To znaczy, że jest dużo nierozwijanych obszarów w Prawie Moore'a.

The most advanced transistors today are at 65 nanometers,

Najbardziej zaawansowane tranzystory dzisiaj są w technologii 65 nm,

and we've seen, and I've had the pleasure to invest

widzieliśmy jednak, a ja miałem przyjemność zainwestować

in, companies that give me great confidence that we'll extend Moore's Law

w firmy, które moim zdaniem rozwiną Prawo Moore'a

all the way down to roughly the 10 nanometer scale.

zmniejszając wielkość do mniej więcej 10 nanometrów.

Another factor of, say, six in dimensional reduction,

Jest jeszcze inny czynnik, powiedzmy, że szóstym w redukcji wymiarów,

which should give us about another factor of 100 in raw improvement

który powinien jeszcze wpłynąć na czynnik 100 w samej poprawie

in what the chips can do. And so, to put that in practical terms,

działania czipów. W praktyce,

if something costs about 1,000 dollars today,

jeśli coś kosztuje dzisiaj 1 000 dolarów

say, the best personal computer you can buy, that might be its cost,

może tyle kosztować np. najlepszy komputer osobisty na rynku,

I think we can have that in 2020 for 10 dollars. Okay?

myślę, że w 2020 będzie dostępny za 10 dolarów.

Now, just imagine what that $100 computer will be in 2020

Wyobraźcie sobie jakim narzędziem edukacyjnym będzie w 2020

as a tool for education.

ten komputer za 100 dolarów.

I think the challenge for us is --

Myślę, że wyzwaniem dla nas jest,

I'm very certain that that will happen, the challenge is,

i myślę, że na pewno to się stanie... wyzwaniem jest to,

will we develop the kind of educational tools and things with the net

czy uda nam się rozwinąć ten rodzaj pomocy naukowych i narzędzi sieciowych,

to let us take advantage of that device?

które pozwolą nam korzystać z tego urządzenia.

I'd argue today that we have incredibly powerful computers,

Dzisiaj mógłbym się kłócić, że mamy super sprawne komputery,

but we don't have very good software for them.

ale nie mamy zbyt dobrego oprogramowania.

And it's only in retrospect, after the better software comes along,

Z perspektywy czasu, gdy wejdzie nowe oprogramowanie

and you take it and you run it on a ten-year-old machine, you say,

i zainstalujecie je na dziesięcioletnim komputerze, powiecie:

God, the machine was that fast?

Boże! On był taki szybki?

I remember when they took the Apple Mac interface

Pamiętam jak interfejs z Apple Mac

and they put it back on the Apple II.

zainstalowano na Apple II.

The Apple II was perfectly capable of running that kind of interface,

Apple II doskonale sobie radził z takim interfejsem,

we just didn't know how to do it at the time.

ale wtedy po prostu nie wiedzieliśmy jak to zrobić.

So given that we know and should believe --

Biorąc pod uwagę to co wiemy

because Moore's Law's been, like, a constant,

i w co powinniśmy wierzyć z powodu Prawa Moore'a,

I mean, it's just been very predictable progress

postęp przed ostatnie 40 lat

over the last 40 years or whatever.

był jak najbardziej przewidywalny.

We can know what the computers are going to be like in 2020.

Wiemy więc jakie będą komputery w 2020.

It's great that we have initiatives to say,

Wspaniałe jest to, że chcemy

let's go create the education and educate people in the world,

stworzyć edukację i uczyć ludzi na świecie,

because that's a great force for peace.

bo ma to wielkie znaczenie dla pokoju.

And we can give everyone in the world a $100 computer

Każdemu na świecie możemy dać komputer za sto dolarów

or a $10 computer in the next 15 years.

albo w ciągu najbliższych 15 lat komputer za 10 dolarów.

The second area that I'm focusing on is the environmental problem,

Drugim problemem, na którym się skupiam jest środowisko naturalne,

because that's clearly going to put a lot of pressure on this world.

bo na pewno będzie miało znaczący wpływ na nasz świat.

We'll hear a lot more about that from Al Gore very shortly.

Więcej powie o tym za chwilę Al Gore.

The thing that we see as the kind of Moore's Law trend

Obserwujemy pewnego rodzaju trend Prawa Moore'a -

that's driving improvement in our ability to address

postęp w rozwiązywaniu problemów środowiska

the environmental problem is new materials.

i są nim nowe materiały.

We have a challenge, because the urban population is growing

Naszym wyzwaniem jest wzrost ludności miast

in this century from two billion to six billion

w tym stuleciu, z 2 do 6 miliardów

in a very short amount of time. People are moving to the cities.

w bardzo krótkim czasie. Ludzie przeprowadzają się do miast.

They all need clean water, they need energy, they need transportation,

Wszyscy potrzebują czystej wody, energii i transportu

and we want them to develop in a green way.

i chcemy, by rozwijały się one w ekologiczny sposób.

We're reasonably efficient in the industrial sectors.

Jesteśmy wystarczająco skuteczni w przemyśle.

We've made improvements in energy and resource efficiency,

Poprawiliśmy wydajność energetyczną i wykorzystanie zasobów naturalnych,

but the consumer sector, especially in America, is very inefficient.

ale sektor konsumentów, zwłaszcza w USA, jest bardzo niewydajny.

But these new materials bring such incredible innovations

Te nowe materiały są jednak tak niesamowite,

that there's a strong basis for hope that these things

że dają dobrą podstawę, by wierzyć,

will be so profitable that they can be brought to the market.

że będą wystarczająco rentowne, by wprowadzić je na rynek.

And I want to give you a specific example of a new material

Chcę wam przedstawić przykład materiału

that was discovered 15 years ago.

odkrytego 15 lat temu.

If we take carbon nanotubes, you know, Iijima discovered them in 1991,

Te nanorurki węglowe odkryte przez IIjimę w 1991 r.

they just have incredible properties.

mają wyjątkowe właściwości.

And these are the kinds of things we're going to discover

Jest wiele rzeczy, które jeszcze odkryjemy,

as we start to engineer at the nano scale.

bo dopiero zaczęliśmy z nanotechnologią.

Their strength: they're almost the strongest material,

Nanorurki są prawie

tensile strength material known.

najtrwalszym znanym materiałem.

They're very, very stiff. They stretch very, very little.

Są bardzo sztywne i prawie nie rozciągliwe.

In two dimensions, if you make, like, a fabric out of them,

W dwóch wymiarach, jako tkanina

they're 30 times stronger than Kevlar.

są 30 razy silniejsze niż Kevlar.

And if you make a three-dimensional structure, like a buckyball,

W trójwymiarze mają podobnie do fulerenów właściwych

they have all sorts of incredible properties.

niesamowite właściwości,

If you shoot a particle at them and knock a hole in them,

Jeśli się do nich strzeli lub wybije dziurę

they repair themselves; they go zip and they repair the hole

same się naprawiają, zaszywając dziurę

in femtoseconds, which is not -- is really quick.

w kilka femtosekund, czyli naprawdę szybko.

(Laughter)

(Śmiech)

If you shine a light on them, they produce electricity.

Jeśli skieruje się na nie światło produkują elektryczność.

In fact, if you flash them with a camera they catch on fire.

Właściwie to jeśli naświetlimy je lampą błyskową to staną w ogniu.

If you put electricity on them, they emit light.

Gdy przepływa przez nie prąd produkują światło.

If you run current through them, you can run 1,000 times more current

Może przez nie przepływać 1 000 razy więcej prądu

through one of these than through a piece of metal.

niż przez inne metale.

You can make both p- and n-type semiconductors,

Mogą być przewodnikami typu n i typu p,

which means you can make transistors out of them.

więc można je wykorzystać jako tranzystory.

They conduct heat along their length but not across --

Przewodzą ciepło na długość, ale nie na szerokość

well, there is no width, but not in the other direction

- właściwie to nie mają szerokości, w każdym razie jeśli ułożycie je jeden na drugim to

if you stack them up; that's a property of carbon fiber also.

przewodzą ciepło tylko w jednym kierunku. To też jest właściwość włókien węglowych.

If you put particles in them, and they go shooting out the tip --

Jeśli umieścicie w nich cząsteczki, wystrzelą je,

they're like miniature linear accelerators or electron guns.

są więc jak miniaturowe akceleratory liniowe lub działa elektronowe.

The inside of the nanotubes is so small --

Wnętrze nanorurek jest małe,

the smallest ones are 0.7 nanometers --

najmniejsze mają 0,7 nanometrów,

that it's basically a quantum world.

to już świat kwantowy.

It's a strange place inside a nanotube.

Wnętrze nanorurek jest dziwne.

And so we begin to see, and we've seen business plans already,

Gdy je zobaczyliśmy, mieliśmy już biznesplan w zanadrzu,

where the kind of things Lisa Randall's talking about are in there.

bo w środku są rzeczy, o których mówiła Lisa Randall.

I had one business plan where I was trying to learn more about

Ja miałem jeden plan, chciałem się dowiedzieć więcej

Witten's cosmic dimension strings to try to understand

o teorii strun Wittena, zrozumieć

what the phenomenon was going on in this proposed nanomaterial.

jakie zjawiska zachodzą w tych nanorurkach.

So inside of a nanotube, we're really at the limit here.

Więc wewnątrz nanorurek, jesteśmy naprawdę na granicy.

So what we see is with these and other new materials

Zrozumieliśmy, dzięki tym i innym nowym materiałom,

that we can do things with different properties -- lighter, stronger --

że możemy wykorzystywać inne właściwości: lekkość, siłę

and apply these new materials to the environmental problems.

i rozwiązywać problemy środowiska dzięki nowym materiałom.

New materials that can make water,

Nowym materiałom, które produkują wodę,

new materials that can make fuel cells work better,

zwiększają efektywność ogniw paliwowych,

new materials that catalyze chemical reactions,

przyśpieszają reakcje chemiczne,

that cut pollution and so on.

zmniejszają zanieczyszczenia, itd.

Ethanol -- new ways of making ethanol.

Etanol - nowe sposoby produkcji etanolu.

New ways of making electric transportation.

Nowe środki transportu elektrycznego.

The whole green dream -- because it can be profitable.

Cały zielony sen, bo to może być opłacalne.

And we've dedicated -- we've just raised a new fund,

Właśnie zebraliśmy fundusze

we dedicated 100 million dollars to these kinds of investments.

- poświęciliśmy 100 milionów dolarów na inwestycje tego typu.

We believe that Genentech, the Compaq, the Lotus, the Sun,

Wierzymy, że Genentech, Compaq, Lotus, Sun,

the Netscape, the Amazon, the Google in these fields

Netscape, Amazon i Google w tych dziedzinach

are yet to be found, because this materials revolution

muszą jeszcze zostać odkryte, bo rewolucja materiałów

will drive these things forward.

posunie te kwestie do przodu.

The third area that we're working on,

Trzecim obszarem, w którym działamy

and we just announced last week -- we were all in New York.

i ogłosiliśmy w zeszłym tygodniu w Nowym Jorku,

We raised 200 million dollars in a specialty fund

że zebraliśmy 200 milionów dolarów na specjalnym funduszu

to work on a pandemic in biodefense.

do pracy nad obroną przed pandemią.

And to give you an idea of the last fund that Kleiner raised

Tylko wspomnę o ostatnich środkach - 400 milionach dolarów

was a $400 million fund, so this for us is a very substantial fund.

zebranych przez Kleinera, a to jest naprawdę znaczna suma.

And what we did, over the last few months -- well, a few months ago,

I to co zrobiliśmy podczas ostatnich paru miesięcy

Ray Kurzweil and I wrote an op-ed in the New York Times

- ja i Ray Kurzweil napisaliśmy artykuł w New York Times,

about how publishing the 1918 genome was very dangerous.

o tym jak bardzo opublikowanie genomu w 1918 roku było niebezpieczne.

And John Doerr and Brook and others got concerned, [unclear],

A John Doerr i Brook, oraz inni, zaniepokoili się tym,

and we started looking around at what the world was doing

więc zaczęliśmy rozglądać się po świecie, aby zobaczyć co robi się,

about being prepared for a pandemic. And we saw a lot of gaps.

aby być przygotowanym na nadejście pandemii. Dostrzegliśmy wiele luk.

And so we asked ourselves, you know, can we find innovative things

Tak więc zapytaliśmy siebie, czy możemy znaleźć innowacyjne rozwiązania,

that will go fill these gaps? And Brooks told me in a break here,

które pomogłyby wypełnić te luki. Brook powiedział,

he said he's found so much stuff he can't sleep,

że znalazł tak wiele rzeczy, że nie może spać,

because there's so many great technologies out there,

bo istnieje tyle świetnych technologii,

we're essentially buried. And we need them, you know.

że jesteśmy w istocie pogrzebani. A naprawdę ich potrzebujemy.

We have one antiviral that people are talking about stockpiling

Mamy jedny lek przeciwwirusowy, o którym mówi się,

that still works, roughly. That's Tamiflu.

że trzeba go zachować na przyszłość. To Tamiflu.

But Tamiflu -- the virus is resistant. It is resistant to Tamiflu.

Ale wirus jest odporny na ten lek, na Tamiflu.

We've discovered with AIDS we need cocktails to work well

Odkryliśmy walcząc z AIDS, że potrzebujemy mieszanki

so that the viral resistance -- we need several anti-virals.

kilku leków, by działały skutecznie.

We need better surveillance.

Potrzebujemy lepszej obserwacji.

We need networks that can find out what's going on.

Potrzebujemy sieci, które odkryją co się dzieje.

We need rapid diagnostics so that we can tell if somebody has

Potrzebujemy szybkiej diagnostyki, by stwierdzić,

a strain of flu which we have only identified very recently.

czy kogoś zaatakował szczep dopiero co odkrytej grypy.

We've got to be able to make the rapid diagnostics quickly.

Musimy być zdolni do szybkiej diagnostyki i to jak najprędzej.

We need new anti-virals and cocktails. We need new kinds of vaccines.

Potrzebujemy nowych leków przeciwwirusowych. Potrzebujemy nowych rodzajów szczepionek.

Vaccines that are broad spectrum.

Szczepionek o szerokim spektrum.

Vaccines that we can manufacture quickly.

Szczepionek, które możemy szybko wyprodukować.

Cocktails, more polyvalent vaccines.

Mieszanek - bardziej wielowartościowych szczepionek.

You normally get a trivalent vaccine against three possible strains.

Zwykle otrzymujemy trójwartościową szczepionkę przeciwko 3 szczepom.

We need -- we don't know where this thing is going.

Ale nie wiemy jakie szczepy są aktywne.

We believe that if we could fill these 10 gaps,

Dlatego wierzymy, że gdy uzupełnimy tych 10 brakujących miejsc,

we have a chance to help really reduce the risk of a pandemic.

to będziemy mogli zmniejszyć ryzyko epidemii.

And the difference between a normal flu season and a pandemic

A różnicą pomiędzy normalną grypą sezonową a pandemiczną

is about a factor of 1,000 in deaths

jest 1 000 razy więcej zgonów

and certainly enormous economic impact.

i oczywiście ogromny wpływ na gospodarkę.

So we're very excited because we think we can fund 10,

Więc jesteśmy podekscytowani, bo wydaje się nam, że możemy

or speed up 10 projects and see them come to market

uzupełnić tych 10 luk lub przyśpieszyć 10 projektów

in the next couple years that will address this.

i wprowadzić je na rynek w ciągu najbliższych paru lat.

So if we can address, use technology, help address education,

Jeśli możemy wykorzystać technologię w edukacji,

help address the environment, help address the pandemic,

w ochronie środowiska, w walce z pandemią

does that solve the larger problem that I was talking about

czy to rozwiąże większy problem, o którym mówiłem

in the Wired article? And I'm afraid the answer is really no,

w artykule the Wired? Obawiam się, że prawdziwa odpowiedź brzmi nie,

because you can't solve a problem with the management of technology

ponieważ nie możemy rozwiązać problemu zarządzania technologią

with more technology.

większą ilością technologii.

If we let an unlimited amount of power loose, then we will --

Jeśli zapewnimy nieograniczony dostęp do mocy,

a very small number of people will be able to abuse it.

to niewielu ludzi będzie mogło jej nadużyć.

We can't fight at a million-to-one disadvantage.

Nie można wygrać, gdy szanse wynoszą milion do jednego.

So what we need to do is, we need better policy.

Więc musimy to zrobić, potrzebujemy lepszej polityki.

And for example, some things we could do

Na przykład, niektóre rzeczy, które zmnienilibyśmy

that would be policy solutions which are not really in the political air right now

w rozwiązaniach polityki, nie są obecnie zbyt popularne w tym środowisku,

but perhaps with the change of administration would be -- use markets.

ale może tym co zmieni administrację będzie wykorzystanie rynków.

Markets are a very strong force.

Rynki są bardzo potężną siłą .

For example, rather than trying to regulate away problems,

Na przykład, zamiast próbować regulować,

which probably won't work, if we could price

co pewnie nie rozwiąże problemu,

into the cost of doing business, the cost of catastrophe,

jeśli wliczymy w prowadzenie biznesu koszt katastrofy

so that people who are doing things that had a higher cost of catastrophe

to ludzie, których działalność ma większy koszt katastrofy

would have to take insurance against that risk.

będą musieli ubezpieczyć się przed jej ryzykiem.

So if you wanted to put a drug on the market you could put it on.

Więc jeśli chcecie wprowadzić lek na rynek, to to zróbcie.

But it wouldn't have to be approved by regulators;

Nie będzie musiał zostać zatwierdzony przez władze,

you'd have to convince an actuary that it would be safe.

ale będziecie musieli przekonać ubezpieczyciela, że jest bezpieczny.

And if you apply the notion of insurance more broadly,

Jeśli pojęcie ubezpieczeń zastosować w szerszym zakresie,

you can use a more powerful force, a market force,

to będzie można użyć większej siły - siły rynku

to provide feedback.

aby uzyskać reakcję.

How could you keep the law?

Jak można by przestrzegać prawa?

I think the law would be a really good thing to keep.

Bo myślę, że przestrzeganie prawa jest ważne.

Well, you have to hold people accountable.

Więc, ludzie muszą być odpowiedzialni za swoje działania.

The law requires accountability.

Prawo wymaga odpowiedzialności.

Today scientists, technologists, businessmen, engineers

Dzisiaj naukowcy, technologowie, biznesmeni, inżynierowie

don't have any personal responsibility

nie ponoszą żadnej osobistej odpowiedzialności

for the consequences of their actions.

za konsekwencje swoich czynów.

So if you tie that -- you have to tie that back with the law.

Jeśli chcemy powiązać te kwestie, to musimy to zrobić przepisami prawa.

And finally, I think we have to do something that's not really --

W końcu, musimy zrobić coś, co tak naprawdę nie będzie,

it's almost unacceptable to say this -- which,

ciężko to powiedzieć,

we have to begin to design the future.

musimy zacząć projektować przyszłość.

We can't pick the future, but we can steer the future.

Nie możemy wybierać przyszłości, ale możemy nią sterować.

Our investment in trying to prevent pandemic flu

Nasze zaangażowanie w przeciwdziałanie pandemii grypy

is affecting the distribution of possible outcomes.

wpływa na możliwe następstwa.

We may not be able to stop it, but the likelihood

Może nie będziemy w stanie jej powstrzymać, ale prawdopodobieństwo,

that it will get past us is lower if we focus on that problem.

że nas zaatakuje zmniejsza się wraz z naszym zaangażowaniem w tej dziedzinie.

So we can design the future if we choose what kind of things

Możemy zaprojektować przyszłość, jeśli zdecydujemy

we want to have happen and not have happen,

co chcemy, a czego nie chcemy, by się stało

and steer us to a lower-risk place.

i jeśli będziemy wybierać mniej ryzykowne opcje.

Vice President Gore will talk about how we could steer the climate trajectory

Wiceprezydent Al Gore będzie mówił jak można sterować zmianami klimatu

into a lower probability of catastrophic risk.

tak aby zmniejszyć ryzyko katastrofy.

But above all, what we have to do is we have to help the good guys,

Ale przede wszystkim, musimy pomagać dobrym ludziom,

the people on the defensive side,

ludziom, którzy chcą nas bronić,

have an advantage over the people who want to abuse things.

aby zdobywali przewagę nad osobami, które chcą nadużywać technologii.

And what we have to do to do that

I to co możemy zrobić, aby to osiągnąć

is we have to limit access to certain information.

to ograniczenie dostępu do pewnych informacji.

And growing up as we have, and holding very high

A w tak dużym społeczeństwie, ceniącym tak bardzo wolność słowa

the value of free speech, this is a hard thing for us to accept --

będzie to trudne do zaakceptowania,

for all of us to accept.

trudne dla nas wszystkich.

It's especially hard for the scientists to accept who still remember,

A szczególnie dla naukowców, którzy wciąż pamiętają

you know, Galileo essentially locked up,

aresztowanego Galileusza,

and who are still fighting this battle against the church.

i którzy wciąż walczą z Kościołem.

But that's the price of having a civilization.

Jednak to jest cena posiadania cywilizacji.

The price of retaining the rule of law

Ceną zachowania rządów prawa

is to limit the access to the great and kind of unbridled power.

jest ograniczenie dostępu do potężnej i nieskrępowanej siły.

Thank you.

Dziękuję.

(Applause)

(Aplauz)