Jeff Hawkins: How brain science will change computing

Tłumaczenie: Grzegorz Krzeszowski Korekta: Łukasz Stasiełowicz

I do two things:

Robię dwie rzeczy. Projektuję mobilne komputery i badam mózgi.

I design mobile computers and I study brains.

Today's talk is about brains and -- (Audience member cheers)

Dzisiejsza mowa jest na temat mózgów i,

Yay! I have a brain fan out there.

hurra, mam gdzieś tutaj fana mózgów.

(Laughter)

(Śmiech)

Jeśli mogę prosić o mój pierwszy slajd,

If I could have my first slide,

zobaczycie tytuł mojej prezentacji i moje dwa powiązania.

you'll see the title of my talk and my two affiliations.

So what I'm going to talk about is why we don't have a good brain theory,

Będę więc mówił o tym, czemu nie mamy dobrej teorii na temat mózgu,

why it is important that we should develop one

czemu powinniśmy stworzyć takową i co możemy z tym zrobić.

and what we can do about it.

I'll try to do all that in 20 minutes.

I spróbuję zrobić to wszystko w ciągu 20 minut. Mam dwa powiązania.

I have two affiliations.

Most of you know me from my Palm and Handspring days,

Większość z was zna mnie z czasów moich Palm i Handspring,

but I also run a nonprofit scientific research institute

ale przewodzę też instytutowi naukowemu typu non-profit,

called the Redwood Neuroscience Institute in Menlo Park.

którego nazwa brzmi "Instytut Neuronauk Redwood w Menlo Park",

We study theoretical neuroscience and how the neocortex works.

i tam prowadzimy badania nad teorią neuronauk,

i badamy jak działa kora nowa (neokorteks).

I'm going to talk all about that.

Będę mówił właśnie o tym.

I have one slide on my other life, the computer life,

Mam jeden slajd o moim innym życiu, życiu komputerowym, i to jest ten slajd.

and that's this slide here.

These are some of the products I've worked on over the last 20 years,

To są niektóre produkty nad którymi pracowałem przez ponad 20 ostatnich lat,

starting from the very original laptop

zaczynając od pierwszych laptopów, poprzez pierwsze komputery biurkowe

to some of the first tablet computers

and so on, ending up most recently with the Treo,

i tak dalej, kończąc ostatnio na Treo,

and we're continuing to do this.

i kontynuujemy to.

I've done this because I believe mobile computing

Robiłem to ponieważ szczerze wierzę, że mobilne komputery

is the future of personal computing,

są przyszłością osobistej elektroniki i staram się uczynić świat

and I'm trying to make the world a little bit better

odrobinę lepszym poprzez pracę nad nimi.

by working on these things.

But this was, I admit, all an accident.

Ale to wszystko, muszę się przyznać, stało się przypadkiem.

I really didn't want to do any of these products.

Szczerze nie chciałem współtworzyć żadnego z tych produktów

Very early in my career

i bardzo wcześnie w swojej karierze postanowiłem

I decided I was not going to be in the computer industry.

że nie będę pracować w branży komputerowej.

Before that, I just have to tell you

I nim opowiem wam o tym, muszę wam powiedzieć

about this picture of Graffiti I picked off the web the other day.

ten mały obraz graffiti który wziąłem z sieci pewnego dnia.

I was looking for a picture for Graffiti that'll text input language.

Szukałem obrazu graffiti, wpisałem odpowiednią komendę

I found a website dedicated to teachers who want to make script-writing things

i znalazłem stronę zadedykowaną nauczycielom, którzy chcą robić,

wiecie co, te napisy umieszczane na górnej części tablicy szkolnej,

across the top of their blackboard,

and they had added Graffiti to it, and I'm sorry about that.

i dodali do nich graffiti, przepraszam za to.

(Laughter)

(Śmiech)

So what happened was,

Więc kiedy byłem młodym absolwentem szkoły technicznej

when I was young and got out of engineering school at Cornell in '79,

w Cornell w 1979 roku, postanowiłem, że będę pracował dla Intela.

I went to work for Intel and was in the computer industry,

and three months into that, I fell in love with something else.

Po trzech miesiącach pracy w przemyśle komputerowym

zafascynowało mnie coś innego, powiedziałem wtedy: "Wybrałem zły zawód",

I said, "I made the wrong career choice here,"

and I fell in love with brains.

zafascynował mnie ludzki mózg.

This is not a real brain.

To nie jest prawdziwy mózg. To obraz jednego, rysunek kreską.

This is a picture of one, a line drawing.

And I don't remember exactly how it happened,

Nie pamiętam dokładnie jak to się stało,

but I have one recollection, which was pretty strong in my mind.

ale mam jedno wspomnienie, które cały czas tkwi w mojej głowie.

In September of 1979,

We wrześniu 1979 roku, wydanie magazynu Scientific American zostało

Scientific American came out with a single-topic issue about the brain.

w całości poświęcone mózgowi. To było całkiem udane wydanie.

It was one of their best issues ever.

Jedno z najlepszych wyadań tego magazynu. I zawierało artykuły o neuronach,

They talked about the neuron, development, disease, vision

o rozwoju mózgu, o jego schorzeniach, o wzroku i o wszystkich tych rzeczach,

and all the things you might want to know about brains.

o których chciałbyś wiedzieć w kontekście mózgu. To było naprawdę imponujące.

It was really quite impressive.

One might've had the impression we knew a lot about brains.

To wszystko sprawiało wrażenie, że naprawdę dużo wiemy o mózgu.

But the last article in that issue was written by Francis Crick of DNA fame.

Ale ostatni artykuł napisany był przez Francisa Cricka, jednego z odkrywców DNA.

Today is, I think, the 50th anniversary of the discovery of DNA.

Dziś przypada, o ile się nie mylę, 50-ta rocznica odkrycia DNA.

And he wrote a story basically saying, this is all well and good,

Napisał artykuł, w którym stwierdził, że

wszystko to wydaje się takie oczywiste, ale wiecie co,

but you know, we don't know diddly squat about brains,

tak naprawdę wiemy bardzo mało o mózgu

and no one has a clue how they work,

i nikt nie ma pojęcia jak mózg funkcjonuje,

so don't believe what anyone tells you.

więc nie wierzcie w to, co mówią inni.

This is a quote from that article, he says:

Oto cytat z tego artykułu. Powiedział "Czego wyraźnie nam brakuje,"

"What is conspicuously lacking" -- he's a very proper British gentleman --

jest bardzo poprawnym brytyjskim dżentelmenem, więc "Czego wyraźnie nam brakuje

"What is conspicuously lacking is a broad framework of ideas

to szeroka struktura koncepcji, dzięki którym uporządkujemy różne podejścia do mózgu"

in which to interpret these different approaches."

I thought the word "framework" was great.

Pomyślałem, że słowo struktura było świetnie dobrane.

He didn't say we didn't have a theory.

Nie powiedział, że nie mamy nawet teorii. Stwierdził, że

He says we don't even know how to begin to think about it.

nie wiemy nawet jak zacząć myśleć o mózgu --

nie mamy nawet struktury koncepcji.

We don't even have a framework.

Obecnie znajdujemy się na etapie pre-paradygmatu jak to ujął Thomas Kuhn.

We are in the pre-paradigm days, if you want to use Thomas Kuhn.

Zafascynowało mnie to wszystko i pomyślałem, że

So I fell in love with this.

I said, look: We have all this knowledge about brains -- how hard can it be?

mamy całą tą wiedzę na temat mózgu. Jak trudne to może być?

It's something we can work on in my lifetime; I could make a difference.

To jest coś, czemu mogę poświęcić swoje życie. Czułem, że mogę coś zmienić,

So I tried to get out of the computer business, into the brain business.

więc spróbowałem odejść z branży komputerowej i zająć się badaniem mózgu.

First, I went to MIT, the AI lab was there.

Udałem się do MIT, gdzie zajmowano się badaniem sztucznej inteligencji

I said, I want to build intelligent machines too,

i powiedziałem, że także chcę budować inteligentne maszyny,

but I want to study how brains work first.

ale aby to robić chcę najpierw poznać funkcjonowanie ludzkiego mózgu.

And they said, "Oh, you don't need to do that.

Odpowiedzieli, że nie jest to konieczne.

You're just going to program computers, that's all.

Zamierzamy tylko programować komputery, to wszystko co musimy zrobić.

I said, you really ought to study brains.

Odpowiedziałem, że naprawdę powinni najpierw poznać mózg. Stwierdzili, że

They said, "No, you're wrong."

I said, "No, you're wrong," and I didn't get in.

się mylę. A ja na to, że oni się mylą i ostatecznie nie dostałem pracy.

(Laughter)

(Śmiech)

I was a little disappointed -- pretty young --

Ale byłem trochę rozczarowany -- dosyć młody, ale spróbowałem jeszcze raz

but I went back again a few years later,

kilka lat później, tym razem w Kalifornii, udałem się do Berkeley.

this time in California, and I went to Berkeley.

Powiedziałem sobie, że spróbuję poznać biologiczną stronę zagadnienia.

And I said, I'll go in from the biological side.

So I got in the PhD program in biophysics.

Więc zdecydowałem się na studia doktoranckie z biofizyki,

I was like, I'm studying brains now. Well, I want to study theory.

więc powiedziałem im, że chcę studiować teorię.

They said, "You can't study theory about brains.

Odpowiedzieli, że nie mogę studiować teorii na temat mózgu.

You can't get funded for that.

To nie działa w ten sposób. Nie otrzymasz funduszy na ten cel.

And as a graduate student, you can't do that."

A jako absolwent nie możesz tego robić. Więc pomyślałem że to już koniec.

So I said, oh my gosh.

I was depressed; I said, but I can make a difference in this field.

Byłem bardzo załamany. Ale pomyślałem, że mogę dokonać zmian w tej dziedzinie.

Więc wróciłem do branży komputerowej

I went back in the computer industry

and said, I'll have to work here for a while.

i powiedziałem, że muszę tu popracować przez jakiś czas.

That's when I designed all those computer products.

To właśnie wtedy zaprojektowałem wszystkie te urządzenia.

(Laughter)

(Śmiech)

I said, I want to do this for four years, make some money,

I pomyślałem, że chcę zająć się tym przez cztery lata, zarobić trochę pieniędzy,

I was having a family, and I would mature a bit,

tak jakbym miał własną rodzinę i dojrzałbym odrobinę

and maybe the business of neuroscience would mature a bit.

i może przez ten czas biznes neuronauk by dojrzał trochę.

Well, it took longer than four years. It's been about 16 years.

No, ale zajęło mi to dłużej niż cztery lata. To było około 16 lat.

But I'm doing it now, and I'm going to tell you about it.

Ale teraz się tym zajmuję i chcę wam o tym opowiedzieć.

So why should we have a good brain theory?

Więc dlaczego powinniśmy mieć dobrą teorię mózgu?

Well, there's lots of reasons people do science.

Istnieje wiele powodów, dla których ludzie zajmują się nauką.

The most basic one is, people like to know things.

Pierwszym -- najbardziej oczywistym -- jest to, że ludzie lubią wiedzieć.

We're curious, and we go out and get knowledge.

Jesteśmy ciekawi świata, więc poznajemy go i zdobywamy wiedzę, prawda?

Why do we study ants? It's interesting.

Dlaczego studiujemy życie mrówek? Dlatego, że to ineteresujące.

Maybe we'll learn something useful, but it's interesting and fascinating.

Może dowiemy się czegoś pożytecznego, ale to interesujące i fascynujące zajęcie.

But sometimes a science has other attributes

Ale czasem, nauka ma inne cechy,

which makes it really interesting.

które sprawiają, że jest bardzo, bardzo interesująca.

Sometimes a science will tell something about ourselves;

Czasami nauka powie nam coś o nas samych,

it'll tell us who we are.

odpowie na pytanie kim jesteśmy.

Evolution did this and Copernicus did this,

Czasem takie odkrycia jak teoria ewolucji czy teoria Kopernika sprawiają,

where we have a new understanding of who we are.

że na nowo odkrywamy kim jesteśmy.

And after all, we are our brains. My brain is talking to your brain.

A tak naprawdę jesteśmy mózgami. Mój mózg mówi do twojego mózgu.

Our bodies are hanging along for the ride,

Nasze ciała kroczą obok siebie, ale to mój mózg mówi do twojego mózgu.

but my brain is talking to your brain.

And if we want to understand who we are and how we feel and perceive,

I jeśli chcemy zrozumieć kim jesteśmy, jak odczuwamy i postrzegamy,

naprawdę powiniśmy zrozumieć czym jest mózg.

we need to understand brains.

Another thing is sometimes science leads to big societal benefits, technologies,

Inną zaletą nauki jest czasem to,

że prowadzi do naprawdę wielkich korzyści dla społeczeństwa i technologii,

or businesses or whatever.

albo dla biznesu czy czegokolwiek innego. I to jest także ważne,

This is one, too, because when we understand how brains work,

ponieważ, kiedy zrozumiemy funkcjonowanie mózgu będziemy w stanie

we'll be able to build intelligent machines.

budować inteligentne maszyny i myślę, że to jest naprawdę wielką zaletą

That's a good thing on the whole,

with tremendous benefits to society,

i że będzie to miało bardzo pozytywny wpływ na społeczeństwo

just like a fundamental technology.

tak jak dotychczasowy wpływ technologii.

So why don't we have a good theory of brains?

Więc dlaczego nie mamy dobrej teorii mózgu?

People have been working on it for 100 years.

Prace nad taką teorią trwają już od 100 lat.

Let's first take a look at what normal science looks like.

A więc, spójrzmy najpierw na to, jak wygląda normalna nauka.

This is normal science.

To jest normalna nauka.

Normal science is a nice balance between theory and experimentalists.

Normalna nauka jest harmonią pomiędzy teorią, a eksperymentatorami.

The theorist guy says, "I think this is what's going on,"

A więc, teoretycy mówią, ok, myślę - stanie się tak a nie inaczej,

the experimentalist says, "You're wrong."

a na to eksperymentatorzy odpowiadają, nie, mylicie się.

It goes back and forth, this works in physics, this in geology.

I tak w kółko, wiecie co mam na myśli?

Sprawdza się to w fizyce. Sprawdza w geologii. Ale jeśli to jest normalna nauka,

But if this is normal science, what does neuroscience look like?

to jak wygląda neuronauka? Oto jak wygląda neuronauka.

This is what neuroscience looks like.

Zawiera mnóstwo informacji z anatomii, fizjologii i nauce o zachowaniu.

We have this mountain of data,

which is anatomy, physiology and behavior.

You can't imagine how much detail we know about brains.

Nie potraficie sobie wyobrazić jak wiele informacji mamy o mózgu.

There were 28,000 people who went to the neuroscience conference this year,

Naliczyliśmy 28,000 uczestników na tegorocznej konferencji dotyczącej neuronauki

and every one of them is doing research in brains.

i każdy z tych uczestników zajmuje się badaniami mózgu.

A lot of data, but no theory.

Mnóstwo informacji. Ale nie istnieje jeszcze jedna teoria. Jest tam tylko małe, pole na górze.

There's a little wimpy box on top there.

And theory has not played a role in any sort of grand way

I teoria nie miała żadnego wielkiego wpływu na rozwój neuronauk.

in the neurosciences.

And it's a real shame.

To naprawdę wielki wstyd. Więc dlaczego tak się dzieje?

Now, why has this come about?

If you ask neuroscientists why is this the state of affairs,

Jeśli zapytasz neuronaukowców dlaczego tak właśnie jest?

first, they'll admit it.

Przede wszystkiem zgodzą się z tym. Ale, jeśli ich zapytasz to odpowiedzą,

But if you ask them, they say,

there's various reasons we don't have a good brain theory.

że istnieje wiele powodów, dla których nie dysponujemy dobrą teorią mózgu.

Some say we still don't have enough data,

Niektórzy powiedzą, że nie dysponujemy jeszcze wystarczającą ilością informacji,

we need more information, there's all these things we don't know.

że musimy zdobyć ich więcej, zbyt wiele jeszcze nie wiemy.

Well, I just told you there's data coming out of your ears.

Ale przecież powiedziałem wam, że mamy tak wiele informacji na temat mózgu.

We have so much information, we don't even know how to organize it.

Mamy tak dużo informacji; nie wiemy jak zacząć organizować te wszystkie dane.

What good is more going to do?

Co dobrego możemy jeszcze zrobić?

Maybe we'll be lucky and discover some magic thing, but I don't think so.

Może będziemy mieli szczęście i odkryjemy magiczną formułę, ale nie sądzę.

This is a symptom of the fact that we just don't have a theory.

To tak naprawdę symptom tego, że nie posiadamy jeszcze teorii dot. mózgu.

We don't need more data, we need a good theory.

Nie potrzebujemy jeszcze więcej informacji -- potrzebujemy dobrej teorii.

Another one is sometimes people say,

Czasem ludzie twierdzą, że mózg jest tak skomplikowanym organem,

"Brains are so complex, it'll take another 50 years."

że poznanie go zajmie jeszcze 50 lat.

I even think Chris said something like this yesterday, something like,

Myślę, że Chris powiedział nawet coś podobnego wczoraj.

Nie jestem pewien co powiedziałeś Chris, ale to było coś takiego, że

it's one of the most complicated things in the universe.

mózg jest najbardziej skomplikowaną strukturą we wszechświecie. Nie zgadzam się z tym.

That's not true -- you're more complicated than your brain.

Myślę, że jesteś bardziej skomplikowany niż twój mózg. Masz mózg.

You've got a brain.

I pomimo tego, że mózg wydaje się być skomplikowanym organem,

And although the brain looks very complicated,

to myślę, że rzeczy pozostają skomplikowane, dopóty dopóki ich nie zrozumiemy.

things look complicated until you understand them.

That's always been the case.

Zawsze tak było. Więc wszystko co możemy powiedzieć, to że

So we can say, my neocortex, the part of the brain I'm interested in,

kora nowa, będąca częścią mózgu, którą się interesuję, ma 30 miliardów komórek.

has 30 billion cells.

But, you know what? It's very, very regular.

Ale wiecie co? Ta część mózgu jest bardzo, bardzo regularna.

In fact, it looks like it's the same thing repeated over and over again.

Wyglądem przypomina powtarzającą się strukturę.

It's not as complex as it looks. That's not the issue.

Nie jest tak skomplikowana jak się wydaje. To nie jest sedno sprawy.

Some people say, brains can't understand brains.

Niektórzy mówią, że mózg nie może zwyczajnie zrozumieć mózgu.

Very Zen-like. Woo.

To trochę w stylu zen. Uuuuu. Wiecie o co mi chodzi --

(Laughter)

(Śmiech)

You know, it sounds good, but why? I mean, what's the point?

Brzmi całkiem dobrze, ale dlaczego? Jaki to ma sens?

It's just a bunch of cells. You understand your liver.

To przecież tylko zlepek komórek. Rozumiesz działanie swojej wątroby.

It's got a lot of cells in it too, right?

Także składa się z wielu komórek, prawda?

So, you know, I don't think there's anything to that.

Myślę więc, że to nie ma wielkiego znaczenia.

And finally, some people say,

I na koniec, niektórzy mówią, że

"I don't feel like a bunch of cells -- I'm conscious.

nie jestem tylko zlepkiem komórek. Mam przecież świadomość.

I've got this experience, I'm in the world.

Doświadczam życia, jestem na świecie.

I can't be just a bunch of cells."

Nie mogę być tylko zlepkiem komórek. No tak,

Well, people used to believe there was a life force to be living,

ludzie wierzyli kiedyś, że istnieje pewna siła, sprawiająca, że żyjemy

and we now know that's really not true at all.

i wiemy dziś, że to wcale nie jest prawda.

And there's really no evidence,

I naprawdę nie ma dowodów, które potwierdzają, no może poza ludźmi

other than that people just disbelieve that cells can do what they do.

którzy zwyczajnie nie wierzą w to, że komórki potrafią to co potrafią.

So some people have fallen into the pit of metaphysical dualism,

I tak jeśli niektórzy ludzie wpadli w pułapkę metafizycznego dualizmu,

some really smart people, too, but we can reject all that.

niektórzy mądrzy ludzie także, to możemy się tym nie przejmować.

(Laughter)

(Śmiech)

Zamierzam wam powiedzieć, że jest coś jeszcze,

No, there's something else,

something really fundamental, and it is:

i to jest naprawdę istotne, to jest to:

another reason why we don't have a good brain theory

istnieje kolejny powód, dla którego nie dysponujemy dobrą teorią mózgu,

is because we have an intuitive, strongly held but incorrect assumption

i to dlatego, że jest w nas intuicyjne, głęboko zakorzenione,

ale nieprawdziwe założenie, które nie pozwala nam dostrzec prawdy.

that has prevented us from seeing the answer.

There's something we believe that just, it's obvious, but it's wrong.

Jest coś w co wierzymy, że jest oczywiste, ale zarazem jest złe.

Now, there's a history of this in science and before I tell you what it is,

Istnieje to w historii nauki i zanim powiem wam, co to jest,

I'll tell you about the history of it in science.

zamierzam opowiedzieć wam trochę o historii tego w nauce.

Look at other scientific revolutions --

Patrzycie na kilka innych naukowych rewolucji,

the solar system, that's Copernicus,

w tym przypadku mówię o systemie słonecznym, mówię o Koperniku,

Darwin's evolution, and tectonic plates, that's Wegener.

teoria ewolucji Darwina oraz płyty tektoniczne, mam na myśli Wegenera.

Wszyscy oni mają wiele wspólnego z nauką o mózgu.

They all have a lot in common with brain science.

First, they had a lot of unexplained data. A lot of it.

Przede wszystkim, wszyscy mieli mnóstwo niewyjaśnionych danych. Mnóstwo.

But it got more manageable once they had a theory.

Ale stały się one bardziej zrozumiałe, kiedy stworzyli teorię.

The best minds were stumped -- really smart people.

Najlepsze umysły miały z tym kłopot, naprawdę, bardzo mądrzy ludzie.

We're not smarter now than they were then;

Nie jesteśmy dziś wcale mądrzejsi od nich.

it just turns out it's really hard to think of things,

Okazuje się, że jest naprawdę trudno myśleć o zjawiskach,

but once you've thought of them, it's easy to understand.

ale poznając je stopniowo jesteśmy w stanie je łatwiej zrozumieć.

My daughters understood these three theories,

Moje córki zrozumiały te trzy naukowe teorie,

w ramach ogólnych, będąc jeszcze w przedszkolu.

in their basic framework, in kindergarten.

It's not that hard -- here's the apple, here's the orange,

Teraz nie jest tak trudno, sami wiecie, tutaj jest jabłko, tutaj jest pomarańcza,

the Earth goes around, that kind of stuff.

Ziemia krąży wokół Słońca, tego typu rzeczy.

Another thing is the answer was there all along,

Wreszcie, prawdą jest to, że odpowiedzi na te pytania zawsze tam były,

but we kind of ignored it because of this obvious thing.

ale ignorowaliśmy je, ponieważ były zbyt oczywiste, i w tym właśnie był problem.

It was an intuitive, strongly held belief that was wrong.

To te intuicyjne, głęboko zakorzenione przekonanie było złe.

In the case of the solar system,

W przypadku systemu słonecznego,to pomysł, że Ziemia wiruje

the idea that the Earth is spinning,

the surface is going a thousand miles an hour,

a powierzchnia planety pędzi z prędkością tysiąca mil na godzinę,

and it's going through the solar system at a million miles an hour --

i że Ziemia pędzi z prędkością miliona mil na godzinę przez system słoneczny.

this is lunacy; we all know the Earth isn't moving.

To obłęd. Wszycy wiemy, że Ziemia się nie rusza.

Do you feel like you're moving a thousand miles an hour?

Czy czujesz, że Ziemia porusza się z prędkością tysiąca mil na godzinę?

Oczywiście, że nie. Widzicie, a ktoś kto stwierdził,

If you said Earth was spinning around in space and was huge --

że kręci się wokół własnej osi w przestrzeni i jest ogromna,

they would lock you up, that's what they did back then.

mógł zostać zamknięty w więzieniu, tak się właśnie działo w tamtych czasach.

(Śmiech)

So it was intuitive and obvious. Now, what about evolution?

Więc to było intuicyjne i oczywiste myślenie. A jak to było z teorią ewolucji?

Evolution, same thing.

Z teorią ewolucji było podobnie. Uczyliśmy nasze dzieci, Biblia mówi,

We taught our kids the Bible says God created all these species,

że Bóg stworzył wszystkie gatunki zwierząt, koty są kotami, psy psami,

cats are cats; dogs are dogs; people are people; plants are plants;

ludzie są ludźmi, rośliny roślinami, nie zmieniają się.

they don't change.

Noe zamknął je wszystkie w arce na rozkaz Pana, bla, bla, bla. I wiecie co,

Noah put them on the ark in that order, blah, blah.

The fact is, if you believe in evolution, we all have a common ancestor.

faktem jest, że jeśli wierzycie w ewolucje, to wszyscy mamy tego samego przodka,

We all have a common ancestor with the plant in the lobby!

i wszyscy mamy wspólnego przodka wliczając tę roślinkę w korytarzu.

This is what evolution tells us. And it's true. It's kind of unbelievable.

Tak mówi nam teoria ewolucji. I to jest prawda. To wydaje się nieprawdopodobne.

And the same thing about tectonic plates.

To samo dotyczy teorii plyt tektonicznych, wiecie?

All the mountains and the continents

Wszystkie góry i kontynenty w pewien sposób unoszą się

are kind of floating around on top of the Earth.

na powierzchni Ziemi, prawda? To wydaje się bezsensowne.

It doesn't make any sense.

So what is the intuitive, but incorrect assumption,

Więc czym jest to intuicyjne ale niepoprawne założenie,

that's kept us from understanding brains?

które powstrzymywało nas od zrozumienia mózgu?

I'll tell you. It'll seem obvious that it's correct. That's the point.

Teraz zamierzam wam o tym powiedzieć, i prawdziwość okaże się oczywista,

i o to właśnie chodzi, prawda? Później będę musiał wyjaśnić dlaczego

Then I'll make an argument why you're incorrect on the other assumption.

mylicie się opierając na innym założeniu.

The intuitive but obvious thing is:

Intuicyjne ale oczywiste założenie mówi, że w jakiś sposób inteligencja

somehow, intelligence is defined by behavior;

definiowana jest poprzez zachowanie,

we're intelligent because of how we do things

że jesteśmy inteligentni ponieważ robimy coś w taki a nie inny sposób,

and how we behave intelligently.

czyniąc tak postępujemy inteligentnie, ale zamierzam wam powiedzieć, że to błąd.

And I'm going to tell you that's wrong.

Intelligence is defined by prediction.

Mamy tutaj do czynienia z inteligencją opartą na umiejętności przewidywania.

I'm going to work you through this in a few slides,

Zamierzam wam to zaprezentować z pomocą kilku slajdów,

and give you an example of what this means.

dać wam przykład co to oznacza. Oto system.

Here's a system.

Engineers and scientists like to look at systems like this.

Inżynierowie lubią patrzeć na takie systemy. Naukowcy także je lubią.

They say, we have a thing in a box. We have its inputs and outputs.

Mówią tak, mamy coś w pudełku, które posiada wejścia i wyjścia.

The AI people said, the thing in the box is a programmable computer,

Badacze sztucznej inteligencji uznają, że tym czymś w środku pudełka jest komputer, który można programować

because it's equivalent to a brain.

ponieważ jest odpowiednikiem mózgu człowieka, więc wprowadzimy kilka danych

We'll feed it some inputs and get it to do something, have some behavior.

i sprawimy, że zacznie coś robić, zacznie funkcjonować.

Alan Turing jest twórcą testu Turinga, który wyjaśnia nam, że

Alan Turing defined the Turing test, which essentially says,

możemy uznać maszynę za inteligentną tylko wtedy, gdy zachowuje się tak samo jak człowiek.

we'll know if something's intelligent if it behaves identical to a human --

To miara behawioralna tego czym jest inteligencja,

a behavioral metric of what intelligence is

that has stuck in our minds for a long time.

i przez wieki zakorzeniła się ona w naszych umysłach.

Reality, though -- I call it real intelligence.

W rzeczywistości jednak, nazywam to rzeczywistą inteligencją.

Real intelligence is built on something else.

Rzeczywista inteligencja zbudowana jest na czymś innym.

We experience the world through a sequence of patterns,

Doświadczamy nasz świat poprzez sekwencję zdarzeń, gromadzimy je,

and we store them, and we recall them.

by później je przywołać. I kiedy je przywołujemy, dopasowujemy je

When we recall them, we match them up against reality,

do rzeczywistości, dokonując przy tym ciągłego przewidywania zdarzeń.

and we're making predictions all the time.

It's an internal metric; there's an internal metric about us,

To jest taka wieczna miara. Istnieje w nas nieustannie pytająca wieczna miara,

saying, do we understand the world, am I making predictions, and so on.

czy rozumiemy świat? Czy przewiduję co nastąpi? I tak dalej.

You're all being intelligent now, but you're not doing anything.

Wszyscy jesteście już inteligentni, nawet nie robiąc nic w tej chwili.

Może się drapiesz, a może dłubiesz w nosie,

Maybe you're scratching yourself, but you're not doing anything.

nie wiem co robisz, ale nie robisz niczego w tej chwili,

But you're being intelligent; you're understanding what I'm saying.

ale jesteś inteligentny, rozumiesz co do ciebie mówię.

Because you're intelligent and you speak English,

Ponieważ jesteś inteligentny i mówisz po angielsku,

you know the word at the end of this

wiesz jakie słowo jest na końcu tego -- (cisza)

zdania.

sentence.

The word came to you; you make these predictions all the time.

Słowo dotarło do ciebie, a ty ciągle przewidujesz co nastąpi.

What I'm saying is,

Mam na myśli to, że

the internal prediction is the output in the neocortex,

wieczne przewidywanie to wyjście kory nowej.

I, że w pewien sposób, przewidywanie prowadzi do inteligentnego zachowania.

and somehow, prediction leads to intelligent behavior.

Here's how that happens:

A oto jak to się dzieje. Zacznijmy od nie-inteligentnego mózgu.

Let's start with a non-intelligent brain.

Zajmiemy się nie-inteligentym mózgiem, pozostawimy pień mózgu,

I'll argue a non-intelligent brain, we'll call it an old brain.

And we'll say it's a non-mammal, like a reptile,

i można powiedzieć, że nie będzie to mózg ssaka, bardziej gada,

say, an alligator; we have an alligator.

więc powiedzmy, że to będzie aligator.

And the alligator has some very sophisticated senses.

Aligator posiada pewne bardzo wyrafinowane zmysły.

It's got good eyes and ears and touch senses and so on,

Posiada dobry wzrok i słuch oraz zmysł dotyku i dalej

a mouth and a nose.

pysk i nos. Charakteryzuje się bardzo złożonym zachowaniem.

It has very complex behavior.

It can run and hide. It has fears and emotions. It can eat you.

Potrafi biegać i chować się. Okazuje strach i emocje. Może cię zjeść.

It can attack. It can do all kinds of stuff.

Potrafi atakować. Potrafi wiele innych rzeczy.

But we don't consider the alligator very intelligent,

Ale z ludzkiego punktu widzenia nie uważamy aligatora za bardzo inteligentnego.

not in a human sort of way.

But it has all this complex behavior already.

Ale posiada on przecież złożony system zachowania.

Now in evolution, what happened?

Więc co się stało w trakcie ewolucji?

First thing that happened in evolution with mammals

Ważną zmianą w procesie ewolucji ssaków

is we started to develop a thing called the neocortex.

było wykształcenie się części nazywanej korą nową.

I'm going to represent the neocortex by this box on top of the old brain.

I zamierzam wam zaprezentować jak wygląda kora nowa.

to ten kwadrat na rysuku umieszczony nad pniem mózgu.

Neocortex means "new layer." It's a new layer on top of your brain.

Kora nowa oznacza nową warstwę. Nową warstwę okalającą twój mózg.

It's the wrinkly thing on the top of your head

Jeśli nie wiesz jak wygląda, to jest to pomarszczona masa w górnej części głowy,

that got wrinkly because it got shoved in there and doesn't fit.

jest pomarszczona ponieważ została tam wetknięta i nie pasuje.

(Laughter)

(Śmiech)

Literally, it's about the size of a table napkin

Naprawdę, tak właśnie wygląda. Ma wielkość stołowej serwety.

and doesn't fit, so it's wrinkly.

I nie mieści się w głowie, więc stąd ta pomarszczona struktura. Spójrzcie jak to narysowałem.

Now, look at how I've drawn this.

The old brain is still there.

Pień mózgu ciągle tam jest. Wciąż macie mózg aligatora.

You still have that alligator brain. You do. It's your emotional brain.

Naprawdę. To twoja część mózgu odpowiedzialna za emocje.

It's all those gut reactions you have.

Wywodzą się z niego wszystkie wasze emocje i instynkt.

On top of it, we have this memory system called the neocortex.

A na jego zewnętrznej stronie znajduje się system pamięci zwany korą nową.

And the memory system is sitting over the sensory part of the brain.

System pamięci mieści się nad częścią mózgu odpowiedzialną za zmysły.

So as the sensory input comes in and feeds from the old brain,

Tak więc, kiedy impuls dociera do pnia mózgu,

it also goes up into the neocortex.

dostaje się dalej do kory nowej. A kora nowa zapamiętuje informacje.

And the neocortex is just memorizing.

It's sitting there saying, I'm going to memorize all the things going on:

Czeka tam sobie i mówi, ach, zamierzam zapamiętać wszystkie te informacje,

where I've been, people I've seen, things I've heard, and so on.

miejsca, w których byłem, ludzi, których widziałem,rzeczy, które słyszałem itd.

And in the future, when it sees something similar to that again,

A w przyszłości, kiedy zobaczy coś podobnego,

in a similar environment, or the exact same environment,

w podobnym lub w identycznym otoczeniu,

it'll start playing it back: "Oh, I've been here before,"

odtworzy te wspomnienia. Zacznie je odtwarzać.

Och, byłem już tu kiedyś. Znam tą sytuację z doświadczenia

and when you were here before, this happened next.

wiem co wydarzy się dalej. To pozwala ci przewidywać następstwa.

It allows you to predict the future.

It literally feeds back the signals into your brain;

To pozwala ci, dosłownie następuje sprzężenie zwrotne w twoim mózgu,

they'll let you see what's going to happen next,

wspomnienia pozwolą ci przewidzieć co stanie się dalej,

will let you hear the word "sentence" before I said it.

pozwolą ci usłyszeć słowo, zanim je wypowiem.

And it's this feeding back into the old brain

I to sprzężenie zwrotne w twoim mózgu,

that will allow you to make more intelligent decisions.

pozwoli ci podjąć bardziej inteligentne decyzje

This is the most important slide of my talk, so I'll dwell on it a little.

To najważniejszy slajd mojego wykładu, więc zamierzam się na niim skupić.

And all the time you say, "Oh, I can predict things,"

A więc, cały czas mówisz, och, potrafię przewidzieć co nastąpi.

so if you're a rat and you go through a maze, and you learn the maze,

Jeśli byłbyś szczurem, który biegnie przez labirynt odkrywając właściwą drogę,

next time you're in one, you have the same behavior.

będąc w tym labiryncie ponownie, twoje postępowanie byłoby takie same,

But suddenly, you're smarter; you say, "I recognize this maze,

ale nagle, stałbyś się mądrzejszy

ponieważ pomyślałbyś, och, rozpoznaję ten labirynt, wiem którędy pójść,

I know which way to go; I've been here before; I can envision the future."

znam to miejsce, potrafię przewidywać. I to właśnie czynisz.

That's what it's doing.

This is true for all mammals --

U ludzi, przy okazji, potrafią to wszystkie ssaki,

in humans, it got a lot worse.

inne ssaki także to robią, a u ludzi jest to jeszcze bardziej rozwinięte.

Humans actually developed the front of the neocortex,

U ludzi wykształciła się przednia część kory nowej

called the anterior part of the neocortex.

nazywana przednią częścią kory nowej (anterior neocortex). Natura dokonała małej sztuczki

And nature did a little trick.

It copied the posterior, the back part, which is sensory,

Mianowicie skopiowała tylną część mózgu, kontrolującą zmysły

and put it in the front.

i umieściła ją w przedniej jego części.

Humans uniquely have the same mechanism on the front,

Ludzie jako jedyni posiadają ten sam mechanizm w przedniej części mózgu,

but we use it for motor control.

ale używamy go do kontroli ośrodka ruchu.

So we're now able to do very sophisticated motor planning, things like that.

Więc dzięki temu możemy wykonywać bardzo skomplikowane ruchy.

I don't have time to explain, but to understand how a brain works,

Nie mam czasu, aby to wytłumaczyć, ale jeśli chcecie zrozumieć, jak działa mózg,

you have to understand how the first part of the mammalian neocortex works,

to musicie zrozumieć, jak działa pierwsza część kory nowej u ssaków,

w jaki sposób zapamiętujemy sekwencje i potrafimy przewidywać.

how it is we store patterns and make predictions.

Więc pozwólcie mi przedstawić kilka przykładów umiejętności przewidywania.

Let me give you a few examples of predictions.

I already said the word "sentence."

Wspomniałem już o zgadywaniu wyrazu w zdaniu. W muzyce,

In music, if you've heard a song before,

jeśli słyszałeś piosenkę wcześniej, jeśli słuchałeś Jill śpiewającą wcześniej te piosenki,

when you hear it, the next note pops into your head already --

to kiedy śpiewa je, następna nuta sama pojawia się w twojej głowie --

you anticipate it.

spodziewasz się, że się pojawią. Jeśli słuchasz całego albumu,

With an album, at the end of a song, the next song pops into your head.

po każdej piosence spodziewasz się następnej piosenki w kolejności.

It happens all the time, you make predictions.

To dzieje się cały czas. Cały czas przewidujesz co nastąpi.

I have this thing called the "altered door" thought experiment.

Czasem przeprowadzam eksperyment zwany zamianą drzwi.

It says, you have a door at home;

Ten eksperyment myślowy wygląda tak: przypuśćmy, że masz drzwi w domu

when you're here, I'm changing it --

i kiedy ty przebywasz tutaj, ja zmieniam ustawienie drzwi, mój pomocnik

I've got a guy back at your house right now, moving the door around,

który jest w twoim domu, przesuwa drzwi,

moving your doorknob over two inches.

zmienia położenie klamki przesuwając ją o dwa cale.

When you go home tonight, you'll put your hand out, reach for the doorknob,

Kiedy wrócisz wieczorem do domu, odruchowo wyciągniesz rękę

starając się chwycić klamkę i zauważysz, że

notice it's in the wrong spot

jest w niewłaściwym miejscu, wtedy zdasz sobie sprawę, że coś się stało.

and go, "Whoa, something happened."

It may take a second, but something happened.

Może to potrwać kilka sekund zanim się zorientujesz, ale wiesz, że coś jest nie tak.

I can change your doorknob in other ways --

Mogę zmienić położenie klamki w jeszcze inny sposób.

make it larger, smaller, change its brass to silver, make it a lever,

Mogę ją powiększyć albo zmniejszyć, mosiądz zamienić na srebro,

mogę ją wymienić na dźwignię. Mogę zmienić twoje drzwi, zmienić ich kolor,

I can change the door; put colors on, put windows in.

mogę wmontować w nie małe okienka. Mogę zmienić tysiące szczegółów,

I can change a thousand things about your door

ale za każdym razem kiedy będziesz je otwierał, wystarczą ci dwie sekundy,

and in the two seconds you take to open it,

aby zorientować się, że coś się zmieniło.

you'll notice something has changed.

Now, the engineering approach, the AI approach to this,

Więc zarówno inżynierowie, jak i badacze sztucznej inteligencji byliby skłonni do

is to build a door database with all the door attributes.

stworzenia bazy danych tych drzwi. Bazy zawierającej wszystkie informacje.

And as you go up to the door, we check them off one at time:

I kiedy podchodziłbyś do tych drzwi, informacje te zostałyby ci przedstawione.

door, door, color ...

Drzwi, drzwi, drzwi, np. ich kolor, wiecie co mam na myśli.

We don't do that. Your brain doesn't do that.

Ale to nie działa w ten sposób. Twój mózg nie działa w ten sposób.

Your brain is making constant predictions all the time

Mianowicie twój mózg przez cały czas przewiduje

about what will happen in your environment.

co wydarzy się w twoim najbliższym otoczeniu.

As I put my hand on this table, I expect to feel it stop.

Kładąc swoją dłoń na tym stole spodziewam się, że za chwilę dotknie jego powierzchni.

When I walk, every step, if I missed it by an eighth of an inch,

Jeśli stawiając równe kroki pomylę się o mały kawałek

I'll know something has changed.

to zorientuję się, że coś się zmieniło.

You're constantly making predictions about your environment.

Ciągle przewidujesz, co wydarzy się w twoim najbliższym otoczeniu.

I'll talk about vision, briefly.

Opowiem o tym krótko. Oto obraz przedstwiający kobietę.

This is a picture of a woman.

When we look at people, our eyes saccade over two to three times a second.

Kiedy przyglądacie się drugiej osobie, wasze oczy zatrzymuja się

od dwóch do trzech razy w ciągu sekundy na danym punkcie.

We're not aware of it, but our eyes are always moving.

Nie zdajecie sobie z tego sprawy, ale wasze oczy ciągle się poruszają.

I kiedy patrzysz na czyjąś twarz,

When we look at a face, we typically go from eye to eye to nose to mouth.

to zwykle przesuwasz wzrok z jednego oka na drugie, dalej na nos i usta.

When your eye moves from eye to eye,

Kiedy przesuwasz wzrok z jednego oka na drugie

if there was something else there like a nose,

i zamiast oka napotkasz tam nos,

you'd see a nose where an eye is supposed to be and go, "Oh, shit!"

to okaże się, że tam gdzie powinno być oko zobaczysz nos,

i pomyślisz, co jest grane --

(Laughter)

"There's something wrong about this person."

(Śmiech)

Coś jest nie tak z tym człowiekiem.

That's because you're making a prediction.

Dzieje się tak dlatego, że przewidujesz.

It's not like you just look over and say, "What am I seeing? A nose? OK."

Nie dzieje się tak, że patrząc tam zadajesz sobie pytanie co widzisz?

Widzę nos, w porządku. Nie, ty zwyczajnie masz oczekiwanie w stosunku do tego co tam zobaczysz.

No, you have an expectation of what you're going to see.

(Śmiech)

Every single moment.

Ciągle przewidujemy. I na koniec, pomyślmy o tym, jak badamy inteligencję.

And finally, let's think about how we test intelligence.

We test it by prediction: What is the next word in this ...?

Badamy ją poprzez przewidywanie rozwiązań. Jakie jest następne słowo?

This is to this as this is to this. What is the next number in this sentence?

To pasuje do tego, jako to do tego. Jaki jest kolejny numer w tym zdaniu?

Here's three visions of an object. What's the fourth one?

Spójrz na trzy kształty brył.

Która bryła będzie czwarta? Tak badamy inteligencję. Przewidujemy rozwiązania.

That's how we test it. It's all about prediction.

So what is the recipe for brain theory?

Więc jaki jest przepis na teorię mózgu?

First of all, we have to have the right framework.

Po pierwsze, musimy dysponować odpowiednią strukturą.

And the framework is a memory framework,

Tą strukturą jest struktura pamięci,

not a computational or behavior framework,

nie struktura obliczeniowa czy struktura zachowania. To struktura pamięci.

it's a memory framework.

How do you store and recall these sequences of patterns?

W jaki sposób zapamiętujesz i przypominasz sobie sekwencje i wzory? To wzorce czasowo-przestrzenne

It's spatiotemporal patterns.

Then, if in that framework, you take a bunch of theoreticians --

Dysponując taką strukturą angażujesz do pomocy kilku teoretyków.

biologists generally are not good theoreticians.

Biolodzy z reguły nie są dobrymi teoretykami.

Nie zawsze jest to prawdą, ale z reguły w biologii liczy się praktyka.

Not always, but generally, there's not a good history of theory in biology.

I've found the best people to work with are physicists,

Więc doszedłem do wniosku, że najlepiej współpracować z fizykami,

engineers and mathematicians,

inżynierami i matematykami, którzy skłonni są myśleć algorytmicznie.

who tend to think algorithmically.

Then they have to learn the anatomy and the physiology.

Muszą się jednak oni najpierw nauczyć anatomii oraz fizjologii.

You have to make these theories very realistic in anatomical terms.

Stworzenie teorii mózgu wymaga użycia odpowiednich terminów anatomicznych.

Każdy kto przedstawi swoją teorię funkcjonowania mózgu

Anyone who tells you their theory about how the brain works

and doesn't tell you exactly how it's working

i nie będzie w stanie w sposób precyzyjny wytłumaczyć jak mózg pracuje

and how the wiring works --

i jak działa w nim cała struktura, poniesie klęskę.

it's not a theory.

And that's what we do at the Redwood Neuroscience Institute.

Właśnie tworzeniem takiej precyzyjnej teorii zajmujemy się w Instytucie Neuronauki w Redwood.

I'd love to tell you we're making fantastic progress in this thing,

Chciałbym mieć więcej czasu i opowiedzieć wam o postępach w tej dziedzinie,

and I expect to be back on this stage sometime in the not too distant future,

i spodziewam się kiedyś wrócić na tę scenę,

być może uda nam się spotkać jeszcze raz w najbliższym czasie i opowiedzieć o tym.

to tell you about it.

I'm really excited; this is not going to take 50 years.

To takie ekscytujące. Stworzenie teorii mózgu nie zajmie nam wcale 50 lat.

What will brain theory look like?

Więc jak będzie wyglądać teoria mózgu?

First of all, it's going to be about memory.

Przede wszystkim, będzie to teoria dotycząca pamięci.

Not like computer memory -- not at all like computer memory.

Nie takiej jak pamięć komputera. To zupełnie inny rodzaj pamięci.

It's very different.

Bardzo się od niej różni. Zawiera ona te wszystkie

It's a memory of very high-dimensional patterns,

zaawansowane informacje, takie jak te, które pochodzą z oka.

like the things that come from your eyes.

It's also memory of sequences:

To także pamięć sekwencyjna.

you cannot learn or recall anything outside of a sequence.

Nie możesz uczyć się, czy przypominać coś bez sekwencyjności zapamiętywania.

A song must be heard in sequence over time,

Piosenka musi być zapamiętana sekwencyjnie w określonym czasie,

and you must play it back in sequence over time.

i przywołujesz ją także w sposób sekwencyjny.

And these sequences are auto-associatively recalled,

Sekwencyjnośc zapamiętywania jest automatycznie odtwarzana, jeśli widzę coś

so if I see something, I hear something, it reminds me of it,

lub słyszę, następuje automatyczny proces przypominania zdarzenia.

and it plays back automatically.

It's an automatic playback.

To automatyczne odtwarzanie. Przewidywanie zdarzeń staje się możliwe.

And prediction of future inputs is the desired output.

And as I said, the theory must be biologically accurate,

Wspomniałem, że teoria musi być biologicznie poprawna,

it must be testable and you must be able to build it.

musi być sprawdzalna oraz możliwa do stworzenia.

If you don't build it, you don't understand it.

Jeśli jej nie zbudujesz to zwyczajnie jej nie zrozumiesz. Jeszcze jeden slajd.

One more slide.

What is this going to result in?

Jakie będą tego konsekwencje? Czy naprawdę zbudujemy inteligentne maszyny?

Are we going to really build intelligent machines?

Oczywiście, że tak. I będzie to wyglądało inaczej, niż myślą o tym ludzie.

Absolutely. And it's going to be different than people think.

Nie mam wątpliwości, że to się stanie.

No doubt that it's going to happen, in my mind.

First of all, we're going to build this stuff out of silicon.

Przede wszystkim zaczniemy budowę sztucznego umysłu wykorzystując silikon.

The same techniques we use to build silicon computer memories,

Taką samą technikę wykorzystujemy do budowy pamięci komputerów,

we can use here.

możemy to także wykorzystać tutaj.

But they're very different types of memories.

Ale to bardzo odmienne rodzaje pamięci.

And we'll attach these memories to sensors,

Zamierzamy połączyć tę pamięć z sensorami,

and the sensors will experience real-live, real-world data,

które zaczną egzystować w świecie realnym dostarczając rzeczywistych danych

and learn about their environment.

i będą się uczyć o swoim środowisku.

Now, it's very unlikely the first things you'll see are like robots.

Myśle, że to mało prawdopodobne, że ujrzycie najpierw roboty.

Not that robots aren't useful; people can build robots.

Nie znaczy to, że roboty nie są przydatne lub, że nie potrafimy ich konstruować.

But the robotics part is the hardest part. That's old brain. That's really hard.

Ale stworzenie pewnej części robota jest najtrudniejsze. To tzw. stary mózg. To naprawdę trudne.

The new brain is easier than the old brain.

Nowy mózg można skonstruować łatwiej niż stary mózg.

So first we'll do things that don't require a lot of robotics.

Przede wszystkim zamierzamy się zająć tym co nie wymaga dużo robotyki.

So you're not going to see C-3PO.

Więc nie zobaczycie od razu robota C-3PO.

You're going to see things more like intelligent cars

Prędzej doczekacie się takich udogodnień jak inteligentne samochody,

that really understand what traffic is, what driving is

które rozumieją, czym jest korek i czym jest jazda

and have learned that cars with the blinkers on for half a minute

i które rozpoznają samochody z włączonym przez pół minuty kierunkowskazem

probably aren't going to turn.

lecz niekoniecznie wykonujących manewr skręcania.

(Laughter)

(Śmiech)

We can also do intelligent security systems.

Potrafimy także stworzyć inteligentne systemy zabezpieczające.

Anytime we're basically using our brain but not doing a lot of mechanics --

Wszędzie tam, gdzie używamy swojego umysłu, jednocześnie nie stosując zaawansowanej mechaniki.

those are the things that will happen first.

Właśnie takich rzeczy możemy spodziewać się najpierw.

But ultimately, the world's the limit.

Ale ostatecznie, to czas pokaże co się stanie.

I don't know how this will turn out.

Nie wiem co przyniosą te zmiany.

I know a lot of people who invented the microprocessor.

Znam wielu ludzi, którzy byli współtwórcami mikroprocesora

And if you talk to them,

i rozmawiając z nimi dowiesz się, że mieli świadomość, że tworzą coś znaczącego,

they knew what they were doing was really significant,

but they didn't really know what was going to happen.

ale nie wiedzieli jakie będą tego konsekwencje.

They couldn't anticipate cell phones and the Internet

Nie potrafili sobie wyobrazić rozwoju telefonii komórkowej i Internetu, i tego typu rzeczy.

and all this kind of stuff.

They just knew like, "We're going to build calculators

Wiedzieli na przykład, jak zbudować kalkulatory

and traffic-light controllers.

albo system sygnalizacji świetlnej. Ale to będzie coś wielkiego.

But it's going to be big!"

In the same way, brain science and these memories

W ten sam sposób, nauka o mózgu i tych wspomnieniach

are going to be a very fundamental technology,

stanie się podstawową technologią, która doprowadzi

and it will lead to unbelievable changes in the next 100 years.

do niesamowitych zmian w następnym stuleciu.

And I'm most excited about how we're going to use them in science.

Najberdziej mnie interesuje jak zostaną te zmiany wykorzystane w nauce.

So I think that's all my time -- I'm over,

Myślę, że to cały mój czas, skończyłem, to koniec mojego wykładu

and I'm going to end my talk right there.

właśnie teraz.