Paul Ewald: Can we domesticate germs?

25,460 views ・ 2008-05-12

TED


Dubbelklik op de Engelse ondertitels hieronder om de video af te spelen.

Vertaald door: Corstiaan van der Sluis Nagekeken door: Christel Foncke
00:18
What I'd like to do is just drag us all down into the gutter,
0
18330
3000
Ik wil jullie graag meenemen de goot in
00:21
and actually all the way down into the sewer
1
21330
2000
en eigenlijk nog dieper, naar het riool
00:23
because I want to talk about diarrhea.
2
23330
2000
want ik wil het hebben over diarree
00:25
And in particular, I want to talk about
3
25330
4000
en nog specifieker wil ik het hebben
00:29
the design of diarrhea.
4
29330
2000
over het ontwerp van diarree.
00:31
And when evolutionary biologists talk about design,
5
31330
2000
Wanneer evolutionair biologen spreken over ontwerp
00:33
they really mean design by natural selection.
6
33330
4000
bedoelen ze eigenlijk ontwerp door natuurlijke selectie.
00:37
And that brings me to the title of the talk,
7
37330
2000
Zo komen we bij de titel van dit verhaal:
00:39
"Using Evolution to Design Disease Organisms Intelligently."
8
39330
4000
"Evolutie gebruiken om ziekteverwekkende organismen op een slimme manier te ontwerpen."
00:43
And I also have a little bit of a sort of smartass subtitle to this.
9
43330
4000
Ik heb ook nog een soort bijdehante subtitel hierop: "Darwin in het land van smurrie".
00:47
But I'm not just doing this to be cute.
10
47330
2000
Ik zeg dit niet enkel om leuk te zijn.
00:49
I really think that this subtitle explains
11
49330
3000
Ik denk namelijk dat deze subtitel aangeeft
00:52
what somebody like me, who's sort of a Darwin wannabe,
12
52330
3000
wat de perceptie is van de rol van iemand zoals ik,
00:55
how they actually look at one's role in
13
55330
3000
een soort 'Darwin-wannabe', die terecht komt
00:58
sort of coming into this field of health sciences and medicine.
14
58330
4000
in dit domein van gezondheidswetenschappen en medicijnen.
01:02
It's really not a very friendly field for evolutionary biologists.
15
62330
3000
Het is geen vriendelijk milieu voor evolutionair biologen.
01:05
You actually see a great potential,
16
65330
2000
Je ziet een groot potentieel maar
01:07
but you see a lot of people who are sort of defending their turf,
17
67330
3000
je komt een hoop mensen tegen die toch een beetje hun eigen vakgebied verdedigen
01:10
and may actually be very resistant, when one tries
18
70330
4000
en die erg defensief kunnen zijn wanneer iemand probeert
01:14
to introduce ideas.
19
74330
2000
om nieuwe ideeën te introduceren.
01:16
So, all of the talk today is going to deal with two general questions.
20
76330
5000
Het hele verhaal van vandaag zal gaan over twee algemene vragen.
01:21
One is that, why are some disease organisms more harmful?
21
81330
3000
Een ervan is waarom sommige ziekteverwekkers zoveel schadelijker zijn
01:24
And a very closely related question, which is,
22
84330
2000
en een sterk gerelateerde vraag:
01:26
how can we take control of this situation once we understand
23
86330
4000
hoe kunnen we deze situatie onder controle krijgen wanneer we begrijpen
01:30
the answer to the first question?
24
90330
1000
wat het antwoord op de eerste vraag is?
01:31
How can we make the harmful organisms more mild?
25
91330
2000
Hoe kunnen we schadelijke organismen milder maken?
01:34
And I'm going to be talking, to begin with, as I said,
26
94330
2000
Ik ga beginnen met, zoals ik al zei
01:36
about diarrheal disease organisms.
27
96330
2000
diarreeverwekkende organismen.
01:38
And the focus when I'm talking about the diarrheal organisms,
28
98330
3000
Mijn focus ligt zowel bij diarree-organismen
01:41
as well as the focus when I'm talking about any organisms
29
101330
3000
als bij elk ander organisme
01:44
that cause acute infectious disease,
30
104330
2000
dat acute besmettelijke ziekten veroorzaakt,
01:46
is to think about the problem from a germ's point of view,
31
106330
3000
op het bekijken van het probleem vanuit het oogpunt van de ziekteverwekker.
01:49
germ's-eye view.
32
109330
2000
Vanuit de optiek van een ziekteverwekker.
01:51
And in particular, to think about a fundamental idea
33
111330
4000
En in het bijzonder na te denken over een fundamenteel idee
01:55
which I think makes sense out of a tremendous amount of variation
34
115330
3000
waarvan ik denk dat het de enorme variatie
01:58
in the harmfulness of disease organisms.
35
118330
3000
in de schadelijkheid van ziekteverwekkers verklaart.
02:01
And that idea is that from the germ's-eye point of view,
36
121330
4000
Dat idee gaat als volgt: de ziekteverwekkers
02:05
disease organisms have to get from one host to another,
37
125330
3000
moeten van de ene gastheer naar de andere zien te komen
02:08
and often they have to rely on the well-being of the host
38
128330
4000
en vaak zijn ze afhankelijk van de gezondheid van de gastheer
02:12
to move them to another host.
39
132330
2000
om hen naar een andere gastheer te brengen.
02:14
But not always.
40
134330
2000
Maar niet altijd.
02:16
Sometimes, you get disease organisms
41
136330
2000
Soms heb je ziekteverwekkers die
02:18
that don't rely on host mobility at all for transmission.
42
138330
2000
voor overdracht niet afhankelijk zijn van de mobiliteit van de gastheer.
02:20
And when you have that, then evolutionary theory tells us
43
140330
3000
In dat geval zal volgens de evolutietheorie
02:23
that natural selection will favor the more exploitative,
44
143330
4000
natuurlijke selectie de voorkeur geven aan de meer uitbuitende,
02:27
more predator-like organisms.
45
147330
2000
meer roofdierachtige organismen.
02:29
So, natural selection will favor organisms
46
149330
2000
Natuurlijke selectie geeft de voorkeur aan organismen
02:31
that are more likely to cause damage.
47
151330
2000
die een grotere kans hebben om schade te veroorzaken.
02:33
If instead transmission to another host requires host mobility,
48
153330
4000
Als in plaats daarvan besmetting van een andere gastheer mobiliteit vereist,
02:37
then we expect that the winners of the competition
49
157330
3000
dan verwachten we dat de winnaars van deze competitie
02:40
will be the milder organisms.
50
160330
2000
de mildere organismen zullen zijn.
02:42
So, if the pathogen doesn't need the host to be healthy and active,
51
162330
3000
Als de ziekteverwekker geen baat heeft bij een gezonde en actieve gastheer
02:45
and actual selection favors pathogens
52
165330
3000
en de selectie de voorkeur geeft aan ziekteverwekkers
02:48
that take advantage of those hosts,
53
168330
2000
die misbruik maken van die gastheren,
02:50
the winners in the competition are those that exploit the hosts
54
170330
2000
dan winnen degene die de gastheren uitbuiten
02:52
for their own reproductive success.
55
172330
2000
voor hun eigen vermenigvuldiging.
02:54
But if the host needs to be mobile in order to transmit the pathogen,
56
174330
5000
Maar als de gastheer mobiel moet zijn om de ziekteverwekker door te geven
02:59
then it's the benign ones that tend to be the winners.
57
179330
2000
dan zijn het de meer goedaardige die neigen naar succes.
03:01
So, I'm going to begin by applying this idea to diarrheal diseases.
58
181330
4000
Ik ga dit idee toepassen op diarreeverwekkende ziektes.
03:05
Diarrheal disease organisms get transmitted in basically three ways.
59
185330
3000
In principe wordt diarree op drie manieren doorgegeven.
03:08
They can be transmitted from person-to-person contact,
60
188330
3000
Door contact van persoon tot persoon,
03:11
person-to-food-then-to-person contact,
61
191330
2000
of van persoon naar voedsel naar een ander persoon,
03:13
when somebody eats contaminated food,
62
193330
2000
wanneer iemand besmet voedsel eet.
03:15
or they can be transmitted through the water.
63
195330
2000
Of ze kunnen worden doorgegeven via het water.
03:17
And when they're transmitted through the water,
64
197330
2000
Wanneer ze worden doorgegeven via het water,
03:19
unlike the first two modes of transmission,
65
199330
2000
in tegenstelling tot de eerste twee manieren van doorgeven,
03:21
these pathogens don't rely on a healthy host for transmission.
66
201330
4000
zijn deze ziekteverwekkers niet afhankelijk van een gezonde gastheer voor overdracht.
03:25
A person can be sick in bed and still infect tens, even hundreds
67
205330
2000
Iemand kan ziek in bed liggen en nog steeds tientallen, honderden
03:27
of other individuals.
68
207330
1000
andere individuen besmetten.
03:29
To sort of illustrate that, this diagram emphasizes that
69
209330
3000
Ter illustratie dit diagram om aan te geven dat
03:32
if you've got a sick person in bed,
70
212330
2000
wanneer iemand ziek in bed ligt,
03:34
somebody's going to be taking out the contaminated materials.
71
214330
3000
iemand anders het besmette materiaal mee naar buiten zal nemen.
03:37
They're going to wash those contaminated materials,
72
217330
1000
Iemand wast het besmette materiaal,
03:38
and then the water may move into sources of drinking water.
73
218330
4000
dat water zal in drinkwaterbronnen terechtkomen.
03:42
People will come in to those places where you've got
74
222330
3000
Mensen komen naar deze bronnen
03:45
contaminated drinking water,
75
225330
1000
met besmet drinkwater,
03:46
bring things back to the family,
76
226330
1000
nemen dit mee terug naar hun familie
03:47
may drink right at that point.
77
227330
1000
of drinken het ter plaatse op.
03:48
The whole point is that a person who can't move
78
228330
3000
Het punt dat ik probeer te maken is dat iemand die zich niet kan verplaatsen
03:51
can still infect many other individuals.
79
231330
2000
nog steeds vele anderen kan besmetten.
03:53
And so, the theory tells us that
80
233330
3000
De theorie vertelt ons dus dat we mogen verwachten dat
03:56
when diarrheal disease organisms are transported by water,
81
236330
5000
diarreeverwekkers die zich via water verplaatsen,
04:01
we expect them to be more predator-like, more harmful.
82
241330
2000
zich meer schadelijker en roofdierachtig zullen gedragen.
04:03
And you can test these ideas.
83
243330
2000
Je kan deze ideeën uittesten.
04:05
So, one way you can test is just look at all diarrheal bacteria,
84
245330
2000
Een manier om dit te testen is door naar alle diarreeverwekkers te kijken
04:07
and see whether or not the ones that tend to be
85
247330
2000
en te kijken of degene
04:09
more transmitted by water, tend to be more harmful.
86
249330
2000
die zich via water verplaatsen, vaker schadelijk zijn.
04:11
And the answer is -- yep, they are.
87
251330
2000
Het antwoord is: "Dat zijn ze absoluut."
04:13
Now I put those names in there just for the bacteria buffs,
88
253330
3000
Ik heb deze namen erin gezet voor de bacteriënkenners
04:16
but the main point here is that --
89
256330
3000
maar het belangrijkste is dat...
04:19
(Laughter)
90
259330
1000
(Gelach)
04:20
there's a lot of them here, I can tell --
91
260330
1000
het zijn er een hoop zo te horen...
04:21
the main point here is that those data points
92
261330
4000
maar het belangrijkste is dat al deze datapunten
04:25
all show a very strong, positive association between
93
265330
2000
allemaal een heel sterk verband aantonen
04:27
the degree to which a disease organism is transmitted by water,
94
267330
4000
tussen de mate waarin ziekteverwekkers worden doorgegeven door water,
04:31
and how harmful they are,
95
271330
1000
hoe schadelijk ze zijn en
04:32
how much death they cause per untreated infection.
96
272330
3000
hoeveel dood ze veroorzaken per onbehandelde infectie.
04:35
So this suggests we're on the right track.
97
275330
2000
Dit suggereert dat we op het goede spoor zijn.
04:37
But this, to me, suggests that we really need
98
277330
5000
Maar voor mij suggereert dit ook dat we
04:42
to ask some additional questions.
99
282330
1000
nog een aantal aanvullende vragen moeten stellen.
04:43
Remember the second question that I raised at the outset was,
100
283330
3000
Denk even terug aan de tweede vraag die ik stelde tijdens de inleiding:
04:46
how can we use this knowledge
101
286330
2000
hoe kunnen we deze kennis gebruiken
04:48
to make disease organisms evolve to be mild?
102
288330
3000
om ziekteverwekkers te laten evolueren tot mildere typen?
04:51
Now, this suggests that if you could just block waterborne transmission,
103
291330
2000
Dit suggereert dat wanneer je gewoon de doorgifte via water
04:53
you could cause disease organisms to shift from
104
293330
3000
kon blokkeren, je ziekteverwekkers kan laten verschuiven
04:56
the right-hand side of that graph to the left-hand side of the graph.
105
296330
3000
van de rechterkant naar de linkerkant van de grafiek.
04:59
But it doesn't tell you how long.
106
299330
2000
Maar het zegt niet hoe lang dit duurt.
05:01
I mean, if this would require thousands of years,
107
301330
2000
Als hier duizenden jaren voor nodig zijn,
05:03
then it's worthless in terms of controlling of these pathogens.
108
303330
2000
dan is het waardeloos als beheersing van deze ziekteverwekkers.
05:05
But if it could occur in just a few years,
109
305330
2000
Maar als het gedaan kan worden in enkele jaren
05:07
then it might be a very important way to control
110
307330
4000
dan zou het een heel belangrijke manier van beheersing kunnen zijn
05:11
some of the nasty problems that we haven't been able to control.
111
311330
3000
voor sommige van deze gemene problemen die we niet eerder konden beheersen.
05:14
In other words, this suggests that we could
112
314330
2000
Met andere woorden, dit suggereert dat we
05:16
domesticate these organisms.
113
316330
2000
deze organismen kunnen trainen.
05:18
We could make them evolve to be not so harmful to us.
114
318330
3000
We zouden hen kunnen laten evolueren om minder schadelijk te zijn.
05:21
And so, as I was thinking about this, I focused on this organism,
115
321330
3000
Toen ik hierover aan het nadenken was, focuste ik op dit organisme,
05:24
which is the El Tor biotype of the organism called Vibrio cholerae.
116
324330
4000
het El Tor biotype van het organisme genaamd de vibrio cholerae.
05:28
And that is the species of organism that is responsible
117
328330
4000
Het soort organisme dat verantwoordelijk is
05:32
for causing cholera.
118
332330
2000
voor het uitbreken van cholera.
05:34
And the reason I thought this is a really great organism to look at
119
334330
2000
Ik vond dit een heel goed organisme om te observeren
05:36
is that we understand why it's so harmful.
120
336330
3000
omdat we begrijpen waarom het zo schadelijk is
05:39
It's harmful because it produces a toxin,
121
339330
3000
Het is zo schadelijk omdat het een toxine produceert
05:42
and that toxin is released when the organism
122
342330
2000
dat vrijkomt wanneer het organisme
05:44
gets into our intestinal tract.
123
344330
1000
in onze darmen terecht komt.
05:45
It causes fluid to flow from the cells that line our intestine
124
345330
4000
Het zorgt dat vloeistof van de cellen die onze darmen afbakenen
05:49
into the lumen, the internal chamber of our intestine,
125
349330
3000
naar het lumen stroomt, de interne kamer van onze ingewanden
05:52
and then that fluid goes the only way it can, which is out the other end.
126
352330
3000
en dat de vloeistof er via de enige andere weg uitgaat, namelijk de andere kant.
05:55
And it flushes out thousands of different other competitors
127
355330
3000
Zo spoelt het duizenden andere concurrenten weg
05:58
that would otherwise make life difficult for the Vibrios.
128
358330
3000
die anders het leven van de vibrio lastig zouden maken.
06:01
So what happens, if you've got an organism,
129
361330
2000
Als je zo'n organisme hebt,
06:03
it produces a lot of toxin.
130
363330
1000
produceert dit een hoop gifstoffen.
06:04
After a few days of infection you end up having --
131
364330
3000
Na een paar dagen infectie heb je
06:07
the fecal material really isn't so disgusting as we might imagine.
132
367330
2000
-- de uitwerpselen zijn niet zo smerig als je zou denken.
06:09
It's sort of cloudy water.
133
369330
2000
het is een soort van troebel water.
06:11
And if you took a drop of that water,
134
371330
2000
Als je een druppel van dat water zou nemen,
06:13
you might find a million diarrheal organisms.
135
373330
3000
zou je een miljoen diarreeverwekkers vinden.
06:16
If the organism produced a lot of toxin,
136
376330
2000
Wanneer het organisme veel toxinen heeft geproduceerd,
06:18
you might find 10 million, or 100 million.
137
378330
2000
dan zou je er tien of honderd miljoen kunnen vinden.
06:20
If it didn't produce a lot of this toxin,
138
380330
2000
Als er niet zoveel toxine geproduceerd is
06:22
then you might find a smaller number.
139
382330
2000
dan vind je wellicht een kleiner aantal.
06:24
So the task is to try to figure out
140
384330
4000
Het is aan ons om uit te vinden
06:28
how to determine whether or not you could get an organism like this
141
388330
4000
hoe je kunt bepalen of je wel of niet een organisme als dit
06:32
to evolve towards mildness by blocking waterborne transmission,
142
392330
3000
kunt laten evolueren tot een mildere vorm door doorgifte via water te blokkeren
06:35
thereby allowing the organism only to be transmitted
143
395330
2000
en hierdoor het organisme alleen toe te staan om te worden doorgegeven
06:37
by person-to-person contact,
144
397330
3000
via contact van persoon tot persoon
06:40
or person-food-person contact --
145
400330
1000
of contact via persoon tot voedsel tot persoon
06:41
both of which would really require that people be
146
401330
2000
Beide varianten vereisen dat de mensen
06:43
mobile and fairly healthy for transmission.
147
403330
2000
mobiel en redelijk gezond zijn om door te geven.
06:45
Now, I can think of some possible experiments.
148
405330
3000
Ik kan wel een paar mogelijke experimenten bedenken.
06:48
One would be to take a lot of different strains of this organism --
149
408330
3000
Een zou zijn om een groot aantal verschillende strengen van dit organisme te nemen --
06:51
some that produce a lot of toxins, some that produce a little --
150
411330
2000
een aantal die veel toxinen en een aantal die weinig toxinen produceren
06:53
and take those strains and spew them out in different countries.
151
413330
5000
en om deze strengen in verschillende landen te verspreiden
06:58
Some countries that might have clean water supplies,
152
418330
3000
Een aantal landen met schone watervoorzieningen
07:01
so that you can't get waterborne transmission:
153
421330
1000
waar je geen verspreiding hebt via het water.
07:02
you expect the organism to evolve to mildness there.
154
422330
3000
Je zou verwachten dat de organismen daar tot mildere vormen zouden evolueren.
07:05
Other countries, in which you've got a lot of waterborne transmission,
155
425330
3000
In andere landen, waar de overdracht via water hoog is,
07:08
there you expect these organisms to evolve
156
428330
2000
zou je verwachten dat deze organismen evolueren
07:10
towards a high level of harmfulness, right?
157
430330
4000
naar een grotere mate van schadelijkheid, toch?
07:14
There's a little ethical problem in this experiment.
158
434330
2000
Er zit een ethisch probleempje in dit experiment.
07:16
I was hoping to hear a few gasps at least.
159
436330
3000
Ik had eigenlijk gehoopt op een paar geschokte reacties.
07:19
That makes me worry a little bit.
160
439330
2000
Ik maak me hier wat zorgen over.
07:21
(Laughter)
161
441330
1000
(Gelach)
07:22
But anyhow, the laughter makes me feel a little bit better.
162
442330
3000
Maar goed, het gelach zorgt dat ik me alweer wat beter voel.
07:25
And this ethical problem's a big problem.
163
445330
3000
Dit ethische probleem is een groot probleem.
07:28
Just to emphasize this, this is what we're really talking about.
164
448330
3000
Om dit te benadrukken, dit is waar we over praten.
07:31
Here's a girl who's almost dead.
165
451330
2000
Hier is een meisje dat bijna dood is.
07:33
She got rehydration therapy, she perked up,
166
453330
2000
Ze kreeg rehydratatietherapie en ze kwam er weer bovenop,
07:35
within a few days she was looking like a completely different person.
167
455330
3000
binnen een paar dagen zag ze eruit als een compleet ander persoon.
07:38
So, we don't want to run an experiment like that.
168
458330
2000
We kunnen dit experiment niet uitvoeren.
07:40
But interestingly, just that thing happened in 1991.
169
460330
4000
Maar interessant genoeg, iets gelijkaardigs gebeurde in 1991.
07:44
In 1991, this cholera organism got into Lima, Peru,
170
464330
4000
In 1991 dook een choleraverwekker op in Lima, Peru.
07:48
and within two months it had spread to the neighboring areas.
171
468330
3000
Binnen de twee maanden had deze zich verspreid naar de omliggende gebieden.
07:51
Now, I don't know how that happened,
172
471330
3000
Ik weet niet hoe dat gebeurde.
07:54
and I didn't have anything to do with it, I promise you.
173
474330
4000
Ik beloof jullie dat ik er niets mee te maken had.
07:58
I don't think anybody knows,
174
478330
2000
Ik denk niet dat iemand het weet,
08:00
but I'm not averse to, once that's happened,
175
480330
3000
maar nu het gebeurd is, sta ik er niet negatief tegenover
08:03
to see whether or not the prediction that we would make,
176
483330
2000
om te zien of de voorspelling die we zouden maken,
08:05
that I did make before, actually holds up.
177
485330
3000
die ik al eerder maakte, stand houdt.
08:08
Did the organism evolve to mildness in a place like Chile,
178
488330
3000
Evolueerden de organismen naar mildere varianten in plaatsen zoals Chili
08:11
which has some of the most well protected water supplies
179
491330
3000
dat een van de best beschermde watervoorzieningen heeft
08:14
in Latin America?
180
494330
1000
in Latijns Amerika?
08:15
And did it evolve to be more harmful in a place like Ecuador,
181
495330
4000
Werden ze schadelijker in een land als Ecuador,
08:19
which has some of the least well protected?
182
499330
2000
dat een van de slechtst beschermde watervoorzieningen heeft?
08:21
And Peru's got something sort of in between.
183
501330
2000
Peru heeft iets wat er zo'n beetje tussenin zit.
08:23
And so, with funding from the Bosack-Kruger Foundation,
184
503330
4000
Met fondsen van de Bozack-Kruger stichting,
08:27
I got a lot of strains from these different countries
185
507330
3000
kreeg ik een hoop stammen uit deze verschillende landen
08:30
and we measured their toxin production in the lab.
186
510330
2000
en hebben we de toxineproductie gemeten in het lab.
08:33
And we found that in Chile -- within two months of the invasion of Peru
187
513330
4000
Binnen de twee maanden na de invasie in Peru
08:37
you had strains entering Chile --
188
517330
2000
vonden we de eerste stammen die Chili binnenkwamen.
08:39
and when you look at those strains,
189
519330
2000
Als je naar deze stammen kijkt
08:41
in the very far left-hand side of this graph,
190
521330
2000
aan de meest linkse kant van de grafiek,
08:43
you see a lot of variation in the toxin production.
191
523330
3000
zie je veel variatie in de toxineproductie.
08:46
Each dot corresponds to an islet from a different person --
192
526330
3000
Elke stip komt overeen met een monster van een andere persoon.
08:49
a lot of variation on which natural selection can act.
193
529330
2000
Veel variatie waar de natuurlijke selectie iets mee kan doen.
08:51
But the interesting point is, if you look over the 1990s,
194
531330
3000
Een interessante observatie: in de jaren ‘90
08:54
within a few years the organisms evolved to be more mild.
195
534330
4000
evolueerden de organismen naar mildere typen binnen de twee jaar.
08:58
They evolved to produce less toxin.
196
538330
1000
Ze evolueerden naar minder toxineproductie.
09:00
And to just give you a sense of how important this might be,
197
540330
2000
Om jullie een idee te geven hoe belangrijk dit kan zijn:
09:02
if we look in 1995, we find that there's only one case of cholera,
198
542330
5000
als we naar 1995 kijken, dan zien we dat er gemiddeld maar één geval van cholera
09:07
on average, reported from Chile every two years.
199
547330
2000
gerapporteerd werd vanuit Chili iedere twee jaar.
09:09
So, it's controlled.
200
549330
2000
Dus het is onder controle.
09:11
That's how much we have in America,
201
551330
2000
Zoveel endemisch veroorzaakte cholera
09:13
cholera that's acquired endemically,
202
553330
2000
hebben we in Amerika.
09:15
and we don't think we've got a problem here.
203
555330
2000
We geloven niet dat dit een probleem is.
09:17
They didn't -- they solved the problem in Chile.
204
557330
2000
Dat is het ook niet - ze hebben het probleem opgelost in Chili
09:19
But, before we get too confident, we'd better look at some of those other countries,
205
559330
3000
Voordat we overmoedig worden, moeten we ook even naar sommige andere landen kijken,
09:22
and make sure that this organism doesn't just always evolve toward mildness.
206
562330
3000
en ons ervan vergewissen dat het organisme niet altijd evolueert naar een mildere vorm.
09:25
Well, in Peru it didn't.
207
565330
2000
In Peru deed het dat niet.
09:27
And in Ecuador -- remember, this is the place where it has
208
567330
3000
In Ecuador, bedenk hierbij dat dit het land is
09:30
the highest potential waterborne transmission --
209
570330
2000
met het hoogste potentieel voor overdracht via water.
09:32
it looked like it got more harmful.
210
572330
1000
Het lijkt erop dat het hier schadelijker werd.
09:33
In every case there's a lot of variation,
211
573330
2000
In ieder geval is er veel variatie,
09:35
but something about the environment the people are living in,
212
575330
3000
maar er is iets met de omgeving waar de mensen in leven.
09:38
and I think the only realistic explanation is that it's
213
578330
3000
Ik denk dat de enige verklaring
09:41
the degree of waterborne transmission,
214
581330
2000
de mate van overdracht via water is
09:43
favored the harmful strains in one place, and mild strains in another.
215
583330
4000
die de schadelijke varianten meer voordeel gaf op de ene plaats en mildere stammen op de andere.
09:47
So, this is very encouraging,
216
587330
2000
Dit is erg bemoedigend.
09:49
it suggests that something that we might want to do anyhow,
217
589330
2000
Als we iets willen doen, mits voldoende geld,
09:51
if we had enough money, could actually give us a much bigger bang for the buck.
218
591330
3000
is dit een manier om meer waar voor ons geld te krijgen.
09:54
It would make these organisms evolve to mildness,
219
594330
2000
Het zou deze organismen naar mildere varianten doen evolueren.
09:56
so that even though people might be getting infected,
220
596330
2000
Er zullen nog steeds mensen besmet worden, maar
09:58
they'd be infected with mild strains.
221
598330
2000
ze zullen besmet worden met mildere stammen.
10:00
It wouldn't be causing severe disease.
222
600330
2000
Het zou geen ernstige ziekten meer veroorzaken.
10:02
But there's another really interesting aspect of this,
223
602330
2000
Maar er is nog een ander zeer interessant aspect:
10:04
and this is that if you could control the evolution of virulence,
224
604330
3000
als je de evolutie van virulentie zou kunnen beheersen,
10:07
evolution of harmfulness,
225
607330
2000
de evolutie van de schadelijkheid,
10:09
then you should be able to control antibiotic resistance.
226
609330
2000
dan zou je ook de weerstand tegen antibiotica kunnen beheersen.
10:11
And the idea is very simple.
227
611330
1000
Het idee is heel eenvoudig:
10:12
If you've got a harmful organism,
228
612330
2000
bij een schadelijk organisme
10:14
a high proportion of the people are going to be symptomatic,
229
614330
2000
zal een groot deel van de mensen symptomen vertonen.
10:16
a high proportion of the people are going to be going to get antibiotics.
230
616330
2000
Een groot deel van die mensen zal antibiotica krijgen.
10:18
You've got a lot of pressure favoring antibiotic resistance,
231
618330
3000
Dit geeft een grote druk ten gunste van antibioticaresistentie,
10:21
so you get increased virulence leading to
232
621330
2000
wat leidt tot een toename in virulentie en dat leidt weer tot
10:23
the evolution of increased antibiotic resistance.
233
623330
2000
toegenomen antibioticaresistentie.
10:25
And once you get increased antibiotic resistance,
234
625330
3000
Zodra je een toename krijgt van antibioticaresistentie,
10:28
the antibiotics aren't knocking out the harmful strains anymore.
235
628330
2000
verdelgen de antibiotica de schadelijke stammen niet meer,
10:30
So, you've got a higher level of virulence.
236
630330
2000
wat weer leidt tot toename van virulentie.
10:32
So, you get this vicious cycle.
237
632330
2000
Hierdoor kom je in een vicieuze cirkel terecht.
10:34
The goal is to turn this around.
238
634330
2000
Ons doel is om dit te doorbreken.
10:36
If you could cause an evolutionary decrease in virulence
239
636330
2000
Als je een evolutionaire afname in virulentie kunt veroorzaken
10:38
by cleaning up the water supply,
240
638330
2000
door de watervoorzieningen te verbeteren,
10:40
you should be able to get an evolutionary decrease
241
640330
2000
dan krijg je een evolutionaire afname
10:42
in antibiotic resistance.
242
642330
2000
in antibioticaresistentie.
10:44
So, we can go to the same countries and look and see.
243
644330
2000
We kijken opnieuw naar dezelfde landen en vragen ons af:
10:46
Did Chile avoid the problem of antibiotic resistance,
244
646330
3000
voorkwam Chili het probleem van de antibioticaresistentie?
10:49
whereas did Ecuador actually have the beginnings of the problem?
245
649330
3000
Waar in Ecuador de problemen juist begonnen?
10:52
If we look in the beginning of the 1990s,
246
652330
2000
Als we kijken naar het begin van de jaren ‘90
10:54
we see, again, a lot of variation.
247
654330
2000
dan zien we alweer veel variatie.
10:56
In this case, on the Y-axis, we've just got a measure of antibiotic sensitivity --
248
656330
4000
In dit geval staat de Y-as voor de gevoeligheid voor antibiotica.
11:00
and I won't go into that.
249
660330
2000
Daar ga ik verder niet op in.
11:02
But we've got a lot of variation in antibiotic sensitivity in Chile,
250
662330
3000
We hebben een grote variatie in gevoeligheid in Chili
11:05
Peru and Ecuador, and no trend across the years.
251
665330
2000
Peru en Ecuador en geen trend door de jaren heen.
11:07
But if we look at the end of the 1990s, just half a decade later,
252
667330
4000
Als we kijken naar het einde van de jaren ‘90, een half decennium later,
11:11
we see that in Ecuador they started having a resistance problem.
253
671330
3000
dan zien we dat zich in Ecuador een resistentieprobleem heeft ontwikkeld.
11:14
Antibiotic sensitivity was going down.
254
674330
2000
Gevoeligheid voor de antibiotica ging naar beneden.
11:16
And in Chile, you still had antibiotic sensitivity.
255
676330
3000
In Chili had je nog steeds gevoeligheid voor antibiotica
11:19
So, it looks like Chile dodged two bullets.
256
679330
2000
dus het lijkt erop dat Chili twee problemen heeft voorkomen.
11:21
They got the organism to evolve to mildness,
257
681330
2000
Ze hebben het organisme naar milder laten evolueren
11:23
and they got no development of antibiotic resistance.
258
683330
3000
en ze ontwikkelden geen antibioticaresistentie.
11:26
Now, these ideas should apply across the board,
259
686330
3000
Nu zou je deze ideeën overal op kunnen toepassen,
11:29
as long as you can figure out why some organisms evolved to virulence.
260
689330
3000
als je ontdekt waarom sommige organismen naar meer virulentie evolueren.
11:32
And I want to give you just one more example,
261
692330
2000
Ik wil jullie nog een voorbeeld geven
11:34
because we've talked a little bit about malaria.
262
694330
2000
want we hadden het eerder al even over malaria.
11:36
And the example I want to deal with is,
263
696330
2000
Het voorbeeld of het idee
11:38
or the idea I want to deal with, the question is,
264
698330
4000
waar ik het over wil hebben is:
11:42
what can we do to try to get the malarial organism to evolve to mildness?
265
702330
3000
hoe kunnen we malariaveroorzakers naar mildere vormen laten evolueren?
11:45
Now, malaria's transmitted by a mosquito,
266
705330
2000
Malaria wordt doorgegeven door muskieten.
11:47
and normally if you're infected with malaria, and you're feeling sick,
267
707330
4000
Als je besmet wordt met malaria en je voelt je ziek,
11:51
it makes it even easier for the mosquito to bite you.
268
711330
2000
dan wordt het voor de muskiet nog gemakkelijker om je te bijten.
11:53
And you can show, just by looking at data from literature,
269
713330
3000
Je kan aantonen, gewoon door de literatuur te bestuderen,
11:56
that vector-borne diseases are more harmful
270
716330
2000
dat ziekteverwekkers die met vectoren werken schadelijker zijn
11:58
than non-vector-borne diseases.
271
718330
2000
dan deze die dat niet doen.
12:01
But I think there's a really fascinating example
272
721330
3000
Ik denk dat we hier een heel fascinerend voorbeeld hebben
12:04
of what one can do experimentally to try to actually demonstrate this.
273
724330
4000
hoe we dit via een experiment kunnen proberen aan te tonen.
12:08
In the case of waterborne transmission,
274
728330
2000
In het geval van besmetting via water,
12:10
we'd like to clean up the water supplies,
275
730330
2000
willen we de watervoorziening schoner maken,
12:12
see whether or not we can get those organisms to evolve towards mildness.
276
732330
3000
om te zien of we deze organismen naar milder kunnen laten evolueren.
12:15
In the case of malaria, what we'd like to do is mosquito-proof houses.
277
735330
5000
In het geval van malaria gaan we huizen muskietvrij maken.
12:20
And the logic's a little more subtle here.
278
740330
2000
Hier is de logica iets subtieler.
12:22
If you mosquito-proof houses,
279
742330
2000
In een muskietvrij huis --
12:24
when people get sick, they're sitting in bed --
280
744330
2000
zieke mensen liggen in bed
12:26
or in mosquito-proof hospitals, they're sitting in a hospital bed --
281
746330
2000
of in muskietvrije ziekenhuizen, liggen ze in een ziekenhuisbed --
12:28
and the mosquitoes can't get to them.
282
748330
2000
verhinder je dat de muskieten bij de zieken komen.
12:30
So, if you're a harmful variant
283
750330
2000
Als je een schadelijke variant bent
12:32
in a place where you've got mosquito-proof housing, then you're a loser.
284
752330
4000
op een plaats waar de huizen muskietvrij zijn, dan ben je een verliezer.
12:36
The only pathogens that get transmitted
285
756330
3000
De enige pathogenen die verspreid worden
12:39
are the ones that are infecting people that feel healthy enough
286
759330
2000
zijn deze die mensen besmetten die gezond genoeg zijn
12:41
to walk outside and get mosquito bites.
287
761330
3000
om buiten te wandelen en muskietenbeten te krijgen.
12:44
So, if you were to mosquito proof houses,
288
764330
2000
Dus als je huizen muskietvrij maakt,
12:46
you should be able to get these organisms to evolve to mildness.
289
766330
2000
zou je in staat zijn deze organismen naar milder te laten evolueren.
12:48
And there's a really wonderful experiment that was done
290
768330
3000
Er is een heel mooi experiment uitgevoerd
12:51
that suggests that we really should go ahead and do this.
291
771330
3000
dat suggereert dat we op het goede spoor zitten.
12:54
And that experiment was done in Northern Alabama.
292
774330
3000
Dat experiment is gedaan in Noord Alabama.
12:57
Just to give you a little perspective on this,
293
777330
2000
Gewoon om even wat perspectief te bieden,
12:59
I've given you a star at the intellectual center of the United States,
294
779330
4000
ik heb hier een ster geplaatst op het intellectuele centrum van de VS,
13:03
which is right there in Louisville, Kentucky.
295
783330
3000
en dat is hier in Louisville, Kentucky.
13:07
And this really cool experiment was done
296
787330
2000
Dit coole experiment is uitgevoerd
13:09
about 200 miles south of there, in Northern Alabama,
297
789330
3000
ongeveer 200 mijl ten zuiden, in Noord Alabama,
13:12
by the Tennessee Valley Authority.
298
792330
1000
door de "Tennessee Valley authority".
13:13
They had dammed up the Tennessee River.
299
793330
3000
Zij damden de Tenessee rivier af.
13:16
They'd caused the water to back up,
300
796330
2000
Dat veroorzaakte stilstaand water
13:18
they needed electric, hydroelectric power.
301
798330
3000
omdat er elektriciteit nodig was, hydro-elektriciteit.
13:21
And when you get stagnant water, you get mosquitoes.
302
801330
2000
Stilstaand water trekt muskieten aan.
13:23
They found in the late '30s -- 10 years after they'd made these dams --
303
803330
4000
In de jaren ‘30, 10 jaar nadat de dammen waren gebouwd, vond men
13:27
that the people in Northern Alabama were infected with malaria,
304
807330
6000
mensen in Noord Alabama die besmet waren met malaria.
13:33
about a third to half of them were infected with malaria.
305
813330
3000
Ongeveer de helft tot een derde van hen was besmet met malaria.
13:36
This shows you the positions of some of these dams.
306
816330
3000
Hier zie je de locatie van sommige van deze dammen.
13:39
OK, so the Tennessee Valley Authority was in a little bit of a bind.
307
819330
4000
Dus de "Tennessee Valley Authority" had een probleem.
13:43
There wasn't DDT, there wasn't chloroquines: what do they do?
308
823330
4000
Er was geen DDT, er was geen chloroquine, wat moesten ze doen?
13:47
Well, they decided to mosquito proof every house in Northern Alabama.
309
827330
3000
Ze besloten ieder huis in Noord Alabama muskietvrij te maken.
13:50
So they did. They divided Northern Alabama into 11 zones,
310
830330
3000
Ze verdeelden Noord Alabama in 11 zones
13:53
and within three years, about 100 dollars per house,
311
833330
2000
en binnen drie jaar, ongeveer 100 dollar per huis,
13:55
they mosquito proofed every house.
312
835330
2000
werd ieder huis muskietvrij gemaakt.
13:57
And these are the data.
313
837330
2000
Dit zijn de data.
13:59
Every row across here represents one of those 11 zones.
314
839330
4000
Iedere rij hier staat voor een van de 11 zones.
14:03
And the asterisks represent the time at which
315
843330
2000
De asterisk staat voor het moment waarop
14:05
the mosquito proofing was complete.
316
845330
2000
het muskietvrij maken werd afgerond.
14:07
And so what you can see is that
317
847330
2000
Je kunt zien dat
14:09
just the mosquito-proofed housing, and nothing else,
318
849330
3000
alleen al het muskietvrij maken en niets anders,
14:12
caused the eradication of malaria.
319
852330
2000
leidde tot de uitroeiing van malaria.
14:14
And this was, incidentally, published in 1949,
320
854330
2000
Dit is gepubliceerd in 1949,
14:16
in the leading textbook of malaria, called "Boyd's Malariology."
321
856330
3000
in het vooraanstaande boek over malaria, ‘Boyd’s Malariology’.
14:19
But almost no malaria experts even know it exists.
322
859330
3000
Maar bijna geen van de malaria-experts weet dat het bestaat.
14:22
This is important,
323
862330
2000
Dit is belangrijk,
14:24
because it tells us that if you have moderate biting densities,
324
864330
2000
omdat het ons zegt dat wanneer je gematigde bijtdichtheden hebt
14:26
you can eradicate malaria by mosquito proofing houses.
325
866330
2000
je malaria kunt uitroeien door huizen muskietvrij te maken.
14:28
Now, I would suggest that you could do this in a lot of places.
326
868330
3000
Ik stel voor dat je dit op veel plaatsen kunt doen.
14:31
Like, you know, just as you get into the malaria zone,
327
871330
4000
Plaatsen waar je net in de malariazone zit,
14:35
sub-Saharan Africa.
328
875330
2000
zoals sub-Sahara Afrika.
14:37
But as you move to really intense biting rate areas, like Nigeria,
329
877330
3000
Maar als je kijkt naar plaatsen met hoge bijtdichtheden, zoals Nigeria,
14:40
you're certainly not going to eradicate.
330
880330
2000
daar ga je ze zeker niet uitroeien.
14:42
But that's when you should be favoring evolution towards mildness.
331
882330
4000
Maar daar kan je ze laten evolueren naar mildere varianten.
14:46
So to me, it's an experiment that's waiting to happen,
332
886330
3000
Het is een experiment dat enkel nog moet uitgevoerd worden
14:49
and if it confirms the prediction, then
333
889330
2000
en als het de voorspelling bevestigt dan
14:51
we should have a very powerful tool.
334
891330
2000
zouden we een heel krachtig instrument in handen hebben.
14:53
In a way, much more powerful than the kind of tools we're looking at,
335
893330
3000
In een bepaald opzicht veel krachtiger dan de instrumenten die we al hebben.
14:56
because most of what's being done today is
336
896330
2000
Al wat we vandaag de dag doen
14:58
to rely on things like anti-malarial drugs.
337
898330
2000
is vertrouwen op dingen zoals antimalariamedicijnen.
15:00
And we know that, although it's great to make those
338
900330
3000
Hoewel het heel goed is dat we ze beschikbaar maken
15:03
anti-malarial drugs available at really low cost and high frequency,
339
903330
5000
tegen lage kostprijs en een hoge productie,
15:08
we know that when you make them highly available
340
908330
3000
weten we dat wanneer je ze grootschalig beschikbaar maakt
15:11
you're going to get resistance to those drugs.
341
911330
2000
je resistentie krijgt tegen deze medicijnen.
15:13
And so it's a short-term solution.
342
913330
2000
Het is dus een korte termijnoplossing.
15:15
This is a long-term solution.
343
915330
2000
Dit is een lange termijnoplossing.
15:17
What I'm suggesting here is that we could get evolution
344
917330
2000
Ik wil voorstellen dat we de evolutie laten werken
15:19
working in the direction we want it to go,
345
919330
2000
in de richting die wij willen,
15:21
rather than always having to battle evolution as a problem
346
921330
3000
in plaats van evolutie te bestrijden als een probleem
15:24
that stymies our efforts to control the pathogen,
347
924330
3000
dat ons belemmert in onze pogingen de pathogenen te beheersen,
15:27
for example with anti-malarial drugs.
348
927330
2000
bijvoorbeeld met antimalariamedicijnen.
15:29
So, this table I've given just to emphasize
349
929330
3000
Deze tabel laat ik zien om te benadrukken dat
15:32
that I've only talked about two examples.
350
932330
3000
ik enkel over deze twee voorbeelden heb gesproken.
15:35
But as I said earlier, this kind of logic applies across the board
351
935330
3000
Deze logica is op ook toe te passen
15:38
for infectious diseases, and it ought to.
352
938330
2000
op andere infectieziekten en dat zou ook moeten.
15:40
Because when we're dealing with infectious diseases, we're dealing with living systems.
353
940330
4000
Wanneer we werken met infectieziekten, dan werken we met levende systemen.
15:44
We're dealing with living systems;
354
944330
2000
Wanneer we werken met levende systemen,
15:46
we're dealing with systems that evolve.
355
946330
2000
dan werken we met systemen die evolueren.
15:48
And so if you do something with those systems,
356
948330
2000
Wanneer je dus iets doet met die systemen
15:50
they're going to evolve one way or another.
357
950330
2000
dan gaan ze evolueren, op wat voor manier dan ook.
15:52
And all I'm saying is that we need to figure out how they'll evolve,
358
952330
3000
Ik probeer te zeggen dat we moeten zoeken hoe ze evolueren,
15:55
so that -- we need to adjust our interventions
359
955330
2000
zodat we onze interventies kunnen aanpassen,
15:57
to get the most bang for the intervention buck,
360
957330
3000
zodat we zoveel mogelijk uit ons interventiegeld halen,
16:00
so that we can get these organisms to evolve in the direction we want them to go.
361
960330
3000
zodat we deze organismen zover krijgen dat ze evolueren in de richting die wij willen.
16:03
So, I don't really have time to talk about those things,
362
963330
2000
Ik heb geen tijd meer over om over deze onderwerpen te praten,
16:05
but I did want to put them up there,
363
965330
2000
maar ik wilde ze even laten zien,
16:07
just to give you a sense that there really are solutions
364
967330
3000
gewoon om jullie een idee te geven dat er oplossingen zijn
16:10
to controlling the evolution of harmfulness
365
970330
3000
om de evolutie van schadelijkheid te beheersen
16:13
of some of the nasty pathogens that we're confronted with.
366
973330
4000
van een aantal nare ziekten waar we mee te maken krijgen.
16:19
And this links up with a lot of the other ideas that have been talked about.
367
979330
4000
Dit valt goed te combineren met andere ideeën die eerder aan bod kwamen.
16:23
So, for example, earlier today there was discussion of,
368
983330
5000
Eerder vandaag bijvoorbeeld was er de discussie
16:28
how do you really lower sexual transmission of HIV?
369
988330
6000
over hoe je de overdracht van hiv via seks vermindert.
16:34
What this emphasizes is that we need to figure out how it will work.
370
994330
3000
Het benadrukt dat we moeten uitvinden hoe het werkt.
16:37
Will it maybe get lowered if we alter the economy of the area?
371
997330
3000
Vermindert het wanneer we de economie van het gebied aanpassen?
16:40
It may get lowered if we intervene in ways that
372
1000330
2000
Het kan verminderd worden als we ingrijpen op manieren die
16:42
encourage people to stay more faithful to partners, and so on.
373
1002330
4000
mensen aanmoedigen om trouw te blijven aan hun partners, enzovoorts.
16:46
But the key thing is to figure out how to lower it,
374
1006330
2000
De sleutel ligt in het uitzoeken wat je moet verminderen.
16:48
because if we lower it, we'll get an evolutionary change in the virus.
375
1008330
3000
Als we dat verminderen zal het virus zich evolutionair aanpassen.
16:51
And the data really do support this:
376
1011330
2000
De data bewijst dat het virus
16:53
that you actually do get the virus evolving towards mildness.
377
1013330
3000
naar een mildere vorm evolueert.
16:56
And that will just add to the effectiveness of our control efforts.
378
1016330
5000
Dit draagt bij aan de effectiviteit van onze pogingen tot beheersing.
17:01
So the other thing I really like about this,
379
1021330
2000
Het andere punt hiervan wat ik erg goed vind --
17:03
besides the fact that it brings a whole new dimension
380
1023330
2000
naast het feit dat het een hele dimensie toevoegt
17:05
into the study of control of disease,
381
1025330
4000
aan de studie naar beheersing van ziekten --
17:09
is that often the kinds of interventions that you want,
382
1029330
3000
is dat de interventies die je wil bewerkstelligen
17:12
that it indicates should be done,
383
1032330
2000
die zouden moeten gebeuren,
17:14
are the kinds of interventions that people want anyhow.
384
1034330
2000
vaak die interventies zijn die mensen hoe dan ook willen.
17:16
But people just haven't been able to justify the cost.
385
1036330
3000
Maar mensen hebben de kosten nog niet kunnen verantwoorden.
17:19
So, this is the kind of thing I'm talking about.
386
1039330
3000
Precies daarover heb ik het.
17:22
If we know that we're going to get extra bang for the buck from providing clean water,
387
1042330
3000
Als we weten dat we extra waar voor ons geld krijgen door te voorzien in schoon water,
17:25
then I think that we can say,
388
1045330
2000
dan denk ik dat we kunnen stellen
17:27
let's push the effort into that aspect of the control,
389
1047330
4000
dat we onze pogingen tot beheersing dienen te richten op die aspecten
17:31
so that we can actually solve the problem,
390
1051330
3000
zodat we het probleem écht kunnen oplossen,
17:34
even though, if you just look at the frequency of infection,
391
1054330
3000
Zelfs als je de frequentie van de infectie beschouwt en
17:37
you would suggest that you can't solve the problem well enough
392
1057330
4000
besluit dat je het probleem niet goed genoeg kunt oplossen
17:41
just by cleaning up water supply.
393
1061330
2000
door enkel de watervoorziening schoner te maken.
17:43
Anyhow, I'll end that there, and thank you very much.
394
1063330
2000
In ieder geval, ik houd er hier mee op. Hartelijk dank allemaal.
17:45
(Applause)
395
1065330
2000
(Applaus)
Over deze website

Deze site laat u kennismaken met YouTube-video's die nuttig zijn om Engels te leren. U ziet Engelse lessen gegeven door topdocenten uit de hele wereld. Dubbelklik op de Engelse ondertitels op elke videopagina om de video af te spelen. De ondertitels scrollen synchroon met het afspelen van de video. Heeft u opmerkingen of verzoeken, neem dan contact met ons op via dit contactformulier.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7