Wearable tech that helps you navigate by touch | Keith Kirkland

Translator: sann tint Reviewer: Myo Aung

Do you remember your first kiss?

ပထမဆုံးအနမ်းကို မှတ်မိလား။

Or that time you burned the roof of your mouth

ဒါမှမဟုတ် ပီဇာပူပူ တစ်စိတ်မှာ

on a hot slice of pizza?

အာခေါင်ကျက်ခဲ့ဖူးလား။

What about playing tag or duck, duck, goose as a child?

ကလေးတုန်းက စိမ်ပြေးတမ်း (သို့) ဘဲမလိုက်တမ်းရော။

These are all instances where we're using touch to understand something.

ဒီသာဓကတွေက တစ်ခုခုကိုနားလည်ဖို့ ထိတွေ့မှုသုံးတဲ့ နေရာတွေပါ၊

And it's the basis of haptic design.

ဒါက ထိတွေ့မှုအာရုံ ဒီဇိုင်းရဲ့အခြေခံပါ။

"Haptic" means of or relating to the sense of touch.

"Haptic" ဆိုတာက ထိတွေ့မှုအာရုံနဲ့ဆိုင်တာပါ။

And we've all been using that our entire lives.

ကျွန်တော်တို့ တစ်ဘဝလုံး အသုံးပြုနေခဲ့တာပါ။

I was working on my computer when my friend,

ကျွန်တော်စာရိုက်တာ ကိုင်းကြည့်နေတဲ့ မိတ်ဆွေက နောက်က

seeing me hunched over typing, walked over behind me.

ဖြတ်လျှောက်ခိုက် ကျွန်တော်က ကွန်ပြူတာမှာ အလုပ်လုပ်နေတာပါ။

She put her left thumb into the left side of my lower back,

ကျွန်တော့ခါးအောက်ပိုင်းရဲ့ဘယ်ဘက်ကို သူ့လက်မနဲ့ဖိထားစဉ်

while reaching her right index finger around to the front of my right shoulder.

ညာလက်လက်ညှိုးက ကျွန်တော့ ပုခုံးရှေ့ဘက်နားကို လှမ်းနေပါတယ်။

Instinctively, I sat up straight.

အလိုလို ကျွန်တော် မတ်မတ်ထိုင်လိုက်တယ်။

In one quick and gentle gesture,

မြန်ပြီး သိမ်မွေ့တဲ့ လက်ဟန်တစ်ခုမှာ

she had communicated how to improve my posture.

ကျွန်တော့ကိုယ်ဟန် ပိုကောင်းဖို့ သူဆက်သွယ်ခဲ့တယ်။

The paper I was working on at that very moment

အဲဒီအခိုက် လုပ်နေတဲ့ စာတမ်းက နည်းပညာသုံးရင်း

centered around developing new ways to teach movement using technology.

လှုပ်ရှားမှုကိုသင်ဖို့ နည်းတွေဖန်တီးခြင်း တစ်ဝိုက်မှာ မဟိုပြုခဲ့တယ်။

I wanted to create a suit that could teach a person kung fu.

လူတစ်ယောက်ကို ကွန်ဖူးသင်ပေးနိုင်တဲ့ ဝတ်စုံတစ်စုံ ဖန်တီးချင်ခဲ့တာလေ။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

But I had no idea how to communicate movement

ဒါပေမဲ့ အခန်းထဲမှာ ညွှန်ပြသူမရှိပဲနဲ့တော့

without an instructor being in the room.

လှုပ်ရှားမှုကို ဆက်သွယ်နည်း ကျွန်တော်မသိပါ

And in that moment, it became crystal clear: touch.

အဲဒီအခိုက်မှာ ဒါက ကြည်လင်လာတယ်၊ ထိတွေ့မှု။

If I had vibrating motors where she had placed each of her fingers,

သူ့လက်ချောင်းတစ်ခုစီ တင်ခဲ့တဲ့နေရာမှာ တုန်ခါတဲ့ မော်တာတွေ ရှိခဲ့မယ်ဆိုရင်

paired with motion-capture data of my current and optimal posture,

ကျွန်တော့လက်ရှိ၊ အကောင်းဆုံးကိုယ်ဟန်ရဲ့ လှုပ်မှုဖမ်းယူတဲ့ဒေတာနဲ့တွဲထားတာပေါ့၊

I could simulate the entire experience

အခန်းထဲမှာ ညွှန်ပြသူမရှိပဲ

without an instructor needing to be in the room.

အတွေးအကြုံတစ်ခုလုံးကို ကျွန်တော် နှိုးဆွပေးနိုင်မယ်။

But there was still one important part of the puzzle that was missing.

ဒါပေမဲ့ ပဟေဠိရဲ့ အရေးပါတဲ့အပိုင်းတစ်ခုက ပျောက်နေတုန်းပဲ။

If I want you to raise your wrist two inches off of your lap,

တုန်ခါမှုသုံးရင်း သင့်လက်ကောက်ဝတ်ကို ပေါင်ကနေ နှစ်လက်မ

using vibration,

ကျွန်တော်မြှောက်ချင်ရင်

how do I tell you to do that?

ဒါကို သင့်ကို ဘယ်လိုပြောရလဲ။

Do I put a motor at the top of your wrist, so you know to lift up?

ပင့်လိုက်တာ သင်သိဖို့ လက်ကောက်ဝတ်ထိပ်မှာ ကျွန်တော်မော်တာတပ်လား။

Or do I put one at the bottom of your wrist,

(သို့) သင့်ကိုတွန်းပင့်နေတာခံစားဖို့

so it feels like you're being pushed up?

လက်ကောက်ဝတ်အခြေမှာ တပ်လား။

There were no readily available answers

အလွယ်ရနိုင်တဲ့ အဖြေတွေမရှိတာက

because there was no commonly agreed-upon haptic language

သတင်းအချက်အလက်နဲ့ဆက်သွယ်ဖို့ ထိတွေ့မှု ဘာသာစကားကို

to communicate information with.

အများအားသဘောတူထားတာ မရှိတော့

So my cofounders and I set out to create that language.

ကျွန်တော်နဲ့ တွဲဖက်တည်ထောင်သူဟာ ဒီဘာသာစကားကို စဖန်တီးတယ်။

And the first device we built was not a kung fu suit.

ပထမဆုံးဆောက်တဲ့ကိရိယာက ကွန်ဖူးဝတ်စုံတော့ မဟုတ်ဘူး။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

But in a way, it was even more impressive

ဒါပေမဲ့ တစ်နည်းနဲ့ ပိုတောင် အထင်ကြီးစရာဖြစ်တာက

because of its simplicity and usefulness.

၎င်းရဲ့ရိုးစင်းမှု၊ အသုံးဝင်မှုကြောင့်ပါ။

We started with the use case of navigation,

မောင်းနှင်သွားလာမှုအခြေအနေကို စသုံးတယ်၊

which is a simplified form of movement.

ဒါက လှုပ်ရှားမှုရဲ့ ရိုးစင်းတဲ့ပုံစံပါ။

We then created Wayband,

ဒီနောက် Wayband ကိုထွင်ခဲ့တယ်၊

a wrist-wearable device that could orient a user toward a destination,

တုန်ခါတဲ့ အချက်ပြမှုတွေသုံးရင်း အသုံးပြုသူ သွားမယ့်နေရာကို နေရာချပေးနိုင်တဲ့

using vibrating cues.

လက်ကောက်ဝတ်မှာ ဝတ်ရတဲ့ကိရိယာပါ။

We would ask people to spin around

လူတွေကို လှည့်ပတ်ခိုင်းပြီး

and to stop in a way that they felt was the right way to go.

လမ်းမှန်သွားဖို့နေရာလို့ သူတို့ခံစားမိတဲ့နေရာမှာ ရပ်ခိုင်းတယ်။

Informally, we tried this with hundreds of people,

ပုံမှန်အနေနဲ့ လူရာချီကာ စမ်းသပ်ခဲ့ပြီး

and most could figure it out within about 15 seconds.

အများစုမှာ ၁၅ စက္ကန့်အတွင်း မှန်းလို့ရတယ်။

It was that intuitive.

ဒီလောက်ကို သိတာပါ။

Initially, we were just trying to get people out of their phones

အစမှာတော့ လူတွေကို ဖုန်းတွေကနေထွက်ပြီး တကယ့်လောကထဲကို

and back into the real world.

ပြန်လာစေဖို့ ကြိုးစားနေခဲ့တယ်။

But the more we experimented,

ဒါပေမဲ့ ပိုစမ်းသပ်လေလေ၊

the more we realized that those who stood to benefit most from our work

ကျွန်တော်တို့အလုပ်ကနေ အကျိုးအရှိဆုံး သူတွေဟာ အမြင်အာရုံမရှိသလောက်

were people who had little or no sight.

(သို့) မမြင်တဲ့လူတွေဆိုတာ ပိုသဘောပေါက်လာခဲ့တယ်။

When we first approached a blind organization, they told us,

မျက်မမြင်အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုကို ပထမ ချဉ်းကပ်တော့ သူတို့ပြောတာက

"Don't build a blind device.

"မျက်မမြင်ကိရိယာ မတည်ဆောက်ပါနဲ့၊

Build a device that everyone can use

မျက်မမြင်အတွေ့အကြုံနဲ သင့်တော်တဲ့

but that's optimized for the blind experience."

လူတိုင်းသုံးနိုင်တဲ့ ကိရိယာ တစ်ခုတည်ဆောက်ပါ"တဲ့။

We created our company WearWorks with three guiding principles:

လမ်းညွှန်မူဝါဒ သုံးရပ်နဲ့ ကျွန်တော်တို့ ကုမ္ပဏီ WearWorks ကို ဖန်တီးခဲ့တယ်။

make cool stuff,

အမိုက်စားတွေ လုပ်၊

create the greatest impact we can in our lifetimes

ဘဝတာတွေမှာ ကိုယ်တတ်နိုင်တဲ့ အက​ြီးကျယ်ဆုံးသက်ရောက်မှု ဖန်တီး၊

and reimagine an entire world designed for touch.

ထိတွေ့မှုအတွက် လောကကြီး တစ်ခုလုံးကို ပြန်မြင်ယောင်လိုက်။

And on November 5, 2017,

ဒါနဲ့ ၂၀၁၇ နိုဝင်ဘာ ၇ ရက်မှာ

Wayband helped a person who was blind

New York City Marathon ရဲ့ ပထမ ၁၅ မိုင်ကို

run the first 15 miles of the New York City Marathon

မျက်မြင်အကူအညီမပါပဲ ပြေးတဲ့ မျက်မမြင်တစ်ယောက်ကို

without any sighted assistance.

Wayband က အကူအညီပေးခဲ့တယ်၊

(Applause)

(လက်ခုပ်သံများ)

It didn't get him through the entire race due to the heavy rain,

ဒါပေမဲ့ မိုးကြီးတာကြောင့် ပွဲတစ်ခုလုံးတော့ သူမရောက်ခဲ့ဘူး။

but that didn't matter.

ဒါက အရေးမကြီးဘူးလေ။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

We had proved the point:

သက်သေပြနိုင်ခဲ့တာက

that it was possible to navigate a complex route using only touch.

ထိတွေ့မှုသက်သက် သုံးခြင်းက ရှုပ်ထွေးတဲ့ လမ်းကို ညွှန်ပေးဖို့ ဖြစ်နိုင်တာပါ။

So, why touch?

ဒီတော့ ဘာကြောင့် ထိတွေ့မှုလဲ။

The skin has an innate sensitivity

အရေပြားမှာ သန်းချီတဲ့အရောင်တွေကို

akin to the eyes' ability to recognize millions of colors

မှတ်မိဖို့ မျက်လုံးတွေရဲ့အစွမ်း၊ (သို့) ရှုပ်ထွေးတဲ့ အသံအနိမ့်အမြင့်ကို

or the ears' ability to recognize complex pitch and tone.

မှတ်မိဖို့ နားရဲ့အစွမ်းနဲ့ ဆင်တူတဲ့ ပင်ကို တုံ့ပြန်မှုတစ်ခုရှိတယ်။

Yet, as a communications channel,

ဆက်သွယ်ရေးလမ်းကြောင်း တစ်ခုအဖြစ်ပါ

it's been largely relegated to Morse code-like cell phone notifications.

၎င်းဟာ အဓိကအားဖြင့် ဆဲလ်ဖုန်း သတိပေး စာတွေလို မော့က်ကုဒ်ကို ချောင်ထိုးထားတယ်။

If you were to suddenly receive a kiss or a punch,

ရုတ်တရက်နမ်းတာ(သို့) ထိုးတာ ခံရတယ်ဆိုရင်

your reaction would be instinctive and immediate.

သင့်တုံ့ပြန်မှုက အလိုလိုနဲ့ ချက်ချင်းဖြစ်လိမ့်မယ်

Meanwhile, your brain would be playing catch-up on the back end

တစ်ချိန်တည်းမှာ သင့်ဦးနှောက်ဟာ ဖြစ်ပျက်တာရဲ့ အသေးစိတ်ကို

to understand the details of what just occurred.

နားလည်ဖို့ အဆုံးကိုပြန်ပြီး အမှီလိုက်လိမ့်မယ်။

And compared to instincts, conscious thought is pretty slow.

ဒီပင်ကိုဗီဇတွေနဲ့ယှဉ်ရင် သိစိတ်အတွေးဟာ အတော်လေး နှေးတယ်။

But it's a lightning bolt

ဒါပေမဲ့ ဘာသာစကား

compared to the snail's pace of language acquisition.

သင်ယူမှုရဲ့ ခရု ခြေလှမ်းနဲ့ယှဉ်ရင် လျှပ်စီးတစ်ခုပါ။

I spent a considerable amount of time

စပိန်၊ ဂျပန်၊ ဂျာမန်နဲ့ လောလောဆယ်

learning Spanish, Japanese, German and currently Swedish,

ဆွစ်ဘာသာစကားသင်ရာမှာ အချိန်တော် ကုန်ခဲ့တယ်။

with varying degrees of failure.

အဆင့်မျိုးစုံနဲ့ ကျနေတာလေ။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

But within those failures were kernels of how different languages are organized.

ဒါပေမဲ့ ဒီကျရှုံးမှုတွေထဲမှာ ဘာသာစကား မျိုးစုံဖွဲစည်းပုံတွေရဲ့ အနှစ်တွေရှိတယ်။

That gave our team insight

ဒါက ကျွန်တော်တို့အဖွဲ့ကို

into how to use the linguistic order of well-established languages

လုံးဝအသစ်ဖြစ်တဲ့ ထိတွေ့မှု ဘာသာစကားအတွက် စေ့ဆော်မှအဖြစ် အခြေခိုင်ပြီးသား

as inspiration for an entirely new haptic language,

ဘာသားစကားတွေရဲ့ ဘာသာစကားဆိုင်ရာ အစီအစဉ်ကို သုံးနည်းကို သိမြင်စေပါတယ်။

one based purely on touch.

ထိတွေ့မှုသက်သက်ကို အခြေခံတဲ့တစ်ခုပါ။

It also showed us when using language mechanics wasn't the best way

ဘာသာစကား ယန္တရားက သတင်းအချက်အလက် ပို့ပေးဖို့ ဘယ်အခါ အကောင်းဆုံးနည်းလမ်း

to deliver information.

မဖြစ်တာကိုလည်း ပြသပေးပါတယ်။

In the same way a smile is a smile across every culture,

ယဉ်ကျေးမှုအသီးသီးမှာ အပြုံးဟာ အပြုံးပဲဆိုသလိုပဲ

what if there was some underlying mechanism of touch

ဘာသာစကားနဲ့ ယဉ်ကျေးမှု နယ်နိမိတ်တွေကို ကျော်လွန်တဲ့

that transcended linguistic and cultural boundaries?

အောက်ခံယန္တရားတစ်ခုခု ရှိတယ်ဆိုရင်ရော။

A universal language, of sorts.

လူတိုင်းသုံးတဲ့ ဘာသာစကားလိုမျိုးပေါ့။

You see, I could give you buzz-buzz-buzz, buzz-buzz,

မြင်တယ်နော်၊ သင့်ကို တဝီဝီလုပ်ပေးလို့ရပြီး

and you would eventually learn

နောက်ဆုံး သင်ဟာ ထူးခြားတဲ့

that that particular vibration means "stop."

တုန်ခါမှုဟာ "ရပ်"လို့ဆိုလိုတာ သင်သိလိမ့်မယ်။

But as haptic designers, we challenged ourselves.

ဒါပေမဲ့ ထိတွေ့မှုဖန်တီးသူတွေအဖြစ် မိမဘာသာ စိန်ခေါ်တယ်။

What would it be like to design "stop?"

"ရပ်"ကို ဘယ်လိုပုံစံထုတ်ချင်တာလဲ။

Well, based on context,

ကဲ အခြေအနေကိုမူတည်ပြီး

most of us have the experience of being in a vehicle

ကျွန်တော်တို့အများစုဟာ ခန္ဓာကိုတုံ့ပြန်မှုကိုလိုက်ကာ

and having that vehicle stop suddenly, along with our body's reaction to it.

ယဉ်တစ်စီးထဲမှာရှိနေတာနဲ့ ရုတ်တရက် ဒီယာဉ်ရပ်သွားတဲ့ရဲ့အတွေ့အကြုရှိပါတယ်။

So if I wanted you to stop,

ဒီတော့ ရပ်ချင်တယ်ဆိုရင်

I could send you a vibration pattern, sure.

တုန်ခါမှုပုံစံတစ်ခု ပို့နိုင်တာ သေချာတယ်။

Or, I could design a haptic experience

(သို့) ရပ်တာဟာ မှန်တယ်ဆိုတာမျိုး ခံစားရတဲ့

that just made stopping feel like it was the right thing to do.

ထိတွေ့မှု အတွေ့အကြုံတစ်ခုကို ပုံစံထုတ်နိုင်ပါတယ်။

And that takes more than an arbitrary assignment of haptic cues to meanings.

အဓိပ္ပါယ်တွေအတွက် ထိတွေ့မှု အချက်ပြမှု တွေရဲ့ ထင်ရာ အလုပ်တစ်ခုထက် ပိုလိုတယ်။

It takes a deep empathy.

နက်ရှိုင်းတဲ့ ထပ်တူခံစားမှုလိုတယ်

It also takes the ability to distill human experience into meaningful insights

လူသားအတွေ့အကြုံကို အဓိပ္ပါယ်ရှိတဲ့ ထိုးထွင်းအမြင်တွေမှာ၊

and then into haptic gestures and products.

နောက် တိတွေ့မှု ဟန်အမူအရာနဲ့ ထုတ်ကုန်တွေထဲမှာ အနှစ်ချုပ်ဖို့လိုပါတယ်။

Haptic design is going to expand the human ability

ထိတွေ့မှုဒီဇိုင်းဟာ ပတ်ဝန်းကျင်တွေကို အာရုံခံဖို့

to sense and respond to our environments,

တုံ့ပြန်ဖို့ လူ့အစွမ်းကို ချဲ့ပေးတော့မှာပါ။

both physical and virtual.

ရုပ်ပိုင်းရော၊ အစစ်နီးပါးပါ

There's a new frontier: touch.

နယ်ခ​ြားအသစ်တစ်ခုရှိပါတယ်။ ထိတွေ့မှုပါ။

And it has the power to change how we all see the world around us.

ဒါက ကျွန်တော်တို့ဝန်းကျင်က လောကကို မြင်ပုံကို ပြောင်းဖို့ အစွမ်းရှိတယ်။

Thank you.

ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။

(Applause)

(လက်ခုပ်သံများ)