The energy Africa needs to develop -- and fight climate change | Rose M. Mutiso

49,053 views ・ 2020-11-09

TED


ဗီဒီယိုကိုဖွင့်ရန် အောက်ပါ အင်္ဂလိပ်စာတန်းများကို နှစ်ချက်နှိပ်ပါ။

00:00
Transcriber: TED Translators Admin Reviewer: Mirjana Čutura
0
0
7000
Translator: Zaw Win Naing Reviewer: Sanntint Tint
00:13
Think about this.
1
13440
1466
ဒါကိုစဥ်းစားကြည့်ပါ။
00:14
Californians use more electricity playing video games
2
14930
3026
ကယ်လီဖိုးနီးယားပြည်သူတွေ video game ကစားရင်းအသုံးပြုတဲ့ဓာတ်အားက
00:17
than the entire country of Senegal uses overall.
3
17980
2845
ဆီနီဂေါတစ်နိုင်ငံလုံးဓါတ်အားအသုံးပြုမှုထက် ယေဘုယျအားဖြင့်ပိုများပါတယ်။
00:21
Also, before gyms were shut down due to COVID,
4
21360
2936
ဒါ့အပြင် COVID ကြောင့် gymတွေ မပိတ်ခင်တုန်းက
00:24
New Yorkers could work out in a 10-degree-Celsius gym
5
24320
3066
New York ကလူတွေဟာ 10'Cရှိတဲ့ gymခန်းထဲမှာ အားကစားလုပ်လို့ရပါတယ်၊
00:27
because the cold apparently burns more calories.
6
27410
2266
အအေးဓာတ်က Calorieကိုပိုပြီး လောင်ကျွမ်းစေလို့ပါ။
00:29
And yet only three percent of Nigerians have air conditioners.
7
29700
3996
သို့သော် နိုင်ဂျီးရီးယားပြည်သူတွေရဲ့ ၃% လောက်မှာသာ လေအေးပေးစနစ်ရှိကြပါတယ်။
00:33
As you can see, there's a mind-blowing gap
8
33720
2251
ရှင်တို့သိတဲ့အတိုင်း လျှပ်စစ်ဓာတ်အားရရှိသူနဲ့
00:35
between the energy haves and the energy have-nots.
9
35995
2951
မရရှိသူရဲ့ ကြားမှာ အံ့သြလောက်စရာ ကွာဟမှုတစ်ခု ရှိနေပါတယ်။
00:38
And across the globe, we have incredible energy inequality.
10
38970
3434
ပြီးတော့ ကမ္ဘာအနှံ့ မယုံနိုင်စရာ စွမ်းအင်မညီမျှမှု ရှိနေတယ်
00:42
Billions of people simply lack enough energy to build a better life:
11
42428
3778
လူများစွာဟာ ပိုမိုကောင်းမွန်တဲ့ ဘဝထူထောင်ဖို့ လောက်ငှတဲ့စွမ်းအင်မရှိပါဘူး
00:46
affordable, abundant and reliable energy
12
46230
2876
တတ်နိုင်တဲ့့ ၊ပေါများတဲ့ ပြီးတော့ ယုံကြည်ရတဲ့ စွမ်းအင်ပါ၊
00:49
to run their businesses without daily blackouts,
13
49130
2971
နေ့စဥ် ဓာတ်အားပြတ်တောက်မှု မရှိပဲ သူတို့လုပ်ငန်းတွေလည်ပတ်ဖို့၊
00:52
to preserve their crops from rotting,
14
52125
2621
သူတို့ရဲ့ သီးနှံတွေ ပျက်စီးခြင်းကနေ ကာကွယ်ဖို့၊
00:54
to power lifesaving medical equipment,
15
54770
2816
အသက်ကယ် ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ ကိရိယာတွေကို ဓာတ်အားပေးဖို့၊
00:57
to work from home and do Zoom calls with their colleagues,
16
57610
3342
အိမ်ကနေ အလုပ်လုပ်ဖို့ နဲ့ Zoom ကနေ လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်တွေကို ခေါ် ဖို့၊
01:00
to run trains and factories,
17
60976
2667
ရထားတွေ ပြေးဆွဲဖို့ နဲ့ စက်ရုံတွေလည်ပတ်ဖို့၊
01:03
basically, to grow and to prosper
18
63667
2738
အခြေခံအားဖြင့် တိုးတက်လာဖို့ နဲ့ စီးပွားဖြစ်ထွန်းဖို့၊
01:06
and to access both dignity and opportunity.
19
66429
2764
ပြီးတော့ ဂုဏ်သိက္ခာနဲ့ အခွင့်အလမ်း နှစ်ခုလုံးကို ရယူနိုင်ဖို့ပါ
01:10
Rich countries have that kind of energy,
20
70170
2346
ချမ်းသာတဲ့ နိုင်ငံတွေမှာ ဒီလိုစွမ်းအင်မျိုး ရှိပါတယ်။
01:12
whereas most countries in Africa, and many elsewhere simply don't.
21
72540
4570
အာဖရိက က နိုင်ငံအများစု နဲ့ အခြား အတော်များများမှာတော့ မရှိကြပါဘူး။
01:17
And those billions of people
22
77487
1512
ပြီးတော့ ဒီလူသန်း၁ထောင်လောက်ဟာ
01:19
are falling further and further behind the rest of the world.
23
79023
2891
ကမ္ဘာပေါ်က အခြားသူတွေရဲ့ နောက်မှာ ပိုပြီး နောက်ကျကျန်နေပါတယ်။
01:21
In addition to taking their energy abundance for granted,
24
81938
2808
သူတို့ရဲ့ စွမ်းအင်ပေါများရေးကို စဥ်းစားတာ အပြင်
01:24
the wealthy take something else for granted:
25
84770
2061
ချမ်းသာသူတွေက အခြား တထစ်ချ မှတ်ထားကြတာက
01:26
that everyone should fight climate change exactly the same way.
26
86855
3241
လူတိုင်း ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုကို ဒီနည်းလမ်းနဲ့ တိုက်ထုတ်သင့်ပါတယ်။
01:30
Tackling climate change
27
90120
1155
ဥတု‌ပြောင်းလဲမှုကိုကိုင်တွယ်တာက
01:31
will require an accelerated transition to low-carbon energy sources.
28
91299
4047
ကာဗွန်နည်းပါးတဲ့ စွမ်းအင်အရင်းမြစ်တွေဆီ အရှိန်မြှင့်ကူးပြောင်းရေး လိုပါမယ်။
01:35
And yet, emissions continue to climb year after year,
29
95370
4401
ဒါပေမဲ့ ထုတ်လွှတ်မှုတွေကတော့ တစ်နှစ်ပြီးတစ်နှစ် မြင့်တက်လာနေပြီး
01:39
threatening to blow our tight carbon budget.
30
99795
2951
တင်းကျပ်ထားတဲ့ ကာဗွန်ဘက်ဂျက်ကို ဖျက်စီးဖို့ ခြောက်လှန့်နေပါတယ်။
01:42
That's what I want to talk about today.
31
102770
1881
ဒါက ဒီနေ့ ကျွန်မပြောချင်တဲ့ အကြောင်းပါ။
01:44
The carbon budget is an estimation of the total emissions
32
104675
2861
ကာဗွန်ဘက်ဂျက်ဆိုတာ ကမ္ဘာ့လေထုက အသေအချာ စုပ်ယူလိုက်တဲ့
01:47
that our planet's atmosphere can safely absorb.
33
107560
2505
စုစုပေါင်းကာဗွန်ထုတ်လုပ်မှု ခန့်မှန်းခြေတစ်ခုပါ။
01:50
Faced with an imperative to not explode this carbon budget,
34
110089
3227
ဒီကာဗွန်ဘက်ဂျက်ကို မပေါက်ကွဲဖို့ အရေးကြီးတာကို ရင်ဆိုင်နေချိန်မှာ
01:53
the world is looking at Africa in a completely contradictory way.
35
113340
3450
ကမ္ဘာကြီးကတော့ အာဖရိက ကို လုံးဝကွဲလွဲတဲ့ အမြင်နဲ့ ရှုမြင်နေပါတယ်။
01:57
On one side, it wants us to grow,
36
117200
2484
တစ်ဖက်မှာက ကျွန်မတို့ကို ဖွံ့ဖြိုးစေချင်တယ်၊
01:59
to emerge from abject poverty,
37
119708
2008
တွင်းဆုံးနေတဲ့့ ဆင်းရဲမှုကနေ လွတ်စေချင်တယ်၊
02:01
to build a middle class,
38
121740
1516
လူလတ်တန်းစားတစ်ရပ် ဖြစ်စေချင်တယ်
02:03
to own cars and air conditioners and other modern amenities
39
123280
4211
ကားတွေ၊လေအေးပေးစနစ်တွေ နဲ့ အခြားခေတ်မှီတဲ့ သာယာမှုတွေ ပိုင်ဆိုင်စေချင်ကြတယ်။
02:07
because after all, Africa is the next global market.
40
127515
3520
ဘာလို့လဲဆိုတော့ နောက်ပိုင်းမှာ အာဖရိက က နောက်ထပ်ကမ္ဘာ့‌စျေးကွက် ဖြစ်လာလို့ပါ။
02:11
On the other side,
41
131650
1466
အခြားတစ်ဖက်မှာကတော့.
02:13
because they are anxious to demonstrate action on climate change,
42
133140
3360
ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုအပေါ် ဆောင်ရွက်တာကို ပြသဖို့ သူတို့စိုးရိမ်တယ်၊
02:16
rich countries in the West
43
136524
1287
ချမ်းသာတဲ့ အနောက်နိုင်ငံတွေက
02:17
are increasingly restricting their funding to only renewable energy sources,
44
137835
3916
ပြည့်ဖြိုးမြဲစွမ်းအင်အရင်းအမြစ်တွေကိုသာ ထောက်ပံ့ခြင်းတွေကို တိုးပြီးကန့်သတ်လာတယ်၊
02:21
effectively telling Africa and other poor nations
45
141775
2716
အာဖရိက နဲ့ အခြားဆင်းရဲတဲ့ နိုင်ငံတွေကို
02:24
to either develop with no carbon
46
144515
2228
ကာဗွန်ထုတ်လွှတ်မှုမရှိဘဲ ဖွံ့ဖြိုးလာစေဖို့
02:26
or to limit their development ambitions altogether.
47
146767
3259
သို့မဟုတ် ဖွံ့ဖြိုးရေးပန်းတိုင်တွေကို ကန့်ထားဖို့ ပြောလာကြပါတယ်။
02:30
Africa obviously needs to develop.
48
150050
2121
အာဖရိက သိသိသာသာ ဖွံ့ဖြိုးဖို့ လိုအပ်နေပါတယ်။
02:32
That's non-negotiable.
49
152195
1801
ဒါဟာ ညှိနှိုင်းစရာ မဟုတ်ပါဘူး။
02:34
And I want to make the case today that Africa must be prioritized
50
154020
3506
ပြီးတော့ ဒီနေ့မှာ ရှင်းပြချင်တာက ကာဗွန်ဘက်ဂျက်မှာ ကျန်နေတာနဲ့ပတ်သက်လို့
02:37
when it comes to what's left in the carbon budget.
51
157550
2746
စဥ်းစားတဲ့အခါ အာဖရိကကို ဦးစားပေးရမယ် ဆိုတာပါပဲ။
02:40
In other words,
52
160320
1276
တစ်နည်းပြောရရင်
02:41
Africa must be allowed to, yes, produce more carbon in the short term
53
161620
4106
အာဖရိကက ကာဗွန်ပိုထုတ်တာကို ရေတိုကာလမှာ ခွင့်ပြုရပါမယ်
02:45
so we can grow,
54
165750
1681
ကျွန်မတို့ ဖွံ့ဖြိုးလာစေဖို့ပါ
02:47
while the rich world needs to drastically cut their emissions.
55
167455
2936
ချမ်းသာတဲ့့ နိုင်ငံတွေက ထုတ်လွှတ်မှုကို ဖြတ်တောက်ဖို့လိုပါတယ်။
02:50
Africans have a right to aspire
56
170415
1951
အာဖရိကန်တွေမှာ အခြားသူတွေ ရရှိခံစားတဲ့
02:52
to the same prosperity that everyone else enjoys.
57
172390
2820
ကြီးပွားမှုမျိုး ကို ဆန္ဒပြင်းပြခွင့် ရှိပါတယ်။
02:55
And we deserve the same chance at a job,
58
175613
3201
ပြီးတော့ ကျွန်မတို့ အလုပ်တစ်ခုမှာ တန်းတူ အခွင့်ရေး ရထိုက်ပါတယ်၊
02:58
at an education,
59
178838
1280
ပညာ‌ရေးတစ်ခုမှာ
03:00
at dignity and opportunity.
60
180142
2342
ဂုဏ်သိက္ခာနဲ့ အခွင့်အလမ်းမှာပါ။
03:02
We also understand very well
61
182508
2247
ကာဗွန်ကင်းစင်တဲ့ အနာဂတ်ဆီ
ရောက်ဖို့ လိုတယ် ဆိုတာကိုလည်း ကျွန်မတို့ကောင်းကောင်း နားလည်ပါတယ်
03:04
that the entire world needs to get to a zero-carbon future.
62
184779
3152
03:08
This might sound contradictory, but consider these three points.
63
188730
3460
ဒါက ဆန့်ကျင်ကွဲလွဲနေနိုင်ပါတယ်၊ ဒါပေမယ့် ဒီ၃ချက်ကိုတွေးကြည့်ပါ။
03:12
First, Africa isn't the culprit of climate change.
64
192716
3370
ပထမအချက်က အာဖရိကဟာ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုရဲ့ တရားခံမဟုတ်ပါဘူး။
03:16
It's a victim.
65
196110
1173
ဒါက သားကောင်တစ်ကောင်ပါ။
03:17
Africa and its more than one billion people
66
197307
2219
အာဖရိကရဲ့ လူသန်းတစ်ထောင်ကျော်ဟာ
03:19
are among the most vulnerable to climate change on the planet,
67
199550
2986
ကမ္ဘာပေါ်က ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုရဲ့ အထိခိုက်လွယ်ဆုံးထဲ ပါနေပြီး
03:22
facing the worst impacts of extreme weather, drought and heat.
68
202560
4070
ပြင်းထန်တဲ့ရာသီဥတုဒဏ်တွေ၊မိုးခေါင်မှုနဲ့ ပူပြင်းမှုတွေ ရင်ဆိုင်နေရပါတယ်။
03:27
And yet, if you look at the carbon footprint
69
207050
2316
ဒါပေမဲ့ ရှင်တို့ အာဖရိကတိုက်တစ်ခုလုံးရဲ့
03:29
of the entire African continent,
70
209390
2063
ကာဗွန်ခြေရာ ကို ကြည့်ရင်
03:31
48 African countries combined
71
211477
2167
အာဖရိကန် ၄၈နိုင်ငံပေါင်းက
03:33
are responsible for less than one percent of accumulative carbon dioxide
72
213668
3825
လေထုထဲမှာ ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုက် စုပုံလာမှုရဲ့ ၁% အတွက်
တာဝန်ရှိပါတယ်။
03:37
in the atmosphere.
73
217517
1339
03:38
Even if every one of the one billion people in sub-Saharan Africa
74
218880
4033
အာဖရိက ဆာဟာရတောင်ပိုင်းက လူသန်းပေါင်း တစ်ထောင်လုံးဟာ
လျှပ်စစ်ဓာတ်အားကို ညလုံးပေါက် ၃ဆလောက် အသုံးပြုတယ် ဆိုရင်တောင်
03:42
tripled their electricity consumption overnight,
75
222937
3009
03:45
and if all of that new power came from natural gas-fired plants,
76
225970
3976
ပြီးတော့ ဒီစွမ်းအင်အားလုံးဟာ သဘာဝ ဓာတ်ငွေ့သုံးဓါတ်အားရုံတွေက ရတယ်ဆိုရင်တောင်
03:49
we estimate that the additional CO2 that Africa would add
77
229970
3085
အာဖရိကက တိုးလာမယ့် ထပ်တိုးCO2 ပမာဏဟာ တစ်ကမ္ဘာလုံး ထုတ်လွှတ်မှုု ရဲ့
03:53
would equal to just one percent of total global emissions.
78
233079
3137
၁% လောက်နဲ့သာ ညီမျှပါလိမ့်မယ်။
03:56
Second, Africa needs more energy to fight climate change, not less.
79
236240
5076
ဒုတိယက ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှု တိုက်ထုတ်ဖို့ စွမ်းအင်နည်းနည်းမဟုတ်၊များများလိုပါတယ်။
04:01
Because of its climate vulnerability,
80
241340
2091
သူရဲ့ ရာသီဥတု အားနည်းချက်ကြောင့်
04:03
Africa's climate fight is about adaptation and resilience,
81
243455
3921
အာဖရိကရဲ့ ရာသီဥတုတိုက်ပွဲဟာ လိုက်လျောညီထွေ နေထိုင်ရေးနဲ့ ခံနိုင်ရည်ရှိ‌ရေးပါပဲ
04:07
and climate adaptation is energy-intensive.
82
247400
2400
ပြီးတော့ ရာသီဥတုလိုက်လျောညီထွေရေးဆိုတာ စွမ်းအင်သုံးစွဲမှု ပါပဲ။
04:10
To respond to extreme weather,
83
250328
1828
ပြင်းထန်တဲ့ ရာသီဥတုကိုတုံ့ပြန်ဖို့
04:12
Africans will need more resilient infrastructure.
84
252180
2916
အာဖရိကန်တွေဟာ ခံနိုင်ရည်ပိုရှိတဲ့ အခြေခံအဆောက်အအုံ လိုလာပါမယ်။
04:15
We're talking seawalls, highways, safe buildings and more.
85
255120
4506
ပင်လယ်နံရံတွေ၊အဝေးပြေးလမ်းတွေ၊ဘေးကင်းတဲ့ အိမ်ရာတွေနဲ့များစွာကို ပြောချင်တာပါ
04:20
To cope with drought,
86
260510
1226
မိုးခေါင်မှုကို ဖြေရှင်းဖို့
04:21
Africans will need pumped irrigation for their agriculture,
87
261760
2776
စိုက်ပျိုးရေးမှာ ဆည်မြောင်းရေတင်စနစ် လိုပါမယ်၊
04:24
and many will need desalination for fresh water.
88
264560
2476
ပြီးတော့ သန့်ရှင်းတဲ့ရေ ရဖို့ ရေချိုထုတ်တဲ့လုပ်ငန်း လိုလာပါမယ်။
04:27
And to survive soaring temperatures,
89
267060
1966
ပြီးတော့ အပူချိန်မြင့်မားမှု အောက်နေထိုင်ဖို့
04:29
Africans will need cold storage and ACs
90
269050
2406
သန်းပေါင်းရာချီနေတယ့် အိမ်တွေ၊ ရုံးတွေ
04:31
in hundreds of millions of homes,
91
271480
1954
ဂိုဒေါင်တွေ၊စက်ရုံတွေ၊ဒေတာစင်တာတွေနဲ့ အလားတူနေရာတွေမှာ
04:33
offices, warehouses, factories, data centers and the like.
92
273458
4578
အအေးခန်းသိုလှောင်ရုံနဲ့ လေအေးပေးစနစ်တွေ လိုပါမယ်။
04:38
These are all energy-intensive activities.
93
278060
2236
ဒါတွေဟာ စွမ်းအင်သုံးစွဲရေး ကိစ္စအားလုံးပါ။
04:40
If we fail at mitigation,
94
280320
1816
အကယ်၍ လျှော့ချမှုမအောင်မြင်ရင် ရာသီဥတု ပြောင်းလဲမှုအတွက် ချမ်းသာတဲ့နိုင်ငံတွေရဲ့
04:42
the rich countries' plan B for climate change is to simply adapt.
95
282160
3651
plan-Bက ရိုးရှင်းစွာလိုက်လျောညီထွေနေဖို့ပါ
04:45
Africans need and deserve that same capacity for adaptation.
96
285835
3671
အာဖရိကန်တွေလည်း ဒီလို လိုက်လျောညီထွေနေဖို့ စွမ်းရည် လိုအပ်ပြီး ရထိုက်ပါတယ်။
04:49
Third,
97
289530
1216
တတိယအချက်က
04:50
imposing mitigation on the world's poor is widening economic inequality.
98
290770
4962
ကမ္ဘာ့ဆင်းရဲမှုလျှော့ချရေးကို ပြဌာန်းတာဟာ စီးပွားရေးမညီမျှမှုကို ကျယ်ပြန့်လာစေပါတယ်။
04:55
We're creating energy apartheid.
99
295756
1900
ကျွန်မတို့က စွမ်းအင်ခွဲခြားရေးတွေ ဖန်တီးနေတယ်။
04:57
Working in global energy and development,
100
297680
1976
ကမ္ဘာ့စွမ်းအင်နဲ့ ဖွံ့ဖြိုးရေးမှာ လုပ်တုန်းက
04:59
I often hear people say,
101
299680
1661
လူတွေပြောတာကို မကြာခဏ ကြားရပါတယ်၊
05:01
"Because of climate, we just can't afford for everyone to live our lifestyles."
102
301365
4550
"ရာသီဥတုကြောင့် လူတိုင်းငါတို့ပုံစံနဲ့ နေနိုင်ဖို့ကို ငါတို့မတတ်နိုင်ဘူး"တဲ့။
05:06
That viewpoint is worse than patronizing.
103
306450
2256
ဒီထင်မြင်ချက်ဟာ အထက်စီးကနေ ဆက်ဆံတာထက်ပိုဆိုးပါတယ်။
05:08
It's a form of racism,
104
308730
1209
လူမျိုးရေးခွဲခြားမှုပုံစံပါ၊
05:09
and it's creating a two-tier, global energy system
105
309963
2833
ပြီးတော့ ကမ္ဘာ့စွမ်းအင်စနစ်မှာ အလွှာ၂ရပ်ကို ဖန်တီးနေတာပါ၊
05:12
with energy abundance for the rich
106
312820
2036
ချမ်းသာတဲ့နိုင်ငံ အတွက် စွမ်းအင်ပေါများရေးနဲ့
05:14
and tiny solar lamps for Africans.
107
314880
2081
အာဖရိကန်တွေအတွက် အသေးစားဆိုလာမီးအိမ်တွေပါ
05:16
The global market for natural gas is a great example of this.
108
316985
3344
သဘာဝဓါတ်ငွေ့ရဲ့ ကမ္ဘာ့စျေးကွက်ဟာ ဒါရဲ့ အကောင်းဆုံးဥပမာဖြစ်ပါတယ်။
05:20
Large Western companies are actively developing gas fields
109
320937
2769
အနောက်တိုင်း ကုမ္ပဏီကြီးတွေဟာ အာရှ ဒါမှမဟုတ် ဥရောပမှာ စက်မှုလုပ်ငန်းတွေ
05:23
in African countries
110
323730
1326
လည်ပတ်ဖို့နဲ့ လျှပ်စစ်ဓာတ်အားထုတ်နိုင်ဖို့
05:25
to run industry and generate electricity in Asia or in Europe.
111
325080
4266
အာဖရိကနိုင်ငံတွေမှာ ဓာတ်ငွေ့တွင်းတွေကို တက်ကြွစွာနဲ့ ဖော်ဆောင်နေပါတယ်။
05:29
And yet, when these same African countries want to build power plants at home
112
329370
3857
ဒါပေမဲ့ ဒီအာဖရိကနိုင်ငံတွေက သူတို့ပြည်သူတွေ အိမ်မှာဂတ်စ်သုံးဖို့
ဓာတ်အားပေးရုံတွေ ဆောက်ချင်တဲ့အခါ
05:33
to use gas for their own people,
113
333251
2045
05:35
the Western development and finance communities say,
114
335320
2451
အနောက်တိုင်း ဖွံ့ဖြိုးရေးနဲ့ဘဏ္ဍာရေး အဖွဲ့စည်းတွေ ပြောတာက
05:37
"No, we won't fund that."
115
337795
2141
"နိုး.ကျွန်တော်တို့ မထောက်ပံ့ဘူး"
05:39
And here's the irony.
116
339960
1521
ပြီးတော့ ပြောင်းပြန်ဖြစ်နေတာရှိတယ်။
05:41
Many poor countries are already far ahead of the West
117
341505
2501
ဆင်းရဲတဲ့နိုင်ငံအတော်များများဟာ ကာဗွန်နည်းပါးတဲ့ စွမ်းအင်စနစ်ဆီ
05:44
when it comes to transitioning to a low-carbon energy system.
118
344030
3100
ကူးပြောင်းရေးမှာ အနောက်နိုင်ငံတွေထက် ရှေ့ကိုရောက်နေပြီးသားပါ။
05:47
In Kenya, where I'm from, we generate most of our electricity carbon-free.
119
347459
3952
ကျွန်မနေရပ် ကင်ညာမှာဆို လျှပ်စစ်ဓါတ်အား အများစုကို carbon-free အနေနဲ့ထုတ်ပါတယ်။
05:51
Renewable sources such as geothermal, hydro and wind
120
351980
3567
ဘူမိအပူစွမ်းအင်၊ရေ နဲ့လေတို့လို ပြည့်ဖြိုးမြဲအရင်းမြစ်တွေက
05:55
provide nearly 80 percent of our electricity.
121
355571
2425
လျှပ်စစ်ဓာတ်အားရဲ့ ၈၀% နီးပါးကို ထောက်ပံ့ပေးပါတယ်။
05:58
In the US, that figure is only 17 percent.
122
358020
2526
US မှာတော့ ၁၇% ပဲရှိပါတယ်။
06:00
So let me repeat my points.
123
360570
2059
ဒါဆို ကျွန်မပြောခဲ့တဲ့အချက်တွေ ပြန်ပြောပါရစေ။
06:02
Everyone must get to a zero-carbon future.
124
362653
2760
လူတိုင်း ကာဗွန်ကင်းစင်တဲ့ အနာဂတ်တစ်ခုကို ရရမယ်။
အကူးအပြောင်းမှာ
06:06
In the transition,
125
366030
1381
06:07
Africa and other poor nations deserve to get the balance
126
367435
3581
အာဖရိကနဲ့ အခြားဆင်းရဲတဲ့ နိုင်ငံတွေက ကမ္ဘာ့ကာဗွန်ဘတ်ဂျက်မှာ ကျန်ရှိနေတာရဲ့
ဟန်ချက်ညီမှု ကို ရဖို့ ထိုက်တန်ပါတယ်။
06:11
of what's remaining in the world's carbon budget.
127
371040
2400
06:13
For economic competitiveness,
128
373830
1716
စီးပွါးရေးယှဥ်ပြိုင်မှု အတွက်၊
06:15
for climate adaptation,
129
375570
2106
ရာသီဥတု လိုက်လျောညီထွေနေထိုင်ရေးအတွက်
06:17
for global stability
130
377700
1455
ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ တည်ငြိမ်မှုအတွက်
06:19
and for economic justice,
131
379179
2017
စီးပွါးရေးတရားမျှတမှုအတွက်
06:21
rich and high-emitting countries
132
381220
2136
ကာဗွန်အများဆုံးထုတ်လွှတ်နေတဲ့ ချမ်းသာတဲ့ နိုင်ငံတွေက
06:23
must uphold their responsibility to lead on decarbonization,
133
383380
3406
သူတို့ရဲ့ ကိုယ်ပိုင်စီးပွားရေးတွေကနေ စတင်ပြီး ကာဗွန်လျှော့ချရေးကိုဦးဆောင်ဖို့
06:26
starting in their own economies.
134
386810
2243
သူတို့ရဲ့ တာဝန်တွေကို ထိန်းသိမ်းရပါမယ်။
06:30
We all have a collective responsibility to turn the tide on climate change.
135
390390
4000
ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုကို ပြောင်းလဲပစ်ဖို့ ကျွန်မတို့အားလုံး စုပေါင်းတာဝန်ရှိပါတယ်။
06:34
If we fail,
136
394790
1171
ရှုံးနိမ့်ခဲ့ရင်တော့
06:35
it won't be because Senegal or Kenya or Benin or Mali decided to build
137
395985
4875
ဖြစ်လာမှာမဟုတ်ပါဘူး အကြောင်းကတော့ ဆီနီဂေါ၊ကင်ညာ၊ဘီနင်း သို့မဟုတ်မာလီနိုင်ငံက
06:40
a handful of natural gas power plants
138
400884
2002
သူတို့ပြည်သူတွေအတွက် စီးပွါးရေးအခွင့်အလမ်း ထောက်ပံဖို့ သဘာဝဓါတ်ငွေ့သုံး ဓာတ်အားရုံ
06:42
to provide economic opportunity for their people.
139
402910
3196
အနည်းငယ်ကို တည်ဆောက်ဖို့ ဆုံးဖြတ်ထားကြလို့ပါပဲ။
06:46
Thank you.
140
406130
1166
ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။
ဤဝဘ်ဆိုဒ်အကြောင်း

ဤဆိုက်သည် သင့်အား အင်္ဂလိပ်စာလေ့လာရန်အတွက် အသုံးဝင်သော YouTube ဗီဒီယိုများနှင့် မိတ်ဆက်ပေးပါမည်။ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းမှ ထိပ်တန်းဆရာများ သင်ကြားပေးသော အင်္ဂလိပ်စာသင်ခန်းစာများကို သင်တွေ့မြင်ရပါမည်။ ဗီဒီယိုစာမျက်နှာတစ်ခုစီတွင် ပြသထားသည့် အင်္ဂလိပ်စာတန်းထိုးများကို နှစ်ချက်နှိပ်ပါ။ စာတန်းထိုးများသည် ဗီဒီယိုပြန်ဖွင့်ခြင်းနှင့်အတူ ထပ်တူပြု၍ လှိမ့်သွားနိုင်သည်။ သင့်တွင် မှတ်ချက်များ သို့မဟုတ် တောင်းဆိုမှုများရှိပါက ဤဆက်သွယ်ရန်ပုံစံကို အသုံးပြု၍ ကျွန်ုပ်တို့ထံ ဆက်သွယ်ပါ။

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7